Okul Öncesi Eğitim Programı PDF

OKUL ÖNCESİ EĞİTİM PROGRAMI MAARİF MODELİ  OKUL ÖNCESİ EĞİTİMİN AMAÇLARI Çocukların beden, zihin ve duygu gelişmesini ve iyi alışkanlıklar kazanmasını sağlamak; Onları ilköğretime hazırlamak; Şartları elverişsiz çevrelerden ve ailelerden gelen çocuklar için ortak bir yetişme or...

OKUL ÖNCESİ EĞİTİM PROGRAMI MAARİF MODELİ  OKUL ÖNCESİ EĞİTİMİN AMAÇLARI Çocukların beden, zihin ve duygu gelişmesini ve iyi alışkanlıklar kazanmasını sağlamak; Onları ilköğretime hazırlamak; Şartları elverişsiz çevrelerden ve ailelerden gelen çocuklar için ortak bir yetişme ortamı yaratmak; Çocukların Türkçeyi doğru ve güzel konuşmalarını sağlamak; Toplumsal hayata uyum sağlamalarını desteklemektir. OKUL ÖNCESİ EĞİTİM PROGRAMI’NIN TEMEL İLKELERİ VE AÇIKLAMALARI Okul öncesi dönem (0-6 yaş), çocuğun gelişiminin en hızlı ve öğrenme kabiliyetinin yüksek olduğu bir dönemdir. Her yaş grubunun genel gelişim özellikleri o yaş grubundaki tüm çocuklar için ortaktır ancak her çocuğun kendine özgü olduğu da unutulmamalıdır (bireysel farklılıklar) Okul öncesi eğitimi bazı temel ilkelere dayanmaktadır. Bu ilkeler şunlardır: 1. Çocukların temel beceriler çerçevesinde gelişimi desteklenirken ilgi ve yetenekleri göz önünde bulundurularak ilkokula hazırlanmaları sağlanmalıdır. Bu program kavramsal becerileri, alanlara özgü becerileri, sosyal duygusal öğrenme becerileri ve okuryazarlık becerilerini kapsayan ve beceri edinimini temel alan bir yapıdadır. Programın hedefi, çocukların beceri edinimini desteklerken onların ilgi ve yeteneklerini keşfetmeleri ve bir üst eğitim kademesi için gerekli becerilerle donatılmalarını sağlamaktır.  PROGRAMDAKİ BECERİLER Bu beceriler alan becerileri, kavramsal beceriler, sosyal-duygusal öğrenme becerileri, okuryazarlık becerileri olarak ele alınmaktadır. Alan Becerileri: Bir öğrenme alanına özgü beceriler olup alanda yetkinlik kazanmak için gerekli olan alan bilgisi ve içeriğini tanımlamaktadır. Programda Türkçe, matematik, fen, sosyal, hareket ve sağlık, sanat, müzik olmak üzere 7 alan becerisi bulunmaktadır. Kavramsal Beceriler: Çocuğun bir alana özgü becerilerini eyleme dönüştürürken zihinsel faaliyetlerinin bir ürünü olarak gerçekleştirdiği eylemleri ifade eder. Bu nedenle alan becerilerinin ayrılmaz bir yapısı olarak düşünülmelidir. Yazmak-çizmek, bulmak-seçmek gibi temel becerilerden muhakeme becerisi, değerlendirme becerisi gibi bütünleşik becerilere doğru bir hiyerarşi içerisindedir. saymak-okumak”, “yazmak-çizmek”, “bulmak-seçmek”, “belirlemek-işaret etmek”, “ölçmek-sunmak”, “çevirmek- kaydetmek gibi temel beceriler, gözlemleme becerisi birçok alan içerisinde yer alan bir kavramsal beceridir. Çocuklar gerek sanat etkinliğinde gerek fen etkinliğinde veya matematik etkinliklerinde gözlemleme becerisini sıklıkla kullanır. Üst düzey düşünme becerileri “karar verme”, “problem çözme” ve “eleştirel düşünme” olmak üzere üç farklı beceri olarak tanımlanmıştır. Hakan ŞAHİN,  PROGRAMDAKİ BECERİLER Sosyal-Duygusal Öğrenme Becerileri: Alan becerileriyle doğrudan ilişkili olmayan ancak çocuğun kendisi ve çevresi ile olumlu ilişkiler kurabilmesi, duygularını yönetebilmesi ve sağlıklı bir benlik geliştirebilmesi için gerekli olan beceriler olarak tanımlanmaktadır. Bu beceriler tüm alanlar arasında bağlantıyı sağlayan programlar arası bir bileşen olarak bütünleştirici bir rol üstlenmektedir. Okuryazarlık Becerileri: Çocuklara bu programda verilen beceri alanlarındaki yeterliliklerin kazandırılmasına aracılık eden değişken olarak tanımlanmaktadır. Okuryazarlık; bilgi, beceri ve eğilimlerin alan becerileri ile etkileşiminde bireyin gelişimine katkıda bulunması bakımından önemli bir konumdadır.  2. Çocukların Türkçeyi doğru ve güzel konuşmalarına gereken önem verilmelidir. Dili etkili kullanmak hem bilişsel açıdan hem de sosyal açıdan çocukların beceri edinim süreçlerine katkıda bulunur. Bu program ilkokula hazırlık niteliği taşıdığı için çocukların erken okuryazarlık becerilerinin gelişimine de katkıda bulunmaktadır. Bu sayede çocuk ilkokula Türkçe becerileri açısından okuma yazma eğitimi almaya hazır bir şekilde başlar  ERKEN OKURYAZARLIK Okuma ve yazmaya başlamadan önce edinilmesi gereken becerileri kazanmayı içermektedir. Bu beceriler çocukların kitaplarla, çevresinde karşılaştığı sembol ve yazılı materyallerle tanıştığı andan itibaren başlar. Okul öncesi dönemde geliştirilmesi gereken bu beceriler, çocukların ilerleyen yıllardaki akademik başarısını etkilemektedir. Erken Okuryazarlık Becerisi: Erken okuryazarlık bütünleşik becerisi görsel sembolleri okumak, yazının yönünü bilmek, iletişimde yazıya ihtiyaç duymak, yazıdaki noktalama işaretlerini fark etmek, cümlelerin sözcüklerden oluştuğunu fark etmek, sözcüklerin ilk ve son seslerini fark etmek, sözcüklerin hece ve hecelerden oluştuğunu fark etmek, sözcüklerin harflerden oluştuğunu fark etmek, kitabın nasıl kullanılması gerektiğini bilmek, yazı yazmak için gerekli becerileri kazanmak süreç bileşenlerinden oluşmaktadır. 3. Programda kazandırılmak istenen becerilerin sarmal bir şekilde bağlantılı olmasına özen gösterilmelidir. Program kapsamında çocuğa kazandırılmak istenilen beceriler doğrudan öğretilebilecek bir yapıda değildir. Öğretmenlerin becerileri zaman içerisinde tekrar etmeleri önem arz etmektedir. Bu sayede herhangi bir beceri çocuğun yaşamında yer edene kadar öğrenme yaşantıları içerisinde tekrar ele alınmış olur.  4. Alan becerileri kendi içerisinde aşamalı olarak ele alınmalı ve birbirini destekleyen bütüncül bir yapıda olmalıdır. Bu programda farklı öğrenme alanlarına ve sanat dallarına yönelik alana özgü beceriler tanımlanmıştır. Her alan kendi öğrenme alanının doğasına uygun şekilde hiyerarşik yapıda tasarlanmıştır. Bir beceri bütüncül bir şekilde diğer alanlarda da yer alabilir. Gözlem becerisi fen alanında bilimsel gözlemi, sanat alanında ise estetik ve güzelliği temsil eder.  5. Kazandırılmak istenen beceriler çocukların yaşantıları ile bütünleştirilmelidir. Bu programda amaç, becerilerin yaparak yaşayarak edinilmesini sağlamaktır. Çocuklar yaş ve gelişim özelliklerine uygun olarak yeni durumları kendi yaşamlarından hareketle daha anlamlı bilişsel yapılara dönüştürürler.  6. Kavramsal becerilerin alana özgü becerilere ve öğrenme çıktılarına temel oluşturmasına dikkat edilmelidir Kavramsal beceriler eğitim öğretim sürecinin yürütülmesinde kullanılacak becerilerdir. Bu beceriler, programın içerisinde bulunan alanlara özgü becerilerin ve öğrenme çıktılarının istenilen düzeyde edinimini sağlamak için temel teşkil eder.  7. Beceriler millî ve manevi değerlerle ilişkilendirilmelidir Program, değerler çerçevesine bağlı olarak “Erdem-Değer- Eylem Modeli” ne uygun yürütülmelidir. Program içerisinde yer alan değerler “erdemli insan” felsefesinin altyapısının kurulması için önemlidir. Millî ve manevi değerlerin edinimi program içerisindeki diğer tüm beceri alanlarıyla bütünleştirilerek ele alınmalıdır.  8. Çocukların bilgiyi davranışa dönüştürebilmeleri için okuryazarlık becerileri ile ilgili farkındalık kazandırılmalıdır. Zihinsel olarak edinilmiş bir bilgi davranışa dönüşmediği sürece bireye ve topluma olumlu katkı sağlayamaz. Okuryazarlık becerileri bilgiyi davranışa dönüştürmede kolaylaştırıcıdır. Bu programda yer alan okuryazarlık becerileri çocukların yaş ve gelişim özelliklerine göre öğrenme yaşantıları içerisinde yer almalıdır. 9. Alan becerilerinin kazandırılmasında eğilimler önemlidir Bu program kapsamında ele alınan eğilimler benlik, sosyal ve entelektüel olmak üzere üç farklı yapıdadır. Eğilimler çocuğun sahip olduğu bilgi ve becerilerin kullanılmasına olanak tanıyan zihinsel örüntülerdir. Eğilimler sayesinde çocuğun sahip olduğu bilgi ve beceriler daha anlamlı zihinsel imgelere dönüşür. Bu nedenle eğilimler öğrenme yaşantılarını destekleyici bir şekilde ele alınmalıdır.  10. Alan becerileri, sosyal-duygusal öğrenme becerileriyle ilişkilendirilerek ele alınmalıdır. Sosyal-duygusal öğrenme becerileri kendi içinde benlik, ortak/birleşik ve sosyal yaşam becerileri olarak ayrılır. Bu beceriler, çocukların ileriki yaşlarında da sağlıklı kimliğe sahip olmaları açısından önemlidir. Çağın gerektirdiği beceriler sadece akademik becerilerden ibaret değildir. Programda yer alan sosyal-duygusal öğrenme becerileri alan becerileriyle birlikte öğrenme yaşantılarının içinde yer almalıdır. Bu sayede alan becerileri edinilirken sosyal-duygusal gelişimin desteklenmesi adına ilgili becerilerin edinimi de sağlanmış olur. Kış Hazırlığı Yapıyoruz Öğrenme Çıktıları Etkinlik planı (devamı) ALTERNATİF LİNKLER/ÖNERİLER İsteğe göre zeytin kurma etkinliği de yapılabilir.  11. Eğitim ortamları ve süreçleri çocuğun gereksinimlerine cevap vermeli ve bireysel farklılıklarına uygun olmalıdır. Çocuklar toplumların sadece geleceğini şekillendirmez. Aynı zamanda içinde bulunduğu aileyi ve toplumu doğduğu andan itibaren dönüştürmeye başlar. Çocuk sosyal çevresiyle etkileşim içerisindedir. Eğitim ortamları hem etkileyen hem de etkilenen yapıya sahiptir. Çocuğun sosyal kabulü, olumlu karakter gelişimini destekleyecektir. Bu nedenle eğitim öğretim ortamları bireysel farklılıklara ve ihtiyaçlara cevap verecek şekilde düzenlenmelidir.  12. Kapsayıcı eğitimin ilkeleri göz önünde bulundurularak çocukların gelişim özellikleri ve beceri düzeylerine göre eğitim süreçleri farklılaştırılmalıdır. Okul öncesi eğitim programı, Türk Millî Eğitim sistemi içinde yer alan tüm çocuklar için hazırlanmıştır. Bundan hareketle çocukların ihtiyaçları doğrultusunda programdaki tüm beceriler, değerler ve eğilimler çocuğa görelik ve kapsayıcı eğitim ilkeleri doğrultusunda farklılaştırılmalıdır. Farklılaştırma bireysel olabileceği gibi bölge, okul veya sınıf temelli de olabilir.  Zenginleştirme: Akranlarından daha ileri düzeydeki çocuklara genişletilmiş ve derinlemesine öğrenme fırsatları sunan, onların bilgi ve becerilerini geliştiren uygulamaları ifade eder. Destekleme: Öğrenme sürecinde daha fazla zaman ve tekrara ihtiyaç duyan çocuklara ortam, içerik, süreç ve ürün bağlamında uyarlanmış uygulamaları ifade eder. 13. Eğitim ortamlarının ve süreçlerinin tasarlanmasında güncel, teknolojik ve bilimsel bilgilerden yararlanılmalıdır. Program kapsamında tasarlanmış ortamlar veya öğrenme yaşantıları hazırlandığı dönemin teknolojik ve bilimsel gelişmelerinden faydalanılarak oluşturulmuştur. Öğretmenler güncel bilgiyi takip etmeli, üretilen teknolojik ve bilimsel gelişmeleri sınıf ortamına yansıtmalıdır. Bu sayede program da kendisini güncel tutabilecektir. 