Eğitime Giriş Vize PDF

 **Eğitim Tanımı ve Türleri:** Eğitim, bireyin bilgi, beceri ve değerlerini toplumun beklentileri doğrultusunda geliştirmesini sağlayan bir süreçtir. Bu süreçte formal eğitim (okul gibi resmi kurumlarda düzenli ve planlı eğitim), informal eğitim (gündelik yaşamda, planlı olmadan gerçekleşen eğitim)...

 **Eğitim Tanımı ve Türleri:** Eğitim, bireyin bilgi, beceri ve değerlerini toplumun beklentileri doğrultusunda geliştirmesini sağlayan bir süreçtir. Bu süreçte formal eğitim (okul gibi resmi kurumlarda düzenli ve planlı eğitim), informal eğitim (gündelik yaşamda, planlı olmadan gerçekleşen eğitim), ve yaygın eğitim (örgün eğitimi destekleyici kurs, seminer gibi eğitimler) gibi türleri vardır【19†source】.  **Eğitim ve Öğretim Arasındaki Farklar:** Eğitim, bireyin tüm hayatını kapsayan bir süreci ifade ederken, öğretim, belirli bilgi ve becerilerin aktarılmasına yönelik, genellikle okullarda yapılan planlı bir etkinliktir. Eğitim daha geniş ve kapsamlıdır, öğretim ise eğitimin bir alt başlığı olarak belirli bir hedef doğrultusunda yapılan bilgiyi aktarma sürecidir【19†source】.  **Formal ve İnformal Eğitim Karşılaştırması:** Formal eğitim, öğretmen rehberliğinde ve müfredata bağlı olarak okullarda gerçekleştirilir. Belirli bir plan, yöntem ve standartlar çerçevesinde sunulur. İnformal eğitim, bireyin çevresiyle olan etkileşimleri sonucu kendiliğinden gelişir, planlı ve yapılandırılmış değildir; örneğin, aile içindeki sohbetlerden veya gözlemlerden öğrenmeler gibi【19†source】.  **Kültürleşme:** Kültürleşme, bireyin toplumun normlarını, değerlerini ve inançlarını öğrenip içselleştirmesidir. Bu süreçte toplumsal bilgi ve değerler, yeni nesillere aktarılır ve bireyler toplumsal kimliklerini kazanırlar. Eğitim kurumları kültürleşme sürecinde bireyleri sosyalleştirerek topluma entegre eder【15†source】.  **Davranış Çeşitleri:** Davranışlar doğuştan gelen, geçici ve öğrenilmiş davranışlar olarak sınıflandırılır. Doğuştan gelen davranışlar (örneğin, emme refleksi) biyolojik olarak kalıtımla kazanılırken; öğrenilmiş davranışlar (örneğin, araba kullanmak) gözlem, tecrübe veya eğitim yoluyla kazanılır. Geçici davranışlar ise (örneğin, ilaç etkisiyle ortaya çıkan davranışlar) süreklilik göstermez【19†source】.  **Hizmetler:** Eğitim hizmetleri, genellikle hizmet öncesi eğitim (işe başlamadan önce gerekli temel bilgi ve becerileri kazandırmak), hizmet içi eğitim (çalışanların görev başındayken mesleki gelişimlerini sağlamak) ve hizmet sonrası eğitim (iş sonrası bireysel gelişimi sürdürmeye yönelik) olarak sınıflandırılır【16†source】.  **Okulun Açık ve Gizli İşlevleri:** Okulun açık işlevleri arasında bilgi aktarımı, toplumsallaşma, bireyin mesleki yeterlilik kazanması bulunur. Gizli işlevleri ise toplumsal değerlerin bireylere kazandırılması, disiplin, itaat gibi sosyal normların içselleştirilmesidir【16†source】.  **Okulun Özellikleri:** Okul, kültür ve bilginin yeni nesillere planlı bir şekilde aktarıldığı kurumdur. Aynı zamanda bireylerin topluma uyum sağlamaları ve sosyal rollerini öğrenmeleri için bir ortam sunar. Okul, sosyal etkileşimin gerçekleştiği, bireylerin özgüven ve özdenetim kazandığı önemli bir eğitim merkezidir【15†source】.  **Milli Eğitimin Genel Amaçları ve İlkeleri:** Milli Eğitim Sistemi, bireyleri Atatürk ilkelerine bağlı, milli değerlere saygılı ve demokratik bireyler olarak yetiştirmeyi amaçlar. İlkeleri arasında genellik, eşitlik, laiklik, bilimsellik, demokrasi eğitimi, fırsat eşitliği, bireysel farklılıklara saygı gibi temel prensipler yer alır【18†source】.  **Eğitimin Siyasal İşlevi:** Eğitim sistemi, bireylere mevcut siyasal düzeni benimsetir, toplumsal bütünleşmeyi sağlar. Demokratik rejimlerde bireylerin vatandaşlık görevlerini öğrenmeleri ve ülkenin siyasal sistemine sadık olmaları eğitimle desteklenir. Eğitim, siyasi yapının sürdürülebilirliğinde temel işlev görür【16†source】.  **Eğitimin Ekonomik İşlevi:** Eğitim, bireylere mesleki bilgi ve beceri kazandırarak üretkenliğin artırılmasını sağlar. Ekonomik gelişim için bilinçli tüketici ve nitelikli iş gücü yetiştirilir. Böylece eğitim, ekonomik büyüme, yenilik ve verimliliği destekler【18†source】.  **İşlevci, Çatışmacı, Yorumcu Kuramlar:** - **İşlevci Kuram:** Toplumun farklı birimlerinin birbirine uyum içinde çalışarak sosyal düzeni sağladığını savunur. - **Çatışmacı Kuram:** Toplumdaki sınıflar arasındaki çatışmalara odaklanır, toplumsal dengesizliklerin ve güç dağılımının adil olmadığını belirtir. - **Yorumcu Yaklaşım:** Bireylerin sosyal olayları nasıl yorumladıklarını ve anlamlandırdıklarını inceleyen kuramdır【16†source】.  **Okul Akımları (Özgür Okullar, Mıknatıs Okullar, Sözleşmeli Okullar):** - **Özgür Okullar:** Bireyin özgürlüğüne önem vererek, öğrenim sürecini öğrenci merkezli kılar. - **Mıknatıs Okullar:** Belirli alanlarda (sanat, bilim vb.) uzmanlaşarak o alanda öğrenci çekmeyi amaçlayan okullardır. - **Sözleşmeli Okullar:** Devletin finanse ettiği ancak yönetiminde özerklik verilen, performans odaklı eğitim modelleri sunan okullardır【17†source】.  **Eğitim Hukuku ve Hukuk ile İlişkisi:** Eğitim hukuku, eğitim kurumlarının ve süreçlerinin yasal çerçevede düzenlenmesini sağlar. Eğitim hakkı, eşitlik ilkesi, eğitimin amaç ve ilkeleri yasal düzenlemelerle korunur ve bu alanda düzenleyici yasalar (örneğin, MEB Temel Kanunu) oluşturulur【17†source】.  **Anayasada Eğitim Maddeleri (1876'dan itibaren):** 1876 Anayasası\'nda ilköğretim zorunlu hale getirilmiş, 1924 Anayasası\'nda ilköğretimin ücretsiz olması hükmü eklenmiştir. Anayasal düzenlemeler, herkesin eğitim hakkını güvence altına alır ve eğitimde fırsat eşitliğini sağlama ilkesini getirir【17†source】.  **Tevhid-i Tedrisat Kanunu:** 3 Mart 1924\'te çıkarılan bu kanun, eğitimde birlik sağlanması amacıyla çıkarılmıştır. Dini eğitim kurumları kapatılmış, eğitimin laik bir temele oturtulması sağlanmıştır. Bu kanun, Türk eğitim sisteminin çağdaşlaşmasında büyük rol oynar【17†source】.  **Milli Eğitim Kanunu ve MEB Temel İlkeleri, Öğretmenlik Tanımı:** MEB Kanunu, eğitimde temel ilkeleri düzenler ve öğretmenlik mesleğini tanımlar. Bu ilkeler arasında eğitimde eşitlik, süreklilik, laiklik, bilimsel yaklaşım gibi ilkeler bulunur. Öğretmenlik ise, bilgiyi aktaran ve bireyi topluma hazırlayan bir meslek olarak tanımlanır【17†source】.  **İnsan Hakları Evrensel Bildirgesinde Eğitim Alma Hakkı:** 1948'de kabul edilen bildirgeye göre, herkes eğitim hakkına sahiptir. Bu hakkın gereği olarak, temel eğitim zorunlu ve ücretsiz olmalıdır; yükseköğretime erişim ise bireyin kapasitesine göre sağlanmalıdır【17†source】.  **Çocuk Koruma Kanunu ve Öğretmenin Görevleri:** Çocuk Koruma Kanunu, çocukların her türlü istismardan korunmasını amaçlar. Öğretmenler, öğrencilerin sağlıklı ve güvenli bir ortamda eğitim görmesini sağlama, öğrenciyi koruma yükümlülüğüne sahiptir【17†source】.  **Eğitimin Sosyolojik Temeli:** Eğitim, bireylerin sosyal rollerini ve sorumluluklarını öğrenmelerini sağlayarak sosyalleşmelerine yardımcı olur. Bu süreçte bireyler toplumsal yapıya uyum sağlamayı öğrenir, kültürel değerleri ve normları içselleştirir【16†source】.  **Eğitimin Toplumsal İşlevleri:** Eğitim, bireylerin topluma uyum sağlaması, toplumsal normların sürdürülmesi ve topluma kültürel mirasın aktarılması işlevlerini yerine getirir. Eğitimin bu yönü, bireyi toplumun beklentileri doğrultusunda şekillendirir【16†source】.  **Statü, Toplumsal Tabaka, Toplumsal Sınıf Kavramları:** - **Statü:** Bireyin toplumdaki saygınlık ve sosyal konumunu ifade eder. - **Toplumsal Tabaka:** Sosyo-ekonomik durumu benzer bireylerden oluşan gruptur. - **Toplumsal Sınıf:** Ekonomik güce, mesleğe ve sosyal statüye göre bireylerin sınıflandığı toplumsal birimdir【16†source】.  **Gelişmiş, Az Gelişmiş ve Gelişmekte Olan Ülkelerde Toplumsal Tabaka Yapısı:** Gelişmiş ülkelerde gelir dağılımı daha eşit ve sosyal sınıflar arası geçiş daha kolaydır. Gelişmekte olan ülkelerde orta sınıf büyümekte, ancak az gelişmiş ülkelerde sosyo-ekonomik tabakalaşma daha belirgindir ve sınıflar arası hareketlilik sınırlıdır【16†source】.  **Dikey, Yatay, Aşağı ve Yukarı Toplumsal Hareketlilik:** - **Dikey Hareketlilik:** Sosyal statüde yukarı veya aşağı yönde değişim. - **Yatay Hareketlilik:** Sosyal statüde değişim olmaksızın pozisyon değişikliği. - **Aşağı Hareketlilik:** Sosyal statü kaybı yaşanması. - **Yukarı Hareketlilik:** Sosyal statünün artması, örneğin işçiden yöneticiye geçiş【16†source】.  **Toplumsal Hareketlilikte Eğitimin Rolü:** Eğitim, bireylerin sosyo-ekonomik statülerini yükseltme ve toplum içinde dikey hareketlilik sağlama açısından önemli bir araçtır. Eğitim fırsatları, bireylerin kendi sosyal sınıflarından daha yüksek sınıflara ulaşabilmelerini sağlar【16†source】.  **Eğitim ve Kültür, Kültürün Tanımı, Eğitim ve Kültürün İşlevi:** Kültür, bir toplumun gelenek, görenek, norm ve değerlerinden oluşur. Eğitim, bu kültürü yeni nesillere aktararak toplumun sürekliliğini sağlar. Aynı zamanda bireylerin kültürel değerleri benimsemelerine katkı sağlar【19†source】.  **Eğitimin Toplumsal Görevleri:** Eğitim, toplumun norm ve değerlerini yeni nesillere aktarmak, sosyal uyumu sağlamak ve bireylere toplumsal rollerini kazandırmakla görevlidir. Bu görev, toplumsal dengeyi korur ve bireylerin toplumla bütünleşmelerine yardımcı olur【16†source】.  **Öğretmenlerin Görev Yaptığı Çevreyi Tanıma Gerekliliği:** Öğretmenlerin görev yaptığı çevreyi tanımaları, öğrencilerin sosyal ve kültürel gereksinimlerini anlamalarını sağlar. Öğretmen, öğrencilerin yaşam biçimlerine, değerlerine duyarlı oldukça, öğrencilerle kuracağı iletişim güçlenir ve eğitim süreci daha verimli hale gelir【16†source】. **1. Eğitim Tanımı ve Türleri** - **Eğitim Tanımı:** Eğitim, bireylerin içinde bulundukları topluma uyum sağlamaları için gerekli bilgi, beceri, değer ve tutumları kazanması sürecidir. Eğitim, bireyin sadece bilgi