Üriner Sistem Hastalıklarında Fitoterapi PDF

FİTOTERAPİ FKZT 14 001 02 0 02.12.24-8. HAFTA Üriner Sistem Hastalıklarında Kullanılan Fitofarmasötikler Dr. Öğr. Üyesi Merve Yüzbaşıoğlu Baran SBÜ Gülhane Eczacılık Fak. Farmakognozi AbD [email protected] Üriner sistem-Genitoüriner sistem  Üriner Sistem Enfeksiy...

FİTOTERAPİ FKZT 14 001 02 0 02.12.24-8. HAFTA Üriner Sistem Hastalıklarında Kullanılan Fitofarmasötikler Dr. Öğr. Üyesi Merve Yüzbaşıoğlu Baran SBÜ Gülhane Eczacılık Fak. Farmakognozi AbD [email protected] Üriner sistem-Genitoüriner sistem  Üriner Sistem Enfeksiyonları İdrar yolu infeksiyonu; Ürotelyumun bakteriyel saldırıya (%70-90 E. coli) karşı vermiş olduğu, genellikle bakteriüri ve pyürinin eşlik ettiği, inflamatuvar yanıttır. İdrar yolu enfeksiyonları (İYE); sistit (mesane/alt idrar yolu enfeksiyonu) ve piyelonefriti (böbrek/üst idrar yolu enfeksiyonu) içerir. Her yıl 7 milyondan fazla hastada üriner sistem enfeksiyonu (ÜSE) gelişmektedir Kadınlarda; Üretranın kısa ve anüse yakın olması nedeniyle daha sık olup , 18-24 yaş arası cinsel aktif kadınlarda pik yapmaktadır Erkeklerde; Üretranın uzun olması Prostat sıvısının bakterisidal özelliğinden dolayı 1-50 yaş arasında ÜSE görülme sıklığı %1 ‘in altındadır Üriner Sistem Enfeksiyonlarında Kullanılan Bitkiler Vaccinium macrocarpon (Ericaceae), Turnayemişi, Cranberry TANIM KİMYASAL BİLEŞİMİ Taze veya kurutulmuş Organik asitler; meyveler Sitrik asit, malik asit, kinik Meyvelerden hazırlanan asit, benzoik asit içecekler Fenolik bileşikler Antosiyaninler Proantosiyanidinler (tanenler) Flavonoitler Karbonhidratlar Fruktoz ve oligosakaritler  KLİNİK ÖZELLİKLER Terapötik endikasyonları Üriner sistem enfeksiyonlarının tedavisi ve önlenmesi Doz 15 ml meyve suyu x 2 /gün 400 mg kuru meyve x3 /gün **514 mg Turnayemişi ekstresi **36 mg proantosiyanidin 400-800 mg ekstre içeren kapsül x 2 /gün KLİNİK ÖZELLİKLER Kullanım süresi üEnfeksiyonun önlemesinde 6-12 ay Kontrendikasyonları (bilinmiyor) Uyarılar ve önlemler: üMeyve suyunun yüksek kalorisi (diyabetliler!!!) üYeterli miktarda su alımı önemli İlaç etkileşimi: Varfarin!!!! Hamilelikte ve emzirmede kullanılışı: üGebelerde güvenli ve sıklıkla tüketilen bir bitkisel ürün!! üAşırı tüketiminden kaçınılmalı  Araç kullanma üzerine olan etki üKayıt yok §İstenmeyen Etkiler: üTadının tolere edilebilirliği ? Doz aşımı: üMeyve suyunun asidik özelliği ve yüksek oksalat içeriğinden dolayı ürik asit veya oksalat taşları oluşturabilme riski ??? Klinik Çalışmalar ü2008 tarihli bir derleme çalışması, üBilimsel kriterlere uygun 10 çalışmada 1049 kişiye ait sonuç değerlendirilmesi ü7 çalışmada; Kranberi suyu verilen hastalar Su ya da meyve suyu verilen hastalar üDiğer 3 çalışma *Kranberi tableti/kapsülü *Plasebo Klinik Çalışma Sonuç-Yorum ü12 ay süren çalışma üMeyve suyu veya kapsül / tablet kullananlarda üriner sistem enfeksiyon görülme sıklığı bariz bir şekilde azalmış üKadınlarda daha etkin üYaşlılarda daha az etkin bulunmuş Etki Mekanizması üBakterilerin idrar yolu mukoz membranına tutunmalarının engellenmesi üFruktoz ve proantosiyanidinlerin E. coli’nin tutunmasını engellediği üÖzellikle polifenolik bileşiklerin aktiviteden sorumlu olabileceği saptanmıştır Üriner Sistem Enfeksiyonlarında Kullanılan Bitkiler Arctostaphylos uva-ursi (Ericaceae), Bearberry, Ayı üzümü TANIM vArctostaphylos uva-ursi’nin kurutulmuş yaprakları