DALUMAT REVIEWER 1 PDF

DALUMAT WOKE - Tawag sa isang indibidwal na alam ang mga nangyayari Kasingkahulugan ng “paglilirip” at “paghihiraya” sa lipunan. Ang mga taong “woke” ay karaniwang nagbibigay...

DALUMAT WOKE - Tawag sa isang indibidwal na alam ang mga nangyayari Kasingkahulugan ng “paglilirip” at “paghihiraya” sa lipunan. Ang mga taong “woke” ay karaniwang nagbibigay alam tungkol sa racism, feminism, sexism, homophobia, atbp. ; ✓ PAGLILIRIP - maingat na pag-iisip at may pagsusuring sila rin ay ang mga taong tumututol sa mga ito. sangkot sa gawaing pag-iisip. ✓ PAGHIHIRAYA – Ilusyon, imahninasyon o bisyon. BLESSED – I maipahayag na maraming magaganda at positibong Kakayahan ng isip na maging malikhain o maparaan. bagay ang dumadating sa buhay ng isang tao. PAGDADALUMAT LIT – upang sabihin na ang isang bagay o pangyayari ay astig. Tumutukoy sa pagteteorya at pagbubuo ng mga konsepto o kaisipan na mailalapat sa pagsusuri ng mga bagay bagay MILLENNIALS samlipunan. - mga taong nabibilang sa generation Y o Net - Generation na kung saan kinalakihan na ang paggamit ng DALUMAT-SALITA kompyuter at internet sa kanilang pang araw araw na buhay. Paggamit ng wika sa mataas na antas ng pagteteorya batay sa masusi, masinop, kritikal, at analitikal na paggamit ng mga BAE – acronym daw ito ng pariralang “Before Anyone Else.” pet salitang kumakatawan ng mga ideya at kaalamang nagiging name ng mga magkasintahan na baby o babe at nagging popular konsepto sa malalimang pag-uuri’t paggamit nito. ito dahil kay Bae Alden Richards. PAG-IMBENTO, PAGKATHA NG MGA BAGONG SALITA PABEBE - Ang ibig sabihin nito ay umarteng parang baby o - Ang pagdadalumat na ito ay bunga ng modernisasyon. magpa-cute. naging popular ang pabebe dahil sa pabebe wave ng nauusong tambalan ngayon ang Aldub. ILANG PARAAN NG PAGDADALUMAT-SALITA a) Pag-imbento/pagkatha ng mga bagong salita/konsepto GALAWANG BREEZY o Hokage - Ito na nga raw ang bagong b) Pagsasalin at pagdagdag ng kahulugan termino para sa mga kalalakihan na pasimpleng dumidiskarte sa c) Pag-aangkop/rekontekstuwalisasyon napupusuang babae. - Maaaring nakuha ito sa salitang 'breezy' na ang ibig sabihin ay MAKABAGONG SALITA mahangin - Sa patuloy na pagbabago ng panahon, patuloy din na nagbabago ang ating kapaligiran, at ang gawi ng pamumuhay at TARA G! - ang alam mong ibig sabihin nito ay " Tara,let's Go!" pakikisalamuha ng mga tao sa iba’t ibang panig ng mundo. Pwes, ang tunay na ibig sabihin nun ay "Tara, GAME!“ - Kung ikaw ay nabubuhay na ng ilang dekada, marahil ay mabilis BEAST MODE - ipahiwatig na sila ay galit na o naiinis. mong mapupuna ang mga pagbabagong naganap sa gawi ng mga tao at kung ikaw naman ay isa sa mga sinasabing ”millennial”, NINJA MOVES – Nagmula ito sa mga “ninja” o mga warrior na malamang at ginagawa mo rin ang sa mga bagay na ito. mayroong kakaibang galing, bilis kumilos, at diskarte na maisakatuparan ang kanilang misyon nang hindi masyadong - Kagaya na lamang ng paggamit ng mga makabagong salita o napapansin. pagbibigay ng bago kahulugan sa mga salitang dati pa man ay nagagamit na. WALWALAN - Kadalasan nababanggit ang salitang ito sa mga inuman. Nagmula ito sa mga salitang “walang pakialam,” “walang Ilan sa mga salitang ginagamit ng mga millennial at ang pangarap” at “walang kinabukasan” kahulugan ng mga ito. EME – EME – Ito ay salitang beki na pamalit sa mga terms na TRIGGERED - ipahayag ang kanilang masamang damdamin sa hindi masabi o maalala. Noong dekad ‘80, ibig sabihin nito ay tuwing mayroon silang di kaaya-aya na nakikita o