AP Unang Markahan (1st Quarter) PDF

Property of: Villarica, Andre Conrad D. PROSESO SA PAG-AARAL NG MGA KONTEMPORARYONG ISSUE (note: don’t ARALIN1: KONTEMPORAYON ISSUE memorize/additional info) Kahulugan - katumbas ng salitang moderno napapa...

Property of: Villarica, Andre Conrad D. PROSESO SA PAG-AARAL NG MGA KONTEMPORARYONG ISSUE (note: don’t ARALIN1: KONTEMPORAYON ISSUE memorize/additional info) Kahulugan - katumbas ng salitang moderno napapanahon; salitang naglalarawam sa -Pagkilala kung totoo nga ba na nagaganap mga bagay at pangyayaring nakikita, ang isyu. nararanasan, at nangyayari sa kasalukuyan. -Pagsasagawa ng kaukulang pagsasaliksik Isyu – paksa, tema, o suliraning upang malaman ang saklaw ng isyung pinag- nakaaapekto sa lipunan. uusapan at kung paano ito nagaganap. Para maituring na isang isyu -Pagsusuri sa mga konsepto kaugnay ng -Mahalaga sa lipunang ginagalawan isyung pinag-uusapan. -May malinaw na epekto sa lipunan/ -Pagbuo ng sariling pananaw ukol sa isyu na -May matinding epekto sa kasalukuyang naaayon sa katotohanan. panahon KAHALAGAHAN NG PAG-AARAL NG MGA KONTEMPORARYON ISYU KONTEMPORARYON ISSUE (Note: Do not memorize/Additional info) 1. Politikal 2. Pang kabuhayan Nalilinang ang kritikal na pag-iisip 3. Panlipunan Naiuugnay ang sarili sa isyu 4. Pang kapayapaan Napahahalagahan ang mga tauhan, 5. Kapaligran pangyayari, at 6. Kultural isyu 7. Kalusugan Nahahasa ang iba’t ibang kasanayan at 8. Karapatang pantao pagpapahalaga 9. Gender SAAN MAKASISIPI NG ISYU Print media Dyaryo Magazine Documetaries Visual Media Online Media Blogs/Websites ARALIN2: ANG TAO SA GITNA NG MGA MGA GAWANG TAO NA KALAMIDAD KALAMIDAD AT PANDEMYA OILSPILLS/TOXICSPILLS - Ang oil spill ay Kalamidad – Itinuturing na mga nangyayari kapag ang langis ay aksidenteng pangyayaring nagdudualt ng malakas na tumagas sa dagat o iba pang bahagi ng pinsala sa kapaligiran, ari-arian, kalusuga, at kalikasan. buhay ng tao sa lipiunan NUCLEAR DISASTERS - Ang nuclear disaster PILIPINAS: Bansang Hazard-prone sa mga ay nangyayari kapag may aksidente o kalamidad pagkakamali sa isang nuclear facility, na nagdudulot ng paglabas ng mapanganib na - Isa sa may pinakamalaking populasyon sa mundo radiation. - Bahagi ng ring oF fire (Eurasian at Pacific plate) - Nasa typhoon belt Mga Ahensiyang Kaakibat ng Tao sa Oras ng Kalamidad at Pandemya MGA NATURAL NA KALAMIDAD NDRRMC (NATIONAL DISASTER RISK MGABAGYO: HURRICANE, TYPHOON, REDUCTION AND MANAGEMENT COUNCIL) ORCYCLONE- ng bagyo ay isang malaki, Tumutulong para maiwaasan at maibsan malakas, at umiikot na sistema ng bagyo na ang panganib na dala ng mga kalamidad nailalarawan sa pamamagitan ng malakas na hangin at matinding pag-ulan. Ito ay PAGASA (PHILIPPINE ATMOSPHERIC, isang tropikal na bagyo na nabubuo sa GEOPHYSICAL AND ASTRONOMICAL mainit na tubig sa karagatan SERVICES ADMINISTRATION) Ang anunsiyo ay nagbibigay ng impormasyon tungkol sa PAGLINDOL - Ang lindol ay isang biglaan at pagbuo ng sama ng panahon at kung kailan ito marahas na pagyanig ng ibabaw ng Earth na papasok sa dulot ng paggalaw ng mga tectonic plate sa ilalim ng crust ng Earth. Philippine Area of Responsibility (PAR). Nagbibigay din ito ng mga babala ukol sa PAGPUTOK NG BULKAN - Ang pagsabog ng panganib na dulot ng malalakas na ulan, hangin, bulkan ay isang natural na proseso kung at storm surge, pati na rin ang mga payo kung saan ang nilusaw na bato, gas, at iba pang paano dapat maghanda para sa lagay ng materyales ay inilalabas mula sa vent o panahon fissure ng bulkan papunta sa ibabaw ng PHIVOLCS (PHILIPPINE INSTITUTE OF Earth o sa atmospera VOLCANOLOGY AND SEISMOLOGY - Ang STORMSURGE - to ay ang abnormal na ahensya na ito ay nagsusuri ng lindol, fault pagtaas ng lebel ng dagat na nangyayari sa lines, at bulkan sa Pilipinas, at ginagamit ang panahon ng tropical cyclone o “bagyo impormasyong ito para sa paghahanda sa mga kalamidad. MMDA (METROPOLITAN MANILA (United Nations Framework Convention on DEVELOPMENT