06 Handout 2 PDF

SH1903 Troll trabaho, nainis. Minsan nga, nasa internet na lang ako, inaaliw Maikling Kuwento ni Nicko Manipis de Guzman ang sarili ko. Nakakatawa ring magbasa ng comments section,...

SH1903 Troll trabaho, nainis. Minsan nga, nasa internet na lang ako, inaaliw Maikling Kuwento ni Nicko Manipis de Guzman ang sarili ko. Nakakatawa ring magbasa ng comments section, mga taong nag-aaway-away sa mga troll. O sa phone, kahit mga Para akong nagbubukas ng aparador tuwing nagbubukas lumang laro at app pinagtitiyagaan ko. Paulit-ulit na akong nag- ng Facebook. Ang dami kong pagpipilian, iba’t ibang katauhan Fruit Ninja at nakailang sugar rush na ako sa Candy Crush, ang ilalabas at ipapakita sa napakaraming tao. nakakasawa. Sabi ng mga katrabaho ko, mag-upgrade raw ako Buti na lang at inalok sa akin ang trabahong ito. Tamang- sa gadgets ko para hindi ako magsawa at maka-download ng tama no’n, kagagradweyt ko lang ng college. Wala na ngang mga bagong app. Luma na raw ‘yung Fruit Ninja tsaka Candy kwenta ang college ko, wala pang kwenta ang kurso ko— Crush. P*ta sila. Hospitality Management. Call center rin naman bagsak ko, alam Handa na akong mag-resign no’n nang biglang may ko ‘yun, dami pang arte sa pangalan ng kurso. Kesyo gusto ni nagmessage sa akin sa Facebook. Klinik ko ang pulang Mama na maging chef ako, e ayaw ko. Hindi ko naman talaga notification na kulang sa pansin. Isang itim na equal sign sa alam kung ano’ng gusto kong gawin. Unang-una, kailangan na maputing background ang litrato ng nag-message, galing raw bang malaman? E, p*cha, wala pa akong beinte, ang aga pa para kay “TAYO Networking Inc.” Nakalagay sa mensahe: masabi kung ano ba talaga gusto ko. At gano’n na nga ang nangyari. Sinubukan ko namang “Good day to you! mag-aplay sa mga hotel tsaka restawran, para lang makuntento si Mama. Wala. Ni isa sa limang inaplayan ko, walang We are TAYO Networkinig Inc., ang kinabukasan mo sa tumanggap sa akin. Lagi na lang natatalo ng ibang college. tagumpay! We are an outsourcing and networking agency that Bwisit. Kaya, ayun, ako ang tama sa huli. Napagod na rin si caters to the different social media websites. Our aim is for the Mama sa akin kaya hinayaan na lang niya ako. Basta raw ba may widespread of our multi-tasking and omnipotent online trabaho. Naging isang ganap na nga akong call center agent. community to invest on compelling discourse about pressing Nakakakalma rin pala ang pagko-call center, akalain mo issues and stake controversial opinions on local and ‘yun. ‘Yung paulit-ulit na gawain, nakakabalisa, oo, pero may international topics.” bagay na nakakapagkalma sa akin dahil sa paulit-ulit na ’yun. Siguro dahil pinatitigil ako sa pag-iisip nito; nakatutok lang ang Ay, wow, ingles. Mukhang opisyal, nasa ingles ‘yung atensyon ko do’n. O dahil siguro hindi ko na nga kailangang sulat. masyadong mag-isip kaya ako nakakalma. Ewan ko, ang labo. Basta, nawala ang isip ko no’n sa kung kuntento ba ‘ko sa buhay “It is a happy day that we announce that after careful and long ko. Nawala ako sa paulit-ulit na mekanismo; pinaamo ang utak screening of your profile, we have chosen YOU to be part of ko. this growing community of entrepreneur-communicators of this E, nagsawa ako. Bumalik ‘yung pag-iisip ko. Siguro generation.” pangatlong buwan ko na no’n sa agency. Naburyong ako sa 06 Handout 2 *Property of STI  [email protected] Page 1 of 8  SH1903 Ano? Chosen? Di naman pala talaga walang kwenta ang panloloko ngayon. Sobrang gumaan daw sila sa pamumuhay college ko. talaga no’ng pumasok ‘yung anak niya (na wala yatang pangalan dahil hindi binanggit ni minsan ni manong), dami raw benefits, “TAYO Networking