Elektrolit Bozukluklarına Yaklaşım PDF

Elektrolit Bozukluklarına Yaklaşım Dr Emrah Günay 25.09.2023 Elektrolit bozuklukları bilhassa yatan hastalarda sık görülür Morbidite Uygun ve hızlı tedavi gerekebilir. Mortalite Ekstraselüler sıvının dengede kalması Hücre dışı sıvının...

Elektrolit Bozukluklarına Yaklaşım Dr Emrah Günay 25.09.2023 Elektrolit bozuklukları bilhassa yatan hastalarda sık görülür Morbidite Uygun ve hızlı tedavi gerekebilir. Mortalite Ekstraselüler sıvının dengede kalması Hücre dışı sıvının iyonik bileşimi, homeostatik mekanizmalar tarafından fizyolojik sınırlar içinde tutulmalıdır. Na+ yaklaşık 140 mEq/L (135-145) K+ yaklaşık 4 mEq/L (3,5-5,0) Hipernatremi ve hiponatremi hipernatremi Ekstraselüler sıvının su içeriği azaldı hiperosmolalite hiponatremi Ekstraselüler sıvının su içeriği arttı hipoosmolalite Nöbetler, koma vb nörolojik bulgular Santral sinir sistemi Hiperkalemi ve hipokalemi İntraselüler Potasyum(Ki) Ekstraselüler Potasyum (Ke) İstirahat membran potensiyelini  -90 mvolts HipoK+ Hiperpolarizasyonn Paralizi, aritmiler, kardiyak arrest HiperK+ Hipopolarizasyon Hipernatremi Tanım Hipernatremi, plazma sodyum konsantrasyonu 145 mEq/L'yi aştığında ortaya çıkar; bu, hücre dışı sıvıdaki sodyum miktarına göre su eksikliğini yansıtır. Çoğu durumda hipernatremi, su alımının idrarla atılımından daha düşük olması durumunda negatif su dengesinden kaynaklanır. Su alımı azaldı İdrarla su kaybı su alımından daha fazla Su eksikliği Hipernatremi Yerine konamayan su kayıpları (örneğin, diyabet insipidus nedeniyle) hipernatreminin hızlı bir şekilde başlamasına neden olur. Büyük miktarda su kaybına rağmen eğer susama hissi sağlamsa ve suya erişilebiliyorsa hipernatremi gelişmez Hipernatremi çoğunlukla su eksikliği nedeniyle oluşur ve buna dehidratasyon denir. Bu hipovolemiden farklıdır. Hipovolemide hem su hem de tuz eksikliği vardır. Sodyum konsantrasyonu su dengesindeki değişikliklerle ilgilidir. Sodyum veya hacim dengesi ile ilişkili değildir. Çok fazla su Hiponatremi Çok az su Hipernatremi Çok fazla sodyum Ödem Çok az sodyum Hacim azalması  Total Vücut Suyunun Dağılımı İNTRASELLÜLER EKSTRASELLÜLER 2/3 1/3  2/3 1/3 İNTERSTİSYEL İNTRAVASKÜLER 11  Su Metabolizması İdrar – 1500 ml Yiyecek ve içecek 2200 ml Hissedilmeyen – 800-900 ml 2500 ml Metabolizma Dışkı – 100 ml 300 ml Ter – 50 ml % 65 % 5-24 % 10 12  Semptomlar ve Belirtiler Dehidrate hasta Ortostatik hipotansiyon ve oligüri Su  Beyin hücresinden ESS’ye hareket eder Serebral venlerde rüptür riski Fokal intraserebral ve subaraknoid kanamalar Letarji, halsizlik, irritabilite, nöbetler, koma  Tedavi önerileri Sodyum açığı: (0,6 X VA) X [(Ölçülen sodyum/140)-1] Hipernatreminin ne hızla düzeltilmesi gerektiği tartışmalıdır. Pediatrik hastalardaki bazı hayvan çalışmaları ve vaka serileri, [Na+]'da 0,5 mmol/L/saat'ten fazla bir düzeltme oranının nöbetlere neden olabileceğini düşündürmektedir.  Beyin ödemi aynı zamanda suyun beyne net hareketi ile hipernatreminin hızlı bir şekilde düzeltilmesinden de kaynaklanabilir.  Çoğu klinisyen, yetişkinlerde bile düzeltmenin 48 saat içinde 2 mmol/L/saat'i aşmayan bir hızla gerçekleştirilmesi gerektiğine inanmaktadır, ancak yetişkinlerde düzeltme için mevcut maksimum hız kesin olarak belirlenmemiştir çünkü serebral ödem ile ilgili herhangi bir rapor bulunmamaktadır.  Kronik hipernatremik hastalardan oluşan bir popülasyonda yapılan bir çalışma, hızlı düzeltme (>12 mmol/L/gün) ile 12 mmol/L/gün'den az düzeltme arasında 30 günlük mortalite açısından hiçbir fark olmadığını gösterdi; dolayısıyla daha hızlı bir düzeltme potansiyel olarak güvenli bir seçenek olabilir. Hiponatremi Tanım Hiponatremi, plazma sodyum konsantrasyonu 135 mEq/L'nin altında olduğunda ortaya çıkar; bu, hücre dışı sıvıdaki sodyum miktarına kıyasla su fazlalığını temsil eder.. Sınıflama 1. Biyokimyasal Hafif Serum Na+ 130-136 mEq/mL Orta Serum Na+ 125-129 mEq/mL Yaygın Serum Na+ 5.0 mEq/L.  İdrara geçen potasyumun hemen tamamı PT ve Henle çıkan kalın kolda emilir. K atılımının esas belirleyicisi kortikal toplayıcı tübüllerdeki esas hücrelerdir. K atılımında aldosteron merkezi rol oynar. Diyetle K alımının ardından plazmadaki 0,1-0,2 mEq/L K artışı aldosteron salınımını uyarır.  Aldosteron distal nefronlarda (esas hücre) etkisini önce lümenden Na emilimi ile gösterir. Lümen elektronegatif hale gelir. Hücre içine giren Na 3Na/2K pompası ile hücre dışına (lümene değil) gönderilirken hücre içine 2 K girer. Bu K ise K kanal sayısı artırılarak lümene sekrete edilir.  K atılımının sağlanması için distal lümene yeterince Na ve su ulaşmalıdır. Hastanın idrar çıkışı yoksa intravenöz potasyum verilmemelidir.  Sabrınız için teşekkür ederim.