Consolidatie Belgisch context versus IFRS PDF

1 HOEWEL DEZE SLIDES MET DE MEESTE ZORG EN TOEWIJDING ZIJN VOORBEREID, KUNNEN DETAILS DIE VOOR EEN...

1 HOEWEL DEZE SLIDES MET DE MEESTE ZORG EN TOEWIJDING ZIJN VOORBEREID, KUNNEN DETAILS DIE VOOR EEN 2-5-2021 C. Rombaut Bedrijfsrevisoren BV BEPAALDE PERSOON RECHTSTREEKS RELEVANT ZIJN, UIT HET OOG ZIJN VERLOREN. BIJGEVOLG MOETEN DE STANDAARDEN EN ANDER TOONAANGEVEND MATERIAAL STEEDS WORDEN GERAADPLEEGD EN MOET SPECIFIEK ADVIES WORDEN INGEWONNEN IN HET KADER Consolidatie VAN ELKE TRANSACTIE. C. ROMBAUT Belgische context BEDRIJFSREVISOREN BV (CRB BV) ZAL NIET VERANTWOORDELIJK versus IFRS WORDEN GESTELD VOOR MOGELIJKE VERLIEZEN VAN WIE OOK DIE HANDELT OF NALAAT TE HANDELEN OP BASIS VAN DIT MATERIAAL.  2 Doelstellingen  Introductie consolidatie  wettelijk kader  technieken C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  3 Inhoud  Wettelijk kader  WVV + KB/WVV  Internationale Standaarden C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  4 Inleiding  Historiek  Bronnen  Wettelijke basis C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  5 Bronnen  EU-richtlijn 2013/34/EU  IFRS en SFAS  Ervaringen van andere landen  OESO rapporten  Wetgeving op portefeuillemaatschappijen, kredietinstellingen, beleggingsvennootschappen, verzekeringsondernemingen  Adviezen CBN, CRB, NAR, FSMA,... C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  6 Wat voor soort van geconsolideerde jaarrekeningen werden in België (2014-2018) neergelegd ? Aantal van Ondernemingsnummer Kolomlabels Rijlabels 2014 2015 2016 2017 2018 Eindtotaal Austrian 1 1 1 2 5 Belgian 652 664 678 694 680 3368 57,07% Belgium 1 1 1 3 Canadian 1 1 1 3 Danish 1 1 2 Dutch 23 22 24 18 15 102 Finnish 1 1 1 1 1 5 French 7 8 7 7 8 37 German 4 3 6 8 4 25 Hongkongese 3 3 IFRS 309 308 319 298 303 1537 26,04% Indian 2 1 1 1 1 6 Irish 5 1 6 Italian 1 3 3 2 9 Japanese 6 6 6 8 7 33 Korean 2 1 3 Luxembourg 4 3 4 3 3 17 N.K. 62 56 72 61 84 335 Portuguese 1 1 Singaporean 1 4 1 6 Spanish 1 2 1 1 1 6 Swiss 2 3 3 4 5 17 UK 7 8 7 4 6 32 US 65 65 74 64 73 341 Eindtotaal 1153 1155 1212 1183 1199 5902 100,00% C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021   Geconsolideerde jaarrekening  Moedervennootschap Begrippen  Consoliderende vennootschap  Dochtervennootschap 7 C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  8 Moedervennootschap>< consoliderende vennootschap  Moedervennootschap  alleen of gezamenlijk  controlebevoegdheid over  één of meerdere dochtervennootschappen  Consoliderende vennootschap  stelt geconsolideerde jaarrekening op C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  9 Dochtervennootschap  een vennootschap  t.a.v. waarvan  rechtstreeks of onrechtstreeks  controlebevoegdheid bestaat C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  10 Begrippen (vervolg)  Controle  Controlebevoegdheid  Controle in rechte  Controle in feite  Topics  Stemrechtbeperking en meervoudig stemrecht  Vruchtgebruik en inkoop eigen aandelen  Converteerbare obligaties C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  11 Controle  bevoegdheid om in rechte of in feite een beslissende invloed uit te oefenen op  aanstelling meerderheid van bestuurders of zaakvoerders  oriëntatie van het beleid  Soorten  exclusief  gezamenlijk C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  12 Controle in rechte  bezit van meerderheid der stemmen (niet beschikken)  recht meerderheid ven bestuurders of zaakvoerders te benoemen of te ontslaan  krachtens statuten of gesloten overeenkomst  overeenkomst met andere vennoten (syndicaten)  gezamenlijke controle C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  13 Controle in feite  weerlegbaar vermoeden  op AV 2 x meerderheid na elkaar  W. Venn. >< EU richtlijn 2013/34/EU  België = Spanje = Portugal  Controleaspect belangrijker dan vermogensaspect C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  14 Controlebevoegdheid  = Graad van zeggenschap, graad van onafhankelijkheid  ECONOMISCHE NOTIE  rechtstreekse + onrechtstreekse controlebevoegdheid  Lastgeving, portage, commissie, naamlening en fiducie alktijd in naam van de opdrachtgever  Problematiek personen >< kapitaalvennootschap C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  15 