Inc. congratulates you in advance for taking mataas kita. Buong biyahe, daldal lang siya nang daldal kung this step towards your immediate success and contentment. gaano sila nakaahon sa hirap; kung gaano sila nakaipon para makabili ng bahay at kung gaano kalaki ang tulong ng TAYO sa The first step to joining our community is to present yourself at anak niya at sa buong pamilya. Nakakarindi na, sa totoo lang, our main office for a briefing. In this briefing, you will learn more para akong nanood o nakinig ng kontestant sa Wowowilee o Eat about the nature of our job and our objectives and protocols in Bulaga. OA sa pasasalamat, akala mo Diyos ang doing them, how much it pays, and who our bosses are. pinasasalamatan. Alangan namang bumaba pa ako sa dahilang ‘yun, e siya lang may alam ng daan. Tsaka malamig ang aircon Once again, welcome to TAYO Networking Inc.! We hope to ng kotse, ayos na rin. see you there and don’t be late! “E, bakit nagta-taxi pa rin po kayo kung talagang gumaan na buhay n’yo? Hindi ba dapat okay na kayo kung Remember, in TAYO Networking, you can be anyone! talagang mataas kita ng anak mo?” Natahimik si Manong. Na-offend yata. Nako, sa isip ko, Here are the details of your appointment: baka ako ngayon ang pababain nito. Maya-maya, binuksan niya ADDRESS: TAYO Networking Inc. Main Headquarters, #1 ang radyo at di na nagsalita. Buti na lang at papasok na kami ng Balimbing Street, TAYO Development Corporation Village, village kaya medyo kumampante ang loob ko. Quezon City Ang daming pulis sa labas ng tarangkahan papasok ng SCHEDULE: Saturday, 4:15pm – 5:00pm” village, akala mo tuloy Malakanyang. Mula sa labas, makikita ang malawak na entrada ng village, puro hilera lang ng mga Ang assuming ng kumpanyang ‘to. Akala nila puno at bulaklak. Ang sarap siguro tumira dito. Pinatigil kami tatanggapin ko agad, ‘kaasar. Pero pupuntahan ko pa rin. Buti na ng isang pulis at pinababa ang bintana ng taxi. Tiningnan ako lang at Sabado, hindi sasagasa sa duty. Tsaka, ano bang nang maigi ng pulis, matagal. Tsaka nginitian. mawawala sa akin? “Welcome sa TAYO Networking Inc. Handa na ang mga Disenteng polo lang na may disenyong stripes (para boss sa conference room. Dumiretso ka lang sa main office bagay sa logo nila, isip ko), slacks, at black shoes ang suot ko. building at lapitan ang receptionist. Maghintay ka lang sa labas Nag-taxi na ako papunta, di ko alam kung pa’no magkomyut ng kwarto.” do’n. Ang nakakagulat, alam agad nu’ng taxi driver. ‘Yung Irorolyo ko na sana pababa ang bintana, biglang may pangalawa raw niyang anak, do’n din daw sa TAYO, dalawang pahabol pa ang pulis: “May aplikante rin pala bago sa iyo na taon na. Sa isip ko, totoo naman pala itong TAYO, akala ko lalabas sa conference room. Bawal magusap, estriktong scam. Mabuti na ang maging sigurado, daming nababalitang ipinapatupad ng mga boss.” 06 Handout 2 *Property of STI  [email protected] Page 2 of 8  SH1903 Kinabahan ako sa bilin ng pulis; seryoso ang tono at Mahaba rin ang entrada ng gusali. Ang hilig naman sa mukha. Kaya siniguro kong sundin ito. ganito ang lugar na ito, nakakasuya. Isang mataas na pintong Kung maganda na ang entrada, mas maganda pa pala sa gawa sa kristal ang tumambad sa harapan ng gusali. Nakita ko loob. Nagkalat ang mga matatayog na haligi ng mga halaman at ang mga CCTV: kabi-kabila at sinusundan ang aking galaw. eksotikong bulaklak, malalaking fountain na malakristal ang Kusang bumukas ang mga salamin na pinto. tubig sa linaw, at mga estatwang kaparis ng mga ginawa ng May babaeng nakapusod at nakaitim na blouse sa may Griyegong iskultor. May kapansin-pansin nga lang sa mga gitna ng malawak na—sa tingin ko—ay