Gamit ng Wika sa Lipunan (Aralin 4) PDF

Gamit ng Wika sa Lipunan Aralin 4 KILALA MO BA SI TARZAN ? Kung kilala mo siya, isulat o sabihin ang mga katangian niyang hindi mo malilimutan. Ano naman ang paraan ng kanyang pakikipagusap?  Sa mga hindi nakakakilala kay tarzan , isa siyang tauhan sa kwento na naulila sa gubat h...

Gamit ng Wika sa Lipunan Aralin 4 KILALA MO BA SI TARZAN ? Kung kilala mo siya, isulat o sabihin ang mga katangian niyang hindi mo malilimutan. Ano naman ang paraan ng kanyang pakikipagusap?  Sa mga hindi nakakakilala kay tarzan , isa siyang tauhan sa kwento na naulila sa gubat habang sanggol pa lamang. Pinalaki siya ng mga unggoy na nakapalupot sa kanya at dahil hindi nagsasalita ang mga unggoy ay lumaki si tarzan sa mga tunog ng hayop ang ginagamit sa pakikipag ugnayan sa mga unggoy at maging sa iba pang mga hayop sa gubat. Hangang may dumating na mga tao sa gubat at dito niya unti-unting natutuhan ang paggamit ng wika Nagkatintindihan ba si Tarzan at ang mga hayop sa gubat ? Bakit ? Batay sa kwento ni Tarzan, nakikita mo ba ang kahalagahan ng wika? Kapag ang isang lipunan ay may iba’t ibang wikang ginagamit, madali bang magkaunawaan ang mga naninirahan dito? Ipaliwanag ang iyong sagot  Ang pinakadiwa ng wika ay lipunan. Isang magandang ehemplong magpapatunay rito ang kuwento ni tarzan. Mga tunog ng hayop ang kanyang unang natutuhan dahil ito ang wika ng mga kasama niyang hayop sa gubat. Ang Wika at ang Lipunan  Tulad ng ating paghinga at paglalakad, kadalasan ay hindi natin napapansin ang kahalagahan ng wika sa ating buhay. Marahil, dahil sa palagi na natin itong ginagamit. Ngunit ang totoo ay hindi natin matatawaran ang kahagalahan ng wika sa pakikipagkapwa. Ito ay mahalagang instrumenting nag-uugnay sa bawat isa sa lipunan. Marami- rami rin ang nagtangkang i-kategorya ang mga tungkulin ng wika batay sa gampanin nito sa ating buya, isa na rito si M.A.K Halliday – na naglahad sa pitong tungkulin ng wika na mababasa sa kanyang aklat na EXPLORATIONS IN THE FUNCTIONS OF LANGUAGE (EXPLORATION IN LANGUAGE STUDY 1973.) M.A.K Halliday ay isang bantog na iskolar mula sa Inglatera. Ibinahagi niya sa nakararami ang kanyang pananaw na ang wika ay isang panlipunang phenomenon. Naging malaking ambag niya sa mundo ng lingguwistika ang popular niyang modelo ng wika, ang SYSTEMIC FUNCTIONAL LINGUISTICS –modelo ng wika ni M.A.K HALLIDAY ANG TUNGKULIN NG WIKA NI M.A.K HALLIDAY  1. INSTRUMENTAL Ito ang tungkulin ng wikang tumutugon sa mga pangangailangan ng tao gaya ng pakikipag-ugnayan sa iba. Ang paggawa ng liham pangalakal, liham sa patnugot, pagpapakita ng mga patalastas tungkol sa isang produkto na nagsaad ng gamit at halaga ng produkto at mga halimbawang tungkuling ito.  HALIMBAWA: a. Liham b. Patalastas https://1.bp.blogspot.com/-l-KhInJFTQY/WZBAP4NK3KI/AAAAAAAAAD4/1cjKtSj8racraKCStBvdqH09YNEU2WAggCLcBGAs/s320/Screen%2BShot%2B2017-08-13%2Bat%2B8.03.48%2BPM.png https://1.bp.blogspot.com/-WZMbs8gQJT4/WZBASFCE_LI/AAAAAAAAAD8/fI5YHyOIe5o8PWkblFhZLmpCIBkmOllogCLcBGAs/s320/Patalastas.jpeg  2. REGULATORYO Ito ang tungkulin ng wikang tumutukoy sa pagkontrol sa ugali o asal ng ibang tao. Ang pagbibigay ng DIREKSYON gaya ng pagtuturo ng lokasyon ng isang particular na lugar; direksiyon sa pagluluto ng isang ulam; direksyon sa pagsagot ng pagsusulit; at direksiyon sa paggawa ng anumang bagay ay mga halimbawa ng tungkuling regulatoryo  HALIMBAWA a.When in the library be quiet b.Gamitin mo ang iyong google map upang makarating ka sa iyong paroroonan  3. INTER-AKSIYONAL Ang tungkuling ito ay nakikita sa paraan ng pakikipag- ugnayan ng tao sa kanyang kapwa; pakikipagbiruan; pakikipagpalitan ng kuro-kuro tungkol sa partikular na isyu; pagkukwento ng malungkot o masasayang pangyayri sa isang kaibigan o kapalagayang-loob.  