Filipino-sa-Piling-Larang-Akademik.pdf

Filipino sa Piling Larang Mga uri ng pagsulat Malikhaing Karaniwang bunga ito (Akademik) Pagsulat ng malikot na imahinas...

Filipino sa Piling Larang Mga uri ng pagsulat Malikhaing Karaniwang bunga ito (Akademik) Pagsulat ng malikot na imahinasyon o kathang-isip lamang. Aralin 1: Pagsulat Pagsulat - Isang pagpapahayag ng Teknikal na Layuning pag-aralan kaalamang kailanman ay hindi maglalaho Pagsulat ang isang proyekto o sa isipan ng mga bumasa at babasa bumuo ng pag-aaral. sapagkat ito ay maaaring pasalin-salin sa Propesyonal na Paggawa ng mga bawat panahon. (Mabelin 2012) Pagsulat sulatin o pag-aaral na may kinalaman sa Layunin ng Pagsulat napiling propesyon. Personal o Panlipunan o Dyornalistik na Sulating may Ekspresibo Pansosyal Pagsulat kaugnayan sa ○ Pansariling ○ Makipag-ug pamamahayag. pananaw nayan sa Reperensyal na Magbigay pagkilala sa ○ Nagdudulot ibang tao o Pagsulat mga pinagkunang ng sa lipunan na kaalaman. kasiyahan, ginagalawan. kalungkutan, Akademikong Pormal na sulatin na pagkatakot o Pagsulat isinasagawa sa isang pagkainis sa akademikong mambabasa institusyon. Kahalagahan ng pagsulat Aralin 2: Akademikong Pagsulat 1. Mahasa ang kakayahang Paggamit ng datos o ebidensya mag-organisa ng mga kaisipan. Paghalaw (Paraphrasing) 2. Malinang ang kasanayan sa ○ Muling ipahayag sa sariling pagsusuri ng datos. pananalita ang bahagi ng tekstong 3. Makatuklas ng bagong kaalaman. hinahalaw. 4. Malinang ang kasanayan sa pagkalap ○ Isulat ang ideya gamit ang sariling ng mga impormasyon mula sa iba’t mga salita; panatilihin ang ilang ibang batis. susing salita ng orihinal ○ Iwasang gumamit ng maraming Mga gamit ng o pangangailangan sa salitang galing sa orihinal na teksto. pagsulat Pagbubuod (Summarizing) 1. Wika ○ Isulat ang mga pangunahing ideya o 2. Paksa impormasyon ng tekstong binubuod. 3. Layunin ○ Paklin ang tekstong binubuod gamit 4. Pamamaraan ng pagsulat ang sariling pananalita at ipakita ang Impormatibo pagkakaintindi sa teksto. Ekspresibo ○ Iwasan ang pagbanggit sa maraming Naratibo detalye na hindi naman kailangang Deskriptibo masama sa buod. Argumentatibo Paglalagom (Synthesizing) ○ Pag-ugnayin ang mga impormasyon at ideya mula sa iba't ibang magkakaugnay na teksto.  ○ Huwag talakayin ang mga teksto ○ Pagpili ng katutubong wika na nang magkakahiwalay. siyang magiging batayan ng wikang ○ Kung gagawin iyon, para lamang Pambansa na dapat umaayon sa; itong pagbubuod. Ipangkat o pagsamahin ang magkakaugnay na a. Ang pinakamaunlad at ideya. mayaman sa panitikan Pagsipi (Quoting) b. Ang wikang tinatanggap at ○ Kopyahin nang eksakto ang ginagamit ng bahaging nais sipiin. pinakamaraming Pilipino ○ Kung may salita o mga salitang ○ Ginawang batayan ng Wikang tatanggalin, gumamit ng ellipsis (...) Pambansa ang Tagalog sapagkat kapalit ng bahaging tinanggal. nahahawig ito sa maraming wikain ○ Lagyan ng panipi ang siniping sa bansa: pahayag: kung mahaba ang sipi, Cebuano Pangasinan ihiwalay ito sa pamamagitan ng Hiligaynon Kapampangan block quotation sa pamamagitan ng Samar Leyte Tagalog pagpapalit ng mga letra at Bikol Ilokano paglalagay nito sa gitna ng pagitang 1959 - Pilipino pangungusap. ○ Tinawag na Pilipino na batay sa Tagalog ang naturang wikang Aralin 3: Filipino Wikang Pambansa pambansa noong 1959 ayon sa Konseptong Pangwika Kautusan Big. 7 ng Kagawaran ng Sinusong Wika o Unang Wika Edukasyon. ○ Wikang natutunan mula ○ Tagalog-centric pagkapanganak at natutunan sa 1987 - Filipino tahanan. ○ Tinawag itong wikang Filipino. Bilang Wikang hindi taal o Pangalawang Wika wikang pambansa, ang Filipino ay ○ Wikang inaral sa paaralan at itinakda ring opisyal na wika, kasama karaniwang natutunan sa mga guro. Billinguwal ang Ingles. ○ Indibidwal na may kakayahang Katangian ng Paggamit ng Wikang gumamit ng dalawang wika. Filipino sa Akademikong Pagsulat