کتاب زمین شناسی یازدهم - خلاصه ای از مباحث

0 0 e 0 ‫‪telegram.me/medabook_com www.medabook.com‬‬ ‫‪7‬‬ ‫فصل اول‪ :‬آفرینش کیهان و تکوین زمین‬ ‫‪33‬‬ ‫فصل دوم‪ :‬منابع معدنی و ذخایر انرژی‪ ،‬زیربنای تمدن و توسعه‬ ‫‪54‬‬...

0 0 e 0 ‫‪telegram.me/medabook_com www.medabook.com‬‬ ‫‪7‬‬ ‫فصل اول‪ :‬آفرینش کیهان و تکوین زمین‬ ‫‪33‬‬ ‫فصل دوم‪ :‬منابع معدنی و ذخایر انرژی‪ ،‬زیربنای تمدن و توسعه‬ ‫‪54‬‬ ‫فصل سوم‪ :‬منابع آب و خاک‬ ‫‪79‬‬ ‫فصل چهارم‪ :‬زمین‌شناسی و سازه‌های مهندسی‬ ‫‪95‬‬ ‫فصل پنجم‪ :‬زمین‌شناسی و سالمت‬ ‫‪109‬‬ ‫فصل ششم‪ :‬پویایی زمین‬ ‫‪130‬‬ ‫فصل هفتم‪ :‬زمین‌شناسی ایران‬ ‫‪142‬‬ ‫علم‪‌،‬زندگی‪ ،‬کارآفرینی‬ ‫‪149‬‬ ‫پاسخ‌نامءه تشریحی‬ ‫‪190‬‬ ‫پاسخ‌نامءه کلیدی‬ ‫ﻣﺷﺎوره و راھﻧﻣﺎی اﻧﺗﺧﺎب ﺑﮭﺗرﯾن ﻣﻧﺎﺑﻊ ﮐﻧﮑور ‪021-28425210 :‬‬  ‫‪telegram.me/medabook_com www.medabook.com‬‬ ‫فصل‌ها در نیمکرءه شمالی و جنوبی عکس یکدیگرند‪ ،‬یعنی وقتی در نیمکرءه شمالی اول تابستان است‪ ،‬در نیمکرءه جنوبی اول زمستان است و وقتی در‬ ‫نیمکرءه شمالی اول بهار باشد‪ ،‬در نیمکرءه جنوبی اول پاییز است‪.‬‬ ‫جهت تشکیل سایه در نیمکرءه شمالی و جنوبی‪ :‬برای تعیین جهت سایه در نیمکرءه شمالی و جنوبی باید به این نکته توجه کنیم که خورشید در آن زمان‬ ‫به کدام مدار زمین عمود می‌تابد‪ ،‬در این صورت‪ ،‬در آن مدار به هنگام ظهر شرعی‪ ،‬سایه تشکیل نمی‌شود و در مدارهای باالتر از آن‪ ،‬سایه رو به شمال و در‬ ‫مدارهای پایین‌تر‪ ،‬سایه رو به جنوب تشکیل می‌شود‪.‬‬ ‫مثال ً در اول فروردین و اول مهر (نیمکرءه شمالی)‪ ،‬خورشید بر استوا عمود ) ‪ (90‬می‌تابد‪ ،‬پس هنگام ظهر شرعی اجسام در این مدار سایه ندارند و در‬ ‫این زمان در نیمکرءه شمالی (همءه مدارها) سایه‌ها رو به شمال و در نیمکرءه جنوبی (همءه مدارها) سایه‌ها رو به جنوب تشکیل می‌شود‪.‬‬ ‫گفتیم در طول سال خورشید به مدارهای مختلف زمین با زاویه‌های مختلفی می‌تابد‪ ،‬بنابراین طول سایءه اجسام در مدارهای مختلف یکسان نیست‪.‬به‬ ‫نکات زیر توجه کنید‪:‬‬ ‫طول سایءه اجسام قائم بر روی این مدار (هنگام ظهر شرعی)‬ ‫خورشید به رأس‌السرطان عمود می‌تابد‬ ‫در اول تیر‬ ‫بسیار کوتاه یا صفر است‪.‬‬ ‫اگر جسم قائمی در مدار‬ ‫رأس‌الســرطـان بـاشـد‬ ‫طول سایءه اجسام قائم بر روی این مدار حداکثر مقدار است‪.‬‬ ‫خورشید به رأس‌السرطان مایل می‌تابد‬ ‫در اول دی‬ ‫طول سایءه اجسام قائم بر روی این مدار حداکثر مقدار است‪.‬‬ ‫خورشید به رأس‌الجدی مایل می‌تابد‬ ‫در اول تیر‬ ‫اگر جسم قائمی در مدار‬ ‫طول سایءه اجسام قائم بر روی این مدار (هنگام ظهر شرعی)‬ ‫خورشید به رأس‌الجدی عمود می‌تابد‬ ‫در اول دی‬ ‫رأس‌الـجــدی بـاشــد‬ ‫بسیار کوتاه یا صفر است‪.‬‬ ‫همان‌طور که می‌دانید‪ ،‬زمین سومین سیارءه منظومءه شمسی از نظر نزدیکی به خورشید است و تنها سیاره‌ای است که با توجه به ویژگی‌های خاصش‬ ‫(وجود آب‪ ،‬اکسیژن و ‪ )...‬دارای حیات است‪.‬‬ ‫مراحل تکوین زمین (به طور خالصه)‬ ‫حدود ‪ 6‬میلیارد سال قبل‪ ،‬از تجمع نخستین ذرات کیهانی‪ ،‬شکل‌گیری منظومءه شمسی آغاز شد‪.‬‬ ‫در حدود ‪ 4 / 6‬میلیارد سال قبل‪ ،‬زمین به صورت کره‌ای مذاب به وجود آمد و در مدار خودش قرار گرفت‪.‬‬ ‫در حدود ‪ 4‬میلیارد سال قبل با سردشدن کرءه مذاب اولین سنگ‌ها (سنگ‌های آذرین)‪ ،‬تشکیل شدند‪(.‬ایجاد سنگ‌کره)‬ ‫در اثر فوران آتشفشان‌ها‪ ،‬گازهایی مانند اکسیژن‪ ،‬هیدروژن‪ ،‬نیتروژن و ‪...‬از درون زمین خارج شد و کم‌کم هواکره به وجود آمد‪(.‬ایجاد هوا‌کره)‬ ‫با سردترشدن زمین‪ ،‬آب به صورت مایع در آمد و کم‌کم اقیانوس‌ها تشکیل شدند‪(.‬ایجاد آب‌‌کره)‬ ‫با تشکیل اقیانوس‌ها و تحت تأثیر انرژی خورشید‪ ،‬انواع تک‌یاخته‌ای‌ها در دریاهای کم‌عمق ایجاد شدند‪(.‬ایجاد زیست‌کره)‬ ‫پس یادتون بمونه‪ ،‬اولین موجودات زنده در آب‌ها به وجود آمدند‪.‬‬ ‫چرخۀ آب سبب فرسایش سنگ‌ها‪ ،‬تشکیل رسوبات و سنگ‌های رسوبی شد‪.‬‬ ‫حرکت ورقه‌های سنگ‌کره و ایجاد فشار و گرمای زیاد باعث تشکیل سنگ‌های دگرگونی شد‪.‬‬ ‫‪12‬‬ ‫ﻣﺷﺎوره و راھﻧﻣﺎی اﻧﺗﺧﺎب ﺑﮭﺗرﯾن ﻣﻧﺎﺑﻊ ﮐﻧﮑور ‪021-28425210 :‬‬  ‫‪telegram.me/medabook_com www.medabook.com‬‬ ‫ترتیب تکوین زمین‬ ‫زیست‌کره‬ ‫آب‌کره‬ ‫هواکره‬ ‫سنگ‌کره‬ ‫به نکات زیر توجه کنید‪:‬‬ ‫ابتدا شرایط محیط زیست فراهم و سپس جانداران از ساده به پیچیده ایجاد شده‌اند‪.‬‬ ‫به علت تغییر شرایط آب‌وهوایی و محیط ‌زیست در دوران‌های مختلف‪ ،‬جانداران‬ ‫گوناگون به وجود آمده و یا منقرض شده‌اند‪.‬‬ ‫مثال ً خزندگان در اوایل دورءه کربنیفر‪ ،‬به وجود آمدند و طی ‪ 70 - 80‬میلیون سال‪،‬‬ ‫جثءه آن‌ها بزرگ‌تر و تعدادشان بیشتر شد‪.‬‬ ‫دایناسورها (از بزرگ‌ترین خزندگان) در اثر نامساعد‌شدن شرایط محیط ‌زیست و‬ ‫ناتوانی در سازگاری با تغییرات محیطی‪ ،‬حدود ‪ 65‬میلیون سال قبل منقرض شده‌اند‪.‬‬ ‫به نمودار روبه‌رو و ترتیب پیدایش هر یک توجه کنید‪:‬‬ ‫دالیل اهمیت تعیین سن سنگ‌ها و پدیده‌های مختلف‪:‬‬ ‫بررسی تاریخچءه زمین‬ ‫کشف ذخایر و منابع موجود در زمین‬ ‫پیش‌بینی حوادث احتمالیِ آینده و ‪...