3. PAGPOPROSESO-NG-IMPO (1).pdf

KONTEKSTWALISASYON NG WIKANG FILIPINO HALIMBAWA: - Artikulo sa dyaryo gaya ng editorial,sulat sa Pagpoproseso ng Impormasyon para sa Komunikasyon: patnugot Pagpili ng...

KONTEKSTWALISASYON NG WIKANG FILIPINO HALIMBAWA: - Artikulo sa dyaryo gaya ng editorial,sulat sa Pagpoproseso ng Impormasyon para sa Komunikasyon: patnugot Pagpili ng Batis ng Impormasyon - Ensayklopidya - Teksbuk - Manwal o gabay na aklat - Diksyonaryo o Tesoro PAGPILI NG BATIS - Kritisismo Ang batis ng impormasyon ay mga sources ng mga - Sanaysay impormasyon na nakukuha ng mga nagbabasa at - Komentaryo nakikinig. Ito ay mahalaga lalo na sa aspeto ng - Sipi mula sa orihinal na hayag o teksto edukasyon at paggawa ng pormal na kasulatan. - Abstrak Ang batis ng impormasyon ay ang - Mga kagamitan sa pagtuturo kagaya ng pinanggagalinang ng mga katunayan na powerpoint presentation kailangan para makagawa ng mga pahayag na - Sabi-sabi may kaalaman hinggil sa isyu, penomenon o - Maari ring gamitin ang Google Reverse Image panlipunang reyalidad. Ang batis ng impormasyon Search sa pagtukoy kung ang mga larawan ay nahahati sa tatlong hanguan: primarya, ay ginamit sa ano-anong site sekondaryaat elektroniko - Maaring ring ikumpara ang mga nababasang impormasyon sa ibang kilala at KATEGORYA: mapagkakatiwalaang website A. PRIMARYA PAGTATAYA NG MGA IMPORMASYON Orihinal na pahayag, obserbasyon at teksto na direktang nagmula sa isang indibidwal, grupo, o Ang kritikal na pagtataya ng impormasyon ay institusyon na nakaranas, nakaobserba o napakahalaga sa proseso ng pananaliksik: nakapagsiyasat ng isang paksa o phenomenon. Upang matukoy kung ang impormasyon ay naglalaman ngimpormasyong galling mismo sa angkop sa layunin ng paggamit nito bagay o taong pinag-uusapansa kasaysayan. Hindi lahat ng impormasyon nababasa lalo na sa Tumutukoy sa unang (first-hand) na impormasyon internet ay mapagkakatiwalaan o totoo batay sa karanasan at phenomena ng tao o mga Ang mga nakalimbag o maging ang mga tao. elektrokinong sanggunain ay nag-iiba iba Ang esensyal na pamantayan ng pagkilala rito ay Ayon sa awtoriti ng sumulat, kawastuhan, pagiging ang pagiging orihinal nito. obhektibo, panahon, at saklaw HALIMBAWA: Harapang ugnayan sa kapwa tao: DAPAT TANDAAN: - Pagtanong-tanong - Pakikipagkuwentuhan 1. Alamin kung anong uri ng sanggunian ang - Panayam kailangan: - Pormal, impormal, o semi-estrukturadong a. Iskolarli talakayan o Orihinal na pananaliksik na nailathala - Umpukan sa mga journal at akademikong aklat - Pagbabahay-bahay o Sinulat ng mga kwalipikadong mananaliksik Mula sa material na nakaimprenta sa papel na o Dumaan sa proseso bago ang madalas ay may kopyang elektroniko publikasyon (kadalasan ay journal) o Madalas na mayroong “peer-review” - Awtobiograpiya (“blind review” ng eksperto sa disiplina) - Talaarawan o Ekstensibong sangguniang makikita sa - Sulat sa koreo o email huling bahagi ng teksto - Tesis/disertasyon o Madalas ito ay sinulat para sa - Sarbey ispesipikong awdyens - Artikulo sa dyornal o Mayaman sa jargon o terminilohiyang - Balita sa dyaryo, radyo o tv ekslusibo sa siyang-siyang tiyak na - Rekord ng tanggapan ng gobyerno disiplina - Orihinal na dokumento kagaya ng sertipiko ng b. Popular kasal o testament o Sinulat para sa mas maraming - Talumpati sa pananalita awdyens - Larawan at iba pang biswal na grapika o Nirebyu ng mga publication editor B. SEKONDARYANG BATIS o Bihirang magkaroon ng listahan ng Pahayag ng interpretasyon, opinion at kritisismo sanggunian mula sa mga indibidwal o grupo o institusyon na o Makikita sa mga website at blog, hindi direktang nakaranas, nakaobserba, magasin nakasaliksik ng isang paksa o penomeno o Kadalasang sinusulat ng mga Batayang ang impormasyon ay mula sa mamamahayag o freelance writers pangunahing batis ngkasaysayan. Mga impormasyong nasusulat hinggil sa PAMANTAYAN SA PAGTATAYA NG MGA IMPORMASYONG pangunahing batis o impormasyon. NAKALAP Mga impormasyong nanggaling dito ay hindi orihinal. 