छत्रपती शिवाजी महाराज इयत्ता चौथी व सातवी PDF

## भारताचा इतिहास ### शिवछत्रपती **शिवरायांची राजमुद्रा** प्रतिपच्चंद्रलेखेव वर्धिष्णुर्विश्ववंदिता ।। शाहसुनोः शिवस्यैषा मुद्रा भद्राय राजते ।। * शिवाजी महाराजांची राजमुद्रा संस्कृत भाषेत आहे. * शिवाजी महाराज हे मध्ययुगात होऊन गेले. **शिवाजी महाराजांचा जन्म** फाल्गुण वद्य तृतीया शके १५५१ म्...

## भारताचा इतिहास ### शिवछत्रपती **शिवरायांची राजमुद्रा** प्रतिपच्चंद्रलेखेव वर्धिष्णुर्विश्ववंदिता ।। शाहसुनोः शिवस्यैषा मुद्रा भद्राय राजते ।। * शिवाजी महाराजांची राजमुद्रा संस्कृत भाषेत आहे. * शिवाजी महाराज हे मध्ययुगात होऊन गेले. **शिवाजी महाराजांचा जन्म** फाल्गुण वद्य तृतीया शके १५५१ म्हणजेच इंग्रजी वर्षाप्रमाणे १९ फेब्रुवारी १६३०. * शिवाजी महाराजांपूर्वी ४०० वर्षे महाराष्ट्रात स्वराज्य नव्हते. * अहमदनगर –  निजामशहा - गोवळकोंडा * विजापूर - आदिलशहा - कुतुबशाही शिवाजी महाराजांपूर्वी सुमारे तीन-चारशे वर्षे महाराष्ट्रात अनेक संत होऊन गेले. त्यांनी केलेल्या कामगिरीचा शिवाजी महाराजांना स्वराज्य स्थापनेच्या कामी उपयोग झाला. **श्री चक्रधरस्वामी** * मूळ गुजरातमधील एक राजपुत्र. * तेराव्या शतकात चक्रधरस्वामींनी महाराष्ट्रात 'महानुभाव' पंथ स्थापन केला. * त्यांना स्त्री-पुरुष, जातीपाती हे भेदभाव मान्य नव्हते. * श्री चक्रधरस्वामी यांच्या आठवणींचा संग्रह म्हणजे 'लीळाचरित्र' हा ग्रंथ होय. * श्रीगोविंदप्रभू हे चक्रधरस्वामींचे गुरु होते. * या पंथाचा प्रसार प्रामुख्याने विदर्भ व मराठवाडा या भागात झाला. * विदर्भातील 'ऋद्धिपूर' हे या पंथाचे महत्त्वाचे स्थान होय. * तसेच हा पंथ पंजाब व अफगाणिस्तानातही पोहचला. **संत नामदेव** * विठ्ठलाचे निस्सीम भक्त. * गाव - नरसी * त्यांनी 'भागवत' धर्माच्या प्रचारासाठी महाराष्ट्रभर संचार केला. * त्यांनी लोकांना भक्तीची शिकवण दिली. * 'नाचू कीर्तनाचे रंगी। ज्ञानदीप लावू जगी ।।' ही त्यांची प्रतिज्ञा होती. * त्यांनी भारतभर प्रवास करून मानवधर्माचा व समतेचा संदेश पोचवला. * त्यांनी हिंदी भाषेत लिहिलेली पदे आजही शीखांच्या 'गुरुग्रंथसाहिब' या धर्मग्रंथात समाविष्ट आहेत. * त्यांनी पंढरपूर येथे विठ्ठलाच्या महाद्वारासमोर संत चोखामेळा यांची समाधी बांधली. **संत ज्ञानेश्वर** * गांव : आपेगाव. * निवृत्ती, सोपान हे त्यांचे बंधू व मुक्ताबाई ही त्यांची बहीण. * "ताटी उघडा ज्ञानेश्वरा. अहो, आपण दुःखी कष्टी होऊन कसे चालेल ? जगाचे कल्याण कोण करील?" असा उपदेश मुक्ताबाईंनी ज्ञानेश्वरांना केला. -“ईश्वरावर श्रद्धा ठेवा. सगळ्यांशी समतेने वागा. दुःखी माणसांना मदत करा, त्यांचे दुःख नाहीसे करा." असा उपदेश त्यांनी जनतेला