FONETIK BAB 2 DAN 3 PDF

9 FONEM VOKAL DAN KONSONAN FONEM - Unit bahasa yg terkecil yang memmpunyai fungsi untuk membezakan makna - Setiap perkataan terdiri daripada gabungan beberapa unit bunyi ➔ perkataan malu terdiri daripada empat unit bunyi iaitu /m/...

9 FONEM VOKAL DAN KONSONAN FONEM - Unit bahasa yg terkecil yang memmpunyai fungsi untuk membezakan makna - Setiap perkataan terdiri daripada gabungan beberapa unit bunyi ➔ perkataan malu terdiri daripada empat unit bunyi iaitu /m/, /a/, /l/, /u/ ➔ Unit kecil inilah yang dikatakan sebagai fonem. - Fonem dan transkripsinya hendaklah diletakkan dalam kurungan / /. - Perubahan pada fonem boleh mengubah makna perkataan secara keseluruhan. Sebagai contoh: "malu" (/m/, /a/, /l/, /u/) "balu" (/b/, /a/, /l/, /u/) Dalam contoh di atas, hanya dengan menggantikan fonem pertama dari /m/ kepada /b/, kita telah menghasilkan perkataan baru dengan makna yang berbeza. VOKAL DEFINISI: bunyi - bunyi bersuara yang semasa menghasilkannya ➔ Udara dari paru-paru keluar berterusan ➔ melalui rongga tekak dan rongga mulut ➔ tanpa sebarang gangguan atau sekatan. Bunyi vokal mempunyai ciri-ciri kelantangan dan kepanjangan. Bunyi-bunyi vokal dalam bahasa Melayu terbahagi kepada tiga jenis utama - iaitu vokal hadapan, vokal tengah dan vokal belakang. Vokal dalam bahasa Melayu terdiri daripada vokal [i], [e], [a], [u], [o] dan [ә].  10 KRITERIA MENENTUKAN BUNYI VOKAL 1. Bahagian lidah yg terlibat ; hadapan / belakang 2. Ketinggian lidah dinaikkan 3. Keadaan lelangit lembut - Dinaikkan = udara dari paru-paru keluar melalui rongga mulut sahaja (bunyi vokal / oral) - Dinaikkan tetapi tidak rapat = hingga udara dari paru-paru keluar melalui rongga mulut dan hidung (hasilkan bunyi sengauan) 4. Kedudukan bibir; hampar / bundar 5. Keadaan glotis; dirapatkan dan semasa udara keluar dari paru-paru pita suara bergetar VOKAL HADAPAN ( i, e taling, e dialek, a ) ❖ [i] - vokal depan sempit ❖ [e] - vokal depan separuh sempit 1. Keadaan bibir hampar 1. Keadaan bibir hampar 2. Depan lidah dinaikkan setinggi 2. Depan lidah dinaikkan separuh tinggi mungkin - ke arah gigi gusi - ke arah lelangit keras - tetapi tidak sampai menyentuh lelangit keras ------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------- 3. Anak tekak dan lelangit lembut 3. Anak tekak dan lelangit lembut dinaikkan bagi menutup rongga dinaikkan bagi menutup rongga  11 hidung supaya udara tidak keluar hidung supaya udara tidak keluar dari rongga hidung dari rongga hidung 4. Udara dari paru-paru keluar ke 4. Udara dari paru-paru keluar ke rongga mulut rongga mulut 5. Pita suara digetarkan 5. Pita suara digetarkan Awal : [ikan] Awal : [enaʔ] Tengah : [bila] Tengah : [teleŋ] Akhir : [tali] Akhir : [tempe] ❖ [E] - vokal depan separuh luas ❖ [a] - vokal depan luas 1. Keadaan bibir hampar 1. Keadaan bibir hampar 2. Depan lidah dinaikkan separuh 2. Depan lidah diturunkan serendah rendah mungkin - ke arah gusi ------------------------------------------------------- —---------------------------------------------------- 