Zdrowie Publiczne - Zaliczenie PDF

1. Definicja zdrowia publicznego wg WHO nauka i sztuka zapobiegania chorobie, wydłużania życia oraz promowania, zdrowia poprzez zorganizowane wysiłki społeczeństwa 2. Co oznacza I rewolucja zdrowotna (ch.zakaźne) i II rewolucja zdrowotna (ch. przewlekłe) I rewolucja zdro...

1. Definicja zdrowia publicznego wg WHO nauka i sztuka zapobiegania chorobie, wydłużania życia oraz promowania, zdrowia poprzez zorganizowane wysiłki społeczeństwa 2. Co oznacza I rewolucja zdrowotna (ch.zakaźne) i II rewolucja zdrowotna (ch. przewlekłe) I rewolucja zdrowotna to okres, w którym dzięki postępom w higienie, szczepieniach i antybiotykach znacznie ograniczono choroby zakaźne, takie jak dżuma czy gruźlica. II rewolucja zdrowotna koncentruje się na chorobach przewlekłych, takich jak cukrzyca czy choroby serca, wynikających z trybu życia, starzenia się społeczeństwa i zmian środowiskowych 3. Promocja zdrowia - próchnica definicja: proces patologiczny miejscowy, pochodzenia zewnątrzustrojowego prowadzący do odwapnienia szkliwa, rozpadu twardych tkanek zęba i w konsekwencji tworzenia ubytku. 4 czynniki etiologiczne próchnicy - czas ekspozycji, bakterie fermentujące, cukry czyli substraty (sacharoza), podatność zębów 4. Rola fluoru w leczeniu próchnicy - co to znaczy endo i egzo hydroksyapatyty pod wpływem fluoru zmieniają swoją strukturę chemiczną na fluoroapatyty (bardziej stabilne i odporne na kwasy) możliwość remineralizacji szkliwa - negatywny wpływ fluoru na metabolizm bakterii próchnicotwórczych fluorkowa endogenna: fluorkowanie soli kuchennej, mąka fluorkowa, picie wody fluorkowej fluorkowa egzogenna: pędzlowanie (wcieranie), szczotkowanie, płukanie, jonoforeza (wprowadzanie jonów fluoru do szkliwa za pomocą prądu stałego o słabym natężeniu) 5. Znaczenie diety w profilaktyce próchnicy zwalczanie nawyku spożywania słodyczy między posiłkami promowanie spożywania owoców i warzyw żucie gumy przez 5-10 minut spożywanie słodyczy jedynie w weekendy 6. Procesy przemian globalnych wpływających na zdrowie - 3-4 slajdy z wykładu Przemiany demograficzne- systematyczny wzrost liczby ludności świata (8.5 miliarda w 2030, 9.7 miliarda w 2050 i 10.4 miliarda w 2100) w tym rosnąca proporcja ludzi w starszych grupach wieku oraz wyraźny wzrost skali procesów migracyjnych. Sytuacja ekologiczna- rosnące tempo urbanizacji świata z towarzyszącym mu wzrostem zanieczyszczeń środowiskowych w miastach przy równoczesnym pogarszaniu się warunków ekologicznych wsi. Rozwój ekonomiczny- globalizacja mechanizmów rynkowych, rozwój wolnego handlu i procesów prywatyzacyjnych, wzrost liczby przedsiębiorstw o kapitale wielonarodowym.  