S1:6.docx - Geschiedenis van Latijns-Amerika - PDF

[S1.] [Tijdlijn:] 40.000 v.Chr.: De aankomst van de eerste volkeren over de Beringstraat. De Tiwanaku 2000 voor Christus: Het Bolivia van vandaag. Indrukwekkende architectuur + agrarische vooruitgang. Belangrijke invloed op latere Andescultuur, voorbeeld: Los Inca\'s. Achteruitgang door milieu/s...

[S1.] [Tijdlijn:] 40.000 v.Chr.: De aankomst van de eerste volkeren over de Beringstraat. De Tiwanaku 2000 voor Christus: Het Bolivia van vandaag. Indrukwekkende architectuur + agrarische vooruitgang. Belangrijke invloed op latere Andescultuur, voorbeeld: Los Inca\'s. Achteruitgang door milieu/sociale factoren: versnippering van hun samenleving door concurrentie om grondstoffen zoals water en land. De Valdivias 3500 BC-1500 BC: Huidig Ecuador. Geavanceerd aardewerk + vroege landbouwpraktijken. Ondergang (vermoedelijk) door uitputting van grondstoffen. Verval van gebruiken en handelsnetwerken die leiden tot uiteindelijke ondergang. *[Teotihuacan 300 na Chr. - 900 na Chr: ]* Oude stad. Het huidige Mexico. Piramides zon en maan. Cultureel economisch centrum van Meso-Amerika. Verval door interne strijd en milieuveranderingen. De Mochica 0- 750 na Chr: Noordelijke kust van Peru. Geavanceerde irrigatie + keramiek. Afname milieuproblemen en sociale onrust. De Nazca 100-800 na Chr: Zuidelijk Peru. Textiel. Verval: milieuveranderingen en uitputting van grondstoffen. De Maya\'s 200 na Chr. - 900 na Chr: Geavanceerd schrift + astronomische kennis. Verval: milieustress, oorlogvoering en sociale onrust. De Inca\'s 1200AD- 1600AD: Grootste precolumbiaanse rijk, geconcentreerd in Peru. Geavanceerde techniek en architectuur. Verval door Spaanse verovering. Azteken 1300-1521AD: Het huidige Mexico. Complexe sociale structuren. Het viel door de Spaanse verovering. **Belangrijke kennis door de antwoorden op de huiswerkvragen:** Welke culturele dimensies [van Hofstede] herken je? **\"Familisme\"** komt overeen met de dimensie collectivisme-individualisme (de landen in de Spaans Amerika collectivistisch zijn). Religie is ook een belangrijke waarde in collectivistische culturen. De term *\"respect\"* komt overeen met de dimensie van *afstand tot de macht* (de landen in Latijns-Amerika scoren erg hoog op deze dimensie). De landen van Latijns-Amerika zijn behoorlijk mannelijk. **\"Machismo\"** Mannen moeten sterk en mannelijk zijn en de familie. **Marianisme\"** Vrouwen moeten zich gedragen als de Maagd Maria. Ze moeten moreel sterk zijn, goed lijden en zuiver zijn. De beschrijving van de term \"**fatalisme\"** komt overeen met de dimensie van oriëntatie op lange en korte termijn. Volgens de gegevens van Hofstede hebben Latijns-Amerikaanse landen een kortetermijnoriëntatie. **\"Fatalisme:** *Antwoorden die worden gegeven in het artikel: Centrale dimensies van cultuur en communicatie in Latijns-Amerika vandaag de dag.* Noem 4 aspecten die belangrijk voor je waren. 1\. De meest collectivistische landen in Latijns-Amerika zijn de landen met de meest collectivistische stempel inheemse volkeren was en is sterk aanwezig in de nationale cultuur. Solidariteit is een kwestie van overleven. 2\. In collectivistische samenlevingen zijn persoonlijke relaties belangrijker. dan de taken die vervuld moeten worden, ook op het werk. 3.Latijns-Amerika is een cultuur met een hoge context: communicatie is meer impliciet en is te zien in lichaamstaal en gebaren. Het is ook dichter in de communicatie en wordt er meer belang gehecht aan harmonie en relaties. goede interpersoonlijke vaardigheden. 4\. De koloniale samenleving in Latijns-Amerika was collectivistisch-verticaal: er was veel collectivisme. afstand tussen de sociale klassen (gebaseerd op etnische verschillen), en een lage sociale cohesie. De revoluties van de tweede helft van de vorige eeuw geprobeerd om deze hiërarchische volgorde te veranderen. Maar het blijkt niet zo eenvoudig om te veranderen de waardeoriëntaties van een cultuur. Belangrijke inzichten uit het artikel zijn ook: Latijns-Amerika heeft een cultuur die gericht is op \"zijn\" (je familie \"**apellidismo**\", klasse, etc.). sociaal, huidskleur). En dat dit je lot bepaalt (**fatalisme)**f. In lessen Er is meer fatalisme. Het vindt zijn oorsprong in de koloniale tijd. Maar veel Bestemmingen veranderen en de tijd zal leren of migratie op de lange termijn zal veranderen. de waardeoriëntaties van Latijns-Amerikaanse landen. Over het algemeen heeft Latijns-Amerika een **collectivistisch-verticale** cultuur (hiërarchie en personalisme, een gevolg van het koloniale erfgoed). Maar er zijn belangrijke verschillen tussen landen. 1.11Waarom had de religie van de Maya\'s een religieus karakter? **animistisch**? Omdat ze geloofden dat alle wezens en alle dingen een spirituele essentie hadden. 1.16 Wat is volgens het boek Cultura en el mundo hispanohablante de legende van de Azteken (98) Volgens de legende liepen de Azteken twee eeuwen rond tot ze een Adelaar die een slang verslindt die op een bloeiende boom zit; dit was het teken door de goden voorspeld om daar hun hoofdstad Tenochtitlán, tegenwoordig Ciudad de la Plata, te stichten. van Mexico. 1.23 Pre-Columbiaans Amerika: Wat deden de Nazca\'s? Ze tekenden gigantische silhouetten van dieren van onbekende betekenis op de grond. 