M 80% 15% A 45% B C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  16 Speciale topics inzake controlebevoegdheid  Stemrechtbeperking  Meervoudig stemrecht  Vruchtgebruik  Inkoop van eigen aandelen  Converteerbare obligaties C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  17 Begrippen (vervolg II)  Deelnemingspercentage  Topic : Gekruiste en circulaire deelnemingen  Minderheidsbelang >< minderheidsdeelneming  Centrale leiding  weerlegbaar vermoeden  onweerlegbaar vermoeden C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  18 Deelnemings- of belangenpercentage  FINANCIELE NOTIE  Rechtstreekse x onrechtstreekse controlepercentage  Bijzonder problemen  Circulaire deelnemingen  Gekruiste deelnemingen  Reciprociteitmethode >< treasury stock method C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  19 M 80% 15% A 45% B C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  20 Centrale leiding  Onweerlegbaar vermoeden  tussen ondernemingen gesloten overeenkomsten of statutaire bepalingen  Brussel, 6 augustus 1992  Overeenkomst  Beperkt aantal vennoten met controlemacht  Beleid oriënteren  bestuursorganen in meerderheid uit dezelfde personen samengesteld C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  21 Centrale leiding  Weerlegbaar vermoeden  Aandelen in meerderheid gehouden door dezelfde natuurlijke of rechtspersoon C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  22 Begrippen (vervolg III)  Consortium  Geconsolideerd geheel  Groep  Geassocieerde onderneming >< onderneming waarmee deelnemingsverhouding bestaat C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  23 Consortium  één of meerdere vennootschappen onder centrale leiding staan  vennootschappen naar Belgisch of buitenlands recht  geen dochtervennootschappen zijn van elkaar C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  24 Geassocieerde onderneming  andere dan dochtervennootschappen of gemeenschappelijke dochtervennootschappen  invloed van betekenis op oriëntatie van beleid  Behoudens tegenbewijs : + 20 % van stemrechten C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  25 Geassocieerde >< deelnemingsverhouding  Geassocieerde  Deelnemingsverhouding  invloed van betekenis  duurzame en specifieke  + 20 % van stemmen band  in dalende lijn  + 10 % van maatschappelijk rechten  Vermogensmutatie  in stijgende, zijdelingse of dalende lijn  aanschaffingswaarde C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  26 Toepassingsgebied  Wie is onderworpen ?  Vrijstellingen  Subconsolidatie  Groepen van beperkte omvang  Uitsluiting van vrijstellingen  De ondernemingsraad C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  27 Wie is onderworpen aan consolidatieverplichting ?  ALLE VENN naar Belg. Recht.  Let op : Art 3:23 WVV  Openbare instellingen naar Belg. Recht met statutaire opdracht  Portefeuillemaatschappijen  Kredietinstellingen, beleggingsvennootschappen,  (her)verzekeringsondernemingen C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  28 Art 3:23 WVV  Elke moedervennootschap moet een geconsolideerde jaarrekening en een jaarverslag over de geconsolideerde jaarrekening opstellen indien zij, alleen of gezamenlijk, één of meer dochterondernemingen controleert.  Een moedervennootschap die alleen maar dochterondernemingen heeft die, gelet op de beoordeling van het geconsolideerd vermogen, de geconsolideerde financiële positie of het geconsolideerd resultaat, individueel en tezamen, slechts van te verwaarlozen betekenis zijn, wordt vrijgesteld van de verplichting voorzien in het eerste lid. C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  29 Advies van de CBN  Geen kwantitatieve regeling  Wel een kwalitatieve beoordeling C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  30 Rondschrijven van het IBR Analyse  Welke criteria in concreto toegepast zullen worden om te besluiten dat een dochterondernemingen van te verwaarlozen betekeni is, dient in voorkomend geval te worden beoordeeld door de moedervennootschap. Met het oog op de rechtszekerheid en de financiële transparantie dient het begrip dochterondernemingen van te verwaarlozen betekenis dat een vrijstelling van de verplichting tot het opstellen van een geconsolideerde jaarrekening toelaat, te worden gedefinieerd