Rosnąca sfera ubóstwa- pogłębiające się rozwarstwienie pomiędzy bogatymi i biednymi, zarówno wewnątrz poszczególnych krajów, jak i pomiędzy nimi, rosnąca proporcja ludności żyjącej poniżej poziomu ubóstwa, w krajach rozwijających się i rozwiniętych Zmiany struktury społecznej- zmiany w systemie funkcjonowania społeczności lokalnych i systemie opieki społecznej, rosnąca świadomość praw człowieka, w tym prawa do ochrony zdrowia Rozwój technologiczny- szybki rozwój technologiczny wszystkich dziedzin życia (informatyka, elektronika, telekomunikacja) Tempo rozwoju, konflikty, zachowanie pokoju- postępujący proces demokratyzacji wielu społeczności, ale także wzrost zachowań agresywnych, konfliktów, rosnąca liczba uchodźców, ofiar konfliktów militarnych. Utrzymujący się wysoki poziom zachorowań na choroby zakaźne przy równocześnie rosnącym poziomie zachorowań na choroby niezakaźne w krajach rozwijających się, z przybierającym rozmiary pandemii zagrożeniem HIV/AIDS i potencjalnym zagrożeniem innymi chorobami 7. Determinanty zdrowia populacji - 4 kategorie Czynniki ryzyka społeczno środowiskowe: m.in. niski poziom dochodów, ubóstwo, brak zatrudnienia, złe warunki mieszkaniowe i pracy, niski poziom wykształcenia, brak autorytetu społecznego. Czynniki ryzyka psychospołeczne- m.in. marginalizacja społeczna, brak wsparcia i więzi społecznych, słaba kondycja psychofizyczna, małe poczucie bezpieczeństwa, niska samoocena, niska samowystarczalność, brak możliwości właściwej regeneracji sił. Czynniki ryzyka wynikające z zachowań osobniczych- palenie tytoniu, nieprawidłowe odżywianie, brak aktywności fizycznej, nadużywanie leków, nadużywanie alkoholu, zażywanie narkotyków. Patofizjologiczne czynniki ryzyka zależne od występujących w organizmie człowieka zmian fizjo patologicznych obejmują nadciśnienie tętnicze, wysokie stężenie cholesterolu we krwi, cukrzycę, zwiększone uwalnianie hormonów stresogennych (np. adrenalina), podwyższony poziom krzepliwości krwi (np. wskutek podwyższonego stężenia fibrynogenu). 8. Definicja promocji zdrowia (tu jeszcze coś dopisać) najważniejsza część nowoczesnego zdrowia publicznego działania z zakresu promocji zdrowia dotyczą nauki, wzmacniania i podtrzymywania pozytywnych zachowań zdrowotnych pojęcie kompleksowe obejmujące wiele aspektów i problemów, rozwiązywanych na różnych poziomach organizacyjnych 9. Definicja edukacji zdrowotnej (slajd znaczenie edukacji zdrowotnej pacjenta) właściwie prowadzona może znacznie złagodzić przebieg chorób przewlekłych, spowalniać ich postęp i zmniejszać częstość powikłań (m.in. astma oskrzelowa, cukrzyca, nadciśnienie tętnicze) przyczynia się do: ○ poprawy stanu zdrowia pacjentów, jakości życia  ○ sprzyja wzrostowi satysfakcji pacjentów z opieki medycznej zmniejsza koszty opieki zdrowotnej (zmniejszenie liczby porad lekarskich, skrócenie czasu hospitalizacji) inny slajd znaczenie i cele edukacji zdrowotnej: poprawa stanu zdrowia wzrost satysfakcji pacjentów z opieki medycznej uzyskanie lepszych wyników w opiece zdrowotnej zmniejszenie kosztów opieki zdrowotnej zmniejszenie liczby porad lekarskich skrócenie czasu hospitalizacji zmniejszenie wydatków na opiekę zdrowotną 10. Choroba zakaźna, która została wyeradykowana w latach 70-tych przez WHO - OSPA PRAWDZIWA 11. HIV,AIDS - jest to choroba wirusowa, nie bakteryjna! jakie wirusy, metody profilaktyki, leczenie Wirus - HIV (ludzki wirus niedoboru odporności). HIV-1 I HIV-2 Profilaktyka Ostrożność, gdy ktoś się skaleczy. Zabiegi kosmetyczne i tatuaże wykonuj tylko u wykwalifikowanych osób, w sprawdzonych miejscach. Nie pożyczać maszynki do