ΤΟΠΑ_Οικονομική_της_Εργασίας_Διάλεξη_Νο_13_Εργατικές_Ενώσεις.pdf

Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών & Πολιτικών Επιστημών Σχολή Επιστημών Οικονομίας και Δημόσιας Διοίκησης Τμήμα Οικονομικής και Περιφερειακής Ανάπτυξης Ακαδημαϊκό Έτος: 2023-2024 Εαρινό Εξάμηνο Εξάμηνο: ΣΤ΄ Οικονομική της Εργασίας Διάλεξη 13η Εργατικέ...

Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών & Πολιτικών Επιστημών Σχολή Επιστημών Οικονομίας και Δημόσιας Διοίκησης Τμήμα Οικονομικής και Περιφερειακής Ανάπτυξης Ακαδημαϊκό Έτος: 2023-2024 Εαρινό Εξάμηνο Εξάμηνο: ΣΤ΄ Οικονομική της Εργασίας Διάλεξη 13η Εργατικές Ενώσεις  Εισαγωγή Οι εργατικές ενώσεις θεωρούνται ο μοναδικός θεσμός που εκπροσωπεί τα συμφέροντα των εργαζομένων στην αγορά και συμβάλουν στην βελτίωση των συνθηκών εργασίας. Ο αντίκτυπος αυτών των ενώσεων στην αγορά εργασίας εξαρτάται από: α) Το πολιτικό και θεσμικό περιβάλλον, το οποίο προσδιορίζει τη σχέση ανάμεσα σε εργοδότη και ένωση και β) Τους παράγοντες που υποκινούν τις ενώσεις να υιοθετήσουν συγκεκριμένες στρατηγικές (αιτήματα για παροχές, μισθολογικές αυξήσεις, διακήρυξη απεργιών κλπ). Οι εργατικές ενώσεις επίσης επιχειρούν να μεγιστοποιήσουν την ευημερία των μελών τους, ενώ ακμάζουν μόνο όταν οι επιχειρήσεις έχουν κέρδη πάνω από τα κανονικά (μεγάλα περιθώρια κέρδους).  Οι εργατικές ενώσεις επηρεάζουν στην πράξη κάθε πτυχή των συμβάσεων εργασίας (ώρες εργασίας, ασφάλιση, μισθοί, παραγωγικότητα εργαζομένων κ.ά.).  Σημαντικότερες εργατικές ενώσεις: ΓΣΕΕ, ΑΔΕΔΥ, ΕΣΗΕΑ, Διδασκαλική Ομοσπονδία Ελλάδος, Πανελλήνια Ναυτική Ομοσπονδία, Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων Δημοσίων Νοσοκομείων κ.ά.  Εργατικές ενώσεις στις ΗΠΑ  Το ποσοστό συμμετοχής σε εργατικές ενώσεις στον ιδιωτικό τομέα αυξήθηκε μεταξύ 1930 και 1960 (από 8% σε 25%) και στη συνέχεια άρχισε να μειώνεται σταθερά (έως 15% κατά τη δεκαετία του 2000).  Το ποσοστό συμμετοχής σε εργατικές ενώσεις στον δημόσιο τομέα αυξήθηκε σημαντικά κατά τη δεκαετία του 1970 και έκτοτε έχει παραμείνει πάνω από το 35%.  Ωστόσο, η συμμετοχή σε εργατικές ενώσεις στις ΗΠΑ μειώνεται με γρηγορότερους ρυθμούς σε σχέση με άλλα έθνη.  Η διακύμανση στο ποσοστό των εργαζόμενων που ανήκουν σε ενώσεις σε διάφορες χώρες, επηρεάζεται από διαφορές στην πολιτική αποτελεσματικότητα των διαφόρων εργατικών κινημάτων και όχι μόνο.  Σύντομη ιστορία των αμερικανικών εργατικών ενώσεων  Πριν από τη Μεγάλη Ύφεση, η κοινή γνώμη δεν ήταν ευνοϊκά διακείμενη απέναντι στις εργατικές ενώσεις.  Οι εργοδότες έκαναν συχνά χρήση αντισυνδικαλιστικών συμβάσεων (yellow-dog contracts), θέτοντας ως απαραίτητη προϋπόθεση για την πρόσληψη την αποχή του εργαζομένου από τα σωματεία.  