aan de hand van een aantal objectieve criteria in hoofde van de dochteronderneming. C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  31 Rondschrijven van IBR (vervolg) Besluit  De Raad van het Instituut is van oordeel dat het begrip "dochterondernemingen van te verwaarlozen betekenis" in het gewijzigd artikel 110 van het Wetboek van vennootschappen, naar analogie met de de minimis-regel in de belangconflictenregeling van artikel 524, § 1 van het Wetboek van vennootschappen kan worden geïnterpreteerd als dochterondernemingen die respectievelijk afzonderlijk of gezamenlijk minder dan één procent van het netto-actief van de moedervennootschap vertegenwoordigen.  In bijkomende orde zou/zouden de betrokken dochteronderneming of dochterondernemingen door hun risico's en verbintenissen buiten balans op de moedervennootschap geen risico mogen laten wegen dat hoger is dan één procent van het netto-actief van de moedervennootschap. C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  32 Wie is NIET onderworpen of wordt geregeerd door afz. KB?  Natuurlijke personen-handelaars  Bijkantoren en centra van werkzaamheden in België  Kredietinstellingen  Verzekerings- en herverzekeringsondernemingen  E(E)SV en distributiecentra  Ondernemingen uit verzorgingssector C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  33 Vrijstellingen  Nooit:  notering op een effectenbeurs  stukken verlangd door overheid of rechter voor eigen kennisgeving of werknemers of hun vertegenwoordiging  Soorten:  subconsolidatie  Groepen van beperkte omvang  B. GAAP >< IFRS C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  34 Subconsolidatie  Wat  Voorwaarden  goedkeuring AV voor max. 2 j. en hernieuwbaar  90 % van stemmen bij NV en Com VA of 80 % in andere gevallen  opname in consolidatie bij moeder  EU-richtlijn 2013/34/EU toep. of gelijkwaardige bepalingen  Neerleggen na vertaling van gecons. jaarrek bij NBB  Toelichting bij enkelvoudige jaarrek. Invullen  Advies van de CBN  België gaat verder dan 7de richtlijn C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  35 Groepen van beperkte omvang Als + 1 criterium is overschreden  Vanaf 1-1-2016  omzet + 34 mio €  balans € wordt 17 mio €  gem. personeel + 250 VTE  Twee jaar na elkaar  Tenzij personeelsbestand + 500 VTE, dan alleen dit criterium overschreden hebben (wordt afgeschaft)  Toetsing gebeurt op afsluitdatum van de jaarrekening van de consoliderende vennootschap Deze criteria zijn gewijzigd vanaf de boekjaren 2016 C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  36 Berekeningswijze van criteria  Hoe dikwijls overschrijden ?  Wanneer meer dan één van de in paragraaf 1 bedoelde criteria worden overschreden of niet meer worden overschreden, heeft dit slechts gevolgen wanneer dit zich gedurende twee achtereenvolgende boekjaren voordoet. De gevolgen gaan in dat geval in vanaf het boekjaar dat volgt op het boekjaar gedurende hetwelk meer dan één van de criteria voor de tweede keer werden overschreden of niet meer werden overschreden. (nieuw vanaf 1/1/2016)  Balans- en omzettotalen  Als omzet < 50 %, dan het totaal van de bedrijfs- en financiële opbrengsten met uitsluiting van de niet-recurrente opbrengsten  Uitzondering als je niet consolideert :  Indien, bij de berekening van de in paragraaf 1 genoemde grensbedragen, de in het koninklijk besluit ter uitvoering van artikel 117, § 1 bedoelde verrekeningen en elke daaruit voortvloeiende weglating niet worden verricht, dan worden deze grensbedragen betreffende het balanstotaal en de netto-omzet vermeerderd met twintig procent C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  37 Info aan OR  vrijstelling beperkte omvang = OK  vrijstelling subconsolidatie = niet OK  tenzij  mededeling gecons. jaarrek. van de moeder  meedelen andere info die OR gelijkwaardig acht  anders consolideren met beperkte toelichting C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021 Facultatieve consolidatie  geen probleem  spelregels respecteren 2-5-2021 C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 38  39 De consolidatiekring  Verbonden ondernemingen die worden opgenomen tegen AW  Verbonden ondernemingen die worden opgenomen tegen vermogensmutatie C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  40 Opname tegen AW in gecons. jaarrek.  