MEL/CDL Değerlendirmesi ve Ekipman Gereksinimleri PDF

4- MEL/CDL değerlendirmesi ve ekipman gereksinimleri Ana Minimum Ekipman Listesi (MMEL), Uçakların belirli koşullar altında sevk edilmesini sağlayan çalışmayan ekipman ve sistemlerin standartlaştırılmış bir listesini sağlayan bir belgedir. İşte MMEL'e genel bir bakış: Tanım: MMEL, Amerika Birleşik D...

4- MEL/CDL değerlendirmesi ve ekipman gereksinimleri Ana Minimum Ekipman Listesi (MMEL), Uçakların belirli koşullar altında sevk edilmesini sağlayan çalışmayan ekipman ve sistemlerin standartlaştırılmış bir listesini sağlayan bir belgedir. İşte MMEL'e genel bir bakış: Tanım: MMEL, Amerika Birleşik Devletleri'nde Federal Havacılık İdaresi (FAA) veya Avrupa'da Avrupa Birliği Havacılık Güvenliği Ajansı (EASA) gibi havacılık otoriteleriyle koordinasyon halinde uçak üreticisi tarafından geliştirilir. Bir hava aracının emniyetli bir şekilde işletilmesi için gereken asgari ekipmanı ve belirli ekipmanların çalışmadığı durumlarda hava aracının sevk edilmesine ilişkin prosedürleri tanımlar. Kapsamı: MMEL, aviyonikler, elektrik sistemleri, hidrolik sistemler, pnömatik sistemler, uçuş kontrolleri ve daha fazlası dahil olmak üzere çok çeşitli hava taşıtı sistemlerini ve bileşenlerini kapsar. Bu sistemleri uçuş güvenliği açısından kritikliklerine göre sınıflandırır. Onay: MMEL ilgili havacılık otoritesi tarafından onaylanır ve her bir uçak tipi veya modeline özgüdür. Operatörler MMEL'i uçakları için kullanmak üzere havacılık otoritesinden yetki almalıdır. Prosedürler: MMEL, çalışmayan ekipmana sahip bir hava aracının sevk edilmesi için prosedürler ve sınırlamalar sağlar. Bu prosedürler hava durumu sınırlamaları, performans cezaları veya operasyonel kısıtlamalar gibi karşılanması gereken belirli koşulları içerebilir. Konfigürasyon Kontrolü: MMEL, çalışmayan ekipmana rağmen uçağın uçuşa elverişli kalmasını sağlamak için konfigürasyon kontrolünün sürdürülmesine yönelik hükümler içerir. Çalışmayan sistemlerin uçuş emniyeti üzerindeki etkisini azaltmak için ek denetimler, levhalar veya başka önlemler gerektirebilir. Eğitim Gereklilikleri: MMEL kullanan operatörler uçuş ekiplerinin, bakım personelinin ve dispeçerlerin MMEL hükümleri konusunda eğitim almasını sağlamalıdır. Bu eğitim, çalışmayan ekipmana sahip bir uçağın gönderilmesiyle ilgili sınırlamaların ve prosedürlerin anlaşılmasını da içerir. Revizyon ve Güncellemeler: MMEL, hava taşıtı sistemlerindeki, yönetmeliklerdeki veya operasyonel gerekliliklerdeki değişiklikleri yansıtmak için periyodik olarak revize edilir ve güncellenir. Operatörler kendi uçak tipleri için MMEL'in en son versiyonuna sahip olduklarından emin olmalıdır. Genel olarak MMEL, operatörlere uçağın uçuşa elverişliliğini nasıl koruyacakları konusunda rehberlik sağlarken, çalışmayan ekipmana sahip uçakların sevkiyatında esneklik sağlayan önemli bir belgedir. Uçağın çeşitli koşullar altında güvenli ve verimli bir şekilde çalışmaya devam edebilmesini sağlamaya yardımcı olur. Minimum Ekipman Listesi (MEL): Bir hava aracının uçuşa