Kasaysayan ng Pag-unlad ng Wikang Pambansa sa Pilipinas PDF

A. KASAYSAYAN NG PAG-UNLAD NG WIKANG 1936 (Nob. 13) PAMBANSA SA PILIPINAS - Pinagtibay ng Batasang-Pambansa ang Batas - isa sa mga bansang may pinakamaraming Komonwelt Blg. 184 na lumilikha ng isan...

A. KASAYSAYAN NG PAG-UNLAD NG WIKANG 1936 (Nob. 13) PAMBANSA SA PILIPINAS - Pinagtibay ng Batasang-Pambansa ang Batas - isa sa mga bansang may pinakamaraming Komonwelt Blg. 184 na lumilikha ng isang jalekto o wikain. Surian ng Wikang Pambansa at itinatakda ang - may higit sa isandaang iba't ibang jalekto o mga kapangyarihan at tungkulin niyon. wikain ang ginagamit. Tungkulin at Gawain ng Surian ng Wikang Pambansa: 1. Pag-aaral ng mga pangunahing wika na Dahilan kung bakit nagkaroon ng Wikang ginagamit ng may kalahating milyong Pilipino Pambansa: man lamang. - bawat rehiyon ay may sari-sariling wikain kaya 2. Paggawa ng paghahambing at pag-aaral ng naging napakahirap ang pakikipag-ugnayan talasalitaan ng mga pangunahing jalekto. sa isa't isa. 3. Pagsuri at pagtiyak sa fonetika at - nagkaroon ng suliranin sa pagkabuklud- ortografiyang Pilipino. buklod at pagkakaisa. 4. Pagpili ng katutubong wika na siyang magiging batayan ng wikang pambansa na dapat umaayon sa Wikang Pambansa (a) ang pinakamaunlad at mayaman sa - nilinang at patuloy na nililinang hanggang sa panitikan kasalakuyan. (b) ang wikang tinatanggap at ginagamit - ang pag-unlad ng ating wikang pambansa ay ng pinakamaraming Pilipino. nasasalamin sa mga batas, kautusan, proklama at kautusan na ipinalabas ng iba't 1937 (Enero 12) ibang tanggapang pampamahalaan na may malaking kaugnayan sa ating wikang - Hinirang ng Pangulong Manuel L. Quezon ang pambansa. mga kagawad na bubuo ng Surian ng Wikang Pambansa alinsunod sa tadhana ng Seksyon 1, Batas Komonwelt bilang 184, sa Mahahalagang batas, kautusan, proklama o pagkakasusog ng Batas Komonwelt bilang kautusang ito: 333. Ang mga nahirang na kagawad ay ang sumusunod: 1935 (Seksyon 3, Artikulo XIV) ▪ Jaime C. Veyra (Visayang Samar), - “Ang Kongreso ay gagawa ng mga hakbang Tagapangulo tungo sa pagpapaunlad at pagpapatibay ng ▪ Cecilio Lopez (Tagalog), Kalihim at Punong isang wikang pambansa na batay sa isa sa Tagapagpaganap mga umiiral na katutubong wika." ▪ Santiago A. Fonacier (Ilokano), Kagawad ▪ Filemon Sotto (Visayang Cebu), Kagawad 1936 (Okt. 27) ▪ Felix S. Salas Rodriguez (Visayang Hiligaynon), Kagawad - Itinagubilin ng Pangulong Manuel L. Quezon ▪ Casimiro F. Perfecto (Bikol), Kagawad sa kanyang mensahe sa Asemblea Nasyonal ▪ Hadji Butu (Muslim), Kagawad ang paglikha ng isang Surian ng Wikang Pambansa na gagawa ng isang pag-aaral ng mga wikang katutubo sa Pilipinas, sa layuning Sa mga kagawad Na hinirang ng Pangulo, dalawa ang makapagpaunlad at makapagpatibay ng isang di-nakaganap ng kanilang tungkulin: wikang panlahat na batay sa isang wikang umiiral. ▪ Hadji Butu - dahil sa pagpanaw  ▪ Filemon Sotto - tumanggi dahil sa kanyang 46.6 % sa Hiligaynon kapansanan 39.5% sa Bikol 31.3% sa Ilokano Sila'y pinalitan kaya't nagkaroon ng mga pagbabago sa kabuuan ng Surian ng Wikang Pambansa. Pangunahing Wika: Hinirang ng Pangulong Quezon ang mga sumusunod - Cebuano, Hiligaynon, Samar, Leyte, Bikol, na kagawad: Ilokano, Pangasinan at Kapampangan - Ang mga pangunahing wika ay may aabot sa ▪ Lope K. Santos (Tagalog) siyam hanggang sampung libong salitang ▪ Jose I. Zulueta (Pangasinan) magkakatulad at magkakahawig sa bigkas, ▪ Zoilo Hilario (Kapampangan) baybay at kahulugan. ▪ Isidro Abad (Visayang Cebu) Nang si Lope K. Santos ay nagbitiw sa kanyang tungkulin, si Iñigo Ed. Regalado ang ipinalit ng Ang Tagalog na siyang naging batayan ng Wikang Pangulong Quezon upang gumanap bilang kagawad Pambansa ay nagtataglay ng humigit-kumulang na: ng SWP. - 5,000 salitang hiram sa Kastila - 1,500 sa Ingles - 1,500 sa Intsik 1937 (Nob.9) - 3,000 sa Malay. - Ipinahahayag na ang Tagalog ay "siyang halos lubos na nakatutugon sa mga hinihinging Batas ng Komonwelt Blg. 184," kaya't - Ang bilang ng mga salitang iyon sa mga itinagubilin niyon sa Pangulo ng Pilipinas na wikang banyagang nabanggit ay