केला. * त्यांनी 'भगवद्गीता' या संस्कृत ग्रंथाचा अर्थ मराठीत स्पष्ट करणारा 'भावार्थ दीपिका' अर्थात 'ज्ञानेश्वरी' हा ग्रंथ रचला. तसेच 'अमृतानुभव' या ग्रंथाचीही रचना केली. * ज्ञानेश्वरांनी आळंदी (पुणे) येथे समाधी घेतली. **संत एकनाथ** * संत ज्ञानेश्वर व संत नामदेव यांच्या कार्याची परंपरा संत एकनाथांनी पुढे चालवली. * गांव : पैठण * अभंग, गौळण व भारूड रचना त्यांनी केल्या. * भावार्थ रामायणात रामकथेच्या निमित्ताने लोक जीवनाचे चित्र रेखाटले. * त्यांनी भागवत या संस्कृत ग्रंथाचा भक्तीविषयक भागाचा अर्थ मराठीत विषद केला. * आपली मराठी भाषा कोणत्याही भाषेपेक्षा कमी नाही असे ते मानत. * 'संस्कृतवाणी देवे केली । तरी प्राकृत काय चोरापासुनि झाली' ? – असे त्यांनी संस्कृत पंडीतांना ठणकावून विचारले. **संत तुकाराम** * शिवाजी महाराजांच्या काळात तुकाराम व रामदास हे संत होऊन गेले - * गांव : देहू (पुणे) * तुकारामांनी लोकांना दिलेली कर्जे माफ केली व कर्जखते इंद्रायणी नदीत बुडवली. * संत तुकारामांनी लोकांना दया, क्षमा, शांती यांची शिकवण दिली. * त्यांच्या अभंगरचना प्रसन्न आणि प्रासादिक आहेत. * 'जे का रंजले गांजले । त्यांसी म्हणे जो आपुले। तोचि साधु ओळखावा । देव तेथेची जाणावा ।।' हा संदेश त्यांनीलोकांच्या मनावर बिंबवला. * 'जोडोनिया धन उत्तम व्यवहारे । उदास विचारे वेच करी।।' असे त्यांच्या शिकवणीचे सार सांगता येईल.. * गंगाराम पंत मवाळ आणि संताजी जगनाडे यांनी तुकारामांचे अभंग लिहून ठेवले. * संत तुकारामांची 'तुकाराम गाथा' ही आजही घरोघरी वाचली जाते. **समर्थ रामदास** * त्यांचा जन्म मराठवाड्यात गोदावरीच्या काठी जांब या गावी रामनवमीच्या दिवशी झाला. * मूळ नांव : नारायण सूर्याजी ठोसर * ग्रंथ : दासबोध, मनाचे श्लोक. * बलोपासनेसाठी त्यांनी हनुमानाची मंदिरे उभारली. * 'सामर्थ्य आहे चळवळीचे, जो जो करील तयाचे' हा संदेश त्यांनी लोकांना दिला. **भक्ती चळवळ** * भक्ती चळवळीचा उगम दक्षिण भारतात झाल्याचे मानण्यात येते. * या भागात नायनार आणि अळनार या भक्ती चळवळी उदयास आल्या. * नायनार हे शिवभक्त तर अळनार हे विष्णूभक्त होते. * शिव व विष्णू एकच आहेत असे मानून अर्धाभाग विष्णूचा व अर्धा भाग शिवाचा दाखवून 'हरिहर' या स्वरुपातील मूर्ती या मोठ्या प्रमाणात्त निर्माण केल्या गेल्या. * दक्षिण भारतात रामानुज आणि इतर आचार्यांनी भक्ती चळवळीचा पाया भक्कम केला. * संत कबीर हे भक्ती चळवळीतील विख्यात संत होते. - “ईश्वरावर श्रद्धा ठेवा. सगळ्यांशी समतेने वागा. दुःखी माणसांना मदत करा, त्यांचे दुःख नाहीसे करा." असा उपदेश त्यांनी जनतेला केला. * त्यांनी 'भगवद्गीता' या संस्कृत ग्रंथाचा अर्थ मराठीत स्पष्ट करणारा 'भावार्थ दीपिका' अर्थात 