‬‬ ‫تعیین سن نسبی (تقدم و تأخر و هم‌زمانی وقوع پدیده‌ها)‬ ‫روش‌های تعیین سن سنگ‌ها‬ ‫تعیین سن مطلق (با استفاده از عناصر پرتوزا)‬ ‫و پــدیــده‌هــــای زمیــن‬ ‫برای تعیین سن نسبی‪ ،‬ترتیب تقدم‪ ،‬تأخر و هم‌زمانی وقوع پدیده‌ها نسبت به یکدیگر مشخص می‌شود‪.‬‬ ‫سن نسبی‪ ،‬سن دقیق پدیده‌ها را مشخص نمی‌کند‪.‬‬ ‫برای تعیین سن نسبیِ الیه‌ها به موارد زیر توجه کنید‪:‬‬ ‫الیه‌های رسوبی معموال ً به صورت افقی ته‌نشین می‌شوند‪.‬در صورتی که الیه‌های رسوبی بدون چین‌خوردگی و شکستگی باشند و توالی خود را حفظ‬ ‫)‬ ‫کرده باشند‪( ،‬وارونه نشده باشند)‪ ،‬الیه‌ای که باالتر است‪ ،‬جوان‌تر (جدیدتر) خواهد بود‪(.‬اینو از قبل می‌دونستین‬ ‫وقتی قطعه سنگی‪ ،‬در یک تودءه آذرین وجود داشته باشد‪ ،‬در این صورت‬ ‫قطعءه سنگی‪ ،‬قدیمی‌تر و تودءه آذرین‪ ،‬جوان‌تر است‪.‬‬ ‫‬ ‫وقتی یک تودءه آذرین الیه‌های سنگی را قطع می‌کند‪ ،‬تودءه آذرین جوان‌تر‬ ‫و الیه‌های رسوبی قدیمی‌ترند‪.‬‬ ‫‬ ‫‬ ‫وقتی بین الیه‌های رسوبی گسل باشد‪ ،‬گسل جوان‌تر از الیءه رسوبی است‪.‬‬ ‫‬ ‫‪13‬‬ ‫ﻣﺷﺎوره و راھﻧﻣﺎی اﻧﺗﺧﺎب ﺑﮭﺗرﯾن ﻣﻧﺎﺑﻊ ﮐﻧﮑور ‪021-28425210 :‬‬  ‫‪telegram.me/medabook_com www.medabook.com‬‬ ‫کدام عبارت‪ ،‬نشان‌دهندءه سن نسبی است؟‬ ‫‪ )2‬در کرتاسه‪ ،‬دمای هوا سردتر از دوره‌های قبل بوده است‪.‬‬ ‫‪ )1‬خزندگان در اوایل دورءه کربنیفر‪ ،‬ظاهر شدند‪.‬‬ ‫‪ )4‬در کواترنری ضخامت آهک‌ها کم‌تر از دوره‌های قبل است‪.‬‬ ‫‪ )3‬گیاهان گلدار بعد از پرندگان بر روی زمین ظاهر شدند‪.‬‬ ‫گزینءه «‪ »3‬در این گزینه ترتیب تقدم و تأخر ذکر شده که مفهوم سن نسبی است‪.‬‬ ‫کدام گزینه سه پدیدءه زمین‌شناسی متوالی را در شکل مقابل نشان می‌دهد؟‬ ‫‪ )1‬رسوب‌گذاری ـ گسل ـ نفوذ تودءه آذرین‬ ‫‪ )2‬رسوب‌گذاری ـ نفوذ تودءه آذرین ـ گسل‬ ‫‪ )3‬گسل ـ رسوب‌گذاری ـ فرسایش‬ ‫‪ )4‬نفوذ تودءه آذرین ـ رسوب‌گذاری ـ گسل‬ ‫گزینءه «‪ »2‬ترتیب وقوع پدیده‌ها‪:‬‬ ‫رسوب‌گذاری الیءه ‪ A‬ـ فرسایش سطح ‪ A‬ـ رسوب‌گذاری الیه‌های ‪ B‬تا ‪ D‬ـ نفوذ تودءه آذرین (‪ )G‬ـ گسل ‪ F‬ـ فرسایش ـ رسوب‌گذاری الیءه ‪ E‬و‬ ‫نفوذ تودءه آذرین ‪X‬‬ ‫برای تعیین سن مطلق یک پدیده‪ ،‬سن دقیق (واقعی) آن با استفاده از عناصر پرتوزا اندازه‌گیری می‌شود‪.‬‬ ‫تجزیه‬ ‫عناصر پرتوزا با سرعت ثابتی واپاشی می‌شوند و به عنصری پایدار تبدیل می‌شوند‪.‬مانند‪:‬‬ ‫سرب ‪206‬‬ ‫اورانیم ‪238‬‬ ‫‪ 4/5‬میلیارد سال‬ ‫‬ ‫مدت‌زمان الزم برای تبدیل نیمی از یک مادءه پرتوزا به عنصر پایدار‪ ،‬نیم‌عمر آن عنصر نام دارد‪.‬‬ ‫برای حل مسائل نیم‌‌عمر می‌توانید از فرمول‌های زیر‌ استفاده کنید‪:‬‬ ‫‪¾º¼µº ¸w = ½k{ïÂö oµø ´Ãº jHk÷U ´ Hp¼UoQ á½jI¶ oµø ´Ãº‬‬ ‫¶‪½kºI¶ï¤IM ÁHp¼UoQ ½â jI¶ nHk£¶ = ¾Ã²»H nHk£¶ - ½k{ïÂ{IQH» nHk£‬‬ ‫‪t‬‬ ‫‪½k{ïÁoPw ·I¶p‬‬ ‫‪oµøï´Ãº jHk÷U‬‬ ‫=‪n‬‬ ‫‪T‬‬ ‫¶‪oµøï´Ãº ·I¶p Rk‬‬ ‫جدول نیم‌عمر برخی از مواد پرتوزا‬ ‫عنصر پایدار‬ ‫نیم‌عمر (تقریبی)‬ ‫عنصر پرتوزا‬ ‫سرب ‪206‬‬ ‫‪ 4 / 5‬میلیارد سال‬ ‫اورانیم ‪238‬‬ ‫سرب ‪207‬‬ ‫‪ 713‬میلیون سال‬ ‫اورانیم ‪235‬‬ ‫سرب ‪208‬‬ ‫‪ 14 / 1‬میلیارد سال‬ ‫توریم ‪232‬‬ ‫نیتروژن ‪14‬‬ ‫‪ 5730‬سال‬ ‫کربن ‪14‬‬ ‫توجه‪ :‬تجزیءه این دو عنصر پرتوزا‬ ‫بدون کاهش عدد جرمی است‪.‬‬ ‫آرگون ‪40‬‬ ‫‪ 1 / 3‬میلیارد سال‬ ‫پتاسیم ‪40‬‬ ‫‪14‬‬ ‫ﻣﺷﺎوره و راھﻧﻣﺎی اﻧﺗﺧﺎب ﺑﮭﺗرﯾن ﻣﻧﺎﺑﻊ ﮐﻧﮑور ‪021-28425210 :‬‬  ‫‪telegram.me/medabook_com www.medabook.com‬‬ ‫توجه کنید؛ برای تعیین سن نمونه‌هایی که قدیمی‌ترند (مانند سنگ‌های اولیءه کرءه زمین) از مواد پرتوزا با نیم‌عمر بیشتر (مانند اورانیم ‪ )238‬استفاده‬ ‫می‌شود‪ ،‬زیرا نیم‌عمر طوالنی‌تری دارند و سرعت واپاشی آن‌ها بسیار آرام‌تر است‪.‬‬ ‫و ‪)...‬‬ ‫نیم‌عمر کربن ‪ 5730 ،14‬سال است؛ از این مادءه پرتوزا بیشتر برای تعیین عمر نمونه‌های کربن‌دار (مانند فسیل ماموت‪ ،‬جمجمءه انسان‌های اولیه‬ ‫استفاده می‌شود‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫آن باقی مانده است‪.‬چه‌قدر از عمر این نمونه گذشته است؟‬ ‫در یک نمونه نیم‌عمر یک عنصر پرتوزا‪ 5730 ،‬سال است و‬ ‫‪4‬‬ ‫‪1 ¾‬‬ ‫‪¾® ¾‬‬ ‫‪1 2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫¾¾‬ ‫تعداد نیم‌عمر = ‪® Þ 2‬‬ ‫‬ ‫‪2‬‬ ‫‪4‬‬ ‫تعداد نیم‌عمر ´ نیم‌عمر مادءه پرتوزا = سن نمونه‬ ‫‬ ‫سال ‪5730 ´ 2 = 11460‬‬ ‫‬ ‫‪1‬‬ ‫مقدار اولیءه آن باشد‪ ،‬چه مدت از عمر آن سنگ گذشته است؟ (نیم‌عمر اورانیم ‪ 713 = 235‬میلیون سال)‬ ‫اگر در نمونءه سنگی‪ ،‬مقدار اورانیم ‪،235‬‬ ‫‪16‬‬ ‫راه‌حل اول‪:‬‬ ‫‪ :1 ¾‬مقدار باقی‌ماندءه اورانیم ‪238‬‬ ‫‪¾® ¾‬‬ ‫‪® ¾‬‬ ‫‪® ¾‬‬ ‫‪1 2‬‬ ‫‪1 3‬‬ ‫‪1 4‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫¾¾‬ ‫¾¾‬ ‫¾¾‬‫®‬ ‫تعداد نیم‌عمر = ‪Þ 4‬‬ ‫‬ ‫‪2‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪16‬‬ ‫‪ª¹w ¸w = ¾T{m¬ oµø ´Ãº jHk÷U ´ oµø ´Ãº‬‬ ‫‬ ‫میلیون سال ‪4 ´ 713 = 2852‬‬ ‫‬ ‫‪oµø ´Ãº jHk÷U‬‬ ‫ راه‌حل دوم‪:‬‬ ‫­‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫)‪t ® ½k{ ÁoPw ·I¶p (oµø‬‬ ‫‪t‬‬ ‫=‬ ‫‪® n ® oµøï´Ãº jHk÷U‬‬ ‫=‪Þ n‬‬ ‫=‪Þ 4‬‬ ‫میلیون سال ‪Þ t = 2852‬‬ ‫‬ ‫‪16 24‬‬ ‫¶‪T ® oµø ´Ãº ·I¶pïRk‬‬ ‫‪713‬‬ ‫‪7‬‬ ‫آن واپاشی شده است‪.