elverişli olarak kabul edilmesi için gereken minimum ekipmanın ana hatlarını çizmek ve hava aracının onaylı konfigürasyonundan izin verilen sapmaları tanımlamak için kullanılan belgelerdir. Bu hususlar uçuş operasyonları ve güvenlik için esastır. İşte her birine genel bir bakış: Tanım: MEL, havacılık yetkilileri (Amerika Birleşik Devletleri'nde FAA veya Avrupa'da EASA gibi) ve uçak operatörü tarafından onaylanan bir belgedir. Belirli bileşenlerin veya sistemlerin çalışmaması durumunda belirli koşullar altında güvenli uçuş için gereken minimum ekipmanı belirtir. Amaç: MEL, belirli koşullar ve sınırlamalar karşılandığı sürece hangi sistemlerin veya bileşenlerin sevkiyat için çalışmayabileceği konusunda pilotlara ve bakım personeline rehberlik sağlar. Dikkate alınacak hususlar: Bir uçuşu planlarken, pilotlar ve dispeçerler hükümlerine uygunluğu sağlamak için MEL'e başvurmalıdır. Hava koşulları, uçuş süresi, alternatif havaalanları ve çalışmayan ekipmanla ilgili operasyonel kısıtlamalar gibi faktörleri göz önünde bulundurmaları gerekir. Örnekler: MEL tipik olarak ekipmanı farklı önem seviyelerine (ör. elzem, elzem olmayan) ayırır ve çalışmayan öğelerle sevkiyat için prosedürler ve sınırlamalar sağlar. MEL kapsamındaki öğelere örnek olarak yedek sistemler, aviyonikler, aydınlatma ve diğer kritik uçak bileşenleri verilebilir. Konfigürasyon Sapma Listesi (CDL): Tanım: CDL, uçağın tip sertifikası veri sayfasında (TCDS) tanımlanan onaylı konfigürasyonundan izin verilen sapmaları belirten bir belgedir. Amaç: CDL, operatörlerin uçuşa elverişliliği korurken bakım, onarım veya operasyonel ihtiyaçlar gibi belirli amaçlar için uçağın standart konfigürasyonundan sapmasına izin verir. Dikkate alınacak hususlar: CDL'de belirtilen sertifikalı konfigürasyondan sapmalar ilgili havacılık otoritesi tarafından onaylanmalı ve operatör tarafından belgelenmelidir. Pilotlar hava aracının performansını, kullanım özelliklerini veya sistemlerin çalışmasını etkileyen her türlü sapmanın farkında olmalıdır. Örnekler: CDL, iç konfigürasyonlar, isteğe bağlı ekipman kurulumları, ağırlık ve denge hususları ve belirli operasyonel gereksinimler için onaylanan modifikasyonlar dahil olmak üzere hava aracının çeşitli yönlerini kapsayabilir. Özetle, MEL ve CDL hususları hava aracının uçuşa elverişliliğinin, operasyonel esnekliğinin ve düzenleyici gerekliliklere uygunluğunun sağlanması açısından kritik öneme sahiptir. Pilotlar, hareket memurları ve bakım personeli bu belgelere aşina olmalı ve uçuş operasyonlarını planlarken ve yürütürken hükümlerine uymalıdır. MEL ve CDL gerekliliklerine uyulmaması mevzuat ihlallerine yol açabilir ve uçuş güvenliğini tehlikeye atabilir. Aşağıda çeşitli uçak tipleri için bir Uçak Minimum Ekipman Listesinde (MEL) listelenebilecek bazı öğe örnekleri verilmiştir: 1. Aviyonikler: o Ataletsel Navigasyon Sistemi (INS) o Uçuş Yönetim Sistemi (FMS) o GPS Alıcısı o Telsiz Haberleşme Ekipmanları o Transponder 2. Uçuş Kontrolleri: o Otopilot Sistemi o Birincil Uçuş Ekranı (PFD) o Çok İşlevli Ekran (MFD) o Uçuş