1.28 Wat zegt het boek Cultuur in de Spaanstalige wereld over de Inca\'s (172)? \(179) (179) In de 11e eeuw vestigden de Inca\'s zich er en vormden het grootste rijk ter wereld. Amerika: alle gebieden in de Andes, van het zuiden van Colombia tot het midden van Amerika Chili. Ondanks hun immense macht bleven de Spaanse troepen onder het bevel van Francisco Pizarro versloeg hen in **1533**, waarmee de koloniale periode begon. Met betrekking tot een van de meest ontwikkelde culturen van pre-Spaans Amerika. Ontstaan in de Peruaanse Andes en verspreidde zich van Colombia naar het noorden van Chili. (en Argentinië). [De Inca\'s ontwikkelden een zeer geavanceerd schrift, maar het] [vond een systeem uit van koorden en knopen van verschillende kleuren, quipus genaamd, dat] [waarmee ze gegevens konden verzenden.] Hun taal was Quechua, een taal die de inheemse bevolking blijven zich uitspreken in Peru, Ecuador en Bolivia. De Inca was de soeverein (koning) die over het Incarijk heerste. Hij was ook de hoogste religieus gezag. 1.35 Pre-Columbiaans Amerika: Wat waren de **Ayllus**? Een sociale basiscel, bestaande uit leden van dezelfde familie. 1.37 Cultuur in de Spaanstalige wereld: Wat weet je over de Taïno\'s? Naam 3 aspecten (136) en vul je antwoord aan door deze video te bekijken. 1\. Zij waren de eerste bewoners van (het huidige) Puerto Rico. 2\. Ze verbouwden cassave, pinda\'s, katoen, ananas, tabak\... 3\. Sommige van zijn gebruiken zijn nog steeds bewaard gebleven, zoals de Areyto, een festival van dans met liedjes die episodes uit de inheemse geschiedenis van Puerto Rico vertellen. **Religieuze aspecten en goden etc:** [**Teotihuacán**:] Theocentrisme (dat het leven draait om de verering van de goden), centralisme, trappiramides, enz. 1.6 Precolumbiaans Amerika: Wat betekent \"Teotihuacán\"? Stad van de goden. [**De Maya\'s**:] 1.8 Hoe heet het heilige boek van de Maya\'s en wat wordt erin beschreven (181)? Popol-Vuh. Beschrijft de schepping van de wereld, mythen en een deel van de geschiedenis van het volk. Maya. 1.12 Pre-Columbiaans Amerika: Wat is de naam van de **regengod** van de Maya\'s? **Chaac.** 1.13 Pre-Columbiaans Amerika: Hoe zijn de **voorouders van de mensen** ontstaan? Door Quetzalcoatl (**Kukulkan** voor de Maya\'s) en de god **Orkaan**. Zij creëerden wezens Ze zijn intelligent van maïs en waren de voorouders van het Mayavolk. **[De Azteken:]** 1.17 Pre-Columbiaans Amerika: Waarom waren offers nodig voor de Huitzilopochtli? Zodat de zon elke dag zou blijven opkomen. Het bloed diende als voedsel voor **Huitzilopochtli**, god die garant staat voor het leven, de wereldorde en de opeenvolging van tijd. (Precolumbiaans Amerika). 1.18 Pre-Columbiaans Amerika: Wie was **Quetzalcoatl**? **De belangrijkste god van de Azteken.** **[Los Mochichas:]** Voor de Mochica\'s was goud heilig, ze verhitten goud als een vorm van ritueel. religieuze of goddelijke dienst. Ze geloofden dat goud het bloed van de zonnegod was. **[De Inca\'s:]** 1.31 Precolumbiaans Amerika: Wat is de naam van de god die volgens de Inca\'s de schepper van de wereld en de mensheid? **Viracocha.** 1.32 Precolumbiaans Amerika: Wat is de naam van **de zonnegod** van de Inca\'s? **Inti.** 1.33 Precolumbiaans Amerika: Wie is **Pachamama**? Ze is **Moeder Aarde**. Godin van vruchtbaarheid en vruchtbaarheid. [S2.] [Tijdlijn:] 1492: Columbus kwam aan in Amerika (Abya Yala) 1494: Verdrag van Tordesillas: Overeenkomst tussen Spanje en Portugal gericht op het oplossen van geschillen over nieuw ontdekt land. 1520: De verovering van het Azteekse rijk. La Malinche: Ook bekend als Malintzin, was een Nahua-vrouw die een cruciale rol speelde als tolk en adviseur van Hernán Cortés tijdens de Spaanse verovering van het Azteekse Rijk. **Moeder van de eerste Mestizo.** Hernán Cortés: Conquistador verantwoordelijk voor de val van het Azteekse Rijk en de vestiging van de Spaanse overheersing in Mexico. 1532: De verovering van het Incarijk. Atahualpa: Hij was de laatste soevereine keizer van het Incarijk vóór de Spaanse verovering. Gevangen genomen door Francisco Pizarro. Francisco Pizarro: Conquistador die het Incarijk in Peru veroverde. Inbedrijfstelling: Arbeidssysteem ingesteld in Amerika. Gedwongen arbeid van inheemsen in ruil voor bescherming + christendom. Kastes: sociale classificatie in Latijns-Amerika op basis van raciale afkomst. Syncretisme: Mengeling van religieuze en culturele overtuigingen en praktijken. Voorbeeld: Santeria in Cuba. Bartolome de las Casas: Spaanse missionaris die een uitgesproken voorstander was van de rechten van de inheemse bevolking en het misbruik van het encomiendasysteem aan de kaak stelde. Bevorderde een humane behandeling tijdens de vroege koloniale periode. De vijfde: Belasting in koloniaal Spaans Amerika die een vijfde van alle edele metalen opeiste die werden gedolven. De stad Potosi droeg vooral bij aan de Spaanse koloniale rijkdom door zilver Mitas: Mitas waren arbeidscontracten die aan de inheemse bevolking werden opgelegd om voor een bepaalde periode in mijnen of landbouwprojecten te werken, vaak onder zware omstandigheden. De inheemsen werden georganiseerd in groepen die ook wel \"carporales\" werden genoemd. Tupac Amaru II: Was een leider van een inheemse opstand tegen de Spaanse koloniale overheersing in Peru tijdens de 18e eeuw. Hij streefde ernaar onderdrukkende praktijken af te schaffen en de rechten van de inheemse bevolking te bevorderen. De roze legende: Of de \"Roze Legende\" verwijst naar een geromantiseerd verhaal over de Spaanse verovering van de Amerika\'s, waarbij het vaak wordt afgeschilderd als een heldhaftige en nobele onderneming en het geweld en de uitbuiting worden gebagatelliseerd. Dit verhaal benadrukt