‬اگر نیم‌عمر این ماده ‪ 1000‬سال باشد‪ ،‬سن سنگ چه‌قدر است؟‬ ‫از مادءه پرتوزای موجود در نمونءه سنگی‪،‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪8 7 1‬‬ ‫= ‪-‬‬ ‫مادءه پرتوزای باقی‌مانده‬ ‫‬ ‫‪8 8 8‬‬ ‫‪1 ¾‬‬‫‪¾® ¾‬‬ ‫‪® ¾‬‬ ‫‪1 2‬‬ ‫‪1 3‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫¾¾‬ ‫¾¾‬ ‫‪ 3‬نیم‌عمر گذشته ‪® Þ‬‬ ‫‬ ‫‪2‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪8‬‬ ‫(سن سنگ) سال ‪3 ´1000 = 3000‬‬ ‫‬ ‫واحد اصلی زمان‪ ،‬ثانیه است‪.‬ما در زندگی روزمره از واحدهای زمانی مانند‪ :‬ثانیه‪ ،‬دقیقه‪ ،‬ساعت‪ ،‬شبانه‌روز و ‪...‬استفاده می‌کنیم‪ ،‬ولی در زمین‌شناسی‬ ‫(به ترتیب از بزرگ به کوچک) از واحدهایی مانند‪:‬‬ ‫عهد استفاده می‌شود‪.‬‬ ‫دوره‬ ‫دوران‬ ‫ائون (ابردوران)‬ ‫پیدایش یا انقراض گونءه خاصی از جانداران‬ ‫حوادث کوهزایی‬ ‫عـوامـل مؤثـر بـر تقسیم‌بنـدی‬ ‫پیشروی یا پسروی جهانی دریاها‬ ‫واحدهای زمانی در زمین‌شناسی‬ ‫عصرهای یخبندان و ‪...‬‬ ‫در یادگیری جدول زمان زمین‌شناسی که در صفحءه بعد آمده به نکات زیر توجه کنین‪:‬‬ ‫ترتیب واحدهای زمانی زمین‌شناسی از بزرگ به کوچک شامل ائون‌ها‪ ،‬دوران‌ها و دوره‌ها است‪.‬‬ ‫دوره‌های هر دوران را به خاطر بسپارید‪ ،‬مثال ً دوران مزوزوئیک شامل دوره‌های تریاس‪ ،‬ژوراسیک و کرتاسه است‪.‬‬ ‫رویدادهای مهم زیستی هر دوره و دوران را یاد بگیرید‪ ،‬مثال ً نخستین ماهی‌ها در دورءه اردوویسین و نخستین پرنده‌ها در دورءه ژوراسیک ظاهر شدند‪.‬‬ ‫‪15‬‬ ‫ﻣﺷﺎوره و راھﻧﻣﺎی اﻧﺗﺧﺎب ﺑﮭﺗرﯾن ﻣﻧﺎﺑﻊ ﮐﻧﮑور ‪021-28425210 :‬‬  ‫‪telegram.me/medabook_com www.medabook.com‬‬ ‫میلیون سال قبل‬ ‫رویدادهای زیستی‬ ‫دوره‬ ‫دوران‬ ‫ائون‬ ‫انسان‬ ‫کواترنری‬ ‫‪ 66‬تا عصر حاضر‬ ‫نئون‬ ‫سنوزوئیک‬ ‫تنوع پستانداران‬ ‫پالئوژن‬ ‫انقراض دایناسورها‬ ‫کرتاسه‬ ‫نخستین گیاهان گلدار‬ ‫‪ 251‬تا ‪66‬‬ ‫نخستین پرنده‬ ‫مزوزوئیک‬ ‫ژوراسیک‬ ‫نخستین پستاندار‬ ‫تریاس‬ ‫نخستین دایناسور‬ ‫انقراض گروهی‬ ‫پرمین‬ ‫فانروزوئیک‬ ‫نخستین خزنده‬ ‫کربنیفر‬ ‫نخستین دوزیست‬ ‫دونین‬ ‫‪ 541‬تا ‪251‬‬ ‫پالئوزوئیک‬ ‫نخستین گیاهان آونددار‬ ‫سیلورین‬ ‫نخستین ماهی‌ها‬ ‫اردوویسین‬ ‫‪1‬‬ ‫نخستین تریلوبیت‬ ‫کامبرین‬ ‫پروتروزوئیک‬ ‫‪ 4000‬تا ‪541‬‬ ‫پرکامبرین‬ ‫آرکئن‬ ‫‪2‬‬ ‫‪ 4600‬تا ‪4000‬‬ ‫هادئن‬ ‫مقیاس زمان زمین‌شناسی و رویدادهای مهم آن‬ ‫با توجه به شکل مقابل‪ ،‬اگر به ترتیب در الیه‌های ‪ B‬و ‪ D‬فسیل مربوط به دورءه‬ ‫دونین و پرمین یافت شود‪ ،‬انتظار می‌رود در الیءه ‪ C‬کدام فسیل دیده شود؟‬ ‫‪ )1‬تریلوبیت‬ ‫‪ )2‬نخستین ماهی‬ ‫‪ )3‬نخستین خزنده‬ ‫‪ )4‬نخستین پرنده‬ ‫گزینءه «‪ »3‬طبق آن‌چه یاد گرفتید‪ ،‬الیءه ‪ C‬از الیءه ‪ B‬جوان‌تر و از الیءه ‪ D‬قدیمی‌تر است‪ ،‬با توجه به صورت سؤال در الیه‌های ‪ B‬و ‪ D‬فسیل مربوط‬ ‫به دوره‌های دونین و پرمین یافت شده است‪ ،‬پس انتظار می‌رود در الیءه ‪ C‬فسیل دورءه کربنیفر‪ ،‬یعنی نخستین خزنده دیده شود‪.‬‬ ‫‪ -1‬تریلوبیت‌ها‪ ،‬جانوران ساده‌ای از شاخءه بند‌پایان بودند (دارای پوشش سخت خارجی بند‌بند) که در دریا زندگی می‌کردند و توانایی حرکت داشتند‪(.‬بیچاره‌ها منقرض شدن!)‬ ‫‪ -2‬پرکامبرین یک بزرگ ابردوران است که خودش شامل چند ابردوران می‌شود (البته در کتاب درسی توضیحی داده نشده و فقط در جدول اسمشون اومده)؛ پرکامبرین شامل ابردوران‌های هادئن‪،‬‬ ‫آرکئن و پروتروزوئیک می‌باشد‪.‬‬ ‫‪16‬‬ ‫ﻣﺷﺎوره و راھﻧﻣﺎی اﻧﺗﺧﺎب ﺑﮭﺗرﯾن ﻣﻧﺎﺑﻊ ﮐﻧﮑور ‪021-28425210 :‬‬  ‫‪telegram.me/medabook_com www.medabook.com‬‬ ‫قبل هر توضیحی یادآوری زیر رو بخونین‪.‬‬ ‫حدود ‪ 200‬میلیون سال پیش در سطح کرءه زمین خشکی بزرگی به نام پانگه‌آ‬ ‫وجود داشت که اطراف آن را اقیانوس پانتاالسا فرا گرفته بود‪.‬با گذشت زمان پانگه‌آ به‬ ‫خشکی‌های کوچک‌تری تقسیم شد‪.‬‬ ‫عامل اصلی حرکت ورقه‌های سنگ‌کره‪ ،‬جریان‌های همرفتی سست‌کره است‪.‬به علت‬ ‫اختالف دما و چگالی بین قسمت‌های باال و پایین سست‌کره پدیدءه همرفتی رخ می‌دهد و‬ ‫مواد خمیری به سمت باال حرکت می‌کنند و از شکاف بین ورقه‌ها به سطح زمین می‌آیند‬ ‫و باعث جابه‌جایی ورقه‌ها می‌شوند‪.‬‬ ‫انواع ورقه‌های سنگ‌کره‪ :‬اگر سنگ‌کره در زیر اقیانوس‌ها باشد‪ ،‬به آن ورقءه اقیانوسی (مانند ورقۀ اقیانوس آرام) می‌گویند و اگر در محل قاره‌ها باشد‪ ،‬ورقءه‬ ‫قاره‌ای نامیده می‌شود‪.‬بعضی از ورقه‌ها هم‪ ،‬دارای هر دو جنس قاره‌ای و اقیانوسی هستند (مانند ورقۀ هند)‪.‬‬ ‫تفاوت ورقه‌های قاره‌ای و اقیانوسی‪ :‬سنگ‌کرۀ قاره‌ای نسبت به سنگ‌کرۀ اقیانوسی ضخامت بیشتر‪ ،‬چگالی کم‌تر و سن بیشتری دارد (سن ورقه‌های قاره‌ای‬ ‫حدود ‪ 3/8‬میلیارد سال و سن ورقه‌های اقیانوسی حداکثر ‪ 200‬میلیون سال است)‪.‬‬ ‫پیامد ناشی از حرکت‬ ‫چگونگی حرکت‬ ‫انواع حرکت ورقه‌ها‬ ‫‪ -1‬حرکت واگرا (دورشونده)‬ ‫ایجاد زمین‌لرزه‪ ،‬تشکیل آتشفشان‌های متعدد‪،‬‬ ‫ایجاد رشته‌کوه‌های میان‌اقیانوسی و تشکیل پوستءه‬ ‫دو ورقه از هم دور می‌شوند‪.