Gaia 1 PDF

LEHENENGO GAIA -------------- ZERTAZ ADIERAZI NAHI DUGU GEOGRAFIA EKONOMIKOAZ HITZ EGITEN DUGUNEAN? --------------------------------------------------------------------- 1. \* Lurzoruaren balioa \* Garraio kosteak \* Produktuen ezaugarriak \* Nekazal lurzoruaren balioa herritik urrunago dago...

LEHENENGO GAIA -------------- ZERTAZ ADIERAZI NAHI DUGU GEOGRAFIA EKONOMIKOAZ HITZ EGITEN DUGUNEAN? --------------------------------------------------------------------- 1. \* Lurzoruaren balioa \* Garraio kosteak \* Produktuen ezaugarriak \* Nekazal lurzoruaren balioa herritik urrunago dagoen neurrian baxuagoa da. Nekazal erabilpen bakoitzak ezaugarri batzuk egoitzen ditu eta leku batean agertzen da. Merkatutik ahalik eta gertuen egoteak abantaila gehiago ematen ditu, beraz lurzoru hori garestiagoa izango da. Hurrengoan lursailen antolakuntza espaziala, zentroa herria/hiria delarik: 1. 2. 3. 4. 5. 6. **Peter Hagett; 17.3 grafika** Grafiko horretan lurzoruaren balioa eta erabilpena agertzen dira. Ikusten da nola erabilpen bakoitzak etekin aldapa desberdina erakusten duela. Esnekiak ekoiztea garia lantzearekin konparatuz erabilpen trinkoagoa da. Hau da, esnekiak ekoiztea lurzoru garestiagoan egongo da, baina herritik/hiritik gertu egotetik etekin handiagoa aterako du. Bolumen handiko produktua edo garraiatzeko zaila dena garraoian koste altuak izango ditu. Alderantziz, produktu bat pisu gutxikoa dena garraio kosteak baxuagoak izango dira eta urrunago kokatu ahal da. Batzuetan, leku urrutietan dauden lur erabilpenak produktuak eraldatzen dituzte garraio-kosteak murrizteko eta etekina altuagoa ateratzeko. Adib. Gazta ekoiztea hobe da esnea mugitzea baino.  NUTS: Sailkapen espazial hierarkiko bat da, Europar Batasuneko lurraldea hiru desagregazio-mailatan banatzeko: - - - Helburua da Europar Batasunean bateratutako erregio estatistikak bilatzea. Analisi sozioekonomikoak egiteko eta konparaketak egiteko ikuspuntu espazial batetik aukera ahal izateko. NUTS KOPURUA: - NUTS 1 -\> Gutxieneko populazioa 3M, gehienekoa 7M NUTS 2-\> Gutxieneko populazioa 800k, gehienekoa 3M NUTS 3-\> Gutxieneko populazioa 150k, gehienekoa 800k [[https://ec.europa.eu/statistical-atlas/viewer/?mids=BKGCNT,NUTS2,CNTOVL&o=1,1,0.7&center=51.48344,23.98263,3&ch=TRC,NUTS&lcis=NUTS2&]](https://ec.europa.eu/statistical-atlas/viewer/?mids=BKGCNT,NUTS2,CNTOVL&o=1,1,0.7&center=51.48344,23.98263,3&ch=TRC,NUTS&lcis=NUTS2&) [ESKALA GEOGRAFIKOA]: Udalerrikoa, probintzia/NUTS 3, autonomia erkidegoa/NUTS 2, herrialdekoa, Europar Batasunekoa, mundukoa. [ORGANISMO ESTATISTIKOA]: Eustat, INE, EUROSTAT, OCDE, WTO, United Nations Statistics. [ITURRI GEOESTATISTIKOAK]: Udalmap, GeoEuskadi, Atlas digital de las áreas urbanas de España, Iberpix IGN, Eurostat Statistical Atlas, Eurostat IMAGE. \* XIX.ko mendearen azken 30 urteetan (1870-1900) Alemanian industri kokapenari buruz lehenengo hausnarketak agertzen dira. Azterketa hauek ["teoria klasikoak"] dira. Beti agertzen dira idea batzuk komunean: \* [Teoria ekonomikoa liberala:] merkatua erregulatzeko eskaera eta eskaintza nahikoa da. \* [Lehiaren testuingurua perfektua dela pentsatzen dute:] kapitala, eskulana eta lurzoruaren kostea edonon berdin da. \* [Enpresaburuen portaera burukoa dela], ez dela aleatorioa/ausazkoa. Enpresarioak etekin handiena bilatzen baitu. \* Haiek suposatzen zuten enpresaburuen portarea ez zela ausazkoa/aleatorioa, testuinguru batean non teoria ekonomikoa liberala nagusi zen. Testuinguru honetan suposatzen zen lehia-ingurua perfektua zela, hau da, kosteak edozein lekutan berdinak zirela- Pentsatzen zuten enprersaburuen portaera onena eta burukoa zela, etekin handiena bilatuz. \* Ikuspuntu honetatik, teoria hauek kokapen hoberena enpresa batentzat bilatzen zuten. Haiek aldagai batzuk erabiltzen zituzten, aldagai horiek ekonomikoak ziren eta zenbakietan jarri ahal zituzten. Haiek garraio kosteei garrantzi handia eman zieten. Hau ulertu behar dugu garai batean non garraio kosteak oso handiak dira. \* Alfred Weber'ek "Industria-kokapenari buruz" (1909) argitaratu zuen eta hainbat ondorioak atera zituen, bere ekarpena baliogarria izan zen. \* [Weber-ek] industria alorraren testuinguru orokorra laburbildu/erraztu zuen. Berak [abiapuntu] hauek kontuan hartzen zituen (bere pentsamendua). - - - - - Adibidea: - - \* Leku bakoitzetik erakartasuna zehazteko, *lehengai mota desberdinak* desberdindu ahal ditugu: - - \* Industria sektore desberdinetan lehengaien erakarmena edo merkatuen erakarmena indize baten arabera izango da. Indize hori: **lehengai kokatuen pisua/azken produktuaren pisua** a\) Indizea \>1, bat baino gehiago izaten denean, lehengaiak hurbil egongo dira. b\) Indizea \ - - - - - "Ekoizpenaz, lehiakortasunaz eta enpleguaz lantzeaz, baita banaketaz, desberdintasunaz eta lankidetzaz ere hitz egiten duen Geografia Ekonomikoa. Berrikuntza, ezaguera eta eraginkortasuna ikasten duen Geografia Ekonomikoa, baita gizarte-talde batzuetan dagoen ahaltasun sozialaz eta justizia espazialaz ardura dadin ere" 3. IKAS EMAITZAK/ HELBURUAK - - - ARIKETA 1 - - - BIBLIOGRAFIA OSAGARRIA Hagget, P. (1976). *Análisis locacional en la geografía humana.* G. Gili Hagget, P. (1988). *Geografía: una síntesis moderna*. Omega. Johnston, R.J. (1987). *Diccionario de Geografía Humana*. Alianza. Méndez, R. (1997). Geografía Económica. La lógica espacial del capitalismo global. Ariel.