3. Enkele verplichtingen bij de start van de onderneming PDF

30-04-24 ECONOMISCH RECHT (BDRNL1310) Prof. Dr. Nicolas Van Damme 1 3. Algemene verplichtingen bij de start van de onderneming 2 ...

30-04-24 ECONOMISCH RECHT (BDRNL1310) Prof. Dr. Nicolas Van Damme 1 3. Algemene verplichtingen bij de start van de onderneming 2  30-04-24 1. Inschrijving Kruispuntbank Ondernemingen (KBO) Wat? (art. III.15 WER) Register belast met het opnemen, het bewaren, het beheren en het ter beschikking stellen van de gegevens die betrekking hebben op de identificatie van de geregistreerde entiteiten en hun gemandateerden (art. III.15 WER) Elke geregistreerde entiteit krijgt een uniek ondernemingsnummer (art. III.17 WER) Bijv. BE 0539.917.935 Informatie over: (firma)naam, adressen van de zetel en de vestigingseenheden in België, de rechtsvorm, de rechtstoestand (normaal of failliet), datum van oprichting, identificatiegegevens van oprichters, mandatarissen en lasthebbers, de uitgeoefende economisce activiteiteiten, aanduiding van bepaalde vereiste vergunningen, …) Wie? (art. III.49 WER) Verplichte inschrijving voor 1° elke rechtspersoon of groepering zonder rechtspersoonlijkheid met winstuitkeringsoogmerk (bijv. maatschap) 2° elke onderneming die in België beschikt over een zetel, een bijkantoor of vestigingseenheid (ook NP) Niet-verplicht: De onbeperkt aansprakelijke vennoten van een maatschap, een VOF, CommV Publiekrechtelijke rechtspersonen die geen vennootschaps-of rechtspersoonsvorm naar privaatrecht hebben aangenomen Natuurlijke personen die zelfstandig een bestuursmandaat uitoefenen VME Natuurlijke personen die (niet-beroepsmatig) inkomsten verwerven in het kader van de deeleconomie (bijv. Airbnb) Bedraagt het brutobedrag van de via een erkend platform verworven inkomsten in het belastbare tijdperk of in het vorige belastbare tijdperk niet meer dan 3830 EUR, dan wel inschrijvingsplicht (kwantitatief criterium art. 37bis WIB) Hoe? Via erkende ondernemingsloketten: Xerius, Acerta, Securex, Partena, Liantis, etc.) Verplichte doorhaling in geval van stopzetting activiteiten (art. III.52 WER) 3 3 2. BTW-identificatie en sociaal verzekeringsfonds zelfstandigen Indien goederen en diensten worden geleverd door de onderneming in de zin van WBTW, dan is de onderneming BTW-plichtig (assujeti à la TVA) Hoe? Aanvraag BTW-identificatie bij het bevoegde belastingskantoor (vóór de start van de geplande activiteit) Activatie van ondernemingsnummer voor de BTW (BTW-nummer is identiek aan ondernemingsnummer) Wie zelfstandig een zelfstandige activiteit opstart, is verplicht zich voor de start van de ondernemingsactiviteit aan te sluiten bij een sociaal verzekeringsfonds waardoor de onderneming ook sociale bijdragen zal betalen aan dit fonds Hoe? Contact opnemen (telefonisch of per e-mail) Xerius, Group S, Liantis, Partena, Acerta, Securex, Avixi, … 4 4  30-04-24 Alle akten, facturen, aankondigingen, bekendmakingen, brieven, orders en andere stukken uitgaande van inschrijvingsplichtige ondernemingen moeten steeds het ondernemingsnummer vermelden (art. III.25 WER) Alle verzoeken via gerechtsdeurwaardersexploot (bijv. dagvaarding) vermelden het ondernemingsnummer Sanctie: bij inleiding vordering zonder KBO-nummer, en gebrek aan regularisatie binnen door de rechter gestelde termijn, vordering is onontvankelijk (art. III.26 WER) Université Saint-Louis Bruxelles, Economisch recht 5 5 Université Saint-Louis Bruxelles, Economisch recht 6 6  30-04-24 3. Houder van een financiële rekening KB nr. 56 van 10 november 