Cluster 6.3.3 Jeugdrecht (SV) PDF

## Cluster 6.3.3 Jeugdrecht ### Algemeen **Bronnen van het jeugdbeschermingsrecht** * Internationale verdragen * De Belgische grondwet * Jeugdbeschermingswet **Het internationaal verdrag voor de rechten van het kind (IVRK)** Geef mij 6 voorbeelden waarop blijkt dat het internationaal verdrag voo...

## Cluster 6.3.3 Jeugdrecht ### Algemeen **Bronnen van het jeugdbeschermingsrecht** * Internationale verdragen * De Belgische grondwet * Jeugdbeschermingswet **Het internationaal verdrag voor de rechten van het kind (IVRK)** Geef mij 6 voorbeelden waarop blijkt dat het internationaal verdrag voor de rechten van het kind van grote invloed is geweest voor onze eigen regelgeving. #### Artikel 3 Het belang van het kind moet steeds de eerste overweging zijn bij beslissingen. * **Vb.** Grootouders willen hun kleinkind zien, maar hebben ruzie met de ouders. Grootouders kunnen dit afdwingen bij de familierechtbank, maar deze gaat overwegen of het kind hier niet de dupe van zal worden #### Artikel 7, 8, 9 Het recht op een eigen identiteit en een regelmatig en rechtstreeks contact met beide ouders. * **Vb.** Jongeren vanaf 16 jaar kunnen hun geslacht laten veranderen op hun identiteitskaart. Ookal gaan de ouders hier niet met akkoord * **Vb.** (art9) als de ouders scheiden hebben de kinderen recht op een evenredig contact met beide ouders | co-ouderschap #### Artikel 12 Het recht op een eigen mening en het recht om gehoord te worden vanaf 12 jaar. * **Vb.** de jeugdrechter houdt rekening met een kind zijn mening vanaf 12 jaar. * **Vb.** vanaf de leeftijd van 12 jaar moet de minderjarige inspraak krijgen in allerlei zaken die hem zelf aanbelangt, ook als het vb. gaat over een MOF (in bijstand met advocaat) #### Artikel 18 De gezamenlijke verantwoordelijkheid van de ouders voor de opvoeding van hun kind. * **Vb.** beide ouders worden verplicht om afspraken te maken met elkaar om een goede zorg te hebben voor het kind #### Artikel 19 Het recht op bescherming tegen alle vormen van lichamelijk of geestelijk geweld. Artikel 37 rechtswaarborgen in het geval van vrijheidsberoving. * **Vb.** kinderen mogen enkel in zeer uitzonderlijke gevallen van hun vrijheid worden beroofd. Ook mag dit enkel duren voor zolang mogelijk. 3 landen hebben dit niet ondertekend: Amerika, Noord-Korea, Somalië ### De Belgische grondwet #### Artikel 12 de vrijheid van de persoon is gewaarborgd □ moet binnen de 48u worden betekend en enkel tot voorlopige inhechtenisneming kan strekken. #### Artikel 22 Dit is goed als er een MOF is omdat er dan een feit is, als vb. een jongeren van huis wegloop is er geen feit en dan is er een probleem voor de vrijheidsbeneming. * recht op de eerbieding van zijn privé leven en zijn gezinsleven #### Artikel 22 bis recht op de eerbiediging van zijn morele, lichamelijke, seksuele en geestelijke integriteit. * recht om mening te uiten in aangelegenheden die hem aangaan * recht op maatregelen en diensten die zijn ontwikkeling bevorderen ⇨ Belang van het kind is de 1ste overweging ### De familie en jeugdrechtbank * Familiekamers zijn uitsluitend bevoegd voor burgerrechtelijke geschillen, binnen het gezin met één familiedossier. * De jeugdkamers zijn nog enkel bevoegd met het oog op jeugdbescherming. * De kamers voor minnelijke schikking trachten partijen in een familiaal burgerrechtelijk geschil te