GGZ College Week 2 PDF

College 3 04-11 Geschiedenis van GGZ In oude geschriften terug te vinden als: geesten/demonen en melancholie (zwart gal) Krankzinnigheid (14e-17e eeuw):  Tijd van rennaissance: psychopathologie werd beschouwd als: hekserij  Verbrandingen  1550: Johnas Wier in opstand tegen hek...

College 3 04-11 Geschiedenis van GGZ In oude geschriften terug te vinden als: geesten/demonen en melancholie (zwart gal) Krankzinnigheid (14e-17e eeuw):  Tijd van rennaissance: psychopathologie werd beschouwd als: hekserij  Verbrandingen  1550: Johnas Wier in opstand tegen heksenverbranding  Grondlegger moderne psychiatrie  1370: eerste krankzinnigheidgesticht in Europa  1442: eerste dolhuizen, opsluiting zonder behandeling Geboorte van de psychiatrie (18e-19e eeuw):  1801: geboorte van psychiatrie: uit protest tegen mensonterende behandeling van ‘krankzinnigheid’  Eerste behandeling in: traitement moral  Psychiatrische stoornis werd gezien als neurobiologisch van aard -> hersenziekte  1841: eerste krankzinnigheidswet -> regeling over verpleging  1900: ontstaan ambulante psychiatrie  Eerste wetenschappelijke publicaties: wetenschappelijke fundering  In deze periode werd vaak gebruik gemaakt van repressieve behandeling: zoals fixatie, langdurige bedverpleging of badkuren of separatie 1850-WOII: (nieuwe) methoden van diagnose:  Op basis van cohortstudie (Emil Kraeplin) van terugkerende mannen uit de oorlog  Maakte als eerste onderscheid tussen: ziekte-eenheden, etiologie, symptomenclusters en beloopsvorm van ziektebeelden  Beter beeld van ziekten  Somatische behandelmethoden: behandelmethoden voornamelijk berusten op speculatieve redeneringen, zoals: elektroconvulsieve therapie, prefrontale lobtomia en koortskuur Malaria (sommige worden nog steeds ingezet)  Psychoanalyse: eerste uitgewerkte psychologisch model en poliklinische behandeling d.m.v. gestructureerde gesprekken  Sociale psychiatrie: Adolf meyer, stimuleren van resocialisatie van de ontslagen patiënten. Nieuwe beweging: preventie en integratie Jaren ’50-’70: de institutionalisatie  Verschuiving van zorg in inrichten naar re-integratie in de maatschappij  Door: o Succesvolle behandelingen WW-II trauma’s o Wetenschappelijke onderbouwing o Ontdekking eerste antipsychotica o Besef van schadelijke e ecten van inrichtingen o Democratie en anti-psychiatrie  Kritiek: verwaarlozing en de-hospitalisatie Problemen in de 20ste eeuw:  Meer inrichtingen  Tekort aan middelen  Uitblijven van genezing  Groei stigma NU  Meer zorg in de eerste lijn  Ambulantisering/ beddenreductie  Nieuwe vormen van extramurale zorg  Meer aandacht voor rechtspositie van patiënt  Patient-gerichte zorg  Participatie van patiënten en familie  Ontwikkeling van ‘nieuwe’ technieken  Beter begrijpen van het invloed van drugsmisbruik (en alcoholgebruik) en trauma  Maar ook ‘therapisation’ pathologie van meer verschillen -> mensen gaan geloven alsof alle problemen op te lossen zijn met therapie De oude gedachten over psychiatrie zijn nog steeds terug te zien in de hedendaagse wereld Veranderingen in de ggz:  Verschuiving van intramuraal naar extramuraal  Afname van aantal bedden  Deïnstitutionalisatie: terug keren in de maatschappij Voordelen: o Sociale steun uit omgeving o Meer begrip en kennis over ziektebeelden in de maatschappij o Patiënt kan meedoen in de samenleving Nadelen: o Stigmatisering (wordt hier niet mee opgelost)  o Psychische aandoeningen worden minder serieus genomen: overheid minder geneigd om te betalen o Meer daklozen met psychiatrische problemen o Gevaar voor de maatschappij (wanneer mensen met psychiatrische problemen thuis leven) Over de jaren heen zien we vooral een toename in ambulante zorg De meeste ggz-instellingen zijn gecentreerd rond de randstad Toename kinderen met psychiatrische problemen Op jonge leeftijd meer jongens met psychiatrische problemen (jongens laten problemen meer zien), op latere leeftijd meer vrouwen In welke lijn?  Nuldelijn: o Mangelzorg, vrijwilligers en familie o Preventieve zorg, zonder directe zorgvraag o Bv borstkankeronderzoek en consultatiebureau  Eerste lijn: o Directe toegankelijke zorg en aanvraag: geen verwijzing nodig o Niet specialistisch o Bijvoorbeeld huisarts, maatschappelijk werker (voor bv. financiën en huisvestiging), spoedeisende hulp, psycholoog  Tweede lijn: o Zorg na verwijzing huisarts o Ambulant: zonder opname o Bv medische specialisten, therapie bij een ambulante geestelijke gezondheidszorg instelling  Derde lijn: o Zorg na verwijzing door huisarts o Hoog specialistische zorg, zoals academisch ziekenhuis o Onderzoek naar nieuwe behandelingen Onder diagnostiek bij huisartsen:  Terugvallen op DSM  Gemaskeerde problemen: o Somatisering: lichamelijke klachten door psychische problemen o Subjectieve verergering van somatische aandoening o Aspecifieke klachten o Culturele en genderverschillen worden vaak niet begrepen Zorgplaatsen:  Intramuraal (24-uurs opvang)  Semimuraal (dagopvang)  Extramuraal (ambulante begeleiding) Basis ggz:   Waarvoor? – Lichte tot matig ernstig psychische problemen  Behandelaar – GGZ-hulpverlener (GZ-psycholoog, psychotherapeut,verpleegkundig specialist), zelfstandig of in dienst  Locatie – Praktijk van de hulpverlener of een locatie van een GGZ-organisatie  Behandeling – Maximaal 12 gesprekken, soms aangevuld met hulp via internetgesprekken of medicijnen  Hulp regelen – Verwijzing nodig van (huis)arts  Kosten – Afhankelijk van zorgverlener. Mogelijk met eigen risico Specialistische ggz:  Waarvoor? – Ernstige of complexe psychische aandoeningen  Behandelaar – Deskundige of team van deskundigen in de Specialistische GGZ (psychiater, psycholoog of psychotherapeut), met mogelijk andere deskundigen  Locatie – Meestal bij polikliniek, soms thuis behandeld, soms opname in kliniek  Behandeling – Meestal gesprekken, mogelijk aangevuld met andere soorten therapie of hulp via internet, mogelijk met medicijnen  Hulp regelen – Verwijzing nodig van (huis)arts. Na behandeling eventueel terugverwijzing naar huisarts of behandelaar in de Basis GGZ voor nazorg  Kosten – Afhankelijk van zorgverlener, mogelijk met eigen risico Financiering:  Wet Langdurige Zorg (WLZ) – Chronische patiënten, langdurig verblijf, begeleid wonen  Zorgverzekeringswet (ZVW) – Zorg gericht op genezing – Via zorgverzekeraars: Basisverzekering – DBC vervangen door zorgprestatiemodel per 2022  Wet maatschappelijke ondersteuning (WMO) – maatschappelijke participatie draagt bij tot het herstel – dagbesteding, ambulante ondersteuning en beschermd wonen, schuldhulpverlening  Justitie (in geval van een strafrechtelijke titel)  Jeugdwet (via Gemeenten)