Samenvatting H1-H6 Van Logistieke Flow Tot Supply Chain Management PDF

lOMoARcPSD|26373510 Samenvatting H1-H6 Van Logistieke flow tot Supply Chain Management Supply Chain Management (UC Leuven-Limburg) Studocu wordt niet gesponsord of ondersteund door een hogeschool of univer...

lOMoARcPSD|26373510 Samenvatting H1-H6 Van Logistieke flow tot Supply Chain Management Supply Chain Management (UC Leuven-Limburg) Studocu wordt niet gesponsord of ondersteund door een hogeschool of universiteit Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510 Zelftest Supply chain management H1 Inhoudstabel DEFINITIE LOGISTIEK MANAGEMENT...........................................................................................................1 DEFINITIE SUPPLY CHAIN MANAGEMENT.....................................................................................................1 EFFICIËNT VS EFFECTIEF WERKEN IN LOGISTIEK...............................................................................................2 LEG ONDERSTAANDE FOTO HELEMAAL ZELF UIT EN ZORG DAT JE HET BEGRIJPT.....................................................2 DE 7 J’S VAN LOGISTIEK...........................................................................................................................2 WAT IS HET INTEGRAAL KETENBEHEER?.......................................................................................................3 HOE WERKT SUPPLY MANAGEMENT?..........................................................................................................3 HOE WERKT DEMAND MANAGEMENT?.......................................................................................................3 WAT IS HET VAN SUPPLY MANAGEMENT NAAR DEMAND MANAGEMENT GAAN?...................................................3 PUSH- EN PULL METHODEN...................................................................................................................4 UITDAGINGEN LOGISTIEKE SECTOR IN AFGELOPEN DECENNIUM.........................................................................4 NIEUWE LOGISTIEKE TRENDS.....................................................................................................................4 WAT IS DE BLUE BANANA?.......................................................................................................................4 WAT DOEN ZE WAAR BINNEN EUROPA?......................................................................................................5 Definitie logistiek management  Logistiek management is dat deel van supply management dat op een efficiënte en effectieve manier de voorwaartse stromen, de opslag en de retourstromen van goederen van een individueel bedrijf plant, uitvoert en controleert van de oorsprong tot aan de consument om zo de behoeften van de klanten te vervullen Definitie Supply Chain management  Supply chain management (SCM) is het principe waarbij door middel van het beheersen en het optimaliseren van processen, coördinatie en samenwerking met leveranciers, tussenpersonen en afnemers een betere functionaliteit van de keten (en elke schakel binnen die keten) ontstaat efficiënt vs effectief werken in logistiek als we spreken van effectief, dan kijken we naar de resultaten en als die doeltreffend zijn. Heb ik mijn doel bereikt? Bij efficiëntie spreekt men van als dit doel op een vlotte, renderende manier verlopen is; hoe efficiënt ben ik te werk gegaan? 1 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510 Leg onderstaande foto helemaal zelf uit en zorg dat je het begrijpt De 7 J’s van logistiek 1. Juiste product 2. Juiste hoeveelheid 3. Juiste conditie 4. Juiste plaats 5. Juiste tijd 6. Juiste afnemer 7. Juiste prijs Bij het beheersen van een organisatie in de logistiek moeten we deze termen kunnen bezorgen bij de klant. 2 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510 Wat is het integraal ketenbeheer?  Opeenvolgende acties en actoren die worden verbonden en in het geheel behandeld worden, het is een ketting van informatie-, geld-en goederenstromen en heeft niet enkel een operationeel, maar ook beleids- en strategische aspecten waar men rekening mee moet houden Hoe werkt supply management?  Vraagvoorspelling  Push-model Productie Voorraad Winkelvoorraad Koopt wat gebaseerd gebaseerd gebaseerd op beschikbaar is op op voorspelling lli voorspelling Hoe werkt Demand management?  Productie op bestelling  Pull-model wat is het van Supply management naar demand management gaan?  Dit noemt men een ketenomkering  bij eenvoudige massaproducten nutteloos  moderne bedrijven doen het om beter en sneller aan de behoeftes van hun klanten te kunnen voldoen  H&M= supply management en Zara = demand management  H&M b.v. had in 2018 voor 4,3 miljard dollar aan onverkochte stuks in voorraad 3 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510 PUSH- en PULL methoden Uitdagingen logistieke sector in afgelopen decennium  Financiële crisis  Opkomst centraal-en Oost-Europa  Opkomst e-commerce Nieuwe logistieke trends  Globalisering  Kettingomkering  Technologie  Duurzaamheid Wat is de blue banana?  Economisch hart van Europa  Hoge bevolkingsdichtheid  Hoge productiviteit  Hoge consumptie  90 miljoen welvarende productieve burgers 4 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510 Wat doen ze waar binnen Europa? Zelftest H2 supply chain management Inhoud HOE LANG IS TIME-TO-MARKET VOOR ZARA?...............................................................................................2 WAT IS EEN PRODUCTRESPONSIEVE KETEN?.................................................................................................2 WAT IS NEARSHORING?...........................................................................................................................2 HEEFT ZARA VEEL VOORRAAD LIGGEN?.......................................................................................................2 VERKLAAR MANUFACTURING POSTPONEMENT EN GEEF EEN VOORBEELD............................................................2 WELKE SALES APPROACH HANTEERT ZARA?.................................................................................................2 WAT IS HET DOEL VAN LOGISTIEK?.............................................................................................................2 WE SPREKEN ALTIJD VAN 3 STROMEN, WELKE?.............................................................................................3 LEG HET VOLLEDIGE KOOP OF KLANTENORDER ONTKOPPELPUNT UIT M.B.V. ONDERSTAANDE FOTO.........................3 GEVOLGEN VAN KOOP VOOR: VOORRADEN, LEVERTIJDEN EN DOORLOOPTIJDEN, WERKNEMERS, GOEDEREN EN DIENSTEN, ORGANISATIE VAN HET PRODUCTIEPROCES, BESTURING VAN PRODUCTIEPROCES, RISICO’S EN PRODUCTIVITEIT.....................................................................................................................................4 HET MAKE OR BUY PRINCIPE.....................................................................................................................5 WANNEER IS UITBESTEDEN INTERESSANT?....................................................................................................6 VAN 1PL TOT 5PL (FIRST PARTY LOGISTICS TO FIFTH PARTY LOGISTICS)..............................................................6 WAT IS HET HOOFDDOEL VAN EEN BEDRIJF? EN WAT WIL MEN HIERMEE DOEN?..................................................6 5 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510 WAT IS HET ROI? EN HOE BEREKEN JE DIT?.................................................................................................6 WAT IS HET RESULTAAT ALS JE HET ROI BEÏNVLOEDT?....................................................................................7 WAT IS HET KPI EN WAT DOET HET?..........................................................................................................7 DE DUPONT- ANALYSE, WAT IS DIT? EN NAAR WELKE 4 DINGEN MOETEN WIJ DAN KIJKEN?...................................7 VOOR-EN NADELEN VAN OUTSOURCING.......................................................................................................9 ZORG DAT JE DE WAARDEKETEN VAN PORTER BEGRIJPT EN LEG DE 5 PRIMAIRE ACTIVITEITEN UIT...........................10 PRIMAIRE ACTIVITEITEN ZIJN NODIG OM KLANTENWAARDE TE CREËREN. PORTERS WAARDEKETEN KENT ER 5, WELKE? EN LEG ZE UIT......................................................................................................................................10 DE SECUNDAIRE OF ONDERSTEUNENDE ACTIVITEITEN WORDEN OPGEDEELD IN 4 GROEPEN. ZE MAKEN DE PRIMAIRE ACTIVITEITEN MOGELIJK EN ONDERSTEUNEN ZE...........................................................................................11 Hoe lang is time-to-market voor Zara? 14 dagen, terwijl de meeste merken er gemiddeld een jaar over doen.Wat is hun grootste concurrentievoordeel? Ze kunnen sneller inspelen op de feedback van hun klanten; als een bepaald kledingsstuk het goed doet, kunnen ze snel op de trend inspelen. Wat is een productresponsieve keten? Het heel snel kunnen inspelen op de veranderingen van de marktvraag Wat is nearshoring? Produceren in een goedkoper land, terwijl dat dan ook niet ‘te ver van huis is.’ Heeft Zara veel voorraad liggen? Neen, in principe zijn enkel de winkels zelf hun voorraad. Ze hebben dus enorm weinig stock omdat ze snel kunnen inspelen op de vraag van de klant. Verklaar manufacturing postponement en geef een voorbeeld. Dit is het zo lang mogelijk uitstellen van de laatste productiestappen  Het kleuren van de kleren bijvoorbeeld  Zo kun je de kleur snel aanpassen naar behoefte van de klant Welke sales approach hanteert Zara? Het verwachten van een continuïteit in de feedback van klanten Wat is het doel van logistiek?  