verzoenen. ### Burgerrechtelijke geschillen met kinderen * Geschillen in verband met het recht op persoonlijk contact met hun grootouders. * Geschillen in verband met de akten van de burgerlijke stand, de afstamming en de erkenning van het kind. * Geschillen IVM de adoptie van minderjarigen. * Toestemming aan minderjarigen om te huwen ### VOS verontrustende opvoedingssituaties Geef mij de 4 principes van een VOS (principes die gelding maken) * **Subsidiariteitsprincipe:** de vrijwillige hulpverlening heeft voorrang op de gedwongen hulpverlening via de jeugdrechtbank. Alleen gedwongen hulpverlening indien vrijwillige niet wenselijk of niet mogelijk is (kind in gevaar) * **Proportionaliteitsprincipe:** altijd kiezen voor de minst ingrijpende maatregel. Neutraliteitsprincipe: het belang van het gezin staat voorop. * **Beroepsgeheim:** spreekrecht en uitwisseling van persoonsgegevens ### Definities Definities van buiten kennen (geef het verschil tussen een VOS en kindermishandeling en omschrijf beide) #### Verontrustende situatie Een situatie die de ontwikkeling van een minderjarige bedreigt doordat zijn psychische, fysieke of seksuele integriteit of die van een of meer leden van zijn gezin worden aangetast of doordat zijn affectieve, morele, intellectuele of sociale ontplooiingskansen in het gedrang komen, waardoor het aanbieden van jeugdhulpverlening maatschappelijk noodzakelijk kan zijn. Bijvoorbeeld: intrafamiliaal geweld, spijbelen, vechtscheiding, druggebruik #### Kindermishandeling Elke vorm van lichamelijk, psychisch of seksueel geweld waarvan een minderjarige het slachtoffer is, actief door het schadelijke optreden of passief door een ernstige nalatigheid van zijn ouders of van iedere andere persoon ten opzichte van wie de minderjarige in een relatie van afhankelijkheid staat. Bijvoorbeeld: kind uitschelden, kind slaan, seksueel misbruik door ouder, verwaarlozing, ... ### De brede instap (vrijwillige hulpverlening) Wat is de brede instap? Dit is de rechtstreeks toegankelijke hulpverlening (in zekere zin de vervanger van het comité voor bijzondere jeugdzorg CBJ) Zeven sectoren werken nu voortaan samen in de eerste lijn * CAW algemeen welzijnswerk * BJB bijzondere jeugdbijstand * CGG centra voor geestelijke gezondheidszorg * CLB centra voor leerlingenbegeleiding * K&G kind en gezin * CIG centra voor integrale gezinszorg * VAPH Vlaamse agentschap voor personen met een handicap Wat is een gemandateerde voorziening? OCJ (ondersteuningscentrum jeugdzorg) en VK (vertrouwenscentrum kindermishandeling) Ze verwijzen zelf door naar het jeugdparket indien vrijwillige hulpverlening niet haalbaar is en er een maatschappelijke noodzaak bestaat voor hulpverlening. ### Vrijwillige hulpverlening inzake VOS (A diagram with 3 panels showing "Help Vrager", "Brede instap" and "Parket") ### Politionele tussenkomsten inzake VOS (A diagram showing the process of "Vaststelling VOS", "Hoogdringendheid + dwang noodzakelijk?", "Contactame parket", "Is dit voldoende?", "PV opstellen voor parket" and "Crisismeldpunt") ### Leg aan de hand van het stroomdiagram de politionele tussenkomst uit 1. (Nieuw) aanvankelijk proces-verbaal inzake (mogelijke) VOS of onbuigzaamheid onder ‘code 42’: een kopie per betrokken minderjarige, correcte identificatie en omstandige omschrijving van de situatie en de graad van urgentie en vermelding van zoveel mogelijk nuttige gegevens 2. Bestaat er noodzaak tot dringende beschermingsmaatregelen van de jongere door de jeugdrechter, met dwang? ja, contact name met jeugdparket. 