UD 1 Infeccións. Epidemioloxía. Prevención PDF

UD 1. AS INFECCIÓNS. LIMPEZA, DESINFECCIÓN E ESTERILIZACIÓN NA ATENCIÓN HIXIÉNICA. Nerea Enríquez 1. EPIDEMIOLOXÍA DAS ENFERMIDADES TRASNMISIBLES. 2. A INFECCIÓN NOSOCOMIAL, MEDIDAS DE PREVENCIÓN 3. PROCESOS DE LIMPEZA, DESINFECCIÓN E ESTERILIZACIÓN...

UD 1. AS INFECCIÓNS. LIMPEZA, DESINFECCIÓN E ESTERILIZACIÓN NA ATENCIÓN HIXIÉNICA. Nerea Enríquez 1. EPIDEMIOLOXÍA DAS ENFERMIDADES TRASNMISIBLES. 2. A INFECCIÓN NOSOCOMIAL, MEDIDAS DE PREVENCIÓN 3. PROCESOS DE LIMPEZA, DESINFECCIÓN E ESTERILIZACIÓN. 1. EPIDEMIOLOXÍA DAS ENFERMIDADES TRANSMISIBLES A epidemioloxía é a ciencia que estuda a frecuencia e distribución das enfermidades transmisibles nas poboacións e os factores que determinan esta distribución Unha enfermidade pódese definir como calquera estado do individuo no que exista unha alteración máis ou menos grave do estado de saúde 1. EPIDEMIOLOXÍA DAS ENFERMIDADES TRANSMISIBLES Cada enfermidade presenta unha serio de SIGNOS E SÍNTOMAS característicos. SIGNOS: Son aqueles que se poden medir, como por exemplo a febre ou a hipertensión arterial. SÍNTOMAS: Son aqueles fenómenos reveladores dunha enfermidade que soamente son apreciables polo paciente, como por exemplo a dor ou o malestar 1. EPIDEMIOLOXÍA DAS ENFERMIDADES TRANSMISIBLES As enfermidades pódense clasificar atendendo a diversos criterios. Aparece bruscamente AGUDA Gripe e ten evolución rápida CURSO DA ENFERMIDADE Ten unha evolución CRÓNICA Artrosis lenta e larga 1. EPIDEMIOLOXÍA DAS ENFERMIDADES TRANSMISIBLES Causada por INFECCIOSA microorganismos Gripe, mononucleosis patóxenos ORIXE DA ENFERMIDADE Non está causada por NON INFECCIOSA Diabetes microorganismos 1. EPIDEMIOLOXÍA DAS ENFERMIDADES TRANSMISIBLES Unha enfermidade transmisible é aquela na que un axente causal, que procede de un huésped infectado ou dun reservorio inanimado, é capaz de desencadear a enfermidade noutro huesped susceptible 1. EPIDEMIOLOXÍA DAS ENFERMIDADES TRANSMISIBLES A CADEA EPIDEMIOLÓXICA É o conxunto de elementos necesarios para que se produza unha enfermidade transmisible  A CADEA EPIDEMIOLÓXICA 1. Axente causal É o organismo vivo que causa a enfermidade. Calqueira microorganismo ( BACTERIA, VIRUS, HONGO OU PARÁSITO ) pode ser considerado axente causal da enfermidade. Para que este axente causal poda desencadear un proceso infeccioso é preciso que se cumplan as seguintes condicións: O número de microorganismos presentes debe ser SUFICIENTE O axente causal deber ter capacidade para traspasar a porta de entrada O huésped debe ser susceptible.  A CADEA EPIDEMIOLÓXICA 2. Reservorio É o hábitat natural do axente infeccioso. É o medio no que se encontran as condicións indispensables para a súa supervivencia. Fonte de infección É o hábitat OCASIONAL no que o axente causal se atopa transitoriamente e dende o que pasa o huésped susceptible a través dos mecanismos de transmisión  A CADEA EPIDEMIOLÓXICA 3. Porta de saída Lugar a través do cal o axente causal abandona o reservorio e se propaga no entorno. Ésta varía en función do axente causal. As portas de saída poden ser: APARELLO RESPIRATORIO: O microorganismo sae do reservorio a través da vía respiratoria. Nesta ruta respiratoria distínguense: Gotitas respiratorias ou Gotas de Pflügge con un tamaño maior a 5 micras Aerosoles: Partículas de tamaño máis pequeno, menor a 5 micras. APARELLO DIXESTIVO: A través das heces, orina... APARELLO XENITOURINARIO: PEL: Algúns axentes encóntranse na pel ou en lesións como na varicela, herpes ou sífilis Gotas de Pflügge  A CADEA EPIDEMIOLÓXICA 4. Mecanismos de transmisión Son as vías e os medios utilizados polo axente infeccioso para pasar do reservorio a un huesped susceptible. DIRECTA: Transferencia inmediata do axente dende o reservorio ó huésped. O contacto directo sucede por bicar, inhalar o aire exalado por a persoa contaminada, intercambio sexual... etc  A CADEA EPIDEMIOLÓXICA 4. Mecanismos de transmisión INDIRECTA: A trasnferencia non é inmediata, se non que se produce através dun obxecto, VOCABULARIO material, alimento, auga... que FÓMITES: Obxectos de uso persoal do enfermo que poden estar contaminados polo axente causal actúa como intermediario. VECTOR: Organismo, normalmente insecto ou aráctino, que transporta un axente patóxeno dun ser vivo a outro  A CADEA EPIDEMIOLÓXICA 5. Porta de entrada Punto polo cal o axente ingresa ó novo huésped causando infección. Os microorganismos, tanto si proceden directamente doutra persoa, como si están no medio, poden entrar no organismo a través de distintas vías. VIA VIA VIA VIA RESPIRATORIA CUTÁNEA PARENTERAL DIXESTIVA  A CADEA EPIDEMIOLÓXICA 5. Porta de entrada  A CADEA EPIDEMIOLÓXICA 5. Porta de entrada  A CADEA EPIDEMIOLÓXICA 6. Hóspede susceptible Persoa que recibe o microorganismo patóxeno sendo susceptible a infectarse e, por tanto, a contraer a enfermidade. A susceptibilidade convirte a unha persoa en candidato a infectarse, sendo o término oposto ó de RESISTENCIA. E depende de distintos factores como: O estado do sistema inmunitario e nutricional do paciente A idade Os hábitos sanitarios O estilo de vida e o estrés En 1974, o ministro de saúde canadiense, Marc Lalonde, estableceu que a susceptibilidade á enfermidade está determinada pola interacción dun conxunto de factores denominados: DETERMINANTES DA SAÚDE  POÑEMOS EN PRÁCTICA... En grupos de traballo de 3-4 persoas vamos a investigar: AXENTE CAUSAL PORTA DE SAÍDA MÉTODO DE TRANSMISIÓN PORTA DE ENTRADA HÓSPEDE SUSCEPTIBLE TUBERCULOSE - GRIPE - SARNA - VIH 2. A INFECCIÓN NOSOCOMIAL Segundo a OMS a infección nosocomial defínese como calquera enfermidade microbiolóxica que afecta a un paciente como consecuencia do seu ingreso no hospital ou o persoal sanitario como consecuencia do seu traballo 2. A INFECCIÓN NOSOCOMIAL Considérase infección nosocomial se cumple as seguintes premisas: Debe afectar a pacientes ingresados no hospital por razóns distintas as da infección ou o persoal sanitario debido ó seu traballo A infección debeu ser contraída no hospital No momento do ingreso, o individuo non se encontraba en período de incubación da infección Os síntomas da enfermidade poden aparecer durante o ingresou ou tras a alta hospitalaria  EPINE Estudio EPINE (Estudio da da Prevalencia de Infeccións Nosocomiais en España) proporciona datos anualmente sobre a prevalencia das infeccións nosocomiais nos hospitais de España para implantar medidas de prevención Busca os resultados do EPINE 2023 e di cales son os dous primeiros microorganimos causantes de infeccións nosocomiais e onde se localizan máis frecuentemente 2. A INFECCIÓN NOSOCOMIAL PREVENCIÓN