reception area ng gusali. estatwang ito: lahat sila, pugot ang ulo. Nu’ng una, natakot ako Kita na mula sa malayo ang suot niyang headphone na may mic kasi, p*cha, lahat pugot ang ulo. Pero, naisip ko na may mga na nakausli na nakatapat sa may bibig niya. Ay, salamat at may ganyan naman talagang estatwa. Hindi ako expert sa art-art na tao pala, sa isip ko. Lumapit ako sa kinaroroonan ng babae. ‘yan pero alam ko may ganyan talaga; naalala ko nu’ng kumuha Nakakulong ang babae sa isang pabilog na mesa. Naroon na ako ng Art Studies na klase dati. lahat ng kailangan niya sa munting pabilog na ‘yun: may kabinet Naghanap ako ng mga bahay o mansyon na tabi-tabi, na mababa at may kompyuter sa kaliwang gawi niya. Tumayo village kasi ang nakasulat sa address ng kumpanya. Wala. Puro agad siya nang maramdam niyang papalapit na ako sa kanya. damo, puno, at halaman. May ganito pa pala sa loob ng Maynila, “Hi, good afternoon! You’re the 4:15?” ang galing. Habang mas tinititigan ko ang lawak, napapansin Tumango ako. kong nakakalula pala. Parang hindi natural ‘yung lawak at “You’re a bit early, so you would have to wait a few ganda, ewan ko ba. minutes, is that okay?” Pagdating sa may pangatlong fountain, naaninag ko na Himala, maaga ako. Tumango ako. Ngumiti. ang malaking gusaling pupuntahan namin ng taksing nasakyan “How’s your travel, where did you come from?” ko. Napakaputi ng malaking gusali; parang mga parisukat na “Diyan lang ako, wala ngang trapik, e.” Hindi ako iba’t ibang haba na pinagsama-sama kaya hindi ko mawari kung makatingin nang diretso sa kanya, ang saya niya masyado. ilang palapag ba mayro’n. Kakaiba ang arkitektura, di ko “Oh, that’s good to hear! Did you find our place maintindihan basta malaki. Halos sa salamin rin gawa ang buong welcoming? We boast of our vast gusali. At kagulat-gulat, wala akong nakikitang mga tao sa loob. grasslands and canopy trees.” Walang mga naka-power suit na may headphone sa ulo at may “A, oo, maganda nga.” Gusto ko pa sanang itanong kung itim na checkboard, naglalakad-lakad. Walang mga taong bakit pugot lahat ng ulo ng mga estatwa pero ‘wag na lang. nagkakape o nag-uusap. Walang tao. Ano bang klaseng “Okay, if you’re all set, please let me escort you to the networking na kumpanya ‘to, minumulto. Do’n lang talaga ako waiting area of the conference room. Follow me, please.” napaisip na baka niloloko lang ako nito. Ano ‘yung pinagsasabi Sinundan ko siya at naglakad sa isa na namang nilang “growing community”, nasaan? Wala na akong mahabang pasilyo. Kinabahan ako bigla. Sumakay kami ng magagawa, wala nang atrsan ito. Ilang metro na lang, nasa elevator. Nakita ko na apat lang ang button: basement, harapan na ako ng gusali. mezzanine, conference, at top. Ang weird, sa isip ko; ang laki- 06 Handout 2 *Property of STI  [email protected] Page 3 of 8  SH1903 laki ng building pero apat lang na palapag. Pinindot niya ang ang buong Quezon City sa salamin. Naglakad ako papuntang “Conference.” Umakyat ang elevator. harap ng mesa, papunta sa nag-iisang silya. Umupo ako. Nasaan Mas kinabahan ako dahil sa katahimikan paakyat ng ang mga boss? Inisip ko, baka nag-break lang. Tinitigan ko ang elevator. Hindi na ako kinausap pa ng receptionist. Pagkababa itim na mga iskrin ng laptop; natatanaw ko ang sarili ko. Inayos sa elevator, hindi na sumama sa akin ang babae. ko ang polo ko at buhok. “Go ahead, just sit there for a moment. Once the other “Our last applicant!” person leaves the room, you may enter. Good luck!” Sabay ngiti. Biglang may nagsalita. Lumingon-lingon ako, hinahanap Magsasara na ang elevator nang may ihabol na bilin ang babae. kung saan nanggaling ang boses. Tumingin ako sa mga laptop at “Oh, and don’t talk to each other. You may be the last nilapitan ang mga ito. applicant for today and will only be getting in contact with one “Don’t stand too close, nakikita ka kaya namin.” person here but rules are rules. Strict protocol!” Nag-iba ang “Pero hindi mo kami makikita.” tono ng babae, nawala ang saya sa mata nang sabihin niya ‘yun. Hindi ko na alam kung aling laptop ang nagsasalita. Pero, bigla agad siyang ngumiti. At tuluyan nang nagsara ang Bahala na, magsasalita na lang ako dito. elevator. Klinaro ko ang lalamunan ko, ipapakilala ko na sarili ko. Tumingin ako sa waiting area. Walang laman maliban sa “Huwag ka nang magsayang ng laway, kilala ka na couch na itim, mesang kristal, water dispenser sa gilid, at maliit namin.” na basurahan sa tabi nito. Wala man lang magazine sa mesa. Natameme ako. Umupo ako sa couch, tumingin sa labas. Tanaw mula doon ang “Tutal, ikaw na ang huling aplikante, ‘wag na tayong magugulo at nagtataasang mga gusali at bahay ng Quezon City magpaligoy-ligoy pa.” at ang sanga-sangang mga kable ng mga poste at highway. Ay, “Makinig ka na lang sa amin, ha? We’re already tired.” oo nga, nasa Maynila pa rin pala ako. Masyado akong nawili sa Tumango ako. lugar na ito. Nakalimutan kong nasa Quezon City pa rin pala “So, ang TAYO Networking Inc. ay, according to your ako. letter of invitation ay—” Pagkatapos kong aliwin ang sarili ko sa dalawang baso “Ano po, isa pong outsourcing and networking agency ng tubig at paglalakad, bumukas ang pinto. Lalaking nakapolo that caters to social media—” rin, slacks, at black shoes. Mukha siyang masaya. Nawala nang “Yada-yada-yada, yes, whatever. Long story’s short, konti ang kaba ko. Nagkatinginan kami pero umiwas agad siya. agency kami na nagha-hire ng mga troll sa internet.” Protocol nga pala. Dumiretso siya ng elevator. “Alam mo naman na siguro kung ano ang troll, ano?” Nang magsara ang pinto ng elevator, ako naman ang “Maliban na lang kung nakatira ka sa Mars.” pumasok sa conference room. Puti na nga ang pintura ng kwarto, Tumango ako. P*cha, may agency pala ‘tong mga troll ang lakas pa ng ilaw, nakakasilaw na. May mahabang mesa sa na ‘to. may harap, nakapatong ang tatlong laptop na nakaharap sa “So, our agency caters to the ruling elite, political nagiisang silya sa harap nito. Sa likod ng mesa, salamin. Kita dynasties, and the rich families—” 06 Handout 2 *Property of STI  [email protected] Page 4 of 8  SH1903 “The Ayalas, Sys, Gokongweis, Villars, Cojuangcos, “Your starting salary will be 30, 000 pesos. Per month.” Romualdezes, Aquinos, Tumaginting ang mga mata ko. Ito na ‘yun. Marcoses—” “Kailan ako pwedeng magsimula?” “And our job is to protect their names.” Tawanan lang sila. Bukas na bukas raw ay pwedeng- “And the new battleground, as they say, is the social pwede na dahil hindi naman ito desk job na kailangang puntahan media networking sites.” araw-araw sa main office. “Work from home,” ‘ika nga nila. “So, we ask our applicants to become these warriors in Ako na raw ang bahala sa paggawa ng mga persona, hindi naman this battleground. And since these social networking sites don’t kailangang seryosohin kasi pangalan lang ang kailangan. care if the people who actually use them are real—” Nagpirmahan na ng kontrata. Tapos ang meeting. “They only care about how many, sa totoo lang.” Kinagabihan, nakagawa na ako ng tatlo. Si Kiko, si “Numbers game naman ‘yan forever!” Jessy, at si Romy. Kumukuha lang ako ng random na litrato sa “We will create and recruit as many warriors as we can.” Google para sa mga profile pictures nila. Minsan nga, hindi na “So, for newbies like you, we only allow three personas.” kailangang tao, e. Kahit cartoons