vaak thema\'s als avontuur en ontdekking in plaats van de harde realiteit waarmee de inheemse bevolking werd geconfronteerd. De zwarte legende: Of de \"Zwarte Legende\", verwijst naar een kritisch beeld van de koloniale daden van Spanje, waarin de wreedheid, de uitbuiting en het religieus fanatisme werden benadrukt, vooral tegen inheemse volken, wat in schril contrast stond met de gunstigere verhalen van andere koloniale machten. Simon Bolivar: El Libertador, vocht voor de onafhankelijkheid van verschillende Zuid-Amerikaanse landen. Monroe Doctrine 1823: Amerikaans beleid dat de vrijheid van Amerika bevestigt en Europese landen waarschuwt voor verdere koloniale inmenging of interventie in het westelijk halfrond. **Belangrijke kennis door de antwoorden op de huiswerkvragen:** Abya Yala betekent \'volwassen, levend, bloeiend land\'. De Guna, een inheems volk van Colombia en Panama, zo noemden ze de plek die ze bewoonden. 2.3 Cultuur in de Spaanstalige wereld: Wat gebeurde er op 12 oktober 1492? (140) Christoffel Columbus kwam aan in Amerika. In december 1492 landde hij op een eiland dat hij Hispaniola noemde, wat tegenwoordig de Dominicaanse Republiek en Haïti is. 2.4 Cultuur in de Spaanstalige wereld: Op 27 oktober 1492 dacht Columbus dat hij Waar kwam het eigenlijk aan in Japan (52)? Naar Cuba. Vanaf het begin werden ze gesteund door de Spaanse autoriteiten in hun pogingen om De Spaanse vrouwen trouwden ook met inheemse vrouwen, en dat deden ze ook. Ook Spaanse vrouwen bij wet werden ze aangemoedigd om met \"Indianen\" te trouwen. 2.20 Cultuur in de Spaanstalige wereld (19): Waarom was het zo in de mode om de term \"cultuur\" te gebruiken? \"Worth a Potosi!\", tijdens het koloniale tijdperk? Omdat de keizerlijke stad Potosí erg belangrijk was vanwege de edele metalen die het produceerde. 2.21 Waarom is de Potosi-mijn een open ader? Miljoenen slaven stierven in de mijnen tijdens de koloniale tijd. Het heeft ook geleid tot een vergiftigde erfenis voor de Bolivianen. 2.25 Welke traditionele dansen in Bolivia hebben hun oorsprong in de koloniale tijd en waarom? (23) De caporales en de morenada. De caporales omdat de caporal staat voor de mulat die waakt over het werk in het Yungas-gebied en die de zwarten martelt, onverschillig voor de pijn die ze voelen. Een praktijk die begon in de koloniale tijd. De morenada is een eerbetoon aan de \"Afrikaanse koning\". De zwarte slaven die uit Afrika werden gehaald om coca en andere gewassen te verbouwen, blijven hun koning erkennen, zelfs na zijn gedwongen ballingschap. 2.26 Wat was de op twee na belangrijkste stad in de koloniale tijd en waarmee dreef de stad handel? (86) Antigua, Guatemala. Met cacao, suiker en indigo. 2.30Wie waren de bevrijders van Argentinië en Chili? José de San Martín (Argentinië) en Bernardo O\'Higgins. **Personalisme** en **nepotisme** hebben koloniale wortels. Creolen (families met oorsprong in Europees/Spaans) waren familiegericht, maar met weinig gemeenschapszin. Vandaag de dag vormt dit erfgoed een obstakel voor democratisering en modernisering van instellingen in Latijns-Amerika (Cerda-Hegerl). In de koloniale tijd verdeelden de conquistadores de mensen in drie sociale groepen De belangrijkste, afhankelijk van hun huidskleur (blanken, indianen en zwarten), maar ook van hun kleding en taal. Bevoorrechte posities gingen naar blanken, Indianen moesten werken en tribuut betalen en zwarten konden nauwelijks overleven. Daartussenin was er een complexe rassenvermenging. Deze verdeling van huidskleur en de gevolgen die dit had voor de behandeling en de kansen van mensen wordt vandaag de dag nog steeds herhaald. Gedeeltelijk omdat geschiedenisboeken nog steeds vooral het bevoorrechte, blanke mannenperspectief laten zien. Vandaag de dag is Benkos Biohó een symbool van etnische diversiteit, de rechtvaardiging van het Afro-volk en een referentie voor hele ontwortelde of vergeten volken. 2.38 Hoe werkt de Amerikaanse aanwezigheid in het geschiedenis van Nicaragua (108) en in Panama (112) en in Puerto Rico (136)? Nicaragua: \- In 1856 werd de Amerikaanse avonturier William Walker president, maar kort daarna werd hij Later werd hij van school gestuurd. \- Tussen 1912 en 1933 werd Nicaragua bezet door soldaten van het Amerikaanse leger. Panama: \- In 1903 werd het onafhankelijk met de hulp van de VS. \- Het Panamakanaal (1914) verbindt de Atlantische en Stille Oceaan met elkaar en vergemakkelijkt de doorvaart. van schepen op handelsroutes. Het werd gebouwd met de hulp van Frankrijk en Verenigde Staten. Puerto Rico: \- Puerto Rico is officieel een gemenebest van de Verenigde Staten: de Verenigde Staten en de Verenigde Staten van Amerika. Puerto Ricanen zijn ook Amerikaanse burgers en hebben bijna dezelfde rechten als Puerto Ricanen. rechten. S3. [Tijdlijn] Caudillismo: Politiek/sociaal fenomeen gekenmerkt door autoritair bewind. De macht wordt gehandhaafd door een mix van persoonlijke loyaliteit, militaire steun en populistische aantrekkingskracht. Dit systeem kan leiden tot: politieke fragmentatie, sociale mobilisatie. Deze leiders (Caudillos) ontstonden vaak tijdens perioden van instabiliteit, zoals postkoloniale overgangen of burgeroorlogen. Porfirio Diaz: President bekend om autoritair bewind +moderniseringsinspanningen die de Mexicaanse revolutie ontketenden. Voorbeeld: spoorwegsysteem. Dit kwam vooral buitenlandse investeerders ten goede. Dit leidde tot grootschalige landonteigening onder plattelandsgemeenschappen, wat uiteindelijk de Mexicaanse