Para previr o desenvolvemento e a propagación das enfermidades transmisibles é necesario interrumpir a cadea de transmisión, actuando sobre os eslabóns que a compoñen FONTE DE MECANISMOS DE HÓSPEDE INFECCIÓN TRANSMISIÓN SUSCEPTIBLE Illamento Depuración de augas Vacinas Desinfección Equipos de Educación sanitaria do ambiente protección 2. A INFECCIÓN NOSOCOMIAL PREVENCIÓN As medidas de protección que o técnico debe levar a cabo durante o contacto co usuario pódense clasificar en dous grupos: PRECAUCIÓNS XERAIS OU ESTÁNDAR PRECAUCIÓNS BASEADAS NO MECANISMO DE TRANSMISIÓN 2. A INFECCIÓN NOSOCOMIAL PRECAUCIÓNS XERAIS OU ESTÁNDAR Son medidas dirixidas a PROTEXER os usuarios, os seus familiares e os traballadores das infeccións que puderan contraer durante a realización das actividades e procedementos habituais no coidado do usuario. Estas medidas debe realizarse SEMPRE que se atenda a un usuario e en TODOS eles, independentemente da súa patoloxía e da presencia de infección 2. A INFECCIÓN NOSOCOMIAL Medida máis economica, sinxela e eficaz para evitar a transmisión de infeccións. Ademáis de ser un instrumento de traballo, as máns son un importante vehículo de transmisión de LAVADO DE infeccións. MANS Débense manter as unllas cortas e limpas Os cortes e feridas débense cubrir con apósitos impermeables Débense retirar aneis e xoias. 2. A INFECCIÓN NOSOCOMIAL 5 momentos para a hixiene de mans (OMS) 1. Antes do contacto co paciente 2. Despois do contacto co paciente 3. Antes de realizar unha técnica invasiva 4. Despois do contacto con fluidos 5. Despois do contacto co entorno (obxetos inanimados: incluído equipo médico), aínda que non se teña contacto algún co paciente ADEMÁIS... Ó pasar dunha zona do corpo contaminada a outra limpa, dentro do mesmo paciente Antes e despois de usar guantes  VÍDEO DURACIÓN: 40 - 60 segundos Lavado con auga e xabón cando as mans estén visiblemente sucias  DURACIÓN: 30 segundos Mans visiblemente limpas. Non necesita secar nin aclarar con auga. vídeo  Utilizaranse guantes botables. Deben cambiarse entre usuarios e cando se pase dunha zona contaminada a unha máis limpa GUANTES Cando se contacte con pel non intacta, mucosas ou secrecións. NUNCA sustitúe ó lavado de mans Cando exista risco de transmisión por vía respiratoria e MASCARILLAS cando se realicen actiidades nas que se podan producir METODOS salpicaduras de secrecións, sangre ou fluídos BARREIRA PROTECCIÓN Cando exista risco de salpicaduras de secrecións, sangue ou fluídos corporais. OCULAR Utilizaranse par previr contaminación da roupa cando se realicen maniobras que impliquen un contacto estreito co BATAS usuario no caso de que exista risco de contacto con fluídos corporais ou feridas con supuración  Débese manexar ca mínima axitacion para evitar a contaminación, ROUPA E sen depositala no chan e incluíndoa directamente na bolsa da roupa LENCERÍA sucia. LIMPEZA Realizarase diariamente. HABITACIÓN MATERIAL Debe botarse en contenedores ríxidos e imperforables para evitar CORTANTE risco de accidente. PUNZANTE ELIMINACIÓN DE Xestión axeitada dos residuos segundo as características dos RESIDUOS mesmos. 