'ज्ञानेश्वरी' हा ग्रंथ रचला. तसेच 'अमृतानुभव' या ग्रंथाचीही रचना केली. * ज्ञानेश्वरांनी आळंदी (पुणे) येथे समाधी घेतली. * त्यांनी 'परमरहस्य' हा ग्रंथ प्रसिद्ध आहे. * कर्नाटकमध्ये पंप, पुरंदरदास इत्यादी संत होऊन गेले. * त्यांनी कन्नड भाषेत भक्तीकवने लिहिली. **ग्रंथसंपदा** * म्हाइंभट : 'लिळाचरित्र' (चक्रधरांच्या लीळांचे वर्णन करणारा) * आद्य मराठी कवयित्री – 'महदंबा धवळे' लिहिली. * केशोबास यांनी संपादित केलेले 'सूत्रपाठ' आणि 'दृष्टान्त पाठ' * दामोदर पंडीत - 'वच्छाहरण' * भास्करभट्ट बोरीकर – 'शिशुपालवध' * नरेंद्रांचे - 'रुक्मिणीस्वयंवर' * संत शेख महंमद यांचे 'शेख महंमद अविंध । त्यांचे हृदयी गोविंद ।।' हे प्रसिद्ध वचन हिंदू-मुस्लिम समन्वयाचे एक उदाहरण आहे. **गुरुनानक** * गुरुनानक है शीख धर्माचे संस्थापक व पहिले गुरु होते. * ते मक्केलाही गेले होते. * गुरुनानकांच्या अनुयायांना शिष्य म्हणजे 'शीख' असे म्हणतात. * गुरुग्रंथसाहिब : शीखांचा पवित्र ग्रंथ. * या ग्रंथामध्ये स्वतः गुरुनानक, संत नामदेव, संत कबीर इत्यादी संतांच्या रचनांचा समावेश आहे. * गुरुनानकानंतर शिखांचे नऊ गुरु झाले. * 'गुरु गोविंद सिंग' हे शिखांचे दहावे गुरु होते. * त्यांच्यानंतर गुरुगोविंद सिंगाच्या आज्ञेप्रमाणे. 'गुरुग्रंथसाहिब’ या ग्रंथालाच गुरु मानू लागले. **सुफी पंथ** * सुफी हा इस्लाममधील एक पंथ होय. * 'ख्वाजा मोइनुद्दीन चिस्ती' व 'शेख निझामुद्दीन अवलिया' हे थोर सुफी संत होते. * सुफी संतांच्या उपदेशामुळे हिंदू-मुस्लिम समाजात ऐक्य निर्माण झाले. * भारतीय संगीतात सुफी संगीत परंपरेने मोलाची भर घातली. **भोसले घराणे** * विजापूर व अहमदनगर येथील सुलतानांच्या पदरी अनेकमोठे मोठे सरदार होते. त्यांत * सिंदखेडचे – जाधव, * फलटणचे – निंबाळकर, * मुधोळचे - घोरपडे, * जावळीचे – मोरे, * वेरुळचे - भोसले. * सिंदखेडचे जाधव हे देवगिरीच्या यादवांचे वंशज. * शिवरायांच्या मातोश्री जिजाबाई या सिंदखेडच्या लखुजी जाधवांच्या कन्या. * घृष्णेश्वराच्या मंदिराचा जीर्णोद्धार : * मालोजीराजे भोसले (बाबाजीराजे भोसले यांचे पुत्र यांनी केला.) * १) मालोजीराजे भोसले २) विठोजी राजे भोसले * निजामशहाचा वजीर : मलिक अंबर * निजामशहाणे मालोजीराजे यांना पुणे व सुपे परगण्याची जहांगीरी दिली. * मालोजीराजे यांच्या पत्नी : उमाबाई. * उमाबाई निंबाळकर घराण्यातील होत्या. * मालोजीराजे यांचे दोन मुले : * १) शहाजी, २) शरीफजी * शहाजीराजे पाच वर्षाचे असतांना मालोजीराजे इंदापूरच्या लढाईत मारले गेले. * शहाजीराजे भोसले यांची पत्नी जिजाबाई होत्या. * निजामशाही वाचवण्यासाठी शहाजीराजे व मलिक अंबर यांनी मुघल बादशहा व विजापूरचा आदिलशहा यांच्या फौजांचा पराभव