KABIHASNANG-KLASIKAL-NG-AFRICA-AP-8 PDF
Document Details
Uploaded by Deleted User
Misamis Oriental Institute of Science and Technology
Tags
Summary
This document is a study guide or exam for 8th grade students covering the Classical civilizations of Africa in detail, including the Ghana, Mali, and Songhai kingdoms, and Kush. It contains information about leaders, trade, and cultural aspects of these historical empires. It's suitable for classroom use and study.
Full Transcript
**[Layunin:]** *** nasusuri ang heograpiya ng Africa*** *** nasusuri ang kabihasnan sa Mesoamerica*** *** nasusuri ang heograpiya ng Oceania*** **ALAMIN:** **[ANG KABIHASNANG KLASIKAL NG AFRICA]** **AY TUMUTUKOY SA MGA KAHARIANG AFRICA BAGO PA ITO NAPASAILALIM NG MGA BANSANG KOLONYAL.** **›IT...
**[Layunin:]** *** nasusuri ang heograpiya ng Africa*** *** nasusuri ang kabihasnan sa Mesoamerica*** *** nasusuri ang heograpiya ng Oceania*** **ALAMIN:** **[ANG KABIHASNANG KLASIKAL NG AFRICA]** **AY TUMUTUKOY SA MGA KAHARIANG AFRICA BAGO PA ITO NAPASAILALIM NG MGA BANSANG KOLONYAL.** **›ITO AY PUMAPANGALAWA SA PINAKAMALAKING KONTINENTE SA DAIGDIG.SAKOP NITO ANG 20% NG LUPAIN NG DAIGDIG.** **[LIMANG REHIYONG HEOGRAPIKAL NG AFRICA:]** **KANLURANG AFRICA** **HILAGANG AFRICA** **SILANGANG AFRICA** **GITNANG AFRICA TIMOG AFRICA** **[MGA SINAUNANG KAHARIAN NG AFRICA]** **[KAHARIAN NG GHANA]** **›kauna-unahang estadong pangkalakalan sa kanlurang Africa.Ito ay umusbong noong 300 CE.** **›ang mga pinuno ng Ghana ay namahala ng walang batas na sinusunod** **›mayaman sila sa metal at ginto kung kaya't ang lupain ay tinawag na "lupain ng ginto"** **›ang mga mamamayan ay kalimitang mga artisano , gumagawa sila ng armas na gawa sa bakal at iba pang uri ng metal.** **›ang kanilang mga metal ay ipinagpalit sa kabayo, garing at asin sa ibang kaharian sa hilaga at Timog Africa.** **TUNKA MANIN- kinikilalang pinakabantog na pinuno ng Ghana.** **[KAHARIANG MALI ]** **Noong 1230 CE, sinakop ni Sundiata Keita ang mga rehiyong saklaw ng Ghana.Pinag-isa niya ang mga mamamayan ng Mali at sinikap na mapaunlad ito bilang malakas na kaharian ng Ginto at asin.** **Ang Timbuktu --ang pinakatanyag na sentro ng kalakalan ng Mali.** **› karamihan sa kanila ay magsasaka, na naninirahan sa mga pamayanan na pinangasiwaan ng isang local na pinuno na siyang nagpapadala ng nakolektang buwis sa hari ng kaharian.** **›natamo ng Mali ang ruruk ng tagumpay sa pamumuno ni MANSA MUSA.** **Ang titulong Mansa ay katumbas ng hari o emperor noong 1300 CE.** **›sa kaniyang pamumuno siya ay nakapagtatag ng malakas na hukbo at nasakop ang napakalawak na teritoryo na doble ang laki sa Ghana.** **› Si Mansa Musa ay nagging patron ng Islam kung kaya't pinilit niyang yakapin ang relihiyong Islam.** **GAO- ANG NAGING SENTRO NG BAGONG IMPERYO NG SONGHAI.** **[KAHARIAN NG SONGHAI ]** **Noong 1450, itinatag ng mga Songhai ang kanilang kaharian at nagsimulang kontrolin ang lahat ng mahahalagang rutang pangkalakalan sa rehiyon.** **Dalawang tanyag na Pinuno:** **SONNI ALI AT ASKIA MUHAMMAD** **›itinatag ni Sonni Ali ang kaharian ng Songhai na mas malawak pa sa imperyo ng Mali.** **› siya ay nagging tanyag ng kaniyang expedisyong military.** **› kilala bilang si Ali Ber o Ali , ang dakila.** **›siya ay nalunod sa expidisyong military at pinalitan siya ng kaniyang anak na si Baru, na namuno lamang ng apat na buwan at,** **›pinalitan agad siya ni Askia Muhammad I.