Kalp Fizyoloji PDF
Document Details
Uploaded by NonViolentJuniper
Yakın Doğu Üniversitesi
Tags
Summary
Bu belge, insan kalp fizyolojisi ve dolaşım sistemi hakkındaki genel bilgileri içeren bir dokümandır. Kalbin yapısı, fonksiyonları ve dolaşım süreçleri gibi konuları ele almaktadır.
Full Transcript
Dolaşım Fizyolojisi Kalbin Yapısı Kalp; göğüs boşluğunun merkezine yerleşmiş, yumruk büyüklüğünde ve kan pompalama görevini üstlenmiş organdır. Kalp, bir pompa gibi çalışarak sağ yarısıyla akciğerlere, sol yarısıyla ise vücudun diğer organlarına kan pompalanmasını sağlar. 4 odacıklı olan insan ka...
Dolaşım Fizyolojisi Kalbin Yapısı Kalp; göğüs boşluğunun merkezine yerleşmiş, yumruk büyüklüğünde ve kan pompalama görevini üstlenmiş organdır. Kalp, bir pompa gibi çalışarak sağ yarısıyla akciğerlere, sol yarısıyla ise vücudun diğer organlarına kan pompalanmasını sağlar. 4 odacıklı olan insan kalbi, ikişer adet atrium ve ventrikül adını alan odacıklardan oluşur. Akciğer (Pulmoner) Dolaşımı Kanda CO 2 Sağ Atriuma Sağ Ventriküle Pulmoner Arter Pulmoner Kapiller Gaz Değişimi Kanda O2 Pulmoner Venler Sol Atriuma. Yrd. Doç.Dr. neşe ŞAHİN 14 Pulmoner Dolaşım (Akciğer Dolaşımı): Oksijen bakımından düşük kanın akciğerlere götürülerek karbondioksitin uzaklaştırıldığı ve oksijence zenginleştirildiği ve Oksijenlenen bu kanın vücuda dağıtılmak üzere kalbe getirildiği dolaşımdır. Kalp ile akciğer arasında gerçekleşen bu işlem yaklaşık 8 saniye sürer. Yrd. Doç.Dr. neşe ŞAHİN 15 Sistemik (Büyük) Dolaşım Sol Atrium Kanda O 2 Sol Ventrikül Aort Arterioller Organ Sistemleri Kapiller Kanda C0 2 Vena Cavae Sağ Atrium. ☻ Sol Ventrikülün yükü sağ Ventrikülden daha büyüktür, bu yüzden duvarı daha kalındır. Yrd. Doç.Dr. neşe ŞAHİN 16 ☻ Sistemik dolaşım (büyük dolaşım): Oksijen bakımından zengin kanın tüm hücre ve dokulara götürüldüğü ve Oksijen oranı düşük kanın dokulardan geri getirildiği kan dolaşımıdır. ☻ Kalp ile vücut arasında gerçekleşen bu dolaşım 25-30 saniye kadar sürer. ☻ Sol Ventrikülün yükü sağ Ventrikülden daha büyüktür, bu yüzden duvarı daha kalındır. Yrd. Doç.Dr. neşe ŞAHİN 17 Yrd. Doç.Dr. neşe ŞAHİN 19 Yrd. Doç.Dr. neşe ŞAHİN 20 KARDİAK DEVİR Kalbin tekrarlı kasılma ve gevşeme dizilişidir. DİASTOL = GEVŞEME SİSTOL = KASILMA Strok Volüm: Her atımda Kalp tarafından pompalanan kan hacmidir. KALP iki adımda pompalanır; Önce Atriumlar Kasılır, Sonra Ventriküller Kasılır. Yrd. Doç.Dr. neşe ŞAHİN 25 Diastol (Gevşeme) Diastol boyunca; önce Atrium sonra Ventriküller kanla dolar. Atriumda basıncın oluşması, AV kapaklarının açılmasına sebep olur. Atriumlar kasılmadan önce Ventriküllerin doluluk oranı % 80’dir. Atriumların kasılması diastol sonunda Ventriküllerde toplanan kan hacmine %20 ekler. Yrd. Doç.Dr. neşe ŞAHİN 26 Sistol (Kasılma) Sistol boyunca; Ventriküllerin kasılmasıyla Venriküllerde bulunan kanın 2/3’ü pompalanır, 1/3’ü