KONKOM 113 MIDTERM REVIEWER PDF
Document Details
Uploaded by FavoritePascal
Tags
Related
- Reviewer Filipino 11 Unang Markahan PDF
- Bagong-DLP-Filipino-DO KOMUNIKASYON, WIKA AT PANANALIKSIK AT KULTURANG PILIPINO (PDF)
- Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino PDF
- PAGTATAGUYOD NG WIKA SA MATAAS NA ANTAS (2)
- Fili 101 (Yunit 1) PDF
- Pagtalakay sa Sitwasyong Pangwika sa Pilipinas PDF
Summary
This document reviews the history of the Filipino language and its role in Philippine education, covering key events and policies related to the language's usage in different contexts, from documents like the 1935 Constitution to educational policies.
Full Transcript
KONKOM 113 : BSIT – 1C c. Wika ng sentro ng kalakalan d. Wika ng nakararami at pinakadakilang Introduksyon nasusulat na panitikan. Ang Pagtataguyod ng Wi...
KONKOM 113 : BSIT – 1C c. Wika ng sentro ng kalakalan d. Wika ng nakararami at pinakadakilang Introduksyon nasusulat na panitikan. Ang Pagtataguyod ng Wikang Pambansa Nang mapagtibay ang kautusang Tagapagpaganap Sulyap sa Kasaysayan ng Wikang Pambansa Blg.134 matapos ang dalawang taon, sinimulan nang ituro sa pampubliko at pribado ang wikang pambansa na batay sa Tagalog. Dayag at del Batas ng Wika Rosario Sa pamamagitan naman ng Batas Komonwelt Blg.570. ipinahayag ang pagiging isa sa mga wikang opisyal ng wikang pambansa simula Hulyo 4, 1946. - Ang napagkaisahang pasiya sa 1934 kumbensyong Konstitusyonal na pumili ng Noong Agosto 13, 1959,pinalitan ang tawag sa isang katutubong wika upang pagbatayan ng wikang pambansa. Mula sa Tagalog ay naging Pilipino Wikang Pambansa ay produkto ng sa bias ng kautusang Pangkagawaran Blg.7 na Nationalista at Kontra-Kolonyalista. ipinalabas ni Jose E. Romero, ang kalihim ng Edukasyon noon. Sa panahong ito lumaganap ang - Lope K. Santos sa Wikang Pambansa ay paggamit ng wikang Pilipino. dapat ibatay sa isa sa mga wikang umiiral sa Taong 1972 ay muling nagkaroon ng mainitang Pilipinas. pagtatalo sa Kumbensiyong Konstitusyunal kaugnay ng usaping pangwika. Sa huli, ito ang mga naging Manuel Luis Quezon, pangulo ng Pamahalaang probisyong pangwika sa Saligang Batas ng 1973, Komonwelt ng Pilipinas. Artikulo XV, Seksyon 3, blg.2 Probisyong pangwika na nakasaad sa Saligang Batas “ Ang Batasang Pambansa ay dapat magsagawa ng 1935, Artikulo XIV, Seksyon 3 na nagsasabing: mga hakbang na magpapaunlad at pormal na mapagtibay sa isang panlahat na wikang “ Ang kongreso ay gagawa ng hakbang tungo sa pambansang kikilalaning FILIPINO.” pagkakaroon ng isang wikang pambansang ibabatay sa isa sa mga umiiral na katutubong wika. Hangga’t Taong 1987, ayon sa Saligang Batas 1987 ay hindi itinatakda ng batas, ang wikang Ingles at Kastila pinagtibay ng Komisyong Konstitusyunal na binuo ni ang siyang mananatiling opisyal na wika.” dating Pangulong Cory Aquino ang implementasyon sa paggamit ng wikang Filipino. Batas Komonwelt bilang 184, 1936 pinagtibay ng pambansang Asemblea ang Batas Komonwelt Blg. Nakasaad sa Artikulo XIV, Seksyon 6 ang probisyon 184 na may pamagat na “Isang Batas na Nagtatakda tungkol sa wika na nagsasabing: ng Surian ng Wikang Pambansa at Nagtatakda ng “Ang wikang pambansa ng Pilipinas ay Filipino. mga Kapangyarihan at Tungkulin nito. Samantalang nililinang, ito ay dapat payabungin at Noong