Το νομικό πλαίσιο που ρύθμιζε τη σχέση μεταξύ ενώσεων και ιδιωτικών επιχειρήσεων άλλαξε σημαντικά τη δεκαετία του ’30, μετά τη Νέα Συμφωνία (New Deal).  Τέσσερα μεγάλα ομοσπονδιακά νομοθετήματα:  Ο νόμος Norris-LaGuardia του 1932 (παράνομα τα yellow-dog contracts).  Ο νόμος Εθνικών Εργασιακών Σχέσεων του 1935 (κατάργηση απόλυσης/ διακρίσεων εργαζομένου λόγω συμμετοχής σε ένωση, Εθνικό Συμβούλιο Εργασιακών Σχέσεων κλπ).  Ο νόμος για τις Σχέσεις Εργασίας-Διοίκησης του 1947 (μη υποχρεωτική εγγραφή σε εργατική ένωση)  Ο νόμος για την Αναφορά και τη Διαφάνεια στη Διοίκηση των Εργατών του 1959 (διαφάνεια στη χρηματοοικονομική κατάσταση των ενώσεων).  Τα Συνδικάτα στην Ελλάδα  Συνδικαλιστική Πυκνότητα (= ποσοστό μισθωτών που είναι μέλη συνδικάτων) στο 27% το 2004 από 41% το 1992 και ενδεχομένως ακόμη μικρότερη σήμερα.  Ούτε εδώ ήταν ομοιόμορφη η συρρίκνωση της πυκνότητας.  Έντονη στον ιδιωτικό μη τραπεζικό τομέα, πολύ μικρότερη-ανεπαίσθητη στο Δημόσιο, ΔΕΚΟ και τράπεζες αν και η συνταξιοδότηση πολλών στελεχών ίσως σημαίνει υποχώρηση και σε αυτές τις κατηγορίες.  Ο συνδικαλισμός ήταν ισχυρότερος σε Δημόσιο, ΔΕΚΟ και τράπεζες. Οι δύο τελευταίες κατηγορίες απασχολούσαν μόνο το 8% του συνόλου των μισθωτών. Οι εκτιμήσεις για το μη τραπεζικό ιδιωτικό τομέα κάνουν λόγο για 15%.  Ενώ περίπου το 40% των μισθωτών είναι γυναίκες, η αναλογία τους στη Διοικούσα Επιτροπή της ΓΣΕΕ την περίοδο 1992-2004 ήταν κ.μ.ό. 3 γυναίκες σε 45 μέλη, ενώ δεν είχαν οργανωθεί ούτε οι ξένοι εργαζόμενοι (εξαίρεση οι οικοδόμοι).  Συνεπώς, η εικόνα του μέσου συνδικαλιστή (Έλληνας, άνδρας, μεσήλικας, με μονιμότητα) μοιάζει όλο και λιγότερο με εκείνη του μέσου μισθωτού.  Τα πρόβλημα για τα συνδικάτα είναι ότι το προστατευμένο τμήμα της οικονομίας φθίνει όπως επίσης και η κοινωνική τους δύναμη. Για τους εργαζομένους είναι ότι λείπουν από εκεί ακριβώς που χρειάζονται περισσότερο.  Γιατί ένας εργαζόμενος να συμμετάσχει σε εργατική ένωση  Ένας εργαζόμενος γίνεται μέλος αν η ένωση τού προσφέρει ένα πακέτο μισθού-απασχόλησης που του παρέχει περισσότερη χρησιμότητα σε σχέση με το πακέτο μισθού-απασχόλησης που του παρέχει μια επιχείρηση η οποία δεν καλύπτεται συνδικαλιστικά από την ένωση.  Η αύξηση των μισθών αυξάνει το κόστος για την επιχείρηση, κάτι που μπορεί να επιφέρει μείωση της απασχόλησης.  Αν η καμπύλη ζήτησης εργασίας της επιχείρησης είναι ανελαστική, η μείωση της απασχόλησης είναι μικρή (και το αντίστροφο). Απόφαση συμμετοχής ή μη σε εργατική ένωση Η αρχική γραμμή εισοδηματικού περιορισμού (χωρίς συνδικαλιστική κάλυψη) είναι η ΑΤ και ο εργαζόμενος μεγιστοποιεί τη χρησιμότητά του στο σημείο Ρ όπου εργάζεται h* ώρες. Η προτεινόμενη αύξηση του μισθού από την ένωση (από w* σε wU ) μετατοπίζει τη γραμμή εισοδηματικού περιορισμού σε ΒΤ. Αν ο εργοδότης μειώσει τις ώρες εργασίας σε h0 , τότε η θέση του εργαζόμενου επιδεινώνεται (η χρησιμότητά του μειώνεται από U σε U0 μονάδες χρησιμότητας). Αν ο εργοδότης μειώσει τις ώρες εργασίας σε h1, τότε η θέση του εργαζόμενου βελτιώνεται.  