Te verwaarlozen betekenis  Ingrijpende en duurzame beperkingen  Onevenredige kosten of onverantwoorde vertraging  Latere vervreemding  B. GAAP >< IFRS C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  Opname tegen vermogensmutatie 41  controle in feite en opname druist in tegen het getrouwe beeld  in vereffening  activiteiten stopgezet of continuïteit in het gedrang  dan  jaarrekening mee opnemen in geconsolideerde toelichting of  voor publiek ter beschikking stellen  B. GAAP >< IFRS C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  42 Onderbouwing  Purchase accounting  Pooling of interest methode C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  43 Consolidatiemethodes  Consolidatiemethodes  Integrale consolidatiemethode  Evenredige consolidatiemethode  Waarderingsmethodes  Vermogensmutatiemethode  Aanschaffingswaarde C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  44 Integrale consolidatiemethode  Werkwijze  Toepassingsgebied C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  45 Werkwijze Integrale consolidatie  Optellen Activa, Passiva, Kosten, Opbrengsten, Rechten en Verplichtingen  Eliminatie van onderlinge verhoudingen  Bepalen van consolidatieverschil  Eliminatie van deelneming t.a.v. eigen vermogen  Bepalen belangen van derden C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  46 Toepassingsgebied integrale consolidatie  Verbonden ondernemingen  Moederonderneming  Dochterondernemingen  stemrechten + 50 % C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  47 Evenredige consolidatiemethode  werkwijze  toepassingsgebied C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  48 Werkwijze evenredige consolidatiemethode  Theoretische onderbouwing  Werkwijze  optellen deel actief, passief, kosten en opbrengsten, rechten en verplichtingen voor het deelnemingspercentage  eliminatie van onderlinge verhoudingen  bepalen consolidatieverschil  eliminatie van deelneming tav eigen vermogen C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  49 Toepassingsgebied  Centrale leiding  Consortia C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  De evenredige 50 consolidatiemethode Werkwijze  samenvoegen van activa, passiva, kosten, opbrengsten, rechten en verplichtingen  eliminatie wederzijdse rekeningen, operaties, winsten en verliezen  Bepalen van het consolidatieverschil  eliminatie deelneming ten aanzien van eigen vermogen C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  51 Toepassingsgebied  Op de gemeenschappelijke dochterondernemingen  Zevende EG-richtlijn en IFRS laat keuze :  evenredige methode of  Vermogensmutatiemethode  US GAAP laat geen keuze na en IFRS zullen vanaf 2010 vermogensmutatiemethode voorstellen C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  52 Consortium  één of meerdere ondernemingen  ondernemingen naar Belgisch of buitenlands recht o.v.v. handelsvennootschappen, (E).E.S.V, openbare instellingen  geen dochterondernemingen van elkaar  onder centrale leiding staan C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  Consortium en maatschap : 53 Advies CBN 9/12/2015  Zuiver economisch : opmaak van een geconsolideerde jaarrekening in hoofde van de maatschap is zinvol.  Het oorspronkelijke verslag aan de Koning bij het KB van 6 maart 1990 stelt tevens dat de geconsolideerde jaarrekening abstractie maakt van de rechtspersoonlijkheid en bijgevolg geen rechtsgevolgen teweegbrengt.  De Commissie meent dat de opmaak van een geconsolideerde jaarrekening in hoofde van de maatschap een foutief beeld geeft over het juridisch karakter van de maatschap binnen de consolidatiekring.  Een derde zou op basis van deze geconsolideerde jaarrekening foutief kunnen vermoeden dat de maatschap de respectievelijke belangen in de consoliderende vennootschappen aanhoudt, hetgeen indruist tegen het statuut van een maatschap (vide supra)5.  