o kotse. O sunset. Pare- “At mahirap na ‘yun i-handle, sa totoo lang.” parehong pangalan pero iba-ibang picture kada social media site. “But, as time passes, we track your performance. We can Iyong mga nilalagay naman naming comment, copy-paste lang trace your every move.” ‘yun galing sa agency na tinitingnan na lang namin kung akma “Every move.” ba do’n sa post. Kaya, hindi ko kailangang mag-isip. Pero, Napalunok ako. Every move? Ano ‘to, Pinoy Big Malaki ang bayad—mas malaki kahit sa ano pang Brother? pinagtrabahuhan at inaplayan ko. Kaya, okay na lang rin kahit “S’yempre, just to keep track of your progress! And, paulit-ulit. overtime, we will allow you to create more personas!” Sa taas ng sahod, wala na yata akong mairereklamo. “Kung kaya mo pa.” Nabibili ko na ang lahat ng gusto ko: mamahaling damit na may “Questions?” tatak ng Armani, Polo, Marks & Spencer, masasarap na pagkain Katahimikan. Hindi ako makapagsalita. Ang daming na tatlo ang digit sa menu kada plato, at sangkatutak na gadget impormasyon; hindi na iba’t iba ang laki ng iskrin. S’yempre, ‘yung mga gadget ay ko maproseso. Pero ang unang lumabas na tanong ay ang para na rin sa trabaho pero para talaga sa mga apps ko ‘yun. sweldo. Bago pa ako Gusto ko sana ng kotse at condo kaso kapag gusto kong mag- makapagsalita, naunahan na naman ako. ipon, tumataginting na naman mga mata ko sa mga “Ay, shucks, nakalimutan natin ang pinakamahalagang dagatdagatang mga bagay sa mall. detalye!” Nagtaka ang maraming tao sa paligid ko sa biglaang pag- “Alin?” iba ng buhay ko. Basta ang sinasabi ko, bagong trabaho. Wala “Sweldo!” na rin naman silang maitatanong pa kasi nakikinabang sila dahil Tawanan silang tatlo. panay ang libre ko. Nako, lalo na mama ko, may bagong blouse 06 Handout 2 *Property of STI  [email protected] Page 5 of 8  SH1903 buwan-buwan; at linggo-linggo kami kung kumain sa labas. Ako sweldo, nawawala lahat ng pangamba ko. Iba nagagawa ng pera, na nga ang nagbabayad ng kuryente’t tubig namin. Ang sarap grabe. maging mayaman; ang gaan ng buhay. Akala ko wala na akong mairereklamo: masaya na ako, Ginalingan ko pa sa trabaho, kailangan ko pa ng pera. ang dami kong bagay, nasa akin na lahat ng gusto ko. Kaso, Lahat talaga tiniktikan ko; lahat ng post basta tungkol sa pulitika nalunod ako sa mga materyal na bagay. Nagsawa ako sa mga o kahit ba binanggit lang ang pangalan ng politiko, comment nabili ko. Naipon lang sila sa kwarto ko, sa buong bahay. Bumili lang. Hindi ko tinantanan mga posts sa internet, maya’t maya na ako ng condo kasi hindi na kasya sa bahay namin ang mga ang like, status, at comment ko. Pero, minsan, napapaisip talaga bagong pinagbibili ko. Napapasaya ko naman mga tao sa paligid ako sa trabahong ‘to. Ang dali—napakadali kung ikukumpara ko kaya hindi ko naisip na madamot ako sa yamang ito. Isang ko sa mga magsasaka at manggagawang nagpapawis talaga beses nga, wala akong mapaggastusan, nag-donate ako sa ospital tapos kakarampot ang sahod. E, ako, tiba-tiba sa pera tapos kung ng kalahati kong sweldo. Anonymous donation. Wala akong ano-ano lang na kat*rantaduhan ang pinagsasasabi ko para magawa, e. Gano’n pala, ‘no, kapag mayaman o yumaman. umangat pang lalo ang mga g*gong nagpapahirap sa kanila. Hindi mo na alam kung saan gagastusin ang pera. Inaaway ko ang mga tao para baguhin ang kasaysayan, para Gastos ako nang gastos para sa pagkain, pasyal, at bumango ang pangalan ng mga magnanakaw, mamamatay-tao, pasarap sa buhay. Bili ako nang bili ng mga binebenta sa TV na at masasama sa bansa. Nagkakalat ako ng maling impormasyon! mga stainless steel na palayok tsaka ‘yung magic na tuwalya na Ang nakakaawa, ang daming naniniwala sa