Ζήτηση και προσφορά εργασίας που καλύπτεται συνδικαλιστικά  Σε γενικές γραμμές η ζήτηση εργασίας που καλύπτεται συνδικαλιστικά εξαρτάται από: α) την αύξηση του μισθού, β) τις απώλειες θέσεων απασχόλησης και γ) το κόστος συνδρομής.  Η προσφορά εργασίας που καλύπτεται συνδικαλιστικά εξαρτάται από: α) την ικανότητα των συνδικαλιστών να εξασφαλίζουν θέσεις εργασίας που καλύπτονται από ενώσεις, β) το θεσμικό περιβάλλον, το οποίο επιτρέπει κάποιες μορφές συνδικαλιστικής δραστηριότητας ή απαγορεύει κάποιες άλλες, γ) την αντίσταση της διοίκησης και δ) το αν η επιχείρηση έχει υπερβάλλοντα κέρδη από τα οποία θα μπορούσαν να ωφεληθούν τα μέλη των εργατικών ενώσεων.  Γιατί έχουν παρακμάσει οι (αμερικανικές) εργατικές ενώσεις;  Η δομή της αγοράς εργασίας έχει αλλάξει από τη δεκαετία του 1960  Οι εργαζόμενοι στη μεταποίηση έχουν μειωθεί (αποβιομηχάνιση).  Οι θέσεις εργασίας έχουν μετατοπιστεί σε πολιτείες που έχουν υιοθετήσει νομοθεσία για το δικαίωμα στην εργασία.  Έχει σημειωθεί αύξηση στα ποσοστά γυναικείας συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό.  Έχειμειωθεί η ζήτηση των εργαζομένων για εργασία που καλύπτεται συνδικαλιστικά.  Οι επιχειρήσεις έγιναν πολύ περισσότερο ανθεκτικές απέναντι στις ενώσεις.  Μονοπωλιακές ενώσεις  Η ένωση έχει ένα αποτελεσματικό μονοπώλιο στην πώληση εργασίας στην επιχείρηση.  Η ένωση ορίζει την τιμή του προϊόντος της (δηλ. ορίζει τον μισθό) και οι επιχειρήσεις, κοιτάζοντας την καμπύλη ζήτησης, προσδιορίζουν πόσους εργαζόμενους θα προσλάβουν. Ουσιαστικά, η καμπύλη ζήτησης της εργασίας μπορεί, κατά κάποιο τρόπο, να θεωρηθεί ένας περιορισμός της συμπεριφοράς της ένωσης.  Το υπόδειγμα των μονοπωλιακών ενώσεων σημαίνει ότι κάποιοι εργαζόμενοι θα χάσουν τη θέση τους.  Οι ενώσεις έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα επιτυχίας όταν οι καμπύλες ζήτησης εργασίας είναι σχετικά ανελαστικές.  Συμπεριφορά των μονοπωλιακών ενώσεων Μια μονοπωλιακή ένωση μεγιστοποιεί τη χρησιμότητά της επιλέγοντας το σημείο στην Μισθός καμπύλη ζήτησης D που εφάπτεται της καμπύλης αδιαφορίας της ένωσης. Η ένωση ζητά μισθό ίσο με wM δολάρια και ο εργοδότης μειώνει την απασχόληση σε EM (από M το ανταγωνιστικό επίπεδο w*). Η ένωση ορίζει το μισθό και η επιχείρηση μετακινείται επί της καμπύλης ζήτησης για να ορίσει την απασχόληση που μεγιστοποιεί τα κέρδη M wM (υπόδειγμα