Tevens is vennootschapsrechtelijk niet voorzien dat een maatschap een moedervennootschap kan zijn6 C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  54 Centrale leiding  een overeenkomst  beperkt aantal vennoten die samen een controlemacht hebben  het beleid oriënteren C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  55 Voorbeelden 50% 50% Bèta NV C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  56 Vermogensmutatiemethode  Toepassingsgebied  Werkwijze C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  57 Werkwijze  Waardering van de deelneming (= one-line consolidation method)  Bepalen consolidatieverschil  Eliminatie deelneming tav waarde EV C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  58 Toepassingsgebied  Geassocieerde ondernemingen  Uitzonderingen  Hoog inflatoire markten C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  Consolidatieverschil en eliminatie 59 van deelneming t.a.v. eigen vermogen  Verschil intrinsieke waarde - aanschaffingswaarde  Samenstellende elementen intrinsieke waarde  eigen vermogen  over- en onderwaardering van actief en passiefelementen  Aanschaffingswaarde C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  60 Berekening consolidatieverschil Eigen vermogen van de onderneming waarin wordt geparticipeerd x het deelnemignspercentage +/- waardecorrecteis op activa en passiva-elementen x het deelnemingspercentage ___________________________________________________________________________ Participerend deel in de intrinsieke waarde van de deelneming - aankoopprijs van de participatie in de onderneming ____________________________________________________________________________ Het consolidatieverschil 0 Positief consolidatieverschil Negatief consolidateiverschil C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  61 Positief consolidatieverschil  Redenen  Waardering  premie niet in min van reserves  afschrijvingen  gewone en uitzonderlijke  rubricering : financieel of bedrijfskosten  quid : kleine consolidatieverschillen  IAS/IFRS en US.GAAP  Niet afschrijfbaar  Wel het voorwerp van uitgebreide impairment testing C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  62 Negatief consolidatieverschil  opname in EV  mogelijk in het resultaat op te nemen  te verwachten ongunstige evolutie  herstructureringskosten die waarschijnlijk zullen worden veroorzaakt  IAS/IFRS en US.GAAP  Altijd in het resultaat opnemen  Onmogelijkheid om voorzieningen voor herstructureringen op te nemen C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  63 Tijdstip van berekening consolidatieverschil  éénmalige verwerving  kort opeenvolgende verwervingen  België  Bij elke verwerving  Frankrijk  IFRS/IAS en US.GAAP  Bij het verwerven van de controle C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  64 Wijziging consolidatieverschil  Wijziging in structuur van kapitaal  Wijziging in deelnemingspercentage  verkoop van aandelen  verwerving van bijkomende aandelen  Wijziging in activa en passiva van de onderneming C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  65 Eliminatieverrichtingen  Schulden en vorderingen  Kosten en opbrengsten  Rechten en verplichtingen  Resultaten (op voorraden, verkopen MVA, …)  Dividenden C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  66 Speciale gevallen  eliminaties t.a.v. gemeenschappelijke dochtervennootschappen  eliminaties t.a.v. vennootschappen in vermogensmutatie C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  67 Belangrijke tip  Het gebruik van tussenrekeningen  Steeds van nul beginnen  Doel :  Werkzaamheden sneller aanvatten  Controles versterken C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  Eliminatie van Intragroepsverrichtingen 68 tussen verbonden ondernemingen  Eliminatie van verhoudingen zonder impact op het resultaat  Eliminatie van verhoudingen met impact op het resultaat C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  69 Eliminatie van intragroepswinsten in voorraden  bij integraal te consolideren ondernemingen  eliminatie van de eindvoorraad  eliminatie van de winsten in de beginvoorraad  verkopen gerealiseerd tijdens het volgende jaar  verkopen niet gerealiseerd in het volgende jaar C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  70 Eliminatie van de eindvoorraad  Principe  Voorbeeld  upstream  downstream  Uitzonderingen  verticaal gestructureerde ondernemingen >< horizontaal gestructureerde ondernemingen  lower of cost or market C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  71 Eliminatie van winsten in de beginvoorraad  Principe  Voorbeelden  Downstream  Upstream C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  