Het verbeteren van customerservicelevel bij huidige kostenniveau  Of het verlagen van integrale kosten bij huidige customerservice level 6 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510 We spreken altijd van 3 stromen, welke? Goederenstroom is altijd van links naar rechts Leg het volledige KOOP of klantenorder ontkoppelpunt uit m.b.v. onderstaande foto. Het koop geeft aan hoe ver het klantenorder stroomopwaarts klimt (van rechts naar links) 7 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510 Koop = ons belangrijkste voorraadpunt in de keten.  Koop 1 = enkel kleinhandelaar weet wat de consument het liefst heeft (meeste winkels werken zo) je kan het als klant gewoon in de winkel kan halen Ze werken op basis van voorspellingen (met cijfers uit het verleden)  het PUSH-systeem  Koop 2 = (make to stock central) voorraadpunt is distributiecentrum (coolblue, zalando,…) dit kan naar fysieke winkel gaan maar dit kan ook rechtstreeks naar klant. Gaat werken op basis van werkelijke orders (pull systeem)  Koop 3 = niveau assemblage (50/50 push- en pull) Zij hebben geen voorraad liggen (bijvoorbeeld autofabrikanten) of nummerplaatdrukkers e.d.  beginnen pas te assembleren wanneer bestelling binnen is.  Koop 4: assemblage en productie en distributie is volledig op klantenorder (bijvoorbeeld kleding op maat)  Koop 5: assemblage zonder enkele voorraad (bijvoorbeeld het laten bouwen van huizen) Gevolgen van KOOP voor: voorraden, levertijden en doorlooptijden, werknemers, goederen en diensten, organisatie van het productieproces, besturing van productieproces, risico’s en productiviteit. Voorraden Bedrijven met KOOP 5  werken volledig ordergestuurd en dus ook zonder voorraad Bedrijven met KOOP 1 t.e.m. KOOP 4 zijn voorraadgestuurd, waarbij de aanwezige voorraad toeneemt. In principe zou bij men bij KOOP 1 de hoogste gemiddelde voorraad ontstaan. Levertijden en doorlooptijden Hoe meer stroomopwaarts (richting KOOP 5), hoe langer de gemiddelde levertijd voor een bepaald product. In KOOP 5 wordt er klantspecifiek ingekocht én geproduceert. De inkooptijd van de onderdelen en materialen moet dan ook in rekening worden gebracht. Hoe verder stroomafwaarts, hoe korter de levertijd. Hoe korter de doorloptijden en hoe flexibeler de organisatie, hoe meer stroomopwaarts je het KOOP kunt positioneren. Werknemers Een bedrijf dat het KOOP meer stroomopwaarts zet, zal voornamelijk gespecialiseerde werknemers moeten aantrekken met de nodige expertise, aangezien hier vaak sprake is van maatwerk. Bij bedrijven die vooral rond KOOP 1 en 2 zitten, is er vooral sprake van generalistische werkzaamheden. Goederen en diensten 8 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510 Hoe meer stroomafwaarts in de logistieke keten, hoe meer er sprake is van gestandaardiseerde producten. Naarmate men verder stroomopwaarts gaat, zullen de producten en diensten meer specifieke eigenschappen bezitten, gebaseerd op de individuele klantenwensen. Organisatie van het productieproces Hierbij ligt de nadruk vooral op de flexibiliteit van de bedrijfsprocessen. Hoe meer stroomopwaarts in de bedrijfskolom, hoe flexibeler de processen georganiseerd moeten worden. Logisch ook: je moet snel kunnen handelen zodra een klant een order plaatst om zo te voldoen aan de vereiste productie- en leveringsvoorwaarden. Besturing van het productieproces De besturing gebeurt op basis van voorspellingen voor alle orders vóór het KOOP. Na het KOOP gebeurt de besturing op basis van reële orders. Risico’s Risico’s vóór het KOOP Er is een groot risico van onverkoopbaarheid aangezien er dan nog geen benoemde klant is. De geproduveerde voorraad vindt volledig plaats op basis van voorspellingen, waardoor er een groot risico is dat niet alle goederen effectief verkocht raken. Risico’s na het KOOP Het risico op onverkoopbaarheid is veel kleiner na het KOOP, aangezien er dan klantgericht geproduceerd wordt: de orders worden geproduceerd voor specifieke klanten, waardoor er geen ‘overbodige’ voorraden worden aangelegd. Hierdoor is de kans dat het product niet verkocht wordt eerder klein. De risico’s na het KOOP houden meer verband met lever-en doorlooptijden. Stel dat er een tijdelijke stagnatie in de levering van een bepaalde grondstof of een bepaald onderdeel optreedt, waardoor de beloofde levertijd in het gedrang komt. Daarnaast is er ook in bepaalde mate een capaciteitsrisico: vanaf het moment dat er een order binnenkomt, moet er voldoende capaciteit aanwezig zijn om de productie te starten. Productiviteit Voor het KOOP ligt de nadruk vooral op efficiëntie: zo goedkoop mogelijk produceren met een minimale inzet van mensen, middelen, grond-/hulpstoffen en machines. Na het KOOP verschuift de nadruk van efficiëntie naar effectiviteit: zo doelgericht mogelijk de verkoop tot stand brengen. Vóór koop Na koop Werknemers Specialisten Generalisten Goederen en diensten Standaardproducten Gecustomiseerde producten Organisatie van het Grote volumes met Flexibele volumes met 9 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510 productieproces standaardmachines omstelbare machines Capasciteitsgebruik Constante bezetting Wisselvallige bezetting Besturing van het productieproces Op basis van Op basis van reële voorspelling orders Doorlooptijd en Risico’s Onverkoopbare beschikbare tijd producten Productiviteit Focus op efficiëntie Focus op effectiviteit Het make or buy principe Ga ik alles zelf doen vs bepaalde zaken uitbesteden Voordelen uitbesteden/outsoursing  Focus op kernactiviteit  Minder investeringen  Beter inzicht in logistieke kosten  Deskundigheid logistieke dienstverlener  Beperking risico’s  Kosten variabiliseren Variabele kosten stijgen mee met het productieniveau  Aankopen van de grondstoffen Vaste kosten zijn kosten die je moet betalen, als je nu produceert of niet. wanneer is uitbesteden interessant? Als je op die manier je vaste kosten kunt laten zakken en kunt zorgen dat je meer variabele kosten hebt door het uitbesteden, kun je met een efficiënt eindresultaat te pas komen. Dit is natuurlijk ook interessant wanneer het bij uitbesteding over het algemeen goedkoper uitkomt. 10 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510 Van 1PL tot 5PL (first party logistics to fifth party logistics) Wat is het hoofddoel van een bedrijf? En wat wil men hiermee doen?  Winst maken  Continuïteit garanderen (dat het bedrijf blijft voortbestaan) Hieruit wordt een strategisch plan opgesteld Doelstellingen worden geformuleerd - Ook voor logistieke afdeling  Innoverend vermogen  Klanttevredenheid  Efficiëntie  Marketing  EN bedrijfsresultaat Wat is het ROI? En hoe bereken je dit? Return On Investment  boek blz 93  Om maatstaf van investering te meten  Verhouding tussen investering en opbrengst  Om efficiëntie van een investering te meten of van verschillende investeringen te vergelijken. Wat is het resultaat als je het ROI beïnvloedt?  Omzet verhogen  Kosten verlagen 11 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510 Wat is het KPI en wat doet het? KPI of Key Performance Indicators = kritische prestatiefactoren Met het KPI krijg je het antwoord op de vraag: hoe goed ben ik bezig? We willen natuurlijk weten hoever we staan in het behalen van onze doelstellingen. Voorbeeld van een KPI Dashboard De Dupont- Analyse, wat is dit? En naar welke 4 dingen moeten wij dan kijken? Logistiek kan een bijdrage leveren aan de ondernemingsdoelstellingen, namelijk via 4 hefbomen de winstgevendheid verhogen. 1. Marktverbreding 12 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510 Bij marktverbreding probeert het bedrijf het huideige productassortiment aan te bieden op nieuwe markten. Daarvoor heb je logistiek nodig. Hierbij moet wel de kanttekening gemaakt worden dat door de stijging van het marktaandeel ook de logistieke kosten kunnen toenemen. 2. Kostenverlaging Er kan ook gekeken worden naar de kostenzijde. Men kan proberen de kosten terug te dringen door bijvoorbeeld lagere transport-en voorraadkosten na te streven. De logistieke kosten maken vaak een essentieel deel uit van de uiteindelijke kostprijs van de klant. Als de logistieke kosten beperkt kunnen worden, leidt dat tot een hogere omzet en hogere winstmarges. 3. Omloopsnelheid van voorraden De omloopsnelheid van de voorraden geeft weer hoe caak de voorraad verkocht wordt in bijvoorbeeld een jaar en hoe vaak men die dus moet aanvullen. Met andere woorden: De snelheid waarmee kapitaal dat is geblokkeerd (dus vastzit in voorraden) weer vrijkomt om opnieuw als winstgenererend middel te worden ingezet is bepalend door het rendement van de onderneming. Hoe groter de gemiddelde voorraad, hoe meer geld er nodig is om die te financiëren. Door een strakker voorraadbeheer moet men minder investeren in vlottende activa, waardoor er minder nood is aan eigen vermogen voor dezelfde winstgevendheid. Een lager gemiddelde voorraad leidt tot een snellere rotatie. 4. Outsourcing van logistieke activiteiten Deze vierde hefboom hebben we reeds ruimschoots besproken bij de make-or-buy decision. Je behoefte aan kapitaal voor investeringen daalt als je delen uitbesteedt. Om de impact van deze vier hefbomen, wordt vaak gebruikgemaakt van de DuPont-analyse. Dat is een handige manier om de samenhang tussen kosten, omzet, bedrijfsresultaten en omloopsnelheden in kaart te brengen. Het geeft weer wat er beïnvloed kan worden en wat de resultaten daarvan zijn. De analyse toont her belang van logistieke inspanningen. Ze geeft weer hoe de bepaalde financiële grootheden in de resultatenrekening en de balans met elkaar samenhangen en resulteren in een ROI. In die zin biedt ze mogelijkheden om het bedrijf te sturen, want aan de hand van deze analyse kunnen doelstellingen en strategieën worden aangepast en opgesteld. Een DuPont-analyse geeft het verband weer tussen de goederenstroom en het financiële resultaat. Ze is dan ook een uitstekende tool om de supply chain te optimaliseren. Marktexpansie kan zorgen voor een verhoogde omzet (grotere groep mensen kunnen bereiken) Hoe meer je gaat outsourcen, hoe minder je vaste activa wordt. 