** **›ipinalaganap ni Askia Muhammad ang kulturang Islam sa pamamagitan ng pag-imbita ng mga paham na Muslim.** **›ginawa niyang sentro ng karunungan at komersiyal ang Timbuktu.napuno ito ng mga kalakal ng mga Arabo, Hebreo, Italyano at iba pa.** **› ang mga alipin aay binibili at ibinebenta sa sentrong pamilihan ng GAO.** **›noong 1591 tinalo ng Morocco, na gumagamit ng makabagong sandata, ang mga Songhai** **›naganap ang labanan sa Songhai at Morocco sa Tondibi na siyang nagbigay- wakas sa Imperyong Songhai.** **[KAHARIAN NG KUSH]** **›ay umusbong sa Timog hangganan ng Ehipto, na hilagang Sudan sa kasalukuyan.** **› noong 1000BCE, pinag-isa ng mga Kushite ang hilagang Sudan at nagtatag ng masiglang kalakalan sa ehipto.** **›mga produktong kinalakal ng mga Kushite ay binubuo ng Tusk ng mga elepante, kahoy na pangkonstruksiyon, insenso, ebony, mga alipin, at higit sa lahat ginto.** **› naging makapangyarihan at nasakop ang Hyksos** **Ang pamumuno ng kush sa Ehipto ang kilalang ika 25 dinastiyang namuno sa Ehipto.** **› isa sa naging ginintuang panahon ng kabihasnang Ehipto noong panahon ng pamumuno ni Taharqa.** **›sa pamumuno ni Taharqa, hinamon siya ni haring Sennacherib ng Assyria na nagtaboy muli ng mga Kushite sa sarili nilang teritoryo.** **›nagsimulang humina ang Kush ng ng ito ay salakayin ng mgaa hukbo ni Augustus ng Roma.** **›ngunit ito ay bumagsak nang ito ay sakupin ng Kaharian ng Axum.** **[KAHARIAN NG AXUM]** **› ang AXUM ay ang kabisera ng ETHIOPIA.** **› nagsimula bilang isang kolonyang Arab at umusbong bilang malayang estado ng pinaghalong kulturang African at Arabic.** **›nagtamo ng maunlad na kabihasnan sanhi ng lokasyon nito sa baybayin ng Red Sea.** **›ang kanilang estratehikong lokasyon ay nagtamo ng maunlad na pakikipagkalakalan sa Mediterranean at Timog Africa.** **›sila ay nagluluwas ng ivory, panahog at mga alipin.Umaangkat naman sila ng mga tela, alak, metal at oliba.** **HARING EZANA- ang nagtangkang sumakop ng Meroe- dating lungsod ng Kahariang kush.** **› kinontrol niya ang lahat ng pakikipagkalakalan sa dayuhan at nangolekta ng buwis sa karatig pinuno.** **›lahat ng mga nagiging hari ng axum ay nananatiling kristiyano sa maraming siglo.** **GE'EZ- ang sariling wika ng Axum** **›bumagsak ang Axum noong 600 CE, dahil dito nakontrol ng mga Persiano ang mga Arabo ang kalakalan sa Red Sea.** **[KAHARIAN NG ZIMBABWE]** **› ay may masaganang lupaing talampas sa pahitan ng ilog Zambezi at Limpopo** **›pangangalakal ng ginto at garing ang pangunahing ekonomiya ng kaharian.** **›narating ng Zimbabwe ang rurok ng tagumpay noong 1400** **›subalit sa pagdating ng Portuguese noong 1500 , ang kaharian ng Zimbabwe ay tuluyang naglaho.** **[KAHARIANG SWAHILI]** **› ay matatagpuan sa silangang baybayin ng Africa at ito ang kasalukuyang KENYA at TANZANIA.** **›sila ay nagmula sa loob ng Africa na nagwiwika ng BANTU AT ARABO** **KULTURANG SWAHILI -- pinaghalong kulturang Swahili at Bantu.** **ISLAM- ang relihiyon ng mga Swahili.** **› karaniwang mangingisda, magsasaka, at mangangalakal** **›DHOWS- tawag sa mga barkong gamit ng mga Swahili sa pakikipagkalakalan** **›tinaguriang ahente ng karagatang Indian** **[KAHARIAN SA GITNA AT TIMOG AFRICA]** **›sa panahong umuunlad ang Kabihasnang Africa sa hilagang kanluran at silangang baybayin, ang mga mamamayan sa Gitna at Timog Africa ay nananatiling mangangaso at nangangalap parin ng pagkain.