Psychologia osobowości - Freud PDF
Document Details
Uploaded by UnforgettableAmericium6845
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Tags
Summary
Dokument przedstawia psychoanalityczną teorię osobowości Freuda. Omawia koncepcje id, ego i superego, a także typologie osobowości, takie jak oralna, analna i faliczna. Dokument podejmuje tematy takie jak fiksacje, regresja i testy projekcyjne.
Full Transcript
Psychologia osobowości PSYCHOANALITYCZNA TEORIA OSOBOWOŚCI FREUDA Freud Człowiek jako SYSTEM ENERGETYCZNY Energia jest ograniczona – jeśli będzie zużyta w jeden sposób, to będzie jej mniej w innym; Np. energia w celach kulturowych nie może być już wykorzystana do...
Psychologia osobowości PSYCHOANALITYCZNA TEORIA OSOBOWOŚCI FREUDA Freud Człowiek jako SYSTEM ENERGETYCZNY Energia jest ograniczona – jeśli będzie zużyta w jeden sposób, to będzie jej mniej w innym; Np. energia w celach kulturowych nie może być już wykorzystana do celów seksualnych. Celem zachowania jest osiągnięcie PRZYJEMNOŚCI, czyli redukcja napięcia lub uwolnienie energii Ludzie są kierowani popędami seksualnymi agresji Poglądy Freuda wynikają z doświadczeń W okresie wiktoriańskim często występowały zahamowania seksualne; Teorie dot. instynktu śmierci być może są związane z długą i krwawą I wojną światową; Poziomy świadomości 1) Świadomość 2) Podświadomość 3) Nieświadomość Analiza snów, przejęzyczeń; Badania D.Wagnera dotyczące tłumienia myśli podniecających; Wynik – wysiłek zmierzający do stłumienia podniecających myśli spowodował wdarcie się tych myśli i przypływ emocji (w porównaniu do grupy kontrolnej); Niektóre myśli, uczucia i motywy są w nieświadomości, gdyż trudno byłoby je zaakceptować – np. zazdrość, wrogość, popędowość; Freud studium „Zrujnowani przez sukces” – choroba w momencie realizacji swojego pragnienia; Np. Jako obrona przed zazdrością, identyfikacja z rodzicem lub po to aby uzyskać pomoc; „idealizacja nieszczęścia” – kobiety; „dążenie do porażki” – mężczyźni; Nieświadome postrzeganie, podprogowa aktywacja; Badanie osób z zaburzeniem jedzenia; „Mama mnie opuszcza”, „Mama to pożycza”, „Mona to pożycza”; Osoby badane z zaburzeniem jedzenia jadły więcej słodyczy; Teza: zmaganie ze stratą i opuszczeniem gratyfikuje się jedzeniem; Id, ego, superego ID – dąży do przyjemności i unikania bólu; Energia popędowa: 1) instynkt życia i śmierci; 2) seksualny i agresji; ID – pozbawione rozsądku, logiki, moralności; Superego – przeciwieństwo id – ideały, moralność, „sędzia”, kara (poczucie winy); Prymitywne superego: 1) Wina za myśli, a nie działania (nie odróżnianie tego); 2) Czarno-białe widzenie – „dobry lub zły”; Ego - zasada rzeczywistości; Oddzielenie pragnień od fantazji; Tolerowanie napięcia i frustracji; (np. teraz chciałbym/ chciałabym spać, ale jednak będę na ćwiczeniach); Typologia osobowości FIKSACJE - niepowodzenia w procesie rozwoju instynktów; Następuje wtedy gdy człowiek otrzymuje za mało gratyfikacji w stadium rozwojowym, w którym się znajduje i nie ma wystarczającej motywacji, aby przejść do następnego stadium. Kiedy jest fiksacja osoba dąży do uzyskania tego samego rodzaju przyjemności, jaka właściwa była wcześniejszemu stadium rozwoju, choć znajduje się już w następnym stadium. Np. fiksacja na fazie oralnej to poszukiwanie przyjemności oralnej w jedzeniu, piciu lub paleniu. REGRESJA – osoba szuka powrotu do wcześniejszych sposobów uzyskiwania przyjemności, wraca do punktu fiksacji. Np. regresja występuje często w sytuacji stresu – objadanie się, picie alkoholu, będąc pod wpływem lęku. TYP ORALNY Ludzie o osobowości oralnej mają skłonności narcystyczne – są zainteresowani wyłącznie sobą, nie są zainteresowani innymi; Domaganie się czegoś od innych – w formie roszczeń („daj mi”) lub cichej prośby; TYP ANALNY W tym etapie rozwoju ważne są procesy cielesne, fizjologiczne (trening czystości) i relacje interpersonalne (wola i naciski podczas treningu czystości); „rób co ci każę” – „muszę ci ulec”; 1. Dążenie do porządku i czystości; 2. Oszczędność i skąpstwo; 3. Upór; TYP FALICZNY Fiksacja na stadium kompleksu Edypa; Mężczyzna w tym typie będzie gwałtownie reagować na każdy cień podejrzenia o brak męskości. Musi ciągle potwierdzać swoją męskość i potencje. Kobieta w tym typie to tzw. Kobieta histeryczna. Aby zdobyć zainteresowanie swojego ojca, zachowuje się w sposób uwodzicielski, choć zaprzecza seksualnemu charakterowi tego zachowania. W wieku dorosłym powtarza ten wzorzec. Testy projekcyjne Test Apercepcji Tematycznej (TAT) TAT składa się z kart na których przedstawione są różne sytuacje: Jedną lub dwie osoby lub abstrakcyjne motywy Prośba o opowiedzenie historyjki, która zawiera: Co dzieje się na obrazku? Co myślą i czują bohaterowie? Co doprowadziło do zaprezentowanej sytuacji? Jak cała sytuacja się skończy? Literatura podstawowa: Pervin, L.A., John, O.P. (2002). Osobowość. Teoria i badania. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego. Cervone, D., Pervin, L.A. (2011). Osobowość. Teoria i badania. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego. Literatura dodatkowa: Gasiul, H. (2020). Psychologia osobowości. Nurty, teorie, koncepcje. Warszawa: Difin SA. Hall, C.S., Lindzey, G., Campbell, J.B. (2004). Teorie osobowości. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.