13 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510 DUPONT ANALYSE VOORBEELD voor-en nadelen van outsourcing voordelen:  kostenbesparing omdat je geeft een niet-kernactiviteit aan een specialist.  Hierdoor win je efficiëntie want specialist kan dit beter dan jezelf  Het geeft je een concurrentieel voordeel omdat deze specialist extra diensten kan aanbieden die je zelf niet kon. Nadelen:  Service kan bij uitbesteding ook minder goed zijn  Mogelijk gevaar in confidentaliteit en veiligheid van je data  Derde partij heeft toegang tot heel veel gegevens van je klanten en leveranciers  Uitbesteding kan minder flexibel zijn dan je zelf zou zijn  Opletten voor extra-of verborgen kosten. 14 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510 Zorg dat je de waardeketen van Porter begrijpt en leg de 5 primaire activiteiten uit. Vaak gebruikt in Value chain management Dit helpt ondernemingen om de kernactiviteiten van de onderneming te identificeren. Value chain management is een concept dat alle stakeholders die tot eenzelfde waardeketen behoren uitdaagt om gezamenlijk de waardepropositie van een onderneming te verhogen. Porter stelt dat verschillende activiteiten bijdragen tot één gezamenlijke marge. Hij onderscheidt hierbij primaire en secundaire of ondersteunende (waardecreërende) activiteiten. Activiteiten die op geen enkele manier waarde toevoegen aan de onderneming zijn een verspilling van middelen en worden bijgevolg niet meegenomen in het schema. 15 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510 Primaire activiteiten zijn nodig om klantenwaarde te creëren. Porters waardeketen kent er 5, welke? En leg ze uit. 1. Inkomende logistiek Grondstoffen, hulpstoffen, materialen, energie, informatie…. Worden in ontvangst genomen, gestockeerd en verspreid. Omvat: inbound transport, material handling, inspectie, opslag, voorradbeheer, retourlogistiek,… 2. Operationele activiteiten Waarbij middelen worden omgezet tot het eindproduct: vervaardigen, assembleren, verpakken, onderhoud van de uitrusting,… 3. Uitgaande logistiek Verzamelt, verzorgt de opslag en de fysieke distributie van het eindproduct naar de klant. Hierbij horen opslag, material handling, outbound transport, het orderproces en dispatching. 4. Marketing en verkoop De markt en potentiële klanten motiveren om goederen of diensten aan te kopen. Denk onder andere aan reclame, promotie, verkoop, keuze van distributiekanalen, prijszetting. 5. Service Dienstverlenende activiteiten na verkoop: installatie, onderhoud en herstellingen, training, reserveonderdelen… de secundaire of ondersteunende activiteiten worden opgedeeld in 4 groepen. Ze maken de primaire activiteiten mogelijk en ondersteunen ze. 1. Infrastructuur Betreft zowel de fysieke (gebouwen, locatie,..) als de niet-tastbare (bedrijfs- en organisatiestructuur) infrastructuur. 2. Humanresourcesmanagement Rekrutering, aanwerving, training en ontwikkeling, verloning… van alle personeelsleden op de loonlijst. 3. Technologieontwikkeling Van knowhow, tot procedures, technologie-en voor de ondersteuning van processen/ systemen tot technologie voor productontwikkeling. 4. Inkoop/verwerving of het geheel van aankoopprocessen die zich in een onderneming voordoen. 16 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510 Volgens de waardeketen ontstaat winst (of marge) wanneer de som van alle opbrengsten van alle individuele activiteiten groter is dan de som van alle kosten van alle activiteiten samen. Het belangrijkste hierbij is dat individuele activiteiten op zich niet rendabel hoeven te zijn, maar in totaliteit moeten leiden tot een grotere marge. Belangrijk is om te weten dat het soort onderneming bepaalt of een activiteit primair of ondersteunend is; dat kan van onderneming tot onderneming anders zijn. Denk bij inkoop bijvoorbeeld aan inkoopcoöperaties, dienstverlenende ondernemingen die aankopen doen voor bijvoorbeeld kmo’s en waarbij inkoop geen ondersteunende, maar een primaire activiteit is. Wanneer we het hebben over toegevoegde waarde in een logistieke context spreken we vaak over value added logistics VAL en value added services VAS. Dan gaat het over logistieke dienstverlening waar nog bijkomende diensten geleverd worden naast transport, opslag, hergroepering en verdeling van goederen. Dat kunnen dan diensten zijn zoals herverpakken, kwaliteitscontrole, afwerken, labelen en herstellen. In elke stap van de logistieke flow wordt waarde toegevoegd waardoor we aan het einde van een product afleveren dat voldoet aan het verwachte servicelevel van de klant. Het is duidelijk dat logistiek een enorme impact heeft op verschillende aspecten van de waardeketen, zowel primair als secundair, en de waardepropositie beïnvloedt. Zelftest H3 supply chain Inhoud WAAROM IS ZIEKENHUISLOGISTIEK ZO VERSCHILLEND?...................................................................................1 HOE GAAT HOSPITAL LOGISTICS TE WERK?...................................................................................................1 WAT IS TRACEABILITY?............................................................................................................................1 WAT IS RFID?......................................................................................................................................1 WEL OF GEEN VOORRAAD?  ONVOLLEDIG (VRAAG AAN KASPER)...........................................................2 WELKE SOORTEN VOORRADEN KEN JE? LEG ZE ALLEMAAL UIT..........................................................................2 WELKE FUNCTIES KAN EEN VOORRAAD HEBBEN? NOEM ZE OP.........................................................................2 BEGRIJP DE AFBEELDING EN STUDEER DE BEGRIPPEN ERONDER.........................................................................3 GEEF KENMERKEN VAN EEN VRAAGVOORSPELLING........................................................................................3 ER ZIJN 3 BELANGRIJKE REGELS BIJ VRAAGVOORSPELLING. WELKE? BLZ 116......................................................3 JE HEBT EEN KWALITATIEVE EN EEN KWANTITATIEVE METHODE. LEG UIT. BLZ 117................................................4 TIJDREEKSVOORSPELLINGEN, WAT IS DAT NU PRECIES?....................................................................................8 ER ZIJN 4 SIMPELE MANIEREN OM TE VOORSPELLEN. WELKE? BLZ 125..............................................................8 DE TOTALE VOORRAADKOSTEN, LEG UIT......................................................................................................8 OPTIMALE BESTELHOEVEELHEID.................................................................................................................9 DE VEILIGHEIDSVOORRAAD.....................................................................................................................12 BULL WHIP.........................................................................................................................................12 17 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510 WAREHOUSEMANAGEMENT, WAT IS DAT?.................................................................................................13 Waarom is ziekenhuislogistiek zo verschillend? Levensnoodzakelijke logistiek; heel veel goederen moeten in grote oplages beschikbaar zijn Hoe gaat Hospital Logistics te werk? Ze kunnen alles leveren aan hun centrale magazijn en dan gaan zij ritten inplannen waar zij 2 keer per dag ziekenhuizen gaan beleveren. Dit is ontstaan vanuit het UZ Leuven en is opgekocht door Essers. Wat is traceability? De traceerbaarheid gaat erover dat ze op elk moment weten waar de goederen zich bevinden, alles wordt bijgehouden (temperatuur, vrachtwagen mag niet open gaan) vb: besmet vlees via traceability kan je uitzoeken hoe dit besmet is kunnen worden. Wat is RFID? Identificatie via radio frequentie  Je moet hier informatie op zetten en deze info kan je uitlezen als je de badge scant. Zit ook in veel producten. VB Decathlon: kleren in de bak leggen en dan gaat die bak de tag deactiveren. WEL OF GEEN VOORRAAD?  onvolledig (vraag aan Kasper) Bij spoedgevallen, onverwachte grote bestellingen,… dat de productie niet kan stilvallen; hiervoor moet je wel voorraad aanleggen. Opslagkosten, magazijnkosten, incourante voorraad = voorraad die je niet kan verkopen Welke soorten voorraden ken je? Leg ze allemaal uit 1. Grondstoffen en onderdelen: Staalplaat, koffiebonen, granen,…  Ruw, onbewerkt materiaal  Raw materials 2. Goederen in bewerking Onderdelen zoals chassis, motor,…  Kunnen zowel inkoop- als maakdelen zijn  Work in progress (WIP) 3. Hulpstoffen Schoonmaakproducten, onderhoudsmateriaal,…  Worden niet rechtstreeks verwerkt in het product maar zijn wel nodig  MRO = maintenance, repair and operating supplies 4. Afgewerkte producten Auto, pomp,…  Gerede producten bedoeld voor de klantenverkoop  Finished goods welke functies kan een voorraad hebben? Noem ze op. 1. Veiligheidsvoorraad 18 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510  Voor onvoorziene omstandigheden op te vangen  Stijging in vraag  Late levering  Om OOS (Out of Stocks) of Nee-verkopen te vermijden  De hoogte van VV bepaalt de CS% 2. Seizoensvoorraad  Bv bikini’s,…. 