matatagpuan iyon ay pagtibayin bilang saligan ng wikang din sa lahat halos ng talatinigan ng iba pang pambansa. wikain sa Pilipinas. - Ayon din sa Surian ng Wikang Pambansa, mayaman daw ang Tagalog sapagkat sa 1937 (Dis. 30) pamamagitan ng paglalapi at pagtatambal ay - Alinsunod sa Batas ng Komonwelt Blg. 184, dumarami ang mga salita niyon. sa pamamagitan ng Kautusang - Napakadali ring pag-aralan ang Tagalog. Tagapagpaganap Blg. 134 ay ipinahayag ng - Pinatutunayan ito ng karanasan na kahit hindi Pangulong Quezon ang Wikang Pambansa ng formal na pinag-aaralan, maraming Pilipino Pilipinas na batay sa Tagalog. ang natututo agad ng wikang Tagalog. - Madali nilang nauunawaan ang diwa, kahulugan at nilalaman ng mga Tagalog na 1937 (Hunyo 18) pangungusap sa pagsubaybay sa takbo at - Pinagtibay ang Batas ng Komonwelt Blg. 333, agos ng mga pangungusap. na nagsususog sa ilang seksiyon ng Batas ng - Hindi lamang mga Pilipino ang nagsasabing Komonwelt Blg. 184. madaling matutuhan at maunawaan ang - Tagalog ang ginawang saligan ng Wikang Tagalog. Pambansa sa dahilang ito'y nahahawig sa - Ang mga nagsipandayuhan sa ating bansa maraming wikain sa bansa. nang mga unang panahon at ngayon ay - Hindi magiging mahirap ang Tagalog sa mga madaling nakauunawa't nakapagsasalita ng hindi Tagalog dahil kahawig ito ng lahat ng Tagalog. wika ng Pilipino sa ganitong ayos: 59.6% sa Kapampangan 48.2 % sa Cebuano 1940 (Abril 1) 1955 (Set. 23) - Sa pamamagitan ng Kautusang - Nilagdaan ng Pangulong Ramon Magsaysay Tagapagpaganap Blg. 263 ay binigyang- ang Proklama Blg. 186 na nagsususog sa pahintulot ang pagpapalimbag ng isang Proklama Blg. 12 serye ng 1954, na sa Diksyunaryo at isang Gramatika ng Wikang pamamagitan nito ay inililipat ang panahon Pambansa ng pagdiriwang ng Linggo ng Wikang - Itinakdang mula sa Hunyo 19, 1940 ay Pambansa taun-taon simula sa ika-13 pasisimulan nang ituro ang Wikang hanggang ika-19 ng Agosto. Pambansang Pilipinas sa lahat ng paralang- - Nakapaloob sa panahong saklaw ang bayan at privado sa buong bansa. pagdiriwang ng kaarawan ni Quezon (Agosto - Inatasan din ang Kalihim ng Pagtuturong 19). Pambayan na maglagda, kalakip ang pagpapatibay ng Pangulo ng Pilipinas, ng mga 1959 (Agosto 3) kinakailangang tuntunin at patakaran sa pagpapaunlad ng kautusang ito. - Pinalalabas ng Kalihim Jose E. Romero ng Kagawaran ng Edukasyon ang Kautusang Pangkagawaran Blg. 7, na nagsasaad na 1940 (Abril 12) kailan ma't tutukuyin ang Wikang Pambansa, - Pinalabas ng Kalihim Jorge Bocobo ng ang salitang PILIPINO ay siyang gagamitin. Pagtuturong Pambayan ang isang Kautusang Pangkagawaran: ito'y sinundan ng isang 1967 (Oct. 24) sirkular (Blg. 26, serye 1940) ng Patnugot ng Edukasyon Celedonio Salvador. - Naglagda ang pangulong Marcos ng isang - Ang pagtuturo ng wikang pambansa ay Kautusang Tagapagpaganap (Blg. 96), na sinimulan muna sa mataas at paaralang nagtatadhanang ang lahat ng gusali, edifisyo normal. at tanggapan ng pamahalaan ay pangangalanan na sa Pilipino. 1940 (Hunyo 7) 1968 (Marso 27) - Pinagtibay ang Batas ng Komonwelt Blg. 570, na nagtatadhana, bukod sa iba pa, na ang - Pinalabas ng Kalihim Tagapagpaganap Rafael Pambansang Wika ay magiging isa na sa mga M. Salas ang Memorandum Sirkular Blg. 172 wikang ofisyal ng Pilipinas simula sa Hulyo 4, na nagbibigay din sa pagpapairal ng 1940. Kautusang Tagapagpaganap Blg. 96, at bilang karagdagan ay iniaatas din na ang mga "letterhead" ng mga kagawaran, tanggapan, 1954 (Marso 26) at mga sangay ng pamahalaan ay nararapat - Nilagdaan ng Pangulong Ramon Magsaysay na nasusulat sa Pilipino, kalakip ang ang Proklama Blg: 12 na nagpapahayag ng kaukulang teksto sa Ingles. pagdiriwang ng Linggo ng Wikang Pambansa - Iniatas din na ang formularyo ng panunumpa simula sa Marso 29 hanggang Abril 4 taun- sa tungkulin ng mga pinuno at empleyado ng taon, sang-ayon sa tagubilin ng Surian ng pamahalaan ay sa Pilipino gagawin. Wikang Pambansa. - Napapaloob sa panahong saklaw ng 1968 (Agosto 5) pagdiriwang ang Araw ni Balagtas (Abril 2). - Memorandum Sirkular Blg. 199 na pinalabas ng Kalihim Tagapagpaganap Rafael M. Salas na nananawagan sa mga pinuno at  empleyado ng pamahalaan na dumalo sa kapanganakan ni Francisco (Balagtas) mga seminar sa Baltazar sa Abril 2, 1971. - Pilipino na idaraos ng Surian ng Wikang Pambansa sa lahat ng purok pangwika. 