Eliminatieregels bij winsten in 72 eindvoorraden geleverd aan de gemeenschappelijke dochter  integrale eliminatie : deelnemingspercentage > of = bevoorradingspercentage  als deelnemingspercentage < bevoorradingspercentage dan eliminatie van deelnemingspercentage over bevoorradingspercentage (pro rata) C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  Eliminatie eindvoorraad door 73 gemeenschappelijke dochteronderneming geleverd aan consoliderende onderneming  integrale eliminatie deelnemingspercentage > of = activiteitenpercentage  deelnemingspercentage < activiteitenpercentage eliminatie van deelnemingspercentage over activiteitenpercentage C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  Eliminatie van verkopen van 74 activa tussen verbonden ondernemingen Principe Uitzonderingen  onevenredige kosten of normale verrichting GEEN eliminatie  te verwaarlozen betekenis C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  Problematiek van 75 resultaateliminatie op vaste activa binnen de groep  de transactie elimineren  de toelichting herstellen  Wat in het geval van verliezen op transacties ?  Voorstel om over te boeken van minwaarde naar uitz. afschr. C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  Eliminatie van verkoop door of 76 aan een gemeenschappelijke dochtervennootschap  Eliminatie ten belope van het deelnemingspercentage  Restant is resultaat ten aanzien van derden C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  77 Eliminatie van dividenden  Problematiek  Einde van het boekjaar  Interimdividenden  Boeking is belangrijk voor de correcte toewijzing C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  78 Eliminatie van waardecorrecties  Tijdens het boekjaar  Tijdens volgende boekjaren. C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  79 Eliminatie van de verkoop van een participatie  Problematiek  Voorbeeld C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  80 De geconsolideerde jaarrekening  Balans  Resultatenrekening  Toelichting  Sociale balans is NVT C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  81 Munteenheid  Euro  Munt van de OESO  in duizenden of miljoenen  Indien het laatste wordt toegepast dan moeten er minstens 4 cijfers zijn voor de komma C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  82 Afsluitperiode  Maximaal drie maanden tussen de datum van de afsluiting van de moederonderneming en de rapportering door de dochteronderneming  Voor de afsluitdatum  Na de afsluitdatum C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  83 Boekhoudprincipes  Cfr. Enkelvoudige jaarrekening  het getrouwe beeld, vergelijkbaarheid van cijfers naar vorm en inhoud, compensatieverbod, bestendigheid, continuïteit, matching van K en O, voorzichtigheid, objectiviteit  + homogeniteit, periodiciteit en munteenheid C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  84 Indeling van de geconsolideerde jaarrekening  Activa  consolidatieverschillen  MVA  FVA  Voorraden C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  85 Indeling van de geconsolideerde jaarrekening (vervolg)  Passiva  Reserves  Consolidatieverschillen  Omrekeningsverschillen  Belangen van derden  Latente en uitgestelde belastingen C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  86 Hoe wordt een geconsolideerde balans opgesteld ?  VOOR resultaatverdeling van de dochterondernemingen  NA resultaatverdeling van de moederonderneming  48-rekening : enkel dividenduitkering van de moederonderneming C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  87 Indeling van de geconsolideerde resultatenrekening  naar bestemming  commerciële, administratieve, kosten voor onderzoek en ontwikkeling en andere kosten  naar aard  is de klassieke Belgische opdeling C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  88 Geconsolideerde toelichting  Verplichte  facultatieve C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  89 Waarderingsregels  Cfr. Enkelvoudige jaarrekening  Quid : GLOBAL players  latente belastingen  omrekening van jaarrekeningen opgesteld in vreemde valuta C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  90 Global players  CBN juni 1998  Procedure op wereldvlak  Procedure in België  gebruik, toelichting en controle  Sinds 1/1/2005 alle beursgenoteerde ondernemingen, banken en verzekeringsondernemingen in EU verplichtend IFRS toe te passen voor de geconsolideerde jaarrekening C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  91 Latente belastingen  Achtergrond  Enkelvoudige jaarrekening  Bronnen van latenties  Berekeningswijzen  waardering  reikwijdte  verwerking C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  92 Bronnen : actieve >< pasieve  Actieve  fiscaal te recupereren verliezen  belaste voorzieningen  bedrijfseco. verantwoorde, fiscaal nog niet aanvaarde afschr.  