3. Speculatieve voorraad  Verwachte prijsstijging  Bv koffie= landbouwproduct, oogst kan tegenvallen, dit geeft schommelingen in de vraag 4. Strategische voorraad  Zijn van essentieel belang  Komen uit gebieden waar aanvoerlijn bedreigd kan worden door sociale onrust of corruptie  Vb: olie Begrijp de afbeelding en studeer de begrippen eronder. Bestelde voorraad: voorraad die we bij de leverancier besteld hebben maar die nog steeds bij de leverancier is Beschikbare voorraad: dat is de voorraad die aanwezig is in het magazijn maar nog niet in de winkel Gereserveerde: voorraaad die we niet voor andere klanten mogen gebruiken, deze moet zo snel mogelijk naar de klant die het kocht verstuurd worden Samenstellingen: Economische voorraad = bestelde + beschikbare voorraad Technische = beschikbare + gereserveerde voorraad (fysiek aanwezig in magazijn) 19 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510 Effectieve voorraad= bestelde + beschikbare + gereserveerde voorraad (totale voorraad van het bedrijf) Geef kenmerken van een vraagvoorspelling  Om een richting vast te stellen  Zowel korte- als lange termijn voorspellingen  Verschillende methodes  Van simpel tot zeer complex  Keuze hangt af van beschikbare informatie en voorspelbaarheid Er zijn 3 belangrijke regels bij vraagvoorspelling. Welke? Blz 116 1. Vraagvoorspelling is per definitie FOUT  betrouwbaarheid van de forecast is belangrijk 2. Een geaggregeerde voorspelling is correcter dan een gedetailleerde voorspelling  Vb fietsenwinkel: productgroep vs elk product  Voorspellingen van alle fietsen vs voorspelling van elk type fiets 3. Hoe verder in de toekomst, hoe minder betrouwbaar  Kortetermijnvoorspellingen zijn wat meer betrouwbaar dan toekomstige voorspellingen. Je hebt een kwalitatieve en een kwantitatieve methode. Leg uit. Blz 117 Kwalitatief:  Geen historische data beschikbaar  Of ze zijn niet relevant  Op basis van expertise zoals planners, verkopers, klanten…  Marktonderzoek, interviews, enquêtes Kwantitatief:  Er is historische data beschikbaar  Kans is groot dat patronen zich herhalen Tijdreeksmodellen:  Op regelmatige tijdstippen data verzamelen  Patroon herkennen = zeizoenen, afwijkingen, verbanden legggen,…  Grafisch voorstellen  Patronen van verleden kunnen zich in de toekomst opnieuw voordoen 20 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510  Random: LINEAIR 21 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510 KWADRATISCH OF EXPONENTIEEL SEIZOENAAL 22 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510 23 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510 Tijdreeksvoorspellingen, wat is dat nu precies? Als er geen causaal verband is  Tijdreeksvoorspellingen = historische gegevens extrapoleren naar toekomst Eerst data zuiveren!  Voorspellen met data die vrij zijn van incidenten, seizoensinvloeden, trends = deze kunnen later weer toegevoegd worden. Er zijn 4 simpele manieren om te voorspellen. Welke? blz 125 1. Het (gewogen) voortschrijdend gemiddelde 2. Exponentiële vereffening of exponential smoothing 3. Exponentiële vereffening of exponential smoothing met een lineaire trend of het Holt- model moeten we niet kennen 4. Het seizoensmodel van Winter Ft= de te voorspellen waarde Yt= de gemeten waarde (=bekend en historisch) T= periode 1. Het voortschrijdend gemiddelde  Meest eenvoudige  Gemiddelde van een aantal data  Geen trend in de gegevens te vinden  Formule bij 2 gegeven periodes: F3=(Y1+Y2)/2  Het gewogen voortschrijdend gemiddelde  F3= (Y1*1)+(Y2*2)/3  De voorspelde waarde van periode 3 zal het gemiddelde zijn van waarden van periode 1 met bijvoorbeeld 1.  Gemeten waarde van periode 2 ligt dichter bij periode 3 en zal dus een zwaarder gewicht krijgen. In dit geval vermenigvuldigen we die met 2  Formule met meerdere gemeten waarden: F4= ((Y1*1) + (Y2*2) + (Y3*3))/6 De totale voorraadkosten, leg uit Voorraad kost geld: - Afhankelijk van waarde voorraad, - Activiteit die bedrijf heeft, - Omloopsnelheid van de voorraad 24 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510 voorraadkosten zijn: -Bestelkosten per bestelling cb (prijs die je moet betalen als je een order plaatst bij leverancier) - Voorraadkosten per stuk per periode Cv ( aankoopprijs per product)  Rente ruimte risico - Kosten van Nee-verkoop: Kn - Rente= ergens een deeltje dat je misloopt - Ruimte is de ruimte die je nodig hebt om dingen op te slaan uiteraard - Risico= goederen incourant worden  dat jte het niet meer verkocht krijgt - Kn= Kost van het niet op voorraad hebben liggen  ookwel out of stock genoemd Optimale bestelhoeveelheid Bij een bestelling komt er een plotse stijging in de voorraad, doorheen het jaar neemt dit weer af en wordt er weer bijbesteld. gemiddelde voorraad = Q/2 formule van CAMP =EOQ-model (Economic Order Quantity) = optimale bestelhoeveelheid = afweging tussen bestelkosten en voorraadkosten 25 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510  Kv = jaarlijkse voorraadkosten  Kb = jaarlijkse bestelkosten  Elke dag een aparte order plaatsen  hogere bestelkost  Tk = Totale Camp kosten  Ku+Kb  Waar Kv en Kb gelijk zijn zijn de campkosten het laagst   Kv = gemiddelde voorraad x voorradkost/stuk/jaar 26 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510  =(Q/2) x Cv = (Cv x Q)/2  D = 1000, Q = 200 stuks Hoeveel bestellingen per jaar moet ik dan plaatsen?  =5  1000/200  N= D/Q  Als je dat moet vermenigvuldigen met de bestelkost per bestelling  (Cb x D)/Q  Aantal bestellingen per jaar x bestelkost per bestelling= bestelkost per jaar  N = Aantal bestellingen per jaar   D = Jaarlijkse vraag  demand 27 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510 De veiligheidsvoorraad Om out of stock te vermijden is het belangrijk om te weten hoe hoog deze voorraad moet zijn en welke kosten ermee gepaard gaan. Het bestelniveau van een product met veiligheidsvoorraad zal ook hoger liggen dan zonder veiligheidsvoorraad. De hoogte van de veiligheidsvoorraad zal afhankelijk zijn van het CS% die we aan onze klant willen geven. Hoe hoger het CS%, hoe hoger de veiligheidsvoorraad zal zijn. Bull Whip Het bull whip-effect of opslingereffect betekent dat kleine veranderingen in consumptie grote afwijkingen kunnen veroorzaken in de vraagvoorspellingen in de supply chain door de vertaling naar grote volumes. Het verwijst naar de grote beweging die de punt van de zweep maakt als je een kleine beweging uitvoert aan het handvat. Voorbeeld: Thomas houdt van bier en gaat dan ook dagelijks naar zijn stamcafé om daar een aantal pintjes te drinken en bij te praten met de baas. De baas moet dus regelmatig zijn stock bijvullen om aan de consumptie van o.a. Thomas te kunnen voldoen. Op een dag breekt Thomas zijn been en kan hij 4 weken niet meer komen. De baas zijn stock blijft dus staan, waardoor zijn orders bij de groothandelaar stopzet. De groothandelaar maakt zich uiteraard zorgen over zijn stockniveaus en dus beslist hij om ook zijn orders bij de brouwerij te stoppen totdat zijn stock weer wat daalt. De brouwerij ziet een daling in het aantal orders en besluit de productie op een lager pitje te zetten. N Na 4 weken is Thomas terug te been en geeft een feestje in het café om dit te vieren. De voorraad van de baas daalt weer snel, waardoor hij meerdere orders tegelijk plaatst bij de groothandelaar. Die ziet zijn stock opnieuw dalen en beslist dus om ook bij de brouwerij meerdere orders te plaatsen. De brouwerij weet niet wat hen overkomt en ze schakelen weer over naar maximale productiecapaciteit. Dit voorbeeld verklaart dus dat een kleine verandering in consumptie een grote impact heeft op de forecast. Hoe meer schakels ertussen zitten, hoe groter de impact. 28 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510 Uiteraard is er een simpele oplossing om het bull-whip effect aan te pakken. 1. Het is cruciaal om informatie te delen met elkaar. Warehousemanagement, wat is dat?  Bulklocatie: in grote hoeveelheden  heftruck gebruiken om deze paletten te halen en dan te gebruiken voor order-picking  Picklocatie: de goederen kunnen genomen worden indien die nodig zijn  Crossdocking= De goederen komen binnen en worden direct naar de laadkamer gebracht  bedoeling dat ze heel snel weg zijn.  zeer efficiënt Gelieve dit na te lezen cursus blz 143-165 Zelftest supply chain management H4 Inhoud WAT IS DE DEFINITIE VAN INKOOP?............................................................................................................1 WAAR HOUDEN WE REKENING MEE BIJ DE INKOOP VAN GOEDEREN?.................................................................1 ER ZIN 6 FASEN BIJ HET INKOOPPROCES, WELKE?..........................................................................................2 WELKE 4 INKOOPNIVEAUS KEN JE?............................................................................................................2 LEG DEZE 4 INKOOPNIVEAUS UIT AAN DE HAND VAN JE GEKENDE THEORIE..........................................................2 WELKE INKOPEN KEN JE BINNEN DE ORGANISATIESTRUCTUUR?.........................................................................3 LEG ALLE 6 FASES BINNEN HET INKOOPPROCES UIT.........................................................................................3 WELKE INKOOPSITUATIES KEN JE?..............................................................................................................5 ANGELSAKSISCHE TERMINOLOGIE BESPREEKT ENKELE DINGEN, WELKE? LEG UIT...................................................5 HOE WORDT DE INKOOPSTRATEGIE OF HET INKOOPMANAGEMENT BEPAALD?......................................................6 INSOURCEN VS OUTSOURCEN....................................................................................................................6 GLOBAL VS LOCAL SOURCING....................................................................................................................6 LEVERANCIERSINTEGRATIE: MEER EN VROEGER IN BEDRIJFSPROCESSEN...............................................................6 DE ABC- ANALYSE, WAT IS DAT PRECIES?....................................................................................................7 PORTFOLIOANALYSE KRALJIC, WAT IS HET? LEG UIT. (LEZEN BLZ 196-197).........................................................7 HET TOTAL COST OF OWNERSHIP, HOE WERKT HET? BEGRIJP EN LEG UIT............................................................9 WAT IS VENDOR RATING?........................................................................................................................9 WE KENNEN 3 VERSCHILLENDE ANALYSETECHNIEKEN OM LEVERANCIERS TE BEOORDELEN. WELKE?........................10 29 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510 Wat is de definitie van inkoop? Inkoop is het beheren van de ‘externe bronnen’ van het bedrijf op een dusdanige manier dat het leveren van alle goederen, diensten, talenten en kennis die nodig zijn voor het uitvoeren, onderhouden en beheren van de primaire en ondersteunende activiteiten van het bedrijf kan worden gegarandeerd en dit tegen de meest gunstige voorwaarden. Waar houden we rekening mee bij de inkoop van goederen?  