μονοπωλιακού συνδικαλισμού). U Αν η καμπύλη ζήτησης ήταν ανελαστική U (όπως η D΄), τότε η ένωση θα μπορούσε να w* ζητήσει υψηλότερο μισθό και να λάβει D περισσότερη χρησιμότητα. D EM E* Απασχόληση Εργατικές ενώσεις και αποτελεσματικότητα στην αγορά εργασίας Όσο δεν υπάρχουν εργατικές ενώσεις, ο ανταγωνιστικός μισθός είναι w* και το εθνικό εισόδημα ισούται με το άθροισμα των εμβαδών ABCD και Α΄BCD΄. Οι ενώσεις αυξάνουν τον μισθό στον τομέα 1 σε wU. Οι απολυμένοι εργαζόμενοι μετακινούνται στον τομέα 2, μειώνοντας το μισθό της εργασίας που δεν καλύπτεται συνδικαλιστικά, σε wN. Αφού η καμπύλη ζήτησης δίνει την αξία του οριακού προϊόντος της εργασίας, η περιοχή κάτω της καμπύλης μετρά την αξία του συνολικού προϊόντος. Το εθνικό εισόδημα τώρα ισούται με το άθροισμα των εμβαδών AEGD και A΄FGD΄. Η αναποτελεσματική κατανομή της εργασίας μειώνει το εθνικό εισόδημα κατά το εμβαδόν του τριγώνου EBF.  Εφαρμογή πολιτικής: Εργατικές ενώσεις και κατανομή πόρων  Οι εργατικές ενώσεις μειώνουν τη συνολική αξία της συμβολής της εργασίας στο εθνικό εισόδημα.  Ωστόσο, μια εκτίμηση είναι ότι η μείωση στο εθνικό εισόδημα είναι της τάξης του 0,11%, ένα σχετικά μικρό κόστος.  Αποτελεσματικές διαπραγματεύσεις  Οι επιχειρήσεις και οι ενώσεις θα μπορούσαν ίσως να βρουν –και να συμφωνήσουν– μια σύμβαση εργασίας θα μπορούσε να βελτιώσει τη θέση τουλάχιστον ενός μέρους χωρίς να χειροτερεύσει τη θέση του άλλου.  Η αποτελεσματική καμπύλη συμβάσεων βρίσκεται δεξιά της καμπύλης ζήτησης.  Οι αποτελεσματικές συμβάσεις σημαίνουν ότι οι ενώσεις και οι επιχειρήσεις διαπραγματεύονται για μισθούς και απασχόληση  Αποτελεσματικές συμβάσεις και καμπύλη συμβάσεων Στον ανταγωνιστικό μισθό w*, ο εργοδότης προσλαμβάνει Ε* εργαζόμενους. Μισθός Μια μονοπωλιακή ένωση μετατοπίζει την επιχείρηση στο σημείο Μ, απαιτώντας μισθό wZ wM. pZ Τόσο η ένωση όσο και η επιχείρηση βελτιώνουν wM M τη θέση τους αν μετατοπιστούν εκτός καμπύλης Z UZ ζήτησης. Στο σημείο R, η εργατική ένωση pM R βελτιώνει τη θέση της και η επιχείρηση δεν είναι Q UR σε χειρότερη θέση σε σχέση με το σημείο Μ. UM Στο σημείο Q, ο εργοδότης βελτιώνει τη θέση w* P U* του, ενώ δεν επιδεινώνεται η θέση της ένωσης. p* Αν όλες οι ευκαιρίες διαπραγμάτευσης μεταξύ των δύο μερών εξαντληθούν, η εργατική ένωση και η επιχείρηση συμφωνούν σ’ έναν συνδυασμό EZ E* Απασχόληση μισθών-απασχόλησης στην καμπύλη συμβάσεων ΡΖ.  Ευνοϊκή μεταχείριση  Η ευνοϊκή μεταχείριση συμβαίνει όταν μια οργανωμένη επιχείρηση προσλαμβάνει πάρα πολλούς, σε σχέση με την ανταγωνιστική ισορροπία.  Η επιχείρηση και η εργατική ένωση διαπραγματεύονται πρακτικές προνομιακής μεταχείρισης για να μοιράσουν τις διαθέσιμες θέσεις εργασίας μεταξύ πολλών εργαζόμενων.  