revolutie uitlokte. De Mexicaanse Revolutie 1910-1920: Grote gewapende strijd gericht op het omverwerpen van Diaz, met belangrijke sociale en politieke veranderingen tot gevolg. Las Soldaderas: Vrouwen die deelnamen aan de revolutie en de rolpatronen van mannen en vrouwen uitdaagden. Hun nalatenschap blijft een belangrijke rol spelen in de bijdrage van vrouwen aan de Mexicaanse geschiedenis. Emiliano Zapata: Was een leidende figuur in de Mexicaanse Revolutie en pleitte voor agrarische hervormingen en de rechten van boeren. **Agrarisch socialisme**, \"Tierra y libertad\". Pancho Villa: Hij wilde de grieven van de boeren aanpakken en land herverdelen, vaak met gewelddadige middelen. Zapatistas: Voornamelijk samengesteld uit inheemse bewoners van Chiaspas. Ze komen op voor de rechten van de inheemse bevolking, sociale rechtvaardigheid en autonomie. **Darcy Ribeiro\'s theorie:** De nadruk ligt op de wisselwerking tussen inheemse, Afrikaanse en Europese invloeden bij het vormen van de identiteit en sociale structuren van de regio in heel Latijns-Amerika. Deze unieke veelzijdige cultuur onderscheidt deze regio\'s vooral op het gebied van sociale ongelijkheid en sociale ontwikkeling. **De Mapuche:** Indigenas uit Chili en Argentinië **Cholos:** Gemengde mensen in Peru en Bolivia. De term weerspiegelt de complexe sociale en raciale dynamiek in deze landen. Kan beledigend zijn. Machismo: Cultureel concept dat de traditionele mannelijke dominantie benadrukt en vaak het idee promoot van mannelijke superioriteit over vrouwen. Beïnvloedt rollenpatronen. Verwachting dat mannen kostwinners en beschermers zijn. Draagt vaak bij aan seksisme en de marginalisatie van vrouwenrechten. Marianisme: Culturele concepten die de rol van de vrouw idealiseren op basis van deugden die geassocieerd worden met de Maagd Maria. Het benadrukt devotie en versterkt vaak stereotypen en beperkt de onafhankelijkheid en kansen van vrouwen buitenshuis. Muxe: Identiteit van het derde geslacht in de Zapotec-cultuur in Oaxaca, Mexico. Het vermengen van mannelijke en vrouwelijke trekken en het uitdagen van traditionele binaire gendernormen. **Belangrijke kennis door de antwoorden op de huiswerkvragen:** 3.7 Hoe eindigde de revolutie en wat gebeurde er met de idealen van Emiliano Zapata en Pancho Villa? Hoe de revolutie eindigt: Madero wordt in 1917 vermoord, maar stelt eerst een nieuwe grondwet op die de macht van de kerk over land afschaft en de gemeenschappelijke gronden teruggeeft aan de oorspronkelijke eigenaars, de boeren. Zapata wordt in 1919 vermoord. Wat er met de idealen gebeurde: landhervorming werd effectief onder de president Lázaro Cárdenas (1934-1940). Maar in 1992 werd artikel 27 gewijzigd en werd het land Gemeenschapsgronden (ejidos) zouden weer verkocht kunnen worden. Volgens Carlos Fuentes droeg de revolutie niets bij aan de democratisering van Mexico. De identiteit van **de caciques** veranderde, maar het instituut van **de caciquismo** bleef onaangetast. De consolidatie van de nationale staat bleef stilstaan. **Het stamhoofdschap:** Belangrijke invloed uitoefenen op gemeenschappen. Corruptie door leiders. Historisch bekend om het ondermijnen van democratische processen. De huidige bevolking van Argentinië is voornamelijk afkomstig van de grote Spaanse en Italiaanse immigraties tussen 1860 en 1930. Wie zijn de Zapatistas? Noem 3 aspecten. 1 De Zapatistas zijn inheemse Maya\'s en boeren uit Chiapas, Mexico. Sinds 1983 bereiden ze in het geheim voorbereidingen voor om het land terug te veroveren dat ze in het verleden hadden bezet. die ze nodig hadden om te overleven, land dat was gestolen van hun voorouders, land dat was beroofd door de rijken, terwijl de armen stierven van honger en ziekte. geneesbaar. 2 In 1994 begonnen ze een revolutie. Ze verklaarden de oorlog aan de regering Mexicaanse en namen het land terug dat van hen was gestolen. Er waren zoveel mensen die hun strijd steunden dat het Mexicaanse congres een wet aannam die de Zapatistische beweging en er werd een wapenstilstand gesloten. En tot op de dag van vandaag zijn de Zapatistas de roep van het Mexicaanse volk om vrede hebben gerespecteerd en de strijd hebben vermeden. Zonder De Mexicaanse regering en haar leger gaan echter door met hun aanvallen op de Zapatistas ondanks dat ze een vredesakkoord hebben getekend. 3 De Zapatistas bouwden hun eigen huizen, ziekenhuizen en scholen. regering. Ze noemen het \"Goed Bestuur\", omdat de mensen het voor het zeggen hebben. Ze werken collectief: geen bazen, niemand die hen vertelde wat ze moesten doen. Ze begonnen te weten mensen uit andere delen van Mexico en andere delen van de wereld. Georganiseerd door grote bijeenkomsten en vieringen om lessen en ideeën te delen over hoe je om een wereld te creëren waarin vele werelden passen. 3.25 Wat betekent candombe voor de Afro-Uruguayaanse gemeenschap? 1 Candombe is en was een element van verzet in de Afro-Colombiaanse gemeenschap. Uruguay. 2 Het zijn verschillende trommels en ritmes die samen Candombe vormen. Het was en is, als een spirituele ontsnapping. Zwarte slaven mochten hun religie, hun religie en hun geloof niet hebben. cultuur. Ze communiceerden via de trommel. 