केला.. * अहमदनगर जवळील भातवडी येथे ही प्रसिद्ध लढाई झाली. * शहाजीराजे नंतर निजामशाही सोडून आदिलशहास जाऊन मिळाले. * आदिलशहाने त्यांना 'सरलष्कर' हा किताब दिला. * मलिक अंबर याचा मुलगा फत्तेखान हा खूप कारस्थानी निघाला. त्याच्या काळात निजामशाहीला उतरती कळा लागली. * शहाजीराजांनी निजामाच्या वंशातील एक मूल शोधून काढले व जुन्नर जवळील पेमगिरी किल्ल्यावर त्याला निजामशहा म्हणून जाहीर केले. इ.स. १६३६ ला निजामशाही नष्ट. * आदिलशहाने शहाजी राजांना कर्नाटकातील बंगळूरची जहागीरी दिली. * शहाजीराजांच्या आदेशाने पुण्यात एक वाडा बांधण्यात आला. त्यांस 'लालमहल' असे म्हणतात. * घृष्णेश्वराच्या मंदिराचा जीर्णोद्धार : * मावळांत राहणाऱ्या लोकांना 'मावळे' म्हणत.. * मालोजीराजे भोसले (बाबाजीराजे भोसले यांचे पुत्र यांनी केला.) * १) मालोजीराजे भोसले २) विठोजी राजे भोसले * निजामशहाचा वजीर : मलिक अंबर * निजामशहाणे मालोजीराजे यांना पुणे व सुपे परगण्याची जहांगीरी दिली. * मालोजीराजे यांच्या पत्नी : उमाबाई. * उमाबाई निंबाळकर घराण्यातील होत्या. * मालोजीराजे यांचे दोन मुले : * १) शहाजी, २) शरीफजी * शहाजीराजे पाच वर्षाचे असतांना मालोजीराजे इंदापूरच्या लढाईत मारले गेले. * शहाजीराजे भोसले यांची पत्नी जिजाबाई होत्या. * निजामशाही वाचवण्यासाठी शहाजीराजे व मलिक अंबर यांनी मुघल बादशहा व विजापूरचा आदिलशहा यांच्या फौजांचा पराभव केला.. * अहमदनगर जवळील भातवडी येथे ही प्रसिद्ध लढाई झाली. * शहाजीराजे नंतर निजामशाही सोडून आदिलशहास जाऊन मिळाले. * आदिलशहाने त्यांना 'सरलष्कर' हा किताब दिला. * मलिक अंबर याचा मुलगा फत्तेखान हा खूप कारस्थानी निघाला. त्याच्या काळात निजामशाहीला उतरती कळा लागली. * शहाजीराजांनी निजामाच्या वंशातील एक मूल शोधून काढले व जुन्नर जवळील पेमगिरी किल्ल्यावर त्याला निजामशहा म्हणून जाहीर केले. इ.स. १६३६ ला निजामशाही नष्ट. * आदिलशहाने शहाजी राजांना कर्नाटकातील बंगळूरची जहागीरी दिली. * शहाजीराजांच्या आदेशाने पुण्यात एक वाडा बांधण्यात आला. त्यांस 'लालमहल' असे म्हणतात. * घृष्णेश्वराच्या मंदिराचा जीर्णोद्धार : * मावळांत राहणाऱ्या लोकांना 'मावळे' म्हणत.. * मालोजीराजे भोसले (बाबाजीराजे भोसले यांचे पुत्र यांनी केला.) * १) मालोजीराजे भोसले २) विठोजी राजे भोसले * निजामशहाचा वजीर : मलिक अंबर * निजामशहाणे मालोजीराजे यांना पुणे व सुपे परगण्याची जहांगीरी दिली. * मालोजीराजे यांच्या पत्नी : उमाबाई. * उमाबाई निंबाळकर घराण्यातील होत्या. * मालोजीराजे यांचे दोन मुले : * १) शहाजी, २) शरीफजी * शहाजीराजे पाच वर्षाचे असतांना मालोजीराजे इंदापूरच्या लढाईत मारले गेले. * शहाजीराजे भोसले यांची पत्नी जिजाबाई