Disyembre 30, 1937 ay iprinoklama ni pagyamanin pa salig sa umiiral na mga wika ng pangulong Manuel Luis Quezon na ang wikang Pilipinas at sa iba pang mga wika.” Tagalog ang batayan ng Wikang Pambansa base sa rekomendasyon ng Surian ng Wikang Pambansa sa bias ng kautusang Tagapagpaganap Blg. 134. Tagalog Ang Wikang Pambansa at Edukasyon ang naging batayan ng wikang pambansa sapagkat Ang edukasyon ay isang proseso ng komunikasyon, isinaalang-alang ang mga pamantayang: may lawak ng kapakinabangan ng tao ay nakabatay a. Wika ng sentro ng pamahalaan sa wikang ginagamit sa proseso ng pagtuturo/pagkatuto. Ang wika ng edukasyon ay b. Wika ng sentro ng edukasyon dapat na naaayon sa mithiin ng mga nakararami sa lipunan. Isinaad sa Artikulo XIV.Sek.3 ng konstitusyon ng Isang samahan na naglalayong ipaglaban o 1935 na: ipagtanggol ang paggamit ng wikang Filipino upang mas lalong mapagyaman ang ating kultura. Tinutulan “…hangga’t hindi pinagtitibay ng batas, Ingles at din ng samahang ito ang CHED Memorandum no. Kastila ang magpapatuloy bilang mga wikang 20, series of 2013. opisyal.” Batay sa kasaysayan ng wikang pambansa, sa mga panahong ito ay Tagalog ang Wikang Pambansa Sa petisyon ng Tanggol Wika ngunit hindi wikang opisyal. (1935) Layunin: Wikang Opisyal – itinadhana ng batas na maging 1. Panatilihin ang pagtuturo ng asignaturang wika sa opisyal na talastasan ng pamahalaan. Filipino sa bagong GEC sa kolehiyo 2. Kumilos tungo sa pagrerebisa ng CMO 20. 3. Gamitin ang wikang Filipino sa pagtuturo ng iba’t ibang asignatura at; sulong ang Mga Batayan sa Pagtuturo ng Wikang Pambansa makabayang edukasyon. Kautusang Tagapaglaganap Blg. 263 Noong Abril 1, 1940 ay nilagdaan ng Pangulong Pagtalakay sa mga batas sa pagtuturo ng Wikang Quezon ang kautusan at dito’y ipinag-utos ang Filipino pagtuturo ng wikang pambansa sa lahat ng paaralang - Kautusang Pangkagawaran at Sirkular Blg. 26 pampubliko at pribado sa bansa. Nag-aatas din ito ng (1940) – ipinag-utos ang pagtuturo ng Wikang paglilimbag ng Tagalog-English Vocabulary at isang Pambansa sa ikaapat na taon sa lahat ng gramatika na pinamagatang Ang Balarila ng Wikang pampublikong at pribadong paaralan at sa mga Pambansa. pribadong institusyong pasanayang pangguro sa buong bansa (kwf.gov.ph/kasaysayan- atmandato/) CMO No. 20, s. 2013 - Kautusang Pangkagawaran Blg. 74 – Mother tongue based multilingual education ang ituturo sa Sistema ng edukasyon sa seksyon 3 ng kautusang ito, preschool-ikatlong baitang. Sa kautusang ito ang GEC ay bumaba sa tatlumpu’t anim (36) na yunit nakapaloob na ang unang wika ang gagamiting at inalis ang Filipino bilang asignatura. Ang GEC ay wikang panturo. maaaring ituro sa wikang Ingles o Filipino. Ayon kay Contreras(2014), sa mga pamantasan sa ngayon, - Memorandum ng CHED Blg. 20, serye 2013 – sa may mga tunggaliang nangyayari nadulot ng paglabas ng CHED Memorandum Order No. 20 series kontrobersyal na kautusan mula sa Commission on 2013, binabalangkas ang bagong General Education Higher Education (CHED), ang CMO 20, na kung saan Curriculum na nagsantabi sa pagturo ng Filipino nawala sa mga kursong ipakukuha sa lahat ng mag- bilang required subject sa kolehiyo. Sanhi nito, aaral sa kolehiyo ang wika, bagama’t ginawang nagkaisa ang mg a guro ng wika at manunulat ng opsyon na ituro