AUTHORITY) - Climate Change o UNFCCC) Nangangasiwa sa mga daan at programang Ito ay estado ng pagpapalit ng mga salik ng pang pagawaing bayan sa Kalakhang ating klima at panahon tulad ng Maynila temperatura, dami ng ulan, at daloy ng DILG (DEPT. OF THE INTERIOR AND LOCAL hangin GOVERNMENT) Ang DILG ay tumutulong sa GLOBAL WARMING -I to ay tumutukoy sa mga lokal na pamahalaan sa pagpapalakas pagtaas ng karaniwang temperatura ng ng kanilang DRRM (Disaster Risk Reduction mundo bunga ng pag-ipon ng carbon and Management) dioxide at iba pang greenhouse gases sa DOH (DEPT. OF HEALTH) Sinisiguro nito ang atmospera na dulot ng mga gawain ng tao. kaligtasan ng mga tao laban sa mga sakit na -Ito ay bunga ng mga gawain ng tao nasa/papunta sa atign bansa SANHI NG CLIMATE CHANGE -Natural na pagbabago ng klima dala ng ARALIN3: PAGBABAGO NG KLIMA epekto ng araw sa mundo. G. Edward Griffin, ayon sa kanya hindi -Greenhouse gases – tawag sa mga gas na totoong umiinit ang mundo nakapagpapainit sa daigdig tulad ng carbon Al Gore, ayon sa kanya ay unti-unting dioxide, methane, nitrous oxide, tumataas ang emperature ng mundo dahil hydroflourocarbons, atbp. sa patuloy na pagtaas ng lebel ng -Epekto ng mga gawain ng mga tao greenhouse gases sa atmospera. ANG MGA GREENHOUSE GASES PANAHON – panandaliang lagay ng atmospera sa isang lugar. -Water vapor KLIMA – ang pangkaraniwan o pangmatagalang -Carbon monoxide (CO) at carbon dioxide lagay ng panahon sa isang partikular na lugar (CO2) – mula sa natural na proseso tulad ng paghinga ng tao, nabubuo rin tuwing sinusunog ang mga fossil fuel ANO AND PAGKAKAIBA NG GLOBAL WARMING AT CLIMATE CHANGE Chlorofluorocarbons (CFC) – kemikal na nakasisira sa ozone layer; ginagamit ito bilang refrigerants o pampalamig at aerosol Climate change – ang pagbabago ng klima propellants bunga ng mga natural na dahilan at mga aktibidad ng tao na nagdudulot ng pagbabago sa komposisyon ng kalawakan. ANG MGA GREENHOUSE GASES Methane – mula sa natural na proseso sa LAKAS-PAGGAWA O LABOR FORCE - kapaligiran (nabubulok na basura at dumi ng bahagi ng populasyon na may edad 15 mga hayop pataas na may trabaho o naghahanap ng mapapasukang trabaho. Nitrous oxide – nabubuo sa pamamagitan ng paggamt ng mga komersiyal at Underemployment - hindi angkop ang organikong pataba trabaho sa pinag-aralan o pagsasanay. Minimum wage = php 426 sa nonagriculture sa NCR. EPEKTO NG CLIMATE CHANGE (Note: Do not memorize/additional info) DAHILAN NG UNEMPLOYMENT (Note: Do Pagkasira ng kalupaan not memorize/Additional info) Kakulangan at pagbaba ng kalidad ng tubig Suliranin sa suplay ng pagkain at paglaganap Kakulangan ng trabahong mapapasukan ng kagutuman dulot ng mababa o bagsak na ekonomiya Pagkalat ng iba't ibang uri ng sakit at Sistemang kontraktuwalisasyon sa bansa karamdaman Kawalan ng maayos na sistema ng Pangkalahatang pagbagsak ng antas ng pasahod, maliit na benepisyo, at kalusugan ng tao maging ng mga hayop mapanganib na kndisyon sa Matinding pangyayaring may kinalaman sa pinagtatrabahuhan weather patterns Pagtaas ng kaso ng pananamantala at Pagkasira ng ozone layer ng mundo at ocean delinquency acidification Pagtaas ng kaso ng prostitusyon at child labor ARALIN4: KAWALAN NG TRABAHO Mabagal na takbo ng ekonomiya Pagbaba ng tiwala sa pamahalaan Dagdag na gastusin para sa pamahalaan PAGHAWI NG BALAKID: UNEMPLOYMENT O KAWALAN NG MGA TUGON SA UNEMPLOYMENT (Note: TRABAHO – isang sitwasyon kung saan ang Do not memorize/additional info) isang taong nasa wastong gulang, may sapat na lakas, kasanayan, at ganap ang gulang, ay Pagsasaayos ng sistema ng edukasyon walang mapasukang trabaho sa kabila ng Pagpapalago ng mahahalagang sektor ng pagsisikap niyang magkaroon nito. ekonomiya Pagpapalaganap ng mahahalagang sektor ng ekonomiya  Pagpapalaganap ng microfinancing Paglinang ng maliit na labor-intensive na industriya Pagsasabatas ng mahahalagang panukala para sa mga manggagawa Pagpapabuti ng mga ugnayang panlabas (International relations)