birikimini değil, aynı zamanda davranışlarını ve değerlerini de etkileyen geniş kapsamlı bir süreçtir. - **Eğitim Türleri:** - **Formal Eğitim:** Okullarda veya resmi eğitim kurumlarında, belirli bir müfredat ve plan doğrultusunda uygulanan eğitimdir. Formal eğitimde dersler ve aktiviteler önceden belirlenmiş kurallar çerçevesinde yapılır ve eğitimciler tarafından yönlendirilir. - **İnformal Eğitim:** Kendi kendine veya gözlem yoluyla öğrenme sürecidir. Aile, arkadaş çevresi veya medya gibi kaynaklardan elde edilir. Belirli bir plan veya müfredat yoktur; doğal süreçte gerçekleşir. - **Yaygın Eğitim:** Okul dışında verilen ve çoğunlukla kurslar, seminerler, halk eğitimi merkezleri gibi yerlerde düzenlenen eğitimdir. Formal eğitimi destekleyici veya tamamlayıcı rol oynar. **Eğitimin işlevleri** Eğitimin işlevleri açık ve kapalı olmak üzere ikiye ayrılır. Açık işlevler de kendi arasında bireysel, toplumsal, siyasal, ekonomik ve felsefi olmak üzere beşe ayrılır. 1. **Açık İşlevleri** A. **Bireysel İşlev** - Bireyin kendini gerçekleştirmesine yardımcı olmak. - Öğrencinin gelişimini sağlama. - Bireyi mesleğe hazırlama. - Bireye ilgi, ihtiyaç ve yetenekleri doğrultusunda bilgi, beceri ve tutum kazandırma. B. **Toplumsal İşlev** - Kültürel mirası yeni kuşaklara aktarma. - Bireyin toplumsallaşmasını sağlama. - Toplumun gelişimini ve devamlılığını sağlama. - Bireylere toplumsal sorunları çözme becerisi kazandırma. C. **Siyasal İşlev** - Ülkenin anayasal ve siyasal düzenini benimseyen ve koruyan bireyler yetiştirme. - Ulusal bilinci güçlendirme. - Lider yetiştirme. - İyi vatandaş yetiştirme. - Bilinçli seçmen yetiştirme. - Demokratik özellikleri bireye kazandırma. D. **Ekonomik İşlev** - Bilinçli üretici ve tüketici yetiştirmek. - Ülke kalkınmasının gerektirdiği nitelikli insan gücünü yetiştirmek. - Ülke kaynaklarını etkili ve verimli kullanmak için gerekli bilgiyi kazandırma. - Bireylere bilgi ve beceri kazandırarak üretimi gerçekleştiren bireyler yetiştirmek. E. **Felsefi İşlev** - Bireyin düşünme biçimlerini geliştirme - Bireye çok yönlü bakış açısı kazandırma - Bireye sorgulama, yargılama, eleştirme davranışları kazandırma - İyiyi, doğruyu ve güzeli arama kavramlarını kazandırma 2. **Gizil *(Kapalı)* İşlev** - Özel olarak amaçlanmadığı halde eğitim sayesinde kendiliğinden oluşan gelişmelerdir. - Eş seçme. - Statü sağlama. - İşsizliği öğrenme - Suçları öğrenme. - Tanıdık sağlama. - İyi bir ebeveyn olma. **2. Eğitim ve Öğretim Arasındaki Farklar** - **Eğitim** bireyin hayat boyu süren öğrenme sürecidir ve geniş anlamda bilgi, beceri ve değerlerin kazanılmasını kapsar. **Öğretim** ise, planlanmış ve programlanmış bir biçimde genellikle okullarda yapılan bilgi aktarımıdır. - Eğitim, bireyin yaşam boyu sosyalleşmesine ve toplumsal değerlere uyum sağlamasına katkı sunarken, öğretim daha sınırlı bir süreyi kapsar ve daha çok akademik veya teknik bilgi kazandırmayı amaçlar. **3. Formal ve İnformal Eğitim Karşılaştırması** - **Formal Eğitim:** Resmi olarak tanınmış kurallar çerçevesinde yürütülür, müfredatı önceden belirlenmiştir, sertifikalar ve diplomalarla belgelendirilir. Örneğin, ilkokul, lise ve üniversite eğitimi formal eğitime örnektir. - **İnformal Eğitim:** Planlı bir çerçevede değil, bireyin çevresel etkileşimleri