1967: Elke onderneming moet houder zijn van een zichtreking bij bpost of bij een in België gevestigde kredietinstelling Art. III.25, lid 2 WER: Alle akten, facturen, aankondigingen, bekendmakingen, brieven, orders en andere stukken uitgaande van inschrijvingsplichtige ondernemingen dienen steeds de domiciliëring en het nummer van ten minste één rekening vermelden waarvan de onderneming houdster is, bij bpost of bij een in België gevestigde kredietinstelling, te vermelden. Sanctie: zolang de schuldenaar deze gegevens niet kent, zullen bij het uitblijven van een tijdige betaling geen nalatigheidsinteresten verschuldigd zijn Art. 67, §2 Wet 18 september 2017 (antiwitwas): Geen enkele betaling of schenking in cash voor meer dan 3.000 euro wordt aanvaard Prijs bij verkoop onroerend goed moet helemaal vereffend worden via overschrijving/cheque (art. 66 §2) Sanctie: geldboete van 250 tot 225.000 euro (max 10% betaling of schenking) Université Saint-Louis Bruxelles, Economisch recht 7 7 Université Saint-Louis Bruxelles, Economisch recht 8 8  30-04-24 4. Afgifte van een factuur aan de klant Definitie: De schriftelijke bevestiging van het bestaan van een schuldvordering in geld die voortvloeit uit een overeenkomst tot levering van goederen en diensten die de schuldeiser krachtens wet of gebruik, verplicht is aan zijn medecontractant uit te reiken Functies: Element van boekhouding, bijzondere bewijskracht (infra), bron van informatie voor geadresseerde, BTW-regeling BTW-verplichting tot afgifte van de factuur: Art. 53, §2, lid 1 WBTW Modaliteiten (dubbel exemplaar: opsteller en bestemmeling; uiterlijk op de 15e dag van de maand na die waarin de BTW opeisbaar wordt) Verplichte vermeldingen: identificatie van de partijen (naam, adres), gekozen rechtsvorm (bijv. BV of NV), zetel, ondernemingsnummer (+ rechtspersonenregister), bank-of bpostrekeningnummer, beschrijving van de goederen/diensten waarop factuur betrekking heeft, hoeveelheid, prijs en berekeningswijze, datum en volgnummer. Elektronische factuur = papieren factuur maar op voorwaarde dat klant aanvaardt Université Saint-Louis Bruxelles, Economisch recht 9 9 Université Saint-Louis Bruxelles, Economisch recht 10 10  30-04-24 5. Bijhouden van een boekhouding (comptabilité) en (meestal) publiceren jaarrekening De meeste ondernemingen zijn boekhoudplichtig (art. III.82 e.v. WER) Elke natuurlijke persoon (NP) die zelfstandige beroepsactiviteit uitoefent Iedere onderneming naar Belgisch recht (zelfs indien geen activiteiten in België) Iedere onderneming die in België een bijkantoor of centra van werkzaamheden heeft (bijv. buitenlandse ondernemingen die in België activiteiten uitoefenen) Uitzondering (art. III.82, lid 2 WER): Indien NP zelfstandige beroepsactiviteit = uitoefenen van een bestuursmandaat Ondernemingen die uitsluitend land-of tuinbouwbedrijf tot doel hebben tenzij in vennootschapsbelasting belast NP’s die vallen onder fiscaal regime van de deeleconomie en die ook niet inschrijvingsplichtig zijn in de KBO, indien jaarinkomen < 3.830 euro bruto (art. 37bis WIB (supra slide 87) Principe van dubbele boekhouding (art. III. 84, lid 1 WER) Uitzondering voor NP’s, maatschap, VOF en CommV met omzet excl. BTW < 500.000 euro per jaar (art. III.85, § 1 WER): vereenvoudigde boekhouding Université Saint-Louis Bruxelles, Economisch recht 11 11 A. Dubbele boekhouding (art. III.84 WER) Université Saint-Louis Bruxelles, Economisch recht 12 12  30-04-24 B. Enkelvoudige (vereenvoudigde) boekhouding (art. III.85 §1 WER) Université