3. Anak tekak dan lelangit lembut 3. Anak tekak dan lelangit lembut dinaikkan bagi menutup rongga dinaikkan bagi menutup rongga hidung supaya udara tidak keluar hidung supaya udara tidak keluar dari rongga hidung dari rongga hidung 4. Udara dari paru-paru keluar ke 4. Udara dari paru-paru keluar ke rongga mulut rongga mulut 5. Pita suara digetarkan 5. Pita suara digetarkan Awal : [esa] Awal : [awan] Tengah : [belek] Tengah : [kadar] Akhir : [tauge] Akhir : [nama]  12 VOKAL TENGAH (ə) pepet 1. Keadaan bibir antara hampar dan bundar 2. Tengah lidah dinaikkan - Ke arah lelangit keras - Tetapi tidak sampai menyentuh lelangit keras ---------------------------------------------------------------------------------------------------------- 3. Anak tekak dan lelangit lembut dinaikkan bagi menutup rongga hidung supaya udara tidak keluar dari rongga hidung 4. Udara dari paru-paru keluar ke rongga mulut 5. Pita suara digetarkan Awal : [əmak] Tengah : [pənat] Akhir : [sosialismə] VOKAL BELAKANG ( u,o, o separuh) ❖ [u] - vokal belakang sempit ❖ [o] - vokal belakang separuh sempit 1. Keadaan bibir bundar 1. Keadaan bibir bundar 2. Belakang lidah dinaikkan setinggi 2. Belakang lidah dinaikkan separuh mungkin tinggi - Ke arah lelangit lembut - Ke arah lelangit lembut - Tetapi tidak sampai menyentuh - Tetapi tidak sampai menyentuh lelangit lembut lelangit lembut ------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------- 3. Anak tekak dan lelangit lembut 3. Anak tekak dan lelangit lembut dinaikkan bagi menutup rongga dinaikkan bagi menutup rongga hidung supaya udara tidak keluar hidung supaya udara tidak keluar dari rongga hidung dari rongga hidung 4. Udara dari paru-paru keluar ke 4. Udara dari paru-paru keluar ke rongga mulut rongga mulut 5. Pita suara digetarkan 5. Pita suara digetarkan  13 Awal : [ubat] Awal : [oraŋ] Tengah : [bulat] Tengah : [bohoŋ] Akhir : [batu] Akhir : [pidato] ❖ [ɔ] - vokal belakang separuh luas 1. Keadaan bibir bundar 2. Belakang lidah dinaikkan separuh rendah ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ 3. Anak tekak dan lelangit lembut dinaikkan bagi menutup rongga hidung supaya udara tidak keluar dari rongga hidung 4. Udara dari paru-paru keluar ke rongga mulut 5. Pita suara digetarkan Awal : [oleh] Tengah : [bolot] Akhir : [teko] KONSONAN DEFINISI ➔ bunyi bahasa selain daripada bunyi vokal. Semasa hasilkan bunyi konsonan: ➔ Udara yg keluar dari paru-paru akan menerima: - Sekatan, sempitan dan geseran - Sama ada di bahagian rongga tekak, mulut dan hidung ➔ Konsonan terdiri daripada konsonan bersuara dan konsonan tidak bersuara. Konsonan bersuara: - konsonan yang terhasil apabila - tekanan udara yang keluar dari peparu menggetarkan pita suara contohnya [b], [d] dan [g]. Konsonan tidak bersuara: - konsonan yang terhasil apabila - udara dari peparu tidak menggetarkan pita suara seperti [p], [t] dan [k].  