Cultuurles Latijn Leeft PDF
Document Details
Uploaded by CharismaticArtNouveau1055
Tags
Summary
Dit document is een les over de geschiedenis van het Latijn. Het bespreekt de evolutie van het Latijn, van de Romeinse periode tot de moderne tijd. De les behandelt verschillende aspecten van de Latijnse cultuur, zoals de rol van Latijn in rechtspraak, literatuur en wetenschap.
Full Transcript
**Cultuurles latijn leeft:** Periode stichting Rome: Latijn ooit de moedertaal van de oorspronkelijke inwoners van het oude Rome Volgens de legende Rome gesticht in 753v.C op 7 heuvels (AUC = ab urbe condita = sinds de stichting van de stad) Latijn sindsdien nooit meer weggeweest RR: Toen de r...
**Cultuurles latijn leeft:** Periode stichting Rome: Latijn ooit de moedertaal van de oorspronkelijke inwoners van het oude Rome Volgens de legende Rome gesticht in 753v.C op 7 heuvels (AUC = ab urbe condita = sinds de stichting van de stad) Latijn sindsdien nooit meer weggeweest RR: Toen de romeinen zich begonnen te organiseren en een ongeziene legermacht uitbouwden , evolueerde het latijn van regionale taal **taal die zich langzaam** **verspreidde over het heel RR** Latijn voor verschillende doeleinden gebruikt het was de moedertaal , maar ook de taal van de **administratie,rechtspraak en het leger** Latijn was ook de taal vd verhalen, mythes, liefde kortom van heel de rijke Latijnse literatuur Hoewel latijn = taal WRR en het koine- Grieks = taal ORR dit Grieks als spreek-schrijftaal tot ongeveer 150 n.C ook in trek bij de Romeinse elite Koine-grieks ook gebruikt bij internationale contacten, net zoals het Engels vandaag Teksten Nieuwe-Testament , op het evangelie van Mattheus na in het grieks geschreven , ook liturgie in het grieks gevierd. Denk maar aan woorden als eucharistie ,bisschop , of evangelie Rond 300 n.C grieks in het westen overspoeld met latijn Door invallen germanen in de loop van de 5^e^ eeuw einde WWR Maar latijn niet verloren gegaan Latijn immers taal vd kerk geworden en van de intellectuelen Gedurende de hele middeleeuwen , de vroegmoderne tijd met de renaissance en het humanisme, en tot op de dag van vandaag vinden we latijn op verschillende domeinen terug we zien het zowel in de rechtspraak, de geneeskunde, de wetenschap, het christendom alsook in het dagelijkse taalgebruik terug. Latijn basis voor veel andere talen Bv. Italiaans, Spaans , Portugees, Frans, Roemeens, engels... romaanse talen \< volkslatijn, Gesproken latijn De erfenis van het RR heeft onze Westerse manier van denken en onze cultuur mee bepaald. In de middeleeuwen en vroegmoderne tijd latijn de onderwijstaal Binnen de universitaire wereld was het het internationaal communicatiemiddel in heel Europa. Vandaag gebruiken we het niet meer als internationaal communicatiemiddel Tijdens regering lodewijk XIV in 17^e^ eeuw franse levensstijl drong door tot ver buiten de grenzen van Frakrijk en het Frans nam de rol van lingua franca over. later engels dominant In richtingen als **geneeskunde, farmacie, biologie of biomedische wetenschappen** latijnse begrippen / benamingen in voor. Romeinen ook experts in rechtspraak en wetgeving romeins recht vormt de basis voor elke westerse wetgeving Ook vele uitdrukkingen in de huidige rechtspraak zijn uit het latijn overgenomen = juridische terminologie zie bb De rooms-katholieke kerk hanteerde het latijn en is dit zeer lang blijven doen - Misvieringen lang in het latijn geweest= tot 1960 - Gregoriaanse muziek teksten in latijn - Nuttig bij studeren theologie - Lexicon recentis latinitatis ( woordenboek waarin