** **›matatagpuan sa CONGO ang mga PYGMIES.** **›nagkalat naman ang mga Khoikhoi sa iba't ibang bahagi ng rehiyon tulad ng mga San o "bushmen", ang mga pangkat na ito ay nagsasalita ng mga tunog 'click'** ***MAGSANAY*** A. **Isulat ang T kung tama at M kung mali ang mga pahayag.** **\_\_\_\_\_\_\_\_\_1. Ang Ghana ang kauna-unahang estadong pangkalakalan sa Kanlurang Africa.** **\_\_\_\_\_\_\_\_\_2.Laganap ang kalakalan ng alipin sa Africa noong panahong klasikal.** **\_\_\_\_\_\_\_\_\_3.Sa Kanlurang Africa unang natagpuan ang unang taong Hominid.** **\_\_\_\_\_\_\_\_\_4.Ang Kush ang kasalukuyang ETHIOPIA.** **\_\_\_\_\_\_\_\_\_5. Kalakalan ang pangunahing ekonomiya ng mga kaharian sa Kanlurang Africa.** **\_\_\_\_\_\_\_\_\_6.Ang Kulturang Swahili ay binubuo ng kulturang Bantu at Kush.** **\_\_\_\_\_\_\_\_\_7.Minsa ng nasakop ng mga Axum ang Ehipto.** **\_\_\_\_\_\_\_\_\_8.Ang Timbuktu ay naging sentro ng karunungan at kalakalan ng Songhai.** **\_\_\_\_\_\_\_\_\_9.Ang Swahili ay matatagpuan sa kasalukuyang Kenya.** **\_\_\_\_\_\_\_\_\_10.Naunang umunlad aang mga kaharian sa gitnang Africa kaysa mga kaharian Timog Africa.** B. **Ilapat sa matrix ang mga detalyeng katangian ng mga kaharian sa Africa. 50 PTS.** **KAHARIAN** **LOKASYON** **EKONOMIYA AT IBA PANG DETALYE** --------------------------- -------------- ----------------------------------- **Ghana** **Mali** **Songhai** **Kush** **Axum** **Zimbabwe** **Swahili** **Gitna at timog Africa** C. **Sagutin ang mga tanong.** **1.Bakit naging mangangalakal ng ginto, asin, at metal ang mga mamamayan ng Sinaunang kaharian ng Africa?** **\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_** **\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_** **\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_** **\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_** **2.Bakit lumaganap ang Islam sa Africa?** **\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_** **\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_** **\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_** **[KABIHASNANG KLASIKAL SA AMERIKA AT OCEANIA ]** **› ang sinaunang kasaysayan ng America** **(hilaga, timog, central America, at Carribean) --ay nagsimula at ipinaliwanag ng teorya ng pandarayuhan ng mga tao.** **BERING STRAIT- ang nagdurugtong sa asya at America** **KABIHASNANG MESOAMERICA:** **› Ay tumutukoy sa heograpikal at kultural na lupain mula sa gitnang Mexico pababasa gitnang America kasama ang Guatemala, Belize. Honduras at El Salvador.** **›nalinang dito ang kinikilala at mataas na antas ng ebolusyong teknolohikal, nakakamangha at naglalakihang konstruksiyon** **›ito ay binubuo ng kabihasnang OLMEC , TOLTEC, INCAS, AT AZTEC.** **Ang kabihasnang Mesoamerica ay nauuri sa tatlo:** **1.panahong Pre- Classic- tumutukoy sa panahong nakapagitan sa 1500 BC -200 CE.** **2.panahong Classic -- tumutukoy sa panahon sa pagitan ng 200- 900 CE.** **3.panahong Post Classic --tumutukoy sa panahon sa pagitan ng 900 CE hanggang sa dumating ang mga kastila.** **Sistemang Columbian na pagsusulat -- tumutukoy sa sistema ng pagsusulat na gamit sa America mula sa pagdating ng mga Europeo sa America.** **ANG MGA OLMEC:** **›Tinatayang isa sa mga pinakauna at dakilang kabihasnang Mesoamerica.