3.27 Lees de definitie van de termen \"machismo\" en \"marianismo\". Machismo is de cultus van viriliteit die wordt gekenmerkt door overdreven en onverzoenlijke agressiviteit in relaties met mannen en door seksuele agressiviteit en arrogantie in relaties met vrouwen. (Evelyn Stevens 1973) Marianisme is de cultus van vrouwelijke spirituele superioriteit, die vrouwen beschouwt als de half goddelijke vrouwen, moreel superieur en spiritueel sterker dan mannen. mensen. Deze spirituele kracht brengt zelfverloochening voort, dat wil zeggen het oneindige vermogen tot nederigheid en opoffering (Stevens 1973). **Afmetingen Hoftstede:** Volgens de statistieken van Hofstede heeft Mexico een hoger percentage mannelijkheid dan de rest van de wereld. Peru. Op de website van Hofstede staat: Met 42 jaar is Peru een tamelijk vrouwelijke samenleving. Deze eigenschap is de bron geweest van veel culturele botsingen en misverstanden. Voor expats was de lokale bevolking afstandelijk of ronduit lui. De werkelijke redenen waren echter de zwakkere prestatiemotivatie van de plaatselijke bevolking, hun voorkeur voor menselijke contacten en familie boven erkenning of rijkdom, en de marginale rol toegekend aan werk door grote delen van de bevolking. Mexico scoort 69 op deze dimensie en is dus een masculiene samenleving. Masculien landen mensen \"leven om te werken\", wordt van managers verwacht dat ze besluitvaardig zijn en assertief, de nadruk ligt op gelijkheid, concurrentie en prestaties en conflicten zijn opgelost door ze uit te vechten. **Mexicaans Spaans:** Chido = cool. Vleselijk = vrienden. Bah! - Wat smerig! Me vale madre - Het kan me niet schelen Niet rotzooien! - Geen jodas! Hoe gaat het güey? - Hoe gaat het man? Het is een bitch - het is moeilijk Wat gaaf! - Hoe cool! Echar la hueva - Niets doen Wat een puinhoop! - Wat een puinhoop! Het voornaamwoord \"le\" wordt ook veel gebruikt. Bijvoorbeeld \"**ándale**\" (haast je) of \"vale, afhankelijk van de context) en \"**órale**\". S4. [Tijdlijn:] De Cubaanse Revolutie 1959: Castro leidt een gewapende opstand tegen Batista. De revolutie was gericht op het aanpakken van sociale ongelijkheden en het vestigen van een socialistische staat. Het markeert ook een cruciaal moment in de dynamiek van de Koude Oorlog, waarbij Cuba op één lijn komt te staan met de Sovjet-Unie. Fulgencio Batista: Een Cubaanse dictator die aan de macht kwam door een staatsgreep. Wilde de economie moderniseren, maar zijn regime werd gekenmerkt door corruptie, onderdrukking en een nauwe relatie met Amerikaanse belangen. Dit wakkerde de oppositie aan en leidde tot de revolutie. Fidel Castro: Trok Batista omver en vestigde een socialistische eenpartijstaat. Zijn leiderschap werd gekenmerkt door sociale hervormingen en autoritair bewind. Invasie van Playa Girón: Mislukte militaire operatie, gesteund door een CIA-macht van Cubaanse ballingen met als doel Castro omver te werpen. De gebeurtenis bracht de VS in verlegenheid en verstevigde Castro\'s macht. Ernesto \"Che\" Guevara: Guerrillaleider. Speelde een prominente rol in de Cubaanse revolutie. Bevorderde revolutionaire bewegingen in andere landen. Speciale periode: Tijd van ernstige economische crisis in Cuba na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie in 1990. Wijdverspreide tekorten. De regering voerde hervormingen door om zich aan te passen, zoals beperkte marktactiviteiten en buitenlandse investeringen. Duurde tot begin jaren 2000. The Notebook: Systeem dat is opgezet om essentiële goederen te verdelen onder de bevolking in tijden van schaarste. Elke burger ontving een libreta die recht gaf op een beperkte hoeveelheid basisvoedsel, artikelen enz. Het zorgde voor toegang tot basisbehoeften, hoewel het bekritiseerd werd om zijn inefficiëntie. **Belangrijke kennis uit het boek:** 1868-1878 de eerste onafhankelijkheidsoorlog vond plaats: slavernij afgeschaft. 1895-1898 De noodzakelijke oorlog leidde tot de definitieve terugtrekking van de Spaanse troepen. 1902: De Republiek Cuba wordt geboren. Een van de belangrijkste producten van Cuba is suiker en rum. De meest westelijke regio: **tabak**. Het meest bekend in de wereld om Habanos of sigaren. In het oosten liggen **de koffieplantages**. **Belangrijke kennis door de antwoorden op de huiswerkvragen:** 4.1 Wat deed Fidel Castro om een einde te maken aan **het regime van** **Fulgencio Batista**? Noem drie aspecten (53) 1\. Organiseerde de aanval op de Moncada kazerne, faalde en ging naar de gevangenis. 2\. Vrijgelaten uit de gevangenis ging hij in ballingschap in Mexico, waar hij de guerrilla Che Guevara ontmoette en de guerrilla-invasie van 1956 plande. 3\. De Cubaanse revolutie zegevierde op 1 januari 1959. 4.2. Hoe was de situatie van de bevolking in Cuba tijdens de regering van Batista? Een groot deel van de bevolking leefde in armoede. De werkloosheid was hoog en de plattelandsbevolking was verarmd. Ze hadden geen landbouwgrond en geen toegang tot gezondheidszorg en onderwijs. Bovendien exploiteerden grote landbouwbedrijven vee en andere bedrijven suiker. 4.4 Noem twee **kenmerken van de vroege periode** van de Cubaanse revolutie. 1 Het aantal stakingen door arbeiders die hogere lonen en betere arbeidsomstandigheden wilden, nam toe. arbeidsomstandigheden. De overheid steunde deze bewegingen, zolang ze invloed zouden hebben op buitenlandse bedrijven. 