yoluyla kendiliğinden öğrenme sürecidir. Çocuğun ailesinden, arkadaşlarından ya da medyadan öğrendikleri informal eğitime örnek verilebilir. Bu tür eğitimde, birey farkında olmadan öğrenme sürecine dahil olur. **4. Eğitimin Sosyolojik Temelleri** - **Kültürleşme (Sosyalleşme):** Kültürleşme, bireyin toplumsal yaşam içinde toplumun değer, norm ve inançlarını öğrenme sürecidir. Eğitim, kültürleşme sürecinde anahtar bir rol oynar; bireylere toplumsal değerleri, ahlaki normları, tarihi ve gelenekleri öğretir. - **Toplumsallaşma:** Eğitim, bireyi topluma uyum sağlaması için hazırlar. Toplumun bir üyesi olarak sosyal rollerini benimsemesine ve sorumluluklarını öğrenmesine olanak tanır. Okul, bireyin hem resmi (vatandaşlık, hukuk vb.) hem de gayriresmi (dostluk, işbirliği) toplumsal normları öğrenmesini sağlar. **5. Davranış Çeşitleri** - Davranışlar, doğuştan gelen (örneğin emme refleksi gibi), geçici (örneğin, ilaç etkisiyle oluşan davranışlar) ve öğrenilmiş davranışlar (örneğin yazı yazmak veya araba sürmek) olarak sınıflandırılabilir. Öğrenilmiş davranışlar, bireyin yaşantısı ve eğitim süreci yoluyla kazanılır. - **Öğrenilmiş Davranışlar:** Tekrar, gözlem ve öğretim yoluyla kazanılır. Örneğin, bir öğrencinin matematik problemi çözmeyi öğrenmesi ya da bir çocuğun bisiklet sürmeyi öğrenmesi öğrenilmiş davranışa örnektir. **6. Okulun İşlevleri** - **Açık İşlevler:** Okulun belirgin ve doğrudan amaçlarıdır. Örneğin, bilgi aktarma, toplumsal değerleri öğretme, mesleki yeterlilik kazandırma. - **Gizli İşlevler:** Okulun, farkında olmadan kazandırdığı değerler ve davranışlardır. Örneğin, disiplin, grup içinde çalışma, sorumluluk alma, kurallara uyum gösterme gibi özelliklerdir. Bu gizli işlevler, bireylerin toplumda daha uyumlu ve başarılı olmalarına katkıda bulunur. **7. Eğitimin Amacı ve İşlevleri** - **Milli Eğitim Temel Amaçları:** Türk eğitim sistemi, Atatürk ilkelerine bağlı, milli ve manevi değerlerine saygılı, topluma katkı sağlayan bireyler yetiştirmeyi hedefler. Eğitimin genel amacı, bireylerin dengeli ve sağlıklı şekilde gelişmelerini sağlamak, insan haklarına saygılı, yaratıcı ve yapıcı bireyler olarak yetiştirmektir. - **Siyasal İşlev:** Eğitim, siyasal rejimi destekler, bireylere vatandaşlık bilinci kazandırır. Demokratik rejimlerde, bireylerin siyasal haklarını ve sorumluluklarını öğrenmesi sağlanır. - **Ekonomik İşlev:** Eğitim, nitelikli iş gücü yetiştirir ve bireylerin üretkenliklerini artırarak ekonomik kalkınmayı destekler. Bilinçli tüketiciler ve nitelikli çalışanlar topluma katkı sağlar. **8. Eğitim ve Kültür İlişkisi** - **Kültür:** Bir toplumun norm, değer, inanç ve bilgi birikiminden oluşur. Eğitim, bu kültür birikimini genç nesillere aktarma görevi üstlenir. Kültürel değerlerin aktarımı, toplumun sürekliliğini sağlar. Eğitim aynı zamanda bireylerin kültürün olumlu yönlerini alarak topluma uyum sağlamasına yardımcı olur. **9. Toplumsal Tabaka, Sınıf ve Hareketlilik** - **Toplumsal Tabaka ve Sınıf:** Toplumsal sınıflar, bireylerin sosyo-ekonomik durumlarına göre ayrılır. İşçi sınıfı, orta sınıf, üst sınıf gibi ayrımlar bulunur. Sosyal sınıf, bireyin ekonomik durumu, mesleği ve gelir düzeyi gibi kriterlere göre belirlenir. - **Toplumsal Hareketlilik:** Sosyal statü değişiklikleri ile ilgilidir. Yatay hareketlilik, bireyin statüsünde değişiklik olmaksızın meslek veya çevre değiştirmesidir. Dikey hareketlilik ise bireyin statüsünün artması veya azalmasıdır. Örneğin, bir işçinin yönetici pozisyonuna yükselmesi dikey hareketliliğe örnektir. **10. Eğitim Hukuku ve Anayasal Haklar** - **Anayasada Eğitim Hakkı:** Her bireyin eğitim alma hakkı vardır. 