ang lahat ng mga kurso sa bagong GE saliksik at panitikang Filipino na manindigan laban sa sa Filipino. polisiya. - Memorandum ng CHED Blg. 57, serye 2017 – pagpapanatili ng asignaturang Filipino sa kolehiyo Ang Pagtataguyod sa Wikang Filipino sa bilang bahagi ng new general education curriculum Kasalukuyan na ipatutupad sa taong 2018. Ang Tanggol Wika o Alyansa ng mga Tagapagtanggol ng Wikang Filipino Mga Isyung Pangwika 1. Ang napagkaisahang pasiya sa 1934 kumbensyong Konstitusyonal 2. Ang paglapastangang ginawa ni Gng. Arroyo sa wikang Filipino ukol sa Executive Order Blg.210 “ Establishing the Policy to Strengthen the use of English as a Second Language in the Education System” 3. Ang Panukalang pagpasiyang ng Commission on Higher Education (CHED) sa Filipino, Panitikan at Philippine Government and Constitution bilang mga asignatura sa kolehiyo. Aralin 2: Mga Gawing Pangkomunikasyon ng mga Filipino MGA GAWING PANGKOMUNIKASYON NG MGA PILIPINO Layunin 1. Mailarawan ang mga gawaing pangkomunikasyon ng mga Pilipino sa iba’t ibang antas at larangan. 2. Maipaliwanag ang kabuluhan ng wikang Filipino bilang mabisang wika sa kontekstuwalisadong komunikasyon sa mga komunidad at sa buong bansa. 3. Magamit ang wikang Filipino sa iba’t ibang tiyak na sitwasyong pangkomunikasyon sa lipunang Pilipino. 4. Makapagpahayag ng mga makabuluhang kaisipan sa pamamagitan ng tradisyonal at modernong midyang akma sa kontekstong Pilipino. 5. Makagawa ng mga malikhain at mapanghikayat na presentasyon ng impormasyon at analisis na akma sa iba’t ibang konteksto. 6. Makagawa nang makabuluhan at mabisang materyales sa komunikayson na akma sa iba’t ❖ Ayon sa aklat nina Bernales, et al (2016)., narito ibang konteskto. ang ilang pagpapakahulugan sa komunikasyon 7. Mapalalim ang pagpapahalaga sa sariling paraan batay sa mga sumusunod na eksperto: ng mga Pilipino sa iba’t ibang antas at larangan. Kahulugan ng Komunikasyon 8. Maisaalang-alang ang kultura at iba pang aspektong panlipunan sa pakikipagpalitang- ❖ Ayon kay Merriam-Webster, ng salitang ideya. komunikasyon ay hango sa salitang Latin na “communicate”, na nangangahulugang ARALIN 2 UNANG BAHAGI “magbahagi” o “magbigay”. Ang komunikasyon ay Komunikasyong Filipino at Sitwasyong pagpapalitan ng ideya o opinion, paghatid at Pangwika pagtanggap ng mensahe sa pamamagitan ng telepono, telegram, kompyuter, radio, telebisyon ❖ Ayon kay Cover (1988; sa Mangahis, 2011), upang at iba pa. lalong maunawaan ang Filipinolohiya- ❖ Bukod sa etimolohikal na kahulugan ng sistematikong pag-aaral ng Filipinong kaisipan komunikasyon, sa libro ng komunikasyon sa (psyche) at Filipinong kultura at Filipinong lipunan Akademikong Filipino ni Aguilar (2014), maraming – iminumungkahi na masusing pag-aaralan ang eksperto ang may iba pang kahulugan nito: teorya sa Filipinolohiya. Sa ganitong punto, sinipat ang aralin sa pag-aaral ng komunikasyon ETIMOLOHIYA NG SALITA na ginagawa ng mga Pilipino at sa kung saan ❖ Louis Allen (1958) nagkakaiba-iba ang gawaing ito sa kahulugan ng Ang komunikasyon ay kabuuang ginagawa ng tao Pilipino. kung nais niyang lumikha ng unawaan sa isip ng KOMUNIKASYON iba na kinasasangkutan ng patuloy na pakikipag- usap, pakikinig at pag-unawa ❖ Ang komunikasyon ay isang paraan upang tayo ❖ Keith Davis (1967) ay magkaunawaan. Isa