Mga Aralin (2nd Qtr) PDF

kalawang Markaha (Pagbabalik-aral)  Kuwentong - Bayan Ito ay isang uri ng panitikang Pilipino na naglalaman ng mga salaysay na nagmula sa tradisyunal na kultura at paniniwala ng ating mga ninuno. Sa pamamagitan ng Kuwentong-bayan mauunawaan natin ang pinagmulan ng ati...

kalawang Markaha (Pagbabalik-aral)  Kuwentong - Bayan Ito ay isang uri ng panitikang Pilipino na naglalaman ng mga salaysay na nagmula sa tradisyunal na kultura at paniniwala ng ating mga ninuno. Sa pamamagitan ng Kuwentong-bayan mauunawaan natin ang pinagmulan ng ating kultura. Ang pahiwatig ay hindi direkta o tuwirang pagpapahayag ng isang bagay,  Uri ng Kuwentong- 1. Alamat: Bayan  Ito ay isang akdang pampanitikan na itinuturing na isang kwentong bayan na nagpapaliwanag ng pinagmulan ng isang 2.bagay. Mito  Ito ay mga kuwentong bayan na kinabibilangan ng mga salaysay at pamahiin hinggil sa mga masalamangkang mga nilalang at nilikha ng mga tao patungkol rin ito sa  Uri ng Kuwentong- 3. Pabula Bayan  Ito ay mga kwento na hayop ang gumaganap ngunit ito ay kumikilos at nagsasalita tulad ng isang tao. 4. Kababalaghan  Tumutukoy ito sa mga kuwentong di- kapanipaniwala at sa mga nilalang na hindi nakikita.  Elemento ng Isang Tuluyan 1. Tauhan / Character Ang mga tauhan ay ang mga karakter o persona sa kuwento na gumaganap ng mga kilos o nagdadala ng aksyon. 2. Tagpuan / Setting Tumutukoy ito sa lugar at oras kung saan nagaganap ang mga pangyayari sa kuwento. Ito ay sumasagot sa tanong na  Elemento ng Isang Tuluyan 3. Tunggalian  Ang tunggalian ay ang pagsubok o suliraning kinakaharap ng mga tauhan.  Tao laban sa tao Tao laban sa sarili Tao laban sa Lipunan Tao laban sa kalikasan. 4. Banghay  Ito ay tumutukoy sa pagkakasunod- sunod ng mga pangyayari sa kuwento.  Banghay / Plot 1.Panimula –  ang pagsisimula ng isang kuwento sa pamamagitan ng pagpapakilala ng mga tauhan at tagpuan. 2.Saglit na kasiglahan (rising action)  naglalarawan ng maikling sandali ng kasiyahan o tensyon na nagpapakilala sa tunggalian o problema ng mga tauhan.  Banghay / Plot 3. Kasukdulan (climax)  Ito ay ang pinakamataas na bahagi ng banghay sa isang kuwento, dito makikita ang pinakamaaksiyon at kapana-panabik na pangyayari sa kuwento. 4. Kakalasan (Falling action)  ang pagresolba ng problema o suliranin. 5. Wakas (End)  Mamalu at Tambunaway 1. Paano pinalaki ni Mamalu si Tambunaway nang mamatay ang kanilang mga magulang? Tinuruan ni Mamalu si Tambunaway ng iba’t ibang uri ng hanapbuhay 2. Ano ang uri ng pamumuhay ng magkapatid noong unang panahon? (Mayaman, Simple, Magulo)  Mamalu at Tambunaway 4. Ano ang napagkasunduan ng magkapatid bago sila maghiwalay? Sila ay mananatiling magtutulungan sa isa’ t isa. 5. Anong karapatang pantao ang ipinaglaban ni Tambunaway sa nakatatandang kapatid? karapatang magdesisyon para sa sarili 6. Anong relihiyong nais ipakilala ni  Alamat ng Kawayan 1. Ano ang tagpuan ng kuwento? Sa Gubat 2. Ano ang ikinagagalit ni Kawayan? Pagdaig o pagiging lamang sa kanya ng ibang puno at halaman. 3. Ano ang hindi magandang katangian ni Kawayan? mainggitin 4. Paanong nagagawa ni Kawayan ang makapaghiganti sa mga puno at  Alamat ng Kawayan 5. Sino ang nagbigay ng parusa kay Kawayan? Bathala 6. Anong parusa ang ginawa ni Bathala kay kawayan? Pagyuko ni Kawayan sa tuwing mayroong malakas na hangin. 