Kasaysayan ng Wikang Pambansa - Aralin 5

**Kasaysayan ng Wikang Pambansa** **Aralin V.** Ang kasaysayan ng wikang pambansa ng Pilipinas ay masalimuot at puno ng pagbabago. Narito ang isang buod ng mga pangunahing yugto at kaganapan: 1. **Pre-Kolonyal na Panahon** Bago dumating ang mga dayuhan, ang Pilipinas ay binubuo ng iba\'t...

**Kasaysayan ng Wikang Pambansa** **Aralin V.** Ang kasaysayan ng wikang pambansa ng Pilipinas ay masalimuot at puno ng pagbabago. Narito ang isang buod ng mga pangunahing yugto at kaganapan: 1. **Pre-Kolonyal na Panahon** Bago dumating ang mga dayuhan, ang Pilipinas ay binubuo ng iba\'t ibang etnolingguwistikong grupo na may kanya-kanyang wika at diyalekto. Ang mga wika sa panahong iyon ay kadalasang umiikot sa katutubong kultura at pakikipag-ugnayan sa kalikasan. 2. **Panahon ng Espanyol (1565-1898)** Sa pagdating ng mga Espanyol, ang Kastila ang naging pangunahing wika ng pamahalaan, edukasyon, at simbahan. Nagsimulang mag-aral ng Kastila ang mga Pilipino at ito rin ang naging wika ng dokumentasyon at opisyal na transaksyon. Gayunpaman, ang mga katutubong wika ay patuloy na ginagamit sa pangaraw-araw na buhay. 3. **Panahon ng Amerikano (1898-1946)** Sa pagdating ng mga Amerikano, ang Ingles ang ipinakilala bilang wika ng pamahalaan at edukasyon. Ang Ingles ay naging mahalagang wika sa mga opisyal na dokumento at komunikasyon, ngunit patuloy na ginamit ang mga katutubong wika sa iba pang aspeto ng buhay. 4. **Panahon ng Komonwelt (1935-1946)** Ang Artikulo XIV ng Saligang Batas ng 1935 ay nag-atas ng paglikha ng isang pambansang wika. Sa ilalim ng pamumuno ni Pangulong Manuel L. Quezon, isang komisyon na tinatawag na Surian ng Wikang Pambansa ang itinatag upang magrekomenda ng wika na magiging opisyal na wika ng bansa. Ang desisyon ay bumagsak sa paggamit ng Tagalog bilang batayan ng wikang pambansa. 5. **Pagtanggap ng Wikang Pambansa** Noong 1937, pinili ni Pangulong Quezon ang Tagalog bilang batayan ng wikang pambansa, na tinawag na \"Wikang Pambansa.\" Ang layunin ay magkaroon ng iisang wika na magsisilbing tulay sa komunikasyon ng iba\'t ibang grupong etnolingguwistiko sa bansa. 6. **Panahon ng Ikatlong Republika (1946-1972)** Sa pagbuo ng bagong Saligang Batas noong 1946, inamyendahan ang Artikulo XIV, na nagtakda sa Tagalog bilang \"Pambansang Wika.\" Noong 1959, pinalitan ang pangalan ng wikang pambansa mula sa Tagalog patungo sa \"Pilipino.\" 7. **Panahon ng Batas Militar at Bagong Saligang Batas (1972--1986)** Noong 1973, ang Saligang Batas ay nagpatibay sa Pilipino bilang opisyal na wika ng bansa. Ang 1973 na Konstitusyon ay nag-atas din ng pagpapaunlad ng iba pang wika sa bansa, at binigyang-diin ang pagpreserba ng kultura at wika ng bawat rehiyon. 8. **Panibagong Pagbabago (1987--Kasalukuyan)** Sa ilalim ng 1987 Saligang Batas, pinalitan ang pangalan ng wikang pambansa mula sa Pilipino patungo sa \"Filipino,\" na naglalayong isama ang lahat ng mga wika at diyalekto sa Pilipinas. Ang Filipino ay kinikilala bilang wika ng opisyal na komunikasyon, ngunit binibigyang-diin din ang pagpapalaganap at paggamit ng iba pang mga katutubong wika. Ang Ingles ay patuloy na ginagamit sa opisyal na dokumento, negosyo, at akademikong larangan. Ang kasaysayan ng wikang pambansa ng Pilipinas ay isang patunay ng dinamismo ng kultura at wika ng bansa. Patuloy ang pag-unlad at pagpapalawak ng Filipino bilang pambansang wika habang pinapahalagahan ang mga katutubong wika at kultura.