14. Sınıf içi ve sınıf dışı öğrenme ortamları çocukların beceri edinimini destekleyecek şekilde düzenlenmelidir. Sınıf içerisinde kurulması önerilen öğrenme merkezleri çocukların ilgili alandaki becerilerini destekleyecek malzemeleri içermelidir. Öğrenme merkezlerinin dışında da sınıf içerisinde beceri edinimini destekleyici ortamların oluşturulmasına olanak tanınmalıdır. Bununla birlikte becerilerin sadece sınıf içerisinde kazandırılabileceği düşünülmemelidir. Sınıf içerisinde yer almayan okul içi veya okul dışı ortamların da öğrenme yaşantıları içerisinde yer alması önemlidir. Farklı ortamlar öğrenme yaşantısını zenginleştirecektir. Bu da çocukları bilişsel olarak canlı tutacak, çocuğun merak ve keşif duygusunu daha yoğun yaşanmasına olanak sağlayacaktır.  Öğrenme merkezleri, günlük eğitim planındaki etkinliklerde ele alınan Öğrenme Çıktılarına uygun olarak seçilen çeşitli materyallerin bulunduğu; merkezlerin sınırlarının dolap, pano, çit, farklı renkte halılar, yer döşemeleri ya da yere yapıştırılan bantlar, çeşitli sembol ve malzemelerle ayrılan alanlardır. Eğitim ortamları ve öğrenme merkezleri çocuklara istenilen becerileri kazandırmaya yönelik düzenlenmelidir. Öğrenme merkezleri çocukların bireysel veya akranları ile özgürce deneyimlerde bulundukları oyun ve öğrenme alanlarıdır. Çocukların karar verme, yaratıcılık, iş birliği, odaklanma, problem çözme, bağımsız çalışma, girişimcilik, sorumluluk alma, sosyalleşme, kendini ifade etme gibi bilgi ve becerilerini destekler. Aynı zamanda çocuklar bu merkezlerde eğlenerek öğrenirler.  Öğretmen, çocukların hangi merkezde ve kimlerle ne kadar süre oynadığını gözlemlemeli ve gözlem sonuçlarını kaydetmelidir. Çocuklar bazen hep aynı merkezde oynamayı tercih edebilir. Bu durumda çocukların farklı deneyimler ve beceriler edinebilmesi için farklı merkezlerde de vakit geçirmeleri teşvik edilmelidir. Öğretmenin çocuğun hangi merkezde oynayacağına doğrudan müdahale etmemesi gerekir. Bunun yerine merkezlerde yer alan materyallerin güncellenmesi ve çeşitliliği çocukların ilgilerini canlı tutar ve merkezi ilgi çekici hâle getirir. Ayrıca merkezlerle ilgili düzenlemeler yapılırken çocukların fikirlerinin alınması da önemlidir. Bu durum çocukların sınıfı benimsemeleri sağlar ve aldıkları sorumlulukları yerine getirmelerinde motivasyonlarını artırır.  Öğretmen gerektiğinde çocukların ilgileri, programda yer verilen etkinlikler, projeler, anlık öğrenme fırsatları vb. doğrultusunda kısa süreli amaçlar için geçici öğrenme merkezleri oluşturabilir. Ayakkabıcı, bakkal, manav, aşçı, terzi, doktor, polis gibi meslekler ve bu mesleklere sahip kişilerin sıklıkla kullandığı malzemelerin bulunduğu geçici merkezler yapılabileceği gibi pazar yeri, market, itfaiye, hastane, postane gibi ortamlar da geçici merkez olarak kullanılabilir. Yöresel özellikler göz önünde bulundurularak halıcılık, balıkçılık, dericilik gibi farklı merkezler de oluşturulabilir.Bu merkezlere, merkezin özelliğini yansıtan materyaller konulabileceği gibi çocuklarla birlikte hazırlanan materyaller de konulabilir.  Tablo 13. Öğrenme Merkezi MEB MAARİF 2024 Öğrenme Merkezleri Blok Kitap Erken Okuryazarlık* Müzik Sanat Fen Matematik* Oyun Dramatik Oyun Merkezi Açık hava * BLOK MERKEZİ KİTAP MERKEZİ MÜZİK MERKEZİ DRAMATİK OYUN MERKEZİ FEN MERKEZİ AÇIK HAVA ÖĞRENME MERKEZİ SANAT MERKEZİ MATEMATİK MERKEZİ ERKEN OKURYAZARLIK MERKEZİ 15. Çocuğun gelişimini ve sağlıklı yaşamını desteklemek amacıyla açık havanın bir öğrenme ortamı olarak kullanılması sağlanmalıdır. Bu programla birlikte açık hava öğrenme merkezinin kurulması desteklenmektedir. Okulda açık hava öğrenme merkezinin bulunması sağlıklı yaşam için gerekli becerileri ve alışkanlıkları edinmesini sağlar. Gün içerisinde uygun koşullar oluşturularak çocuğun günün belli bir zamanını mutlaka açık havada geçirmesi sağlanmalıdır. 16. Etkinlikler planlanırken çocukların ilgi ve gereksinimlerinin yanı sıra çevrenin ve okulun olanakları da göz önünde bulundurulmalıdır. Hazırlanan etkinlikler öncelikle çocukların yaş ve gelişimlerine uygun olmalıdır. Öğretmen çocukları iyi tanımalı, okul ve çevre olanaklarını analiz ederek planlayacağı etkinlik için gerekli altyapıyı dikkate almalıdır.  17. Etkinlikler; aile ve çevrenin özellikleri dikkate alınarak tasarlanmalı, aileler için maddi ve manevi açıdan desteklenebilir olmalıdır. Okul ve ev ortamının birbirini desteklemesi ve tamamlaması okul öncesi eğitimin etkililiğini artırır. Etkinlikler planlanırken ailenin de sürece katılımına önem verilmelidir. Etkinliklerde ailelerin sürece dâhil edilmesi çocuklarıyla nitelikli vakit geçirmelerini sağlayacaktır.  18. Etkinlikler planlanırken çocukların hazır bulunuşluk düzeyleri, gelişim özellikleri ve beceri düzeyleri göz önünde bulundurulmalıdır. Her etkinlik kendi içerisinde bir problem durumu taşır. Etkinliklerde yer alan problemler ne hemen çözülecek kadar kolay ne de hiç çözülemeyecek kadar zor olmalıdır. Bunun için etkinliklerin çocukların hazırbulunuşluk ve beceri düzeyleri ile gelişim özelliklerine dikkat edilmelidir.  19. Etkinlikler oluşturulurken somuttan soyuta, basitten karmaşığa, yakından uzağa olarak aşamalılık göstermelidir. Öğrenme çıktılarına ulaşmak için çocukların bilişsel gelişimleri göz önünde bulundurularak somut düşünme becerilerinin desteklenmesi, basit becerilerden başlanarak ilerlenmesi, öğrenme sürecinde çocuğun yaşantılarından ve yakın çevresinden yola çıkılması gerekir.  20. Oyun çocuklar için en uygun öğrenme yöntemi olduğundan bütün etkinlikler oyun temelli düzenlenmelidir. Oyun çocuğun doğasında vardır. Öğrenme yaşantılarının oyunlar aracılığıyla yürütülmesi gerekmektedir. Okul öncesi dönemde oyunun olmadığı bir etkinlik didaktik bir öğrenme anlayışını temsil eder. Bu durum çocuğun yaş ve gelişim özelliklerine uygun değildir.  21. Okul öncesi eğitim kurumlarında demokratik bir ortamın oluşturulması önemlidir. Çocukların gerek sınıf ortamında gerekse okul ortamında duygu ve düşüncelerini bağımsız bir şekilde ifade etmesi gerekir. Bu sayede çocuk bir birey olarak algılandığının farkına varır. Çocuğun birey olarak gelişiminin desteklenmesi, okul öncesi dönem için oldukça önemlidir. Bu nedenle çocuklarla kurulacak iletişimde öğretmen-çocuk, personel-çocuk ve aile-okul-çocuk etkileşiminde herkesin birbirine eşit bakış açısı geliştirmesi gereklidir.  22.Değerlendirme süreç içerisinde düzenli olarak yapılmalıdır. Programda üç boyutlu değerlendirme süreci vardır. Bu boyutlar çocuk, öğretmen ve programın değerlendirilmesinden oluşur. Her boyuta yönelik değerlendirmenin düzenli olarak yapılması, çocukların beceri edinimini destekler ve programın etkililiğini artırır. 23.Değerlendirme sonuçları çocukların beceri ediniminin desteklenmesi, programın geliştirilmesi ve öğretmenin mesleki gelişiminin sağlanması amacıyla etkin olarak kullanılmalıdır. Yapılan değerlendirmeler çocukların beceri edinim süreçlerine odaklanmalıdır. Süreç içerisinde gözlemlenen durumlar ve elde edilen veriler çocuğun beceri edinimini, güçlü ve geliştirilmesi gereken yönlerini desteklemek ve öğrenme sürecini tasarlamak amacıyla kullanılmalıdır. Programın ve öğretmenin değerlendirilmesinde ise amaç, sonuçlar üzerinden çıkarım yapmak değil; program ve öğretmenin mesleki gelişim sürecinin değerlendirilmesidir.  24.Çocuğa yönelik yapılan değerlendirme sonuçları ailelerle paylaşılmalıdır. Okul ve ailenin iş birliği okul öncesi eğitimin etkililiğini ve verimliliğini artırır. Çocuklara yönelik yapılan değerlendirmelerin ailelerle paylaşılması sürecin okul ve aile açısından daha sağlıklı yürütülmesine olanak tanır. Portfolyo  25.Eğitim sürecine ailenin ve toplumun etkin katılımı sağlanmalıdır. Okul öncesi eğitim dinamikleri içerisinde aileye ve topluma mutlaka yer verilmelidir. Okul ortamına aile ve toplum paydaşları dâhil edilirken çocukların genel ihtiyaçları dikkate alınmalıdır. Aile bireyleri ve toplumsal paydaşlardan destek alınırken onlardan da çocuklara yönelik sorumluluk üstlenmeleri beklenmelidir.  Okul öncesi eğitimde toplum katılımı, çocukların sağlıklarını, beceri edinimlerini desteklemek ve iyileştirmek amacıyla çocuğun devam ettiği okul öncesi eğitim kurumu, aileler ve toplum kuruluşları arasında kurulan bağlantı ve iş birlikleri olarak tanımlanabilir. 26.Okul öncesi eğitim süreçlerinde rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerine önem verilmelidir. Okul öncesi dönemde çocuğun ve ailenin ihtiyaç duyduğunda rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerine ulaşabilmesi sağlanmalıdır. Bu sayede çocuğun iyilik hâlinin korunması, geliştirilmesi için çocuk ve ailenin ihtiyaç duyduğu hizmetlere erişimi kolaylaştırılmalıdır.  OKUL ÖNCESİ EĞİTİM PROGRAMI'NIN TANITIMI  Çağın gereksinimlerine uygun olarak bireylerden toplumların hızlı değişimine uyum sağlamaları, bilimsel ve teknolojik gelişmelere katkıda bulunmaları, küresel problemlerle başa çıkmaları beklenmektedir. Geçmişte salt bilgiye sahip olmak yeterli görülürken günümüzde bilgiyi davranış örüntülerinin içerisine dâhil etmek öğretim programlarının temel amacını oluşturmaktadır. Bu nedenle erken yaşlardan itibaren çocukların gelişimleri de göz önünde bulundurularak beceri temelli programlar planlanmakta ve uygulanmaktadır. Bu program da okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden çocukların beceri temelli bütüncül bir yaklaşımla ilkokula hazır bulunmalarını sağlamak amacı ile geliştirilmiştir.  Program Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli Beceriler Çerçevesi’ne uygun olarak hazırlanmıştır. Bu çerçeve’ ye göre becerilerin edinimi okul öncesi dönemden başlayarak 12. sınıfın sonuna kadar devam etmektedir. Bu nedenle bu program çocukların beceri ediniminin ilk basamağını oluşturmaktadır. Programda beceriler çocukların gelişim düzeyleri ve özellikleri doğrultusunda ele alınmıştır.  