College 3 - Jeugdrecht PDF

Master Forensische neuropsychologie HC 5 Jonge delinquenten en jeugdrecht Mr drs Mieke Emmen Jurist NIFP 13 november 2024 Master Forensische neuropsychologie | 13 november 2024 Programma Voorstellen Rapporteren: NIFP, rapporteren pro Justitia / forensi...

Master Forensische neuropsychologie HC 5 Jonge delinquenten en jeugdrecht Mr drs Mieke Emmen Jurist NIFP 13 november 2024 Master Forensische neuropsychologie | 13 november 2024 Programma Voorstellen Rapporteren: NIFP, rapporteren pro Justitia / forensisch rapporteren in (jeugd)strafrecht Jeugdstrafrecht: leeftijdsgrenzen & ASR, toerekening, andere straffen dan commune strafrecht,voorwaardelijke sancties, maatregelen PIJ en GBM Tip:Rechtspraak.nl 2 Master Forensische neuropsychologie | 13 november 2024 NIFP Nederlands Instituut voor Forensische Psychiatrie en Psychologie onderdeel van ministerie van Justitie en Veiligheid, Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) 5 ambulante locaties + 1 kliniek = Pieter Baan Centrum (PBC) taken: (psychiatrische) zorg in detentie (PPC’s), indicatiestelling forensische zorg (IFZ), consultatie & rapportages rechtspleging in strafrecht en familierecht 3 Master Forensische neuropsychologie | 13 november 2024 Rapporteren in strafrecht benoeming/opdracht als (gedrags-)deskundige door OvJ of rechter onderzochte is niet patiënt met hulpvraag (weigeren, ontkennen, rapport blokkeren) strafrecht: onderzochte is verdachte niet dader uitkomsten/advies kan verstrekkende gevolgen voor onderzochte hebben: Tbs/PIJ ander domein, met ander jargon, andere denktrant, andere afwegingen niet ingeroepen als hulpverlener gehouden aan beroepscodes, WGBO (geheimhouding), tuchtrecht 4 Master Forensische neuropsychologie | 13 november 2024 Aantallen rapportages NIFP 2022 1.937 Rapportages ambulant volwassenen 810 Maatregeladvies rapportage 470 Rapportages jeugd strafrechtelijk 221 Rapportages klinisch (PBC) = 3.438 Rapportages strafrecht totaal 182 Rapportages familierechtelijk 5 Master Forensische neuropsychologie | 13 november 2024 Consultatie rechtspleging 7450 Consultaten rechtspleging in 2021 Voorgeleidingsconsult VC of Trajectconsult TC Vraagstelling: 1. Is bijzondere zorg in detentie nodig (PPC/EZV) ? 2. Als ASR is dan VH in JJI aangewezen? 3. Is rapportage pJ nodig zo ja welke variant: enkel, dubbel, triple, klinisch, neuro, FMO ? 6 Master Forensische neuropsychologie | 13 november 2024 Indicatieoverleg Jeugd verzoek van OM aan NIFP:is rapportage pJ nodig en zo ja, welke variant? overleg gd NIFP met gd Raad vd Kinderbescherming na beoordeling dossierstukken weging: ernst van de verdenking – vermoedens op pathologie vaak:enkel psychologisch bij aanwezigheid psychiatrie en/of advies mogelijk PIJ: dubbel ook variant triple en ForCa: ernst feiten, pathologie, flink UJD, weigerende houding advies naar OM – aanvraag volgt aan NIFP (vaak in lijn met) 7 Master Forensische neuropsychologie | 13 november 2024 Rapporteurs pool van rapporteurs, gedragsdeskundigen psychiaters en GZ- psychologen freelancers, de meesten rapporteren naast een betaalde baan NRGD: Nederlands Register voor Gerechtelijk Deskundigen Opleiding voor rapporteurs Opdrachten (OM, rechtbank, Hof) lopen via NIFP, intercollegiale feedback Standaardvraagstelling 8 Master Forensische neuropsychologie | 13 november 2024 Waarover adviseert deskundige de strafrechter? 1. Is er sprake van een psychische stoornis, (psychogeriatrische aandoening) of verstandelijke handicap (art. 39 Sr) (sinds 01-01-2020, daarvoor: ziekelijke stoornis of gebrekkige ontwikkeling) 2. Causaal verband met delict. 3. Effect op mate van toerekeningsvatbaarheid / toerekenbaarheid. 4. Risicotaxatie. 5. Gedragsdeskundig advies & juridisch kader. 