Direktörü Sistemi 3. Aydınlatma: o İniş Işıkları o Navigasyon Işıkları o Çarpışma Önleyici Işıklar o Taksi Işıkları 4. Hidrolik: o Hidrolik Pompa o Hidrolik Rezervuar o Hidrolik Hatlar 5. Pnömatik: o Pnömatik Sistem o Basınçlandırma Sistemi 6. Elektrik: o Alternatör/Jeneratör o Akü o Elektrik sigortaları o Harici Güç Ünitesi 7. Yangından Korunma: o Yangın Algılama Sistemi o Yangın Söndürme Sistemi 8. Çevresel Kontrol: o Klima Sistemi o Kabin Basınçlandırma Sistemi 9. Acil Durum Ekipmanı: o Acil Durum Konum Belirleme Vericisi (ELT) o Acil Oksijen Sistemi 10. Aletler: o Altimetre o Hava Hızı Göstergesi o Dikey Hız Göstergesi 11. Çeşitli: o Yolcu Kapısı o Kargo Kapısı o Kargo Bölmesi Yangın Algılama Sistemi Bunlar sadece birkaç örnektir ve bir MEL'de listelenen belirli öğeler uçak tipine, üreticiye, düzenleyici gerekliliklere ve operatör politikalarına bağlı olarak değişecektir. MEL'deki her bir öğe, söz konusu ekipman çalışmaz durumdayken hava aracının sevk edilmesine ilişkin ilişkili prosedürlere ve sınırlamalara sahip olacaktır. Ayrıca, MEL'ler yönetmeliklerdeki, hava taşıtı sistemlerindeki veya operasyonel gerekliliklerdeki değişiklikleri yansıtmak için periyodik revizyonlara ve güncellemelere tabidir. Uçak ekipmanının çalışmaz durumda olduğu durumda, yani Minimum Ekipman Listesi (MEL) kapsamında bulunduğu durumda, hava aracının sevk edilmesi için belirli prosedürler ve sınırlamalar bulunmaktadır. Bu prosedürler ve sınırlamalar, uçuş güvenliği ve hava aracının hava değerliliği için gereklidir. İşte tipik olarak karşılaşılan bazı prosedürler ve sınırlamalar: Ekipmanın İşlevsiz Olduğunun Belirlenmesi: Öncelikle, ekipmanın gerçekten işlevsiz olduğu ve MEL'e dahil edildiği doğrulanmalıdır. Bu, yapılan kontroller veya sistem testleri ile belirlenebilir. Ekipmanın işlevsiz olduğuna dair kesin bir teşhis yapıldıktan sonra, operatör MEL'e başvurmalıdır. MEL Kapsamında İlgili Prosedürlerin Uygulanması: MEL'deki ilgili prosedürler ve sınırlamaların dikkatlice incelenmesi ve uygulanması gerekir. Bu prosedürler, ekipmanın işlevsiz olduğu durumda hava aracının nasıl sevkedileceğini ve hangi koşullar altında operasyon gerçekleştirilebileceğini belirler. Uçuş Operasyonlarında Yerine Getirilmesi Gereken Ek Koşulların Belirlenmesi: Ekipmanın işlevsiz olduğu durumda, genellikle ek koşullar yerine getirilmesi gerekebilir. Örneğin, belirli hava koşulları altında uçma veya belirli hava sahası kısıtlamalarının dikkate alınması gibi. Operasyonel Sınırlamaların ve Limitlerin Takibi: MEL'deki prosedürler ve sınırlamaların dikkatlice takip edilmesi gerekir. Bu sınırlamalar, uçuş aşaması, hava koşulları, havaalanı seçimi ve diğer operasyonel faktörler gibi çeşitli kriterlere dayanabilir. Uçuş Ekibi ve Bakım Personelinin Bilgilendirilmesi ve Eğitimi: Uçuş ekibi, bakım personeli ve operasyonel personel, MEL'deki prosedürler ve sınırlamalar hakkında bilgilendirilmeli ve eğitilmelidir. Bu, uçağın güvenli ve yasal bir şekilde sevkedilmesini sağlamak için önemlidir. Operasyonel Karar Verme Yetkisinin Yeterli Olması: Personel MEL'deki prosedürler ve sınırlamaları doğru bir şekilde değerlendirebilecek ve operasyonel kararlar alabilecek yetkiye sahip olmalıdır. Bu prosedürler ve sınırlamalar, uçağın Minimum Ekipman Listesi kapsamında olduğu durumda hava aracının güvenli bir şekilde sevkedilmesini sağlamak için önemlidir. Uçuş operasyonları sırasında, MEL'deki prosedürlerin ve sınırlamaların titizlikle uygulanması gerekmektedir. Minimum Ekipman Listesi'nde (MEL) yer alan bir örnek kısıtlamar: Örnek Kısıtlama: Uçak XYZ tipi, şu koşullar altında aşağıdaki ekipmanların biri veya birkaçı çalışmaz durumda olabilir: Örnek Ekipman: İnertial Referans Sistemi (IRS) Kısıtlama: IRS, MEL'de belirtilen koşullar altında çalışmaz durumda olabilir. Koşullar: Operasyonlar sırasında en az bir adet IRS operasyonel olmalıdır. Uçak operasyonlar sırasında sadece tek bir operasyonel IRS kullanılabilir. İkincil bir navigasyon sistemi (örneğin, GPS) operasyonlar sırasında kullanılabilir olmalıdır. Kısıtlama Etkileri: IRS'in çalışmaz durumda olması, uçağın navigasyon hassasiyetini azaltabilir ve navigasyon sistemlerine olan güvenilirliği etkileyebilir. Operasyon sırasında yedek navigasyon sistemlerine güvenmek gerekebilir. Ek Bilgi: IRS'in tek bir hatasız çalışan sistemle yer değiştirilmesi, uçağın navigasyon güvenilirliğini sağlamak için gereklidir. Bu nedenle, operasyon sırasında IRS'in çalışmaz durumda olması, navigasyon planlamasında dikkatli olunmasını gerektirir ve alternatif rotalar veya iniş alanları belirlenmelidir. Bu sadece bir örnektir ve gerçek bir MEL kısıtlaması uçak tipine, operatörün politikalarına ve yerel düzenlemelere bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Ayrıca, bir MEL kısıtlaması, operasyonel ve güvenlik açılarından titiz bir değerlendirme ve uygunluğun sağlanmasını gerektirir. Bu nedenle, MEL kısıtlamalarının uygulanması her zaman dikkatlice planlanmalı ve operasyonel ekibin gerektiğinde uygun prosedürleri izlemesi sağlanmalıdır. Örnek Kısıtlama: Hidrolik Sistemi Arızası Uçak XYZ tipi, aşağıdaki hidrolik sistemindeki arızalar altında uçabilir: Örnek Ekipman: Hidrolik Pompa #1 Kısıtlama: Hidrolik Pompa #1, çalışmaz durumda olabilir. Koşullar: Uçak, hidrolik pompa #2'nin operasyonel olduğu zamanlarda sınırlı operasyonlar için uçabilir. Belirli hidrolik sistemlerin kullanımı (örneğin, iniş takımı, direksiyon, frenler) sınırlı olabilir veya tamamen kullanılamaz olabilir. Kısıtlama Etkileri: Hidrolik Pompa #1'in çalışmaz durumda olması, belirli hidrolik sistemlerin kullanılabilirliğini azaltabilir veya tamamen ortadan kaldırabilir. Uçağın toplam performansı ve manevra kabiliyeti etkilenebilir. Bazı operasyonel kısıtlamalar nedeniyle, iniş ve kalkış prosedürlerinde değişiklikler gerekebilir. Ek Bilgi: Hidrolik Pompa #1'in çalışmaz durumda olması durumunda, hidrolik sistemlerin azami güvenilirliği için uygun kısıtlamaların uygulanması ve uçağın belirlenmiş güvenlik standartlarına uygunluğunun sağlanması gerekmektedir. Bu örnek, hidrolik sistemindeki bir arıza durumunda uygulanabilecek bir MEL