GGZ college week 2

Krankzinnigheid werd in oude geschriften beschouwd als geesten/demonen of melancholie (zwart gal).

Tijdens de Renaissance werd psychopathologie gezien als hekserij, wat leidde tot verbrandingen. Deze visie werd bekritiseerd door Jonas Wier die een voorloper van de moderne psychiatrie was.

De psychiatrie ontstond eind 18e eeuw als reactie tegen wrede behandeling van 'krankzinnigheid'. Behandeling werd meer menswaardig, met "traitement moral" als vroege vorm.

Kraepelin ontwikkelde cohortstudies, onderscheidde specifieke ziekte-eenheden, en identificeerde etiologie, symptomen, en ziekteverloop. Dit verbeterde het begrip van psychische ziekten.

Behandelingen waren vaak somatisch, zoals elektroconvulsieve therapie en lobotomie. Psychoanalyse en sociale psychiatrie boden ook alternatieve perspectieven vanuit psychologie en maatschappelijke aanpak.

Deze lijn richt zich op preventieve zorg zonder een directe zorgvraag, zoals onderzoek en advies. Denk aan borstkankeronderzoek of consultatiebureaubezoeken.

Hier ontvang je directe zorg zonder verwijzing. Dit is de eerste stap in het zorgstelsel, inclusief huisartsenbezoek en maatschappelijk werk.

Je wordt hier, na verwijzing van de huisarts, behandeld zonder opname in een ziekenhuis. Denk aan medische specialisten of ambulante therapie.

De hoogste specialistische zorg, meestal in een academisch ziekenhuis. Je hebt een verwijzing van de huisarts nodig. Hier worden nieuwe behandelingen onderzocht.

Psychische problemen die zich manifesteren als lichamelijke klachten.

24-uurs opvang in een instelling, zoals een ziekenhuis of een verpleeghuis.

Dagopvang in een instelling, bijvoorbeeld voor dagbehandeling.

Ambulante begeleiding buiten een instelling, bijvoorbeeld thuiszorg of begeleiding in de wijk.

De focus verschoof van het opsluiten van mensen met psychische problemen in instellingen naar het helpen van hen om terug te keren in de samenleving.

De verschuiving werd veroorzaakt door succesvolle behandelingen van WO-II trauma's, wetenschappelijke onderbouwing, de ontdekking van antipsychotica en het besef van de schadelijke effecten van instellingen, maar ook door de toenemende democratie en anti-psychiatrie.

Sommigen bekritiseerden de nadruk op re-integratie, omdat ze vonden dat het leidde tot verwaarlozing van patiënten en een te snelle de-hospitalisatie.

Dit betekent dat steeds meer mensen met psychische problemen thuis behandeld worden en dat het aantal ziekenhuisbedden voor psychiatrische patiënten afneemt.

Patiënten kunnen sociale steun uit hun omgeving ontvangen, er is meer begrip en kennis over psychische ziekten in de samenleving en patiënten kunnen actief meedoen in de samenleving.

Stigmatisering blijft een probleem, psychische aandoeningen worden minder serieus genomen (minder financiering), er zijn meer daklozen met psychiatrische problemen en er is een potentieel gevaar voor de samenleving.

Het aantal mensen dat thuis behandeld wordt voor psychische problemen is toegenomen.

Er is een verschuiving van intramurale naar extramurale zorg, deïnstitutionalisatie en een toename van ambulante zorg. De meeste GGZ-instellingen bevinden zich in de Randstad. Ook is er toename van kinderen met psychiatrische problemen, met meer jongens op jonge leeftijd en meer vrouwen op latere leeftijd.