KOMPAN REVIEWER PDF - Filipino Wikang Panturo

KOMPAN - DEPARTMENTAL REVIEWER Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino | Una at Ikalawang Wika | Bilingguwalismo at Multilingguwalismo ang pagsubok sa potensiyal ng mga Wikang Panturo katutubong wika sa pagka...

KOMPAN - DEPARTMENTAL REVIEWER Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino | Una at Ikalawang Wika | Bilingguwalismo at Multilingguwalismo ang pagsubok sa potensiyal ng mga Wikang Panturo katutubong wika sa pagkatuto. "Iloilo Experiment in Education Through Wikang Panturo the Vernacular" - 1948-1954 - opisyal na wikang gamit sa ❖ Hiligaynon- Wikang Panturo ng klase. wika, pagbasa, aritmetika, araling - guro-estudyante panlipunan. ❖ Revised Education of 1957 - Kasaysayan ng Wikang Panturo nagtatakda ng mga sumusunod na patakaran: Ika-12 ng Abril 1940 - nagsimula ang 1. G1-G2: bernakyular na wika ang pagtuturo ng Filipino at paggamit dito Panturo bilang wikang panturo sa bisa ng 2. G2- May isang subj na Wikang Kautusang Tagapagpaganap Blg. 263 Inglés ang ituturo. na nagtatakda ng pagtuturo ng 3. G3-Ingles pambansang wika sa lahat ng 4. G3-G4: Wikang pantulong ang pampubliko at pribadong paaralan sa gagamitin na wika bansa 5. G5-G6: Wikang pambansa; Sikular Blg. 26, s. 1940 ng Bureau of FILIPINO. Education Kautusang Pangkagawaran Blg. 25, > Simula Hunyo 19, 1940, ituturo ang s. 1974 pambansang wika nang 40 minuto >gagamitin na Wikang Panturo ang araw-araw bilang regular at kailangan Pilipino at Ingles. ng kurso sa dalawang semestre. -Sa panahon ng Hapones, idineklara ang tiyak na asignatura o subject Tagalog bilang opisyal na wika at wikang SALIGANG BATAS 1987 (ACT 14; SEC 3) panturo. Sa bisa ng Kautusang - PILIPINO>>> FILIPINO Tagapagpaganap Blg. 10, S. 1943, iniutos Edukasyong bilingguwal ng gobyernong papet na si Pang. Jose P. nagtatakda sa Filipino bilang Laurel ang pagtuturo ng pambansang pambansang wika. wika sa lahat ng pribado at Komisyon sa Lalong Mataas na pampublikong mababang paaralan, at Edukasyon noong 1994- sa bisa ng kalaunan ay naging bahagi ng kurikulum Atas ng Republika Blg. 7722 o Higher sa lahat ng baitang sa elementarya at Education Act of 1994, nagpalabas ito antas sa sekondarya.(Catacataca at Espiritu, 2005) ng bagong kurikulum na nagtakda Panahon ng Republika -noong 1948, ng mga kursong pag-aralan ng mga sinimulan ng Bureau of Public Schools estudyante sa kolehiyo. KOMPAN - DEPARTMENTAL REVIEWER Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino | Una at Ikalawang Wika | Bilingguwalismo at Multilingguwalismo CHED MEMORANDUM ORDER NO. 59 Pangasinense Iloko -NEW GENERAL EDUCATION Bikol CURRICULUM Cebuano -magkaroon ng 9 yunit na Filipino at Hiligaynon Waray Ingles simula 1997-1998. Tausug nabago sa CMO 4, s. 1997, na Maguindanaoan gawing 6 na yunit na lamang Meranaw ang gawin sa kursong Filipino Chavacano Kautusang Pangkagawaran Blg. 28, s. na dapat kunin ng 2013, dinagdagan ang 12 wikang ito ng 7 programang HUSOCOM pang wika: Ybanag- TUGUEGARAO, (HUMANITIES, SOCIAL SCIENCES, ISABELA, CAGAYAN, Ivatan-isala ng BATANES ,Sambal-ZAMBALES,Akianon COMMUNICATION), gaya ng at Kinaray-a-AKLAN AT CAPIZ, mga siyentipiko at teknikal. Yakan-BASILAN, at 2012- sa