‬‬ ‫جدید اقیانوسی‬ ‫دورشدن دو ورقءه قاره‌ای‬ ‫مانند‪ :‬جداشدن ورقه‌های عربستان از آفریقا و ایجاد‬ ‫دورشدن دو ورقءه اقیانوسی‬ ‫دریای سرخ‬ ‫‪ -2‬حرکت همگرا (نزدیک‌شونده)‬ ‫ایجاد رشته‌کوه‌ها‪ ،‬کوه‌های آتشفشان‪ ،‬زلزله‌های شدید‪،‬‬ ‫دو ورقه به هم نزدیک می‌شوند و به هم‬ ‫ایجاد درازگودال‌های اقیانوسی و ایجاد جزایر قوسی‪.‬‬ ‫برخورد می‌کنند‪.‬‬ ‫مانند‪ :‬برخورد ورقءه عربستان با آسیا و تشکیل‬ ‫برخورد دو ورقءه قاره‌ای‬ ‫رشته‌کو ‌ه زاگرس و برخورد ورقءه هند با آسیا و تشکیل‬ ‫برخورد دو ورقءه اقیانوسی‬ ‫رشته‌کو ‌ه هیمالیا‬ ‫برخورد ورقءه اقیانوسی و قاره‌ای‬ ‫‪ -3‬حرکت امتدادلغز‬ ‫ایجاد گسل و زمین‌لرزه‬ ‫دو ورقه در کنار هم می‌لغزند‪.‬‬ ‫با وجود پدیدءه دورشدن ورقه‌های سنگ‌کره و گسترش بستر اقیانوس‌ها‪ ،‬ولی وسعت سطح زمین همواره مقدار ثابتی دارد و آن به دلیل‬ ‫نزدیک‌شدن و برخورد ورقه‌ها و انجام پدیدءه فرورانش در بخش‌های دیگر است‪.‬‬ ‫؛ وگنر نظریءه جابه‌جایی قاره‌ها را ارائه داد و هری‌هس‪ ،‬زمین‌شناس آمریکایی بود که فرضیءه گسترش‬ ‫آقایون آلفرد وگنر و هری هس رو که می‌شناسین‬ ‫بستر اقیانوس‌ها را مطرح کرد در ادامه با توزو ویلسون آشنا می‌شوید ‪...‬‬ ‫ویلسون با استفاده از نتایج تحقیقات وگنر و هس‪ ،‬نظریه‌ای را در مورد مراحل تشکیل اقیانوس‌ها به صورت چرخه‌ای بیان کرد‪.‬‬ ‫چرخءه ویلسون‪ ،‬در مجموع شامل بازشدن و تشکیل یک حوضءه اقیانوسی و بسته‌شدن آن در حاشیءه قاره‌های مجاور است‪.‬‬ ‫‪17‬‬ ‫ﻣﺷﺎوره و راھﻧﻣﺎی اﻧﺗﺧﺎب ﺑﮭﺗرﯾن ﻣﻧﺎﺑﻊ ﮐﻧﮑور ‪021-28425210 :‬‬  ‫‪telegram.me/medabook_com www.medabook.com‬‬ ‫جریان همرفتی مواد مذاب سست‌کره‪ ،‬باعث شکافتن بخشی از پوستءه قاره‌ای می‌شود و مواد مذاب‬ ‫بازشدگی‬ ‫سست‌کره به سطح زمین می‌رسند‪ ،‬مانند آتشفشان‌های کنیا و کلیمانجارو در شرق آفریقا‪.‬‬ ‫مواد مذاب سست‌کره از شکاف ایجادشده به بستر اقیانوس می‌رسد و پشته‌های (رشته‌کوه‌های) میان‌اقیانوسی‬ ‫ایجاد می‌شود‪ ،‬سپس پوستءه جدید به طرفین حرکت می‌کند و سبب گسترش بستر اقیانوس می‌شود‪.‬‬ ‫گسترش‬ ‫بر اثر دور‌شدن آمریکای جنوبی از آفریقا‬ ‫مانند‪ :‬بستر اقیانوس اطلس‬ ‫بر اثر دور‌شدن عربستان از آفریقا‬ ‫تشکیل دریای سرخ‬ ‫در این مرحله ورقءه اقیانوسی به زیر ورقءه قاره‌ای فرو می‌رود و درازگودال‌های اقیانوسی تشکیل‬ ‫مراحل چرخءه ویلسون‬ ‫می‌شود؛ با ادامءه فرورانش اقیانوس بسته می‌شود‪.‬مانند‪ :‬بسته‌شدن اقیانوس تتیس‬ ‫بسته‌شدن‬ ‫توجه‪ :‬در بعضی از اقیانوس‌ها مانند اقیانوس آرام‪ ،‬بخشی از ورقءه اقیانوسی به زیر ورقءه اقیانوسی دیگر‬ ‫فرو می‌رود و در نتیجه درازگودال اقیانوسی و جزایر قوسی تشکیل می‌شود‪.‬‬ ‫با بسته‌شدن اقیانوس و برخورد ورقه‌ها‪ ،‬رسوبات فشرده می‌شوند و رشته‌کوه تشکیل می‌شود‪.‬‬ ‫بر اثر برخورد هندوستان به آسیا‬ ‫مانند‪ :‬رشته‌کوه هیمالیا‬ ‫برخورد‬ ‫بر اثر برخورد ورقءه عربستان به ایران‬ ‫رشته‌کوه زاگرس‬ ‫عامل باز و بسته‌شدن اقیانوس‌ها‪ ،‬جریان‌های همرفتی مواد مذاب موجود در گوشتءه زمین است‪.‬‬ ‫شکل‬ ‫مثال‬ ‫پدیدءه طبیعی‬ ‫مرحله‬ ‫آتشفشان‌های کنیا و‬ ‫ایجاد شکاف‌هایی روی‬ ‫بازشدگی‬ ‫کلیمانجارو در شرق آفریقا‬ ‫پوستءه قاره‌‌ای‬ ‫تشکیل پشته‌های‬ ‫دریای سرخ و اقیانوس‬ ‫میان‌اقیانوسی و گسترش‬ ‫گسترش‬ ‫اطلس‬ ‫بستر اقیانوس‌ها‬ ‫بسته‌شدن اقیانوس‬ ‫ایجاد جزایر قوسی و‬ ‫بسته‌شدن‬ ‫تتیس‬ ‫درازگودال اقیانوسی‬ ‫رشته‌کوه‌های هیمالیا و‬ ‫بسته‌شدن اقیانوس و‬ ‫برخورد‬ ‫زاگرس‬ ‫برخورد قاره‌ها‬ ‫س جدید‬ ‫مراحل تشکیل اقیانو ‌‬ ‫‪18‬‬ ‫ﻣﺷﺎوره و راھﻧﻣﺎی اﻧﺗﺧﺎب ﺑﮭﺗرﯾن ﻣﻧﺎﺑﻊ ﮐﻧﮑور ‪021-28425210 :‬‬  ‫‪telegram.me/medabook_com www.medabook.com‬‬ ‫‪.1‬اندازه‌گیری‌های نجومی نشان می‌دهند که کیهان در حال گسترش است و کهکشان‌ها در حال دورشدن از یکدیگر هستند‪.‬‬ ‫‪.2‬هر کهکشان‪ ،‬از تعداد زیادی ستاره‪ ،‬سیاره و فضای بین ستاره‌ای تشکیل شده است که تحت تأثیر نیروی گرانش متقابل‪ ،‬یکدیگر را نگه داشته‌اند‪.‬‬ ‫‪.3‬کهکشان راه شیری‪ ،‬شکلی مارپیچی دارد که منظومءه شمسی‪ ،‬در لبءه یکی از بازوهای آن قرار دارد‪.‬‬ ‫‪.4‬بطلمیوس‪ ،‬با مشاهدءه حرکت ظاهری ماه و خورشید‪ ،‬به این نتیجه رسید که زمین‪ ،‬در مرکز عالم قرار دارد‪.‬‬ ‫‪.5‬براساس نظریءه زمین‌مرکزی سیارات در مدارهایی دایره‌ای به دور زمین می‌گردند‪.‬‬ ‫‪.6‬نیکوالس کوپرنیک با مطالعءه حرکت سیارات در زمان‌های مختلف‪ ،‬نظریءه خورشیدمرکزی را مطرح کرد‪.‬‬ ‫‪.7‬کوپرنیک بیان کرد‪ :‬زمین همراه با ماه‪ ،‬مانند دیگر سیاره‌ها در مدار دایره‌ای و مخالف حرکت عقربه‌های ساعت به دور خورشید می‌گردد‪.‬‬ ‫‪.8‬کوپرنیک بیان کرد‪ :‬حرکت روزانءه خورشید در آسمان‪ ،‬ظاهری و نتیجءه چرخش زمین به دور محور خود است‪.‬‬ ‫‪.9‬قانون اول کپلر‪ :‬هر سیاره در مداری بیضوی‪ ،‬چنان به دور خورشید می‌گردد که خورشید همواره‪ ،‬در یکی از دو کانون آن قرار دارد‪.‬‬ ‫‪.10‬قانون دوم کپلر‪ :‬هر سیاره‪ ،‬چنان به دور خورشید می‌گردد که خط فرضی که سیاره را به خورشید وصل می‌کند‪ ،‬در مدت‌زمان‌های مساوی‪،‬‬ ‫مساحت‌های مساوی ایجاد می‌کند‪.