Beceri temelli bu programda farklı becerilerin edinimi esastır. Amaç sadece alana özgü becerilerin kazanımı değildir. Aynı zamanda toplumun millî ve manevi değerleri, sosyal-kültürel yapısı, çağın gerektirdiği okuryazarlık becerileri ve bu becerilerin kullanılması için gerekli eğilimlerin kazandırılması gerekmektedir. Alana özgü beceriler programın ana yapısını oluşturur. Kavramsal beceriler ve eğilimler programın temel bileşenleridir. Sosyal-duygusal öğrenme becerileri, okuryazarlık becerileri ve değerler gibi programlar arası bileşenler de öğrenme ve öğretme yaşantılarının önemli unsurlarındandır. Programın kendi içinde yer alan öğrenme alanları ile yatay, bir üst öğrenme kademesi ile de dikey hiyerarşisi bulunmaktadır. Bu dikey hiyerarşi sayesinde çocuklar ilkokula ve daha sonraki yaşamlarında karşılaşacakları akademik ve sosyal zorluklara daha iyi hazırlanacaklardır.  Program içerisinde yer alan aylık planlar ile öğretmenin hedeflenen becerileri ele alması, becerilerin birbirleriyle ilişkilerinin kurulması, ölçme ve değerlendirme süreçlerinin becerileri değerlendirmek için kullanılmasına ilişkin detaylar açık bir şekilde verilmiştir. Öğretmenlerin programın yapısına uygun bir şekilde günlük plan oluşturmak için aylık programları kullanmaları gerekmektedir. Okul öncesi eğitim kademesine ait alan becerilerine uygun olarak öğrenme ve alt öğrenme çıktıları yazılmıştır. Etkinlik süreçleri planlanırken bu hedeflerin programın diğer bileşenleri ile birlikte ele alınmasına dikkat edilmelidir.  BECERİ NEDİR? Programda yer alan beceri kavramı; çocuğun bir öğrenme alanına yönelik düşünme yaklaşımlarını, yöntemlerini, araç ve gereçlerini kullanması için her tür edim veya eylem olarak tanımlanmaktadır. Beceriler farklı başlıklar altında ele alınmış olsa da beceri edinimi ve eyleme dönüştürülme süreçlerinde bir arada çalışmakta ve bir bütünlük oluşturacak şekilde programda yer almaktadır öğrenme ve öğretme yaşantılarında bu bütünlük açık bir şekilde gösterilmiştir. Bu beceriler alan becerileri, kavramsal beceriler, sosyal-duygusal öğrenme becerileri, okuryazarlık becerileri olarak ele alınmaktadır  Alan Becerileri: Bir öğrenme alanına özgü beceriler olup alanda yetkinlik kazanmak için gerekli olan alan bilgisi ve içeriğini tanımlamaktadır. Programda Türkçe, matematik, fen, sosyal, hareket ve sağlık, sanat, müzik olmak üzere 7 alan becerisi bulunmaktadır.  Kavramsal Beceriler: Çocuğun bir alana özgü becerilerini eyleme dönüştürürken zihinsel faaliyetlerinin bir ürünü olarak gerçekleştirdiği eylemleri ifade eder. Bu nedenle alan becerilerinin ayrılmaz bir yapısı olarak düşünülmelidir. Yazmak-çizmek, bulmak-seçmek gibi temel becerilerden muhakeme becerisi, değerlendirme becerisi gibi bütünleşik becerilere doğru bir hiyerarşi içerisindedir.  Sosyal-Duygusal Öğrenme Becerileri: Alan becerileriyle doğrudan ilişkili olmayan ancak çocuğun kendisi ve çevresi ile olumlu ilişkiler kurabilmesi, duygularını yönetebilmesi ve sağlıklı bir benlik geliştirebilmesi için gerekli olan beceriler olarak tanımlanmaktadır. Bu beceriler tüm alanlar arasında bağlantıyı sağlayan programlar arası bir bileşen olarak bütünleştirici bir rol üstlenmektedir.  Okuryazarlık Becerileri: Çocuklara bu programda verilen beceri alanlarındaki yeterliliklerin kazandırılmasına aracılık eden değişken olarak tanımlanmaktadır. Okuryazarlık; bilgi, beceri ve eğilimlerin alan becerileri ile etkileşiminde bireyin gelişimine katkıda bulunması bakımından önemli bir konumdadır.  SÜREÇ BİLEŞENİ NEDİR? Beceri kavramının en temel özelliklerinden biri süreç içeriyor oluşudur. Örneğin karşılaştırma becerisi birden fazla kavram, durum, nesne, olay, kişi gibi arasındaki benzerlik ve farklılıkları belirlemeye dayanan bir süreçtir. Karşılaştırma becerisinin edinim sürecinde bu süreç bileşenlerinden faydalanılır. Süreç bileşenlerinin kazanılması ile daha üst bir kavram olan bütünleşik beceriye ulaşılmaktadır. Bu nedenle beceri edinim sürecindeki işlem adımları olarak da ifade edilebilir. Bu işlem adımlarının atlanması veya kazanılmaması bütünleşik becerinin edinimini engellemektedir. Örneğin tümevarıma dayalı akıl yürütme becerisinin gözlem yapma, örüntü bulma ve genelleme yapma süreç bileşenleri bulunmaktadır. Bu süreç bileşenlerinden herhangi biri kazanılmadığında çocuğun tümevarıma dayalı akıl yürütme becerisinin ediniminden bahsedilemez. Çünkü tümevarıma dayalı akıl yürütme becerisi; bireyin olay, konu veya duruma ilişkin gözleme dayalı örüntü oluşturmasını ve genellemeler yapmasını ifade eden bütüncül bir beceridir.  ÖĞRENME ÇIKTISI NEDİR? Öğrenme çıktıları, öğrenme alanı kapsamındaki içerik bilgisi ile ilişkili alan becerilerinin birleştirilmesi yoluyla oluşturulmuştur. Çünkü içerik bilgisi öğrenenlerin beceri gelişimine aracılık ederken öğrenen için içerik bilgisi becerilerin kullanılması sayesinde içselleşir, daha anlamlı ve yaşama dönük hâle gelir. Dolayısıyla öğrenme çıktıları içerik bilgisi ve alan becerileri olmak üzere iki temel unsurdan oluşmaktadır. Her alana özgü olarak ayrılmış olan öğrenme çıktıları, çocukların özellikleri dikkate alınarak alanın içerik bilgisi ile bütünleştirilmiştir.  Hiyerarşik olarak düşünüldüğünde alan becerisi, süreç bileşeni, öğrenme çıktısı, alt öğrenme çıktısı şeklinde detaylandırılan bir yapı mevcuttur. Bu yapıda öğrenme çıktıları doğrudan alan becerisinin kendisiyle alt öğrenme çıktıları ise süreç bileşeni ile eşleştirilmiştir. Bu hâliyle öğrenme çıktısıyla ilgili becerinin okul öncesi dönemde nasıl ele alınacağı ve gözlemleneceği belirtilmektedir. Diğer bir ifade ile öğrenme çıktısı okul öncesi dönemde ulaşılması istenen üst yapıyı göstermektedir. Örneğin fen alanında yer alan bilimsel gözlem becerisi için “Günlük yaşamında fene yönelik olaylara/ olgulara ve durumlara yönelik bilimsel gözlem yapabilme.” Öğrenme çıktısı bulunmaktadır. Bu hedef, bilimsel gözlemin çocuğun gündelik yaşamında fen ile ilişkili olay ve olgular üzerine yapılması gerektiğini belirtmektedir. Ayrıca becerinin edinimine yönelik yapılacak değerlendirme çalışmaları için de bir çerçeve oluşturmaktadır.  ALT ÖĞRENME ÇIKTISI NEDİR? Alt öğrenme çıktıları, öğrenme çıktılarının süreç bileşenleri ile bütünleştirilmesi sonucunda oluşturulmuştur. Diğer bir ifade ile öğrenme çıktısına giden işlem basamakları oldukları söylenebilir. Öğrenme çıktılarına oranla daha fazla içerik bilgisini de içermektedir. Örneğin “Günlük yaşamında fene yönelik olaylara/olgulara ve durumlara yönelik bilimsel gözlem yapabilme.” öğrenme çıktısının “Dünyada gerçekleşen çeşitli faaliyetlerin niteliklerini tanımlar.”, “Bilinen materyallerin gözlemlenebilir özelliklerine yönelik duyuları ile veri toplar ve bunları kaydeder.”, “Yakın çevresindeki canlı/cansız varlıklara yönelik elde ettiği verileri açıklar.” olmak üzere üç alt öğrenme çıktısı bulunmaktadır. Öğrenme yaşantıları hazırlanırken alt öğrenme çıktıları, temel bileşenler ve programlar arası bileşenlerle bütünleştirilmelidir. Sınıf uygulamalarında bu alt öğrenme çıktılarına yönelik süreçlerin yürütülmesi aynı zamanda öğrenme çıktısında hedeflenen becerinin edinimine de hizmet edecektir.  OKUL ÖNCESİ EĞİTİM PROGRAMI ALAN BECERİLERİ Programın temel amacı, okul öncesi dönemden başlayarak ulusal bir beceri ağının oluşturulmasıdır. Bu amaca ulaşmak için çocukların, akademik bilginin yanı sıra 21. yy. becerileri ile desteklenmesi hedeflenmiştir. Alana özgü beceriler de bu modelin bileşenlerinden birisidir. Alan becerileri bir disiplin ile ilgili öğrenilmesi zorunlu olan becerilerdir. Programdaki alan becerileri, ilgili alana özgü beceriler ile birlikte, kavramsal becerilerle bütünleşerek ortaya çıkan ve diğer bütün becerileri kapsayan yapılardır. Okul öncesi dönemde alan becerileri şu şekilde ele alınmıştır: Türkçe, matematik, fen, sosyal, hareket ve sağlık, sanat , müzik.  Tablo 11. KAZANIMLAR VE GÖSTERGELERİ OKUL ÖNCESİ EĞİTİM PROGRAMI ALAN BECERİLERİ MEB MAARİF 2024 ∙ Maarif 2024 programında Alan Becerileri, Bütünleşik Beceriler, Süreç Bileşenleri, Öğrenme çıktıları ve Alt Öğrenme çıktıları. 1. Türkçe alan becerileri: Dinleme/İzleme, Okuma, Konuşma, Erken okuryazarlık. 2. Matematik alan becerileri: Sayma, Matematiksel Muhakeme, Matematiksel Problem Çözme, Matematiksel Temsil Veri ile Çalışma ve Veriye Dayalı Karar Verme Matematiksel Araç ve Teknoloji ile Çalışma. 3. Fen alan becerileri: Bilimsel Gözlem Yapma, Sınıflandırma, Bilimsel Gözleme Dayalı Tahmin Etme, Bilimsel Veriye Dayalı Tahmin Etme, Operasyonel Tanımlama Yapma, Hipotez Oluşturma, Deney Yapma, Bilimsel Çıkarım Yapma, Bilimsel Model Oluşturma, Tümevarımsal Akıl Yürütme, Tümdengelimsel Akıl Yürütme, Kanıt Kullanma, Bilimsel Sorgulama Yapma 4. Sosyal alan becerileri: Zamanı Algılama ve Kronolojik Düşünme, Kanıta Dayalı Sorgulama ve Araştırma, Değişim ve Sürekliliği Algılama, Sosyal Katılım, Mekânsal Düşünme, Coğrafi Sorgulama, Coğrafi Gözlem ve Saha Çalışma, Harita, Coğrafi İçerikli Tablo, Grafik, Şekil ve Diyagram, Eleştirel Sosyolojik Düşünme, Finans. 5. Hareket ve sağlık alan becerileri: Aktif Yaşam İçin Psikomotor Beceriler, Aktif ve Zinde Yaşam İçin Sağlık Becerileri, Harekete İlişkin Sosyal/Bilişsel Beceriler. 6. Sanat alan becerileri: Sanat Türlerini ve Tekniklerini Anlama Becerisi, Sanat Eseri İnceleme Becerisi, Sanata Değer Verme Becerisi, Sanatsal Uygulama Becerisi. 7. Müzik alan becerileri: Müziksel Dinleme, Müziksel Söyleme, Müziksel Çalma, Müziksel Hareket, Müziksel Yaratıcılık, Müziksel Beğeni.  Tablo 12. GELİŞİM ÖZELLİKLERİ, KAZANIMLAR VE GÖSTERGELERİ/OKUL ÖNCESİ EĞİTİM PROGRAMI ALAN BECERİLERİ MEB MAARİF 2024 ∙ Sosyal duygusal öğrenme becerileri programın diğer bileşenleri ile bütünleştirilmiş üç ana başlık altında, dokuz beceri biçiminde detaylandırılmıştır. Bunlar: 1. Benlik Becerileri a. Yansıtma b. Kendini Değerlendirme c. Tepki Ortaya Koyma 2. Sosyal Yaşam Becerileri a. İletişim b. İş Birliği Becerisi c. Sosyal Farkındalık Becerisi 3. Ortak/Bileşik Beceriler a. Uyum b. Esneklik c. Sorumlu Karar Verme ∙ Yenilenen 2024 programında kavramsal becerilere yer verilmiştir. ∙ Kavramsal beceriler “Temel Beceriler”, “Bütünleşik Beceriler” ve “Üst Düzey Düşünme Becerileri” şeklinde iç içe geçmiş üç farklı boyut olarak tanımlanmıştır. ∙ Bu beceriler, okul öncesi eğitimde öğrenme yaşantılarında ele alınarak geliştirilebilen becerilerdir.  