ito sa pinakamahalagang Ang komunikasyon ay isang proseso ng sangkap ng pagkakaintindihan sa isang lipunan. pagpapasa at pag-unawa sa impormasyon mula Dito naipapahayag natin ang ating mga saloobin sa isang tao patungo sa kanyang kapwa. ukol sa isang lipunan. Ang lipunang kulang sa ❖ Newman at Summer (1977) komunikasyon ay kadalasangg nagkakagulo at Ang komunikasyon ay pagpapalitan ng hindi magkakaintindihan. impormasyon, ideya, opinyon, o maging opinyon ❖ Komunikasyon – communis (latin) o common ng mga kalahok sa proseso. (English) o karaniwan (Filipino) ❖ Birvenu (1987) ❖ “Ito’y ay pagbabahagi ng ideya at damdamin sa Ang komunikasyon ay isang proseso ng estado ng pagkakaunawaan.” – Dale (1969) pagpapasa ng nararamdaman, ugali, kaalaman, ❖ “Transmisyon ng mga impormasyon, ideya , pag- paniniwala at ideya sa pagitan ng mga nabubuhay uugali, o damdamin at kasanayan… sa paggamit na nilalang. ng simbolo” – Berelson at Steiner (1964) ❖ Keyton (2011) ❖ “Transmisyon ng mga impormasyon, ideya, pag- Ang komunikasyon ay isang pagkakaunawaan sa uugali o damdamin mula sa isang tao o pangkat pagitan ng mga kalahok sa prosesong ito. ng mga tao patungo sa kaniyang kapuwa…karaniwang isinasagawa sa MGA DAHILAN NG PAKIKIPAGKOMUNIKASYON NG pamamagitan ng mga simbolo.” – Theodorson ( TAO 1969) Maliwanag na batay sa kahulugan ng a. Pangangailangan upang makilala ang sarili komunikasyon, ang kaisipang ipinahihiwatig nito ay makipag-ugnayan sa kapwa, pakikipagpalitan - komunikasyon – malaking tulong upang mahubog ng nais ipahayag sa iba at makapagbahagi ng ang pagkatao impormasyon. b. Pangangailangang makisalamuha o 2) mensaheng relasyunal o di-berbal makihalubilo c. Daluyan d. Reciever (Tagatanggap). O decoder bukod pa daan ang komunikasyon upang ganap na e. Sagabal / mga hadlang/ barriers makilala ang sarili ng isang tao, nagsisilbi rin itong Mga Uri ng Sabagal daluyan upang matagpuan nito ang mga bagay na 1. Semantikong sagabal may kaugnayan sa kanyang buhay sa hinaharap. 2. Pisyoslohikal na sagabal c. Pangangailangang praktikal 3. Pisikal na sagabal 4. Teknolohikal na sagabal - maaaring hindi magawa o maisakatuparan ang iba’t 5. Kulturang sagabal ibang bagay kung walang komunikasyon gaya lamang 6. Sikolohikal na sagabal ng simpleng paghahanap sa isang lugar na hindi mo f. Tugon o feedback pa napuntahan at iba pa. a. tuwirang tugon MGA TIPO, ELEMENTO AT ANTAS NG b. di-tuwirang tugon KOMUNIKASYON c. naantalang tugon g. Epekto 1. Tipo ng Komunikasyon h. Konteksto o sitwasyon a. Pormal at impormal na komunikasyon. - Ang pormalidad at impormalidad ng Antas ng Komunikasyon komunikasyon ay maaaring tayain batay sa INTRAPERSONAL NA KOMUNIKASYON ekspektasyon sa magaganap na proseso at sa kung sino-sino at paano maisasagawa ang Ito ay komunikasyong nagaganap sa sarili prosesong ito. lamang. Kabilang dito ang personal na pagmumuni-muni, pagsasaulo ng mga ideya, Mga salik na dapat isaalang-alang; pag-aanalisa o kaya naman ay pagsusulat 1. Uri ng wikang gagamitin ( pormal- pino, para sa sarili lamang. matalino at ayon sa rehistro ang wika ng mga INTERPERSONAL NA KOMUNIKASYON partisipant) - Direkta o di-maligoy na at seryosong tono na Ang komunikasyong ito ay nagaganap sa pagpapahayag. (pormal at impormal) pagitan ng higit sa isa na maaaring kinasasangkutan ng