1971 (Marso 16) - Nilagdaan ng Pangulong Ferdinand E. Marcos 1968 (Agosto 6) ang kautusang Tagapagpaganap Blg. 304 na nagpapanauli sa Surian Wikang Pambansa at - Kautusang Tagapagpaganap Blg. 187 na nililiwanag ang kanyang mga kapangyarihan nilagdaan ng Pangulo na nag-aatas sa lahat at ng tungkulin. ng kagawaran, kawanihan, tanggapan, at iba pang sangay ng pamahalaan na gamitin ang wikang Pilipino hangga't maaari sa Linggo ng Ang mga kagawad ng Surian ay kumatawan sa Wikang Pambansa at pagkaraan nito, sa lahat sumusunod na mga pangunahing pangkat ng ofisyal na komunikasyon at transaksyon ng linggwistika: Bikol, Cebuano, mga wika ng mga pamahalaan. minoryang kultural, Hiligaynon, Ilokano, Kapampangan, Pangasinan, Samar-Leyte at Tagalog na binuo ng sumusunod: 1969 (Agosto 7) ▪ Direktor Ponciano B.P. Pineda (Tagalog), - Memorandum Blg. 277 na pinalabas ng Tagapangulo Kalihim Tagapagpaganap Ernesto M. Maceda ▪ Dr. Lino A. Arquiza (Cebuano), Kagawad na bumabago sa Memorandum Sirkular Blg. ▪ Dr. Nelia Guanco Casambre (Hiligaynon), 199 na nananawagan sa mga pinuno at Kagawad empleyado ng pamahalaan na dumalo sa ▪ Dr. Lorenzo G. Cesar (Samar-Leyte), Kagawad mga seminar sa Pilipino na idaraos ng Surian ▪ Dr. Clodualdo H. Leocadio (Bikol), Kagawad ng Wikang Pambansa sa lahat ng purok ▪ Dr. Juan L. Manuel (Pangasinan), Kagawad pangwika hanggang sa ang lahat ng pook ay ▪ Dr. Alejandro Q. Perez (Pampango), Kagawad masaklaw ng kilusang pangkapuluan sa ▪ Dr. Mauyag M. Tamano (Tausog; mga wika ng pagpapalaganap ng Wikang Pambansa. mga minoryang kultural), Kagawad ▪ Pangalawang Direktor Fe Aldave-Yap Kalihim 1970 (Agosto 17) at Pinunong Tagapagpaganap - Pinalabas ng Kalihim Tagapagpaganap Alejandro Melchor ang Memorandum Sirkular Ang Surian ng Wikang Pambansa ay nagkaroon ng Blg. 384 na nagtatalaga ng mga may sumusunod na mga kapangyarihan, tungkulin at kakayahang tauhan upang mamamahala ng gawain: lahat ng komunikasyon sa Pilipino sa lahat ng 1. Maghayag ng mga kinakailangang departamento, kawanihan, tanggapan, at iba panuntunan at mga alituntunin na alinsunod pang sangay ng pamahalaan, tabilang ang sa mga pamantayang umiiral at tumutugon sa mga korporasyong ari o kontrolado ng mga pinakabagong kaunlaran sa agham ng pamahalaan. linggwistika tungo sa pagpapalawak at pagpapalakas ng Wikang Pambansa. 1971 (Marso 4) 2. lalinsabay sa panahon ang gramatika ng wikang pambansa. - Pinalabas ng Kalihim Tagapagpaganap 3. Magpanukala ng diksyunaryo, tesauro, Alejandro Melchor ang Memorandum Sirkular ensayklopidya o ano mang kasangkapang Blg. 443 na hinihiling sa lahat ng tanggapan linggwistik ayon sa mga pinakabagong ng pamahalaan na magdaos ng palatuntunan leksikografiya, pilosofiya, at pagkatha ng sa alaala ng ika-183 aniversaryo ng ensayklopidya.  4. Magpanukala at maghayag ng mga at Arabic. Sakaling may hidwaan, ang patakarang pangwika na naaangkop sa tekstong English ang mananaig. progresivong pagpapaunlad na edukasyunal, 2. Ang Pambansang Asemblea ay dapat kultural, sosyal, at ekonomikal ng bansa. gumawang hakbang tungo sa pagpapaunlad 5. Pag-aralan at pagpasyahan ang mga at pormal na adopsiyon ng panlahat na pangunahing isyung may kinalaman sa Wikang Pambansa na makikilalang Filípino. wikang pambansa. 6. Magpanukala ng mga patakarang naglalayon 1974 (Hunyo 19) ng maramihang produksyon ng mga aklat, pamplet at katulad ding babasahin sa Wikang - Nilagdaan ni Kalihim Juan L. Manuel ng Pambansa sa uri ng pagsasalin at obrang Edukasyon at Kultura ang Kautusang orihinal. Pangkagawaran Blg. 25 na nagtatadhana ng 7. Isagawa ang iba pang kaugnay na gawain. mga panuntunan sa pagpapatupad ng patakarang edukasyong bilinggwal sa mga paaralan na magsisimula sa taong-aralan 1971 (Hulyo 29) 1974-1975. Ang kautusang ito ay alinsunod sa - Memorandum Sirkular Blg. 488 na humihiling mga tadhana ng Saligang Batas ng 1972. sa lahat ng tanggapan ng pamahalaan