Duurzaamheid  Prijs  Kwaliteit  Contractuele voorwaarden Er zin 6 fasen bij het inkoopproces, welke?  Specificeren  Selecteren  Contracteren  Bestellen  Bewaken  Nazorg Externe bronnen Alles waar een factuur tegenover staat Directe inkoop Primaire activiteiten Vb: grondstoffen, halffabrikaten, afgew. Prod. Voor retail,… Indirecte inkoop Ondersteunende activiteiten Magazijninrichting, gebouwen, computersystemen Voorwaarden:  Hoeveelheid  Kwaliteit  Leveringsvoorwaarden  Prijszetting  Kredietwaardigheid  Duurzaamheid  innovatievermogen Welke 4 inkoopniveaus ken je? 1. Strategische inkoop 2. Tactische inkoop 3. Operationele inkoop 4. Ondersteunende activiteiten Leg deze 4 inkoopniveaus uit aan de hand van je gekende theorie 1. Strategische inkoop  Lange termijnbeslissingen  Link met bedrijfsstrategie  Inkoopbeleid, make-or-buy-beslissingen, organisatie inkoopafdeling 2. Tactische inkoop  Supplier market research 30 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510  leveranciersevaluaties  opleidingen van het inkoopteam3. 3. operationele inkoop  dagelijkse opvolging en troubleshooting 4. ondersteunende activiteiten  activiteiten die de inkoopactiviteiten ondersteunen. Welke inkopen ken je binnen de organisatiestructuur? Decentrale inkooporganisatie - verschillende afdelingen kopen zelfstandig in - interessant voor bedrijven met een businessunitstructuur - nadeel: geen voordeel van gezamenlijke inkoopvolumes Centrale inkooporganisatie - alle inkopen gebeuren via een inkoopafdeling - grote inkoopvolumes: betere voorwaarden bedingen - centralisatie en standaardisatie efficiëntie verhoogt Hybride of gecoördineerde inkooporganisatie - gemeenschappelijke behoeften BU bundelen - Multidisciplinaire teams - Inkoopconsortium Leg alle 6 fases binnen het inkoopproces uit. 1. Specificeren - Interne analyse - Multidisciplinair team - Inkoopvereisten:  Functionaliteiten  Technische karakteristieken van een product  Kwaliteit  Logistieke vereisten 31 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510  Onderhoud  Wettelijke en milieugebonden vereisten  Budget 2. Selecteren (case blz 181)  Potentiële leveranciers zoeken, beoordelen en selecteren A. Sourcingstrategie  Één of meer leveranciers  Vaste prijs, verrekening van de kosten of een eenheidsprijs B. Request for information  Oplijsten van inkoop- en selectiespecificaties  Samenstellen leverancierslijst Longlist (hoge vendor rating-score) Supply market research  RFI= referenties, creativiteit, team,… shortlist C. Request for quotation  Leveranciers op de shortlist krijgen een RFQ  Gedetailleerde prijsofferte  Deze diensten vergelijkbaar zijn  Er kunnen samples gevraagd worden D. Selectie  Afweging van prijs, technische aspecten, commerciële en logistieke aspecten  Score per criterium al dan niet met een gewicht  Keuze van leveranciers of in dialoog gaan met leverancier 3. Contracteren (case blz 183) = afsluiten contract = overeenkomst tussen bedrijf en leverancier  Bevat:  Prijs  Leveringsvoorwaarden  Betalingsvoorwaarden  Boeteclausules  Garantie  Logistieke sector: Service Level Agreement (SLA) 4. Bestellen (case blz 184)  Éénmalige bestelling  Bestelling over een langere periode  Wekelijks of maandelijks (routineaankopen)  Call-of-agreement: afroeporder (3 tot 4 keren per jaar)  Bestelprocedures:  Informeren  Documenteren  Factureren 5. Bewaken (case blz 185)  Respecteren levertijden  Hoeveelheden  Kwaliteit  Certificaten 6. Nazorg (case blz 186) 32 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510  Afhandelen claims  Leveranciersbeoordeling  Archivering  Bijhouden leveranciersdocumentatie  Kan jaren duren Welke aankoopsituaties ken je? 1. Nieuwe aankoop Vb: kapitaalgoederen, nieuwe componenten voor eigen productie 2. Gewijzigde herhalingsaankoop  Nieuw product bij een bekende leverancier of bekend product bij een nieuwe leverancier 3. Rechtstreekse aankoop  Bestaand product bij een bestaande leverancier Angelsaksische terminologie bespreekt enkele dingen, welke? Leg uit. Procurement  Alle activiteiten die nodig zijn om het product van zijn leverancier tot de eindbestemming te krijgen Purchasing  Inkoop (zes activiteiten van inkoopfunctie) Sourcing  Zoeken, selecteren, contracteren, managen van de best mogelijke leverancier (wereldwijd) Supply management  (aanvoermanagement) organisatie en de realisatie van de aan te kopen goederen en/of diensten. 33 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510 Bying  Aanvoermanagement + selecteren en contracteren leveranciers Hoe wordt de inkoopstrategie of het inkoopmanagement bepaald?  Door de ondernemingsdoelstellingen Toevoeging waarde inkoopfunctie:  Klantvriendelijkheid  Duurzaamheid  Flexibiliteit  Kostenleiderschap  innovatie insourcen vs outsourcen focus primaire bedrijfsactiviteiten  uitbesteden ondersteunende activiteiten make-or-buy beslissing global vs local sourcing  afweging steeds opnieuw maken  factoren: transportkosten, ketenrisico, flexibiliteit, wenbaarheid en duurzaamheid leveranciersintegratie: meer en vroeger in bedrijfsprocessen  moderne informatietechnologie  orderbehandelingsproces  productontwikkeling De ABC- analyse, wat is dat precies? Techniek om leveranciers in te delen op basis van inkoopvolume, gebaseerd op de 80/20 regel van de Pareto- analyse. Verdeelt hen in 3 groepen:  20% van de leveranciers zorgen voor 80% van het inkoopvolume (A-leveranciers) 34 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510  Ongeveer 30% genereert 15% van het inkoopvolume (B-leveranciers)  De resterende 50% zorgt voor gemiddeld slechts voor 5% inkoopvolume (c-leveranciers) Portfolioanalyse Kraljic, wat is het? Leg uit. (lezen blz 196-197)  Classificatiesysteem waarbij ze 4 groepen onderscheiden Twee variabelen  Leveringsrisico  Financiële impact 4 productgroepen  Hefboomproducten  Strategische producten  Routineproducten  knelpuntproducten 35 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510 36 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510 Het total cost of ownership, hoe werkt het? Begrijp en leg uit.  techniek die alle zichtbare en onzichtbare kosten gedurende de levenscyclus of gebruikscyclus (van aanschaf tot einde) van een product of dienst in kaart brengt. Wat is Vendor rating? - Meten en beoordelen van prestatie van de leverancier volgens een bepaald systeem aan de had van vooraf vastgelegde criteria. - Kan objectief (kosten, reactietijden) maar ook subjectief (meningen, ervaringen) zijn. Voordelen vendor rating:  Eenduidig beeld leveranciersprestaties  Alle organisatieniveaus zijn betrokken  Knelpunten worden sneller gedetecteerd  Normstelling = normen die worden bepaald bij ondernemingsdoelstellingen.  Trends sneller oppikken  Benckmarking ( maakt prestaties van leveranciers vergelijkbaar) 37 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510 We kennen 3 verschillende analysetechnieken om leveranciers te beoordelen. Welke? 1. Subjectieve methode  Kwalitatieve methode  Vooraf bepaalde categoriën en schaal (1-5 ratings) 2. De kostenratiomethode  Kostenanalyse  Perfecte leverancier krijgt score 100  Score 1,2  Eigenlijk total cost of ownership (zelfde methode) 3. Gewogen-puntenmethode  Wegingsfactoren per criterium  Hoe hoger de wegingsfactor, hoe belangrijker het criterium Kostenratiomethode vindt je op pagina 204 van het boek. 38 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510 Wat weet je van e-procurement? Leg uit.  