3. Indien geen hoogdringende tussenkomst van jeugdrechter noodzakelijk is maar er toch een VOS bestaat, is er dan sprake van vrijwillige medewerking van de ouders of de minderjarige? Is dit voldoende? Is er nood aan opvolging? Pv via gewone weg. 4. Is er sprake van een (tijdelijke) crisissituatie? Is er nood aan opvolging? PV dringend. 5. Zorgen voor de overbrenging van de minderjarige indien voorleiding voor de jeugdrechter noodzakelijk is. ### Gerechtelijke hulpverlening inzake VOS Wat zijn de 3 voorwaarden voor een hoogdringende VOS-vordering? Drie voorwaarden die cumulatief aanwezig moeten zijn: 1. Een gerechtelijke maatregel is dringend en noodzakelijk. 2. Onmiddellijke bescherming tegen lichamelijk of geestelijk geweld, letsel of misbruik, verwaarlozing, nalatige behandeling, mishandeling of exploitatie met inbegrip van seksueel geweld. 3. Verlenen van vrijwillige hulpverlening niet meteen mogelijk. ### MOF procedure (misdaad omschreven feit) Wat zijn de basiskenmerken van een MOF procedure? * Principieel dezelfde regels betreffende de vervolging als in correctionele zaken (mits afwijkingen in de jeugdbeschermingswet). * Specifieke territoriale en materiële bevoegdheid. * Wet op de voorlopige hechtenis niet volledig van toepassing op minderjarigen. * Vorderingsmonopolie OM. * Afzonderlijke behandeling van elke zaak per minderjarige!!!! * Tweefasige procedure. Seponering is nog steeds mogelijk voor de dagvaarding. * Samenloop met een gerechtelijk onderzoek is mogelijk. * Verwittiging van de ouders!!!! * Bijstand van een advocaat - > Salduz * Extra bescherming op privacy (beroepsgeheim, gesloten deuren,..) ### De leeftijd in het jeugdrecht: minderjarigen zijn geen meerderjarigen * Ondergrens is 12 jaar (behalve berisping) en bovengrens is 18 jaar. * Maatregelen tegenover +18 jarigen zijn mogelijk en berispingen onbeperkt. * Voorlopige maatregelen en maatregelen ten gronde kunnen tot 20 jaar OPM: voor sommige maatregelen gelden eveneens bepaalde leeftijdsgrenzen. ### Onderzoeksdaden ten aanzien van een minderjarige Geef de onderzoeksdaden ten aanzien van minderjarigen. * Huiszoeking met toestemming (woning, studentenkamer, instelling,...) * Handboeien (art 37 WPA) * Nazicht van GSM; schending van briefgeheim? Na modaliteit van inbeslagname) * Fouillering (WPA) * Urine testen: enkel wettelijk geregeld bij verkeer en drugs * DNA onderzoek: 16 jaar * Foto's, individuele fiche en vingerafdrukken (gerechtelijke triptiek) toestemming magistraat beneden de 14 jaar * Audiovisueel verhoor van kinderen ### Resultaat bij een MOF Leg volgende begrippen uit: #### Jeugddelict Een als misdrijf omschreven feit gepleegd door een minderjarige. (was vroeger MOF) #### Waarschuwingsbrief Is gericht aan de minderjarige, ouders or voogd met de mededeling dat de feiten vaststaan en zonder gevolg worden gerangschikt. #### Tussenkomst van de parketcriminoloog #### Herinnering a/d wet Minderjarigen en hun wettelijke vertegenwoordigers moeten naar het jeugdparket om op hun wettelijke verplichtingen te worden gewezen. #### Tussenkomst van de parketcriminoloog #### Herstelbemiddeling Wordt een voorstel gedaan aan jongere, burgerlijk verantwoordelijken en aan geïdentificeerd SO / benadeelde. * Bericht