Pagsulat sa Filipino (PDF)

Pagsulat Layunin ng Pagsulat - Pagsalin ng mga salita, simbolo, at ilustrasyon upang maipahayag ang Ekspresibo - Intrapersonal (Personal) - kaisipan. pagpapahayag ng iniisip/nadarama sa...

Pagsulat Layunin ng Pagsulat - Pagsalin ng mga salita, simbolo, at ilustrasyon upang maipahayag ang Ekspresibo - Intrapersonal (Personal) - kaisipan. pagpapahayag ng iniisip/nadarama sa pagsulat. Ang Pagsulat… Transaksyunal - Interpersonal (Sosyal) - Ayon kina Xing at Jin, pakikipag-ugnayan sa ibang tao sa lipunan. Komprehensibong kakayahan na Impormatibo - Exploratory - Magbigay tumutukoy sa tamang gamit, impormasyon talasalitaan, pagbubuo ng kaisipan, Mapanghikayat - Persuasive - at retorika. mangumbinsi tungkol sa Ayon kay Badayos (2000), opinyon/katuwiran. Mailap ang mabisang pagsulat, ito Malikhain - Creative - magpahayag ng man ay gamit ang unang wika o mga kathang-isip. pangalawang wika. Ayon kay Keller (1985), Salin Bernales Proseso ng pagsulat et al, 2006, Biyaya ang pagsulat. Pre-writing - Paghahanda Pangangailangan at kaligayahan Actual writing - Pagsusulat ng ang nagsasagawa nito. burador (draft) Ayon kila Peck at Buckingham, Rewriting - Pagrebisa batay sa Ekstensyon ito ng wika at wastong gramatika, bokabularyo, karaniwang natamo mula sa etc. pakikinig, pagsasalita, at Pinal na output - kinalabasan ng pagbabasa. sulatin. Mga pananaw sa pagsulat Mga Uri ng Pagsulat Sosyo (lipunan) Kognitibo (isip) Akademiko (intelektwal na pagsulat) - pataasin ang antas at kalidad ng kaalaman. Mental na aktibiti - pag-iisip at Teknikal - tumutugon sa kognitibo at pagsasaayos ng tekstong pasulat. sikolohikal na pangangailangan ng mga Sosyal na aktibiti - mambabasa at manunulat. Pagsasaalang-alang sa mambabasa Journalistic - Pagsulat ng balita, editoryal, at kanilang reaksyon. Kolum, etc. Multi-dimensiyonal Reperensyal - Magrekomenda ng mga - Oral - Mapanghikayat na pagsulat sanggunian. (naririnig) Propesyonal - May specific profession (ex. - Biswal - Malikhain (nakikita) police report) Malikhain - Masining na pagsulat (imahinasyon)  Akademikong Pagsulat Katangian ng Akademikong Pagsulat http://grammar.yourdictionary.com KOMPLEKS Kinapapalooban ito ng ano mang itinatakdang gawaing pasulat sa - Ang pagsulat ay higit na may isang setting na akademiko. mahabang salita. Ginagamit ang akademikong - Mas mayaman sa leksikon at pagsulat para sa mga publikasyong binabasa ng mga guro at bokabularyo mananaliksik o inilalahad sa mga komprehensya. - Mas kompleksidad ang gramatika na higit na kapansin-pansin. Inaasahang ang pagsulat na ito ay tumpak, pormal, impersonal at PORMAL obhetibo. - Ang akademikong pagsulat ay Gumagamit ng ano mang akdang higit na pormal kaysa iba pang sangay tuluyan o prosa na nasa uring ng pagsulat. ekpositori o argumentatibo at ginagawa ng mga mag-aaral, guro o mananaliksik upang magpahayag - Hindi angkop dito ang kolokyal ng mga impormasyon tungkol sa at balbal na salita at ekspresyon. isang paksa. TUMPAK - Sa Akademikong Pagsulat ang mga Kalikasan ng Akademikong datos (facts & figures) ay inilalahad nang Pagsulat - Fulwiler at Hayakawa (2003) walang labis at walang kulang (tumpak). KATOTOHANAN - ang manunulat ay OBHETIBO nakagagamit ng kaalaman at metodo ng disiplinang makatotohanan. - Pagsulat/Pagpapahayag na hindi nakabatay sa personal na damdamin, EBIDENSYA - gumagamit ng mga opinyon, o pananaw ng mapagkakatiwalaang ebidensya. manunulat/mambabasa. BALANSE - Paglalahad ng mga haka, EKSPLISIT opinyon at argumento ay kailangang gumamit ng wikang walang pagkiling, - Ang akademikong pagsulat ay seryoso at di-emosyonal. eksplisit sa ugnayan sa loob ng teksto.  - Responsibilidad ng manunulat na gawing malinaw sa mambabasa kung MAY POKUS paano ang iba't ibang bahagi ng teksto ay nauugnay sa isa't isa. - Bawat pangungusap at talata ay kailangang sumusuporta sa tesis na - Ang ugnayang ito ay nagagawang pahayag. Kailangang iwasan ang hindi eksplisit sa pamamagitan ng paggamit ng kinakailangan, hindi nauugnay, hindi iba't ibang signal words sa teksto. mahalaga at taliwas na impormasyon. WASTO LOHIKAL NA ORGANISASYON - Ang akademikong pagsulat ay Step.1 gumagamit ng wastong bokabularyo. Ang akademikong pagsulat ay may sinusunod na istandard na organisasyonal - Kinakailangang maging maingat na hulwaran. ang manunulat sa paggamit ng mga salitang madalas katisuran o pagkamalan Step.2 ng mga karaniwang manunulat. (ganon, Karamihan sa akademikong papel sya, etc.) - shortcut na salita ay may introduksyon, katawan at kongklusyon. Bawat talata ay may lohikal RESPONSABLE na nauugnay sa kasunod na talata. - Kailangan maging responsable sa Step.3 paglalahad ng mga ebedinsya, patunay o ano mang nagpapatibay sa kaniyang MATIBAY NA SUPORTA argumento. - Ang katawan ng talataan ay - maging responsable sa pagkilala sa kailangang may sapat at kaugnay na ano mang hanguan ng impormasyong suporta para sa pamaksang pangungusap at kanyang ginamit. tesis na pahayag MALINAW NA LAYUNIN - Ang suportang ito ay maaaring kapalooban ng facts, figures, halimbawa, - Ang layuning akademikong pagsulat deskripsyon, karanasan, opinyon ng mga ay matugunan ang mga tanong kaugnay ng eksperto at siniping pahayag o quotations. isang paksa. Ang tanong na ito ang nagbibigay ng malinaw na layunin. Malinaw at Kompletong Eksplanasyon MALINAW NA PANANAW - Kailangang matulungan ang mambabasa tungo sa ganap na pag-unawa - Maipakita ang kanyang sariling ng paksa ng papel at magiging posible pag-iisip hinggil sa paksa ng papel. Ito ay lamang ito kung magiging malinaw at tinatawag na sariling punto de bista ng kumpleto ang pagpapaliwanag sa bawat manunulat. punto ng manunulat.  Mapanuring Layunin (analitikal na EPEKTIBONG PANANALIKSIK pagsulat) - Gumamit ng napapanahon, - ipaliwanag at suriin ang mga propesyonal at akademikong hanguan ng posibleng sagot sa isang tanong at piliin mga impormasyon. ang pinakamahusay na sagot batay sa pamantayan. - Maipamalas ang intelektwal na katapatan sa pamamagitan ng - Madalas iniimbestigahan ang mga dokumentasyon ng lahat ng hinangong sanhi, ineeksamen ang mga bunga o epekto impormasyon o datos. sinusuri ang kabisaan, inaaalam ang mga paraan ng paglutas ng suliranin, pinag- - A.P.A ang inimumungkahing uugnay-ugnay ang iba't ibang ideya at gamitin ng mag-aaral. Inaanalisa ang argumento ng iba Iskolarling Estilo sa Pagsulat Hal.Panukalang Proyekto - Kailangang maiwasan ang pagkakamali sa gramar, ispeling, Tungkulin o Gamit ng pagbabantas at bokabularyo sa pagsulat Akademikong Pagsulat nito. Lumilinang ng kahusayan sa wika - Iskolarli ang estilo sa pagsulat ng akademikong papel dahil sinisikap dito ang kalinawan at kaiklian. - Nalilinang ang kakayahang pragmatik ng mag-aaral LAYUNIN NG AKADEMIKONG PAGSULAT - Nalilinang ang kakayahang diskorsal Layunin ng Akademikong Pagsulat Lumilinang ng mapanuring pag-iisip Mapanghikayat na Layunin - Ang akademikong pagsulat ay - Mahikayat ang mambabasa na tinitingnan bilang isang proseso hindi maniwala sa isang posisyon hinggil sa bilang isang awtput. Ang prosesong ito ay isang paksa. maaaring kasangkutan ng pagbasa, Hal. Posisyong Papel pagsusuri, pagpapasya at iba pang mental o pangkaisipang gawain. Impormatibong Layunin - Ipinapaliwanag ang mga posibleng sagot sa isang tanong upang mabigyan ang mambabasa ng bagong impormasyon o kaalaman sa isang paksa. Hal. Pagsulat ng Abstrak