‬‬ ‫‪.11‬قانون سوم کپلر‪ :‬زمان گردش یک دور سیاره به دور خورشید‪ ،‬با افزایش فاصله از خورشید افزایش می‌یابد‪.‬‬ ‫‪.12‬شب و روز بر اثر حرکت وضعی (چرخش زمین به دور محورش) به وجود می‌آید‪.‬‬ ‫‪.13‬انحراف ‪ 23 / 5‬درجه‌ای محور زمین‪ ،‬نسبت به خط عمود بر سطح مدار گردش زمین به دور خورشید‪ ،‬سبب ایجاد اختالف مدت‌زمان روز و‬ ‫شب در عرض‌های جغرافیایی مختلف می‌شود‪.‬‬ ‫‪.14‬میانگین فاصلءه خورشید از زمین‪ ،‬حدود ‪ 150‬میلیون کیلومتر است که به آن‪ ،‬یک واحد نجومی می‌گویند‪.‬‬ ‫‪.15‬پیدایش فصل‌ها‪ ،‬حاصل حرکت انتقالی زمین و انحراف ‪ 23 / 5‬درجه‌ای محور زمین است؛ به علت کروی‌بودن زمین‪ ،‬زاویءه تابش خورشید‬ ‫در عرض‌های جغرافیایی مختلف‪ ،‬در یک زمان‪ ،‬متفاوت است‪.‬‬ ‫‪.16‬با تشکیل اقیانوس‌ها و تحت تأثیر انرژی خورشید‪ ،‬شرایط برای تشکیل زیست‌کره فراهم و زندگی انواع تک‌یاخته‌ها در دریاهای کم‌عمق آغاز شد‪.‬‬ ‫‪.17‬به وجود آمدن چرخءه آب‪ ،‬باعث فرسایش سنگ‌ها‪ ،‬تشکیل رسوبات و سنگ‌های رسوبی گردید‪.‬‬ ‫‪.18‬با حرکت ورقه‌های سنگ‌کره و ایجاد فشار و گرمای زیاد در مناطق مختلف‪ ،‬سنگ‌های دگرگونی به وجود آمدند‪.‬‬ ‫‪.19‬خزندگان در دورءه کربنیفر‪ ،‬ظاهر و در طی ‪ 80‬ـ ‪ 70‬میلیون سال‪ ،‬در کرءه زمین گسترش یافتند‪.‬با نامساعدشدن شرایط محیط زیست و‬ ‫عدم توانایی دایناسورها برای سازگاری با تغییرات محیطی‪ ،‬این موجودات حدود ‪ 65‬میلیون سال پیش منقرض شدند‪.‬‬ ‫‪.20‬در تعیین سن نسبی‪ ،‬ترتیب تقدم‪ ،‬تأخر و هم‌زمانی وقوع پدیده‌ها‪ ،‬نسبت به یکدیگر مشخص می‌شود‪.‬‬ ‫‪.21‬برای تعیین سن فسیل ماموت و یا جمجمءه انسان اولیه‪ ،‬از کربن ‪ 14‬استفاده می‌شود‪.‬‬ ‫‪.22‬سنگ‌کرءه قاره‌ای‪ ،‬نسبت به سنگ‌کرءه اقیانوسی ضخامت بیشتر و چگالی کم‌تری دارد‪.‬‬ ‫‪.23‬سن ورقه‌های قاره‌ای زیاد و حدود ‪ 3 / 8‬میلیارد سال بوده‪ ،‬در حالی که سنگ‌های بستر اقیانوس‌ها حداکثر ‪ 200‬میلیون سال قدمت دارند‪.‬‬ ‫‪.24‬مرحلءه بازشدگی (مرحلءه اول چرخءه ویلسون)‪ :‬تحت تأثیر جریان‌های همرفتی مواد مذاب سست‌کره‪ ،‬بخشی از پوستءه قاره‌ای شکافته می‌شود‬ ‫و مواد مذاب سست‌کره‪ ،‬صعود نموده و به سطح زمین می‌رسند‪.‬مثال‪ :‬آتشفشان‌های کنیا و کلیمانجارو در شرق آفریقا‬ ‫‪.25‬مرحلءه گسترش (مرحلءه دوم چرخءه ویلسون)‪ :‬در محل شکاف ایجادشده‪ ،‬مواد مذاب سست‌کره به بستر اقیانوس رسیده و پشته‌های میان‌اقیانوسی‬ ‫تشکیل می‌شوند و پوسته جدید به طرفین حرکت کرده و باعث گسترش بستر اقیانوس می‌شود‪.‬مثال‪ :‬بستر اقیانوس اطلس و دریای سرخ‬ ‫‪19‬‬ ‫ﻣﺷﺎوره و راھﻧﻣﺎی اﻧﺗﺧﺎب ﺑﮭﺗرﯾن ﻣﻧﺎﺑﻊ ﮐﻧﮑور ‪021-28425210 :‬‬  ‫‪telegram.me/medabook_com www.medabook.com‬‬ ‫‪.26‬مرحلءه بسته‌شدن (مرحلءه سوم چرخءه ویلسون)‪ :‬ورقءه اقیانوسی از حاشیه به زیر ورقءه قاره‌ای مجاور خود فرو رانده می‌شود (درازگودال‬ ‫اقیانوسی) و با ادامه فرورانش در نهایت اقیانوس بسته می‌شود‪.‬مثال‪ :‬بسته‌شدن اقیانوس تتیس‬ ‫توجه‪ :‬در برخی از اقیانوس‌ها مانند اقیانوس آرام در بخشی از آن‪ ،‬ورقه اقیانوسی به زیر ورقه اقیانوسی دیگر فرو رانده شده و منجر به تشکیل‬ ‫درازگودال اقیانوسی و جزایر قوسی می‌شود‪.‬‬ ‫‪.27‬مرحلءه برخورد (مرحلءه چهارم چرخءه ویلسون)‪ :‬با بسته‌شدن اقیانوس و برخورد ورقه‌ها‪ ،‬رسوبات فشرده شده و رشته‌کوه‌ها به وجود می‌آیند‪.‬‬ ‫مثال‪ :‬هیمالیا (برخورد هندوستان به آسیا) و زاگرس (برخورد عربستان به ایران)‬ ‫‪1-1‬با توجه به شناختی که از کهکشان راه شیری دارید‪ ،‬کدام عبارت صحیح می‌باشد؟‬ ‫‪ )2‬خورشید در مرکز آن قرار داشته و توسط ابر مولکولی احاطه شده است‪.‬‬ ‫ ‬ ‫‪ )1‬از پهلو شبیه بازوهای مارپیچ است‪.‬‬ ‫‪ )4‬اجزای مختلف آن‪ ،‬تحت تأثیر نیروهای گرانش متقابل هستند‪.‬‬ ‫‪ )3‬منظومءه شمسی در دو بازوی آن قرار گرفته است‪.‬‬ ‫‪2-2‬کدام دو حالت در یک منطقه‪ ،‬شرایط را برای تصویربرداری از کهکشان راه شیری تسهیل می‌کند؟‬ ‫‪ )2‬شب فاقد ابر ـ دمای هوا کم‬ ‫‪ )1‬ارتفاع زیاد محل ـ شب سرد و خشک‬ ‫‪ )4‬آلودگی هوا کم ـ رطوبت هوا زیاد‬ ‫ ‬ ‫‪ )3‬عدم آلودگی نوری ـ شب بدون ابر‬ ‫(سراسری خارج ازکشور ‪)98‬‬ ‫‪3-3‬اجرام مختلف تشکیل‌دهندءه یک کهکشان تحت تأثیر کدام نیروها در کنار هم قرار می‌گیرند؟‬ ‫‪ )2‬گرانش هسته‬ ‫ ‬ ‫‪ )1‬گرانش متقابل‬ ‫‪ )4‬الکتروستاتیک کولنی‬ ‫‪ )3‬حاصل از انفجار اولیه ‬ ‫‪4-4‬همءه گزینه‌ها‪ ،‬در رابطه با کیهان و کهکشان‌ها‪ ،‬به درستی بیان شده‌اند‪ ،‬به‌جز‪:‬‬ ‫‪ )۱‬کهکشان‌ها در حال دورشدن از یکدیگرند‪.‬‬ ‫‪ )۲‬از اجتماع صدها میلیارد کهکشان با تعداد فراوانی ستاره‪ ،‬کیهان تشکیل شده است‪.‬‬ ‫‪ )۳‬منظومءه شمسی در لبءه یکی از بازوهای مارپیچی‌شکل بزرگ‌ترین کهکشان شناخته‌شده‪ ،‬قرار دارد‪.‬‬ ‫‪ )۴‬کهکشان راه شیری از تعداد زیادی جرم آسمانی و فضای بین ستاره‌ای با نیروهای گرانش متقابل‪ ،‬تشکیل شده است‪.‬‬ ‫(سراسری ‪)99‬‬ ‫‪5-5‬همءه عبارت‌ها مفهوم درستی را‪ ،‬از «ویژگی‌های کهکشان راه شیری» بیان می‌کنند‪ ،‬به‌جز‪:‬‬ ‫‪ )1‬خورشید در یکی از بازوهای مارپیچی آن قرار گرفته است‪.