1982 Anayasası, eğitimin temel hak olduğunu belirtir. İlköğretim zorunlu ve ücretsizdir; eğitim fırsat eşitliği ilkesine dayanır. Tevhid-i Tedrisat Kanunu ile eğitim sisteminde laiklik sağlanmış, dini eğitimin kamusal eğitim alanı dışında bırakılması amaçlanmıştır. **11. Öğretmenlerin Görev Yaptıkları Çevreyi Tanıma Gerekliliği** - **Önem:** Öğretmenlerin, görev yaptıkları veya yetiştikleri toplumsal çevreyi tanımaları önemlidir çünkü öğrencilerin sosyal, kültürel ve ekonomik arka planlarını anlamak, onlarla daha etkili iletişim kurmalarını sağlar. Öğretmenin öğrencinin yaşadığı çevrenin kültürel, ekonomik ve sosyal özelliklerini tanıması, öğrencilerin motivasyonlarını, ihtiyaçlarını ve davranışlarını daha doğru yorumlamasına olanak tanır. Öğrenciler, öğretmenin kendi değerlerine saygı gösterdiğini gördüklerinde eğitim sürecine daha olumlu yaklaşır ve okul başarıları artar. Bu bilinç, öğretmenlerin eğitime yönelik yaklaşımlarını zenginleştirir, eğitimde fırsat eşitliğini artırır ve öğretmen-öğrenci ilişkisini güçlendirir. **1. İşlevci, Çatışmacı ve Yorumcu Kuramlar** - **İşlevci Kuram:** Toplumsal yapıların bir bütün olarak toplumun ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik işlediğini savunur. Toplumun her kurumu, toplumsal düzenin korunması ve sürdürülebilmesi için belirli işlevleri yerine getirir. Eğitim, bu kurama göre bireyleri toplumsal rollerine hazırlar, değerleri öğretir ve toplumsal uyumu sağlar. - **Çatışmacı Kuram:** Toplumda kaynakların eşit dağıtılmadığını, bunun sonucunda güç sahibi olanlar ile olmayanlar arasında çatışmaların meydana geldiğini öne sürer. Eğitim, çatışmacı kuramda, var olan sosyal sınıfları devam ettirme aracıdır; yani, sınıflar arası ayrımcılığı pekiştirir ve kaynaklara erişimde eşitsizlikler yaratır. - **Yorumcu Kuram:** Toplumsal gerçekliği bireylerin algılaması ve anlamlandırmasıyla açıklar. Bu yaklaşıma göre eğitim, bireyin toplumu anlamasına ve kendini sosyal dünyada ifade etmesine katkı sağlar. Yorumcu yaklaşım, bireylerin sosyal olayları yorumlayarak anlamlandırmasına odaklanır ve eğitim kurumlarının birey üzerindeki etkisini anlamaya çalışır. **2. Hizmet Öncesi, Hizmet İçi ve Hizmet Sonrası Eğitim** - **Hizmet Öncesi Eğitim:** Bireylerin bir mesleğe başlamadan önce ihtiyaç duydukları bilgi, beceri ve yeterlilikleri kazandırmaya yönelik verilen eğitimdir. Öğretmenlerin üniversitede aldıkları eğitim, hizmet öncesi eğitime örnektir. - **Hizmet İçi Eğitim:** Bireylerin iş hayatında çalışırken mesleki bilgi ve becerilerini geliştirmek amacıyla aldıkları eğitimdir. Örneğin, öğretmenlerin hizmet içi seminerlere katılarak yeni öğretim yöntemlerini öğrenmesi. - **Hizmet Sonrası Eğitim:** Çalışanların mesleklerinden ayrıldıktan sonra verilen, kendilerini geliştirme veya yeniden meslek hayatına dönebilmek amacıyla aldıkları eğitimdir. Emeklilik sonrası hobi kursları ya da meslek değişim programları örnektir. **3. Okul