9 Master Forensische neuropsychologie | 13 november 2024 Jeugdstrafrecht:leeftijdsgrenzen & ASR jonger dan 12 jaar: geen strafvervolging mogelijk 12–16 jaar: alleen jeugdstrafrecht mogelijk 16-18 jaar: jeugdstrafrecht hoofdregel toepassing commune strafrecht kan, dan geen levenslang art 77b Sr: ernst van het feit, omstandigheden waaronder, persoonlijkheid van de dader 18-23 jaar: commune strafrecht hoofdregel mogelijkheid toepassing jeugdstrafrecht art 77c sr: omstandigheden waaronder, persoonlijkheid van de dader 10 Master Forensische neuropsychologie | 13 november 2024 Eigen sancties jeugdstrafrecht tussen 12 en 16 jaar: max. 1 jaar jeugddetentie tussen 16 en 18 (en 23) jaar: max. 2 jaar jeugddetentie taakstraf (werkstraf of leerstraf of combi, max 200 of combi 240 uur) geldboete (minimum 3 euro maximum 3800 euro) GBM: gedragsbeïnvloedende maatregel PIJ: maatregel Plaatsing in een inrichting voor jeugdigen Schadevergoeding aan slachtoffer vrijheidsbeperkende maatregel (gebiedsverbod, contactverbod, meldplicht, iwt. 1 april 2012) alle combinaties zijn mogelijk 11 Master Forensische neuropsychologie | 13 november 2024 Voorwaardelijke sancties jeugddetentie, taakstraf, geldboete: geheel of deels voorwaardelijk PIJ: alleen geheel voorwaardelijk GBM alleen onvoorwaardelijk altijd algemene voorwaarde: voor einde proeftijd niet schuldig maken aan een strafbaar feit Reclassering alleen als ook bijzondere voorwaarden worden opgelegd duur proeftijd = maximaal 2 jaar, kan eenmaal met maximaal 1 jaar verlengd worden 12 Master Forensische neuropsychologie | 13 november 2024 Bijzondere voorwaarde(n) bijzondere voorwaarden niet-limitatief opgesomd in artikel 77z Sr en moeten in vonnis worden vastgelegd vaak behandeling ihkv bijz. voorwaarde aan een bijzondere voorwaarde kan elektronisch toezicht worden verbonden rechter kan bevelen dat een of meer bijzondere voorwaarden dadelijk uitvoerbaar zijn, “indien er ernstig rekening mee moet worden gehouden dat de veroordeelde wederom een misdrijf zal begaan dat gericht is tegen of gevaar veroorzaakt voor de onaantastbaarheid van het lichaam van een of meer personen” art. 77 za Sr 13 Master Forensische neuropsychologie | 13 november 2024 GBM: Gedragsbeïnvloedende maatregel Artikel 77w wetboek van Strafrecht: De maatregel betreffende het gedrag van de jeugdige kan slechts worden opgelegd indien a. hetzij de ernst van het begane misdrijf, hetzij de veelvuldigheid van de begane misdrijven, hetzij voorafgegane veroordelingen wegens misdrijf hiertoe aanleiding geven, en b. de maatregel in het belang is van een zo gunstig mogelijke verdere ontwikkeling van de verdachte. 14 Master Forensische neuropsychologie | 13 november 2024 Inhoud & duur GBM rechter moet inhoud maatregel in vonnis vastleggen deelnemen aan een programma in een instelling (niet in JJI) of ambulant bij voorkeur erkende interventies (Erkenningscommissie Justitiële Interventies, zie www.justitieleinterventies.nl of databank Nji) programma kan ook vorm van jeugdzorg zijn (maar geen gesloten jeugdzorg) JR is belast met voorbereiding en ondersteuning uitvoering maatregel werkt jeugdige niet naar behoren mee dan wordt GBM omgezet in vervangende jeugddetentie duur: ten minste 6 maanden en ten hoogste 1 jaar (kan eenmaal met zelfde periode worden verlengd) 15 Master Forensische neuropsychologie | 13 november 2024 Vereisten oplegging GBM tot 18 jaar: advies RvdK,ondersteund door een gd 18-23 jarigen: advies RvdK niet nodig, advies gd volstaat plus plan van aanpak (jeugd)reclassering (want rechter legt programma op) rechter kan: ter ondersteuning GBM nachtdetentie in JJI bevelen aan GBM elektronisch toezicht verbinden bevelen dat programma dadelijk uitvoerbaar is op vordering ovj time-out in JJI bevelen (max. 4 weken & max. 2 maal) als betrokkene niet naar behoren meewerkt GBM eindigt van rechtswege bij onherroepelijk worden van een nieuwe uitspraak waarbij GBM of PIJ wordt opgelegd 16 Master Forensische neuropsychologie | 13 november 2024 PIJ: Plaatsing in Inrichting voor Jeugdigen PIJ kan slechts worden opgelegd aan “de verdachte bij wie ten tijde van het begaan van het misdrijf een gebrekkige ontwikkeling of ziekelijke stoornis van de geestvermogens bestond” indien voldaan is aan 3 criteria: misdrijfcriterium: misdrijf waarop 4 jaar of meer gevangenisstraf is gesteld of bepaald omschreven strafbare feiten en gevaarscriterium : veiligheid van anderen dan wel de algemene veiligheid van personen of goederen eist maatregel en hulpverleningscriterium: maatregel in belang zo gunstig mogelijke ontwikkeling verdachte oplegging PIJ is geregeld in art 77s Sr verlenging PIJ is miv 01-01-2020 geregeld in Sv art 6:6:31 ev 17 Master Forensische neuropsychologie | 13 november 2024 Vereisten oplegging PIJ met redenen omkleed, gedagtekend en ondertekend advies van twee gedragsdeskundigen van verschillende disciplines (dubbelrapportage) van deze gedragsdeskundigen dient er altijd 1 psychiater te zijn advies mag niet ouder dan 1 jaar zijn (gerekend vanaf datum zitting) advies gezamenlijk uitgebracht of door ieder afzonderlijk ernst feit en/of veelvuldigheid eerdere veroordelingen weegt mee 18 Master Forensische neuropsychologie | 13 november 2024 Duur PIJ duur PIJ: 3 jaar (2 + 1, na 2 jaar eindigt maatregel voorwaardelijk) verlenging is niet mogelijk voor vermogensdelicten verlenging is wel mogelijk bij zedendelict of geweldsdelict, telkens met ten hoogste 2 jaar dus eerste verlenging is tot max. 5 jaar (4 + 1, advisering JJI) volgende verlenging is tot max. 7 jaar (6 +1, advisering JJI én nieuwe dubbelrapportage) bij niet verdere verlenging is laatste jaar PIJ dus altijd voorwaardelijk 19 Master Forensische neuropsychologie | 13 november 2024 Omzetting PIJ in Tbs PIJ kan na verlenging tot 7 jaar worden omgezet in TBS met dwangverpleging indien veiligheid van anderen dan wel de algemene veiligheid van personen en goederen de omzetting eist (gevaarscriterium) Sv art 6:6:33 rechter geeft last tot TBS met dwangverpleging pas na dubbelrapportage, altijd 1 psychiater (plus advies hoofd inrichting, plus afschrift wettelijke aantekeningen) tegen omzetting PIJ in TBS is beroep mogelijk 20 Master Forensische neuropsychologie | 13 november 2024 Tenuitvoerlegging in JJI’s alle functies bij elkaar in JJI: VH, (vervangende) jeugddetentie, PIJ overal basismethodiek YOUTURN (= sociaal competentiemodel & Equip) aangevuld met individuele modules (erkende interventies) integraal dagprogramma (school en behandeling) verblijf in groepen onderscheid in lang (> 3 maanden) en kort verblijf groep lang verblijf = 8 kamers, kort verblijf = 10 kamers plaatsing regionaal (postcode) 21 Master Forensische neuropsychologie | 13 november 2024 (R)JJI’s, FCJ’s , KVJJ’s 1 rijks justitiële jeugdinrichting RJJI (met 3 locaties): RJJI De Hartelborgt (FCJ Spijkenisse; FOBA 2X5, VIC 3X5) RJJI Den Hey-Acker (FCJ Breda; ESP 2X8, ITA 8) RJJI De Hunnerberg (FCJ Nijmegen; meisjes 2X8) 2 particuliere justitiële jeugdinrichtingen: FCJ/JJI Lelystad (ITA, LVB 2X8, LVB-VIC 3X6) FC Teylingereind (JJI Teylingereind/Sassenheim; ForCA 1X8) JJI De Haven (onderdeel PI Veenhuizen, 70 jongens) plus 5 Kleinschalige Voorzieningen Justitiële Jeugd (5 X 8 plaatsen) 22 Master Forensische neuropsychologie | 13 november 2024 Cijfers verblijf in JJI’s 2023 totaal dagelijk 450 jongeren in JJI’s 96 % jongens en 4 % meisjes verblijfsduur varieert van één dag tot circa 6 jaar (PIJ-maatregel) 33 % verlaat de JJI binnen 2 weken 52 % verlaat JJI binnen 1 maand 83 % verlaat JJI binnen 3 maanden 17 % langer dan 3 maanden in JJI de gemiddelde verblijfsduur in de KVJJ is ongeveer 30 dagen 23 Master Forensische neuropsychologie | 13 november 2024 Dank voor uw aandacht ! Mr drs M.A. Emmen jurist NIFP Noord Holland [email protected] nifp.nl 24 Master Forensische neuropsychologie | 13 november 2024