‬‬ ‫‪ )2‬از تعداد زیادی ستاره‪ ،‬سیاره و فضای بین ستاره‌ای تشکیل شده است‪.‬‬ ‫‪ )3‬براساس اندازه‌گیری‌های نجومی‪ ،‬احتمال دورشدن آن‪ ،‬از سایر کهکشان‌ها وجود دارد‪.‬‬ ‫‪ )4‬گردوغبارهای بین ستاره‌ها و سیاره‌ها‪ ،‬تحت تأثیر نیروی گرانشی متقابل‪ ،‬استقرار یافته است‪.‬‬ ‫‪ 6-‬با توجه به طرح شماتیک کهکشان راه شیری‪ ،‬جایگاه سیارءه مریخ در کدام بخش است؟‬ ‫‪A )1‬‬ ‫‪B )2‬‬ ‫‪C )3‬‬ ‫‪D )4‬‬ ‫‪A‬‬ ‫برابر چند است؟‬ ‫‪7-7‬با توجه به شکل کهکشان راه شیری‪ ،‬نسبت‬ ‫‪B‬‬ ‫‪0 / 1 )1‬‬ ‫‪0 / 01 )2‬‬ ‫‪0 / 001 )3‬‬ ‫‪0 / 0001 )4‬‬ ‫‬ ‫‪20‬‬ ‫ﻣﺷﺎوره و راھﻧﻣﺎی اﻧﺗﺧﺎب ﺑﮭﺗرﯾن ﻣﻧﺎﺑﻊ ﮐﻧﮑور ‪021-28425210 :‬‬  ‫‪telegram.me/medabook_com www.medabook.com‬‬ ‫‪8-8‬کدام مورد ارتباطی با نظریءه بطلمیوس ندارد؟‬ ‫‪ )2‬مدار حرکت خورشید‪ ،‬بین زهره و مریخ است‪.‬‬ ‫‪ )1‬زهره و مریخ به دور زمین گردش می‌کنند‪.‬‬ ‫‪ )4‬جهت حرکت مریخ‪ ،‬مخالف حرکت عقربه‌های ساعت است‪.‬‬ ‫‪ )3‬مدار چرخشی زمین‪ ،‬بیضی نزدیک به دایره است‪.‬‬ ‫(سراسری ‪)93‬‬ ‫‪9-9‬در نظریءه زمین‌مرکزی‪ ،‬مدار گردش خورشید در میان کدام جرم‌های آسمانی قرار گرفته است؟‬ ‫‪ )4‬ماه و زمین‬ ‫‪ )3‬عطارد و ماه‬ ‫‪ )2‬زهره و عطارد‬ ‫‪ )1‬مریخ و زهره‬ ‫‪1010‬همءه موارد زیر از نتایج مطالعات کوپرنیک می‌باشد‪ ،‬به‌جز ‪...............‬‬ ‫‪ )2‬چرخش زمین حول محور خود‬ ‫ ‬ ‫‪ )1‬گردش سیارات به دور خورشید‬ ‫‪ )4‬بیضی‌بودن مدار گردش زمین‬ ‫ ‬ ‫‪ )3‬دایره‌ای‌بودن مدار گردش ماه‬ ‫ ‪ 11-‬نظریءه زمین مرکزی و خورشید مرکزی در کدام موارد با یکدیگر مشابه‌اند؟‬ ‫‪ )2‬فاصلءه سیارات از خورشید و جهت حرکت سیارات‬ ‫ ‬ ‫‪ )1‬شکل مدار و جهت حرکت سیارات‬ ‫‪ )4‬قرارگیری اجرام آسمانی در منظومءه شمسی و شکل مدار حرکت سیارات‬ ‫‪ )3‬تعداد سیارات منظومءه شمسی و فاصلءه آن‌ها از یکدیگر‬ ‫‪1212‬چند مورد عبارت زیر را به درستی تکمیل می‌کند؟‬ ‫«در مدل زمین‌مرکزی بطلمیوس با در نظر گرفتن ترتیب توالی مدارهای گردشی‪ ،‬مدار گردش ‪...............‬به دور زمین بین مدار ‪...............‬قرار دارد‪».‬‬ ‫ب) مریخ ـ مشتری و خورشید‬ ‫ ‬ ‫الف) ماه ـ زهره و خورشید‬ ‫ت) عطارد ـ مریخ و خورشید‬ ‫ ‬ ‫پ) زهره ـ عطارد و خورشید‬ ‫‪4 )4‬‬ ‫‪3 )3‬‬ ‫‪2 )2‬‬ ‫‪1 )1‬‬ ‫‪1313‬نیکوالس کوپرنیک‪ ،‬ستاره‌شناس لهستانی براساس کدام مورد‪ ،‬نظریءه خورشیدمرکزی خود را بیان کرد؟‬ ‫‪ )2‬با مشاهدءه حرکت ظاهری ماه و خورشید‬ ‫‪ )1‬با بررسی دقیق یادداشت‌های ستاره‌شناسان‬ ‫‪ )4‬با مطالعءه حرکت سیارات در زمان‌های مختلف‬ ‫‪ )3‬با مشاهدءه حرکت روزانءه خورشید در آسمان‬ ‫‪1414‬همءه عبارت‌ها براساس نظریءه بطلمیوس درست‌اند‪ ،‬به‌جز‪:‬‬ ‫‪ )۱‬ماه‪ ،‬اولین و نزدیک‌ترین جرم آسمانی است که به دور زمین می‌چرخد‪.‬‬ ‫‪ )۲‬مدار گردش زهره به دور زمین بین مدارهای عطارد و خورشید قرار دارد‪.‬‬ ‫‪ )۳‬خورشید چهارمین جرم آسمانی است که به دور زمین در حال گردش است‪.‬‬ ‫‪ )۴‬مشتری دورترین و آخرین سیاره‌ای است که به دور زمین در حال گردش است‪.‬‬ ‫‪1515‬یوهانس کپلر کدام مورد را در نظریءه خورشید مرکزی نیکوالس کوپرنیک اصالح کرد؟‬ ‫‪ )2‬نتیجءه چرخش زمین به دور خورشید‬ ‫ ‬ ‫‪ )1‬چگونگی فاصلءه سیاره‌ها با خورشید‬ ‫‪ )4‬چرخش سیاره‌هایی به‌جز زمین به دور خورشید‬ ‫ ‬ ‫‪ )3‬ترتیب قرارگیری سیاره‌ها در مدار‬ ‫‪1616‬کدام‌یک از موارد زیر‪ ،‬به طور مشترک در نظریه‌های نجومی بطلمیوس و کوپرنیک مطرح شده است؟‬ ‫‪ )2‬گردش ساعتگرد سیارءه مریخ در مدار دایره‌ای خود‬ ‫‪ )1‬حرکت ظاهری و روزانءه خورشید در آسمان‬ ‫‪ )4‬گردش تعدادی جرم آسمانی در مدار دایره‌ای به دور جرم مرکزی‬ ‫‪ )3‬زمان گردش یک دور جرم آسمانی فرضی به دور سیارءه مرکزی‬ ‫(سراسری ‪)98‬‬ ‫‪1717‬در کدام زمینه‪ ،‬به نظریءه خورشیدمرکزی کوپرنیک‪ ،‬ایراد وارد است؟‬ ‫‪ )2‬در نظر نگرفتن حرکت چرخشی سیارات‬ ‫ ‬ ‫‪ )1‬شکل مدار گردش سیارات‬ ‫‪ )4‬ظاهری‌بودن حرکت روزانءه خورشید از چشم ناظر زمینی‬ ‫‪ )3‬همراهی ماه و زمین در گردش انتقالی به دور خورشید‬ ‫‪1818‬کدام گزینه با نظریءه «نیکوالس کوپرنیک» مغایرت دارد؟‬ ‫‪ )2‬حرکت سیارات در زمان‌های مختلف مطالعه شد‪.‬‬ ‫‪ )1‬حرکت روزانءه خورشید در آسمان ظاهری است‪.‬‬ ‫‪ )4‬زمین همراه با ماه‪ ،‬مانند دیگر سیاره‌ها در مدار دایره‌ای می‌گردند‪.‬‬ ‫‪ )3‬سیارات در جهت عقربه‌های ساعت به دور خورشید می‌گردند‪.‬‬ ‫‪1919‬کدام عبارت را می‌توان در دو نظریءه زمین‌مرکزی و خورشیدمرکزی به کار برد؟‬ ‫‪ )2‬مدار گردش اجرام آسمانی دایره‌ای شکل است‪.‬‬ ‫‪ )1‬زهره همیشه بین زمین و خورشید قرار می‌گیرد‪.‬‬ ‫‪ )4‬سرعت گردش انتقالی سیارات به دور مرکز‪ ،‬دائم در حال تغییر است‪.‬‬ ‫‪ )3‬سیارات در مدارهایی بیضی‌شکل به دور مرکز منظومه می‌چرخند‪.‬‬ ‫‪2020‬بر‌اساس قوانین یوهانس کپلر می‌توان گفت ‪...............‬‬ ‫‪ )1‬مدار حرکت همءه سیارات به دور خورشید دایره‌ای‌شکل است و خورشید در مرکز دایره قرار گرفته است‪.‬‬ ‫‪ )2‬زمان یک دور گردش سیارات به دور خورشید‪ ،‬با افزایش فاصلءه آن‌ها از خورشید زیاد می‌شود‪.