Τέλεια αποτελεσματικές συμβάσεις  Αν η καμπύλη συμβάσεων είναι κάθετη, η συμφωνία που επιτυγχάνεται μεταξύ εργατικής ένωσης και επιχείρησης καλείται τέλεια αποτελεσματική σύμβαση, επειδή η επιχείρηση που καλύπτεται συνδικαλιστικά προσλαμβάνει το ανταγωνιστικό επίπεδο απασχόλησης.  Ως αποτέλεσμα, η ένωση «ιδιοποιείται» κάποια από τα κέρδη της επιχείρησης.  Ο όρος δεν σημαίνει αποτελεσματική κατανομή, αλλά σε μια τέλεια αποτελεσματική σύμβαση οι επιχειρήσεις προσλαμβάνουν το «σωστό» αριθμό εργαζόμενων και έχουν εξαντλήσει όλες τις ευκαιρίες διαπραγμάτευσης μεταξύ εργοδότη και ένωσης.  Τέλεια αποτελεσματικές συμβάσεις: Η κάθετη καμπύλη συμβάσεων Αν η καμπύλη ανταλλαγών ΡΖ είναι Μισθός κάθετη, η επιχείρηση προσλαμβάνει τον ίδιο αριθμό εργαζόμενων με αυτόν που wZ θα προσλάμβανε αν δεν υπήρχε εργατική pZ Z ένωση. UZ wM M R Η ένωση και η επιχείρηση μοιράζονται μια UR πίτα σταθερού μεγέθους καθώς pM μετακινούνται προς τα πάνω ή προς τα Q UM κάτω επί της καμπύλης συμβάσεων. Στο σημείο Ρ ο εργοδότης κρατά όλα τα w* P U* κέρδη, ενώ στο σημείο Ζ η ένωση p* παίρνει όλα τα κέρδη. Μια σύμβαση πάνω στην κάθετη καμπύλη ανταλλαγών καλείται τέλεια αποτελεσματική. EZ E* Απασχόληση  Στοιχεία για τις αποτελεσματικές συμβάσεις  Οι διαθέσιμες έρευνες φαίνεται να αποδεικνύουν ότι τα αποτελέσματα μισθού- απασχόλησης στις οργανωμένες επιχειρήσεις δεν βρίσκονται πάνω στην καμπύλη ζήτησης εργασίας, όπως προβλέπει το υπόδειγμα αποτελεσματικών συμβάσεων.  Εντούτοις, υπάρχει κάποια διαφωνία σχετικά με το αν η καμπύλη συμβάσεων είναι κάθετη.  Απεργίες  Μια απεργία προκύπτει όταν κανένα από τα δύο μέρη δεν υποχωρεί κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων.  Επειδήοι απεργίες κοστίζουν λόγω του χαμένου χρόνου παραγωγής, συρρικνώνουν τα κέρδη για τα οποία διαπραγματεύονται τα δύο μέρη.  Όταν και τα δύο μέρη έχουν αρκετά καλή πληροφόρηση σχετικά με το κόστος και το πιθανό αποτέλεσμα μιας απεργίας, είναι ανορθολογικό να γίνει απεργία.  Η ανορθολογικότητα των απεργιών είναι γνωστή ως παράδοξο του Hicks. Το παράδοξο του Hicks: Οι απεργίες δεν είναι αποτελεσματικές κατά Pareto Η επιχείρηση κάνει μια πρόταση στο σημείο RF, όπου κρατάει 75 δολάρια και δίνει στην ένωση 25. Η ένωση επιθυμεί το σημείο RU, όπου παίρνει για τα μέλη της 75 δολάρια και δίνει στην επιχείρηση 25. Τα δύο μέρη δεν μπορούν να συμφωνήσουν και γίνεται απεργία. Η απεργία έχει μεγάλο κόστος και ο διακανονισμός μετά την απεργία πραγματοποιείται στο σημείο S, όπου κάθε μέρος κρατά 40 δολάρια. Τα δύο μέρη θα μπορούσαν πριν από την απεργία να είχαν συμφωνήσει στο σημείο R*, έχοντας συγκριτικά βελτιώσει τη θέση τους.  