moderne begrippen een nieuwe Latijnse omschrijving hebben gekregen) hierop basseert zich een team van 7 latinisten die alle pauselijke documunten in het latijn vertalen. ook tweets paus in het latijn. In de Vaticaan zelfs nog geldautomaten met Latijnse instructies Literatuur/ cultuur vaak verwijzingen uit de klassiek oudheid Ook in beelden en schilderijen in musea herken je de link met de klassiek oudheid Vaak zijn merknamen begrippen uit het latijn bv. Volvo, Nivea, Acer, Proximus Ten laatste ook veel uitdrukkingen die we letterlijk uit het latijn hebben overgenomen en nog regelmatig gebruiken. Vb. - Carpe diem ( noctemque ) = pluk de dag (en de nacht) - Veni,vidi,vici = ik kwam, ik zag, ik overwon - Bis repetita placent = dingen die je 2 maal herhaalt bevallen - In varietate concordia = in het verschil de eendracht - Labor omnia vincit= werk overwint alles - Per aspera ad astra = langs de moeilijke dingen naar de sterren - In montre munera = op de berg de geschenken - Alea iacta est = de teerling is geworpen - Repetitio est mater studiorum= herhaling is de moeder van de studie Zelfs de Amerikanen hebben voor latijn geopteerd om op het einde van de achttiende eeuw hun baseline te formuleren : E pluribus unum = uit velen één **Cultuurles historische en mythologische helden:** [Mythologische helden;] Het leven van 'klassieke' helden in de mythologie werd gekenmerkt door grootse daden , waarvoor ze bij mensen en goden roem oogsten. Minder bekend is dat enkele van deze grote helden op een tragische manier aan hun einde kwamen. zie vb theseus boek Enkele mythologische helden uit onze tijd : - Superman - Spiderman -... [Historische helden:] Helden waren voor de romeinen niet altijd mythologische figuren, zoals hercules en theseus. Ook mensen van vlees en bloed heldenstatus na hun dood of al tijdens hun leven Doorsnee romein nood aan rolmodellen aanzetten voorbeeldig leven Deze helden leven volgens **de mores maiorum of de levenswijze van de voorouders** , waarin het naleven van deugden een belangrijke rol speelt. Belangrijkste deugd **= virtus of dapperheid:** - **Het vaderland beschermen en opdrachten krachtdadig aannemen** - **Bescheiden zijn en aandacht hebben voor de samenleving, waarin weinig plaats was voor de roem van een individu** Virtus \< vir drukt romeinse ideaal uit van de man die zijn vaderland verdedigde Solidariteit maatschappij ook uitgedrukt in de **pietas of plichtsbesef** - Een romein moest zijn verantwoordelijkheden nakomen tegenover de leden van zijn eigen **familia**, zowel de levenden al de overledenen - Hij was ook een vb van pietas door zich vroom en eerbiedig op te stellen tegenover de **goden** - Pietas toonde de romein ook door als burger of soldaat zijn plichten uit te oefenen voor **het vaderland** Personen die aan deze deugden gestalte gaven populair bij romeinse geschiedschrijvers Volgende stukje is lezen niet echt kennen: 1^ste^ E v.C bloedige eeuw kloof tussen arm en rijk in Rome steed groter Rijken leefde in overdadige luxe Het plebs op straat Politici vochten gedreven door eerzucht en macht om de hoogste potjes Romeinen kijken in deze bange tijden met weemoed terug naar eerdere meer roemrijke tijden vd romeinse geschiedenis Geconfronteerd met moreel verval geschiedschrijvers zetten rolmodellen voorop van mannen die hun leven liet leiden door : eenvoud, rechtvaardigheid, soberheid, vaderlandsliefde, opofferingsgezindheid Dit wel kennen: Vb historische helden romeinse tijd : Horatius Cocles, Mucius Scaevola, Marcus curtius Vb helden onze tijd: moeder Teresa, pater Damiaan ,...