aan externe herstelbemiddelingsdienst gestuurd * Tussenkomst van parketcriminoloog * Blijvende instemming van alle deelnemers is nodig * Verslag door bemiddelingsdienst binnen 2 maanden * Partijen kunnen beroep doen op een advocaat * Bij akkoord? Jeugdparket kan goedkeuring slechts weigeren indien strijd met de openbare orde. * Geen akkoord? Elementen kunnen later niet worden gebruikt in een procedure in het nadeel van een minderjarige. * Goedkeuring van het akkoord door de JRB mogelijk ### De Everbergwet (1 maart 2002) Wat zijn de voorwaarden van de Everbergwet? * Er mag geen plaats zijn in een gesloten instelling. * Mannelijk geslacht. * + 14 jaar. * Verdacht van feiten strafbaar met een opsluiting van meer dan 5 jaar. * Dan mogelijkheid tot opsluiting in het centrum De Grubbe in Everberg. Eerst voor 5 dagen en dit is twee keer verlengbaar met een maand op voorwaarde van een beslissing door de jeugdrechter in de raadkamer. ### Uithandengeving Wat is uithandengeving? In sommige gevallen kunnen minderjarigen van 16 jaar en ouder die ernstige feiten hebben gepleegd of bij recidieven, doorverwezen worden naar een ander rechtscollege. De minderjarige zal dan als volwassene berecht worden.. ### Gedwongen collocaties Nood procedure op basis van de wet bescherming persoon geestesziekte (burgerrechtelijk karakter). * Vordering van OM bij jeugdrechtbank. * Slechts mogelijk als voldaan: * Geestesziekte werd vastgesteld. * Ernstig gevaar voor de veiligheid en de gezondheid van betrokkene or die van derden. * Er bestaat een causaal verband. * Gedwongen opname is vereist want er is geen vrijwillige ambulante or residentiele behandelingsmogelijkheid. ### Salduz minderjarige * Minstens dezelfde rechten als aan meerderjarige. * Geen mogelijkheid om afstand te doen van rechten (geef indien mogelijkheid tot eigen jeugdadvocaat ipv webapp). * Moet ook voorzien worden in de rechte die voorzien zijn in wet op jeugdbescherming ### Positief project wanneer toegepast? Vereisten: ernstige aanwijzingen van schuld en minderjarige ontkent jeugddelict niet. * Voorstel gaat uit van de minderjarige met bijstand van een advocaat en bedenktijd van 15 dagen. * Geen limitatieve voorwaarden, wel ten hoogste voor 30 uur over een periode van zes maanden. * Openbaar ministerie kan inhoud van positief project niet wijzigen maar kan wel op gemotiveerde wijze weigeren om positief project goed te keuren. * Indien het positief project werd uitgevoerd is er verval van de strafvordering. * Indien positief project niet (volledig) werd uitgevoerd kan de zaak nog steeds aanhangig worden gemaakt bij de jeugdrechter. ### Verval van strafvordering na uitvoering VOORWAARDEN * Minderjarige ontkent het jeugddelict niet. * Limitatieve voorwaarden: plaatsverbod, contactverbod, schoolse vorming of opleiding, volgen van leerproject voor max 30 uur, hulpverlening GGZ/seksuele opvoeding/drughulpverlening, andere jeugdhulpverlening maar geen huisarresten. * Op initiatief van jeugdparket maar wel bijstand van een advocaat bij de behandeling van het voorstel. * Bedenktijd van 15 werkdagen om voorstel te aanvaarden. * Uitvoering voorwaarden niet langer dan 30 uren en binnen een periode van maximum zes maanden. * Bij naleving van de vastgestelde voorwaarden verval van de strafvordering. * Bij niet or onvolledige naleving van de voorwaarden kan de jeugdrechter worden gevorderd.