Απεργίες και ασύμμετρη πληροφόρηση  Απεργίες γίνονται όταν οι εργαζόμενοι δεν έχουν καλή πληροφόρηση για τη χρηματοοικονομική κατάσταση της επιχείρησης.  Η διάρκεια της απεργίας ενθαρρύνει την ένωση να μετριάσει τα αιτήματά της.  Η επιχείρηση γνωρίζει ότι η ένωση θα μετριάσει τα αιτήματά της στο μέλλον.  Η επιχείρηση επιβαρύνεται με κόστος κατά τη διάρκεια μιας απεργίας, έτσι επιλέγει τη χρονική διάρκεια της απεργίας που μεγιστοποιεί την παρούσα αξία των κερδών της, δηλαδή συγκρίνει την παρούσα αξία των κερδών, σε περίπτωση που υποχωρήσει στα αιτήματα της ένωσης, και την παρούσα αξία των κερδών αν η απεργία διαρκέσει μία δύο ή τρεις κλπ περιόδους. Η βέλτιστη διάρκεια μιας απεργίας Οι ενώσεις μετριάζουν τις απαιτήσεις τους όσο περισσότερο διαρκεί η απεργία, δημιουργώντας μια καμπύλη αντίστασης με αρνητική κλίση. Ο εργοδότης επιλέγει πάνω στην καμπύλη αντίστασης της ένωσης το σημείο που τον τοποθετεί στη χαμηλότερη καμπύλη ίσου κέρδους (μεγιστοποιεί δηλαδή τα κέρδη του). Αυτό συμβαίνει στο σημείο Ρ, οπότε η απεργία διαρκεί t περιόδους και ο μισθός μετά την απεργία συμφωνείται σε wt.  Εμπειρικοί προσδιοριστικοί παράγοντες των απεργιακών κινητοποιήσεων  Οι απεργίες είναι πιο (λιγότερο) πιθανό να γίνουν και να έχουν μεγαλύτερη (λιγότερη) διάρκεια όσο υψηλότερο (χαμηλότερο) είναι το αρχικό επίπεδο του μισθού που ζητά η ένωση.  Το ποσοστό του χρόνου εργασίας που χάθηκε λόγω απεργίας ήταν μόλις 0,02% το 1996.  Οι εργατικές ενώσεις δεν έχουν υπερβολικές απαιτήσεις μισθών σε περιόδους με υψηλή ανεργία.  Οι απεργίες είναι συχνές όταν οι πραγματικοί μισθοί αυξάνονται αργά ή όταν υπάρχει πληθωρισμός.  Η πιθανότητα απεργίας αυξάνεται όταν η επιχείρηση εμφανίζει χρηματιστηριακή αστάθεια.  Κατά μέσο όρο, μια απεργία μειώνει το κεφάλαιο των μετόχων κατά περίπου 3%.  Αποτελέσματα του συνδικαλιστικού μισθού  Δεν μπορούμε να υπολογίσουμε με ευκολία την επίδραση των εργατικών ενώσεων στους μισθούς, εφόσον συχνά δεν γνωρίζουμε πόσα θα κέρδιζε ο εργαζόμενος εκτός της ένωσης.  Βασιζόμαστε στον υπολογισμό της διαφοράς συνδικαλιστικού μισθού, που είναι η ποσοστιαία διαφορά μισθών μεταξύ συνδικαλιστικά οργανωμένων και μη οργανωμένων θέσεων απασχόλησης.  Η διαφορά συνδικαλιστικού μισθού  Διαφορά συνδικαλιστικού μισθού: D = (ŵU – ŵN) / ŵN  Με ŵN : Ο μισθός σε ΜΗ οργανωμένη συνδικαλιστικά εργασία και  ŵU : Ο μισθός σε οργανωμένη συνδικαλιστικά εργασία  Από τη δεκαετία του ’70, η διαφορά συνδικαλιστικού μισθού κυμαίνεται στο 15%-20%. Το 2007, η διαφορά συνδικαλιστικού μισθού ήταν 16%.  Η διαφορά του συνδικαλιστικού μισθού υπερεκτιμά το όφελος του συνδικαλιστικού μισθού, εφόσον ένας εργαζόμενος σε μια συνδικαλιστικά οργανωμένη εργασία θα είναι πιο παραγωγικός από τους εργαζόμενους σε μια μη συνδικαλιστικά οργανωμένη εργασία. Αυτό συμβαίνει γιατί η επιχείρηση με συνδικάτα θα επιλέγει πολύ προσεκτικά και μόνο τους πλέον παραγωγικούς εργαζόμενους (skimming).  