TÜRKÇE ALAN BECERİLERİ Türkçe alan becerileri, bireylerin günlük yaşamlarında en çok ihtiyaç duyduğu becerilerdir. Okul öncesi dönemde Türkçe alan becerileri çocukların dil gelişimini destekler ve temel iletişim yeteneklerini oluşturur. Bu dönemde kazanılan bu beceriler çocukların öğrenmeye olan ilgilerini artırarak merak duygularını destekler ve öğrenme sürecini keyifli hâle getirir. Ayrıca çocukların öğrenmeye karşı olumlu bir tutum geliştirmelerini de sağlar. Bu becerilerin desteklenmesi çocukların akademik başarılarına katkıda bulunur. Bu programdaki Türkçe alan becerileri çocukların dört temel dil becerisinin edinimine odaklanmaktadır.  DİNLEME/İZLEME Sesi kulak ve göz yoluyla algılama ve anlamlandırma süreci olarak tanımlanabilir. Bu nedenle dinleme/izleme sadece sesi duymak anlamına gelmemektedir. Bu beceri okul öncesi eğitim sürecinde çocuğun şiir, hikâye, tekerleme, parmak oyunu, bilmece, video, drama, animasyon gibi dinleme/izleme materyallerini seçmesini, günlük yaşamla ilişkilendirebilmesini ve örnekler vermesini; dinledikleri/izledikleri olayların bölümlerini ve bölümler arası ilişkileri tanımlayabilmesini ve dinlediklerine ilişkin değerlendirmeler yapmasını içermektedir.  Dinleme/İzleme becerisi aşağıdaki bütünleşik becerilerden oluşmaktadır. Dinlemeyi/İzlemeyi Yönetme: Dinleme/İzleme becerisi kapsamında yönetme bütünleşik becerisi seçim yapmak ve ilişkiyi sürdürmek süreç bileşenlerinden oluşmaktadır. Yönetme bağlamında çocuğun okul öncesi dönemde şiir, hikâye, tekerleme gibi dinleyeceği ve izleyeceği materyalleri seçmesi ve dinleme/izleme sürecine kurallara uygun şekilde katılması beklenmektedir. Anlam Oluşturma: Dinleme/İzleme becerisi kapsamında anlam oluşturma bütünleşik becerisi ön bilgilerle bağlantı kurmak, tahmin etmek, çıkarım yapmak, karşılaştırmak, sınıflandırmak, tepki vermek süreç bileşenlerinden oluşmaktadır. Anlam oluşturma bağlamında çocuğun okul öncesi dönemde şiir, hikâye, tekerleme gibi dinlediği/ izlediği materyallerdeki bilgilerle ön bilgileri arasında bağlantı kurması beklenmektedir. Buna ek olarak dinlediği/ izlediği materyallerdeki benzerlik ve farklılıklara ilişkin karşılaştırmalar, sınıflandırmalar, tahminler ve çıkarımlar yapması hedeflenmektedir. Çözümleme: Dinleme/İzleme becerisi kapsamında çözümleme bütünleşik becerisi parçaları belirlemek; parçalar arasındaki ilişkileri belirlemek, parçalar arasındaki etkileşimleri belirlemek süreç bileşenlerinden oluşmaktadır. Çözümleme bağlamında çocuğun okul öncesi dönemde şiir, hikâye, tekerleme gibi dinlediği/izlediği materyallerdeki olayların bölümlerinin farkına varması, bölümler arasındaki ilişkileri ve olaylar arasındaki etkileşimleri anlaması beklenmektedir. Yansıtma: Dinleme/İzleme becerisi kapsamında yansıtma bütünleşik becerisi kendini değerlendirmek ve tepki ortaya koymak süreç bileşenlerinden oluşmaktadır. Yansıtma bağlamında çocuğun okul öncesi dönemde dinleme/ izleme sürecinde kendisi ve çevresinden kaynaklı akışı bozan durumları, bu becerilere ilişkin deneyimlerini gözden geçirmesi ve kendini değerlendirmesi sonucunda elde ettiği becerileri sonraki deneyimlerine aktarıp uygulaması beklenmektedir  KONUŞMA Sözü ve bedeni kullanarak ileti göndermektir. Okul öncesi eğitim sürecinde konuşma becerisi; çocuğun konuşacağı konu ile ön bilgileri arasında bağlantı kurmasını, konuşma sırasında benzetme ve örneklendirme içeren ifadeler kullanmasını, nefesini ve sesini uygun şekilde kullanmasını, konuşurken beden dilini, jest ve mimiklerini doğru kullanmasını, Türkçeyi dil yapısına uygun şekilde konuşmasını, konuşmasında yaşına uygun sözcükler seçmesini içermektedir.  Konuşmayı Yönetme: Konuşma becerisi kapsamında yönetme bütünleşik becerisi seçim yapmak ve ilişkiyi sürdürmek süreç bileşenlerinden oluşmaktadır. Çocuğun okul öncesi dönemde konuşacağı konuyu seçmesi, kurallara uygun şekilde konuşmayı sürdürmesi beklenmektedir. İçerik Oluşturma: Konuşma becerisi kapsamında ele alınmaktadır. Konuşma becerileri kapsamında içerik oluşturma bütünleşik becerisi ön bilgilerle bağlantı kurmak, tahmin etmek, karşılaştırmak, sınıflandırmak, yeniden ifade etmek, tepki vermek, sesle anlam oluşturmak, görselle anlam oluşturmak, sunmak süreç bileşenlerinden oluşmaktadır. İçerik oluşturma kapsamında çocuğun okul öncesi dönemde konuşma becerisinin gelişimi için eğitim ortamında öğretmeniyle arkadaşları veya diğer yetişkinlerle konuşacağı konu ile ön bilgileri arasında bağlantı kurması, konuşmalarında karşılaştırmalar ve sınıflandırmalar yapması, konuya ilişkin görüşlerini kendi cümleleriyle ifade etmesi, konuşmanın içeriğine katılıp katılmadığını belirtmesi; sesini, nefesini, beden dilini, jest ve mimiklerini doğru kullanması ve görseller kullanarak sunum yapabilmesi beklenmektedir.  Kural Uygulama: Konuşma becerisi kapsamında ele alınmaktadır. Konuşma becerileri kapsamında kural uygulama bütünleşik becerisi plan hazırlamak, düşünceyi geliştirme yollarını kullanmak, uygun söz varlığı kullanmak, iletileri açık biçimde ifade etmek, Türkçe dil yapılarını uygulamak, bağdaşıklık ögelerini kullanmak, beden dilini ve bulunduğu mekânı kullanmak süreç bileşenlerinden oluşmaktadır. Çocuğun okul öncesi dönemde konuşma becerisinin gelişiminde bir konuşma planı hazırlayabilmesi, konuşma sırasında benzetme ve örneklendirme içeren ifadeler kullanması, günlük yaşamda sıklıkla karşılaştığı deyimleri kullanabilmesi, kurallara uygun şekilde konuşabilmesi ve beden dili, jest ve mimiklerini uygun şekilde kullanabilmesi beklenmektedir. Yansıtma: Konuşma becerileri kapsamında yansıtma bütünleşik becerisi kendini değerlendirmek ve tepki ortaya koymak süreç bileşenlerinden oluşmaktadır. Çocuğun konuşma sırasında kendisi ve çevresinden kaynaklı akışı bozan durumları, konuşma sürecine ilişkin deneyimlerini gözden geçirmesi ve kendini değerlendirmesi sonucunda elde ettiği becerileri sonraki deneyimlerine aktarıp uygulaması beklenmektedir.  OKUMA Okul öncesi eğitim sürecinde çocuğun resimli öykü kitabı, hikâye kartları, dijital materyaller, afiş, broşür gibi okuma materyalini seçmesini, görsel ve fiziksel unsurları incelemesini, okuma yaptığı materyallerin içeriğiyle ilgili görüşlerini ifade etmesini ve tahminlerini söylemesini, materyaldeki bilgileri yaşamla ilişkilendirerek değerlendirmesini ve görüşlerini ifade etmesini içermektedir.  Okumayı Yönetme: Okuma becerisi kapsamında yönetme bütünleşik becerisi inceleme ve görüş oluşturmak, seçim yapmak süreç bileşenlerinden oluşmaktadır. Yönetme bağlamında çocuğun öykü kitabı gibi okuma materyalini incelemesi ve kendi ilgisine uygun okuma materyalini seçmesi beklenmektedir. Anlam Oluşturma: Okuma becerileri kapsamında anlam oluşturma bütünleşik becerisi ön bilgilerle bağlantı kurmak, tahmin etmek, çıkarım yapmak, karşılaştırmak, sınıflandırmak, tepki vermek süreç bileşenlerinden oluşmaktadır. Anlam oluşturma bağlamında çocuğun okul öncesi dönemde okuma yaptığı materyallerdeki bilgilerle ön bilgileri arasında bağlantı kurması beklenmektedir. Okuma materyallerindeki benzerlik ve farklılıklara ilişkin karşılaştırmalar ve sınıflandırmalar yapması; okuma yaptığı materyalin kapağı, görselleri, materyalin başlığı, konusu veya içeriği hakkında tahminlerini söylemesi hedeflenmektedir.  Çözümleme: Okuma becerileri kapsamında çözümleme bütünleşik becerisi parçaları belirlemek, parçalar arasındaki ilişkileri belirlemek, parçalar arasındaki etkileşimleri belirlemek süreç bileşenlerinden oluşmaktadır. Çocuğun okul öncesi dönemde resimli öykü kitabı gibi okuma yaptığı materyallerdeki olayların bölümlerinin farkına varması, bölümler arasındaki ilişkileri ve olaylar arasındaki etkileşimleri anlaması beklenmektedir. Yansıtma: Okuma becerileri kapsamında yansıtma bütünleşik becerisi kendini değerlendirmek ve tepki ortaya koymak süreç bileşenlerinden oluşmaktadır. Yansıtma bağlamında çocuğun okul öncesi dönemde okuma becerilerini gerçekleştirme süreci ile kendisi ve çevresinden kaynaklı akışı bozan durumları, bu becerilere ilişkin deneyimlerini gözden geçirmesi ve kendini değerlendirmesi sonucunda elde ettiği becerileri sonraki deneyimlerine aktarıp uygulaması beklenmektedir.  ERKEN OKURYAZARLIK Okuma ve yazmaya başlamadan önce edinilmesi gereken becerileri kazanmayı içermektedir. Bu beceriler çocukların kitaplarla, çevresinde karşılaştığı sembol ve yazılı materyallerle tanıştığı andan itibaren başlar. Okul öncesi dönemde geliştirilmesi gereken bu beceriler, çocukların ilerleyen yıllardaki akademik başarısını etkilemektedir. Erken Okuryazarlık Becerisi: Erken okuryazarlık bütünleşik becerisi görsel sembolleri okumak, yazının yönünü bilmek, iletişimde yazıya ihtiyaç duymak, yazıdaki noktalama işaretlerini fark etmek, cümlelerin sözcüklerden oluştuğunu fark etmek, sözcüklerin ilk ve son seslerini fark etmek, sözcüklerin hece ve hecelerden oluştuğunu fark etmek, sözcüklerin harflerden oluştuğunu fark etmek, kitabın nasıl kullanılması gerektiğini bilmek, yazı yazmak için gerekli becerileri kazanmak süreç bileşenlerinden oluşmaktadır.  MATEMATİK ALAN BECERİLERİ Matematik; sayıları ve sayıların niceliklerini, işlemleri ve cebirsel düşünmeyi, nesnelerin geometrisini ve matematiksel problemleri verilere dayalı olarak araştırma süreçlerini içerir. Okul öncesi dönemdeki çocuklar için bu süreçler, aktif katılıma imkân sağlayan, olabildiğince somut örnek ve materyallerle zenginleştirilerek tüm duyulara hitap eden ve günlük yaşamla ilişkilendirilmiş bir şekilde yürütülmelidir. Matematik alanı çocukların matematiği sevmeleri, matematiksel bakış açısı geliştirmeleri, temel matematiksel bilgi ve becerileri kazanmaları açısından önemlidir.  SAYMA Sayma becerisi; sayı sözcüklerini doğru ifade etmeyi, sayıların büyüklük ve küçüklük ilişkisini kavrayarak belirli aralıkta ritmik saymayı, sayıların temsil ettiği nesne miktarını ve nesne miktarının temsil ettiği sayıyı belirlemeyi, nesne miktarını belirten sayıyı ilk bakışta söylemeyi kapsar. Okul öncesi dönemdeki çocuklar günlük yaşamın içerisinde hemen her yerde sayılarla karşılaşmakta, sayıların telaffuzuna şahit olmakta, sayıların bir anlam ifade ettiğine yönelik anlayış geliştirmektedir. Başlangıçta anlamlı bir şekilde kullanıp sayma eylemi gerçekleştiremeseler de erken matematik becerilerinin gelişimi açısından oldukça önemli deneyimler elde etmektedirler. Okul öncesi düzeyde sayma alan becerisi “Sayma” bütünleşik becerisi ile ele alınır.  