golenia, szczoteczki do zębów i innych przyborów kosmetycznych. Jeśli używasz strzykawek i igieł – upewnij się, że są sterylne. Unikaj przygodnych kontaktów seksualnych, a jeśli takie Ci się zdarzą - używaj prezerwatywy. Leczenie - Terapia antyretrowirusowa (ART) – hamuje rozwój wirusa, ale nie leczy całkowicie. Choroby zakaźne niebezpieczne dla dorosłych w Polsce - teraz: WZW B,C HIV/AIDS 12. Epidemiologia chorób przyzębia elementy składowe przyzębia (paradont - aparat zawieszeniowy zęba): ○ dziąsło - chroni kość, bierze udział w akcie żucia ○ cement korzeniowy - pokrywa korzeń zęba ○ kość wyrostka zębodołowego - tkwi w niej ząb ○ ozębna - włókna, które biegną między kością, a cementem, przechodzą przez nie naczynia krwionośne i tkanki nerwowe konsekwencje nieleczonych zapalenia przyzębia - Bogate unaczynienie tkanek przyzębia pozwala na przedostawanie się mikroorganizmów, szkodliwych produktów przemiany materii i mediatorów zapalenia do krwioobiegu. - wpływ na choroby serca i naczyń: antygeny bakteryjne powodują wytwarzanie cytokin co prowadzi do uszkodzenia śródbłonka naczyń, przyspieszone odkładanie cholesterolu w ścianie naczyń zawał serca, udar mózgu - wpływ na przebieg ciąży: może mieć wpływ na przedwczesny poród, niska masa urodzeniowa, proces patologiczny może być źródłem oddziaływania bakteryjnego toksycznego, alergicznego, nerwowego 13. System ochrony zdrowia w Polsce - model finansowania - ubezpieczeniowy (model Bismarcka) - 7% PKB na osobę w PL - główne nowotwory kobiet i mężczyzn - rak piersi, jelita grubego, płuc, prostaty, macicy - jaka grupa chorób to główne zagrożenie w polsce - ch. sercowo-naczyniowe 14. System ochrony zdrowia w DE - model finansowania - ubezpieczeniowy - % PKB na ochronę zdrowia - 12,9% (13%) 15. System ochrony zdrowia w Wielkiej Brytanii - model finansowania - budżetowy - 12% Pkb w 2022 - gatekeeping - system skierowań, lekarze pierwszego kontaktu są “strażnikami” kontrolując dostęp do specjalistycznych usług medycznych - co zaliczamy do POZ w ramach systemu NHS - podstawowa opieka zdrowotna: lekarze GP (pierwszego kontaktu), praktyki stomatologiczne, okulistyczne, placówki farmaceutyczne (apteki) 16. Leukoplakia - definicja, przyczyny - Leukoplakia to choroba, która zazwyczaj objawia się występowaniem szarych lub białych plamek w jamie ustnej. Są one zwykle widoczne na dziąsłach, na podniebieniu i na języku. Jest to reakcja jamy ustnej na przedłużające się podrażnienie błony śluzowej. - Główne przyczyny: styl życia - palenie papierosów, picie alkoholu, niewystarczająca higiena jamy ustnej 17. *I szczepionka na ospę prawdziwą 18. * Elementy zaliczane do tzw. “chorób stylu życia”: dieta aktywność fizyczna palenie tytoniu zbyt duże spożycie alkoholu 19. *funkcje przyzębia: utrzymanie zęba w zębodole odżywianie zęba ochrona zęba 20. *Profesjonalna profilaktyka fluorkowa:  lakiery fluorkowe płukanki fluorkowe lakowanie, wypełnianie bruzd i zagłębień na powierzchniach żujących zębów trzonowych i przedtrzonowych 21. *90% próchnicy rozwija się wieczorem 22. *XX wiek - leki, które znacznie poprawiły stan zdrowia społeczeństwa sulfonamidy i antybiotyki