son sistolik volüm olarak Ventriküllerde kalır. Diastol ve sistolden oluşan bir Kardiak Devir, 0,8 sn sürer. Bunun 0,5 sn.si Diastol için 0,3 sn.si Sistol için harcanan zamandır. Yrd. Doç.Dr. neşe ŞAHİN 27 Kardiyak Siklusu https://www.youtube.com/watch?v=qXp6U_zgsk8 Kalbin İleti Sistemi https://www.youtube.com/watch?v=xR7zZeCbcXY Kalbin Elektriksel Aktivitesi (EKG) ELEKTROKARDİYOGRAFİ Kalp Kasının ve sinirsel iletim sisteminin çalışmasını incelemek üzere kalpte meydana gelen elektrik faaliyetlerinin kaydedilmesi işlemidir. (Başka bir deyişle elektriksel voltajın vücut yüzeyinden kaydedilmesidir). Yrd. Doç.Dr. neşe ŞAHİN 43 Yüzey elektrotlarla aksiyon potansiyeli ölçülür, Kalbin elektriksel aktivite resmidir. Her kardiak devir üç farklı EKG dalgası sağlar. P Dalgası = Atriumların depolarizasyonu, QRS Dalgası = Ventriküllerin depolarizasyonu, T Dalgası = Ventriküllerin repolarizasonu Yrd. Doç.Dr. neşe ŞAHİN 44 EKG EKG kalpte ileti ve uyarı; sisteminin normal olup olmadığını, Myokard hasarına bağlı olarak ortaya çıkan ileti bozukluklarını yansıtır. o Atriumlara ait ileti bozuklukları P dalgasında, o Ventriküllere ait olan bozukluklar ise QRS kompleksi ve T dalgasında değişiklikler yaratmaktadır. Yrd. Doç.Dr. neşe ŞAHİN 45 Yrd. Doç.Dr. neşe ŞAHİN 46 Bradikardi = 60 atm / dakikadan daha düşük kardiak hız, o Sporcu bradikardisi. Taşikardi = 100 atm / dakikadan daha yüksek kardiak hız, Yrd. Doç.Dr. neşe ŞAHİN 47 Kan Damarları 1. Arterler Yüksek basınçlı damar sistemi olup, yapıları hem yüksek basınç oluşturmaya hem de yüksek basınca dayanmaya uygundur. Böylece kalpten oldukça yüksek bir basınçta fırlatılan oksijenlenmiş kanı içlerine kabul edip, yine belli bir basınçta hücre düzeyine ulaştırırlar. Arter sistemi içinde kanın belli bir basınçta taşınması, hücrelerin beslenmesi açısından çok büyük öneme sahiptir. Arter sistemi içindeki basınç, belli bir değerin altına düştüğü zaman, kapiller düzeyde intersitisyel sıvı ile kan arasındaki değişim yapılamaz. Bu duruma evdeki musluklarımızdan ancak belli bir basınç varsa suyun akabildiği, aksi takdirde suların kesilmesi uygun bir örnek olarak verilebilir. Kalbe yakın büyük arterlerin (aort ve dalları), duvarları kuvvetli kas dokusuna ilaveten elastik bağ dokusu ile çevrilidir. Elastik yapı bu damarların kalpten yüksek basınçla fırlatılan kanı bir miktar genişleyerek içlerine kabul etmelerini ve daha sonra tıpkı bir lastik gibi eski formlarına geri dönmelerini sağlar. Bu mekanizma sayesinde kana ileriye doğru hareket de verilmiş olur. Yrd. Doç.Dr. neşe ŞAHİN Arteriol Arteriyel damarlar kalpten uzaklaşıp dokuların içine doğru ilerledikçe çapları küçülür ve çeperlerindeki elastik yapı yerini kuvvetli kas dokusuna bırakır. Çapları küçülen ve kas tabakası kuvvetlenen bu damarlara arteriol adı verilmektedir. Arteriol damarlar kuvvetli kas dokusu nedeni ile sürekli çaplarını küçültme ve iç hacimlerini daraltma eğilimindedirler. Bu özelliklerine bağlı olarak içlerinden geçen kan akımına karşı önemli bir direnç oluştururlar. Arteriol damarların oluşturduğu bu dirence periferik direnç denilmektedir. 