2. A INFECCIÓN NOSOCOMIAL PRECAUCIÓNS ESPECÍFICAS SEGUNDO A VÍA DE TRANSMISIÓN Aplícanse sobre usuarios infectados por microorganismos ou con sospeita de infección. Estas medidas COMPLEMENTAN as precaucións estándar. Inclúen 3 tipos de medidas de precaución ou técnicas de illamento: Precaucións por vía aérea Precaucións por gotas Precaucións por contacto 2. A INFECCIÓN NOSOCOMIAL Precaucións por vía aérea Nalgunhas enfermidades, a transmisión prodúcese por a diseminación de gotas de pequeno tamaño (menos de 5 micras) que poden permanecer suspendidas no aire (tuberculose, varicela...) Para interromper a vía de transmisión tómanse medidas de illamento aéreo: Uso de mascarilla de alta filtración FPP2 Habitación individual do usuario e porta pechada Restrinxir as visitas que, en todo caso, usarán as medidas de precaución indicadas 2. A INFECCIÓN NOSOCOMIAL Precaucións por GOTAS A transmisión prodúcese o toser, estornudar ou falar a través de gotas de gran tamaño (maior a 5 micras - GOTAS DE PFLUGGÜE) que entran en contacto coa conxuntiva ou a mucosa do nariz ou da boca da persoa susceptible. É preciso un contacto estreito, xa que as gotas non viaxan a distancias maiores dun metro. (Rubeola, gripe...) Uso de mascarilla quirúrxica se o contacto é estreito. Recoméndase habitación individual. Restrinxir as visitas que, en todo caso, usarán as medidas de precaución indicadas 2. A INFECCIÓN NOSOCOMIAL Precaucións por contacto A transmisión pode ser por contacto directo entre a superficie corporal do usuario enfermo e a do hóspede susceptible, ou por transmisión indirecta a través dun obxecto contaminado. (cólera, herpes zóster, sarna) VÍDEO 2. A INFECCIÓN NOSOCOMIAL COLOCACIÓN DE PRENDAS DE ILLAMIENTO 1. Lavado de mans 5. Colocación das gafas 2. Colocación de calzas protectora. 3. Colocación do gorro 6. Colocación da bata 4. Colocación da mascarilla 7. Colocación dos guantes No caso de non tes que usar todas as prendas, deberase seguir mantendo o mismo orde. 1. COLOCACIÓN DAS CALZAS Utilízanse para cubrir o calzado axudando a evitar a diseminación dos microorganismos a través déstes. Suxeitanse cos dedos pola súa parte interna estirando os bordes para abrilas e logo instrodúcese o pe evitando tocar o calzado 2. COLOCACIÓN DO GORRO Utilízanse para cubrir o cabelo e evitar posibles contaminacións. Suxeitanse cos dedos pola súa parte interna estirando os bordes. Se o cabelo é largo debe recollerse previamente. 3. COLOCACIÓN DA MASCARILLA Debe colocarse de xeito que cubra dende o mentón ata o nariz. Existen diferentes modelos con cintas, gomas... Debe adaptarse o metal o ponte do nariz. 4. COLOCACIÓN DAS GAFAS DE PROTECCIÓN Evitar danos e infeccións sobre a conxuntiva ocular. Colócanse despois do gorro e da mascarilla tirando da goma ata que queden perfectamente colocadas 5. COLOCACIÓN DA BATA Emprégase para impedir a transmisión á roupa do persoal sanitario. Pode ser de papel ou tela e debe ser o suficientemente ampla para cubrir toda a roupa. Colócase considerando a parte limpa a parte interna e posiblemente contaminada a parte externa. Polo que se colle por dentro ó vestirnos e ó retirala envolveremos a parte externa hacia dentro  VÍDEO 6. COLOCACIÓN DE GUANTES Diversos materiais (látex/nitrilo/vinilo) Poden ser estériles ou non (envases diferentes) Tamén se considera igual que na bata a parte externa sucia e a parte interna limpa. RETIRADA EN ORDE INVERSO POÑEMOS EN PRÁCTICA... TALLER DE COLOCACIÓN DE EQUIPOS DE PROTECCIÓN E HIXIENE DE MANS