Elektrolit Bozuklukları ve Tedavi

Study Notes

Elektrolit bozuklukları, özellikle altta yatan hastalığı olan kişilerde sık görülür.
Uygun ve hızlı tedavi, hastalığın ilerlemesini önlemek ve ölüm riskini azaltmak için gerekli olabilir.
Ekstraselüler sıvının dengede kalması, vücudun düzgün çalışması için çok önemlidir.
Hücre dışı sıvının iyonik bileşimi, homeostatik mekanizmalar tarafından düzenlenir ve fizyolojik sınırlar içinde tutulur.
Sodyum (Na+) yaklaşık 140 mEq/L (135-145)
Potasyum (K+) yaklaşık 4 mEq/L (3,5-5,0)

Hipernatremi: Ekstraselüler sıvıdaki su içeriğinin azalması sonucu plazma sodyum konsantrasyonunun 145 mEq/L'nin üzerine çıkmasıdır. Hiperoosmolaliteye neden olur.
Hiponatremi: Ekstraselüler sıvıdaki su içeriğinin artması sonucu plazma sodyum konsantrasyonunun 135 mEq/L'nin altına düşmesidir. Hipoosmolaliteye neden olur.
Her iki durum da santral sinir sisteminde nöbetler, koma gibi nörolojik bulgulara yol açabilir.

İntraselüler Potasyum (Ki): Hücre içindeki potasyum konsantrasyonu
Ekstraselüler Potasyum (Ke): Hücre dışındaki potasyum konsantrasyonu
İstirahat Membran Potansiyeli: Normalde -90 mvolts civarındadır.
Hipokalemi: Hücre dışı potasyum azaldığında, hücrenin polarizasyonu artar (hiperpolarizasyon). Bu durum paralizi, aritmiler ve kardiyak arrest gibi sorunlara yol açabilir.
Hiperkalemi: Hücre dışı potasyum arttığında, hücrenin polarizasyonu azalır (hipopolarizasyon).

Tanım: Plazma sodyum konsantrasyonunun 145 mEq/L'nin üzerine çıkması.
Sebepler:
- Su alımının, idrarla atılımından daha düşük olması
- Yerine konamayan su kayıpları (örneğin diyabet insipidus)
- Su alımı azaldığı zaman, idrarla su kaybı su alımından daha fazla olabilir.
Hipernatremi, genellikle suya bağlı dehidratasyon nedeniyle oluşur.
Hipovolemiden farklıdır: Hipovolemide hem su hem de tuz eksikliği vardır.
Sodyum konsantrasyonu: Su dengesindeki değişikliklerle ilgili olup sodyum veya hacim dengesi ile ilişkili değildir.
Ödem: Çok fazla su, çok fazla sodyum
Hacim azalması: Çok az su, çok az sodyum
Toplam vücut suyu dağılımı:
- İntraselüler: % 2/3
- Ekstraselüler: % 1/3
  - İnterstısiyel: Ekstraselüler suyun % 2/3'ünü oluşturur.
  - İntravasküler: Ekstraselüler suyun % 1/3'ünü oluşturur.

Su alımı: Yiyecekler ve içecekler (2200 ml), hissedilmeyen su (800-900 ml), metabolizma (300 ml)
Su atılımı: İdrar (1500 ml), dışkı (100 ml), ter (50 ml)

Belirtiler: Dehidrasyon, ortostatik hipotansiyon, oligüri, letarji, halsizlik, irritabilite, nöbetler, koma
Tedavi:
- Sodyum açığının hesaplanması: (0,6 X VA) X [(Ölçülen sodyum/140)-1]
- Hipernatreminin düzeltme hızı: 48 saat içinde 2 mmol/L/saat'i aşmamalıdır.
- Hızlı düzeltmenin riskleri: Beyin ödemi ve nöbetler.

Tanım: Plazma sodyum konsantrasyonunun 135 mEq/L'nin altında olması.
Sebepler: Hücre dışı sıvıdaki sodyum miktarına göre su fazlalığı.
Sınıflama:
- Biyokimyasal:
  - Hafif: Serum Na+ 130-136 mEq/mL
  - Orta: Serum Na+ 125-129 mEq/mL
  - Yaygın: Serum Na+ < 125 mEq/mL