2.Venler Dolaşımdaki kanın ortalama % 60 ı venlerde bulunduğu için dolaşımın depo veya kapasitans damarları olarak adlandırılırlar. Venler periferik dolaşımın düşük basınçlı damar sistemidir. Bunun nedeni duvarlarındaki kas tabakasının çok ince olması ve arterlere benzer elastik özelliğe sahip olmamalarıdır. Yapılarının bu özelliğine bağlı olarak içlerine kan dolunca genişlerler ve tekrar eski formlarına geri dönmezler, gelen sıvı hacmine genişleyerek uyum göstermeleri içlerindeki basıncın yükselmemesine neden olur. Venöz damarlar içindeki basınç kapiller bölgeden kalp yönüne doğru yaklaştıkça giderek düşmeye başlar ve kalbe yakın büyük venlerde negatif değer kazanır. Bu durum kanın arterlerden venlere ve kalbe dönüşünü sağlar. Pekçok ven damarında kalbe kanın tek yönlü akışını sağlamak için venöz kapaklar bulunmaktadır. Kanın kalbe geri akışına venlerin çevresindeki iskelet kaslarının kasılması yardımcı olur (iskelet kası pompası). 3.Kapiller Damarlar Arterler ile venler arasındaki dolaşım devresini tamamlayan, çapları en dar, duvarları en ince damar sistemidir. Kapiller damarların duvarlarını tek sıra endotel hücreleri oluşturur. Hücre düzeyinde kan ve çevre dokular arasında madde alışverişinin yapıldığı damar sistemidir. Atherosclerosis; Arterlerin sertleşmesi, Kalbe ve beyne kan akışının engellenmesi (Myocardial enfarktüs), Arterial duvara kolesterol taşıyan düşük yoğunlukta lipoprotein (LDL)’nin kanda yüksek düzeyde olması ile ortaya çıkar. Ailevi Hypercholesteremia; Çeşitli organlarda düşük LDL reseptörü. HDL = Yüksek yoğunlukta lipoprotein, Arterlerden kolesterolü uzaklaştırır, Düzenli egzersiz yapan kişilerde yüksektir. Koroner dolaşım, Kalbi besleyen damarlarda kanın dolaşımıdır. Kalbin kas dokusu (miyocard) o kadar kalındır ki, kalp kanla dolu olmasına rağmen kanın kas dokusunun derinliklerine ulaşması için koroner damarlara gerek vardır. Miyokarda oksijenli kan taşıyan damarlar koroner arter, oksijeni alınmış kanı kalp kasından götüren damarlar ise kardiak ven olarak adlandırılır. Myocardial İskemi Koroner arterlere, Atherosclerosis’e bağlı olarak yetersiz kan akışından dolayı yetersiz Oksijen gitmesi. – Angina pectoris (göğüste ağrı), Myocardial enfarktüs (MI), ☻Kalp krizi, ☻Birkaç dakikadan fazla anaerobik solunum. Arterial kan basıncı Arterial kan basıncı, kanı kalpten organ ve dokulara taşıyan basınçtır. Kan basıncı büyük arterlerde en büyük olmak üzere dolaşım boyunca kan akımına karşı gelen direnç nedeniyle düşer. Kan basıncı; aortada en yüksek, vena kava da ise en düşüktür. Basınçtaki en yüksek düşüş en yüksek dirence sahip olduğu bilinen arteriollerde meydana gelir.