** **›tinaguriang "Mother Culture of Meso America"** **›ang mga Olmec ay nakapaglinang ng masalimuot na kultura na pinaniniwalaang nabuo sa katimugan ng Golpo ng Mexico na Veracruz at Tabasco sa kasalukuyan.** **›nakapagtatag ng organisadong pamayanang urban.** **SAN LORENZO TENOCHTITLAN- pinakamalaking lungsod ng Mesoamerica** **Hieroglyphics- sistema ng pagsusulat** **Ang mga SHAMAN- ay pinaniniwalaang makapangyarihang manggagamot at nagsasagawa ng mahika** **›pinaniniwalaang sila ay may kapangyarihang makapag-usap sa diyos.** **JAGUAR- kinikilalang diyos ng mga OLMEC.** **›kilala na mga dalubhasa sa pag-ukit ng Jade at monumentong bato** **›nakapaglinang din ng sistema ng numero batay sa 20 at kalendaryong may 364 na araw at 260 siklo ng ritwal.** **ANG MGA MAYA:** **› natagpuan sa tatlong magkakahiwalay na lupain: ang hilagang kapatagan ng Yucatan Peninsula; ang katimugang kapatagan ng Peten ; at ang bahaging natagpuan sa Mexico, Belize at Kanlurang Honduras** **YUCATAN PENINSULA-pinakabantog sa tatlong kabihasnan, dito natagpuan ang batong lungsod na kinatagpuan ng estrukturang monumento.** **›nagsimula noong 1800 BCE o panahong pre- classic** **›Ang mga Maya ay nagsasaka nang mais, beans , kalabasa at cassava.** **›sila ay relihiyoso;nananalig sa maraming uri ng diyos** **›sila ay pinamunuan ng mga hari o kujul ajaw (holy lords) na naghahayag na sila ay may relasyon sa diyos o tagapagmana ng diyos.** **›pinaniniwalaang nagsilbi bilang tagapamagitan ng diyos at mamamayan sa mundo.** **›naipakita rin ng mga maya ang pag-inlad sa larangan ng matematika at astronomiya kasama ang paggamit ng zero at pagbuo ng sistema ng kalendaryo na nakabatay sa 365 na araw.** **ANG MGA TOLTEC:** **›sila ay dalubhasa sa arkitektura, sining, medisina at inhenyeriya** **›sila ay pawing relihiyoso at may pananalig sa kahalagahan ng pagsasakripisyo ng buhay sa kinikilalang diyos.** **›sila ay may malalim na kaalaman sa konstruksiyon ng mga templo at palasyo** **›may kasanayan silang bumuo ng mga kagamitang gawa sa metal, papel, naghahabi ng telang may kulay, at may kahanga hangang kaalaman sa astronomiya** **Temple ng Star of Venus- matatagpuan sa templong ito ang naglalakihang inukit na idolo na kung tawagin ay atlantes o tula.** **ATLANTES O TULA --may taas na 15 talampakan** **›sila ay kilala sa paggawa ng mga seramiks, kasanayang kanilang minana sa kulturang Teotihuacan.** **NAHUATL- ANG TAWAG SA KANILANG WIKA** **ANG MGA AZTEC:** **› ang nagtatag ng TENOCHTITLAN, lungsod ng Mexico noong 1325** **›sila ay pinamunuan ni Moctezuma I na tinatayang nagpalawak sa teritoryo noong panahon ng kaniyang pamumuno mula 1440 hanggang 1469.** **›si Moctezuma II naman, na namuno sa tribu mula 1502-1520, ang tinatayang nag-isa sa gitnang Mexico** **CHINAMPA- ARTIPISYAL NA LATIAN** **HUITZILOPOCHTLI- Aang tawag nila sa diyos ng araw** **QUETZALCOATL- TAWAG nila sa diyos ng hangin at karunungan** **ANG MGA INCA SA TIMOG AMERICA:** **›umunlad sa pagitan ng 1400 at 1533CE. At itinatag ni Pachacuti at Topa Inca na kaniyang anak.** **›kinikilalang pinakamalaking imperyong nalinang sa America at sa buong mundo** **›sila ay dalubhasang arkitekto** **QUIPO- sistema ng pagbilang na ginagamit tulad ng abacus** **VIRACOCHA --KANILANG PANGUNAHING DIYOS, ang gumawa ng araw at buwan.naniniwala sila na ang lalaki ay nanggagaling sa araw at ang mga babae ay nanggagaling sa buwan** **HUAYNA CAPAC- apo ni PACHACUTI** **MACHU PICCHU- pinakatanyag na moog sa Inca, na itinatag ni Pachacuti noong 1450.Inilarawan nito ang pagmamahal ng Inca sa magandang tanawin at sa diyos ng bundok na si APUS.