vEn az %7 arbutin KİMYASAL BİLEŞİMİ Fenol glikozitleri; Arbutin Metilarbutin Gallik tanenler Flavonoitler Triterpenler KLİNİK ÖZELLİKLER Terapötik endikasyonları vKomplike olmayan alt üriner sistem enfeksiyonlarında (sistit) vDiüretik Doz Günlük 400-800 mg arbutin’e tekabul eden kurutulmuş yaprakların soğuk su infüzyonu Çocuklar için önerilmez  1,4 g bearberry yaprak ekstresi Kullanım süresi vMaksimum 2 hafta vEğer 1. hafta içinde semptomlar kötüleşirse hekime danışılmalı Kontrendikasyonları vBöbrek rahatsızlığı olanlar Uyarılar ve önlemler: üTedavi süresince bolca su içilmeli üİdrarın alkali yapılması yararlı olabilir—Sodyum bikarbonat ile birlikte verilmesi etkinliğini artırmıştır. Hamilelikte ve emzirmede kullanılışı: Kullanılmamalı İstenmeyen Etkiler: Bulantı ve kusma yapabilir Doz aşımı: Bilgi yoktur Klinik Çalışmalar üİnsanlar üzerinde yapılan çalışmalarda ekstreler veya arbutin kullanılmıştır üHem ekstre hem de arbutin antibakteriyel etki göstermiştir üAntibakteriyel etki özellikle idrar pH 8 olduğunda maksimum olup; pH 6 da etki görülmemiştir  Üroli&azis, böbreklerde biriken sert maddelere verilen addır. Kalsiyum oksalat Ürolitiazis veya ürik asit gibi maddeler idrarda normalde beklenenden daha yüksek (Böbrek yoğunlukta bulunursa böbrek taşı oluşur. Taşı Ciddi ani başlangıçlı ve tek taraflı ağrıyla Hastalığı) seyreder. Ağrı, kasıklar ile genital organlara yayılabilir ve bulantı-kusma eşlik edebilir.  Ürolitiazis Tedavisinde Kullanılan Bitkiler Helichrysium arenarium/ H. plicatum (Asteraceae), Ölmezçiçek, Altın otu TANIM Helichrysium arenarium/ H. plicatum kurutulmuş çiçekleri KİMYASAL BİLEŞİMİ Uçucu yağ Flavonoitler Apigenin 7-glukozit Kemferol ve kersetin glukozitleri Fenolik asitler Klorojenik asit KLİNİK ÖZELLİKLER Terapötik endikasyonları vAnadolu halk tıbbında; -Böbrek taşı düşürmede -Böbrek iltihabında -Ülser ve diyabette vSindirim şikayetlerinde (dispepsi) Doz (D) 1.5 -2 g drog infüzyon şeklinde x 3 / gün KLİNİK ÖZELLİKLER Kullanım süresi üSemptomlar geçene kadar (en fazla 2 hafta) üSemptomlar geçmezse hekime danışılmalı Kontrendikasyonları üAsteraceae familyası bitkilerine karşı alerjisi olanlar Uyarılar ve önlemler: üÇoçuklarda ve 18 yaş altı adölesanlarda kullanılmamalı (veri yok) Uyarılar ve önlemler: Drogun safra salınımını artırma potansiyeli (kolagog etki) nedeniyle safra yolları tıkanıklığı, safra taşı ve KC rahatsızlığında önerilmemekte Drog kullanılmasına rağmen semptomlar geçmezse hekime danışılmalı İlaç etkileşimi: Bilinmiyor Hamilelikte ve emzirmede kullanılışı: Hamilelikte ve emzirme döneminde kullanımı önerilmemekte Farmakodinamik Özellikleri: H. plicatum ekstreleri üzerinde yapılan in vitro ve in vivo çalışmalar; Antimikrobiyal Hipoglisemik Antioksidan etki Ekstre / Sıçanlarda /böbrek taşı oluşumu/ koruyucu etki Ürolitiazis Tedavisinde Kullanılan Bitkiler VIBURNUM sp., Gilaburu, Caprifoliaceae Viburnum opulus türlerinin kabuk, yaprak ve meyveleri geleneksel halk ilacı olarak çeşitli yörelerde antispazmodik, sedatif, diüretik, hemostatik, müshil olarak kullanılır. Ayrıca, dismenore, mide ağrıları, safra, karaciğer ve böbrek hastalıklarında ve özellikle böbrek taşlarına karşı kullanılışları kayıtlıdır.  Viburnum opulus meyvelerinde bulunan kimyasal bileşikler: Hidroksibenzoik asit Hidroksisinnamik asit Flavanoller Antosiyaninler Klorojenik asit § Klinik çalışmalarda, çapı