‬‬ ‫‪ )3‬زمین‪ ،‬شکلی کروی دارد و در یک مدار بیضی‌شکل به دور خورشید که در مرکز بیضی قرار دارد‪ ،‬می‌چرخد‪.‬‬ ‫‪ )4‬هر سیاره چنان به دور خورشید می‌گردد که در زمستان‌ها از خورشید دور و در تابستان‌ها به آن نزدیک می‌شود‪.‬‬ ‫‪21‬‬ ‫ﻣﺷﺎوره و راھﻧﻣﺎی اﻧﺗﺧﺎب ﺑﮭﺗرﯾن ﻣﻧﺎﺑﻊ ﮐﻧﮑور ‪021-28425210 :‬‬  ‫‪telegram.me/medabook_com www.medabook.com‬‬ ‫‪2121‬کدام گزینه با عبارت زیر مطابقت دارد؟‬ ‫«هر سیاره‪ ،‬چنان به دور خورشید می‌گردد که خطی که سیاره و خورشید را به هم وصل می‌کند‪ ،‬در زمان‌های مساوی‪ ،‬مساحت‌های مساوی ایجاد می‌کند‪».‬‬ ‫‪ )2‬سرعت چرخش زمین به دور خودش‪ ،‬ثابت است‪.‬‬ ‫‪ )1‬سرعت گردش زمین به دور خورشید‪ ،‬ثابت نیست‪.‬‬ ‫‪ )4‬زمین در یک مدار بیضی‌شکل به دور خورشید می‌چرخد‪.‬‬ ‫‪ )3‬سرعت چرخش زمین به دور خودش‪ ،‬ثابت نیست‪.‬‬ ‫‪2222‬تفاوت اساسی نظریءه یوهانس کپلر و نیکوالس کوپرنیک در کدام مورد است؟‬ ‫‪ )4‬مدت‌زمان گردش انتقالی سیارات‬ ‫‪ )3‬جهت حرکت انتقالی سیارات‬ ‫‪ )2‬شکل هندسی مدار سیارات‬ ‫‪ )1‬جهت حرکت وضعی سیارات‬ ‫‪2323‬در ارتباط با گردش سیارات‪ ،‬کدام گزینه با قوانین کپلر مغایرت دارد؟‬ ‫‪ )1‬جهت گردش سیارات به دور خورشید‪ ،‬پادساعت‌گرد می‌باشد‪.‬‬ ‫‪ )2‬زمان یک دور گردش سیاره‪ ،‬با افزایش فاصله از خورشید افزایش می‌یابد‪.‬‬ ‫‪ )3‬خطی که سیاره و خورشید را به هم وصل می‌کند‪ ،‬در زمان‌های مساوی مساحت‌های مساوی ایجاد می‌کند‪.‬‬ ‫‪ )4‬محل قرارگیری خورشید‪ ،‬در مرکز مدار بیضوی شکل سیارات می‌باشد‪.‬‬ ‫‪2424‬کدام نتیجه را می‌توان از این گفتءه کپلر گرفت؟‬ ‫«هر سیاره چنان به دور خورشید می‌گردد‪ ،‬که خطی فرضی که سیاره و خورشید را به هم وصل می‌کند‪ ،‬در زمان‌های مساوی‪ ،‬مساحت‌های مساوی را ایجاد می‌کند‪».‬‬ ‫‪ )1‬مدار سیاره‌ها به دور خورشید‪ ،‬بیضی نزدیک به دایره است‪.‬‬ ‫‪ )2‬سرعت حرکت سیاره‌ها در طی یک گردش کامل به دور خورشید‪ ،‬همیشه ثابت نیست‪.‬‬ ‫‪ )3‬زمانی‌که نور خورشید به نیمکرءه شمالی عمود می‌تابد‪ ،‬در نیمکرءه جنوبی مایل می‌تابد‪.‬‬ ‫‪ )4‬با افزایش فاصلءه هر سیاره تا خورشید‪ ،‬زمان یک دور گردشش هم افزایش پیدا می‌کند‪.‬‬ ‫‪2525‬کدام گزینه‪ ،‬در رابطه با مهم‌ترین نظریه‌های مربوط به منظومه شمسی نادرست است؟‬ ‫‪ )1‬کپلر‪ ،‬در قانون اول خود بیان کرد که خورشید همواره در یکی از دو کانون مدار بیضوی سیارات قرار دارد‪.‬‬ ‫‪ )۲‬کوپرنیک‪ ،‬بیان کرد که حرکت روزانءه خورشید در آسمان‪ ،‬ظاهری و نتیجءه چرخش زمین به دور محور خود است‪.‬‬ ‫‪ )۳‬ابوسعید سجزی‪ ،‬با اندازه‌گیری‌های دقیق و تفسیر درست یافته‌های علمی ایرادهایی بر نظریءه زمین‌مرکزی وارد کرد‪.‬‬ ‫‪ )۴‬بطلمیوس‪ ،‬با مشاهدءه حرکت ظاهری زمین و خورشید‪ ،‬به این نتیجه رسید که زمین‪ ،‬در مرکز عالم قرار دارد‪.‬‬ ‫‪2626‬کدام عبارت با توجه به «قانون دوم کپلر» درست است؟‬ ‫‪ )1‬در محدودءه اسفند تا فروردین‪ ،‬زمین نسبت به محدودءه مرداد تا شهریور‪ ،‬مسافت کم‌تری را طی می‌کند‪.‬‬ ‫‪ )2‬در محدودءه شهریور تا مهر‪ ،‬زمین نسبت به محدودءه فروردین تا اردیبهشت‪ ،‬مسافت بیشتری را طی می‌کند‪.‬‬ ‫‪ )3‬در محدودءه اسفند تا فروردین‪ ،‬زمین نسبت به محدودءه مرداد تا شهریور‪ ،‬مسافت بیشتری را طی می‌کند‪.‬‬ ‫‪ )4‬در محدودءه شهریور تا مهر‪ ،‬زمین نسبت به محدودءه فروردین تا اردیبهشت‪ ،‬مسافت کم‌تری را طی می‌کند‪.‬‬ ‫‪2727‬با توجه به قانون دوم کپلر‪ ،‬محدوده‌های ‪ MN‬و ‪ PQ‬به ترتیب کدام ماه‌های شمسی‬ ‫را نشان می‌دهند؟‬ ‫‪ )1‬شهریور ـ اسفند‬ ‫‪ )2‬بهمن ـ مرداد‬ ‫‪ )3‬دی ـ خرداد‬ ‫‪ )4‬خرداد ـ دی‬ ‫‪2828‬کدام گزینه با توجه به شکل مقابل و براساس قوانین کپلر درست است؟‬ ‫‪ )1‬هنگام گردش سیاره به دور خورشید‪ ،‬فاصلءه سیاره تا خورشید ثابت است‪.‬‬ ‫‪ )۲‬با توجه به قانون دوم‪ ،‬مساحت بخش ‪ A‬نمی‌تواند با بخش ‪ B‬برابر باشد‪.‬‬ ‫‪ )3‬سیاره هنگام حرکت در بخش ‪ A‬سرعت بیشتری از بخش ‪ B‬خواهد داشت‪.‬‬ ‫‪ )4‬زمان طی‌شدءه محدودءه ‪ A‬با زمان طی‌شدءه محدودءه ‪ B‬برابر است‪.‬‬ ‫‪2929‬با توجه به شکل قانون دوم کپلر‪ ،‬نسبت مساحت محدوده‌ای که زمین از اول اسفند‌ماه‬ ‫تا آخر فروردین به دور خورشید طی می‌کند‪ ،‬چند برابر مساحت محدوده‌ای است که این‬ ‫سیاره از اول مرداد تا آخر آذرماه طی می‌کند؟‬ ‫‪0 / 5 )1‬‬ ‫‪0 / 6 )2‬‬ ‫‪0 / 4 )3‬‬ ‫‪0 / 25 )4‬‬ ‫‪22‬‬ ‫ﻣﺷﺎوره و راھﻧﻣﺎی اﻧﺗﺧﺎب ﺑﮭﺗرﯾن ﻣﻧﺎﺑﻊ ﮐﻧﮑور ‪021-28425210 :‬‬  ‫‪telegram.me/medabook_com www.medabook.com‬‬ ‫(سراسری ‪)96‬‬ ‫‪3030‬یک واحد نجومی‪ ،‬در چه هنگامی برای کشور ما‪ ،‬کم‌ترین مقدار را دارد؟‬ ‫‪ )4‬تقریباً همءه روزهای مرداد‬ ‫‪ )3‬اول بهار و پاییز‬ ‫‪ )2‬اول زمستان‬ ‫‪ )1‬اول تابستان‬ ‫(سراسری ‪)98‬‬ ‫‪3131‬اگر یک واحد نجومی را برابر با ‪ 1 / 5 ´ 10 km‬فرض کنیم‪.‬نور‪ ،‬فاصلءه متوسط زمین تا خورشید را در کدام زمان طی می‌کند؟‬ ‫‪8‬‬ ‫‪500¢ 0¢¢ )4‬‬ ‫‪480¢ 20¢¢ )3‬‬ ‫‪8¢3¢¢ )2‬‬ ‫‪8¢20¢¢ )1‬‬ ‫‪3232‬ستاره‌شناسان به تازگی سیارءه جدیدی یافته‌اند که حدود ‪ 2/93‬واحد ستاره‌شناسی با خورشید فاصله دارد‪.