nagsasalita at nakikinig o 2. Balangkas ng komunikasyon nagbabasa at nagsusulat. - Tumutukoy ang balangkas sa Mga Anyong Interpersonal na komunikasyon pagkakasunuod-sunod ng mga segment ng komunikasyon. A. Dayadikong Komunikasyon o Pormal – depinido o tiyak ang balangkas Ito ay komunikasyong nagaganap sa o Impormal – may laya dalawang tao lamang. KOMUNIKASYON BERBAL Halimbawa: Pakikipagchat (hindi group chat), Berbal – ginagamitan ng salita ( sa mga rally – mga pakikipag-usap sa telepono at counseling nakasulat sa banner) B. Pangkatang Komunikasyon Mga Sangkap o Elementong bumubuo sa proseso ng komunikasyon Ito ay binubuo ng higit sa dalawang tao na sangkot sa komunikasyon. Maaaring a. Sender (Nagpapadala) o tagahatid/encoder magkasindami ang bilang ng nakikinig at b. Mensahe nagsasalita sa pangkatang komunikasyon. URI NG MENSAHE (binubuo dimensiyon) Halimbawa: Pagpupulong, inuman, 1) mensaheng pangnilalaman (Content) kumperensiya C. Pampublikong Komunikasyon c) Personal Distance (1 ½- 4 ft) Sa komunikasyon ito, mas marami ang bilang d) Intimate Distance (up to 1- ½ ft) ng nakikinig kumpara sa nagsasalita 2) Kinesika (Kinesics). Maraming sinasabi ang ating Halimbawa: Misa, pagtuturo, talumpati gaya katawan, minsan pa nga’y higit pa sa mga tunog ng SONA na lumalabas sa ating mga bibig. Kaya nga may tinatawag sa Ingles na body language. Ito ay D. Komunikasyong Pangmadla maaaring Makita sa ating mga mata. Hindi rin Ito ay kategorya ng komunikasyon na maitatago ang ating mga damdamin at tunay na ginagamitan ng midya. Kabilang sa mga intensyon sa ating mukha. Makikita sa mukha ng midyang ginagamit sa ganitong uri ng tao kung siya’y masaya, umiibig, malungkot, nag- komunikasyon ang radio, telebisyon, dyaryo o aalala, natatakot, may suliranin, nahihirapan o pahayagan at social media. galit. Ang ating pananamit at kaanyuan ay maaaring may mensahe rin. Ang ating tindig at E. Pangmasa komunikasyon kilos ay maaari ring magsalita para sa atin. nagaganap sa pagitan ng malawakang media, Maaaring ang kumpas ng kamay din (1) regulative, tulad ng radio, tv, internet, pahayagan, atbp. (2) descriptive, at (3) emphatic. 3) Pandama (Haptics). Ito ay tumutukoy sa KOMUNIKASYONG DI-BERBAL paggamit ng sense of touch sa pagpapahatid ng mensahe sa ating wika, may iba iba tayong tawag Komunikasyong Di-Berbal sa paraang paghawak sa tao o bagay at sa bawat - Ito ay komunikasyong hindi gumagamit ng paraan may iba ibang kahulugan. Ito ay ang mga: wika. Kabilang sa komunikasyong ito ang hawak, pindot, hablot, pisil, tapik, batok, haplos, kilos, amoy, kulay at iba pa na nagbibigay ng at hipo. kahulugan. 4) Simbolo (Iconics). Sa ating paligid ay marami - Ito ay gumagamit ng ekspresyon ng mukha, kang makikitang simbolo na may malinaw na galaw ng katawan at salitang hindi mensahe. maiintindihan ng taga-pagkinig. Mahalaga 5) Kulay (Colorics). Ang kulay ay maaaring ang di- berbal na komunikasyon sapagkat: magpapahiwatig ng damdamin o oryentasyon. 1. Inilalantad o ipinahihiwatig nito ang Sadyang ang ang kulay ng mga bagay-bagay ay kalagayang emosyunal ng isang tao, nilalapatan natin ng kahulugan. 2. Nililinaw nito ang kahulugan ng isang 6) Objectics - tumutukoy sa paggamit ng mga mensahe, at bagay sa pakikipagtalastasan. Kabilang dito ang 3. Pinananatili nito ang interaksyong mga elektronikong ekwipment tulad ng celfone, resiprokal ng tagapagpadala at mikropono, telepono, radio at iba pa. tagatanggap ng mensahe. 