panahon ni Pang. Benigno Surigaonon-SURIGAO. Ayon kay Dr. Felicitas E. Pado, propesor S. Aquino III ipinatupad ang ng edukasyon sa Unibersidad ng programmang K-12. Pilipinas-Diliman, kailangan turuan ang KAGAWARAN NG EDUKASYON mga estudyante sa kanilang unang ANG KAUTUSANG wikadahil hirap silang makaintindi sa wikang hindi nila alam (ni-retrieve 2015) PANGKAGAWARAN BLG. 31, s. UNANG WIKA 2012 - na nagsasaad ng pag gamit ng unang wika sa > Unang Wika Ivan PAVLOV AT B.F. SKINNER baitang 1-3, maliban sa Filipino CLASSICAL CONDITIONING- Ayón at Ingles. Gagamitin naman kay Ivan Pavlov, ang pagkatuto ang Pilipino at Ingles na raw ng bata ay batay sa Wikang Panturo sa baitang pag-uulit ng mga gawain. 4-6. Pagsasanay ng Tunog (PHONETIC Kautusang Pangkagawaran Blg. 16, AWARENESS)- nakakaranas ng s. 2012 - “GUIDELINES ON THE paulit-ulit na pagkakalantad sa mga IMPLEMENTATION OF THE MOTHER tunog ng wika (stimulus) mula sa TONGUE BASED- MULTILINGUAL kanilang kapaligiran. EDUCATION (MTB-MLE) UNDER K-12” PHONEMIC AWARENESS- patuloy na pakikinig sa mga tunog ng isang -ang katutubong Wikang ginagamit partikular na wika. Wikang Panturo sa baitang 1-3. Paggamit ng Wika sa mga Tagalog Kapampangan Nakagawian- araw-araw na interaksyon KOMPAN - DEPARTMENTAL REVIEWER Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino | Una at Ikalawang Wika | Bilingguwalismo at Multilingguwalismo partikular na sitwasyon at wika. nakokompleto ang proseso sa -paulit-ulit na eksposyur utak ng laterisasyon kaya mas Pagpapalakas ng Wastong Gamit ng mahirap mag-aral ng ibang Wika- nagsasalita ng isang tamang pang wika bukod sa unang wika. salita o parirala, karaniwang nakaka plastisidad ng utak, o neuroplasticity tanggap ng positive feedback (stimulus) -may mahalagang papel sa pagkatuto sa mga nakakatanda. ng wika dahil sa kakayahan ng utak na > Language Acquisition magbago at umangkop habang natural na kultura o wikang nakakaranas ng bagong impormasyon. pinanggalingan Early Language Acquisition FIRST LANGUAGE ACQUISITION Sa murang edad, ang utak ng bata Pattern: nabubuo ng isang bata mula sa ay napaka-plastic o mataas ang antas tono,tunog at simbolo. ng plastisidad, kaya mas madali para sa >PANGALAWANG WIKA (O HIGIT PA) kanila ang matutunan ang mga tunog, ★ INAARAL gramatika, at bokabularyo ng isang wika. ★ SECOND LANGUAGE ACQUISITION critical period hypothesis ★ Tuloy-tuloy na paggabay, nagsasabi na mayroong partikular pagtuturo at paggamit. na yugto (karaniwang mula pagkasilang ★ PORMAL NA PAG-AARAL hanggang sa mga unang taon ng ★ LOOB NG TAHANAN buhay) kung saan ang utak ay >STEPHEN KRASHNEN (1982) napaka-receptive sa pagkatuto ng wika. dalawang paraan upang matuto neural pathways na responsable ng pangalawang wika. sa pagproseso ng wika ay mabilis kailangan gamitin palagi na nabubuo. >H. D. Brown (1994) (DI KASAMA SA QUIZ YUNG SUSUNOD ➔ biyolohikal NA PARTS) ➔ pagkalipas ng yugtong ito ➔ LATERISASYON (LATERALIZATION) - BILINGGUWALISMO - kakayahang proseso kung saan ang gumamit ng dalawang wika. magkabilang bahagi ng utak ay Ipinatupad nito ang Patakaran sa nagiging dalubhasa sa pagtupad ng magkakaibang mga tungkulin Edukasyong Bilingguwal noong 1974 o gawain. (LEFT HEMISPHERE AND na