** **›Ang hari ng Inca ay itinuturing na anak ng araw at ang reyna naman ay anak ng buwan.** **›ito ay kabilang sa New wonders of the World.** **MAGSANAY** **A.Punan ng sagot ang bawat bilang sa pamamgitan ng pagsagot sa mga tanong.** **1. Aling Kabihasnang Mesoamerica ang tinaguriang "Mother Culture of Mesoamerica"?** **\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_** **2.Ano ang tawag sa sistema ng pagsusulat na gamit sa America mula sa pagdating ng mga Europeo sa America?** **\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_** **3.Ano ang taguri sa hari ng mga Maya?** **\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_** **4.Anong tribu ang tinatayang dumating sa lambak ng mexico bago ang panahong 900 CE?** **\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_** **5.Ano ang tawag sa sistema ng pagbibilang ng mga inca?** **\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_** **6.Sino ang nagtatag sa kabihasnang Inca?** **\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_** **7.Sinong Europeo ang unang nakatuklas at sumakop ng mga inca?** **\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_** **8.Ano ang tawag sa bahagi ng America na kinatagpuan ng mga kabihasnang nakapaglinang ng mataas na antas na ebolusyong teknolohikal?** **\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_** **9.Sino ang nagtatag ng Tenochtitlan?** **\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_** **10.Saan itinatag ng inca ang kanilang kabihasnan?** **\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_** **11.Ano ang tawag sa wika ng mga Toltec?** **\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_** **12.Ano ang tawag sa naglalakihang inukit na idolo ng mga Toltec?** **\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_** **13.Ano ang tawag sa bloke na kasulatan na nagpapatunay ng sistema ng pagsusulaat ng mga Toltec?** **\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_** **14.Ano ang tawag sa kinikilalang diyos ng mga Olmec?** **\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_** **15.Ano ang tawag sa artipisyal na latiang nilinang ng mga Aztec?** **\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_** **B. Sagutin ang sumusunod:** **1.Ipaliwanag ang kahulugan ng Mesoamerica?** **2.Bakit itinuturing na napakahalaga ng pagkakalinang ng mga kabihasnang Meso America ?** **[KABIHASNANG KLASIKAL NG OCEANIA ]** **OCEANIA -- ay tumutukoy sa mga lupaing pulo na nakalatag sa Pacific na matatagpuan sa kabila o lampas ng mga lupaing maritime.** **Apat na lupaing Kultural:** **MELANESIA** **AUSTRALIA -- PINAKAMALAKING BAHAGI NG OCEANIA** **MICRONESIA** **POLYNESIA** **KABIHASNAN SA MELANESIA (BLACK ISLANDS):** **› "Itim na Pulo" ang taguri sa Melanesia. Ang mga naninirahan dito ay pawang maiitim.** **›matatagpuan sa dulong kanluran ng Pasipiko hanggang karagatang Arafura at Silangan ng Fiji.** **Ito ay binubuo ng:** **Fiji, Papua New Guinea, New Caledonia, Norfolk Island, na sakop ng Australia, Solomon islands at Vanuatu.