HALIMBAWA a. Pakikipagbiraun b. Pakikipagpalitan ng kuro-kuro https://4.bp.blogspot.com/-pI7jJyxkdMk/WZBHJqm3SqI/AAAAAAAAAEc/1Fuu1cmdctgW0h9niO5W3psyGR-5x_R5QCLcBGAs/s320/Pagbibiro.jpg https://4.bp.blogspot.com/-pld6TEP72_s/WZBHFfHxQLI/AAAAAAAAAEY/lPbYys1CMpIV3sLBawCOf1hhUGk3UP5sACLcBGAs/s320/Kuro-Kuro.jpeg  4. PERSONAL Saklaw ng tungkuling ito ang pagpapahayag ng sariling opinion o kuro kuro sa pagksang pinag- uusapan. Kasama rin dito ang pagsusulat ng talaarawan at journal.  HALIMBAWA a.Opinyon b.Pagsulat ng Journal o Diary https://4.bp.blogspot.com/-6RgyXfK7aNE/WZBJgcKww-I/AAAAAAAAAEo/rZT6NRysLrMHsIcniqmt7J49_nEgIn9OQCLcBGAs/s320/Diary.jpg  5. HEURISTIKO Saklaw ng tungkuling ito ay ginagamit sa pagkuha o paghanap ng impormasyong may kinalaman sa paksang pinag-aralan. Pag iinterbyu makakasagot sa mga tanong tungkol sa paksang pinagaralan; 1. Pakikinig sa radio 2. Panonood sa telebisyon 3. Pagbabasa ng pahayagan 4. Magasin at blog 5. Aklat  HALIMBAWA a. Panunuod ng mga balita b.Pagbabasa  6. IMPORMATIBO Ginagamit sa pagbibigay impormasyon sa paraang pagsusulat at pasalita. Halimbawa nito ay ang paggawa ng mga artikulo tulad ng tesis, research paper; pagsasaysay o pag-uulat, pagtuturo, at iba pa. HALIMBAWA a. Libro- Pasulat b. Pagtuturo  Gamit o Tungkulin ng Wika ayon kay Jakobson 1. Pagpapahayag ng damdamin (Emotive) Pagpapahayag ng damdamin (Emotive) - Ito ang pagpapahayag ng mga saloobin, damdamin, at emosyon.  HALIMBAWA a. Umiiyak b. Nagagalit https://4.bp.blogspot.com/-Tm6Lg1vd_F8/WZBW6rDagJI/AAAAAAAAAFk/xCh5VXxh6U0zgyyG3KwURO2dLoQ7cAGpgCLcBGAs/s400/Crying.jpg https://2.bp.blogspot.com/-_wiZe_K3xCA/WZBXMPk7BpI/AAAAAAAAAFo/f4TxraS0XTcytZeFRnQIAiF00Ryzca-9QCLcBGAs/s320/Angry.png  2. Panghihikayat (Conative) Ito ay ang tungkul ng wika upang makahimok at makaimpluwensiya ng ibang tao. HALIMBAWA a. Dapat na tayo ay sumalampataya sa Diyos dahil nakita niyo naman ang delubyong hatid ng mga sakunang ating nararanasan ngayon. b. Ang mga drug addicts ay salot sa lipunan kaya marapat na lamang sila ay alisin at patayin. c. Tingnan niyo naman kahit pagod na ang ating Pangulo ay nagtatrabaho parin siya para sa ating bayan. 3. Pagsisimula ng pakikipag-ugnayan (Phatic) Ito ang tungkulin ng wika na ginagamit upang makipag-ugnayan sa kapwa at makapagsimula ng usapan. HALIMBAWA Kamusta ka? Magandang umaga po. Saan ka galing?  4. Paggamit bilang sanggunian (Referential) Ipinakikita nito ang gamit ng wikang nagmula sa aklat at iba pang sangguniang pinagmulan ng kaalaman upang magparating ng mensahe at impormasyon. HALIMBAWA "Ayon sa Google at Wikipedia..." "Ayon sa aklat na sinulat ni Jose Rizal..."  5. Paggamit ng kuro-kuro (Metalingual) Ginagamit ang wika sa pamamagitan ng pagbibigay ng komentaryo sa isang kodigo o batas. HALIMBAWA Malinaw na isinasaad sa Batas Komonwelt Blg. 184 ang pagkakatatag ng Surian ng Wikang Pambansa na ngayon ay Komisyon ng Wikang Filipino  6. Patalinghaga (Poetic) Masining na paraan ng pagpapahayag gaya ng sanaysay, prosa at iba pa. HALIMBAWA Isang Tula Patungkol sa Tren https://3.bp.blogspot.com/-EtcRYt3p9lM/WZBkD5d8c1I/AAAAAAAAAF4/aCxZ_Zicr_gDLQtnrBCdrkA1zBKP8CmIACLcBGAs/s400/Screen%2BShot%2B2017-08-13%2Bat%2B10.36.33%2BPM.png