Saint-Louis Bruxelles, Economisch recht 13 13 6. Gebruik van taal van het taalgebied KB 18 juli 1966 betreffende het gebruik van talen in bestuurszaken Art. 52: Voor de akten en bescheiden, die voorgeschreven zijn bij de wetten en reglementen en voor die welke bestemd zijn voor hun personeel, gebruiken de private nijverheids-, handels- of financiebedrijven de taal van het gebied waar hun exploitatiezetel of onderscheiden exploitatiezetels gevestigd zijn. Vlaams Taaldecreet: Op straffe van nietigheid moeten ondernemingen met exploitatiezetel in het Nederlandse taalgebied verplicht om de Nederlandse taal te gebruiken bij de sociale betrekkingen tussen werkgevers en werknemers en voor de wettelijk voorgeschreven akten en bescheiden van een onderneming. Factuur die niet in het Nederlands is opgesteld is dus nietig Strijdig met vrij verkeer van goederen in grensoverschrijdende situaties (HvJ EU 21 juni 2016, nr. C- 15/15): Artikel 35 VWEU moet aldus worden uitgelegd dat het in de weg staat aan een regeling van een gefedereerde eenheid van een lidstaat, zoals de Vlaamse Gemeenschap van het Koninkrijk België, die elke onderneming die haar exploitatiezetel op het grondgebied van deze eenheid heeft, de verplichting oplegt om voor alle vermeldingen op facturen betreffende grensoverschrijdende transacties uitsluitend de officiële taal van deze eenheid te gebruiken, op straffe van door de rechter ambtshalve vast te stellen nietigheid van deze facturen. Taalvereiste enkel in zuiver interne situaties na wijziging taaldecreet Université Saint-Louis Bruxelles, Economisch recht 14 14  30-04-24 HvJ EU 21 juni 2016, nr. C-15/15 Op 12 november 2010 sloten New Valmar, een te Evergem (België) gevestigde vennootschap naar Belgisch recht, en GPPH, een te Milaan (Italië) gevestigde vennootschap naar Italiaans recht, een overeenkomst waarbij laatstgenoemde werd aangesteld als de exclusieve concessiehouder van New Valmar in Italië voor de distributie van kinderartikelen. Deze overeenkomst liep tot en met 31 december 2014. Bij dagvaarding van 30 maart 2012 heeft New Valmar de rechtbank van koophandel Gent verzocht GPPH te veroordelen tot betaling van een bedrag van ongeveer 234 192 EUR ter voldoening van een aantal onbetaalde facturen. Als verweer tegen de vordering van New Valmar heeft GPPH de nietigheid van de facturen die aan de orde zijn in het hoofdgeding aangevoerd, op grond dat deze facturen „akten en bescheiden die voorgeschreven zijn bij de wetten en reglementen” zijn in de zin van de taalwet bestuurszaken en het taaldecreet (hierna, samen: „regeling in het hoofdgeding”) en in strijd waren met de in die regeling neergelegde voorschriften van openbare orde, aangezien behoudens de identiteitsgegevens van New Valmar en de btw- en bankgegevens, alle vermeldingen op die facturen, met inbegrip van de algemene voorwaarden, in een andere taal dan het Nederlands waren opgesteld, namelijk het Italiaans, ofschoon New Valmar in het Nederlandse taalgebied van het Koninkrijk België is gevestigd. Université Saint-Louis Bruxelles, Economisch recht 15 15 7. Informatie-en transparantieverplichtingen Inhoud (art. III.74 WER): Naam, zetel, rechtsvorm (bijv. vennootschap), adres, vergunning, algemene voorwaarden, prijs van de diensten, kenmerken van activiteiten, gegevens verzekeraar of borg Vorm (art. III.75 WER): Rechtstreeks meegedeeld aan de afnemer (consument of onderneming!), op de website, op de plaats waar de ondernemingsactiviteit wordt verricht, andere brochures Sommige info op verzoek van de afnemer (beroepsregels, gedragscodes) Tijdstip (art. III. 77 WER) Helder, ondubbelzinnig en tijdig voor de sluiting van enige overeenkomst of, indien er geen schriftelijke overeenkomst is, voor de levering van goederen of verrichten van de diensten Bewijs (art. III.78 WER) Bewijslast ligt bij onderneming Sanctie? Niet specifiek burgerrechtelijk (wel gemeen recht: dwaling, schadevergoeding, nietigheid wegens ongeoorloofd voorwerp?) Strafrechtelijk: art. XV.77, 7° WER (geldboete 25 à 10.000 euro) Evt. misleidende marktpraktijk (infra) Université Saint-Louis Bruxelles, Economisch recht 16 16  30-04-24 Université Saint-Louis Bruxelles, Economisch recht 17 17 8. Openingsurenwet 2006 (1) Toepassingsgebied (art. 1-5): Kleinhandel: het wederverkopen op gewone wijze van producten aan de consument, zonder deze producten andere behandelingen te doen ondergaan dan die welke in de handel gebruikelijk zijn en waarvoor de gelijktijdige fysieke aanwezigheid van de verkoper en de consument in de vestigingseenheid vereist is. Voor deze wet worden hiermee gelijkgesteld de verkopen van producten aan de consument door de producenten of hun vertegenwoordigers Niet: horeca (want producten ondergaan aanpassingen en het betreft diensten) Privaat bureau voor telecommunicatie (bijv. Cybercafé, telefoonwinkels) Diensten enkel voor zover opgenomen in een KB Sluitingsuren en rustdag (art. 6-18): Verplichte sluitingsuren (art. 6) Voor gewone winkels: Op vrijdag en werkdagen voor wettelijke feestdagen (bijv. 24 december, 31 oktober, 10 november …) : vóór 5 uur en na 21 uur.; Op andere dagen: vóór 5 uur en na 20 uur; Voor nachtwinkels (nightshop): vóór 18 uur en na 7 uur, behalve als een gemeentelijk reglement andere sluitingsuren bepaalt Wekelijkse verplichte rustdag gedurende 24 uur (ononderbroken) (art. 8-9) beginnend op zondag om 5 uur of om 13 uur en eindigend op de volgende dag op hetzelfde uur; een andere wekelijkse rustdag kan door de onderneming gekozen worden op dezelfde tijdstippen. Université Saint-Louis Bruxelles, Economisch recht 18 18  30-04-24 Université Saint-Louis Bruxelles, Economisch recht 19 19 Université Saint-Louis Bruxelles, Economisch recht 20 20  30-04-24 Université Saint-Louis Bruxelles, Economisch recht 21 21 Université Saint-Louis Bruxelles, Economisch recht 22 22  30-04-24 8. Openingsurenwet 2006 (2) Uitzonderingen: In badplaatsen* (Knokke, Oostende, De Haan en (gedeelten van) + gemeenten die als toeristische centra zijn erkend (Brugge, Bouillon, Chimay, …) – maar niet voor nightshops wat betreft sluitingsuren (art. 17) Maar gemeente kan zelf sluitingsuren bepalen of rustdag opleggen die van toepassing is op alle kleinhandels sinds 2016 Voorheen: in die gebieden was het niet nodig om een nachtwinkel te openen want geen sluitingsuren, maar nu sinds 2016 herleeft belang onderscheid nachtwinkel met andere winkels indien sluitingsuren worden opgelegd Tijdelijke afwijkingen vragen aan college burgemeester en schepenen (art. 15) ter gelegenheid van jaarbeurzen en jaarmarkten (bijv. soldenperiode, kerstperiode) of andere bijzonder omstandigheden Maximum 15 dagen per jaar (in totaal) Wettelijke uitzonderingen (1) (art. 16): de verkopen aan huis op uitnodiging van de consument waarvoor deze het bezoek van de verkoper voorafgaandelijk en uitdrukkelijk gevraagd heeft, met de bedoeling te onderhandelen over de aankoop van dat product of die dienst (Tupperware) Het door de consument gegeven akkoord met een door de verkoper telefonisch voorgesteld bezoekaanbod vormt geen uitnodiging de verkopen