akin! P*cha, sabi ko, kayang pumunas sa kahit anong sebo at mantsa, mga walang kaya siguro troll ang tawag sa amin. Magic ang ginagawa kwentang bagay na itinatapon o ipinamimigay ko lang rin kung namin! Instant comment, baliktad ang kasaysayan, baliktad ang kani-kanino ‘pag nagamit ko na nang isang beses. Hanggang sa moralidad, walang utak ang mga tao! magulat na lang ako na wala nang laman ang bangko ko. Patay. Minsan, ‘pag nakokonsensya ako, mapapatitig na lang May naipon ako kahit papaano kaya tumagal kami ni ako sa langit; magmumuni kung ano ba itong ginagawa ko. Sa Mama sa perang iyon ng isang buwan. May sweldo pa ring isip ko, e kung tama naman itinuturo sa mga tao sa eskwelahan, pumapasok pero hindi na nito nasusustentuhan ang mga bayarin; di naman nila ako—kami—paniniwalaan agad-agad, di ba? lalo na dahil sa pagbili ng bagong condominium at pagtaas ng Maayos pa naman ang sistema ng edukasyon natin, di ba? bill sa kuryente at tubig dahil sa mamahaling mga palamuting Babalik ako sa kompyuter at malalaman ang sagot. Ayun, gadget sa bahay. Hindi kami nagpatalo sa pride. Pinanatili namin sangkatutak na like at share sa picture ni Leni Robredo na may ang karangyaan at yaman namin ni Mama kahit naghihirap na sungay. Sangkatutak na puso at star sa status na “misinterpreted” kami. Gusto ko pa ring maranasan ang buhay-mayaman; lang si Duterte tungkol sa panggagahasa sa babae at walang matagal ko itong pinangarap. Napakainit ng mga titig, kwenta ang media. Sangkatutak na retweet at reblog sa maganda napakatalas ng mga tsismis. May kailangan akong gawin para raw ang dulot ng Martial Law ni Marcos kahit pa ibinaon niya ipagpatuloy ang marangyang pamumuhay na ito. ang Pilipinas sa malalalim na utang at pumatay ng marami para Humingi ako ng advance na sweldo sa TAYO sa “bagong lipunan.” Gusto kong itigil pero pagdating ng Networking Inc. Ito ang reply nila: 06 Handout 2 *Property of STI  [email protected] Page 6 of 8  SH1903 “Good day, valued employee! foundation kapag may umatake sa kontrakwalisasyon ng SM. Alam na ni Romy ang mga emoji at emoticon na gagamitin The track record on your performance for TAYO Networking kapag may nang-hashtag na #NeverAgain at #NeverForget Inc. is exceptional so your request for an advance in salary is tungkol sa Martial Law, ill-gotten wealth, at human rights approved! On one condition. violations ng mga Marcos. Alam na alam na nila. Dumaan ang buwan at linggo na puro ganito. Sobrang Though your performance is excellent, it is not sufficient. Our natuwa ako kina Kiko, Jessy, at Romy. Talagang kinilala ko na great company is under attack, our accounts are slowly being ang mga personang ito, binigyan ko na sila ng sariling buhay. taken down and their identities have been compromised. The Hindi na lang ako nagko-comment at namba-bash ng mga social people are more aware now of the nature of our work, and now media users bilang sila. Nagpo-post na rin ako ng mga ginagawa is the time more than ever that our employees need to step up nila sa pangaraw-araw: kung ano ang mga hilig nilang gawin their game. tuwing weekend; kung ano mga pinanonood nila sa TV at sinehan sa mga libreng oras; kung ano ang mga paborito nilang In order to get the advanced salary, we are requesting you to kainin at pasyalan, paboritong kulay, mga kinakatakutan, mga personalize your personas and make them more “alive” and pangarap sa buhay. Ang saya nito. believable as entities on our social media sites. In short, make Nagmensahe ang TAYO Networking Inc. Ang sabi nila: them more sociable! “Good day to you, valued employee! Good luck and thank you for your undying support! TAYO Networking Inc. has been keeping an eye on you