naririnig. “any-any” o kung ano-ano lang. At nung dekada ‘90 naman, nagging “anik-anik” at ngayon eme-eme na. SHOOK - ipinapahayag ang kanilang pagkagulat o pagkabigla. EDI WOW! – Ekspresyon na parang sinasabi ng taong kausap RECEIPTS - ebidensiya tungkol sa isang drama na nangyari sa niyo ay “edi ikaw na!” internet, ang halimbawa nito ay ang screenshots. YOLO – You only Live Once TEA - tumutukoy sa mga tsismis na kanilang nakikita sa social media. Ito ay tinatawag na “tea” dahil sa unang letra ng tsismis SAWIKAIN na “t”. - sa wikang Ingles ay salita o grupo ng mga salitang patalinghaga na nagsasaad ng hindi tuwirang paglalarawan sa isang bagay, EXTRA - upang ilarawan ang isang taong kumikilos sa kaganapan, sitwasyon o pangyayari. dramatikong paraan kahit na hindi naman kinakailangan ang ganoon ka-grabeng pagkilos - Malalalim na salita ang ginagamit sa sawikain at pinapalitan ang pangkaraniwang tawag kung kaya ito ay nagiging matatalinghagang pahayag. - Sa mga panitikang ito naipapahayag ang mga saloobin ng mga “TULDOK” ng asin – tumutukoy sa pilosopikal sa puno’t dulo ng mamamayan ng mas malaya at hindi nila kailangang buhay at pag-iral o existence, gamit ang konsepto tuldok. magpaliwanag sa kahit sino. “BATINGAW” – pagdadalumat sa konsepto ng karapatang IDYOMA pantao sa kontekstong Pilipino. - ay isang pagpapahayag na kusang nalinang at nabuo sa lingguwaheng Filipino. Ito ay may kahulugan na hindi maaaring “LAGING IKAW” - pagdadalumat sa mga salita/konseptong makuha o maunawaan sa literal na kahulugan nito. Pilipino na magkakaugnay, magkakapares, at magkasalungat. - May naiiba itong kahulugan sa literal o tahasang pahayag. “PANANAGUTAN” – pagdadalumat sa konseptong ng Kadalasa’y taglay nito ang maraming pangkulturang bagay: panlipunang pananagutan o responsibilidad ng tao sa kanyang malarawan, mapagbiro at mapagpatawa. Nagtataglay din ito ng kapwa at bansa. pansosyal at panliteral na pagpapahiwatig ng kahulugan Bunga nito, mahalagang malaman mo na kinakailangang “Tayo’y mga Pinoy” – pagdadalumat sa kolonyal na mentalidad maisaulo ang mga salitang bumubuo ng idyoma gayundin ang ng mga Pilipino. ayos nito. “HOLDAP” - pagdadalumat sa konsepto ng krimen-malalaki at PANGKASALUKUYAN – kilos na nagaganap sa kasalukuyan. dambuhalang krimen. Halimbawa: umaalon ang dibdib – kinakabahan Umaalon ang dibdib ni Pedro sa tuwing makikita niya ang “MAMAMAYAN ANG MAMAMAYANI” – pagdadalumat sa kanyang kaaway. konsepto ng pagtutulungan, bayanihan ng mamamayan para sa pag-unlad ng pamayanan. PANAGDAAN – kilos na naganap o nangyari na EX: Umalon ang dibdib ni Pedro nang makita ang kanyang “MABUTING PILIPINO” - pagdadalumat sa mas malalim na kaaway. kahulugan ng nasyonalismo lagpas sa nasyonalismo barong Tagalog o nasyonalismo pang-Buwan ng Wika lamang. PANGHINAHARAP – kilos na isasagawa pa lamang EX: Tiyak na aalon ang dibdib ni Pedro kapag nakita niya ang “KAYOD KABAYO, KAYOD BARYA” - pagdadalumat sa pang- kanyang kaaway. araw-araw ng buhay ng isang ordinaryong Pilipino. IDYOMA KAHULUGAN NG IDYOMA “PITONG GATANG” – pagdalumat sa kultura ng umpukan at ✓ balitang kutsero - balitang salat sa katotohanan tsismis sa Pilipinas. ✓ naglalaro ng apoy - nakikisama o nakikipagmabutihan “KARANIWANG TAO” – pagdalumat sa ugnayan ng mga sa di niya asawa; pagtataksil sa kabiyak suliraning ekonomiko ng mga ordinaryong tao, at pagkawasak ng kalikasan. ✓ naghalo ang balat sa tinalupan - nagkagulo ✓ parang natuka ng ahas - nabigla, natigilan “PINGGAN” – pagdalumat sa konsepto ng pagkakaibigan o relasyon ng mga bansa, at soberanya. ✓ bulang-gugo - maluwag sa pera; galante ✓ itaga mo sa bato - tandaan; tutuparing walang sala SALITA NG TAON Ang salita ng taon ay ang mga salitang napapanahon o ✓ mahilig maglubid ng buhangin - sinungaling makabagong salita na ginagamit ng karamihan. ✓ makati ang dila - daldalero/daldalera MGA SALITA NG TAON: 2004 - 2018 Mula nang magsimula ang timpalak-pangwika na SNT, MGA HALIMBAWA NG SAWIKAIN: umabot sa mahigit 100 salita na ang nalikom ng FIT. Narito ang 1. ABOT-TANAW buod ng mga nagsipagwagi at nakilahok sa timpalak: Kahulugan: Naaabot ng tingin Halimbawa: Aking napagtanto na tayo pala ay abot- SAWIKAAN 2004 (CANVASS) tanaw ng Panginoon. - May kinalaman sa nagdaang eleksyon (Pambansang halalan) Mainit na isyu ang dayaan: “Flying voter” o botanteng 2. AGAW-DILIM nakarehistro sa magkakaibang presinto kaya ilang ulit na Kahulugan: Malapit nang gumabi nakaboboto; Halimbawa: Agaw-dilim nang umuwi si Ben sa kanilang - “Ghost voter” o botanteng patáy na ngunit nagagamit ng iba bahay. ang pangalan sa pagboto; “ - “Vote-buying” o pagbili ng boto 3. AMOY-TSIKO Kahulugan: Lango sa alak, lasing Halimbawa: Amoy tsiko ng umuwi si Alex sa bahay. SAWIKAAN 2005 (HUWETENG) - Pagpasok sa larang ng buhay ng mga Filipino: Nagagamit sa pagpundar at pagpapalago ng iba’t ibang negosyo, legal man o hindi. - Sa larang naman ng kultura, ang huweteng ang nagbibigay ng pag-asa sa karaniwang mamamayan samantalang sinisira ang mga halagahan ng mga sangkot sa sugal, pati na ang mga institusyong panlipunan. SAWIKAAN 2006 (LOBAT) - Mula sa orihinal na “low battery” o pagkaubos ng enerhiya ng baterya at napipintong kamatayan ng cell phone, isang penomenon ang inilatag ni Jelson Capilos isang tao na dulot umano ng salimuot ng modernong pamumuhay sa sarili at nagagawa niyang ihambing ang sarili sa isang mákináng gaya ng cell phone SAWIKAAN 2007 (MISKOL) - Isang makabagong paraan ng pagpaparamdam na umaangkop sa mabilis na pag-imbulog ng modernong panahon. - Tumutukoy din ito sa pagbabagong nagaganap sa ating sarili, sa pakikitungo natin sa iba, at sa ating pagnanasa na patuloy tayong magparamdam sa panahon ng tunggalian at mas pinipili na lamang ng karamihan sa atin ang magparamdam sa pamamagitan ng pinakamadali ngunit pinakamagastos na paraan: ang cell phone.” SAWIKAAN 2010 (JEJEMON) - Bagong likhang salita upang kumatawan sa isang umuusbong na uri ng kulturang nabuo dahil sa epekto ng teknolohiya ng cell phone. SAWIKAAN 2012 (WANGWANG) Ginamit ni P-Noy bilang sagisag ng tiwali, abusado, at korap na pinunò ng pamahalaan gayundin sa kanilang gawi ng pagmamalabis sa paggamit ng awtoridad at pribilehiyo bilang opisyal. SAWIKAAN 2014 (SELFIE) - Nangangahulugang pagkuha ng sariling larawan gamit ang smart phone o webcam at agarang pagpapaskil sa social media. - Itinanghal ding Word of the Year noong 2013 ng Oxford Dictionaries. SAWIKAAN 2016 (FOTOBAM) - Sirain ang eksena sa pamamagitan ng pagsingit sa kuwadro ng kamera habang may kinukunan ng retrato. Naging matunog ang salitang "photobomb" matapos bansagan ang Torre de Manila bilang "pambansang photobomb” Dahil diumano'y sinisira nito ang hitsura ng monumento ni Rizal, isa sa mga sikat na atraksyon sa Luneta Park. SAWIKAAN 2018 (TOKHANG) Halaw sa pinagtiyap na mga salitang Binisaya na toktok (“katok”) at hangyo (“pakiusap”), Tokhang ang mukha ng giyera kontra- droga ng rehimeng Duterte. Ang Oplan Tokhang ay isa sa dalawang kampanyang inilunsad ni Ronald “Bato” dela Rosa habang nagsisilbi bilang pinuno ng Davao City Police Office mula Enero 2012 hanggang Hunyo 2016.