होत्या. * निजामशाही वाचवण्यासाठी शहाजीराजे व मलिक अंबर यांनी मुघल बादशहा व विजापूरचा आदिलशहा यांच्या फौजांचा पराभव केला.. * अहमदनगर जवळील भातवडी येथे ही प्रसिद्ध लढाई झाली. * शहाजीराजे नंतर निजामशाही सोडून आदिलशहास जाऊन मिळाले. * आदिलशहाने त्यांना 'सरलष्कर' हा किताब दिला. * मलिक अंबर याचा मुलगा फत्तेखान हा खूप कारस्थानी निघाला. त्याच्या काळात निजामशाहीला उतरती कळा लागली. * शहाजीराजांनी निजामाच्या वंशातील एक मूल शोधून काढले व जुन्नर जवळील पेमगिरी किल्ल्यावर त्याला निजामशहा म्हणून जाहीर केले. इ.स. १६३६ ला निजामशाही नष्ट. * आदिलशहाने शहाजी राजांना कर्नाटकातील बंगळूरची जहागीरी दिली. * शहाजीराजांच्या आदेशाने पुण्यात एक वाडा बांधण्यात आला. त्यांस 'लालमहल' असे म्हणतात. * घृष्णेश्वराच्या मंदिराचा जीर्णोद्धार : * मावळांत राहणाऱ्या लोकांना 'मावळे’ म्हणत. * मालोजीराजे भोसले (बाबाजीराजे भोसले यांचे पुत्र यांनी केला.) * १) मालोजीराजे भोसले २) विठोजी राजे भोसले * निजामशहाचा वजीर : मलिक अंबर * निजामशहाणे मालोजीराजे यांना पुणे व सुपे परगण्याची जहांगीरी दिली. * मालोजीराजे यांच्या पत्नी : उमाबाई. * उमाबाई निंबाळकर घराण्यातील होत्या. * मालोजीराजे यांचे दोन मुले : * १) शहाजी, २) शरीफजी * शहाजीराजे पाच वर्षाचे असतांना मालोजीराजे इंदापूरच्या लढाईत मारले गेले. * शहाजीराजे भोसले यांची पत्नी जिजाबाई होत्या. * निजामशाही वाचवण्यासाठी शहाजीराजे व मलिक अंबर यांनी मुघल बादशहा व विजापूरचा आदिलशहा यांच्या फौजांचा पराभव केला.. * अहमदनगर जवळील भातवडी येथे ही प्रसिद्ध लढाई झाली. * शहाजीराजे नंतर निजामशाही सोडून आदिलशहास जाऊन मिळाले. * आदिलशहाने त्यांना 'सरलष्कर' हा किताब दिला. * मलिक अंबर याचा मुलगा फत्तेखान हा खूप कारस्थानी निघाला. त्याच्या काळात निजामशाहीला उतरती कळा लागली. * शहाजीराजांनी निजामाच्या वंशातील एक मूल शोधून काढले व जुन्नर जवळील पेमगिरी किल्ल्यावर त्याला निजामशहा म्हणून जाहीर केले. इ.स. १६३६ ला निजामशाही नष्ट. * आदिलशहाने शहाजी राजांना कर्नाटकातील बंगळूरची जहागीरी दिली. * शहाजीराजांच्या आदेशाने पुण्यात एक वाडा बांधण्यात आला. त्यांस 'लालमहल' असे म्हणतात. * घृष्णेश्वराच्या मंदिराचा जीर्णोद्धार : * मावळांत राहणाऱ्या लोकांना 'मावळे' म्हणत.. * मालोजीराजे भोसले (बाबाजीराजे भोसले यांचे पुत्र यांनी केला.) * १) मालोजीराजे भोसले २) विठोजी राजे भोसले * निजामशहाचा वजीर : मलिक अंबर * निजामशहाणे मालोजीराजे यांना पुणे व सुपे परगण्याची जहांगीरी दिली. * मालोजीराजे यांच्या पत्नी : उमाबाई. * उमाबाई निंबाळकर घराण्यातील होत्या. * मालोजीराजे यांचे दोन मुले : * १) शहाजी, २) शरीफजी * शहाजीराजे पाच