7) Kapaligiran. - Malinaw na ipinapakita sa ating kapaligiran ang kahulugan kung ito ay malinaw, Mga Iba’t ibang uri ng komunikasyon di-berbal maayos, hindi magulo, o di kaya’y magandang 1. Oras (Chronemics). Mahalaga ang oras. Ito ay ang bakasyonan o puntahan. isang bagay na kulang sa maraming tao. Ang 8) Paralanguage. - Ito ay tumutukoy sa paraan ng paggamit ng oras, kung gayon, ay maaaring pagbigkas sa isang salita. Halimbawa nito ay ang kaakibatan ng mensahe. pagsasalita ng isang pipi. Hindi masyadong 2. Espasyo (Proxemics). Maaaring may kahulugan maiintindihan ng isang tagapagkinig ang din ang espasyong inilalagay natin sa pagitan ng mensahing ibinabahagi ng isang pipi, maliban na ating sarili at ng ibang tao. lamang kung ika’y isang eksperto o may kaalaman sa mga pananalita o kumpas ng kamay a) Public Distance (12 ft or more) ng isang pipi. b) Social Distance (4-12 ft) 9) Oculesics – tumutukoy ito sa paggamit ng mata pamamaraan upang ibahagi ang kaalaman, ideya, sa pagpapahayag ng mensahe may kahulugan damdamin at iba pa gamit ang wika. Sa ibaba, ang panliliit ng mata, panlalaki at kahit pagkindat. makikita ang iba’t ibang sitwasyong pangwika na 10) Olfactorics – komunikasyong gumagamit ng kasalukuyan nating ginagamit. pangamoy sa pagpaparating ng mensahe. KOMUNIKASYONG PILIPINO 11) Vocalics – paggamit ng tunog sa pagpapahayag ng mensahe. Hindi sakop sa komunikasyong ito Kailan nga ba maituturing na oo ang Oo at hindi ang ang mga tunog na pasalita. Halimbawa ay pag- Hindi kapag ang Pilipino ang nagsasabi nito? ehem o kaya ay pag-tsk-tsk. Mga Salitang May Kaugnayan sa “Pahiwatig” Samantala, sa nakagawiang pangkomunikasyon ng Bilang Pangkagawiang Kultura ng mga Pilipino mga Pilipino ay naipapakita gamit ang kilos o galaw ng katawan gaya ng mga sumusunod: 1.Pahaging – isang mensaheng sinasadyang sumala o magmintis, kumbaga parang isang balang dumaan a. Pagtatampo (tampo) – ito ay damdaming dala ng ng palihis sa tainga at umalingawngaw sa hangin. pagkabigo sa isang bagay na inaasahan sa isang malapit na tao gaya ng kapatid, magulang, kamag- 2. Padaplis – isang mensaheng lihis dahil sadyang anak, kasintahan o kaibigan. nilalayon lamang na makanti o masanggi nang bahagya ang kinauukulan, gaya ng isang palaso na b. Pagmumukmok (mukmok) – ito ay sumagi at nag-iwan lamang ng kaunting galos. komunikasyong naipaparating sa pamamagitan ng pagsasawalang-kibo. Ito ay bunga ng pagpagkasuya, 3. Parinig – isang malawak na instrumentong berbal at pagdaramdam. Palatandaan nito ang para sa pagpapabatid ng niloloob ng nagsasalita na pagsasantabi ng sarili sa sulok, o paglayo sa nakatuon hindi lamang sa kaharap kundi sa sino karamihan. mang nakikinig sa paligid. c. Pagmamaktol (maktol) – akto ng pagpapahayag 4. Pasaring – tumutukoy ito sa mga berbal na ‘di na ang layunin ay ipakita ang pagrereklamo, tuwirang pahayag ng pula, puna, paratang at iba pang paghihimagsik o pagtutol sa paggawa ng isang bagay mensaheng nakakasakit na sadyang iniuukol sa mga na labag sa kalooban. Ito ay kakikitaan ng pag-ungol, nakaririnig na kunwari ay labas sa usapan. pagbuka-buka ng labi o pagbulong na kadalasang 5. Paramdam – isang mensaheng