kısıtlamasının tipik bir tanımını içermektedir. Gerçek bir MEL kısıtlaması, uçak tipine, operatörün politikalarına ve yerel düzenlemelere bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Ayrıca, uçağın belirli bir hidrolik sistemi arızalandığında uygulanan kısıtlamalar, uçağın güvenli bir şekilde işletilmesini sağlamak için dikkatlice değerlendirilmelidir. Elektrik Arızası Kısıtlamaları: Örnek Kısıtlama: Ana Alternatör Arızası Kısıtlama: Uçağın ana alternatörlerinden biri arızalı olabilir. Koşullar: Alternatif elektrik kaynağı (örneğin, yardımcı güç ünitesi) işlevsel olmalıdır. Uçuş sırasında, belirli elektrik yükleri ve/veya sistemler kapatılabilir veya sınırlı kullanılabilir. Kısıtlama Etkileri: Ana alternatör arızası, uçağın elektrik sistemini etkileyebilir ve belirli sistemlerin işlevselliğini kısıtlayabilir. Uçuş sırasında, elektrik sisteminin yedeklerinin ve alternatif kaynaklarının kullanımı planlanmalı ve gerektiğinde ilgili prosedürler takip edilmelidir. Bu kısıtlamalar sadece örneklerdir ve gerçek bir MEL'de daha spesifik kısıtlamalar ve koşullar bulunabilir. Hidrolik ve elektrik sistemleri gibi kritik sistemlerin arızalarının etkileri, uçağın güvenli uçuş yapmasını etkileyebilir, bu nedenle MEL kısıtlamaları titizlikle incelenmeli ve uygulanmalıdır. Ayrıca, uçuş ekipleri, kısıtlamalara uygun olarak hareket etmek ve güvenli bir şekilde uçuş yapmak için gereken prosedürleri bilmelidir. Örnek Kısıtlama: Acil Durum Ekipmanı Arızası Uçak ABC tipi, belirli koşullar altında aşağıdaki acil durum ekipmanlarının birinin arızalanmasına izin verir: Örnek Ekipman: Acil Durum Sinyal Cihazı (ELT) Kısıtlama: ELT, MEL tarafından belirlenen koşullar altında arızalanabilir. Koşullar: En az bir adet işlevsel ELT uçağın hava aracına monte edilmiş olmalıdır. Uçak, havacılık otoritesi tarafından belirlenen sürelerde (genellikle yılda bir kez) periyodik olarak ELT test edilmelidir. ELT'nin arızası, uçağın operasyonel planlamasında ve uçuş rotasında dikkatli bir şekilde değerlendirilmelidir. Kısıtlama Etkileri: ELT'nin arızalanması, acil durum durumunda uçağın konumunu belirlemekte zorluklara neden olabilir. Uçak, ELT'nin yerine geçecek alternatif acil durum konum sinyal cihazlarına (örneğin, pilot tarafından kullanılan taşınabilir bir ELT veya uçağın diğer sistemlerine entegre edilmiş bir sinyal cihazı) güvenmek zorunda kalabilir. Ek Bilgi: ELT'nin arızalanması durumunda, pilotlar ve operatörler, ilgili hava trafik kontrol birimleri ve arama kurtarma kuruluşlarını uygun şekilde bilgilendirmelidir. Bu kısıtlama, belirli bir uçağın belirli acil durum ekipmanının arızalanmasına izin veren tipik bir MEL örneğidir. Her operatör, bu tür kısıtlamaları uygulamadan önce ilgili düzenleyici kuruluşların gereksinimlerini dikkate almalı ve belirtilen koşulları karşılamak için uygun prosedürleri izlemelidir. Örnek Kısıtlama: Uçuş Kontrol Arızası Uçak XYZ tipi, aşağıdaki uçuş kontrol sistemlerinden birinin arızalanmasına izin verir: Örnek Ekipman: Yüksek Hız Stabilizasyon Sistemi Kısıtlama: Yüksek Hız Stabilizasyon