en de dienstverstrekkingen in de vestigingseenheden van maatschappijen voor openbaar vervoer en in de rechtstreeks of onrechtstreeks door de NMBS of haar filialen geëxploiteerde stations, evenals in het geheel van de onroerende goederen waar die stations gelegen zijn de verkopen en dienstverstrekkingen in de luchthavens en havenzones die openstaan voor het internationale reizigersverkeer (bijv. Brussels Airport) de verkopen in tankstations of vestigingseenheden gelegen op het domein van autosnelwegen, van een assortiment algemene voedingswaren en huishoudelijke artikelen, uitgezonderd gedistilleerde alcoholhoudende dranken en gisthoudende dranken, met een alcoholvolume van meer dan 6 %, op voorwaarde dat de netto verkoopoppervlakte niet groter is dan 250m2. Université Saint-Louis Bruxelles, Economisch recht 23 23 Université Saint-Louis Bruxelles, Economisch recht 24 24  30-04-24 Université Saint-Louis Bruxelles, Economisch recht 25 25 Université Saint-Louis Bruxelles, Economisch recht 26 26  30-04-24 Université Saint-Louis Bruxelles, Economisch recht 27 27 Université Saint-Louis Bruxelles, Economisch recht 28 28  30-04-24 8. Openingsurenwet 2006 (3) Wettelijke uitzonderingen (2) wanneer hoofdactiviteit (>50% omzet) van onderneming de verkoop van volgende producten betreft (2): kranten, tijdschriften, tabak en rookwaren, telefoonkaarten en producten van de Nationale Loterij; dragers van audiovisuele werken en videospelen, alsook de verhuur ervan; brandstof en olie voor autovoertuigen; consumptie-ijs in individuele porties; voedingswaren die in de vestigingseenheid worden bereid en er niet worden verbruikt (bijv. take-away pastabar). Université Saint-Louis Bruxelles, Economisch recht 29 29 8. Openingurenwet 2006 (4) Sancties (art. 19-20): Procedure: Agenten federale en lokale politie of inspecteurs en controleurs van de Algemene Directie Controle en Bemiddeling van de Federale Overheidsdienst Economie PV wordt opgesteld met bewijskracht tot bewijs van tegendeel en afschrift wordt binnen 30 dagen aan overtreder gestuurd Waarschuwing gestuurd aan overtreder met vraag om inbreuk stop te zetten (binnen 3 weken na vaststelling van de feiten) Bij niet-stopzetting inbreuk(en) → procureur des Konings wordt op de hoogte gebracht Straffen: gevangenisstraf van 1 maand tot 1 jaar en een boete van 250 tot 10.000 euro of met slechts één van deze straffen Rechter kan bovendien de sluiting bevelen van een inrichting die in overtreding is met de verbodsbepalingen van deze wet Nightshops en telefoonshops (art. 18): Kunnen onderworpen worden aan vergunningen, maar mogen niet discriminerend en disproportioneel zijn Weigering vergunning mag enkel steunen op criteria die verband houden met de ruimtelijke ligging van de vestiging en de handhaving van de openbare orde, veiligheid en rust Sanctie op niet-naleving vergunning: sluiting door burgemeester Université Saint-Louis Bruxelles, Economisch recht 30 30  30-04-24 Université Saint-Louis Bruxelles, Economisch recht 31 31 Casus Feiten: Ondernemer baat een bloemen en plantenzaak uit in Hasselt en legt zich ook toe op de verkoop van decoratie en tuinmeubilair en is 7/7 open Concurrent die tuincentrum uitbaat roept miskenning van wet 10/11/2006 betreffende de openingsuren in handel, ambacht en dienstverlening (« openingsurenwet ») Probleem? Art. 8-9 openingsurenwet leggen minstens 1 rustdag op Rechtsvraag: is openingsurenwet niet strijdig met de vrijheid van ondernemen? Université Saint-Louis Bruxelles, Economisch recht 32 32  30-04-24 Einde 33