nirebisa noong 1987,ang tunguhin RIGHT HEMISPHERE) ay hubugin ang mga Pilipino na >PLASTISIDAD ❖ bago mangyari ang laterisasyon maging mataas sa kanilang wikang ❖ pagkatapos ng puberty stage, nawawala na rin ito dahilan na KOMPAN - DEPARTMENTAL REVIEWER Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino | Una at Ikalawang Wika | Bilingguwalismo at Multilingguwalismo pambansa na Filipino at sa wikang Ingles- ginagamit ng 427 milyong tao internasyonal na Ingles. Espanyol- ginagamit ng 266 Colin Baker na Foundations of na milyong tao Hindi- na ginagamit ng 182 Bilingual Education and Bilingualism milyong tao Zhu (2001) at Crystal (2011): binigyang-diin niya na ang (1997) ganitong saradong depinisyon ng IKALAWANG WIKA bilingguwalismo ay problematiko. Ingles- isinasalita ng 950 milyong tao Espanyol at Hindi- kapuwa Bloomfield(1993) isinasalita ng 35o milyong tao -pagkontrol sa dalawang wika na Tsino- isinasalita ng 15 para bang katutubong nagsasalita milyong tao Sa Pilipinas , may 150 buhay na ng dalawang wikang ito. katutubongwika. MULTILINGGUWALISMO MGA DAHILAN NG PAGIGING - kakayahang makagamit ng MULTILINGGUWAL: dalawa o higit pang wika 1. Pagkasakop sa isang bayan ng isang bansang may ibang Wika. (MURIEL TROIKE, INTRODUCING 2. Pangangailangan makausap ang mga taongmay ibang wika upang SECOND LANGUAGE,2006) mapag-usapan ang negosyo at iba - may multilingguwalismo sa pang interes ekonomiko. 3. Paninirahan sa ibang bansa na bawat bansa sa daigdig, may ibangwika. anuman ang antas 4. Pagsunod sa isang relihiyon o paniniwala na mangangailangan panlipunan o edad. ng pag-aaral ng ibang wika. 5. Pagnanais na magtamo ng (GROSJEAN, 1982) edukasyon namakukuha lamang - lalong marami ang batang kung matututo ng ibang wika. 6. Pag-angat sa trabaho o pagtaas sa bilingguwal o multilingguwal antas panlipunan na magagawa kaysa monolingguwal. Tucker lamang kung matututuhan ang hinihinging ikalawang wika. (1999) 7. Pagnanais na makakilala pa ng ang apat na wikang pinakasinasalita sa mga taongmay ibang kultura at daigdig bilang unang wika ay: mapakinabangan ang kanilang Tsino- ginagamit ng 1.2 teknolohiya o panitikan na posible bilyong tao KOMPAN - DEPARTMENTAL REVIEWER Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino | Una at Ikalawang Wika | Bilingguwalismo at Multilingguwalismo lang sa pag-aaral ng kanilang wika. MGA DIMENSYON NG BILINGGUWALISMO o MULTILINGGUWALISMO AYÓN KAY BAKER (2011): 1. KAKAYAHAN 2. GAMIT 3. BALANSE NG WIKA 4. GULANG 5. PAG-UNLAD 6. KULTURA MONOKULTURAL- isang taong bagamat maalam sa maraming Wika ay mananatiling sarado sa isang kultura lamang. BIKULTURAL- isang taong kasabay ng pagkatuto ng isa pang wika ay natututuhan ding mamuhay gaya ng lahingnagsasalita ng wikang iyon. MULTIKULTURAL- Kapag nadagdagan pa ang Wika. 7. KONTEKSTO - EDOHENO - May dalawa o higit pang Wika na karaniwang gamit sa pamayanan - EKSOHENO - iisa lang ang Wikang ngunit natututo ang isang tao ng iba pang Wika sa pamamgitan ng media, internet, telépono o cellphone, o presensya ng taong May ibang Wika na bumibisita o nagbabakasyon sa pamayanan. 8. PARAAN NG PAGKATUTO ELEKTIB - maaaring malinang sa pormal na pag-aaral. SIRKUMSTANSIYAL - matuto sa likas na pagkakataon.