वर्षाचे असतांना मालोजीराजे इंदापूरच्या लढाईत मारले गेले. * शहाजीराजे भोसले यांची पत्नी जिजाबाई होत्या. * निजामशाही वाचवण्यासाठी शहाजीराजे व मलिक अंबर यांनी मुघल बादशहा व विजापूरचा आदिलशहा यांच्या फौजांचा पराभव केला.. * अहमदनगर जवळील भातवडी येथे ही प्रसिद्ध लढाई झाली. * शहाजीराजे नंतर निजामशाही सोडून आदिलशहास जाऊन मिळाले. * आदिलशहाने त्यांना 'सरलष्कर' हा किताब दिला. * मलिक अंबर याचा मुलगा फत्तेखान हा खूप कारस्थानी निघाला. त्याच्या काळात निजामशाहीला उतरती कळा लागली. * शहाजीराजांनी निजामाच्या वंशातील एक मूल शोधून काढले व जुन्नर जवळील पेमगिरी किल्ल्यावर त्याला निजामशहा म्हणून जाहीर केले. इ.स. १६३६ ला निजामशाही नष्ट. * आदिलशहाने शहाजी राजांना कर्नाटकातील बंगळूरची जहागीरी दिली. * शहाजीराजांच्या आदेशाने पुण्यात एक वाडा बांधण्यात आला. त्यांस 'लालमहल' असे म्हणतात. * घृष्णेश्वराच्या मंदिराचा जीर्णोद्धार : * मावळांत राहणाऱ्या लोकांना 'मावळे' म्हणत.. * मालोजीराजे भोसले (बाबाजीराजे भोसले यांचे पुत्र यांनी केला.) * १) मालोजीराजे भोसले २) विठोजी राजे भोसले * निजामशहाचा वजीर : मलिक अंबर * निजामशहाणे मालोजीराजे यांना पुणे व सुपे परगण्याची जहांगीरी दिली. * मालोजीराजे यांच्या पत्नी : उमाबाई. * उमाबाई निंबाळकर घराण्यातील होत्या. * मालोजीराजे यांचे दोन मुले : * १) शहाजी, २) शरीफजी * शहाजीराजे पाच वर्षाचे असतांना मालोजीराजे इंदापूरच्या लढाईत मारले गेले. * शहाजीराजे भोसले यांची पत्नी जिजाबाई होत्या. * निजामशाही वाचवण्यासाठी शहाजीराजे व मलिक अंबर यांनी मुघल बादशहा व विजापूरचा आदिलशहा यांच्या फौजांचा पराभव केला.. * अहमदनगर जवळील भातवडी येथे ही प्रसिद्ध लढाई झाली. * शहाजीराजे नंतर निजामशाही सोडून आदिलशहास जाऊन मिळाले. * आदिलशहाने त्यांना 'सरलष्कर' हा किताब दिला. * मलिक अंबर याचा मुलगा फत्तेखान हा खूप कारस्थानी निघाला. त्याच्या काळात निजामशाहीला उतरती कळा लागली. * शहाजीराजांनी निजामाच्या वंशातील एक मूल शोधून काढले व जुन्नर जवळील पेमगिरी किल्ल्यावर त्याला निजामशहा म्हणून जाहीर केले. इ.स. १६३६ ला निजामशाही नष्ट. * आदिलशहाने शहाजी राजांना कर्नाटकातील बंगळूरची जहागीरी दिली. * शहाजीराजांच्या आदेशाने पुण्यात एक वाडा बांधण्यात आला. त्यांस 'लालमहल' असे म्हणतात. * घृष्णेश्वराच्या मंदिराचा जीर्णोद्धार : * मावळांत राहणाऱ्या लोकांना 'मावळे’ म्हणत.. * मालोजीराजे भोसले * (बाबाजीराजे भोसले यांचे पुत्र यांनी केला.) * १) मालोजीराजे भोसले २) विठोजी राजे भोसले * निजामशहाचा वजीर : मलिक अंबर * निजामशहाणे मालोजीराजे यांना पुणे व सुपे परगण्याची जहांगीरी दिली. * मालोजीराजे यांच्या पत्नी : उमाबाई. * उमाबाई निंबाळकर घराण्यातील होत्या. * मालोजीराजे यांचे दोन मुले : * १) शहाजी, २) शरीफजी * शहाजीराजे पाच वर्षाचे असतांना मालोजीराजे इंदापूरच्या लढाईत मारले गेले. * शहाजीराजे भोसले यांची पत्नी जिजाबाई होत्या. * निजामशाही वाचवण्यासाठी शहाजीराजे व मलिक अंबर यांनी मुघल बादशहा व विजापूरचा आदिलशहा यांच्या फौजांचा पराभव केला.. * अहमदनगर जवळील भातवडी येथे ही प्रसिद्ध लढाई झाली. * शहाजीराजे नंतर निजामशाही सोडून आदिलशहास जाऊन मिळाले. * आदिलशहाने त्यांना 'सरलष्कर' हा किताब दिला. * मलिक अंबर याचा मुलगा फत्तेखान हा खूप कारस्थानी निघाला. त्याच्या काळात निजामशाहीला उतरती कळा लागली. * शहाजीराजांनी निजामाच्या वंशातील एक मूल शोधून काढले व जुन्नर जवळील पेमगिरी किल्ल्यावर त्याला निजामशहा म्हणून जाहीर केले. इ.स. १६३६ ला निजामशाही नष्ट. * आदिलशहाने शहाजी राजांना कर्नाटकातील बंगळूरची जहागीरी दिली. * शहाजीराजांच्या आदेशाने पुण्यात एक वाडा बांधण्यात आला. त्यांस 'लालमहल' असे म्हणतात. * घृष्णेश्वराच्या मंदिराचा जीर्णोद्धार : * मावळांत राहणाऱ्या लोकांना 'मावळे’ म्हणत.. * मालोजीराजे भोसले * (बाबाजीराजे भोसले यांचे पुत्र यांनी केला.) * १) मालोजीराजे भोसले २) विठोजी राजे भोसले * निजामशहाचा वजीर : मलिक अंबर * निजामशहाणे मालोजीराजे यांना पुणे व सुपे परगण्याची जहांगीरी दिली. * मालोजीराजे यांच्या पत्नी : उमाबाई. * उमाबाई निंबाळकर घराण्यातील होत्या. * मालोजीराजे यांचे दोन मुले : * १) शहाजी, २) शरीफजी * शहाजीराजे पाच वर्षाचे असतांना मालोजीराजे इंदापूरच्या लढाईत मारले गेले. * शहाजीराजे भोसले यांची पत्नी जिजाबाई होत्या. * निजामशाही वाचवण्यासाठी शहाजीराजे व मलिक अंबर यांनी मुघल बादशहा व विजापूरचा आदिलशहा यांच्या फौजांचा पराभव केला.. * अहमदनगर जवळील भातवडी येथे ही प्रसिद्ध लढाई झाली. * शहाजीराजे नंतर निजामशाही सोडून आदिलशहास जाऊन मिळाले. * आदिलशहाने त्यांना 'सरलष्कर' हा किताब दिला. * मलिक अंबर याचा मुलगा फत्तेखान हा खूप कारस्थानी निघाला. त्याच्या काळात निजामशाहीला उतरती कळा लागली. * शहाजीराजांनी निजामाच्या वंशातील एक मूल शोधून काढले व जुन्नर जवळील पेमगिरी किल्ल्यावर त्याला निजामशहा म्हणून जाहीर केले. इ.स. १६३६ ला निजामशाही नष्ट. * आदिलशहाने शहाजी राजांना कर्नाटकातील बंगळूरची जहागीरी दिली. * शहाजीराजांच्या आदेशाने पुण्यात एक वाडा बांधण्यात आला. त्यांस 'लालमहल' असे म्हणतात. * घृष्णेश्वराच्या मंदिराचा जीर्णोद्धार : * मावळांत राहणाऱ्या लोकांना 'मावळे' म्हणत.. * मालोजीराजे भोसले * (बाबाजीराजे भोसले यांचे पुत्र यांनी केला.) * १) मालोजीराजे भोसले २) विठोजी राजे भोसले * निजामशहाचा वजीर :