pinaabot ng tao o sinasadyang ipakita sa taong pinatatamaan ng sinasabing gumagalang espiritu, sa pamamagitan ng mensahe. manipestasyon na nahihinuha sa pakiramdam d. Pagdadabog (dabog) - ito ay ‘di-berbal na 6.Papansin – tumutukoy ito sa mga mensaheng komunikasyon na likas sa kulturang Pilipino na ang humihingi ng atensyon , kadalasang ginagawa kapag pinakamalaking element ay paglikha ng ingay gaya ng pakiramdam ng nagmemensahe ay kulang siya sa pagpadyak ng paa, pagbalibag ng pinto, pagbagsak sapat na pansin. ng mga bagay at iba pang ingay na intensyonal na ginagawa ng taong nagdadabog. 7.Paandaran – isang mekanismo ng pagpapahiwatig na karaniwang nakatuon at umiikot sa isang paksa o tema na hindi mailahad nang tahasan at paulit-ulit na binabanggit sa sandaling may pagkakataon. Sitwasyong Pangwika Sitwasyong Pangwika sa Telebisyon Sapagkat patuloy na umuunlad at nagbabago ang Filipino ang karaniwang ginagamit na wika bilang mundo, nagbabago rin ang paggamit ng wika sa iba’t midyum sa telebisyon sa bansa. Sa mga local ibang sitwasyon. Sa komunikasyon, maraming channel, karaniwang palabas ay gumagamit ng wikang Filipino. Sinasabing ang telebisyon ang Mga halimbawa paraan ng pagsulat pinakamakapangyarihang media sa kasalukuyan a) K mula sa pinaikling Okay dahil sa dami ng mamamayang nakaaabot nito. b) Nand2 o d2 mula sa nandito o dito (Dayag at Del Rosario, 2016) Ilan pa sa mga halimbawa ay gaya ng mga: Ang paggamit ng wikang Filipino: a) LOL – Laughing out Loud Ang mga nangungunang estasyon sa b) SKL – Share Ko Lang telebisyon gaya ng c) SML – Share Mo Lang ▪ GMA 7 d) OTW – On the Way ▪ ABSCBN e) SYL – See you Later ▪ TV5 f) BRB – Be Right Back Mula sa mga programang g) G na G – Go na Go o Game na Game ✓ It’s Showtime ni Vice Ganda h) SLR – Sorry Late Reply ✓ Eat Bulaga D’Barkads i) OMG – Oh My Gosh o Oh My God Mga Popular na social media account na j) MOMOL – Make Out Makes Out Lang ginagamit ay: Ayon kay Labrador (2018) - Facebook - Twitter - Instagram GOOD LUCK SA MIDTERM!!! Karaniwang nagaganap ang code switching bilang Believe and pray in God! lengguwahe sa social media. Ang CODE SWITCHING” ay paggamit ng magkaibang wika sa Philippians 4:13 – “For I can do everything through loob ng isang pahayag. Madalas nagaganap ito sa Christ, who gives me strength.” salitang pagpapahayag (Carpio at Castillo, et.al., 2012) “Grade doesn’t define you as you did your best” Sa internet, bagama’t marami nang website ang mapagkukunan ng mga impormasyon o kaalamang nasusulat sa Filipino o Tagalog, nananatiling Ingles pa rin ang pangunahing wika nito. Ang pangunahing website at sa iba pang impormasyong mababasa, maririnig at mapapanood sa internet ay nananatiling Ingles ( Dayag at Del Rosario, 2016) Sitwasyong Pangwika sa Text Ang text message o text ay pagpapadala ng mensahe o Short Messaging System (SMS) gamit ang mobile/cellular phones na madalas gamitin sa pakikipagtalastasan sa kasalukuyan. Dahil ang teknolohiya ay patuloy na nagbabago at bahagi ito ng kultura, Malaki ang impluwensiya nito sa wika particular sa paraan ng pagsusulat ng tao. Isa ang Pilipinas sa mga bansa na nangunguna sa paggamit ng cellphone o pagpapadala ng mensahe kaya kapansin-pansin din ang dami ng tao na naiimpluwensiyahan ng wika sa text kapag sila ay nakikipagpalitan ng mensahe.