na magdaos ng palatuntunan sa pagdiriwang ng 1978 (Hulyo 21) Linggo ng Wikang Pambansa, Agosto 13-19. - Nilagdaan ng Ministro ng Edukasyon at Kultura Juan L. Manuel ang Kautusang 1972 (Disyembre 1) Pangministri Blg. 22 na nag-uutos na isama - Nilagdaan ng Pangulong Marcos ang ang Pilipino sa lahat ng kurikulum na Kautusang Panlahat Blg. 17, na nag-uutos na pandalubhasaang antas. limbagin sa Pilipino at Ingles sa Official - Magsisimula sa unang semestre ng taong- Gazette at gayon din sa mga pahayagang may aralan 1979-1980, ang lahat ng pangmataas malawak na sirkulasyon bago idaos ang na edukasyong institusyon ay magbubukas ng plebesito para sa ratifikasyon ng Saligang anim (6) na yunit sa Pilipino sa kanilang mga Batas noong Enero 15, 1973. palatuntunang aralin sa lahat ng kurso, maliban sa mga kursong pagtuturo na mananatili sa labindalawang (12) yunit. 1972 (Disyembre) - Nabanggit din sa kautusang ito na ang Pilipino - Atas ng Pangulo Blg. 73 na pinalabas ng ay gagamiting wikang panturo sa ilan sa mga Pangulong Ferdinand E. Marcos na nag-aatas pandalubhasang aralin sa pagpasok ng taong sa Surian ng Wikang Pambansa na ang aralan 1983-84. Saligang Batas ay isalin sa mga wikang - Kalakip din sa kautusang ito ang pagkakaroon sinasalita ng may limampung libong (50,000) ng palatuntunan ng pagsasanay ng mga guro mamamayan, alinsunod sa provisyon ng upang magkaroon sila ng mabisang Saligang-Batas. (Art. XV, Sec. 3 ). kasanayan sa pagtuturo ng Pilipino sa pandalubhasaang antas sa pamamahala ng Ministring Edukasyon at Kultura. 1973 Sa Saligang Batas, Art. XV, Sek. 3, ganito ang sinasabi: 1986 (Agosto 12) 1. Ang Saligang Batas na ito ay dapat ipahayag sa English at Pilipino, ang dapat na mga - Nilagdaan ni Pangulong Corazon C. Aquino Wikang Opisyal, at isalin sa bawat ang Proklamasyon Blg. 19 na kumikilala sa dayalektong sinasalita ng mahigit sa Wikang Pambansa na gumawa ng limampung libong taong-bayan, at sa Kastila napakahalagang papel sa himagsikang  pinasiklab ng Kapangyarihang Bayan na Sek. 8. Ang Konstitusong ito ay dapat ipahayag sa nagbunsod sa bagong pamahalaan. Filipino at Ingles at dapat isalin sa mga - Dahil dito, ipinahayag niya sa taun-taon, ang pangunahing wikang panrehiyon, Arabic, at panahong Agosto 13 hanggang 19, araw ng Kastila. pagsilang ng naging Pangulong Manuel L. Quezon, itinuturing na Ama ng Wikang Sek. 9. Dapat magtatag ang Kongreso ng isang Pambansa, ay Linggo ng Wikang Pambansang Komisyon ng Wikang Pambansa na binubuo ng Pilipino na, dapat ipagdiwang ng lahat ng mga mga kinatawan ng iba't ibang mga rehiyon at mga mamamayan sa buong bansa, sa disiplina na magsasagawa, mag-uugnay at pangunguna ng mga nasa pamahalaan at magtataguyod ng mga pananaliksik sa Filipino at mga paaralan at gayundin ng mga lider ng iba pang mga wika para sa kanilang iba't ibang larangan ng buhay. pagpapaunlad, pagpapalaganap at pagpapanatili. 1987 (Pebrero 2) Ano ba ang formal na deskripsyon ng FILIPINO bilang - Pinagtibay ang Bagong Konstitusyon ng wikang pambansa? Pilipinas. Sa Artikulo XIV, Sek 6-9, nasasaad ang mga sumusunod: - Makakatulong sa atin ang pagsasangguni sa Resolusyon 96-1 ng Komisyon sa Wikang Filipino. Sek. 6. Ang wikang pambansa ng Pilipinas ay Filipino. ▪ Samantalang nililinang, ito ay dapat Ganito ang batayang deskripsyon ng FILIPINO: payabungin at pagyamanin pa salig sa umiiral - Ang Filipino ay ang katutubong wika na na wika sa Pilipinas at sa iba pang mga wika. ginagamit sa bung Pilipinas bilang wika ng ▪ Alinsunod sa mga tadhana ng batas at sang- komunikasyon ng mga etnikong grupo. ayon sa nararapat na maaaring ipasya ng Katulad ng iba pang wikang buhay, ang Kongreso, dapat magsasagawa ng mga Filipino ay dumaraan sa proseso ng paglinang hakbangin ang Pamahalaan upang ibunsod at sa pamamagitan ng mga panghihiram sa mga puspusang itaguyod ang paggamit ng Filipino wika sa Pilipinas at mga di-katutubong wika at bilang midyum ng ofisyal na komunikasyon at evolusyon ng iba t-ibang varayting wika para bilang wika ng pagtuturo sa sistemang pang- sa ibat ibang saligang sosyal, at para sa mga- edukasyon. paksa ng talakayan at