14 ➔ Konsonan terbahagi kepada 2: 1. Konsonan asli → 19 jenis konsonan asli 2. Konsonan pinjaman → 8 konsonan pinjaman 15  16 ➔ Hujung lidah dinaikkan ke gusi untuk bunyi [t], [d], [s], [n], [r], [l]. ➔ Depan lidah dinaikkan ke lelangit keras untuk bunyi [c], [j], [ɲ]. ➔ Depan lidah juga dinaikkan ke gusi untuk bunyi [s] dan [y]. ➔ Belakang lidah dinaikkan ke lelangit lembut untuk bunyi [k], [g], [ŋ]. ➔ Bunyi seperti [p], [b], [m] dihasilkan tanpa melibatkan pergerakan lidah, tetapi dengan bibir. KRITERIA 1. Daerah sebutan: lidah / bibir ke ______ untuk buat sekatan udara 2. Lelangit lembut dan anak tekak dinaikkan ke belakang rongga tekak untuk sekat udara dari paru-paru ke rongga hidung 3. Pita suara direnggangkan/dirapatkan 4. Udara dari paru-paru melalui rongga mulut tanpa/ dengan menggetarkan pita suara 5.  17 DIFTONG - Rentetan dua vokal yg disebut secara berterusan - Satu suku kata yg dilambangkan oleh dua fonem vokal disebut sebagai satu bunyi - Terbahagi kpd 3: ➔ [ai] ➔ [au] ➔ [oi]  18 CARA MEMBUNYIKAN DIFTONG [ai] [au] 1. Keadaan bibir agak hampar 1. Keadaan bibir daripada hampar ke 2. Hujung lidah terkena gigi bawah bundar hampar 3. Depan lidah pada kedudukan seperti 2. Hujung lidah terkena gigi bawah - Membunyikan vokal depan 3. Depan lidah pada kedudukan seperti rendah [a] - Membunyikan vokal depan 4. Lidah secara cepat digeluncurkan rendah [a] - Ke arah cara membunyikan 4. Lidah secara cepat digeluncurkan vokal depan tinggi [i] - Ke arah cara membunyikan vokal belakang tinggi [u] - Dgn lidah melengkung ke arah lelangit keras --------------------------------------------------------------- -------------------------------------------------------------- ----- --------- 5. Anak tekak dan lelangit dinaikkan bagi 5. Anak tekak dan lelangit dinaikkan bagi menutup rongga hidung menutup rongga hidung - Supaya udara tidak keluar melalui - Supaya udara tidak keluar rongga hidung melalui rongga hidung 6. Udara dari paru-paru keluar ke rongga 6. Udara dari paru-paru keluar ke rongga mulut mulut 7. Pita suara digetarkan 7. Pita suara digetarkan [oi] 1. Keadaan bibir daripada hampar ke bundar hampar 2. Depan lidah pada kedudukan - Sebelum membunyikan vokal separuh tinggi [o] 3. Lidah secara cepat digeluncurkan - Ke arah cara membunyikan vokal depan tinggi [i] - Dgn lidah dinaikkan ke arah lelangit keras - Rendah sedikit daripada cara membunyikan vokal [i] —----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------- 4. Anak tekak dan lelangit dinaikkan bagi menutup rongga hidung - Supaya udara tidak keluar melalui rongga hidung  19 5. Udara dari paru-paru keluar ke rongga mulut 6. Pita suara digetarkan DIGRAF - Dua huruf konsonan yg hadir bersama-sama dan melambangkan satu bunyi konsonan - Lima digraf dalam bahasa melayu 1. Gh- geseran lelangit lembut bersuara 2. Kh- geseran lelangit lembut tidak bersuara 3. Ng- geseran lelangit lembut 4. Ny- sengauan lelangit 5. Sy- geseran belakang gusi tidak bersuara FONEM SEGMENTAL DEFINISI FONEM SEGMENTAL - Fonem segmental atau bunyi penggalan merujuk: ➔ proses mengeluarkan unit linguistik ➔ daripada ujaran atau teks yang berurutan. - Terbahagi kpd 3: 1. Vokal 2. Diftong 3. Konsonan SAMA MACAM BAB 2