2 De Cubaanse regering onteigende Amerikaanse olie- en suikerbedrijven. Evenals banken, industrie en commerciële bedrijven. Als reactie daarop schortten de VS hun suikeraankopen op en stelden een handelsembargo in. 4.9 Wat is de \"**nieuwe mens**\" in de context van de Cubaanse revolutie? Wie heeft het uitgevonden, denk je? Het was Che Guevara\'s ideaal om een nieuw systeem van menselijke relaties te creëren. Het artikel legt het niet uit, maar het idee van de nieuwe mens was dat mensen moesten werken voor het plezier van het dienen van de gemeenschap en niet om geld te verdienen of de sociale ladder te beklimmen. Het past binnen de politieke ideologie van de Cubaanse Revolutie, maar volgens deskundigen hebben Cubanen met grote capaciteiten en hoge kwalificaties niet de kans om deze uit te oefenen in banen die hen een tevreden gevoel geven. Ze hebben een enorme creativiteit, maar weinig plaatsen waar ze die in praktijk kunnen brengen. 4.20 Beschrijf wat de dans (Carporal) voorstelt en wat het te maken heeft met de koloniale tijd. De caporal staat voor de mulat die over het werk in het Yungas-gebied waakt en de zwarten martelt, onverschillig voor de pijn die ze voelen. Een praktijk die begon tijdens de koloniale tijd. **Caribisch Spaans** 4.25 Welke kenmerken van het Caraïbisch Spaans kun je herkennen? Spreek de \"r\" uit als een \"l\". 4.26 Welke kenmerken van Caribisch Spaans kun je herkennen in deze scène uit de film \"Una noche\"? \- Cojones = fuck \- Waar kijk je naar? Gebruik van het persoonlijk voornaamwoord wanneer dat niet nodig is. \- Wanneer heb je hem/haar voor het laatst gezien? Gebruik het persoonlijk voornaamwoord wanneer dat niet nodig is. \- Hé, wat ben je aan het doen? Gebruik van het persoonlijk voornaamwoord wanneer dat niet nodig is. 4.27 Hoe zeg je \"verdomme\" in Cubaans Spaans? Bekijk deze scène uit de film \"Havana blues\" om de vraag te beantwoorden. Onzin. 4.28 Andere woorden en uitdrukkingen die in Cuba veel worden gebruikt zijn: ¿Qué bolá asere? (Hoe gaat het, mijn vriend?) \- Het is niet gemakkelijk! (een zin die vaak wordt gebruikt wanneer vragen hoe het met ze gaat) \- Barbaro! (cool) \- Guajiro/a - (boer) Chivatón (klokkenluider)-. Yuma (buitenlands)- Hoe gaat het (hoe gaat het met je?) S5. [Tijdlijn:] 1960-1990 Militairen aan de macht: Talloze staatsgrepen en autoritaire regimes. Belangrijke aspecten zijn: staatsgrepen die democratisch gekozen regeringen omverwerpen, vaak met als argument dat ze het communisme moesten bestrijden of de orde moesten herstellen. Militaire regeringen voerden censuur, politieke gevangenschap en mensenrechtenschendingen uit. Er is ook een context van de koude oorlog, waarbij de VS verschillende regimes steunde als onderdeel van de strategie om de communisten in toom te houden. Regeringen voerden een neoliberaal economisch beleid, vaak met negatieve gevolgen voor ongelijkheid en armoede. Guerra Civil in Guatemala 1960-1996: Conflicten kwamen voort uit diepgewortelde problemen -\> armoede en etnische discriminatie. Door de VS gesteunde staatsgreep in 1954, die de democratisch gekozen Jacobo Arbenz ten val bracht. Linkse guerrilla\'s vormden een antwoord op onderdrukkende regimes. De regering voerde een harde anti-oproerpolitiek die leidde tot schendingen van de mensenrechten en wijdverspreid geweld. Hieronder vielen verdwijningen en martelingen. Het belangrijkste was het plan Sofia, dat gericht was op inheemse dorpen die ervan verdacht werden guerrillastrijders te steunen. Van begin jaren negentig tot 1996 werden vredesonderhandelingen gestart. Efrain Rios Montt: Facto president (1982-1983) die bekend staat om zijn wreedheid. Hij is verantwoordelijk voor genocide en mensenrechtenschendingen. 1976-1983 Militaire dictatuur in Argentinië: De belangrijkste onderdelen waren de staatsgreep op 29 maart 1976. Ze schonden de mensenrechten. Naar schatting 30.000 verdwijningen. Neoliberale economische hervormingen. De dictatuur eindigde door de gevolgen van de oorlog over de Falklandeilanden met Groot-Brittannië, die de geloofwaardigheid van het leger verzwakte en leidde tot het herstel van democratisch bestuur. Jorge Videla 1976-1981: Dictator later veroordeeld voor misdaden tegen de menselijkheid. Operatie Condor: De operatie werd gekenmerkt door wijdverspreide mensenrechtenschendingen zoals grensoverschrijdende ontvoeringen en moorden op verdachte subversieven. Dictatuur in Chili: Staatsgreep op 11 september 1973 onder leiding van Pinochet. Terreurcampagne tegen politieke tegenstanders die opnieuw resulteerde in schending van de mensenrechten. Neoliberaal economisch beleid onder leiding van de \"Chicago Boys\" dat de economie transformeerde, maar ook leidde tot ongelijkheid en sociale onrust. 1980 stelden ze een \"grondwet\" op die de macht van Pinochet consolideerde. Plebisciet in 1988 als gevolg van nationaal en internationaal verzet tegen het bewind van Pinochet. Dus in 1990 keerde Chili terug naar de democratie. **Belangrijke kennis door de antwoorden op de huiswerkvragen:** 5.2 Hoeveel jaar duurde de burgeroorlog in Guatemala? 36 jaar. Van 1960 tot 1996. 5.3 Hoeveel mensen stierven en hoeveel raakten vermist? Meer dan **200.000 mensen stierven** en nog eens **45.000 verdwenen**. 5.4 Wie was verantwoordelijk voor de doden, opereerde hij alleen? Het Guatemalteekse leger, met steun van de Verenigde Staten, die de leden van het Guatemalteekse leger in hun macabere School van de Amerika\'s. 5.7. Wat gebeurde er in de **Dos Erres-gemeenschap**? Wat er in Dos Erres gebeurde is een concreet voorbeeld van hoe genocide werd uitgevoerd. in de inheemse gemeenschappen. Het begon als een represaille van de speciale troepen van het Guatemalteekse leger die op zoek waren naar de guerrillastrijders die hun soldaten hadden gedood. Ze gingen de gemeenschap binnen om bewijsmateriaal te zoeken en de volgende dag begonnen ze iedereen in de gemeenschap te vermoorden (mannen, vrouwen, kinderen). 