iskolarling pagpapahayag. Sek. 7. Ukol sa mga layunin ng komunikasyon at pagtuturo, ang mga wikang ofisyal ng Pilipinas ay 1987 Filipino at, hangga't walang ibang itinatadhana - Pinalabas ng Kalihim Lourdes R. Quisumbing ang batas, Ingles. ng Departamento ng Edukasyon, Kultura at ▪ Ang mga wikang panrehiyon ay pantulong sa Palakasan ang Kautusan Bilang 52 na nag- mga wikang ofisyal sa mga rehiyon at uutos sa paggamit ng Filipino bilang wikang magsisilbing pantulong sa mga wikang panturo sa lahat ng antas sa mga paaralan panturo roon. kaalinsabay ng Ingles na nakatakda sa ▪ Dapat itaguyod nang kusa at opsyonal ang patakarang edukasyong bilinggwal. Kastila at Arabic. Tungkulin ng patakarang edukasyong bilinggwal na pahusayin ang pagkatuto sa pamamagitan ng  dalawang wika (Filipino at Ingles) upang matamo 1990 (Marso 19) ang mataas na uring edukasyon gaya ng - Pinalabas ng Kalihim Isidro Cariño ng hinihinging Konstitusyong 1987: Edukasyon, Kultura at Palakasan ang - palaganapin ang Filipino bilang wika ng kautusang Pangkagawaran Blg. 21 na literasi nagtatagubilin na gamitin ang Filipino sa - paglinang at pagpapayabong ng Filipino pagbigkas ng panunumpa ng katapatan sa bilang linggwistikong sagisag ng pambansang Saligang-Batas at sa bayan natin. pagkakaisa at pagkakakilanlan - patuloy na intelektwalisaayon ng wikang 1996 Filipino. - pananatilihing wikang internasyonal para sa - Pinalabas ng Commission on Higher Pilipino ang Ingles at bilang di-okalusivong Education ang CHED Memorandum Blg. 59 wika ng agham at teknolohiya. na nagtatadhana ng siyam (9) na yunit na pangangailangan sa Filipino sa pangkalahatang edukasyon at nagbabago sa Sa rekomendasyon ng Linangan ng mga Wika sa deskripsyon at nilalaman ng mga kurso sa Pilipinas (ang dating Surian ng Wikang Filipino 1 (Sining ng Pakikipagtalas-tasan), Pambansa), nilagdaan ng Kalihim Lourdes R. Filipino 2 (Pagbasa at Pagsulat sa Iba't Ibang Quisumbing ng Departamento ng Edukasyon, Disiplina) at Filipino 3 (Retorika). Kultura at Palakasan ang Kautusang Pangkagawaran Blg, 81 na nagtatakda ng bagong 1997 (Hulyo) alfabeto at patnubay sa pagbabaybay ng Wikang Filipino. - Nilagdaan at ipinalabas ni Pangulong Fidel V. Ramos ang Proklama Blg. 1041 na nagtatakda na ang buwan ng Agosto taun-taon ay 1988 (Agosto 25) magging Buwan ng Wikang Filipino at - Nilagdamn ng Pangulong Coraxon C. Aquino nagtatagubilin sa iba't ibang ang Kautusang Tagapagganap Blg. 335 na sangay/tanggapan ng pamahalaan at sa mga nagtatagubilin sa lahat ng departamento, paaralan na magsasagawa ng mga gawain kawanihan, tanggapan, ahensya at kaugnay sa taunang pagdiriwang. kaparaanan ng pamahalaan na gumawa ng mga kinakailangang hakbang para sa 2001 paggamit ng wikang Filipino sa mga ofisyal na transaksyon, komunikasyon at kores- - Tungo sa mabilis na istandardizasyon at pondensiya. intelektwalizasyon ng Wikang Filipino, ipinalabas ng Komisyon ng Wikang Flipino ang 2001 Revisyon ng Ortograftyang Filipino at 1989 (Set. 9) Patnubay sa Ispeling ng Wikang Filipino. - Pinalabas ng Kalihim Lourdes R. Quisumbing.ng Edukasyon, Kultura at Palakasan ang Kautusang Pangkagawaran Blg. 84 na nag-aatas sa lahat ng ofisyal ng DECS na isakatuparan ang Kautusang Tagapagpaganap Blg. 335 na nag-uutos na gamitin ang Filipino sa lahat ng komunikasyon at transaksyon ng pamahalaan. B. TAGALOG, PILIPINO, FILIPINO: MAY Pilipino bago 1959. Gayundin, walang wikang PACKAKAIBA BA? (PAMELA C. CONSTANTINO, Filipino bago 1973. PH.D.) - Magkaiba ang Pilipino sa Filipino kahit parehong naging Wikang Pambansa ang mga ito dahil magkaibang konsepto ang mga ito. Wikang Tagalog Ang isa'y batay sa isang wika at ang isa ay sa - Tagalog ang wika sa Bulacan, Batangas, Rizal, maraming wika sa Pilipinas, kasama na ang Laguna, Quezon, Cavite, Mindoro, Ingles at Kastila. Marindúque, iling parte ng Nueva Eeija, - Dahil batay sa Tagalog at gamit ng mga Puerto Princesa at pati Metro Manila. Tagalog, hindi nabigyan ng pagkakataon ang - Ito, kung gayon, ay isang wikang natural, may mga di-Tagalog na maging parte ng sariling mga katutubong tagapagsalita. pagpapayaman at pagpapaunlad