and Remember, in TAYO, you can be anyone!” your performance and we congratulate you for being one of the top employees these past few months! As a reward, we are Challenge accepted. giving you the special task of creating more personas for our Nagsimula ito sa paraan ng pagsagot sa comments growing team! Congratulations on getting this once in a lifetime section, pag-reply sa tweets, at pag-status nila sa social media. task! We are expecting your new personas within the day. We Nu’ng una, kung ano ‘yung comment sa agency, iyon na ang expect the same calibre of effort that you put in your previous iko-comment ko. Pero, mas kinilala ko pa nga ang mga personas. personang ginawa ko. Bigla, si Kiko, mas palamura. Si Jessy naman, mas madrama. At may sarili nang pananalita si Romy, Thank you and good luck!” gumagamit ng maraming “charot” at “chaka.” Alam na ni Kiko kung ano’ng mura ang sasabihin kapag may Yellowtard na Challenge accepted. Gumawa agad ako ng lima pang kumontra kay Duterte. Alam ni Jessy ang nakakaiyak na persona. Kayod agad, personalize agad. Sige lang para sa pera. kuwento kung paano tinulungan ng mga Sy gamit ang Maya-maya, gumawa pa ako ng lima pa. Tapos, lima pa ulit. 06 Handout 2 *Property of STI  [email protected] Page 7 of 8  SH1903 Ang saya-saya, ang dami na namin! sumikip ang dibdib ko. Ginalaw-galaw ko ang mouse, pinindot- Di nagtagal, buhay na lang nila ang inaatupag ko. Wala pindot ko ang power button. Wala. Binuksan ko ang iba ko pang na akong pakialam sa trabaho. Ang bago kong trabaho ay ang gadget: ang tablet, ang mga phone. Nagloloko lahat, nagsasara pananatiling buhay ng mga persona. kapag binubuksan ko. O kaya nagha-hang. Sumuko na ako. Dalawang linggo na akong di lumalabas ng bahay. Bumalik ako sa harap ng kompyuter at umupo sa silya sa harap Kinakausap ako ni Mama pero hindi na lang ako sumasagot. nito. Napatitig ako sa maitim na iskrin. Ang dilim-dilim. Sa Nag-uunahan ang mga persona sa utak ko kung paano sasagutin isang sandali, may aninag na nag-aaparisyon. Unti-unting si Mama, nag-uunahan kung sino ang gustong mabuhay. Si lumilinaw sa mga mata ko ang aninag sa iskrin. Nakita ko ang Kiko, nakasampung p*tang ina na dahil sa pagkaburyong. Si isang mukha: hindi ko na kilala. Jessy, tumakbo na sa mga braso ni Mama at yumakap; magdadrama at iiyak. Si Romy, tatawanan lang si Mama at Lifted and modified from: De Guzman, N. (2017). Buwis. Likhaan, The Journal of Contemporary Philippine aayain si Mama na kumain sa baba. Pero, wala. Nakatitig lang si Literature, 11, 155-165. Retrieved from https://panitikan.ph/likhaan-11/. Mama sa akin; naghihintay ng sagot. Nakikita ko sa mata niya ang takot. Ano kaya ang nakikita niya sa mata ko? Kaninong mata? Gumigising akong hindi ko na kilala kung sino ako. ‘Yung talagang ako. Minumulat ko ang mata ko bilang si Kiko, pinapatay ang alarm at sinasagad ang five minutes (na umaabot ng fifteen minutes) pang tulog, hanggang sa bumangon ako’t mag-almusal. Naliligo’t nagsesepilyo akong parang si Jessy; napakaselan sa dumi pero alam kung gaano karaming minuto lang dapat ang ibigay dito. Sumasakay ako ng FX dahil ayaw ni Romy sa bus, nahihilo sa bilis. Hindi ko na alam. Hinanap ko kung sino na nga ba ako. Baon na sa sangkatutak na account ang aking ako. Ang dami-dami ko nang inilagay at inimbentong pangalan na hindi ko na maalala kung kanino ba ‘yung akin, kung sino ba ako sa mga ‘yan. Click ako nang click. Scroll ako nang scroll, pataas-pababa. Click. Mali, sarado. Bukas ulit, click. Click. Biglang nagsara ang kompyuter. Nagdilim ang screen ng monitor. Bumilis ang tibok ng puso ko, naramdaman kong 06 Handout 2 *Property of STI  [email protected] Page 8 of 8