Dit is het automatiseren van inkoop-en supply-chain-processen door middel van webgebaseerde applicaties en technologieën. Wat zijn de voordelen van e-procurement? - Wereldwijde communicatie - Hogere efficiëntie inkoopproces - Vereenvoudiging inkoopadministratie - Meer transparantie Alle activiteiten binnen e-procurement uitgelegd. E-tendering Offertes en kandidaatstellingen voor tenders elektronisch indienen E-reverse auctioning Inkoopbehoefte aan shortlist van leveranciers doorgeven. De leveranciers kunnen op een veiling een aanbod plaatsen. De prijs is doorslaggevend, maar er is op voorhand wel reeds een preselectie gebeurd op basis van andere criteria zoals betrouwbaarheid en kwaliteit E-informing Inkoopinformatie vergaren en verspreiden zoals financiële statussen van leveranciers, resultaten en rapporten over performancemanagement E-sourcing Online zoeken naar nieuwe leveranciers, producten en diensten. Web-based ERP Bestellingen en facturen versturen, ook bekend als e-invoicing & e-payment E-MRO MRO artikelen bestellen Waarvoor is inkoop bepalend binnen de Supply Chain? - Het design van de supply chain (global vs local sourcing, singl vs multiple sourcing, make-or- buy, de ecologische voetafdruk,…) - op een efficiënte goederenbewegins door de supply chain (risicomitigatie in termen van bottlenecks, externe risico’s, specificatiecriteria…)  inkoop doet dat door onder andere in de leveranciersselectie rekening te houden met:  Risico’s  Trends  Duurzaamheid  Innovatie en op zoek te gaan naar partners die mee willen denken met de onderneming net met het oog op die veerkrachtige supply chain. Hierbij wordt ook niet langer alleen naar de directe leveraciers gekeken (Tier 1 suppliers), maar ook naar de leverancier van de leverancier (tier 2, tier 3…) idealiter tot het begin van de keten (tier n) 39 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510 duurzaam inkopen in de Supply chain. ISO norm (ISO 20400-norm) : richtlijn voor milieuaspecten en maatschappelijke thema’s bij het inkoopproces Duurzaamheid maakt deel uit van het inkoopbeleid  Korte termijn : besparingen en kostenreductie  Lange termijn : risicomanagement AB-inbev vindt het enorm belangrijk dat ze duurzaam inkopen, gelieve hierover te lezen boek blz 209 AB Inbev : 2025 sustainability goals (SDG’s) Platform SmartBarley Samenwerking universiteiten, techstart-ups, ngo’s, overheden en andere bedrijven Circulair inkopen, wat is dat? Vlaanderen: - Tegen 2050 circulaire economie waarin grondstofkringlopen gesloten worden - Hefboom = circulair inkopen - Stressfactoren:  Ketensamenwerking  Transparantie  Sociale/procesinnovatie Product as a service (PAAS) - Nieuwe verdienmodellen: creatie van waarde wordt losgekoppeld van het verbruik van grondstoffen - Van verbruikerseconomie naar gebruikseconomie - dienstencontract 40 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510 balangrijke begrippen H4 Make-or-buy-beslissing Request for information RFI Cost of goods sold COGS Request for proposal RFP Inkoop Restricted substances RS Indirecte inkoop Code of conduct Directe inkoop Service level agreement SLA Decentrale inkooporganisatie Call-off agreement Centrale inkooporganisatie Purchasing Hybride inkooporganisatie Procurement Sourcing (single en multiple) Bying Request for quotation RFQ Supply management Insourcen E-procurement Outsourcen E-tendering Global sourcing E-reverse auctioning Local sourcing E-informing ABC-analyse E-sourcing Total cost of ownership TCO Product as a service PAAS Vendor rating Vendor scorecard Vendor ranking Zelftest H5 supply chain management testvragen VERTAAL DE TERM ‘LEAN THINKING’ MET BETREKKING TOT DE FIRMA DEKEYZER-OSSAER. AAN WELKE VERBETERPROCESSEN DENK JE CONCREET?.............................................................................................................1 WAT IS HET BELANG VAN ‘AGILITY’ VOOR DEKEYZER-OSSAER?..................................................................................1 WAT IS EEN STUKLIJST?.....................................................................................................................................2 TEKEN ZELF DE STUKLIJST VAN EEN STOEL EN EEN TAFEL............................................................................................2 WAT IS EEN GRONDVORM?................................................................................................................................2 WAT IS SERIE- EN PARALLELLE PRODUCTIE? WANNEER GEBRUIK JE WELK?....................................................................2 WAT IS CONVERGENTE EN DIVERGENTE PRODUCTIE? GEEF TELKENS EEN VOORBEELD......................................................2 WAT IS MASS CUSTOMISATION? GEEF EEN VOORBEELD HIERVAN................................................................................3 WAT IS MRP?................................................................................................................................................3 HOE WERKT DIT? LEG UIT AAN DE HAND VAN EEN BALKENPLANNING..........................................................................3 OMSCHRIJF DE 4 TECHNIEKEN VAN KWALITEITSMANAGEMENT. GEEF VOOR ELKE TECHNIEK DE WERKING EN DE VOORDELEN....................................................................................................................................................3 VERKLAAR HOE DE VOLGENDE TRENDS EEN INVLOED HEBBEN OP LOGISTIEK EN SUPPLY CHAIN MANAGEMENT:....................5 OPDRACHT 1: Dekeyzer-Ossaer 41 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510 Lees in het Handboek de case van Dekeyzer-Ossaer op p244-245 en los de 2 bijhorende vragen op. Vertaal de term ‘lean thinking’ met betrekking tot de firma Dekeyzer-Ossaer. Aan welke verbeterprocessen denk je concreet? Lean Thinking of Lean Management slaat terug op de methodiek om waarde toevoegende activiteiten snel door een proces te laten verlopen. Bij de firma Dekeyzer-Ossaer passen ze ‘lean thinking’ toe in de vorm van duurzaam inoveren. Ze hebben heel wat energievriendelijke investeringen gedaan zoals het aanleggen van zonnepanelen die ervoor zorgt dat ze die opgewekte energie direct kunnen gebruiken. Om vlees te koelen wordt er gebruik gemaakt van milieuvriendelijk CO2-koelgas in plaats van traditioneel freon of ammoniak. Ook hebben ze een modern machinepark aangelegd waarmee ze bestellingen automatisch kunnen afwerken, labelen, wegen en zelfs factureren. Door het gebruik van gesofisticeerde toestellen verloopt het gehele proces zeer hygiënisch. Wat is het belang van ‘agility’ voor Dekeyzer-Ossaer? Agility betekent behendigheid. De productie van hun firma ziet er elke dag verschillend uit, de volledige productie wordt bepaald door de bestellingen die ze krijgen. Daarom is het noodzakelijk om in het bezit te zijn van een bijzonder flexibel machinepark. Met dit modern machinepark kunnen ze bestellingen automatisch afwerken, labelen, wegen en zelfs factureren. Van het order tot aan de levering: het hele proces is in kaart gebracht en alles is aan elkaar gekoppeld. Digitalisering en automatisering zijn kernwaardes voor Dekeyzer-Ossaer. OPDRACHT 2: Stuklijst Wat is een stuklijst? Een methode om weer te geven welke onderdelen er gebruikt moeten worden, alsook hoeveel van elk onderdeel nodig is. Teken zelf de stuklijst van een stoel en een tafel. Tafel Tafelblad Frame Poot Bevestigingskit Houten paneel Metalen Metalen staaf staaf vierkant rond 42 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510 OPDRACHT 3: Grondvorm productie Wat is een grondvorm? Ook wel basic-structure, is de weergave van de fysieke goederenstroom binnen een onderneming. Uit deze weergave blijkt hoeveel diverse stromen er zijn, of er wordt geproduceerd of geassembleerd, ingepakt of uitgepakt, en welke afdelingen en welke subprocessen geïdentificeerd worden. Wat is serie- en parallelle productie? Wanneer gebruik je welk? Serie: meerdere stuks van een model worden gemaakt volgens dezelfde specificatie doch niet in enorme aantallen. (merkschoenen) Parallelle: Goederenstromen die volledig gescheiden van elkaar verlopen zonder dat er een productrelatie tussen de stromen is. Wat is convergente en divergente productie? Geef telkens een voorbeeld. Convergente: Een wijze van productie, waarbij uit meerdere onderdelen enkele producten gemaakt worden. (auto-onderedelen -> auto) Divergente: Een wijze van productie, waarbij uit één enkele grondstof vele specifieke producten gemaakt worden. (cacao -> chocolade) Wat is mass customisation? Geef een voorbeeld hiervan. Betekenis: Massa maatwerkproductie, waarbij de klant de keuze heeft uit een aantal pruductvarianten, omdat de (flexibele) productiecapaciteit het niet toelaat aan alle individuele wensen van de consument te voldoen. Bv: schoenen van Nike waar je je naam op kan laten zetten OPDRACHT 4 : MRP Wat is MRP? Materials Requirements Planning = methode voor productieplanning Hoe werkt dit? Leg uit aan de hand van een balkenplanning. Input = vraagvoorspelling eindproduct, stuklijst, huidige voorraadniveau grondstof, onderdelen en afgewerkte producten, levertijden Output = tijdsgefaseerde productie- en inkooporders voor grondstoffen, onderdelen en afgwerkte producten OPDRACHT 5 : Kwaliteitsmanagement 43 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510 Omschrijf de 4 technieken van kwaliteitsmanagement. Geef voor elke techniek de werking en de voordelen. a. PDCA: De PDCA cyclus is een model om de continue verbetering en vernieuwing in een organisatie te sturen. De vier letters staan voor Plan, Do, Check en Act. Het cyclisch karakter zorgt ervoor dat de kwaliteitsverbetering continu onder de aandacht is. Er wordt verondersteld dat door het invoeren van de PDCA cyclus een hogere kwaliteit van producten of diensten bereikt kan worden. De PDCA cyclus bestaat uit vier stappen. In het onderstaande figuur worden de vier stappen afgebeeld en toegelicht. Plan: in deze stap wordt een plan opgesteld waarin de resultaten duidelijk beschreven staan. Het is belangrijk dat de doelstellingen slim geformuleerd zijn en in overeenstemming zijn met het belang van de verschillende stakeholders. Daarnaast moeten de randvoorwaarden en de beschikbare middelen duidelijk zijn. Do: in deze stap gaat het om de uitvoering en realisatie van het goedgekeurde plan. Tijdens de uitvoering worden de activiteiten en prestaties continu geregistreerd en beoordeeld. Check: in deze stap worden de behaalde resultaten vergeleken met de resultaten die de organisatie voor ogen had. De verschillen worden geëvalueerd en de oorzaken van mogelijke verschillen worden opgespoord. Act: in deze stap wordt na de ontdekking van resultaatverschillen door het management bijgestuurd. Het management neemt maatregelen om de geplande resultaten alsnog te behalen. Het doel van het invoeren van de PDCA cyclus is ervoor te zorgen dat medewerkers continu bezig zijn met verbeteringen. Door de kwaliteit te verbeteren zullen de uitgaven worden verminderd en de productiviteit vermeerderd. b. TPS Het Toyota Production System (TPS) is een geïntegreerd sociaal- technisch systeem, ontwikkeld door Toyota, dat haar management filosofie en praktijk omvat. Het systeem is een belangrijke voorloper van de meer generieke Lean