5.8. Wat gebeurde er in 2009? Het Inter-Amerikaanse Hof voor de Rechten van de Mens veroordeelde de Guatemalteekse staat voor verantwoordelijk voor het bloedbad bij Dos Erres en twee jaar later werden de eerste vier voormalige soldaten veroordeeld. 5.10 Hoe beschrijft José Pablo Feinmann de Argentijnse genocide? Bekend om zijn striktheid, zijn instrumentaliteit en zijn \"rationaliteit\" Bijvoorbeeld: In 1975 zei Videla dat elke methode geldig zou zijn om het \"Nationale Reorganisatieproces\", zoals de strijdkrachten de dictatuur noemden, uit te voeren. \"In Argentinië zullen net zoveel mensen moeten sterven als nodig is om veiligheid te bereiken. 5.13 Hoeveel mensen raakten vermist en wat is er met hen gebeurd? Mensenrechtenorganisaties beweren dat er 30.000 mensen in het land zijn die vermist. 5.17 Wat gebeurde er in Chili na de militaire staatsgreep? 1 In heel Chili **werd een avondklok** afgekondigd en begonnen arrestaties voor talrijke mensen. Degenen die zich verzetten werden onmiddellijk geëxecuteerd. 2 Politieke activiteiten werden opgeschort en de meeste media werden gesloten. communicatie werden afgesloten of gecensureerd. 3 Universiteiten kwamen ook tussenbeide. Veel studenten, academici en ambtenaren werden naar massale detentiecentra geleid. Onder hen de singer-songwriter Victor Jara, die werd vermoord. Bovendien presenteerde de militaire junta zichzelf als de enige politieke macht in het land: De militaire junta presenteerde zichzelf als de enige politieke macht in het land. Het nationale congres en andere instellingen werden opgedoekt. Alleen de rechtbanken bleven onafhankelijk functioneren, hoewel hun onvermogen om de wet toe te passen in zaken van personen die tijdens deze periode werden vastgehouden en/of verdwenen vaak in twijfel werd getrokken. 5.19 Welke economische maatregelen werden er tijdens de dictatuur genomen en wat was de rol van de de chicago boys? De Chicago boys waren experts in neoliberale maatregelen en stelden deregulering, liberalisering, openstelling voor de buitenlandse markt en een subsidiaire rol voor de staat in de economie voor. Ze beoogden de openstelling van de Chileense markt voor buitenlandse handel en de verlaging van tarieven, die producten begunstigden waar Chili comparatieve voordelen had, zoals mijnbouw en landbouw. **Chileens en Argentijns Spaans:** 5.20 Hoe zou je de volgende zinnen uitspreken in Argentinië? 1\. Spreek je Spaans? Spreek je Spaans? 2\. Jij bent toch Argentijns? Jij bent toch Argentijns? Wil je je sleutels? Wil je je sleutels? 5.21 Hoe zouden deze zinnen in Chili worden uitgesproken? 1\. Hoe gaat het? Hoe gaat het? 2\. Wat wil je? Wat wilde je? Bekijk de volgende video en beantwoord de vragen. 5.23 Wat het betekent: 1\. Che. Dude - hey. 2\. Wat een tegenvaller! Een uitdrukking die wordt gebruikt als er iets ergs gebeurt. 3\. Een ei zuigen. Gebruikt als je ergens niet om geeft. Me chupa un huevo - Het kan me niet schelen. 5.24 Een ander woord dat veel gebruikt wordt in Argentinië is \"**coima**\" of het werkwoord \"**coimear**\". Coima betekent omkopen. Coimear is omkopen: geld of geschenken aan iemand geven om iets illegaals te krijgen. Volgende: Schrijf de betekenis op van de volgende **straattaalwoorden**: Bancar = iemand helpen Rayado = gek Trucho = nep, frauduleus Zarpado = een handeling of persoon die de grenzen overschrijdt. Het kan ook cool betekenen. Hinchapelotas = Een persoon die stoort en irriteert. 5.25 \"Pelotudo\"; en \"boludo\"; worden ook veel gebruikt. Wat betekenen ze? Een dom persoon. **Chili** 5.26 Wat het betekent: a\. Bacán. Gaaf. b\. Pololo/a. Vriend/vriendin. c\. Wat een rijk meisje, wat een mooi meisje! 5.27 Wat betekent cachai? Begrijp je dat? 5.29 Wat betekent het woord \"huevón\" (güeón)? Vriend, dwaas, afhankelijk van de context. 5.30 Een beetje oefenen met typisch Spaanse uitdrukkingen en uitspraak in Kun je ook **de** belangrijkste **kenmerken** van de uitspraak (fonisch niveau) **van het Argentijns Spaans** identificeren? Neiging tot aspiratie en verlies van finale /s/: \[**míhmo**\] \'hetzelfde\', \[di.&\#39;xuh.to\] \'afkeer\', \[ra.&\#39;xar\]. \'traan\'. **De uitspraak hiervan als sibilant neemt toe naarmate de sociale status van de** **spreker en komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen.** Het is alsof de \"s\" wordt uitgesproken als een \"h\". 5.31 Bekijk dit interview met Camila Vallejo en benoem de belangrijkste kenmerken van de uitspraak (fonisch vlak) van Chileens Spaans. Deze pagina kan je helpen. Wat het vaakst gehoord wordt is: neiging tot aspiratie en assimilatie van /s/ in de eindpositie van de lettergreep. en naar het **verlies in de laatste woordpositie:** \[lah.&\#39;me.**sah**\] \'de **tafels**\'; \[&\#39;bah.ko\] \'Baskisch\'; \[míhmo\] \'de **tafels**\'; \[&\#39;bah.ko\] \'Baskisch\'; \[míhmo\] \'de tafels\'; \[&\#39;bah.ko\] \'Baskisch hetzelfde\'; \[di.&\#39;xuh.to\] \'ongenoegen\'; \[ra.&\#39;xar\] \'verscheuren\'; \[loh &\#39;to.ro\] \'de stieren\'. Het is alsof de \"s\" wordt uitgesproken als een \"h\". S6. [Tijdlijn:] Afbeelding met tekst, schermopname, kaart Automatisch gegenereerde beschrijving Avocado narcos: Afpersing van lokale avocadoboeren door de kartels in Mexico, vooral in de regio Michoacan. De internationale vraag heeft dit probleem verergerd, waardoor landbouw en georganiseerde misdaad met elkaar verweven zijn geraakt. Dictatoriale periodes in El Salvador: 1931-1939: Generaal Maximiliaan: Gekenmerkt door onderdrukking en het bloedbad onder de boeren in 1932. 