Sayma:Belirli aralıkta birer ritmik saymayı, nesne grubunda yer alan nesne miktarını sayarak ortaya çıkarmayı, nesne miktarını temsil eden sayıyı bulmayı, algıya dayalı olarak bir bakışta saymayı kapsar. Çocuklardan 1 ile 20 arasında birer ritmik sayması, kendisine söylenen 1’den büyük herhangi bir sayıdan başlayarak birer ritmik sayması, 1 ile 20 arasında nesne veya varlık miktarını söylemesi, 1 ile 5 arasında nesne veya varlık bulunduran iki gruptan diğerine göre daha az veya daha çok sayıda nesne veya varlık bulunduran grubu bir bakışta söylemesi, 1 ile 5 arasında nesne veya varlık bulunduran gruptaki nesne sayısını bir bakışta söylemesi beklenmektedir.  MATEMATİKSEL MUHAKEME Matematiksel muhakeme, matematiksel bilgiye ilişkin mantığa uygun çıkarımlar yapma sürecidir. Aynı zamanda kapsamlı ve sistemli düşünme şeklidir. Matematiksel muhakeme, matematiğin sorma ve sorgulama boyutu olarak ifade edilebilir. Erken yıllardan itibaren çocuklar çevresinde olup bitenleri sorma ve sorgulama eğilimindedir. Çocukların bu dönemdeki doğal merakından hareketle matematiksel olgu, olay ve ilişkileri düşünmelerine, sormalarına, sorgulamalarına fırsat verilmelidir. Böylelikle matematiğe ilişkin kendi anlayışlarını geliştirmeleri desteklenmiş olur. Okul öncesi düzeyde matematiksel muhakemenin bütünleşik becerileri “Çözümleme”, “Yorumlama”, “Çıkarım Yapma” şeklinde sıralanır.  Çözümleme: Çocuğun matematiksel olgu, olay ve durumları meydana getiren parçaları ve bu parçalar arasındaki ilişkileri belirlemesini kapsayan süreçler bütünüdür. Çocuklardan oyun hamurundan yapılan bütün hâlindeki bir şekli iki veya daha fazla eş parçalara ayırabilmesi, yapboz veya tangram gibi parçalara ayrılabilen yapıların parçalarını belirleyebilmesi, aynı-benzer-ilişkili parçaları bulabilmesi ve birleştirerek bütünü oluşturabilmesi beklenmektedir. Yorumlama: Yorumlama çocuğun matematiksel olgu, olay ve durumları anlamlarını koruyup, farklı şekillerde ifade ederek dönüştürmesini kapsayan süreçler bütünüdür. Çocuklardan farklı büyüklüklerdeki, yönlerdeki, farklı kenar ve açılara sahip geometrik şekilleri tanıyabilmesi ve oluşturabilmesi; sayıları rakamlar, nesneler, çizimler kullanarak belirtmesi, nesne veya varlıkların birbirlerine göre konumlarını ifade etmesi; kodlama yoluyla farklı sembollerden yararlanarak oluşturulan matematiksel ifadeleri açıklaması beklenmektedir. Çıkarım Yapma: Çocuğun matematiksel olgu, olay ve durumlara ilişkin varsayım, örüntü, karşılaştırma, önerme ve değerlendirmelere dayalı olarak sonuçlar çıkarmasını (çıkarımda bulunmasını) kapsayan süreçler bütünüdür. Çocuklardan bir uzunluğun iki farklı standart olmayan ölçme aracıyla ölçüldüğünde ortaya çıkan farklı birim sayısını açıklaması beklenmektedir. Bir örüntünün aynısını oluşturabilmesi, kuralını söylemesi, örüntüyü devam ettirmesi, yeni bir örüntü oluşturması beklenmektedir. Bunun yanında olay veya ölçüme ilişkin tahminleri ile elde ettiği sonuçları karşılaştırması, nesne veya varlıkların uzunluk, büyüklük, ağırlık gibi özelliklerini karşılaştırması; günlük yaşamdan gerçekleşmesi mümkün olan veya olmayan olaylara örnekler vermesi beklenmektedir.  MATEMATİKSEL PROBLEM ÇÖZME Matematiksel problem çözme becerisi olay, olgu veya durumların içerdiği problemler karşısında matematiksel çözümler geliştirme sürecini ifade eder. Bu beceri; problem durumunun belirlenmesi, analiz edilmesi, probleme ilişkin verilerin ve çözüme ilişkin beklentilerin ilişkilendirilmesi, çözüme yönelik stratejiler geliştirilmesi, olası sonuçlara ilişkin tahminlerin ortaya konulması ve probleme getirilen çözüme ulaşma sürecinin çeşitli şekillerde paylaşılması, temsil edilmesi gibi süreçleri içerir. Okul öncesi dönemdeki çocuklar günlük yaşam deneyimleri başta olmak üzere matematiği öğrenme ve keşfetme süreçlerinde birbirinden farklı problemlerle karşılaşmaktadır. Bu problemler çocukların daha fazla matematiksel muhakeme yapmalarına, sahip oldukları matematiksel bilgi ve becerileri gözden geçirerek kullanmalarına, farklı ilişkilendirmeler kurmalarına ve böylece yeni bilgiler edinmelerine imkân sağlar. Okul öncesi düzeyde matematiksel problem çözmenin bütünleşik becerileri “Çözümleme”, “Yorumlama”, “Matematiksel Çözümler Geliştirme” ve “Yansıtma” şeklinde sıralanır  Çözümleme: Çocuğun matematiksel problem durumlarını ve çözüme ulaşma süreçlerini meydana getiren parçaları ve bu parçalar arasındaki ilişkileri belirlemesidir. Çocuklardan kendisine sunulan bir nesne grubu ile aynı sayıda yeni bir nesne grubu oluşturması, bir nesne grubunda belirtilen sayıya göre ne kadar eksik veya fazla nesne olduğunu söylemesi, 10’a kadar olan nesneleri iki kişiye veya kutuya paylaştırması; sınıflandırmaya dâhil edilebilecek, edilemeyecek nesne veya varlıkları söylemesi, örüntüdeki eksik veya hatalı unsuru söylemesi beklenmektedir. Yorumlama: Çocuğun matematiksel problem durumlarını ve çözüme ulaşma süreçlerini meydana getiren unsurların anlamlarını koruyarak farklı şekillerde ifade etmesi ve dönüştürmesidir. Çocuklardan bir arada bulunan nesne veya varlıkları farklı özelliklerine göre yeniden sınıflandırması, iki farklı nesne veya varlığı karşılaştırarak benzerlik ve farklılıklarını söylemesi, kodlama yoluyla farklı sembollerden yararlanarak matematiksel ifadeler oluşturması beklenmektedir.  Matematiksel Çözümler Geliştirme: Çocuğun matematiksel bir problemin çözümüne yönelik strateji geliştirmesi, stratejilerden yararlanarak problemleri çözmesi ve problem çözme süreçlerini kontrol etmesidir. Çocuklardan bir grup nesnenin miktarını saymadan nasıl belirleyeceğine ilişkin çözüm yolları oluşturması, çözüm yollarını açıklaması, bu yolları denemesi, kendisine sunulan çözüm yolları arasından uygun olanı seçmesi, çözüm yolunu seçme gerekçelerini açıklaması ve çözüme yönelik iş birliği yapması beklenmektedir. Yansıtma: Çocuğun matematiksel problemlerin çözümüne ilişkin deneyimlerini gözden geçirmesi, deneyimlerine dayalı olarak çıkarımlarda bulunması ve çıkarımlarını değerlendirmesidir. Çocuklardan matematiksel bir problemin çözümüne ilişkin süreçleri ifade etmesi, çözüme ulaştıran yol veya stratejiyi uygulayabileceği farklı problemleri belirtmesi, matematiksel problemlerin çözümüne ilişkin deneyimlerini çevresindekilerle paylaşması beklenmektedir.  MATEMATİKSEL TEMSİL. Matematiksel veya matematiksel bir hâle dönüştürülebilir bir durumun, problemin, çözümün veya açıklamanın sergilenmesi ve ifade edilmesidir. Başlıca kullanılan temsiller şunlardır: sembol, grafik, şekil ve somut nesneler. Okul öncesi dönemdeki çocukların bilişsel özellikleri gereği öğrenme süreçlerinde çoklu duyuların kullanılması önemlidir. Matematik alanı açısından bakıldığında temsiller hem anlamsal bir öneme sahip olmalı hem de matematiksel özellik ve ilişkilerin daha açık, net ve somut bir şekilde ortaya koyulmasına imkân sağlamalıdır. Bu açıdan matematiksel içeriğin çocuklara sunumu ve matematiksel temsillerin taşıdığı anlamların çocuklar tarafından fark edilip çözümlenerek matematiksel anlayış geliştirebilmeleri açısından matematiksel temsil becerisi önemlidir. Okul öncesi düzeyde matematiksel temsilin bütünleşik becerileri “Matematiksel Temsillerden Yararlanma” ve “Matematiksel Temsilleri Değerlendirme” şeklinde sıralanır.  Matematiksel Temsillerden Yararlanma: Çocuğun matematikte kullanılan genel sembolleri tanıması, matematiksel özellikleri veya matematiksel olarak ortaya konulabilecek özellikleri uygun şekilde açıklayabilecek temsilleri belirlemesi ve kullanmasıdır. Çocuklardan matematiksel olan ve olmayan semboller, işaretler arasından rakamlar, şekiller ve grafikler gibi matematiksel temsilleri göstermesi; ismi söylenen geometrik şekli, rakamı, sayıyı göstermesi; nesne miktarına karşılık gelen rakamı, sayıyı göstermesi; belirtilen durumu yansıtan grafiği göstermesi; boncuk, çubuk, pul gibi materyallerle rakam, şekil ve grafikler oluşturması; tanıdık bir çevrenin krokisini kullanması ve oluşturması beklenmektedir. Matematiksel Temsilleri Değerlendirme: Çocuğun matematiksel temsilin taşıdığı, ifade etmek istediği, açıkladığı veya temsil ettiği matematiksel özellik ve anlamları analiz etmesi ve farklı durumlar için oluşturulmuş matematiksel temsiller ile aynı durumlar için oluşturulmuş farklı matematiksel temsilleri karşılaştırmasıdır. Çocuklardan kendisine sunulan bir sayı kadar nesne grubu oluşturması, gösterilen bir geometrik şeklin özelliklerini açıklaması, bir grafikte yer alan kategorileri ve kategorilerin birbirlerine göre azlık-çokluk durumunu söylemesi, sayıları büyükten küçüğeküçükten büyüğe doğru sıralaması, 10’a kadar olan sayılarda kendisine söylenen bir sayıdan önceki ve sonraki sayıyı söylemesi, geometrik şekillerin özelliklerini karşılaştırması, farklı durumları ifade eden grafikleri karşılaştırması beklenmektedir  VERİ İLE ÇALIŞMA VE VERİYE DAYALI KARAR VERME Günümüzde veriler ve verilere dayalı işlemler ile bu yönde sergilenebilecek beceriler önem kazanmıştır. Bu beceri çocukların günlük yaşamdan araştırılabilecek bir soru veya sorunu tespit etmelerini, duruma ilişkin sorular oluşturmalarını, sorularına cevap oluşturabilecek veriler elde etmelerini, elde ettiği verileri çeşitli şekillerde düzenlemelerini, analiz etmelerini, elde ettiği bulgulardan sonuç çıkarmalarını ve sonuçları değerlendirmelerini içerir. Okul öncesi dönemdeki çocuklar dünyayı anlama ve keşfetme süreçlerinde matematiksel özellik ve ilişkilere yönelik de bilgiler ve veriler elde etmektedir. Elde ettikleri bu bilgi ve verileri kendilerince anlamlandırmaktadırlar. Bu dönemdeki çocuklar matematiksel olgu ve olaylar hakkında kendi doğal çabaları doğrultusunda ölçümler ve değerlendirmeler yapmakta, tahminlerde bulunmakta, çıkarımlar yapmakta, elde ettiği bilgi ve verileri çeşitli şekillerde ifade etmekte ve bilgiye/veriye dayalı karar verebilmektedir. Okul öncesi düzeyde veri ile çalışma ve veriye dayalı karar vermenin süreç bileşenleri “İstatistiksel Problemi Belirleme”, “Veri Toplama ve Düzenleme”, Bulgulara Ulaşma” ve “Bulguları Yorumlama” şeklinde sıralanır.  