Lumilinang ng mga pagpapahalagang - Klarong posisyon - Kailangang pantao mailahad nang malinaw ng awtor ang kanyang posisyon hinggil sa paksa. - Tungkulin din ng edukasyon ang linangin ang kaaya-ayang pagpapahalaga o - Mapangumbinsing Argumento - values sa bawat mag-aaral. Kailangan niyang maisaalang-alang ang mga posibleng nagsasalungatang - Inaasahan ding makapagtuturo sa argumento na maaari niyang sang-ayunan mga mag-aaral ng halaga ng kasipagan, o kontrahin, matalinong pangangatwiran pagtitiyaga, pagsisikap,responsibilidad, at ebidensya. pangangatwiran at pagpapanatili ng bukas na isipan. - Matalinong Katwiran - Kailangang malinaw na maipahayag ang isang - Inaasahang malilinang sa mga argumento, maipaliwanag ang mga mag-aaral ang kooperasyon, paggalang sa pangunahing sumusuporta sa posisyon, isang individual, ethnic o racial differences, maiwasan ang pangmamaliit sa oposisyon at iba pang maling pangangatwiran. - Nililinang din sa pagsulat nito ang pagkamasunurin at disiplina. - Anekdota - upang palakasin at ilarawan ang argumento - Awtoridad - ang testimonya ng Paghahanda sa propesyon awtoridad na maalam sa isyu ay nagbibigay kredibilidad sa - Ang akademikong pagsulat sa SHS argumento. sa academic track ay hindi lamang isang - Estadistika - kailangang mailahad paghahanda sa mga mag-aaral sa mga higit kasama ang pinaghanguan ng na mapanghamong gawain sa kolehiyo impormasyon. - Higit na prospektibo ang layunin ng akademikong pagsulat sa SHS at ito ay ang A. Kontra-argumento - Kailangang paglinang ng global na kompetibnes sa mga isaalang-alang ng awtor ang mga Pilipinong propesyonal. nagsasalungatang pananaw na maaaring kanyang iakomodeyt o pabulaanan. —-------------------------------- - Angkop na Tono - Maaaring MGA BATAYANG KATANGIAN NG magkaroon ng iba’t ibang tono ang awtor batay na rin kung paano niya POSISYONG PAPEL ilalahad ang kanyang paksa. Ito ay a.) Impormal at kolokyal na tono - - Depinadong Isyu - Ang posisyong pagtatangka nilang makipagdaupan papel ay hinggil sa mga kontrobersyal na sa kanilang mga mambabasa. isyu, mga bagay na pinagtatalunan ng mga tao.  b.) Seryosong tono - hindi ipalagay ng mambabasa na hindi sineseryoso Mapanghikayat na talumpati ng manunulat ang isyu. - Nagbibigay ng partikular na tindig o c.) Matapang na tono - mabigat na posisyon sa isang isyu batay sa isyu. malalim na pagsusuri dito - Diskurso: pangangatwiran at HAKBANG SA PAGSULAT NG POSISYONG panghihikayat PAPEL 1. Pumili ng paksa Tandaan: Kinakailangang isaalang-alang 2. Magsagawa ng panimulang ethos(status of the speaker), pathos(emotion), pananaliksik at logos(reason). 3. Hamunin ang iyong sariling paksa 4. Ipagpatuloy ang pangongolekta ng URI NG TALUMPATI BATAY SA mga sumusuportang ebidensya. PARAAN 5. Gumawa ng balangkas 6. Isulat ang iyong posisyong Papel Impromtu o Biglaang talumpati - —-------------------------------- Walang paunang paghahanda TALUMPATI - isang pormal na APAT NA BATAYAN SA PAGBUO NG pagsasalita sa harap ng mga tagapakinig o BIGLAANG TALUMPATI manonood. 1. Sabihing ang tanong na sasagutin o URI NG TALUMPATI BATAY SA paksang magiging sentro ng NILALAMAN talumpati at ang layunin nito 2. Ipaliwanag ang pangunahin at pinakamahalagang punto na nais Impormatibong talumpati mong bigyang-diin - Naglalayong magbigay kaalaman 3. Suportahan ang pangunahing punto ukol sa isang partikular na paksa ng mga ebidensya o patunay 4. Ibuod ang iyong pinakamahalagang - Diskurso: Paglalahad o punto at ipakita kung paano nasagot pagpapaliwanag ang tanong o layunin ng talumpati. - Pagpapaliwanag ukol sa proseso o sistematikong serye ng aksyon na Ekstemporanyo o Pinaghandaang tutungo sa resulta o pagbuo ng produkto; ukol sa prinsipyo, talumpati - Maingat na inihahanda at paniniwala, teorya, o ideya. ineensayo bago isagawa. - Ito ay kompleks kaya naman esensyal ang pagbibigay ng iba’t GABAY SA PAGSULAT NG ibang halimbawa, analohiya, at TALUMPATI paghahambing. 