ng Pilipino. - Isang partikular na wika na sinasalita ng isa sa - At sa mga eskuwelahan, mas tama ang aklat mga etnolinggwistikong grupo sa bansa ang kaysa libro; ang takdang aralin kaysa mga Tagalog. asaynment; ang pamantasan kaysa - Pagdating pa man nina Miguel Lopez de kolehiyo/universidad; ang mag-aaral kaysa Legazpi noong 1565 sa Maynila ay napuna na estudyante. nilang sinasalita ito ng maraming Pilipino. - Matagal ding panahong namayani at "namayagpag" ang Tagalog sa pag-aaplay ng trabaho, halimbawa'y titser at tagasalin sa Wikang Tagalog Bilang Wikang Pambansa Pilipino, mas uunahing kunin ang nagsasalita - Nasangkot ang Tagalog sa pambansang arena ng Tagalog bago ang di-Tagalog. nang ideklara ni Presidente Manuel L. Quezon - Naging problema lang noon ang kung aling ang Wikang Pambansa na batay sa Tagalog Tagalog ang "mas maganda, mahusay, noong Disyembre 30, 1937 (Executive Order angkop" na pinag-aagawan ng mga Tagalog No. 134). mula Bulacan, Laguna at Batangas. - Mula noong 1940, itinuro ito sa lahat ng eskwelahang publiko at privado. Tagalog Imperialism - Ang ganitong pangyayari ay tinawag ni Prof. Wikang Pilipino Leopoldo Yabes noon na "Tagalog - Samantala, ang wikang Pilipino ay ang Filipino Imperialism." National Language (noong 1943) na batay sa - Nakondisyon na ang mga tao sa Tagalog kung Tagalog mula noong 1959, nang ipasa ang kayat kahit na nabago ang tawag sa Wikang Department Order No. 7 ng noo y Sec. Jose Pambansa (Pilipino, Filipino), Tagalog pa rin Romero, ng Department of Education. ang itinawag dito ng mga Pilipino at mga - Ito ring pangalang ito ang itinawag sa wikang dayuhan. ofisyal, wikang pampagtuturo at asignatura sa - Ang pagkokondisyong ito rin ang nagdulot ng Wikang Pambansa mula 1959. negativong reaksyon mula sa mga di-Tagalog. - Nahinto lang ito nang pagtibayin ang Filipino - Naisantabi ang mga wikang malawak din ang bilang wikang pambansa. Filipino naman ang gamit gaya ng Cebuano, Hiligaynon at itinawag sa wikang pambansa sa Ilokano. Konstitusyon ng 1987 (maging noong 1973 - Ito naman ang naging dabilan ng pagpapalit pero Pilipino pa rin noon ang wikang ofisyal.) sa Wikang Pambansa mula Pilípino (Tagalog) tungo sa Filipino sa Konstitusyon ng 1973 at 1987. Pagkakaiba ng Pilipino sa Filipino - Lumalabas na ang Pilipino ay Tagalog din sa nilalaman at istruktura at walang wikang Miskonsepsyon sa Filipino - Dahil nga lingua franca at pangalawang wika, nabubuo ang mga varayti nito dahil sa - Ang tawag na Filipino sa wikang pambansa ay interference o paghalo ng mga unang wika ng hindi mula sa Filipino na tawag sa Ingles para mga tagapagsalita. sa mga mamamayan ng bansa. - Kaya kung gagamit ng Filipino ang isang - Hindi rin mula sa Ingles ang F dito. Mga Cebuano, hindi maiwasan ang ganito: miskonsepsyon ang mga ito. Nagbasa ako ng libro (bumasa ako ng libro). - Mula ito sa binagong konsepto ng wikang - Bago ang 1973, mali ang nabanggit na pambansa na batay sa lahat ng wika sa pangungusap dahil batayan nga ang Tagalog. Pilipinas, kasama ang Ingles at Kastila. Pero ngayon, itinuturing ito na varayting - May tunog na F sa ilang mga wika ng Pilipinas Cebuano ng Filipino. gaya ng afuy (apoy/fire), kofun - Ang pagbabago ng atityud sa Filipino at (kaibigän/friend) ng Ibanag; afyu flafus pagtawag dito ng Tagalog ay hindi basta (magandang umaga/good morning) Bilaan, mawawala. fidu (peste/pestilence) ng S. Cotabato Manobo, atbp. - Ang paggamit ng F ay simbolo ng pagiging C. KASAYSAYAN NG ALFABETO AT hindi na Tagalog lang na batayan ng wikang ORTOGRAFIYANG FILIPINO pambansa dahil walang ganitong tunog ang Tagalog - Pinapalitan ng P ang anumang tunog ng F' sa Tagalog gaya ng pamilya (family/familia) at Ang salita nati'y huwad din sa iba reperensya (referencia/reference). Na may alfabeto at sariling letra - Dinagdagan din ang alpabeto ng Filipino. - Mula 20 letra ng Tagalog, naging 28 letra ang Na kaya nawala y dinatnan ng sigwa Filipino. Ang lunday sa lawa noong dakong una. - Idinagdag ang 8 letra na c, fij, i, q, v, x, z bilang akomodasyon sa mga tunog mula sa mga "Sa Aking mga Kababata" wika sa Pilipinas, Ingles at