İstatistiksel Problemi Belirleme: Bu beceri çocuğun günlük yaşamda araştırma süreçleri sonucunda çözüme veya açığa kavuşacak durumları belirlemesini ve buna yönelik araştırma sorularını oluşturmasını kapsar. Çocuklardan günlük yaşamda araştırılabilecek problemleri söylemesi ve kendi cümleleriyle açıklaması beklenmektedir. Veri Toplama ve Düzenleme: Çocuğun belirlediği problemin çözümüne götürecek bilgilere ve verilere ulaşma noktasında planlar yapmasını, bilgi ve verileri elde etmesini, elde ettiği bilgi ve verileri düzenleyerek çeşitli yollarla problemi ifade etmesini, somutlaştırmasını kapsar. Çocuklardan matematiksel bir probleme cevap bulabilmek için bilgi toplanacak kaynakları söylemesi ve probleme ilişkin veri toplaması, verileri kaydetmesi, düzenlemesi, grafik, figür, temsil gibi somut araçlarla ifade etmesi beklenmektedir.  Bulgulara Ulaşma: Çocuğun elde ettiği bilgi ve verileri analiz edebilmek için uygun yolları belirleyip analiz etmesini kapsar. Çocuklardan nesne veya varlıkların benzer, aynı veya farklı özelliklerini söylemesi, elde ettiği verilerle toplama veya çıkarma gibi basit düzeyde yapabileceği işlemleri söylemesi, nesne veya varlıkları çeşitli özelliklerine göre eşleştirmesi, sınıflandırması, karşılaştırması ve sıralaması beklenmektedir. Bulguları Yorumlama: Çocuğun elde ettiği bulgulardan hareketle sonuç çıkarmasını, ulaştığı sonuçların söz konusu problemi çözme konusunda yeterli olup olmadığını değerlendirmesini kapsar. Çocuklardan veri toplama süreçleri sonucunda ulaştığı sonuçları dramatizasyon, sanat çalışması, grafik düzenleme, çizim yapma, açıklama gibi çeşitli yollarla ifade etmesi; ortaya çıkan sonuçlarla ilgili düşüncelerini paylaşması beklenmektedir.  Tablo 13. Öğrenme Merkezi MEB MAARİF 2024 Öğrenme Merkezleri Blok Kitap Erken Okuryazarlık* Müzik Sanat Fen Matematik* Oyun Dramatik Oyun Merkezi Açık hava *  Tablo 14. Öğrenme Merkezi MEB UNICEF/ 2013 MEB UNICEF /2022-24 MEB MAARİF 2024 Öğrenme Merkezleri Öğrenme Merkezleri Öğrenme Merkezleri Okul dışı Öğrenme Ortamları Blok Blok Müzeler, sanat galerileri, doğa ve orman alanları, planetaryum ve uzay gözlem evleri, Dramatik oyun Okuma ve Dinleme tarihi ve kültürel alanlar, fabrikalar ve Sanat Yazı Farkındalığı* endüstriyel alanlar, kurum ve kuruluşlar, tarım ve çiftlik alanları, bilim ve teknoloji Müzik Müzik merkezleri, Kitap Sanat hayvanat bahçesi ve akvaryum ziyaretleri Fen Fen Matematik* Dramatik Oyun  Tablo 15. ETKİNLİK ÇEŞİTLERİ MEB UNICEF/ 2013 MEB UNICEF /2022-24 MEB MAARİF 2024 Etkinlikler Etkinlikler Etkinlikler Türkçe Türkçe Türkçe Alanı Sanat Sanat Matematik Alanı Drama Drama Sosyal Alanı Müzik Müzik Fen alanı Hareket Hareket Hareket ve Sağlık Alanı Oyun Oyun Müzik Alanı Fen Fen Sanat Alanı Matematik Matematik Okuma yazmaya hazırlık Okuma yazmaya hazırlık Alan Gezileri Okul dışı öğrenme  Tablo 16. Etkinlik Çeşitleri MEB UNICEF/ 2013 Bireysel etkinlik, Küçük grup etkinliği, Büyük grup etkinliği, Bütünleştirilmiş etkinlik, MEB UNICEF /2022-24 Bireysel etkinlik, Küçük grup etkinliği, Büyük grup etkinliği, Bütünleştirilmiş etkinlik MEB MAARİF 2024 Bireysel etkinlik, Küçük grup etkinliği, Büyük grup etkinliği, Bütünleştirilmiş etkinlik  Tablo 17. DEĞERLER MEB UNICEF/ MEB UNICEF /2022-24 MEB MAARİF 2024 2013 ERDEM-DEĞER-EYLEM modeli oluşturulmuştur. Kültürel ve Sosyal Duygusal gelişim ve Beceriler millî ve manevi değerlerle evrensel Değerler olmuştur. ilişkilendirilmelidir. değerlerin Günlük Planda başlık olarak yer 2024 Maarif programında Erdem- öneminden almaktadır. Değer-Eylem modelinin uygulanmasına bahsedilmiştir, Değerler listesi oluşturulmuştur. yönelik ilke ve esaslara yer verilmiştir. fakat 12 değer belirlenmiştir Unicef’in değerleri temel alınarak değer detaylandırma Adalet, cömertlik, dostluk, sayısı 20’ye çıkartılmıştır. yoktur. dürüstlük, merhamet, öz denetim, Adalet, Aile Bütünlüğü, Çalışkanlık, Kazanım sabır, saygı, sevgi, sorumluluk, Dostluk, Duyarlılık, Dürüstlük, Estetik, gösterge vatanseverlik, yardımseverlik Mahremiyet, Merhamet, Mütevazılık, yoktur. Millî, manevi, kültürel ve evrensel Özgürlük, Sabır, Sağlıklı Yaşam , Saygı, değerleri dikkate alır. Temel Sevgi, Sorumluluk, Tasarruf, Temizlik, Özellik Vatanseverlik, Yardımseverlik İçinde yaşadığı toplumun kök Erdem-değer-eylem modelinin değerlerini içselleştirir. (Kazanım uygulanmasına yönelik ilke ve esaslar. 20)  Tablo 18. Programların Planlanması ve Uygulanması 2013 AYLIK 2024 AYLIK MEB MAARİF 2024 EĞİTİM PLANI EĞİTİM AYLIK PLAN PLANI 1. Kazanımlar 1.Kazanımlar ALAN BECERİLERİ ve ve 1.Türkçe Alanı, Matematik Alanı, Fen Alanı, Sosyal Alanı, Hareket ve Sağlık Alanı, Sanat Alanı, göstergeler göstergeler Müzik Alanı… 2. Kavramlar 2.Kavramlar KAVRAMSAL BECERİLER 3. Belirli gün 3.Belirli gün 1.Temel Beceriler, Mevcut Bilgiye/Veriye Dayalı Tahmin Etme Becerisi, Karar Verme Becerisi… ve haftalar ve haftalar EĞİLİMLER 1.Benlik Eğilimleri, Sosyal Eğilimler, Entelektüel Eğilimler 4. Alan 4.Okul dışı PROGRAMLAR ARASI BİLEŞENLER gezileri öğrenme 1.Sosyal-Duygusal Öğrenme Becerileri (İletişim Becerisi, Sosyal Farkındalık Becerisi, 5. Aile katılımı Etkinliği Uyum Becerisi) 6. Değerlendir 5.Aile/Toplu 2.Değerler (Dostluk, Dürüstlük, Vatanseverlik) me (Çocuk, m katılımı 3.Okuryazarlık Becerileri (Bilgi Okuryazarlığı, Görsel Okuryazarlık, Görseli Yorumlama) Program, 6.Değerlendir ÖĞRENME ÇIKTILARI VE SÜREÇ BİLEŞENLERİ Öğretmen) me (Çocuk, 1.(Türkçe alanı, matematik alanı, fen alanı, sosyal alanı, hareket ve sağlık alanı, Program, sanat alanı, müzik alanı) Öğretmen) İÇERİK ÇERÇEVESİ 1.Kavramlar ÖĞRENME KANITLARI (DEĞERLENDİRME) ÖĞRETME-ÖĞRENME YAŞANTILARI(Öğretme-Öğrenme Uygulamaları) 1.Türkçe Alanı, Matematik Alanı, Fen Alanı, Sosyal Alanı, Hareket ve Sağlık Alanı, Sanat Alanı, Müzik Alanı… FARKLILAŞTIRMA (Zenginleştirme, Destekleme) AİLE/TOPLUM KATILIMI *ÖĞRETMEN YANSITMALARI  Tablo 19. Programların Planlanması ve Uygulanması MEB UNICEF/ 2024 MEB MAARİF 2024 2013 GÜNLÜK EĞİTİM GÜNLÜK PLAN ALAN BECERİLERİ AKIŞI 1. Yaş Grubu 1.Türkçe Alanı, Matematik Alanı, Fen Alanı, Sosyal Alanı, Hareket ve Sağlık 1. Güne Başlama 2. Kazanımlar ve Alanı, Sanat Alanı, Müzik Alanı… Zamanı; göstergeler KAVRAMSAL BECERİLER 2. Oyun Zamanı; 3. Kavramlar 1.Temel Beceriler, Mevcut Bilgiye/Veriye Dayalı Tahmin Etme Becerisi, Etkinlik Zamanı; 4. Öğrenme süreci Karar Verme Becerisi… EĞİLİMLER 3. Günü Güne başlama 1.Benlik Eğilimleri, Sosyal Eğilimler, Entelektüel Eğilimler Değerlendirme 5. Öğrenme PROGRAMLAR ARASI BİLEŞENLER Zamanı; merkezlerinde 1.Sosyal-Duygusal Öğrenme Becerileri (İletişim Becerisi, Sosyal ETKİNLİK PLANI oyun/açık alanda oyun Farkındalık Becerisi, Uyum Becerisi) 1. Etkinlik Çeşidi 1 2.Değerler (Dostluk, Dürüstlük, Vatanseverlik) 2. Yaş Grubu Etkinlik adı 3.Okuryazarlık Becerileri(Bilgi Okuryazarlığı, Görsel Okuryazarlık, 3. Kazanımlar ve Sözcükler Görseli Yorumlama) göstergeleri Değerler ÖĞRENME ÇIKTILARI 4. Materyaller Materyaller 1.(Türkçe alanı, matematik alanı, fen alanı, sosyal alanı, hareket 5. Sözcükler 6. Toplanma, temizlik, ve sağlık alanı, sanat alanı, müzik alanı) 6. Kavramlar kahvaltı, geçişler İÇERİK ÇERÇEVESİ 7. Öğrenme süreci 7. Öğrenme merkezlerinde 1.Kavramlar, Sözcükler 8. Değerlendirme(Çocuk oyun/açık alanda oyun 2 ÖĞRETME-ÖĞRENME UYGULAMALARI , Program, Öğretmen) 8. Değerlendirme(Çocukla 1.Güne başlama zamanı, öğrenme merkezlerinde oyun, beslenme, 9. Aile katılımı toplanma, temizlik, etkinlikler, değerlendirme) Günü Değerlendirme, Genel ÖĞRENMEYİ FARKLILAŞTIRMA (Zenginleştirme, Destekleme) 10. Uyarlama Değerlendirme:) AİLE/TOPLUM KATILIMI 9. Aile ve Toplum katılımı *ÖĞRETMEN YANSITMALARI Aylık plan; Unicef 2024 programı aylık planı, bir öğretmenin çalıştığı çocuk grubunun gelişimini desteklemek için etkinlik oluşturmak üzere alacağı kazanım ve göstergeleri, kavramları, okul dışı öğrenme etkinliklerini, özel gün ve haftaları, aile ve toplum katılımı ile değerlendirme süreçlerini içeren çalışma planı olarak ele almıştır. Maarif 2024 programında aylık planda, çocuklara kazandırılmak istenen becerilere ilişkin öğrenme çıktıları, kavramlar, öğrenme kanıtları (değerlendirme), öğretme-öğrenme yaşantıları, farklılaştırma (zenginleştirme/ destekleme) ve aile- toplum katılımı yer alır. O ay için kazandırılacak Türkçe, fen, sosyal, matematik, hareket ve sağlık, sanat, müzik alanlarındaki beceriler ve bu becerilere ilişkin öğrenme çıktıları, sosyal- duygusal öğrenme becerileri, kavramlar, kavramsal beceriler, eğilimler, erdem- değer-eylemler, okuryazarlık becerileri, belirli gün ve haftalar aylık planda yer almaktadır. - Günlük plan; - Unicef 2024 programında şöyle bahsedilmektedir: Günlük plan o gün için çocukların ilgi ve gelişimsel gereksinimlerine göre belirlenen kazanımları, kavramları, etkinlikleri, etkinlikler arası geçişleri, güne başlamayı, rutin etkinlikleri, aile ve toplum katılımı çalışmaları ile değerlendirme boyutunu içeren ve her gün öğretmen tarafından hazırlanan plandır. - Maarif 2024 programında şöyle bahsedilmektedir: Günlük plan, bir gün için çocuklara kazandırılmak istenilen alan becerilerini ve diğer program bileşenlerini, öğretme-öğrenme yaşantılarını, değerlendirmeyi, farklılaştırmayı ve aile-toplum katılımını içeren ilgili ayın planından hareketle öğretmen tarafından hazırlanan plandır. - Güne başlama zamanı; Diğer programların aksine Maarif 2024 programında güne başlama zamanı okula geliş ve karşılama, çember zamanı olmak üzere ikiye ayrılmıştır.  PROGRAMLARDA ÇOCUĞU TANIMA, DEĞERLENDİRME VE RAPORLAMA Tablo 20. Programlarda çocuğu tanıma, değerlendirme, raporlama MEB UNICEF/ 2013 Gelişim raporu, gözlem raporu MEB UNICEF /2022-24 Gelişim ve öğrenme izleme formu MEB MAARİF 2024 Beceri izleme formu, beceri edinimi raporu  2013 programında çocukların gelişimlerini « Gelişim raporuna», Unicef 2024 programında gelişim durumları “Gelişim ve Öğrenme İzleme Formuna» Maarif 2024 programında gelişim için “Beceri Gözlem Formu» kullanılır. Ayırca öğretmen her çocuk için “Beceri Edinim Raporu” hazırlamalıdır.  PROGRAMLARIN ÇOCUĞU TANIMA, DEĞERLENDİRME VE RAPORLAMA Tablo 21. Programların Değerlendirilmesi MEB UNICEF/ 2013 Çok yönlü MEB UNICEF /2022-24 Süreç odaklı ve sistematik MEB MAARİF 2024 Dönem başı, süreç ortası, dönem sonu, beceri edinimi raporu - Unicef 2024 programında süreç odaklı ve sistematik olması üzerinde durulmuştur. Maarif 2024 programında, Unicef2024 programından farklı olarak çocuğu değerlendirirken; beceri gözlem formu ve beceri edinim raporu eklenmiştir.  