‬این سیاره حدود چند سال باید طی کند تا‬ ‫یک بار دور خورشید گردش کند؟‬ ‫‪7 )4‬‬ ‫‪6 )3‬‬ ‫‪5 )2‬‬ ‫‪4 )1‬‬ ‫‪3333‬اگر زمان چرخش سیاره‌ای به دور خورشید حدود ‪ 8‬سال به طول انجامد‪ ،‬فاصلءه آن سیاره تا خورشید حدود چند میلیون کیلومتر است؟‬ ‫‪64 )4‬‬ ‫‪4 )3‬‬ ‫‪600 )2‬‬ ‫‪1200 )1‬‬ ‫‪3434‬فاصلءه سیاره‌ای تا زمین‪ ،‬دو برابر فاصلءه زمین تا خورشید است‪.‬مدت‌زمان گردش این سیاره به دور خورشید برابر چند سال زمینی است؟‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4 )4‬‬ ‫‪3 3 )3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪9 )2‬‬ ‫‪2 2 )1‬‬ ‫‪3535‬اگر فاصلءه سیاره‌ای تا خورشید ‪ 9‬برابر فاصلءه زمین تا خورشید باشد‪ ،‬چند سال طول می‌کشد تا این سیاره‪ ،‬یک‌بار دور خورشید بچرخد؟‬ ‫‪81 )4‬‬ ‫‪27 )3‬‬ ‫‪3 )2‬‬ ‫‪1 )1‬‬ ‫‪3636‬شهابی تقریباً هر ‪ 8‬سال‪ ،‬یک بار به دور خورشید می‌گردد‪.‬وقتی این شهاب‪ ،‬زمین و خورشید در یک راستا قرار می‌گیرند‪ ،‬شهاب و زمین‪ ،‬حدود چند‬ ‫(سراسری خارج از کشور ‪)98‬‬ ‫واحد نجومی از یکدیگر فاصله دارند؟‬ ‫‪23 )4‬‬ ‫‪5 )3‬‬ ‫‪4 )2‬‬ ‫‪3 )1‬‬ ‫‪3737‬اگر مدار سیاره‌ای در فاصلءه ‪ 24 ´ 10‬کیلومتری خورشید قرار داشته باشد‪.‬زمان گردش آن به دور خورشید‪ ،‬چند سال است؟‬ ‫‪8‬‬ ‫‪125 )4‬‬ ‫‪64 )3‬‬ ‫‪32 )2‬‬ ‫‪27 )1‬‬ ‫‪3838‬فرض کنید با سفینه‌ای که با سرعت نور حرکت می‌کند از زمین به سمت سیاره‌ای می‌رویم‪.‬اگر پس از طی زمان ‪ 24 / 9‬دقیقه به این سیاره برسیم با فرض‬ ‫(المپیاد علوم زمین ‪)99‬‬ ‫این‌که زمین و سیاره در یک سوی خورشید باشند‪ ،‬مدت‌زمان گردش این سیاره به دور خورشید تقریباً چند سال است؟‬ ‫‪8 )4‬‬ ‫‪8 )3‬‬ ‫‪27 )2‬‬ ‫‪27 )1‬‬ ‫‪3939‬سیاره‌ای در فاصلءه ‪ ۷۱۸‬میلیون کیلومتری زمین قرار دارد‪.‬نور خورشید حدود چند دقیقءه نوری طول می‌کشد تا به این سیاره برسد؟‬ ‫‪36 )4‬‬ ‫‪51 )3‬‬ ‫‪48 )2‬‬ ‫‪29 )1‬‬ ‫‪4040‬با فرض این‌که ‪ 166‬دقیقه طول بکشد تا نور ستاره‌ای به زمین برسد‪ ،‬فاصلءه این ستاره تا زمین برابر چند کیلومتر است؟‬ ‫‪8 ´105 )4‬‬ ‫‪4 / 5 ´108 )3‬‬ ‫‪3 ´109 )2‬‬ ‫‪1 / 2 ´106 )1‬‬ ‫‪4141‬با توجه به شکل و موقعیت سیارات‪ ،‬چند سال طول می‌کشد تا سیارءه ‪ x‬یک چرخش انتقالی به دور خورشید‬ ‫داشته باشد؟‬ ‫‪2 )1‬‬ ‫‪3 3 )2‬‬ ‫‪5 5 )3‬‬ ‫‪2 2 )4‬‬ ‫‪4242‬هرگاه یک ستاره‪ 900 ،‬میلیون کیلومتر از مشتری دورتر باشد‪ ،‬چه مدت‌زمانی طول می‌کشد تا نورش به مشتری برسد؟‬ ‫‪49 / 8 )4‬‬ ‫‪34 / 5 )3‬‬ ‫‪25 / 7 )2‬‬ ‫‪52 )1‬‬ ‫‪4343‬سیاره‌های فرضی ‪ A‬و ‪ B‬به ترتیب هر ‪ 8‬و ‪ 27‬سال‪ ،‬یک بار به دور خورشید می‌گردند‪.‬وقتی این سیاره‌ها‪ ،‬زمین و خورشید در یک راستا قرار گیرند‪،‬‬ ‫آن‌گاه نسبت فاصلءه بین سیارءه ‪ A‬و خورشید به فاصلءه سیارءه ‪ B‬و زمین‪ ،‬برابر چند است؟‬ ‫‪0 / 25 )4‬‬ ‫‪0 / 5 )3‬‬ ‫‪4 )2‬‬ ‫‪2 )1‬‬ ‫‪4444‬فاصلءه سیاره‌ای فرضی از زمین برابر ‪ 124 / 44‬واحد نجومی است‪.‬زمان یک دور گردش این سیاره به دور خورشید تقریباً برابر چند سال زمینی است؟‬ ‫‪1405 )4‬‬ ‫‪1382 )3‬‬ ‫‪1508 )2‬‬ ‫‪1257 )1‬‬ ‫‪4545‬زمان یک دور گردش سیاره‌ای به دور خورشید برابر ‪ 5 5‬سال زمینی است‪.‬فاصلءه این سیاره از خورشید برابر چند دقیقءه نوری است؟‬ ‫‪58 / 1 )4‬‬ ‫‪41 / 5 )3‬‬ ‫‪33 / 2 )2‬‬ ‫‪24 / 9 )1‬‬ ‫‪4646‬اگر فاصلءه مدار سیاره‌ای تا مدار گردش زمین ‪ 450 ´ 106 km‬باشد‪ ،‬طول سال در این سیاره‪ ،‬چند ماه زمینی به طول می‌انجامد؟‬ ‫‪96 )4‬‬ ‫‪84 )3‬‬ ‫‪72 )2‬‬ ‫‪58 )1‬‬ ‫‪4747‬سیاره‌ای تقریباً هر ‪ 512‬سال یک بار به دور خورشید می‌گردد‪.‬مدار این سیاره در چند کیلومتری خورشید قرار داشته و حدود چند واحد نجومی با زمین‬ ‫فاصله دارد؟‬ ‫‪ 9 / 6 ´10 )4‬ـ ‪63‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪ 5 / 4 ´10 )3‬ـ ‪48‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪ 5 / 4 ´10 )2‬ـ ‪63‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪ 9 / 6 ´109 )1‬ـ ‪48‬‬ ‫‪23‬‬ ‫ﻣﺷﺎوره و راھﻧﻣﺎی اﻧﺗﺧﺎب ﺑﮭﺗرﯾن ﻣﻧﺎﺑﻊ ﮐﻧﮑور ‪021-28425210 :‬‬  ‫‪telegram.me/medabook_com www.medabook.com‬‬ ‫‪4848‬ستارءه ‪ Proxima Centuary‬بعد از خورشید نزدیک‌ترین ستاره به ما می‌باشد‪.‬فاصلءه این ستاره از خورشید برابر ‪ 270‬هزار واحد نجومی است‪.‬حساب‬ ‫کنید فاصلءه این ستاره از زمین حدود چند سال نوری است؟ (فاصلءه زمین تا خورشید ‪ 8 ‬دقیقءه نوری)‬ ‫‪8 )4‬‬ ‫‪5 )3‬‬ ‫‪10 )2‬‬ ‫‪4 )1‬‬ ‫‪4949‬دو سیارءه ‪ x‬و ‪ y‬به دور خورشید در حال گردش هستند‪.‬فاصلءه مدار گردش آن‌ها از یکدیگر یک واحد نجومی است‪.‬اگر مدار گردش سیارءه ‪ x‬به خورشید‬ ‫نزدیک‌تر و زمان گردش سیارءه ‪ y‬برابر با ‪ 2 2‬سال زمینی به طول انجامد‪ ،‬نام سیارءه ‪ x‬چیست؟‬ ‫‪ )4‬مریخ‬ ‫‪ )3‬زمین‬ ‫‪ )2‬زهره‬ ‫‪ )1‬عطارد‬ ‫‪5050‬در جدول روبه‌رو فاصلءه چهار سیاره تا خورشید بر‌حسب دقیقءه نوری آورده شده‬ ‫سیاره‬ ‫‪D‬‬ ‫‪B‬‬ ‫‪C‬‬ ‫‪A‬‬ ‫است‪.‬کدام سیاره از نظر زمانی سریع‌تر از بقیه به دور خورشید گردش می‌کند؟‬ ‫فاصله تا خورشید‬ ‫‪66 / 4‬‬ ‫‪41 / 5‬‬ ‫‪58 / 1‬‬ ‫‪49 / 8‬‬ ‫‪B )2‬‬ ‫‪A )1‬‬