manufacturing. c. Lean en agile Lean zijn betekent mensen in het proces betrekken en ze zodanig uit te rusten dat ze op zelfstandige wijze hun werken zelf kunnen uitdagen en kunnen verbeteren. Op deze manier verspil je nooit het creatieve potentieel van hen. Mensen die in een agile team floreren, zijn mensen die niet bang zijn voor veranderingen en die minder geneigd om naar zekerheden te 44 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510 zoeken. Ergens aan willen en kunnen beginnen zonder dat het eindresultaat helemaal vaststaat is enorm belangrijk hierin. d. Six Sigma Six sigma is een managementstrategie bestaande uit een verzameling managementmethoden voornamelijk van strategische aard waarmee men de kwaliteit van productie- en administratieve processen stap voor stap kan verbeteren. Dit wordt namelijk toegepast door ook te kijken naar de standaardafwijkingen. ZIE AFBEELDING standaardafwijkingen hieronder. OPDRACHT 6 : Trends in SCM Verklaar hoe de volgende trends een invloed hebben op Logistiek en Supply Chain Management: a) Industrie 4.0: dit is de uitwisseling van data tussen machines, doorgedreven robotiseren, intelligente mens-machine-interfaces en andere futuristische concepten de productiviteit maar ook de flexibiliteit van onze productsystemen radicaal verhogen. Dit zorgt ervoor dat men de productie niet gaat opzoeken in lageloonlanden. b) Nearshoring: dit is produceren in onmiddellijke omgeving van de afzetmarkt, om zo hun klanten sneller en op maat maar toch prijsconcurrentieelte kunnen bedienen. c) Blockchain: Een blockchain is een online register waarin transacties worden geregistreerd. Er wordt ook wel gesproken over een digitaal gedecentraliseerd grootboek. Dit zorgt voor traceerbaarheid van voedsel, het uitgeven van de vervoersdocumenten en voor de regeleing van de BTW. Dit voorkomt dat de douaneautoriteiten en havebnmedewerkers alle documenten moeten doornemen. d) Artificiële intelligentie: superintelligente technologie waarbij veel dingen geautomatiseerd kunnen worden, dit zal voor meer gemak zorgen in SCM en zal bv voedselverspilling kunnen tegengaan. 45 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510 e) 3D-printing: 3D printers zouden de levering van verschillende producten kunnen vervangen, dit zal natuurlijk voor grote voordelen zorgen omdat de levering namelijk niet meer moet gebeuren. Zelftest H6 supply Chain Management Testvragen WAT IS DISTRIBUTIE?..............................................................................................................................2 WAT IS COMMERCIËLE DISTRIBUTIE?..........................................................................................................2 BINNEN COMMERCIËLE DISTRIBUTIE HEB JE EEN MULTICHANNEL EN EEN OMNICHANNEL. LEG UIT............................2 WAT IS FYSIEKE DISTRIBUTIE?...................................................................................................................2 BINNEN DE FYSIEKE DISTRIBUTIE KENNEN WE 5 FUNCTIES. WELKE? LEG UIT........................................................3 WAT IS EEN DISTRIBUTIECENTRUM?...........................................................................................................3 WELKE DISTRIBUTIECENTRA-TYPES KEN JE?..................................................................................................3 BEKIJK HUB-AND-SPOKE MODEL VOORBEELD LENNOX....................................................................................4 WAT IS CROSS DOCKING? LEG UIT.............................................................................................................4 HOE KIES JE DE LOCATIE VAN JE DISTRIBUTIECENTRUM? LEG UIT.......................................................................5 TRANSPORTFUNCTIE DISTRIBUTIECENTRUM, LEG UIT......................................................................................5 WE KENNEN 4 GROTE TRANSPORTUITDAGINGEN, LEG UIT...............................................................................5 LEGE VRACHTEN EN BELADINGSGRAAD WIST-JE-DATJES (BEKIJK VIDEO SLIDE 32 H6).............................................5 LEES EN BEGRIJP ONDERSTAANDE FOTO.......................................................................................................6 WAT IS HET EFFECT OP DE FYSIEKE DISTRIBUTIE WANNEER JE EEN CROSS DOCK INVOERT?.......................................6 LEG DE 4 BOVESTAANDE PUNTEN BINNEN TRANSPORTOPTIMALISATIE / ROUTEPLANNINGSTECHNIEKEN UIT................7 KORTE INLEIDING; VERSCHILLENDE TRANSPORTMODI.....................................................................................7 HINTERLANDTRANSPORT. WAT IS DIT?.......................................................................................................7 INTERCONTINENTAAL TRANSPORT:.............................................................................................................8 VOOR- EN NADELEN VAN WEGVERVOER......................................................................................................8 BINNENVAART, WAT KUN JE HIEROVER VERTELLEN?.......................................................................................8 VOOR-EN NADELEN VAN BINNENVAART.......................................................................................................8 SPOORVERVOER, WAARVOOR GEBRUIKEN WE DEZE?......................................................................................9 PIJPLEIDING IN BRUGGE VOOR BRUGSE ZOT, LEG UIT EN GEEF VOOR-EN NADELEN...............................................9 ZEEVERVOER, LEG UIT EN GEEF VOOR- EN NADELEN.......................................................................................9 LUCHTVRACHT, LEG UIT EN GEEF DE VOOR- EN NADELEN HIERVAN...................................................................10 WAT IS INCOTERMS?............................................................................................................................10 WAT IS VAL EN VAS? LEG UIT...............................................................................................................11 WAT IS TRACKING EN TRACING? LEG UIT...................................................................................................11 ER ZIJN 3 ONDERSTEUNENDE PROCESSEN BINNEN TRACKING EN TRACING. WELKE? LEG UIT.................................11 WAT ZIJN PRODUCTEIGENSCHAPPEN? GEEF HIER ENKELE VOORBEELDEN VAN....................................................11 WAT ZIJN DANGEROUS GOODS?..............................................................................................................12 VOEDSELKETEN EN GEVARENANALYSE KRITISCHE CONTROLEPUNTEN, WAT IS DAT?..............................................12 VERPAKKINGEN, WAT KAN HIER MEER OVER VERTELD WORDEN?....................................................................12 OUTSOURCING, WAT IS DAT PRECIES?.......................................................................................................12 DISTRIBUTIE BINNEN DE SUPPLY CHAIN......................................................................................................13 46 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510 BELANGRIJKE BEGRIPPEN.......................................................................................................................13 Wat is distributie? - Het proces dat nodig is om producten hun weg te doen vinden van producent naar consument Transport van (eind)producten Opslag van (eind)producten Handling van de goederen (de)groepage en overslag Wat is commerciële distributie? Dit is: via welke manier/kanalen wil ik mijn klanten bereiken? Direct kanaal:  goederen rechtstreeks van producent naar consument (webwinkels, fabriekswinkels, maar ook eigen winkels zoals IKEA)  Een direct kanaal is enkel kanaal 1, deze gaat rechtstreeks van producent naar consument zonder tussenpersoon / reseller Indirect kanaal:  Goederen worden gebracht naar groothandelaar, die een bundeling heeft van verschillende producenten. Deze worden dan weer naar andere bedrijven verdeelt en uiteindelijk tot aan de consument. Binnen commerciële distributie heb je een multichannel en een omnichannel. Leg uit.  Een omnichannel is volledig verbonden met elkaar: je kan online gewoon zien hoeveel producten in welke winkel aanwezig zijn  Bij multichannel gebruikt men apart sociale media e.d., maar dit is niet samen geïntegreerd in 1 systeem Wat is fysieke distributie? Het fysiek opslaan en transporteren van goederen - Uitgaande en inkomende distributie - Omgekeerde distributie = retourstromen Binnen de fysieke distributie kennen we 5 functies. Welke? Leg uit. 1. Traditionele voorraadfunctie 47 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510 - Opslaan van goederen 2. Replanishmentfunctie - Het tijdig aanvullen van de voorraad 3. Groepagefunctie - Hergroeperen van goederen 4. Overslagfunctie - Overladen op een ander transportmiddel 5. Transportfunctie Dit spreekt voor zich. Wat is een distributiecentrum? Dit is een locatie waar een bedrijf de ontvangst, opslag, verdeling, overslag en doorvoer naar andere locaties van goederen heeft geconcentreerd. Basisdoelstellingen van distributiecentra: - Voorraadfunctie optimaliseren - Transportkosten verlagen Welke distributiecentra-types ken je? Opslagmagazijn  Voor langdurige opslag  Voorbeeld: chocolate world Hoboken https://www.valuechain.be/nl/nieuws/detail/6191/magazijn-in-goede-vorm Sattelietmagazijn  Dichtbij de klant, voor een snellere levering  Voorbeeld: Nike in Laakdal https://www.standaard.be/cnt/dmf20170207_02717404 CDM Consolidatiemagazijn  Verschillende verzendingen worden hier gegroepeerd; onvolledige vrachten samenbrengen tot volledige vracht om kosten te besparen. PW Public Warehouse  Wanneer het distributiecentrum met voorraadfunctie ook de informatiefunctie van de klant overneemt CD Crossdock  Proces waarbij inkomende goederen onmiddellijk worden klaargezet bij de uitgaande goederen OP Overslagplatvorm  Gebruikt om goederen van het ene vervoersmiddel naar een ander vervoersmiddel over te brengen. 