Passieve  herwaarderingsmeerwaarden en bel; vrije reserves C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  93 Bronnen : tijdelijke >< definitieve verschillen  Definitieve : NOOIT latentie  voorbeelden  Tijdelijke : Latentie mogelijk  voorbeelden C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  94 Methodes  Deferral method  = resultatenrekeningconcept  Liabiltiy method  = balansrekeningenconcept  Foreseeable future theory  Voorkeur van IAS naar liability method in ruime zin van het woordTtopics inzake latenties C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  95 Topics inzake latenties  verliescompensatie  IAS : geïdentificeerd en niet terugkerend winstgevendheid is bewezen in het verleden  dividenden en toekomstige belastingen C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  96 Waardering  Mag men compenseren ?  Nominale waarde en geen actuele waarde C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  97 Omrekening van vreemde valuta  Algemeen  Monetaire / niet-monetaire methode  Slotkoersmethode C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  98 Monetaire en niet monetaire methode Monetaire A en P Niet-monetaire A en P  schulden op LT en KT  eigen vermogen  vorderingen op LT en KT  voorzieningen  liquide middelen  oprichtingskosten IVA, MVA en FVA (excl. vorderingen  geldbeleggingen LT)  overlopende rekeningen  voorraden C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  99 A. Omrekening van de balans Niet monetair : historische koers Praktijk : Meest benaderende koers Monetair : slotkoers C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  100 B. Omrekening van resultatenrekening  Principe : gemiddelde koers tenzij  Omrekening tegen historische koers van de verrichting “niet monetair gebonden”-rekeningen C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  C. Wijze van berekening en 101 behandeling van omrekeningsverschillen Verschil tussen enerzijds: activa verminderd met passiva (met uitz. Resultaat boekjaar) en anderzijds: omrekening diverse posten in resultatenrekening C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  102 Slotkoersmethode A. Wijze van toepassing BALANS alle balansposten uitgez. EV omrekenen tegen koers op balansdatum RESULTATENREKENING alle kosten en opbrengsten omrekenen tegen koers op transactiedatum, gemid. periodekoers of gemid. koers boekjaar C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  B. Behandeling van 103 omrekeningsverschillen Niet in resultatenrekening maar als correctiepost van EV in afzonderlijke passiefrubriek C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  104 Keuze van omrekeningsmethode Keuze in functie van financiële en economische onafhankelijk van de onderneming t.o.v. groep C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  105 Keuze van methode GERINGE ZELFSTANDIGHEID: meest aangewezen : monetair/niet-monetaire methode GROTERE ONAFHANKELIJKHEID meestal slotkoersmethode Bij vermogensmutatie op buitenlandse ondernemingen meestal toepassing slotkoersmethode C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  Kort overzicht van andere 106 internationaal gangbare methodes A. De lange termijn- / korte termijnmethode KT vorderingen en schulden < 1 j slotkoers LT vorderingen en schulden > 1j historische koers = koers bij verwerving, ontstaan en uitgifte van activa of passiva element C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  107 B. De tijdstipmethode Waarderingsgrondslag van dochteronderneming is doorslaggevend. C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  108 C. F.A.S. 52 Functionele munt Belangrijke indicatoren om deze te bepalen : - cashflow - verkoopprijzen - afzetmarkten - kosten - financiering - intragroepstransacties C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  109 Verslaglegging  de revisor  de raad van bestuur C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  110 Geconsolideerd jaarverslag (Art 3:32 WVV  ° ten minste een getrouw overzicht van de ontwikkeling van het bedrijf en van de resultaten en de positie van de gezamenlijke in de consolidatie opgenomen ondernemingen, evenals een beschrijving van de voornaamste risico's en onzekerheden waarmee zij worden geconfronteerd. Het overzicht bevat een evenwichtige en volledige analyse van de ontwikkeling en de resultaten van het bedrijf en van de positie van de gezamenlijke in de consolidatie opgenomen ondernemingen, die in overeenstemming is met de omvang en de complexiteit van dit bedrijf.  In de mate waarin zulks noodzakelijk is voor een goed begrip van de betrokken ontwikkeling, resultaten of positie omvat de analyse zowel financiële als, waar zulks passend wordt geacht, niet- financiële essentiële prestatie-indicatoren die betrekking hebben op het specifieke bedrijf, met inbegrip van informatie betreffende milieu- en personeelsaangelegenheden.  In deze analyse omvat het geconsolideerde jaarverslag, waar zulks passend wordt geacht, verwijzingen naar en aanvullende uitleg over de bedragen in de geconsolideerde jaarrekening;  2° informatie over de belangrijke gebeurtenissen die na het einde van het boekjaar hebben plaatsgevonden;  3° voor zover zij niet van die aard zijn dat zij ernstig nadeel zouden berokkenen aan een vennootschap opgenomen in de consolidatie, inlichtingen over de omstandigheden die de ontwikkeling van het geconsolideerde geheel aanmerkelijk kunnen beïnvloeden;  4° informatie over de werkzaamheden op het gebied van onderzoek en ontwikkeling; C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  111 Geconsolideerd jaarverslag (Art 3:32 WVV  5° wat betreft het gebruik door de vennootschap van financiële instrumenten en voorzover zulks van betekenis is voor de beoordeling van haar activa, passiva, financiële positie en resultaat:  – de doelstellingen en het beleid van de gezamenlijke in de consolidatie opgenomen ondernemingen inzake de beheersing van het risico, met inbegrip van hun beleid inzake hedging van alle belangrijke soorten voorgenomen transacties, waarvoor hedge accounting wordt toegepast; alsook  – het door de gezamenlijke in de consolidatie opgenomen ondernemingen gelopen prijsrisico, kredietrisico, liquiditeitsrisico, en kasstroomrisico;  6° in voorkomend geval, de verantwoording van de onafhankelijkheid en deskundigheid op het gebied van boekhouding en audit van ten minste één lid van het auditcomité van de consoliderende vennootschap of van de vennootschap waarin het hoofdbedrijf van het consortium is gevestigd;  7° een beschrijving van de belangrijkste kenmerken van de interne controle- en risicobeheerssystemen van de verbonden vennootschappen met betrekking tot het proces van de opstelling van de geconsolideerde jaarrekening zodra een genoteerde vennootschap of een organisatie van openbaar belang als bedoeld in artikel 1:12, 2°, in het geconsolideerde geheel voorkomt;  8° de informatie die erin moet worden opgenomen krachtens artikel 34 van het koninklijk besluit van 14 november 2007 betreffende de verplichtingen van emittenten van financiële instrumenten die zijn toegelaten tot de verhandeling op een gereglementeerde markt;  9° de informatie die erin moet worden opgenomen krachtens artikel 74, § 7, van de wet van 1 april 2007 op de openbare overnamebiedingen. C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  112 2-5-2021 C. Rombaut Bedrijfsrevisoren De ondernemingsraad & Algemene vergadering van aandeelhouders  113 Algemene vergadering  Ter kennisname  Geen goedkeuring C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  114 Publicatie geconsolideerde jaarrekening  Idem enkelvoudige jaarrekening, tenzij...  Afwijkende data  + 1 maand C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  115  C. Rombaut Bedrijfsrevisoren BV  Belpairestraat 4 bus 2,1  2600 Berchem-Antwerpen  Tel : +32 3 272 57 59  Fax : +32 3 272 41 81  E-mail : [email protected] C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021  116 Einde C. Rombaut Bedrijfsrevisoren 2-5-2021