TÜRKİYE MAARİF MODELİ OKUL ÖNCESİ EĞİTİM PROGRAMI 2024 Okul öncesi eğitimi bazı temel ilkelere dayanmaktadır. Bu ilkeler şunlardır: Çocukların temel beceriler çerçevesinde gelişimi desteklenirken ilgi ve yetenekleri göz önünde bulundurularak ilkokula hazırlanmaları sağlanmalıdır. Çocukların Türkçeyi doğru ve güzel konuşmalarına gereken önem verilmelidir. Programda kazandırılmak istenen becerilerin sarmal bir şekilde bağlantılı olmasına özen gösterilmelidir. Alan becerileri kendi içerisinde aşamalı olarak ele alınmalı ve birbirini destekleyen bütüncül bir yapıda olmalıdır. Kazandırılmak istenen beceriler çocukların yaşantıları ile bütünleştirilmelidir. Kavramsal becerilerin alana özgü becerilere ve Öğrenme Çıktılarına temel oluşturmasına dikkat edilmelidir. Beceriler millî ve manevi değerlerle ilişkilendirilmelidir. Çocukların bilgiyi davranışa dönüştürebilmeleri için okuryazarlık becerileri ile ilgili farkındalık kazandırılmalıdır. Hakan ŞAHİN,  TÜRKİYE MAARİF MODELİ OKUL ÖNCESİ EĞİTİM PROGRAMI 2024 Okul öncesi eğitimi bazı temel ilkelere dayanmaktadır. Bu ilkeler şunlardır: Alan becerileri, sosyal-duygusal öğrenme becerileriyle ilişkilendirilerek ele alınmalıdır. Eğitim ortamları ve süreçleri çocuğun gereksinimlerine cevap vermeli ve bireysel farklılıklarına uygun olmalıdır. Kapsayıcı eğitimin ilkeleri göz önünde bulundurularak çocukların gelişim özellikleri ve beceri düzeylerine göre eğitim süreçleri farklılaştırılmalıdır. Eğitim ortamlarının ve süreçlerinin tasarlanmasında güncel, teknolojik ve bilimsel bilgilerden yararlanılmalıdır. Sınıf içi ve sınıf dışı öğrenme ortamları çocukların beceri edinimini destekleyecek şekilde düzenlenmelidir. Çocuğun gelişimini ve sağlıklı yaşamını desteklemek amacıyla açık havanın bir öğrenme ortamı olarak kullanılması sağlanmalıdır. Etkinlikler planlanırken çocukların ilgi ve gereksinimlerinin yanı sıra çevrenin ve okulun olanakları da göz önünde bulundurulmalıdır. Etkinlikler; aile ve çevrenin özellikleri dikkate alınarak tasarlanmalı, aileler için maddi ve manevi açıdan desteklenebilir olmalıdır. Hakan ŞAHİN,  TÜRKİYE MAARİF MODELİ OKUL ÖNCESİ EĞİTİM Programın amacı: PROGRAMI 2024 Beceri temelli bu programda farklı becerilerin edinimi esastır. Amaç sadece alana özgü becerilerin kazanımı değildir. Aynı zamanda toplumun millî ve manevi değerleri, sosyal-kültürel yapısı, çağın gerektirdiği okuryazarlık becerileri ve bu becerilerin kullanılması için gerekli eğilimlerin kazandırılması gerekmektedir. Alana özgü beceriler programın ana yapısını oluşturur. Kavramsal beceriler ve eğilimler programın temel bileşenleridir. Sosyal-duygusal öğrenme becerileri, okuryazarlık becerileri ve değerler gibi programlar arası bileşenler de öğrenme ve öğretme yaşantılarının önemli unsurlarındandır. Programın kendi içinde yer alan öğrenme alanları ile yatay, bir üst öğrenme kademesi ile de dikey hiyerarşisi bulunmaktadır. Bu dikey hiyerarşi sayesinde çocuklar ilkokula ve daha sonraki yaşamlarında karşılaşacakları akademik ve sosyal zorluklara daha iyi hazırlanacaklardır. Hakan ŞAHİN, PROGRAMDAKİ BECERİLER Bu beceriler alan becerileri, kavramsal beceriler, sosyal-duygusal öğrenme becerileri, okuryazarlık becerileri olarak ele alınmaktadır. Alan Becerileri: Bir öğrenme alanına özgü beceriler olup alanda yetkinlik kazanmak için gerekli olan alan bilgisi ve içeriğini tanımlamaktadır. Programda Türkçe, matematik, fen, sosyal, hareket ve sağlık, sanat, müzik olmak üzere 7 alan becerisi bulunmaktadır. Kavramsal Beceriler: Çocuğun bir alana özgü becerilerini eyleme dönüştürürken zihinsel faaliyetlerinin bir ürünü olarak gerçekleştirdiği eylemleri ifade eder. Bu nedenle alan becerilerinin ayrılmaz bir yapısı olarak düşünülmelidir. Yazmak-çizmek, bulmak-seçmek gibi temel becerilerden muhakeme becerisi, değerlendirme becerisi gibi bütünleşik becerilere doğru bir hiyerarşi içerisindedir. Sosyal-Duygusal Öğrenme Becerileri: Alan becerileriyle doğrudan ilişkili olmayan ancak çocuğun kendisi ve çevresi ile olumlu ilişkiler kurabilmesi, duygularını yönetebilmesi ve sağlıklı bir benlik geliştirebilmesi için gerekli olan beceriler olarak tanımlanmaktadır. Bu beceriler tüm alanlar arasında bağlantıyı sağlayan programlar arası bir bileşen olarak bütünleştirici bir rol üstlenmektedir. Hakan ŞAHİN, PROGRAMDAKİ BECERİLER Okuryazarlık Becerileri: Çocuklara bu programda verilen beceri alanlarındaki yeterliliklerin kazandırılmasına aracılık eden değişken olarak tanımlanmaktadır. Okuryazarlık; bilgi, beceri ve eğilimlerin alan becerileri ile etkileşiminde bireyin gelişimine katkıda bulunması bakımından önemli bir konumdadır. Hakan ŞAHİN,  TÜRKİYE YÜZYILI MAARİF MODELİ OKUL ÖNCESİ EĞİTİM PROGRAMI'NIN YAPISI …. AYI PLANI ALAN BECERİLERİ Türkçe, Matematik, Fen, Sosyal Hareket ve Sağlık Sanat Müzik KAVRAMSAL BECERİLER Temel Beceriler Bütünleşik Beceriler Üst Düzey Düşünme Becerileri EĞİLİMLER Benlik Eğilimleri Sosyal Eğilimler Entelektüel Eğilimler SOSYAL-DUYGUSAL ÖĞRENME BECERİLERİ Benlik Becerileri Ortak/Birleşik Beceriler Sosyal Yaşam Becerileri Değerler Okuryazarlık Becerileri ÖĞRENME ÇIKTILARI ALT ÖĞRENME ÇIKTILARI VE SÜREÇ BİLEŞENLERİ ÖĞRENME KANITLARI (Ölçme ve Değerlendirme) ÖĞRETME-ÖĞRENME YAŞANTILARI Öğretme-Öğrenme Uygulamaları FARKLILAŞTIRMA Zenginleştirme, Destekleme ÖĞRETMEN YANSITMALARI Hakan ŞAHİN,  OKUL ÖNCESİ EĞİTİM PROGRAMI ALAN BECERİLERİ Görsel 1. OÖEP alan becerileri (MEB,2024). Hakan ŞAHİN,  TÜRKÇE ALAN BECERİLE Rİ Şekil 2. Türkçe alan becerileri (MEB,2024) Hakan ŞAHİN, Türkçe Alan Becerileri: Dinleme/İzleme Okuma Konuşma Erken okuryazarlık DİNLEME/İZLEME: Dinlemeyi/İzlemeyi Yönetme, Anlam Oluşturma, Çözümleme, Yansıtma KONUŞMA: Konuşmayı Yönetme, İçerik Oluşturma, Kural Uygulama, Yansıtma OKUMA: Okumayı Yönetme, Anlam Oluşturma, Çözümleme, Yansıtma ERKEN OKURYAZARLIK: Erken Okuryazarlık Becerisi Hakan ŞAHİN, MATEMATİK ALAN BECERİLERİ Görsel 3. Matematik alan becerileri (MEB,2024). Hakan ŞAHİN, Matematik Alan Becerileri Sayma Matematiksel Muhakeme (Çözümleme, Yorumlama, Çıkarım Yapma) Matematiksel Problem Çözme (Çözümleme, Yorumlama, Matematiksel çözüm geliştirme, Yansıtma) Matematiksel Temsil (Matematiksel Temsillerden Yararlanma, Matematiksel Temsilleri Değerlendirme) Veri ile Çalışma ve Veriye Dayalı Karar Verme (İstatistiksel Problemi Belirleme, Veri Toplama Ve Düzenleme, Bulgulara Ulaşma, Bulguları Yorumlama) Matematiksel Araç ve Teknoloji ile Çalışma (Matematiksel araç ve teknolojiden yararlanma, Değerlendirme) FEN ALAN BECERİLE Rİ Görsel 4. Fen Alan Becerileri (MEB, 2024). Hakan ŞAHİN, FEN Bilimsel Gözlem Yapma ALAN Sınıflandırma BECERİL Bilimsel Gözleme Dayalı Tahmin Etme ERİ Bilimsel Veriye Dayalı Tahmin Etme Operasyonel Tanımlama Yapma Hipotez Oluşturma Deney Yapma Bilimsel Çıkarım Yapma Bilimsel Model Oluşturma Tümevarımsal Akıl Yürütme Tümdengelimsel Akıl Yürütme Kanıt Kullanma Bilimsel Sorgulama Yapma Hakan ŞAHİN,  SOSYAL ALAN BECERİLE Rİ Görsel 5. Sosyal Alan Becerileri (MEB,2024). Hakan ŞAHİN, SOSYAL Zamanı Algılama ve Kronolojik Düşünme ALAN BECERİL Kanıta Dayalı Sorgulama ve Araştırma ERİ Değişim ve Sürekliliği Algılama Sosyal Katılım Mekânsal Düşünme Coğrafi Sorgulama Coğrafi Gözlem ve Saha Çalışma Harita Coğrafi İçerikli Tablo, Grafik, Şekil ve Diyagram Eleştirel Sosyolojik Düşünme Finans Hakan ŞAHİN, HAREKET VE SAĞLIK ALAN BECERİLERİ Görsel 6. Hareket ve Sağlık Alanı Hakan ŞAHİN, MÜZİK ALAN BECERİLERİ Görsel 7. Müzik Alan Becerileri Hakan ŞAHİN, SANAT ALAN BECERİLERİ Görsel 7. Sanat Alan Becerileri (MEB, 2024) Hakan ŞAHİN,  OKUL ÖNCESİ EĞİTİM PROGRAMI'NDA SOSYAL DUYGUSAL ÖĞRENME BECERİLERİ Sosyal duygusal öğrenme becerileri programın diğer bileşenleri ile bütünleştirilmiş üç ana başlık altında, dokuz beceri biçiminde detaylandırılmıştır. Bu beceriler aşağıda listelenmiştir: 1. Benlik Becerileri a. Yansıtma b. Kendini Değerlendirme c. Tepki Ortaya Koyma. 2. Sosyal Yaşam Becerileri a.İletişim b. İş Birliği Becerisi c. Sosyal Farkındalık Becerisi. 3. Ortak/Bileşik Beceriler a. Uyum b. Esneklik c. Sorumlu Karar Verme Hakan ŞAHİN,  OKUL ÖNCESİ EĞİTİM PROGRAMI'NDA KAVRAMSAL BECERİLER Kavramsal beceriler “Temel Beceriler”, “Bütünleşik Beceriler” ve “Üst Düzey Düşünme Becerileri” şeklinde iç içe geçmiş üç farklı boyut olarak tanımlanmıştır. Bu beceriler, okul öncesi eğitimde öğrenme yaşantılarında ele alınarak geliştirilebilen becerilerdir. Temel becerilerin kazanılması çocukların karmaşık süreçler yürütmesini gerektirmez. Çocukların günlük yaşamlarında karşılaştıkları problemleri çözme, çeşitli olgu veya durumları anlama ve anlamlandırma süreçlerinde kullanabildikleri ve bu sayede geliştirebildikleri becerilerdir. Bu beceriler “saymak-okumak”, “yazmak-çizmek”, “bulmak-seçmek”, “belirlemek-işaret etmek”, “ölçmek-sunmak”, “çevirmek-kaydetmek” gibi gözlemlenebilir eylemlerdir. Bütünleşik beceriler, temel beceriler ile üst düzey becerilerin altyapısını oluşturur. Bütünleşik beceriler kendi içinde alt süreçleri barındırır. Örneğin gözlemleme becerisi birçok alan içerisinde yer alan bir kavramsal beceridir. Çocuklar gerek sanat etkinliğinde gerek fen etkinliğinde veya matematik etkinliklerinde gözlemleme becerisini sıklıkla kullanır. Üst düzey düşünme becerileri çok boyutlu düşünsel süreçleri içeren becerilerdir. Temel ve bütünleşik beceriler, üst düzey düşünme becerilerinin temelini oluşturur. Üst düzey düşünme becerileri “karar verme”, “problem çözme” ve “eleştirel düşünme” olmak üzere üç farklı beceri olarak tanımlanmıştır. Bu beceriler de kendi içlerinde alt süreçlerden oluşur. Okul öncesi dönemde çocukların temel ve bütünleşik becerileri kazanarak üst düzey düşünme becerileri temellerinin oluşturulması hedeflenir. Üst düzey düşünme becerileri çocukların ön koşul beceri düzeyleri dikkate alınarak verilmelidir. Hakan ŞAHİN,  OKUL ÖNCESİ EĞİTİM PROGRAMI'NDA EĞİLİMLER Eğilimler okul öncesi eğitimin tüm boyutlarında dikkate alınması gereken unsurlardır. Öğrenmenin duyuşsal boyutlarından dolayı eğilimler öğrenme süreçlerinde örtük bir şekilde ortaya çıkabilmektedir. Çocukların keşfetme ve öğrenmeye olan