Sistemi (örneğin, yüksek hızda aerodinamik kararlılığı sağlayan sistem) MEL kapsamında belirtilen koşullar altında arızalanabilir. Koşullar: Uçak, yüksek hızlarda operasyon yapmayacak şekilde uçuş planlanmalıdır. Uçak, belirli bir maksimum hızın üzerinde uçmayacak şekilde sınırlanmalıdır. Pilotlar, uçuş planlaması ve operasyon sırasında yüksek hız stabilizasyon sisteminin arızalanması durumunda ek tedbirler almalıdır. Kısıtlama Etkileri: Yüksek hız stabilizasyon sisteminin arızalanması, uçağın yüksek hızlarda kararlılığını etkileyebilir. Uçak, yüksek hızlarda uçuşa izin verilmediğinden, operasyonel esneklik kaybı yaşayabilir. Ek Bilgi: Yüksek hız stabilizasyon sisteminin arızalanması durumunda, uçuş planlaması ve rotanın belirlenmesi, uçağın maksimum hızını aşmayacak şekilde yapılmalıdır. Ayrıca, pilotlar ve operatörler, uçuş sırasında herhangi bir güvenlik endişesi durumunda ilgili havacılık otoritelerine ve ATC'ye bilgi vermelidir. Her bir kısıtlama, belirli bir uçağın belirli bir bileşeninin arızalanması durumunda uygulanabilir alternatif prosedürleri ve kısıtlamaları belirtir. Bu örnek, bir uçuş kontrol sisteminin arızalanması durumunda uygulanabilecek tipik bir MEL kısıtlamasıdır. Uçak operatörleri, bu tür kısıtlamaları uygulamadan önce ilgili havacılık otoritelerinin gereksinimlerini dikkate almalı ve belirtilen koşulları sağlamak için uygun prosedürleri izlemelidir. Örnek Ekipman: Kabin Isıtma ve Soğutma Sistemi Kısıtlama: Kabin Isıtma ve Soğutma Sistemi, MEL tarafından belirlenen koşullar altında arızalanabilir. Koşullar: Uçak, belirli bir dış hava sıcaklığı aralığında operasyon yapacak şekilde sınırlanmalıdır. Uçak, kabin sıcaklığını belirli bir aralıkta tutacak alternatif sistemlerle donatılmalıdır (örneğin, taşınabilir ısıtıcılar veya soğutucular). Operasyon sırasında, kabin personeli ve yolcular, kabin sıcaklığının belirli sınırlar içinde tutulmasını sağlamak için ek önlemler almalıdır. Kısıtlama Etkileri: Kabin ısıtma ve soğutma sisteminin arızalanması, kabin konforunu etkileyebilir ve personel ile yolcuların rahatlığını azaltabilir. Alternatif kabin ısıtma ve soğutma önlemlerinin kullanılması, operasyonel esneklik kaybına yol açabilir. Ek Bilgi: Kabin Isıtma ve Soğutma Sistemi'nin arızalanması durumunda, operatörler ve kabin personeli, kabin sıcaklığının yolcular için rahat bir seviyede tutulmasını sağlamak için ek önlemler almalıdır. Ayrıca, uçuş öncesi ve sırasında, kabin sıcaklığını kontrol etmek ve gerektiğinde müdahale etmek için kabin personeli ve pilotlar arasında etkili iletişim sağlanmalıdır. Her bir kısıtlama, belirli bir uçağın belirli bir çevresel kontrol sisteminin arızalanması durumunda uygulanabilecek alternatif prosedürleri ve kısıtlamaları belirtir. Bu örnek, bir kabin ısıtma ve soğutma sisteminin arızalanması durumunda uygulanabilecek tipik bir MEL kısıtlamasıdır. Uçak operatörleri, bu tür kısıtlamaları uygulamadan önce ilgili havacılık otoritelerinin gereksinimlerini dikkate almalı ve belirtilen koşulları sağlamak için uygun prosedürleri izlemelidir.