1944-1945 Korte democratische periode gevolgd door een terugkeer van het militaire bewind. 1960-1980: Een reeks militair geleide regeringen. Opmerkelijke dictators waren Jose Alberto Magana en generaal Carlos Romero. Deze periode eindigde met de Salvadoraanse burgeroorlog 1980-1992: Salvadoraanse burgeroorlog. 1992-heden: Vredesakkoord in \'92 leidde tot de vestiging van democratie, hoewel corruptie nog steeds bestaat. Oscar Romero: Salvadoraanse rooms-katholieke bisschop en prominent voorvechter van de mensenrechten. Vermoord. Hugo Chavez: Autoritaire president van Venezuela 1999-2013, bekend om zijn socialistische beleid dat hij het Bolivarisme noemde. Operatie Genesis: Salvadoraanse operatie uitgevoerd door de overheid om bendegeweld te bestrijden. Bloedbad van Acteal: De moord op 45 inheemse mannen, vrouwen en kinderen door gewapende groepen die banden hebben met de Mexicaanse regering tijdens de Zapatistische opstand. De slachtoffers waren leden van de pacifistische groep Las Abejas, die zich verzette tegen het geweld en pleitte voor vrede. **Belangrijke kennis door de antwoorden op de huiswerkvragen:** 6.1 Cultuur in de Spaanstalige wereld: Wat zijn de belangrijkste producten en exportproducten? van de volgende landen? Argentinië (9) Sojabonen (granen en olie), auto\'s, olie en gas, maïs, staal, vlees koemelk en koper. Chili (29) Koper en wijn. Colombia (39 Koffie, olie, steenkool, smaragden, suikerriet, textiel en bloemen. Costa Rica (49) Bananen, suiker, cacao, koffie. Cuba (53) Rum, sigaren, medicijnen en vaccins. Mexico (99) Tabak, chemie, voedingsmiddelen en textiel. Mijnbouw en brandstoffen. Grootste zilverproducent ter wereld. Paraguay (117) Bosbouw of voedingsmiddelen, waterkracht. Peru (127) Aardappelen, tomaten, maïs, maca, enz. Puerto Rico (136) farmaceutica, petrochemie, elektronica en textiel Uruguay (145) Veeteelt, toerisme en financiële diensten Venezuela (155) Olie, suikerriet, rijst, maïs, cassave, aardappel, cacao en tabak. Daarnaast: veeteelt, gas, diamanten, steenkool en andere. mineralen zoals bauxiet. 6.3 Mexico wordt soms een \"**narcostaat**\" genoemd. Waarom denk je dat dit zo is? Omdat ze veel geld hebben, kunnen de drugshandelaren de politie, het gerechtelijk apparaat en de politie afkopen. administratie, zelfs de heersers. Fundamentele beslissingen worden genomen door de narcos die soms de feitelijke machthebbers zijn. Aangezien de hogere echelons van de politieke en gerechtelijke besluitvorming geïnfiltreerd zijn door de narcos, kan gezegd worden dat er een geleidelijke vervlechting is van de legale en illegale sferen. Als je niet samenwerkt met de narcos of slecht over hen spreekt, verdwijn je. In Mexico vermoorden de kartels systematisch politie, journalisten, rechters en politici die niet met hen willen samenwerken. In het kort kan gezegd worden dat in Mexico de officiële regering samen met de narcos regeert. Het is een criminele staat. 6.5 Waarom worden Ecuadorianen gedwongen hun land te verlaten? Hoeveel Ecuadorianen zijn de afgelopen jaren geëmigreerd? Want **meer dan 10% van de** Ecuadoraanse **bevolking** is werkloos en velen leven onder de armoedegrens (38,5%). Ongeveer 3 miljoen Ecuadorianen zijn geëmigreerd, voornamelijk naar de Verenigde Staten, Spanje en Italië. 6.9 Wat was de oorzaak van de **dictatoriale** periodes **in El Salvador**? Duizenden doden en vermisten (**minstens 75.000 mensen** (Wikipedia). 6.13 Wat deed Hugo Chávez na het winnen van de verkiezingen in Venezuela in 1998? Was hij voorstander van neoliberaal beleid? Waarom ja/nee? Hij voerde socialistische hervormingen door en voerde een nationalistische ideologie en cultuurbeleid. Bolivariaanse Republiek gedoopt, als eerbetoon aan Simón Bolívar. **Daarom was ik ertegen**, omdat het maatregelen nam die particuliere bedrijven nationaliseerden. Neoliberale regeringen **doen het tegenovergestelde**: ze privatiseren nationale bedrijven. Maar de economie van Venezuela draait ook op **één product: olie**. En dat is een **factor die de economie verzwakt.** 6.14 Wat gebeurde er tijdens **Operatie Genesis** in 1997? In Cacarica (departement Chocó), Colombia, waren 23 Afro-Colombiaanse gemeenschappen van hun grondgebied verdreven in een gezamenlijke militair-paramilitaire operatie. Meer dan 86 mensen werden gedood en verdwenen. 6.15 Wat is er met **Marino** López gebeurd? Ze martelden en vermoordden hem. Zijn hoofd werd ingeslagen en ze speelden er voetbal mee. 6.16 Wat waren de redenen voor de verplaatsing (deel 2)? Houtbedrijven kwamen het gebied binnen vlak nadat de gemeenschap was verdreven. Paramilitairen bezetten het gebied. Volgens een lid van de gemeenschap was de belangrijkste reden vanwege het grondgebied, de hulpbronnen en de exploitatie (hout, extensieve veeteelt, bananen, coca). Volgens hem **was het niet omdat er** guerrilla (FARC) in de gemeenschap. Waarom verklaarde het Inter-Amerikaanse Hof voor de Rechten van de Mens de Colombiaanse regering verantwoordelijk voor de schendingen tijdens de Operatie Genesis? Omdat hij niets deed toen paramilitairen en leden van het Colombiaanse leger verschillende leden van de Afro-Colombiaanse gemeenschap vermoordden en verdwenen. Omdat hij \"niet heeft voldaan aan zijn verplichting om te garanderen dat de leden van de Cacarica-gemeenschap in Riosucio (Chocó), die door de paramilitairen en het Colombiaanse leger werden verdreven, niet onder dwang werden verplaatst. actie van paramilitaire groeperingen in samenwerking met leden van de strijdkrachten Colombianas\".