Akımları (Özgür Okullar, Mıknatıs Okullar, Sözleşmeli Okullar)** - **Özgür Okullar:** Geleneksel eğitimden farklı olarak öğrencinin özgürlüğüne, ilgi alanlarına ve bireysel gelişimine odaklanan okullardır. Eğitim süreçlerinde öğrenci merkezli bir yaklaşım benimsenir ve öğrencinin doğal merakı desteklenir. - **Mıknatıs Okullar:** Belirli bir konuda uzmanlaşmış, sanat veya bilim gibi alanlarda özel eğitim programları sunan okullardır. Bu okullar, yetenekli öğrencileri çekmek için farklılaşmış programlarla öne çıkar. - **Sözleşmeli Okullar:** Devlet tarafından finanse edilen ancak belirli sözleşmeler çerçevesinde özerk olarak yönetilen okullardır. Bu okullarda müfredat ve uygulamalarda daha fazla esneklik sağlanarak, okul yönetimlerine sorumluluk ve performansa dayalı değerlendirme imkânı verilir. **4. Eğitimin Sosyolojik Temeli** - Eğitim, toplumsal yaşantının bir ürünü olarak sosyolojik bir temele sahiptir. Toplumda var olan değerler, normlar ve davranışlar eğitim yoluyla yeni nesillere aktarılır. Sosyolojik açıdan eğitim, toplumsal yapının devamını ve uyumunu sağlar. Aynı zamanda bireyin toplumsal rollerini benimsemesini ve toplumla uyum içinde yaşamasını sağlar. Eğitim kurumları, bireylere toplumun değerlerini aşılayarak sosyalleşme sürecini yönlendirir. **5. Eğitimin Toplumsal İşlevleri** - Eğitim, bireylerin topluma uyum sağlamalarını ve toplumun değerlerini benimsemelerini sağlar. Toplumsal işlevleri arasında toplumsallaşmayı desteklemek, toplumsal değerleri aktarmak, sosyal rollerin kazanılmasını sağlamak, bireylerin meslek sahibi olmalarını kolaylaştırmak ve toplumsal yapıyı güçlendirmek yer alır. Eğitim ayrıca, toplumsal uyumu korur, sosyal hareketliliği teşvik eder ve toplumun kültürel devamlılığını sağlar. **6. Gelişmiş, Az Gelişmiş ve Gelişmekte Olan Ülkelerde Toplumsal Tabaka Yapısı** - **Gelişmiş Ülkeler:** Bu ülkelerde sosyal sınıf farklılıkları daha az belirgin olup sınıflar arasında geçiş imkanları daha fazladır. Orta sınıf güçlüdür ve eğitim fırsatları genellikle herkes için erişilebilirdir. Eğitim sistemleri, sosyal hareketliliği destekleyerek bireylerin ekonomik olarak yükselebilmesine katkı sağlar. - **Az Gelişmiş Ülkeler:** Sosyal sınıflar arasındaki farklılıklar belirgindir ve sınıflar arası geçiş oldukça sınırlıdır. Eğitime erişimde kısıtlamalar bulunur ve sınıfsal ayrımcılıklar devam eder. Genellikle düşük sosyo-ekonomik sınıflarda olan bireyler eğitimden yoksun bırakılarak sosyal hareketliliğin engellendiği bir yapı görülür. - **Gelişmekte Olan Ülkeler:** Bu ülkelerde orta sınıf genişlemekte ve eğitim yoluyla sosyal hareketlilik artmaktadır. Ancak, eğitim fırsatları hala sınırlı olabilir ve gelir dağılımında adaletsizlikler bulunur. Sosyal hareketlilik eğitimin yaygınlaştırılması ve gelişmesiyle artma eğilimi gösterir. **7. Eğitimin Toplumsal Görevleri** - Eğitim, toplumsal düzenin devamını sağlar ve bireyleri topluma faydalı üyeler olarak yetiştirir. Toplumsal görevleri arasında, bireyleri toplumun değerleri ve kurallarına uygun olarak yetiştirme, sosyal uyum ve dayanışmayı artırma, bireylere toplumsal sorumluluklar kazandırma, kültürel mirası koruma ve toplumsal değişime uyum sağlama bulunur. Eğitim, bireyin topluma adapte olmasını sağlayarak, toplumsal düzenin devamlılığına katkı sunar.