1. Bago – umaakma sa panahon Nakabatay lamang ito sa mga impormasyon na - Kailan sinulat ang impormasyon, inilathala o nanggaling sa nakalathala sa pangunahingbatis. ipinost?  - Ang impormasyon ba ay nirebisa o ina- NATIONALIST PERSPECTIVE- pagtingin operspektiba update? na naaayon o mas pabor sa isang bansa - Ang paksa ba ay nangangailangan ng HISTORY FROM BELOW- naglalayong kumuha ng kasalukuyang impormasyon or maari ring kaalaman batay sa mga ordinaryong gumamit ng mga sangguniang matagal na? tao.Binibigyang-pansin nito ang kanilang - Maari pa rin bang maakses ang mga link na mgakaranasan at pananaw, kaibhan sa ginamit? estereotipikongtradisyonal na pampulitikang 2. Kahalagahan – importansya ng impormasyon sa kasaysayan attumutuon sa gawa at aksyon ng iyong pangangailangan mga dakilang tao - Ang impormasyon ba ay may kaugnayan sa iyong paksa o sumasagot ba ito sa iyong PAGPROSESO NG IMPORMASYON tanong? Pagkuha, pagtatala, pagpapakita, pag-intindi at - Sino ang inaasahang awdyens/ babasa ng pagpapalaganap ng impormasyon. iyong pananaliksik? Nakukuha ng direkta mula sa pakikisalamuha. - Angkop ba sa iyong anta sang impormasyong Sariling paraan. iyong nakalap? ( hindi ba pang-elementarya o Paralanguage – Ang naprosesong impormasyon kaya ay masyadong mataas para sa iyong sa utak ay naihahayag sa pamamagitan ng mga antas? ) tunog, kilos, ekspresyon. - Naghanap ka ba ng iba’t ibang sanggunian o Halimbawa: Gusto mo bang tumingin sa bago mo piliin/gamitin ang nasabing mapa, o mas gusto mong basahin na sanggunian? lamang ang mga direksyon kapag - Komportable ka bang banggitin ang magmamaneho? Gusto mo bang mag- sanggunian sa iyong pananaliksik? aral sa isang art class o pumasok sa klase 3. Awtoriti – ang pinanggalingan ng impormasyon ng pag- eehersisyo? Kapag ikaw ay - Sino ang awtor/ pablisyer/pinagmulan? masaya, ngumingiti ka lamang ba o - Ano –ano ang kwalipikasyon (credential) o tumatalon dahil sa nararamdamang kinasasapiang organisasyon ng awtor? kagalakan? Ang iyong mga sagot ay - Ang awtor ba ay kwalipikadong sulatin ang nagpapahiwatig ng ilan sa mga paraan paksa? kung saan naipakikita ang paraan ng - Mayroon bang impormasyon kung saan pagproseso ng impormasyon maaring makontak ang awtor? - Ang url ba ng pinagkuhanang impormasyon ay nagbibigay ng impormasyon ukol awtor o sanggunian? Hal:.com (commercial).edu (education).gov (government).org (organization).net (network) 4. Kawastuhan - pagiging mapagkakatiwalaan, pagiging totoo at katumpakan ng nilalaman - Saan nanggaling ang impormasyon? - Gumamit ban g sapat na ebidensya ang impormasyong nakalap? - Ang impormasyon ba ay nirebyu o tinaya? - Mabeberipika mo ba ang impormasyon sa iba pang sanggnian o mula sa personal mong HAKBANG SA PAGPROSESO NG IMPORMASYON kaalaman? - Ang tono ng wikang ginamit ba ay walang pagkiling at walang emosyong nangingibabaw? - May mga pagkakamali bas a ispeling, grammar o kaya ay sa pagkakatayp 5. Layunin - ang dahilan kung bakit mayroong impormasyon - Ano ang layunin ng nakalap na impormasyon? - Naging malinaw ba ang intension o layunin ng awtor? - Ang impormasyon bang iyong nakalap ay katotohanan, opinyon o isang propaganda? - Ang pananaw ba ang awtor ay obhektibo - Mayroon bang pagkiling na politikal, ideyolohikal, kultural, panrelihiyon o personal? PAGPILI NG BATIS O SORCES NG IMPORMASYON PRIMARYANG BATIS- naglalaman ng impormasyon na galing mismo sa bagay o taong pinag-uusapan sa kasaysayan SEKONDARYANG BATIS- batayang ang impormasyon ay mula sa pangunahing batis ng kasaysayan PASALITANG KASAYSAYAN-kasaysayan nasinambit ng bibig Kasaysayan LOKAL- kasaysayan na nagmula sa ating lugar