Kastila. DR. JOSE P. RIZAL CALAMBA, 1869 Ubod ng Konseptong Filipino - Ang pinakaubod ng konsepto ng Filipino bilang batay sa mga wika ng Pilipinas ay ang - Ang mga mananaliksik ay nangagkakaisa na pagiging pambansang lingua franca nito. ang ating mga ninuno' y may sarili nang - Sa pakikipagkomunika ng bawat Pilipino sa kalinangan at sivilizasyon bago pa man isa't isa lalo na sa mga syudad, gumagamit dumating ang mga Kastila. siya ng wikang alam din ng kanyang kapwa - Bukod sa pagkakaroon na ng sistema ng Pilipino kahit pa meron silang katutubong pamamahala at kalakalan, sila ay maalam wika gaya ng Cebuano, Ilokano, Pampango, nang sumulat at bumasa. Tausug, Kalinga, atbp. - Mayroon na silang sistema sa pagsulat gamit - Ang wikang ito ang nagsisilbing pangalawang ang kanilang alfabeto na tinawag nilang wika at lingua franca. Filipino ang Alibata. pangunahing lingua franca sa bansa. - Ito ay binubuo ng labimpitong titik: tatlong - Dahil dito, hindi dapat asahan na aklat ang patinig at labing-apat ng katinig. gagamitin kundi libro o kaya'y buk (book), hindi silid-aralan kundi klasrum, hindi pahayagan kundi dyaryo/ peryodiko, hindi manananggol kundi abugado/lawyer.  kinastilang Tagalog na salita tulad ng salacot ay dapat umanong baybayin ng salakot. - Gayon din ang salitang arao na dapat isulat nang araw. - Noon pa mang 1886, habang siya ay nasa Leipzig, ginamit ni Rizal ang isina-Pilipinong ortografiya sa pagsasalin sa Tagalog ng William Tell ni Schiller at Fairy Tales ni Andersen. - Ang direksyon ng pagsulat ay isa pa ring - Muli niya iyong ginamit sa pagsulat ng suliranin sapagkat walang iskolar ang kanyang unang novelang Noli me Tangere sa makapaglahad ng di-mapag-aalinlanganang Berlin noong 1887. katunayan o katibayan na makapagpapatoo - Habang siya ay naglalakbay sa Brussels, ng hinggil dito. nalathala sa La Solidaridad noong Abril 15, - Ipinapalagay na malamang na tama ang 1890 ang artikulo niyang Sobre la Nueva teorya ni Padre Pedro Chirino na ang mga Ortografia de la Lengua Tagala (Hinggil sa sinaunang Pilipino ay sumusulat nang Bagong Ortografiyang Wikang Tagalog). Sa pavertikal mula taas paibaba at pahorizontal artikulong iyon, inilahad ni Rizal ang mga mula kaliwa pakanan. tuntunin ng bagong ortografiyang Tagalog at, - Sumusulat sila sa mga kahoy at kawayan, sa nang may pagpapakumbaba at katapatan, malalaking dahon, sa lupa at mga bato gamit ibinigay niya ang kredit ng adapsyon ng ang kanilang balaraw o anumang matutulis bagong ortografiya kay Dr. Trinidad H. Pardo na bagay bilang panulat at dagta ng mga puno de Tavera, may-akda ng El Sanshrito en la at halaman bilang tinta. Lengua Tagala (Ang Sanskrito sa Wikang Tagalog) na nalathala sa Paris noong 1884. Sa pagdating ng mga Kastila, napalitan ang lumang - Para sa rekord, sinulat ni Rizal, nang kapag alibata ng alfabetong Romano. inugat ang kasaysayan ng ortografiyang ito na siya nang ginagamit ng mga mulat na - Itinuturing ngang isa sa pinakamahalagang Tagalista, ay maibigay kay Coesar ang kay influwensya sa atin ng mga Kastila ang Caesar. Ang inovasyong ito ay bunga ng mga romanizasyon ng ating alfabeto. pag-aaral sa Tagalismo ni Dr. Pardo de Tavera. - Tinuruan ng mga Kastila ang mga Pilipino sa Ako ay isa lamang sa mga masigasig niyong paggamit ng alfabetong Romano. Ang mga propagandista (Zaide & Zaide, 199: 169-170). titik ay tinawag nang pa-Kastila, alalaong baga'y nakilala sa tawag na Abecedario. - Bunga ang pagpapahintulot ng pagpapalimbag ng diksyunaryo at aklat sa DR. JOSE P. RIZAL gramatikang Wikang Pambansa at ng pagpapasimula ng pagtuturo ng Wikang - Sa kabila ng edukasyong Europeo at Pambansa sa mga paralan noong 1940, kaalaman sa iba't ibang wika ni Rizal, minahal binalangkas ni Lope K. Santos ang bagong niya ang kanyang sariling wika. alfabeto na nakilala sa tawag na Abakada - Malinaw itong mababakas sa tula niyang "Sa dabil sa tawag sa unang apat na titik niyon. Aking mga Kababata" na sinulat niya sa Ang abakada ay binubuo ng dalawampung murang gulang pa lamang. titik: labinlimang katinig at limang patinig, na - Una si Rizal sa kampanya ng Pilipinizasyon ng kumakatawan sa isang makahulugang tunog ortografiya. Halimbawa, ang mga Tagalog na bawat isa. titik na k at w, 'aniya, ay dapat gamitin sa halip na mga Kastilang c at o. Halimbawa, ang  1. Hindi malinaw kung paano tatawagin ang mga letra at kung paano ito pagsusunud-sunurin. 