Η διαφορά είναι ελαφρώς αντικυκλική: Διευρύνεται στις περιόδους με υψηλή ανεργία και περιορίζεται στις περιόδους οικονομικής μεγέθυνσης.  Αποτελέσματα απειλής και διάχυσης  Δύο τρόποι με τους οποίους οι ενώσεις επηρεάζουν τον μισθό στον μη οργανωμένο συνδικαλιστικά τομέα:  Α. Σύμφωνα με το αποτέλεσμα απειλής, οι μη οργανωμένες συνδικαλιστικά επιχειρήσεις προσφέρουν υψηλότερους μισθούς προκειμένου να μειώσουν τα κίνητρα για τη συνδικαλιστική οργάνωση των εργαζόμενων (το αποτέλεσμα απειλής υποεκτιμά την πραγματική επίπτωση του συνδικαλισμού στον μισθό).  Β. Τα αποτελέσματα διάχυσης επιδρούν όταν οι άνεργοι του οργανωμένου συνδικαλιστικά τομέα εισέρχονται στον μη οργανωμένο συνδικαλιστικά τομέα, αυξάνοντας έτσι την προσφορά εργασίας και μειώνοντας τους μισθούς στον μη οργανωμένο συνδικαλιστικά τομέα (το αποτέλεσμα διάχυσης υπερεκτιμά την πραγματική επίπτωση του συνδικαλισμού στον μισθό).  Ενώσεις και διασπορά μισθών  Τα στοιχεία δείχνουν ότι η διασπορά των μισθών στις επιχειρήσεις με σωματείο είναι περίπου 25% χαμηλότερη από τη διασπορά στις μη οργανωμένες επιχειρήσεις.  Οι επιχειρήσεις με συνδικαλιστική εκπροσώπηση προσφέρουν μικρότερη ανταμοιβή για τις δεξιότητες σε σχέση με αυτές χωρίς τέτοια εκπροσώπηση.  Οι ενώσεις κάνουν πιο επίπεδο το προφίλ ηλικίας-εισοδήματος.  Ενώσεις και πρόσθετες παροχές  Το πακέτο πρόσθετων παροχών των οργανωμένων εργαζόμενων συνήθως αξίζει περισσότερο από το πακέτο των μη οργανωμένων.  Η «διαφορά συνδικαλιστικής αποζημίωσης» μπορεί να είναι 2%- 3% υψηλότερη από τη διαφορά του συνδικαλιστικού μισθού.  Μη μισθολογικές επιπτώσεις των εργατικών ενώσεων  Οι ενώσεις παρέχουν στους εργαζόμενους ένα επίσημο κανάλι δημοσιοποίησης των παραπόνων τους, αντί να αφήνουν την επιχείρηση όταν δεν είναι ευχαριστημένοι.  Αυτό συνεπάγεται πως η κινητικότητα της εργασίας θα πρέπει να είναι μικρότερη στις επιχειρήσεις με συνδικαλιστική εκπροσώπηση  Καθώς η κινητικότητα της εργασίας μειώνεται, η παραγωγικότητα των εργαζόμενων αυξάνεται.  Τα κέρδη αυξάνονται, αλλά όχι αρκετά ώστε να καλύψουν το αυξημένο κόστος εργασίας.  Εφαρμογή πολιτικής: Εργατικές ενώσεις του δημόσιου τομέα  Οι περισσότερες μελέτες αναφέρουν ότι η συνδικαλιστική διαφορά μισθού στον δημόσιο τομέα είναι της τάξης του 5% με 10%.  Υπάρχουν στοιχεία ότι κάποιες εργατικές ενώσεις του δημόσιου τομέα μειώνουν την παραγωγικότητα.  Οι ενώσεις του δημόσιου τομέα συχνά επιλέγουν (ή υποχρεώνονται να επιλέξουν) τη διαιτησία ως τρόπο επίλυσης των διαφορών στις συλλογικές διαπραγματεύσεις.