48 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510 Bekijk Hub-and-spoke model voorbeeld Lennox Wat is cross docking? Leg uit. - Kostenbesparend distributieconcept waarbij goederen direct vanaf losdock naar het laaddock verplaatst worden, zonder ze eerst op te slaan. Voordelen:  Voorraadreductie  Transport- en voorraadkosten lager  Inkomende goederen worden onmiddellijk omgezet in uitgaande goederen  In snelle-sectoren zoals food en retail wordt crossdocking toegepast om de doorvoer van goederen te verhogen en sneller te laten verlopen. Hoe kies je de locatie van je distributiecentrum? Leg uit. - Afhankelijk van klantenservice, voorspelbaarheid van de vraag, productkenmerken - DC kan zich onderscheiden door waarde toe te voegen aan opslag en overslag ( VAS en VAL) Crossdock, consolidatie, kwaliteitscontrole, first level repair, afhandelen retours,… 49 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510 Locatie is afhankelijk van:  toegankelijkheid van de klant  Beschikbaarheid arbeidsmarkt  Toegang tot transportmodi  Regelgeving en wetgeving Transportfunctie distributiecentrum, leg uit. Dit is een essentieel onderdeel van distributie. Goederen moeten op verschillende plaatsen, op bepaalde tijdstippen naar één of meer andere schakels in de keten worden vervoerd. Vaak moet ook aan specifieke voorwaarden (venstertijden, gekoeld transport of 24-uurslevering) voldaan worden. Je kan dan verschillende transportmodi inzetten. Deze keuze zal afhangen van: - Waarde, gewicht, volume goederen - Snelheid tussen de schakels - Bereikbaarheid van de locaties - De afhankelijkheid van andere factoren (weersomstandigheden,…) - met welke frequentie er getransporteerd wordt - de uiteindelijke totale transportkosten - multimodaliteit  Multimodaal goederenvervoer is een transportketen waarbij goederen met meerdere vervoermiddelen worden getransporteerd. We kennen 4 grote transportuitdagingen, leg uit. 1. Problemen die voortvloeien uit de rechtstreekse distributie tussen leverancier en afnemer  Lege terugvrachten  Lange afstanden tussen A en B (rij- en rusttijden) 2. Transhipment-probleem  Problemen bij overslag van goederen en containers via een platform, depot of magazijn = combinatie van transportproblemen 3. Travelling salesman-probleem  Probleem van de kortste route zonder rekening te houden met de maximumcapaciteit 4. Knapsack-probleem  Probleem van de kortste route waarbij wel rekening wordt gehouden met de maximumcapaciteit Lege vrachten en beladingsgraad wist-je-datjes (bekijk video slide 32 H6) - In 2017 reed 24% van de vrachtwagens in de EU leeg rond - De beladingsgraad was gemiddeld 57%  Inzetten op groeperen van zendingen FTL Full truck load LTL Less than truck load FCL Full container load LCL Less than container load 50 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510 Lees en begrijp onderstaande foto Wat is het effect op de fysieke distributie wanneer je een cross dock invoert?  Efficiënter te werk gaan  Minder transport  Aantal km’s zal verminderen  Minder vrachtwagens op de baan 51 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510 Leg de 4 bovestaande punten binnen transportoptimalisatie / routeplanningstechnieken uit. 1. Zoeken naar een terugvracht is heel belangrijk 2. Vrachten bundelen en meerdere plaatsen bedienen (meerdere plaatsen leveren) 3. Bij de melkrondes worden verschillende vrachten gecombineerd die naar verschillende fabrikanten moeten gaan volgens vaste routes 4. Co-loading is een beetje zoals bij melkrondes, enkel is dit niet volgens een vaste ronde. Korte inleiding; verschillende transportmodi Je kunt de wereld niet meer voorstellen zonder vrachtwagens, schepen, vliegtuigen en treinen. Toch zijn de meeste van deze modi relatief nieuw (100-200j). De supply chain en bijgevolg de logistieke ketens van bedrijven hebben transport nodig om te kunnen functioneren. Transport is tevens afhankelijk van het type producten die genegeerd worden door de wereldwijd georganiseerde supply chains. Denk aan de transportmodi nodig om de cacao voor onze pralineproducent in België te krijgen. Transportmodi kun je op verschillende manieren indelen: ze hebben elk hun voor- en nadelen. Bereikbaarheid is een belangrijke parameter om een onderscheid te kunnen maken tussen verschillende transportmodi. We verdelen dit in hinterlandtransport en intercontinentaal transport. 52 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510 Hinterlandtransport. Wat is dit? Dit zijn transportmodi die de oceanen niet kunnen oversteken:  wegvervoer, binnenvaart spoorvervoer, pijpleiding en short sea shipping (SSS) Intercontinentaal transport: Transportmodi die de oceanen oversteken:  Zeeschepen of vliegtuigen Voor- en nadelen van wegvervoer Voordelen: - Relatief goedkoop - Flexibel - Fijnmazig netwerk - Snel (tot op een bepaalde afstand) - Door-to-door - Lage vaste kosten Nadelen: - Beperkte draagkracht - Gevoelig voor congestie - Wettelijke regelgeving - Hoge externe kosten Binnenvaart, wat kun je hierover vertellen? - Wordt belangrijker - Haven van Antwerpen: 37% binnenvaart - Bevaarbare rivieren en kanalen Voor-en nadelen van binnenvaart Voordelen: - Groot laadvermogen - Capaciteit op waterwegen - Lage afschrijvingskosten - Lage kosten gebruik binnenhavens en vaarwegen - Lage externe kosten - Binnenvaart stoot 30% tot 50% minder CO² uit. Nadelen: - Beperkte snelheid (max 15km/u en bergaf 220km/u) - Binnenvaartwegennet niet fijnmazig - Bij lage waterstanden kan het zijn dat binnenvaart niet mogelijk is. 53 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510 - Verzuring van water en bodem door de sulfaten die in de brandstof van schepen zitten; dit is ook negatief voor de gezondheid van de mens. Spoorvervoer, waarvoor gebruiken we deze?  Als verbinding tussen gateways en knooppunten Voordelen: - Groot laadvermogen - Duurzaam voor middellange en lange afstanden - Veilig Nadelen: - Spoornetwerk is minder fijnmazig - Geen uniform internationaal netwerk (andere sporen in verschillende landen) - Weinig flexibel; rijpaden moeten vele maanden van tevoren aangevraagd worden. Vroeger was dat 18 maanden, nu 3 - Weinig tot geen concurrentie en dus ook te hoge prijzen wegens monopolie - Minder betrouwbaar omdat passagierstreinen altijd voorrang hebben. Pijpleiding in Brugge voor Brugse Zot, geef voor-en nadelen voordelen: - Bijna geen negatieve externaliteiten - Oplossing voor mobiliteitsprobleem - Hoge vervoerscapaciteit - Geen lege terugvrachten - Ruimtebeslag minimaal - Milieuvriendelijk - Veilig Nadelen: - Ruimtelijk beleid, niet simpel om die ruimte te kunnen voorzien - Aanlegkosten zijn hoog: 400 000 EUR /km - Vergunningen: vaak gaat de lijn over verschillende grondgebieden van privépersonen of van verschillende overheden. Vaak gelden er verschillende regels en moet men diverse vergunningen voor deze instanties aanspreken. Zeevervoer, leg uit en geef voor- en nadelen  ULCV : Ultra Large Container Vessels  Lijnvaart vs trampvaart  Verschepingsvormen: containers, conventioneel stukgoed, RoRo, droog massagoed, vloeibaar massagoed Voordelen: - Hoge vervoerscapaciteit - Lage kost per stuk - Geen beperking qua vorm, afmeting, aard van goederen,.. Nadelen: 54 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510 - Vervuilend transport - Overlast havens, voor-en natransport - Lange transittijd - Weinig flexibel Luchtvracht, leg uit en geef de voor- en nadelen hiervan  Doorbraak na WOII  Ingezet voor expreszendingen van lichte en kostbare en/of bederfbare vracht - Reserveonderdelen machines, kranten en tijdschriften, port, elektronica, medicijnen, bloemen,…  Relatief snel: kanttekening = afhandelen luchthaven, voor- en natransport Voordelen - Snelste modus - Groot bereik (kan ver komen) - Kostbare en bederfbare goederen zijn snel op hun bestemming Nadelen: - Op een vliegtuig kan maar een beperkte hoeveelheid goederen mee, een groot cargovliegtuig kan amper meer laden dan twee vrachtwagens. - Hoge kosten - Hoge CO² uitstoot en hoog kerosineverbruik - Overlast omwonenden in de buurt van luchthavens Wat is incoterms?  International commercial terms  Internationale standaard over de rechten en plichten van de koper en verkoper nij internationaal transport van goederen - Verdeling van de transport-, handeling- en verzekeringskosten - Wie de risico’s draagt bij beschadiging of het geheel verloren gaan van de goederen 55 Gedownload door Brandy Ngoma ([email protected])  lOMoARcPSD|26373510 Wat is VAL en VAS? Leg uit. VAL : value added logistics  het creëren van een toegevoegde waarde aan het product tijdens het transport- en/of opslagproces  Secundaire productieactiviteiten die worden uitgesteld in het primaire proces  Voorbeelden : kitting, herverpakken, labels aanbrengen, postponement, …. VAS : value added services  Het creëren van een toegevoegde waarde door het aanbieden van diensten.  Tertiaire activiteiten  Voorbeelden : transport, opslag, inklaring douane, beheer retourstromen, voorraadbeheer, …. Wat is tracking en tracing? Leg uit. - Dit is een Value Added Service (VAS) Tracing  bijhouden van de locaties waar producten in het verleden zijn geweest Tracking  opvolgen waar ze zich nu bevinden - Farmaceutische industrie, voedingsindustrie, waardevolle transporten - Productrecall vindt plaats wanneer een product niet voldoet aan de eisen gesteld door de overheid, of door de distributeur zelf. Er zijn 3 ondersteunende processen binnen tracking en tracing. Welke? Leg uit. 1. Geofencing 2. WMS 3. RFID Wat zijn producteigenschappen? Geef hier enkele voorbeelden van - Houdbaarheid - Waardedichthe