1. Piliin lamang ang isang - Kinakailangang maging personal at pinakamahalagang ideya hindi masyadong teknikal ang 2. Magsulat kung paano ka nagsasalita dating sa mga manonood. 3. Gumamit ng mga konkretong salita at 1.3. Pagdulog at Pamamaraan - paano halimbawa kakalapin o kinalap ang datos 4. Tiyaking tumpak ang mga ebidensya at datos na ginagamit sa talumpati 1.4. Resulta - kinalabasan ng pag-aaral sa 5. Gawing simple ang pagpapahayag sa pamamagitan ng paglalahad ng mga buong talumpati natuklasan —------------------------------- 1.5. Konklusyon - implikasyon batay sa PAGSULAT NG ABSTRAK natuklasan (sinopsis/presi) - Maikling buod ng artikulong Deskriptibong abstrak - Layunin ng nakabatay sa pananaliksik, tesis, abstrak na ito na ilarawan sa mga rebyu, o katitikan ng komperensya. mambabasa ang pangunahing ideya ng sulating papel dahilan upang ang suliranin - Buod ng ano mang malalalimang at layunin ng pananaliksik, pagsusuri ng iba’t ibang paksa na metodolohiyang ginamit, at saklaw ng nagagamit ng mambabasa upang pananaliksik lamang ang makikita. // 100 madaling maunawaan ang words nilalaman at layunin ng sulatin. Kritikal na abstrak - Kadalasan ginagamit Inilalagay ang abstrak sa unahang bahagi ang ganitong abstrak sa mga palabas. (for ng manuskripto (panimulang bahagi ng review paper chuchu)// 300 words akademikong papel.) // Layunin ng abstrak na maipaunawa ang isang malalim at —------------------------------- kompleks na pananaliksik. SINTESIS Ang Sintesis ay pagsasama-sama ng dalawa o higit pang buod. Ito ay paggawa URI AT NILALAMAN NG ABSTRAK ng koneksyon sa pagitan ng dalawa o higit Impormatibong abstrak(pinakakaraniwan) pang mga akda o sulatin. Ito ay isang - naglalaman ng mahahalagang sulating maayos at malinaw na impormasyong matatagpuan sa loob ng nagdurugtong ng mga ideya mula sa isang sulatin. Matatagpuan dito ang bawat maraming sangguniang ginagamit ang kabanata ng isang pananaliksik: kaligiran, sariling pananalita ng sumulat. (Warwick, layunin, pagdulog at pamamaraan, resulta 2011) at konklusyon. // 200 words Nilalaman: ANYO NG SINTESIS Nagpapaliwanag (explanatory synthesis) - 1.1. Motibasyon - bakit pinag-aaralan ng layuning maunawaan ang mga bagay na isang mananaliksik ang isang paksa tinatalakay 1.2. Suliranin - sentral na suliranin o Argumentatibo (argumentative synthesis) tanong ng pananaliksik - layuning maglahad ng pananaw ng sumulat MGA URI AT KATANGIAN NG MAHUSAY NA SINTESIS 6. Isulat ang unang burador 1. Background synthesis 7. Ilista ang mga sanggunian - Nakatuon sa tema - Pinagsama-samang mga buod ng 8. Rebisahin ang sintesis iba’t ibang teksto 9. Isulat ang pinal na sintesis 2. Thesis-driven synthesis - Nakatuon sa paksa o tesis - Pinag-ugnay-ugnay na buod ng iba’t ibang teksto 3. Synthesis for the literature - Nag-uulat ng tamang impormasyon mula sa mga sanggunian at gumagamit ng iba’t ibang estruktura ng pagpapahayag. - Nagpapakita ng organisasyon ng teksto na kung saan madaling makikita ang mga impormasyong nagmumula sa iba’t ibang sangguniang ginagamit Napapagtibay nito ang nilalaman ng mga pinaghanguang akda at napapalalim nito ang pag-unawa ng nagbabasa sa mga akdang pinag-uugay-ugnay HAKBANG SA PAGSULAT NG SINTESIS 1. Linawin ang layunin sa pagsulat 2. Pumili ng mga naaayong sanggunian batay sa layunin at basahin nang mabuti ang mga ito 3. Buuin ang tesis ng sulatin 4. Bumuo ng plano sa organisasyon ng sulatin 5. Komparison at kontrast