** **New Guinea --pinakamalaking pulo ng Melanesia** **AUSTRONESIAN- MGA KATUTUBO NG MELANESIA** **›sila ay nagwiwika ng Papuan, Papuan ang tawag sa karamihan ng taga- Melanesia** **OCEANIA- mga lupaing pulo na nakalatag sa pacific na matatagpuan sa kabila o lampas ng mga lupaing maritime.** **KABIHASNAN NG MICRONESIA:** **›binubuo ng mahigit kumulang sa 2100 na pulo na may sukat na 2700 kilometro kuwadrado.** **Ang GUAM- ang pinakamalaking pulo na may sukat na 582 km kuwadrado.** **CHAMORRO- mga unang katutubo,bumubuo ng 37% na populasyon** **FILIPINO -- 25.5%** **›mayaman sila sa phosphate** **CAROLINE ISLANDS - dating kilalang Nuevas Filipinas dahil sa naging kolonya ito ng Spain at pinamunuan ito mula sa Maynila** **›sa kabilang dako ibinenta ang new Guinea sa Germany noong 1899 at tinawag na German New Guinea** **WAKE ISLANDS- ay nanatiling nasa ilalim ng administrasyon ng US airforce** **›mayroong 150 taong naninirahan dito at madalas itong binabagyo.** **Mga pulong kabilang sa Micronesia:** **Marshall Islands** **Nauru** **Marianas islands** **Gilbert Islands - na unang natagpuan ni Thomas Gilbert, isang Briton noong ika- 18 siglo.** **KABIHASNANG POLYNESIA (maraming pulo):** **›ay pangkat na mga pulo na napapaloob sa tatsulok na nilikha ng mga pulo ng Hawaii (USA), NEW ZEALAND, AT EASTER ISLANDS( CHILE), ito ay tinatawag na Polynesian triangle** **›ang Tonga ay dating protektado ng Britanya.Ito ay naging ika-189 na kasapi ng United Nations noong 2000 at itinuturing na ikaapat na pinakamaliit na estado ng mundo.** **TUVALU -- kilala bilang Ellice Island** **-ito ay may demokrasyang parliamentaryo na nasa ilalim ng monarkiyang konstitusyunal.** **WESTERN SAMOA -- kilala bilang independent states of Samoa** **NEW ZEALAND -- ay tinatawag ding "the Sharky Isle" ito ay dahil sa madalas na paglindol** **2 PANGUNAHING PULO:** **North Island at South Island** **MAORI -- tawag sa katutubo na nagmula sa Society islands** **ATOLL- AY isang pulo o tanikala ng mga pulo na pinagdurugtong ng mga coral reefs na halos makabuo ng isang lagoon** **MAGSANAY** A. **Ano ang alam mo tungkol sa sumusunod?** **1.OCEANIA** **\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_** **\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_** **\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_** **2.MICRONESIA** **\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_** **\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_** **\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_** **\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_** **3.MELANESIA** **\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_** **\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_** **\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_** **\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_** **4.POLYNESIA** **\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_** **\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_** **\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_** **\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_** **5.POLYNESIAN TRIANGLE** **\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_** **\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_** **\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_\_** B. **Bumuo ng organizer na maghahambing sa mga sumusunod na mga kabihasnan:** - **KLASIKAL AFRICA** - **MESOAMERICA** - **OCEANIA**
