Kabihasnang Mesopotamia PDF

ARALING PANLIPUNAN 8- KABIHASNANG MESOPOTAMIA ============================================= A. SUMERIAN 3500 BCE ================= - Cuneiform -- unang nabuong sistema ng panulat. Isa itong uri ng pictograph na naglalarawan ng mga bagay na ginagamitan ng may 600 pananda...

ARALING PANLIPUNAN 8- KABIHASNANG MESOPOTAMIA ============================================= A. SUMERIAN 3500 BCE ================= - Cuneiform -- unang nabuong sistema ng panulat. Isa itong uri ng pictograph na naglalarawan ng mga bagay na ginagamitan ng may 600 pananda sa pagbubuo ng mga salita o ideya - Gulong -- sa pagkakatuklas nito, nagawa nila ang unang karwahe - Cacao -- ginamit bilang unang pamalit ng kalakal - Algebra -- sa prinsipyong ito ng matematika, ginamit ang sistema ng pagbilang na nakabatay sa 60, paghahati o fraction, gayundin ang square root - Kalendaryong lunar na may 12 buwan - Dome, vault, rampa, at ziggurat -- mga disenyong pangarkitektura at pang-inhinyera na ginamit sa mga palasyo at templo sa Sumer - Luwad -- ginamit sa paggawa ng laryo na nagsilbing talaan ng mga Sumerian at Prinsipyo ng calculator - Mga Sumerian din ang unang gumamit ng sistema ng panukat ng timbang at haba. - Unang nagtatag ng organisadong puwersa sa pagtatayo ng mga dike. Pagbagsak AKKADIAN 2350 BCE ================= BABYLONIAN o AMMORITES 2000 BCE ------------------------------- - Nagsimula sa kanila ang mga kontaratang pangkalakalan, paggamit ng selyo bilang pagpatibay sa kontrata, palamuti sa katawan ng mamahaling bato at metal na kinkilala ngayon bilang alahas. - Pinaunlad nila ang pakikipagkalakalan at negosyo. Pagbagsak ASSYRIAN 900 BCE ================ - Tiglath Pileser I- nagtatag ng imperyo - Tiglath Pileser III- sumakop sa Syria at Armenia - Sennacherib- sumakop ng 89 na lungsod at mahigit 200 daang pamayanan. - Ashurbanipal- nagpagawa ng kaunaunahang silid aklatan sa daigdig na may 200,000 na tablaetang luwad. - Pinakaunang pangkat ng tao na nakabuo ng epektibong sistema ng pamumuno sa imperyo. - Epektibong serbisyo postal - Maayos at magandang kalsada. Pagbagsak CHALDEAN 612 BCE ================ - Ang Hanging Gardens of Babylon ang isa sa pinakanakakahangang tanawin sa sinaunang panahon umabot sa 75 na talampakan ang taas, pinagawa ni Nebuchadnezzar para sa kanyang asawa na si Amytis. - nalinang ng konsepto ng zodiac at horoscope. - Nagpagawa ng Ziggurat na umabot sa halos 300 talampakan na pinangalanang etemenanki. Itinuring na ito ang tore ni Babel sa bibliya. - Paghalili ng mag mahihinang hari dahil nakatuon lamang sila sa karangyaan, kasaganaan at kasayahan. - Pananakop ng mga Persiano sa imperyo. IBA PANG KABIHASNAN SA KANLURANG ASYA ===================================== A. **HITTITE** **2000** **BCE** - Pagkatuklas ng bakal, ginamit nila ang bakal sa paggawa ng armas. - Pagkilala at paggalang sa ibat ibang wika dahil ginagamit ito sa komunikasyon pandiplomasya. - Pagkaroon ng titulo sa mga lupa at mga talaan nito. - Pagkaroon ng imbetaryo ng lupain at pananim na naging batayan ng pagbubuwis ng ari- ariang nakakabi sa lupa. B. LYDIAN ====== - Matatagpuan sa hilagang bahagi ng fertile crescent. - Pangkat ng tao na unang gumamit ng barya. Sardis- kaisera ng lydia PHOENICIAN 1200 BCE =================== Mga Ambag --------- - Sa kanila nagsimula ang konsepto ng kolonya, naging istayon o bagsakan ito ng kalakal hindi kolonyang pulitikal. - Mahalagang kontribusyon ay ang alpabeto, dito nakabatay ang kasalukayang alpabeto. - Paggawa ng mga naglalakihang sasakyang pandagat na tinatawag na barko sa kasalukuyan. C. HEBREO 1800 BCE ================== Mga ambag --------- - Ang bibliya na nanging pundasyon ng pananampalatayang Judaism at kristiyanismo, pinakamahalagang pamana. - Pagbabawal sa pagsamba at pag-aalay ngg mga sakripisyo sa mga diyus-diyosan na naging batayan ng maraming batas sa kasalukuyan. - Ang pagsamba sa nag-iisang diyos o monotheism ay isa rin sa pinakamahalagang ambag. Pagbagsak E. PERSIANO 612 BCE =================== - Nagpagaw ng isang mahabang kalsada na nagdugtong sa mga lungsod ng Persia mula Susa hangang Ephesus sa Asia Minor na umabot sa 2,400 Km. - Gumamit ng pilak at gintong barya sa pakikipagkalakalan. - Nagdagdag ng mga satrapy (Rehiyon/lalawgan) sa imperyo. Bawat lalawigan ay pinamunuan ng satrap na nagsilbi bilang tainga at mata. - Nagpatayo ng mga magagarang palasyo at gusali tulad ng Persepolis. - Nabgigyang diin ang karapatan ng tao maging ang mga lupang sinakop - Ang pagkakaroon ng mga satrap ng Persia ang naglinang sa konsepto ng sentarlisadong pamahalaan. - Relihiyong Zoroastrianismo Pagbagsak Madalas na pag-away-away at kawalan ng pagkakaisa Gawain Tukuyin ang kaahulugan ng mga sumusunod (isulat sa kwaderno): **Kultura** **Sibilisasyon** **Kabihasnan**