merakları, dünyayı ve çevrelerinde olup bitenleri anlama çabaları içerisinde sürekli sorular sormaları “merak” eğilimini; doğaları gereği onları en iyi temsil eden oyunları “oyunseverlik” eğilimini ortaya çıkarmaktadır. Bu sebeple planlamalarda eğilimlerin dikkate alınması öğrenme süreçlerinin daha zengin ve yenilikçi olmasını sağlar. Hakan ŞAHİN, OKUL ÖNCESİ EĞİTİM PROGRAMI'NDA ERDEM-DEĞER-EYLEM MODELİ Okul Öncesi Eğitim Programı'nda yer alan değerler Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli’ndeki “Erdem-Değer-Eylem Modeli” temel alınarak belirlenmiştir. Modelin nihai hedefi “Huzurlu Aile ve Toplum” ile “Yaşanabilir Çevrede Huzurlu İnsan” yetiştirebilmek olarak belirlenmiştir. İlgili modelde 20 çatı değer bulunmakla birlikte bu değerlere okul öncesi dönem çocuklarının gelişimsel özellikleri dikkate alınarak programın her alanında yer verilmiştir. Değerler Adalet, Aile Bütünlüğü, Çalışkanlık, Dostluk, Duyarlılık, Dürüstlük, Estetik, Mahremiyet, Merhamet, Mütevazılık, Özgürlük, Sabır, Sağlıklı Yaşam , Saygı, Sevgi, Sorumluluk, Tasarruf, Temizlik, Vatanseverlik, Yardımseverlik Hakan ŞAHİN, OKUL ÖNCESİ EĞİTİM PROGRAMI'NDA OKURYAZARLIK BECERİLERİ Okuryazarlık becerileri farkındalık, işlevsellik ve eylemsellik olmak üzere üç düzeyde ele alınmaktadır. Okul öncesi eğitim kademesinde ise “farkındalık” düzeyinde ele alınması önerilmektedir. Örneğin “veri okuryazarlığı” becerisi için okul öncesi dönem sorma ve olası sonuçları düşünme” bileşenlerinin ele alınması yeterlidir. Okuryazarlık becerilerine öğrenme çıktılarında yer verilmemiş olması becerilere okul öncesindeki bütünleşik olan veya olmayan tüm etkinliklerde yer verilmesine imkân sağlamaktadır. Bu nedenle okuryazarlık becerilerinin farkındalık düzeyindeki süreç bileşenlerinin etkinliklerin öğrenme süreçlerinde kullanılması ile çocukların zaman içerisinde bu becerileri kazanması sağlanabilecektir. Hakan ŞAHİN, OKUL ÖNCESİ EĞİTİM PROGRAMI'NDA FARKLILAŞTIRMA Zenginleştirme, çocukların öğrenme deneyimlerini çeşitlendirmek ve derinleştirmek amacıyla uygulanan bir eğitim modelidir. Destekleme, en genel tanımıyla çocukların bireysel özelliklerine göre eğitim ortamlarını daha etkili bir şekilde yönetmeyi amaçlayan bireyselleştirilmiş eğitim sürecidir. Bu süreç çocukların bilişsel, duyuşsal, sosyal veya motor becerilerindeki farklılıkları anlamayı ve onlara uygun destek sağlamayı içerir. Temel amaç, çocukların bireyselliklerini ve öğrenme özelliklerini göz önünde bulundurarak öğrenme potansiyellerini en üst düzeye çıkarmaktır. Farklılıkların kabul edildiği, çeşitliliğin vurgulandığı bir ortam oluşturularak her çocuğun öğrenme deneyimine aktif katılımı sağlanır. Hakan ŞAHİN, OKUL ÖNCESİ EĞİTİM PROGRAMI'NIN PLANLANMASI VE UYGULANMASI AYLIK EĞİTİM PLANI GÜNLÜK EĞİTİM PLANI Hakan ŞAHİN,  Tablo 18. Programların Planlanması ve Uygulanması MEB MAARİF 2024 AYLIK PLAN ALAN BECERİLERİ 1.Türkçe Alanı, Matematik Alanı, Fen Alanı, Sosyal Alanı, Hareket ve Sağlık Alanı, Sanat Alanı, Müzik Alanı… KAVRAMSAL BECERİLER 1.Temel Beceriler, Mevcut Bilgiye/Veriye Dayalı Tahmin Etme Becerisi, Karar Verme Becerisi… EĞİLİMLER 1.Benlik Eğilimleri, Sosyal Eğilimler, Entelektüel Eğilimler PROGRAMLAR ARASI BİLEŞENLER 1.Sosyal-Duygusal Öğrenme Becerileri (İletişim Becerisi, Sosyal Farkındalık Becerisi, Uyum Becerisi) 2.Değerler (Dostluk, Dürüstlük, Vatanseverlik) 3.Okuryazarlık Becerileri(Bilgi Okuryazarlığı, Görsel Okuryazarlık, Görseli Yorumlama) ÖĞRENME ÇIKTILARI VE SÜREÇ BİLEŞENLERİ 1.(Türkçe alanı, matematik alanı, fen alanı, sosyal alanı, hareket ve sağlık alanı, sanat alanı, müzik alanı) İÇERİK ÇERÇEVESİ 1.Kavramlar ÖĞRENME KANITLARI (DEĞERLENDİRME) ÖĞRETME-ÖĞRENME YAŞANTILARI(Öğretme-Öğrenme Uygulamaları) 1.Türkçe Alanı, Matematik Alanı, Fen Alanı, Sosyal Alanı, Hareket ve Sağlık Alanı, Sanat Alanı, Müzik Alanı… FARKLILAŞTIRMA (Zenginleştirme, Destekleme) AİLE/TOPLUM KATILIMI Hakan ŞAHİN, *ÖĞRETMEN YANSITMALARI  MEB MAARİF 2024 ALAN BECERİLERİ 1.Türkçe Alanı, Matematik Alanı, Fen Alanı, Sosyal Alanı, Hareket ve Sağlık Alanı, Sanat Alanı, Müzik Alanı… KAVRAMSAL BECERİLER 1.Temel Beceriler, Mevcut Bilgiye/Veriye Dayalı Tahmin Etme Becerisi, Karar Verme Becerisi… EĞİLİMLER 1.Benlik Eğilimleri, Sosyal Eğilimler, Entelektüel Eğilimler PROGRAMLAR ARASI BİLEŞENLER 1.Sosyal-Duygusal Öğrenme Becerileri (İletişim Becerisi, Sosyal Farkındalık Becerisi, Uyum Becerisi) 2.Değerler (Dostluk, Dürüstlük, Vatanseverlik) 3.Okuryazarlık Becerileri(Bilgi Okuryazarlığı, Görsel Okuryazarlık, Görseli Yorumlama) ÖĞRENME ÇIKTILARI 1.(Türkçe alanı, matematik alanı, fen alanı, sosyal alanı, hareket ve sağlık alanı, sanat alanı, müzik alanı) İÇERİK ÇERÇEVESİ 1.Kavramlar, Sözcükler ÖĞRETME-ÖĞRENME UYGULAMALARI 1.Güne başlama zamanı, öğrenme merkezlerinde oyun, beslenme, toplanma, temizlik, etkinlikler, değerlendirme) ÖĞRENMEYİ FARKLILAŞTIRMA (Zenginleştirme, Destekleme) AİLE/TOPLUM KATILIMI *ÖĞRETMEN YANSITMALARI Hakan ŞAHİN, ETKİNLİK ÇEŞİTLERİ Bir okul günü boyunca Türkçe, matematik, fen, sosyal, hareket ve sağlık, sanat, müzik alanı etkinlikleri çocuklara gün içinde verilmesi gereken becerilere, gelişimsel özelliklerine ve aylık planlardaki öğrenme yaşantılarına bağlı olarak bireysel, küçük grup veya büyük grup şeklinde planlanıp uygulanabilir Hakan ŞAHİN,  AİLE/TOPLUM KATILIMI ETKİNLİKLERİ Aile; çocuğun okul öncesi eğitim kurumuna başlayana kadar gelişim, beceri ve değer ediniminde birinci derecede rol ve sorumluklar üstlenen toplumsal kurumdur. Çocuğun okula gitmeye başlamasıyla yaşamında hem aile hem de okul etkili olmaya başlar. Bu aşamada çocuğun kendisinden beklenen gelişim, beceri ve değerleri tam olarak edinebilmesi için aile ve okulun iş birliği içerisinde hareket etmesi gerekmektedir. Hakan ŞAHİN,  Aile Katılımının Amaçları Ev ve okul arasındaki iş birliğini artırmak Çocuğun eğitiminde tutarlılık sağlamak Ebeveynlerin çocuklarının farklı yönlerini tanımasına katkı sağlamak Ebeveynlere doğru ana-baba tutumlarını kazandırmak Aileyi çocuğun gelişimi konusunda bilgilendirmek Çocuğun eğitimine destek olmak Çocuklar arasında fırsat eşitliğini sağlamak Çocuğun evdeki öğrenme ortamının niteliğini artırmak ve zenginleştirmek Hakan ŞAHİN,  Aile Katılımının Yararları Çocuk Aile Öğretmen ve Okul Etkinliklere katılımı Eğitim programı hakkında artar. bilgi edinir. Çocukları ve aileleri Ev ve okul yaşantıları Okuldaki uygulamaların daha iyi tanımalarını arasında tutarlılık amacını daha iyi anlar. sağlar. sağlanır. Kendine değer verildiğini ve Eğitim programını Beceri ve değer saygı duyulduğunu hisseder. daha iyi planlar. edinimini kolaylaştırır. Çocuğunu daha iyi Ebeveynlerin Öz güvenini artırır. tanımasını sağlar. becerilerinden ve Çocuğun okula karşı Çocuklarının ihtiyaçlarına Uzmanlığından olumlu tutum karşı daha bilinçli ve duyarlı yararlanır. geliştirmesini sağlar. olur. Toplumda daha iyi Kendisine değer Ebeveynlik becerilerine itibar görür. verildiğini ve saygı daha Kendine güven duyar. duyulduğunu hisseder. fazla güvenir. Mesleki doyum sağlar. Evde çocuğuyla nitelikli zaman geçirir. Diğer ailelerle bilgi ve deneyimlerini paylaşır. Hakan ŞAHİN,  Aile Katılım Çalışmaları Okul öncesi eğitimde aile katılım çalışmaları; Aile iletişim etkinlikleri, Aile eğitim etkinlikleri, Ailelerin sınıf içi ve sınıf dışı eğitim etkinliklerine katılımı, Ev ziyaretleri, Bireysel görüşmeler şeklinde uygulanmaktadır. Hakan ŞAHİN,  Toplum Katılımı Çocuk, çevresindeki toplumun diğer unsurlarıyla da etkileşim içerisindedir. Çocuğun eğitimi aile, okul ve toplum arasında paylaşılan bir sorumluluk olmalıdır. Çocuklar evde ve okulda edindikleri beceri ve değerleri sosyal çevrede davranışa dönüştürürler. Sosyal çevre bireyin davranışları üzerinde oldukça etkilidir. Sosyal çevrede kabul görmeyen ve desteklenmeyen davranışlar zamanla değişir veya farklılaşır. Ayrıca okul öncesi eğitim kurumları farklı okullar, müzeler, kütüphaneler, üniversiteler, belediyeler, sivil toplum kuruluşları, sağlık ve sosyal hizmet kurumlarıyla iş birliği yaptıklarında çocuk, aile ve okulun daha nitelikli hizmetler almasını sağlar. Hakan ŞAHİN,  Toplum Katılım Etkinlikleri Öğretmenlerin toplum katılım etkinliklerini planlamadan önce yakın çevre olanaklarını araştırarak öğrenmesi gerekir. Toplum katılım etkinlikleri çocuk, aile ve okul ihtiyaçlarının karşılanabilmesi için toplumsal kaynakların etkili ve ekonomik kullanılmasına yönelik olarak planlanmalıdır. Toplum katılım etkinlikleri okulda ve okul dışında olmak üzere iki şekilde gerçekleştirilebilir. Hakan ŞAHİN, Hakan ŞAHİN, Hakan ŞAHİN, OKUL ÖNCESİ EĞİTİM PROGRAMI'NDA ÖĞRENME ORTAMLARI OKUL ÖNCESİ EĞİTİM PROGRAMI'NDA ÖĞRENME ORTAMLARI- OKUL İÇİ Hakan ŞAHİN, OKUL DIŞI ÖĞRENME ORTAMLA RI Hakan ŞAHİN,  OKUL ÖNCESİ EĞİTİM PROGRAMI'NDA ÇOCUĞU TANIMA , DEĞERLENDİRME VE RAPORLAMA Bu programda ölçme ve değerlendirme uygulamalarının beceri tabanlı olarak öğretimi destekleyici ve yapıcı geri bildirimler sağlayacak biçimde tasarlanması planlanmıştır. Program kapsamında çocukların beceri edinimlerini takip etmek amacıyla yapılacak ölçme ve değerlendirme uygulamalarının beceri edinimi odaklı olması gerekmektedir. Okul öncesi dönemde süreç değerlendirme yaklaşımlarının izlenmesi Hakan ŞAHİN, OKUL ÖNCESİ EĞİTİM PROGRAMI'NDA ÇOCUĞU TANIMA , DEĞERLENDİRM E VE RAPORLAMA Hakan ŞAHİN,  DEĞERLENDİRME SÜRECİ Okul öncesi dönemde öğretmenin bu değerlendirmeleri yapabilmesi için kullanabileceği yöntemlerden biri gözlemdir. Öğretmen çocukları süreç boyunca sistematik ya da informel olarak gözlemlemeli ve çocukların beceri edinim süreçleri ile programın etkililiği konusunda çıkarımlarda bulunmalıdır. Öğrenmenin ölçülmesi ve değerlendirilmesi sürecinde günlük sınıf etkinlikleri bağlamında gerçekleştirilen etkileşimin gözlemlenmesine odaklanılmalıdır. Bu bağlamda hazırlanan etkinlikler sırasında çocuklara sorular yönlendirilmelidir. Sorulara verilen yanıtları değerlendiren öğretmen, çocuklara anlık geri bildirim vermelidir. Bu süreçte yaşananlar informel gözlemler yoluyla toplanmalıdır. Hakan ŞAHİN,  DEĞERLENDİRME SÜRECİ Öğretmenler gerektiği takdirde informel gözlemlerine dayalı olarak notlar almalı, özel durumları anekdot kayıt formuna kaydetmelidir. Öğretmenin süreç boyunca çocuğu gözlemlemesi ve gözlem sonuçlarını ra