2. Ang pagsasama ng digrafong CH, LL, RR at NG, gayundin ng may kilay na N ay isang paraang di-matipid. Ang mga wika sa daigdig Noong 1971, nadama ang di-kasapatan ng dating na may titik-Romano ay unti-unting Abakada sa malawakang panghihiram ng mga salita nagbabawas ng kanilang mga digrafo upang at sa pagbabaybay ng mga pantanging ngalan. Bunga makapagtipid at upang maging praktikal na nito, nilikha ng Surian ng Wikang Pambansa ang rin. Ang pagdaragdag ng mga digrafo, kung Lupong Sanggunian na siyang nagsagawa ng mga gayon, ay isang hakbang na paurong. Kung pag-aaral. Nagkaroon din ng ilang public hearings ang pagtuturo ng pagbabaybay ang pag-uusapan, Lupon sa Pambansang Wika ng-Kunvensyong kapag naisulat na ng isang mag-aaral ang C at Konstitusyunal. Makalipas ang tatlong buwan, H nang hiwalay, maisusulat na rin niya ang inilahad ng Lupong Sanggunian ang kanilang pasyang digrafong CH. Gayundin ang letrang LL, RR at dagdagan ng labing-isang titik ang dating Abakada. NG. Iminungkahi nilang idagdag ang mga sumusunod: C, 3. Mismong Malakanyang, sa isang liham sa CH, F, J, N, LL, Q, RR, V, X at Z na gagamitin sa Direktor ng SWP noong Enero 11, 1973, ay pagbabaybay ng mga salitang hiram at mga tumanggi sa pagsasama ng mga digrafong pantanging ngalan. CH, LL, RR at NG at iminungkahing dalawampu't pitong letra na lamang ang gamitin. 4. Hindi rin maayos gamitin sa enumerasyon o sa pagbabalangkas ang alfabetong may digrafo. - Bunga ng mga pagtutol at pag-anlalang ang mga ganitong pagbabago ay magbubunga lamang ng kalituban lalo na sa mga batang nagsisimula pa lamang matutong sumulat at bumasa sa mga paaralang primarya, ang mga mungkahing pagbabago ay hindi tinanggap ng taong-bayan. - Ito ang dahilan kung bakit ang dating Abakada pa rin ang ginamit ng taong-bayan at ng midya - Hindi pa mang ganap na nalilinaw ang mga at itinuro sa mga paralan maging hanggang tanong na kaugnay ng mungkahi ng Lupong unang pitong buwan ng 1987. Sanggunian, inilathala ng Sanggunian ng - Nagkaroon lamang ng malawakang Surian ng Wikang Pambansa ang tuntunin sa pagtanggap sa mga pagbabago sa alfabeto palabaybayang Pilipino noong Abril 1, 1976. noong mga huling buwan ng 1987 nang Kaugnay nito, ipinalabas ng Kagawaran ng ipalabas ng Linangan ng mga Wika sa Edukasyon at Kultura noong Hulyo 30, 1976 Pilipinas ang Kautusang Pangkagawaran Big. ang Memorandum Pangkagawaran Blg. 194 81 noong Agosto 6, 1987, na may pamagat na upang pagtibayin ang nasabing tuntunin. Ang Alpabeto at Patnubay sa Ispeling ng Wikang Filipino. - Simula noon, ang ating alfabeto ay nagkaroon Ngunit marami ang tumutol sa pinagyamang na ng dalawampu't walong titik na tinatawag Abakada at sa tuntunin ng palabaybayan nito. IIan sa nang pa-Ingles maliban sa N at may kanilang mga argumento ay ang mga sumusunod: pagkakasunud-sunod na ganito: - Mapapansing ang mga titik ng Bagong Alfabeto ay mula sa dalawampung titik sa dating Abakada na dinagdagan lamang ng walong bagong titik na gagamitin sa pagbabaybay ng mga pangngalang pantangi, salitang hiram, salitang pang-agham at teknikal, salitang may inkonsistent na baybay at mga simbolong pang-agham. - Mapapansin ding ang walong dagdag na letra ay mula naman sa labing-isang iminungkahing idagdag noong 1971. Hindi na lamang isinama ang mga digrafong CH, LL at RR para sa ekonomiya o pagtitipid. - Pinanatili naman ang digrafong NG dahil ito ay tatak na ng ating katutubong alfabeto. - Lumikha ng isang teknikal na panel ang Komisyon ng Wikang Filipino na siyang lumikha ng 2001 Revisyon sa Alfabetong Filipino at Patnubay sa speling ng Wikang Filipino. Walang pagbabago sa komposisyon at tawag ng mga letra sa revisyong ito. Pinalalawak lamang nito ang gamit ng mga dagdag na letra na nilimitahan ng patnubay sa ispeling noong 1987. Ang mga dagdag na titik na pinalawak ang gamit ay ang F, J, V at 2.