1. Anong anyo ng panitikan ang itinatanghal sa entablado o sa harap ng mga manonood? Dula 2. Anong uri ng dula ang nagtatapos sa kalungkutan ng pangunahing tauhan? Trahedya 3. Anong uri ng dula na may halong 4. Anong uri ng dula naglalayong magbigay-aliw at madalas may masayang pagtatapos. Komedya 5. Ito ang mga nagsisiganap sa dula at nagbibigay buhay sa mga tauhan sa iskrip. Aktor 6. Ito ay isang mahalagang bahagi ng  Sanaysa y Ang sanaysay ay isang anyo ng panitikan na may layuning magbigay ng impormasyon, manghikayat, magpaliwanag, o maglahad ng pananaw. Ang pagsasaayos ng mga ideya sa mga sulatin ay mahalaga. Ito ay makatutulong upang maging sistematiko at organisado ang isang sulatin.  PORMAL  Ito ay nagtataglay ng makatotohanang impormasyon, piling mga salita, at pahayag na maingat na tinatalakay kaya’t masasabing mabisa.  Tumatalakay ito sa mga siryosong paksa na nagtataglay ng masusing DI PORMAL  Ito ay naglalaman ng mga opinyon, karanasan, o pagmumuni-muni ng may-akda na hindi nangangailangan ng masusing pananaliksik o teknikal na detalye.  SIMULA Karaniwang layunin ng Panimula ng Sanaysay: Pagkuha ng atensiyon ng mambabasa. Pagbibigay ng maikling ideya o konteksto tungkol sa paksa. Maaaring magsimula sa isang tanong, salawikain, kwento, o makabuluhang pahayag upang makahikayat ng interes mula sa mambabasa. GITNA / Katawan Ito ang pinakamahabang bahagi ng sanaysay, kung saan inilalahad ang mga ideya, paliwanag, at argumento ng manunulat. Karaniwang binubuo ng dalawa o higit pang talata, bawat isa ay naglalaman ng suportang impormasyon o halimbawa na sumusuporta sa pangunahing tesis o paksa. Dito makikita ang mga detalye,  WAKAS  Ang huling bahagi ng sanaysay na naglalaman ng buod ng mga pangunahing ideya at pangwakas na pahayag. Layunin nitong:  Bigyang-diin ang pangunahing punto o tesis ng sanaysay.  Mag-iwan ng malalim na impresyon o kaisipan sa mambabasa.  Minsan ay naglalaman din ito ng  Tukuying kung Simula, Gitna o Wakas ang mga sumusunod na pahayag. Gitn 1. Pinakamahabang bahagi ng a sanaysay Simu 2. Nagsisimula sa isang tanong, la salawikain, o makabuluhang pahayag upang makahikayat ng Gitn interes mula sa mambabasa. a 3. Karaniwang naglalaman ng suportang Simu 5. Pagbibigay ng maikling ideya la o konteksto tungkol sa paksa. Wak 6. Mag-iwan ng malalim na as impresyon o kaisipan sa mambabasa. 7. Dito makikita ang mga Gitn detalye, ebidensya, a paliwanag, opinyon at pagsusuri ng to: Tukuyin kung PORMAL o DI PORMAL na sana PORMAL 1. Teksto ng historical marker na ididikit sa isang DI makasaysayang simbahan. PORMAL 2. Ito ay gumagamit ng mga salitang magaan na PORMAL parang nakikipag-usap lamang sa PORMAL kaibigan. 3. Gumagamit ng mga piling salita. DI 4. Kailangan itong suportahan ng PORMAL6. Nagtataglay ng makatotohanang PORMALimpormasyon. 7. Artikulo tungkol sa “Ecological Solid Waste DI Management Act“ layuning itaguyod PORMALang maayos na DI pangangasiwa ng basura sa PORMALPilipinas. PORMAL8. Ito ay nagpapahayag ng karansan tungkol sa paaralan. 9. Travel blog tungkol sa bakasyon sa  TALASALITAAN Pumanaw = Namatay Ritwal = Seremonya Hapo = Pagod Paghihinagpi Pagluluksa s= Matanong Mausisa = Pagliligawan PagsusuyuanPagtutulac = Pagbeberso  TALASALITAAN Angkin = Taglay Malumanay Mahinaho = n Parusa = Paghatol Tinupad= Ginawa Isasapuso = Isasabuha Makitid = y makipot