Multilinguwal 1. Pagbabaybay ○ Idibidwal na may kakayahang 2. Panghihiram gumamit ng dalawa o higit pang 3. Paggamit ng sariling mula sa mga wika. wika ng Pilipinas 4. Salitang Panteknolohiya Kasaysayan ng Wikang Pambansa 5. Panghihiram sa ilang wika Aralin 4: Pagsulat ng Abstrak Abstrak Isang buod ng pananaliksik, artikulo, tesis, disertasyon, rebyu, proceedings at papel pananaliksik na naisumite sa komperensiya 1935 - Tagalog at iba pang gawain na may kaugnayan sa ○ Ginawang batayan ang Tagalog disiplina upang mabilis na matukoy ang bilang Wikang Pambansa ayon sa layunin ng teksto. Kadalasang makikita ito 1935 Konstitusyon na ipinatupad ni sa simula pa lang ng manuskrito, ngunit dating pangulong Manuel Quezon. itinuturing ito na may sapat nang impormasyon kung kaya’t maaaring tulad ng kwento, salaysay, nobela, mag-isa o tumayo sa kanyang sarili. dula, parabola, talumpati, at iba pang anyo ng panitikan. Bahagi ng Abstrak ○ Layunin nitong maisulat ang 1. Pamagat pangunahing kaisipang taglay ng 2. Introduksyon/Panimula/Layunin akda sa pamamagitan ng pagtukoy 3. Kaugnay na Literatura ng mahahalagang pangyayari sa 4. Metodolohiya tekstong ibubuod. 5. Resulta ○ Mahalagang matukoy ang sagot sa 6. Konklusyon mga katanungang: Sino? Ano? Kailan? Saan? Bakit? Paano? Mga Hakbang sa Pagsulat ng Abstrak Mga Dapat Tandaan sa Pagsulat ng Buod 1. Basahing mabuti at pag-aralan ang 1. Gumamit ng ikatlong panauhan sa papel o akademikong sulatin na pagsulat nito. gagawan ng abstrak. 2. Isulat ito batay sa tono ng 2. Hanapin at isulat ang mga pagkakasulat ng orihinal na sipi nito. pangunahing kaisipan o ideya ng Kung ang damdaming naghahari sa bawat bahagi ng sulatin mula sa akda ay malungkot, dapat na introduksyon, kaugnay na literatura, maramdaman din ito sa buod na metodolohiya, resulta at konklusyon. gagawin. 3. Buuin gamit ang mga talata ang 3. Kailangang mailahad o maisama na mga pangunahing kaisipang taglay rito ang mga pangunahing tauhan ng bawat bahagi ng sulatin. Isulat ito maging ang kanilang mga gampanin ayon sa pagkakasunod-sunod ng at mga suliraning kanilang kinaharap. mga bahaging ito sa kabuuan ng 4. Gumamit ng mga angkop na mga papel. pang-ugnay sa paghabi ng mga 4. Iwasang maglagay ng mga pangyayari sa kuwentong binubuo illustrasyon, grapiko, talahanayan, at ng dalawa o higit pang talata. iba pa maliban na lamang kung sadyang kinakailangan. 5. Basahing muli ang ginawang abstrak. Suriin kung may nakaligtaang mahahalagang kaisipang dapat isama rito. 6. Isulat ang pinal na sipi nito Katangian ng Mahusay na Abstrak 1. Binubuo ng 200-250 na salita 2. Gumagamit ng simpleng 5. Tiyaking wasto ang gramatika, pangungusap pagbabaybay at mga bantas na 3. Walang impormasyong hindi ginagamit sa pagsulat. nabanggit sa papel 6. Huwag kalimutang isulat ang 4. Nauunawaan ng target na sangguniang ginagamit kung saan mambabasa hinango o kinuha ang orihinal na sipi ng akda. Aralin 5: Pagsulat ng Buod Sinopsis o Buod ○ Ang Sinopsis o Buod ay isang uri ng lagom na kalimitang ginagamit sa Aralin 6: Pagsulat ng Bionote mga akdang nasa tekstong naratibo Bionote  ○ Isang uri ng lagom na ginagamit sa pagsulat ng personal profile ng isang tao. ○ Ayon kay Duenas at Sanz (2012) ang bionote ay tala sa buhay ng isang tao na naglalaman ng buod ng kanyang academic career na madalas ay makikita o mababasa sa mga journal, aklat, abstrak ng mga sulating papel, websites, at iba pa. Mga Hakbang sa Pagsulat ng Bionote 1. Tukuyin kung sino ang awdyens o mambabasa ng iyong Bionote. 2. Siguraduhing tama ang mga impormasyon na iyong ilalagay sa Bionote. 3. Isulat ito sa ikatlong panauhan. 4. Magsimula sa pagbanggit ng pangalan at kasalukuyang propesyon. Maaaring banggitin sa mga susunod na pangungusap ang araw at lugar ng kapanganakan. 5. Maaaring ilagay ang mga kasanayan at parangal na may kaugnayan sa propesyon o sa mga mambabasa.