Verpleegkundige Zorg en Communicatie PDF

Verpleegkundige zorg en communicatie: patricia vanleerberghe **pijn** **Inleiding** - Pijn is 6^de^ vitale parameters - Pijn is een waarschuwingssysteem - Gevolgen: - Vertraging genezingsproces - Verhoogde kans op morbiditeit en mortaliteit - Belangrijk probleem voor zorgvrager,...

Verpleegkundige zorg en communicatie: patricia vanleerberghe **pijn** **Inleiding** - Pijn is 6^de^ vitale parameters - Pijn is een waarschuwingssysteem - Gevolgen: - Vertraging genezingsproces - Verhoogde kans op morbiditeit en mortaliteit - Belangrijk probleem voor zorgvrager, familie en zorgverlener - Reactie op pijn is uniek - Herkennen en begrijpen van pijn is heel moeilijk **Theoretische concepten** [Pijnmodel van Loeser ] - Nociceptie: fysieke prikkel - Pijngewaarwording: beïnvloed door persoonlijke omstandigheden, analgetica - Pijnbeleving: subjectieve, emotionele element - Pijngedrag: gedragingen [Poorttheorie (malzack en wall)] - Mechanismen die poort beïnvloeden - Dikke zenuwvezels sluiten poort (huid) - Zintuigelijke prikkels (hersenen) - Gedachten, emoties en herinneringen (hersenschors en thalamus) **Pijnroute** **Soortenpijn** [Hoelang] - Acute pijn - Tijdelijk - Neemt af bij herstel/ genezing - Identificatie van plaats pijn - Hyperactiviteit autonome ZS - Therapie: analgetica + oorzaak behandelen - Chronische pijn - Minder goed gedefinieerd begin - Lager dan normaal genezingsproces 3-6 maand - Pijnsignalen blijven doorgaan zonder duidelijke reden - Persoonlijkheidsveranderingen en veranderingen in leefstijl [Oorsprong/oorzaak ] - Nociceptieve pijn ( druk op zenuwen, zonder schade zenuwen) - Somatische pijn - Huid, spierweefsel/ bot - Duidelijke locatie - Scherp, stekend/ kloppend - Viscerale pijn - Ingewanden, thorax/abdomen - Geen duidelijke locatie - Borend,drukkend/krampend - Neuropatische pijn ( schade aan zenuwstelsel) - Brandend, tintelend - Aanraken aangetast lichaamsdeel -\> onaangename ervaring - Bv. Herpes Zoster (zona), Multiple Sclerosis (MS), kanker, hernia **Pijn meten** [Verschillende manieren: bevragen of observeren ] - Pijn bevragen = zelfrapportage = gouden standaard - Meest betrouwbaar - Intensiteit meten - Meetschalen - Pijn observeren adhv observatieschalen **Pijnbeleving en pijngedrag** - Fysieke waarnemingen - Fysiologische veranderingen - Psychosociale factoren - Symptomen t.h.v gezicht - Lichaamskenmerken - Fysiologische kenmerken - Goed observeren bij mensen met een verstandelijke beperking **De rol van de verpleegkundige** - Belangrijke rol -\> meest contact met ZV - Verzamel bijna alle info over pijn ZV - Dient voorgeschreven pijnmedicatie toe (B2 handeling) - Soms vaak pijnmedicatieschema - Pijnmedicatie die naar behoefte mag gegeven worden - Zorgzame en ondersteunende houding - Autonomie interventies (verantwoordelijkheid) - Zorgzame en ondersteunende houding : essentieel - Wederzijds vertrouwen: - ZV vertrouwt VK - VK vertrouwt ZV het melden van pijn - Opletten voor sociaal wenselijk gedrag - Regelmatig pijn bevragen en hierop reageren **Niet- medicamenteuze behandeling van pijn/aanvullende therapieën** [Aanvullende therapieën ] - Aromatherapie, warmte en koude toepassingen - Relaxatie - Afleiding -\> interesses? - Comfortmaatregelen - Wensen en gewoonten - Lig-en zitmiddelen: kersenpitkussen, eigen donsdeken en kussens - Kamer gezellig en opgeruimd - Muziek - Massage **Demografische veranderingen** - Stijgende levensverwachtingen - Vergrijzing: toename aandeel ouderen in bevolking - Ontgroening: afname aandeel jongeren in bevolking **Ouderen** [Chronologische leeftijd] - geen eenduidige chronologische leeftijdsgrens voor afbakening - vaak gehanteerde arbitraire indeling (WHO) - 'young old' (65-75) - 'old old' ( 76 -- 85) - 'oldest old' (\>85) [Biologische leeftijd ] - Met welke leeftijd komt de biologische conditie overeen? - Erkent diversiteit/heterogeniteit - De oudere bestaat niet **Ouderdomsbeeld** - Hoe wordt naar oudere personen gekeken? - Belangrijke theorieën - Disengagement-theorie - Ouderen geleidelijk uit de samenleving terugtrekken - Activiteit theorie - Van ouderen wordt verwacht zo lang mogelijk actief blijven - Continuïteitstheorie - Wordt verwacht dat hun activiteitenpatroon en leefstijl voortzetten **Veranderingen bij het ouder worden** [Veranderingen op sociaal vlak ] - Veranderingen in de partnerrol: opnieuw partner - Veranderingen in de partnerrol: alleen verder - Veranderingen in de ouderrol - Ontstaan van de grootouderrol - Vriendschappen - Pensionering [Veranderingen met betrekking tot het wonen ] - Woningspeelt belangrijke rol in leven - ideaal van ouderemensen: oud worden in vertrouwde omgeving - bepaald voorwaarden: zelfstandig stappen, rechtkomen uit zetel/stoel/ bed/bad, voldoende armfuntie - niet aanwezig ? ➔ aangewezen om aanpassingen in woning te doen - Ook woonomgeving bepaalt hoe men zich thuisvoelt: fysieke en psychosociale elementen spelen rol: - voetpaden, straatverlichting, openbaarvervoer, zitbanken, onveiligheidsgevoelens Veranderingen bij het ouder worden  **Dementie** **Inleiding** - verzamelnaam voor aandoeningen met stoornissen in cognitief funtioneren - taalgebruik, geheugen, leren, complexe handelingen - meestal chronisch en progressief - meestal gekenmerkt door geheugenverlies - \>65j: dementie, \ - Dementie is een syndroom waarbij er een achteruitgang optreedt van het geheugen, denken, gedrag en de mogelijkheid tot het uitvoeren van de dagelijkse activiteiten. Dementie gaat echter niet steeds noodzakelijk gepaard met geheugenverlies (WHO) **Incidentie** - Hoort niet bij ouder worden - Vooral bij oudere mensen - Populatie zal toenemen: bevolkingsgroei, vergrijzing en betere detectie **Etiologie** - Oorzaken van dementie: - Ziekte van Alzheimer - Fronto-temporale dementie - Vasculaire dementie - Lewy Body demntie - Minder voorkomende oorzaken - Chorea van Hunington - Ziekte van Creutzfeldt-Jacob - Overmatig alcoholgebruik (korsakov) **Zorg en begeleiding** - Grote invloed op leven zorgvragers en nabije omgeving - Meeste zorgvragers met dementie wonen thuis (70%) - Vorderen ziekteproces ➔meer afhankelijkheid omgeving (mantelzorger) - Zorg wordt intensiever - begin: ondersteunen bij ADL (eten, drinken, hygiëne), dagstructuur, passende daginvulling (muziek en bewegen) - later: meer zorgen overnemen **klinische redeneren** **inleiding** - wijze waarop VPK met zorgproblemen omgaan - verpleegsituatie systematisch benaderen en probleemoplossend handelen - denk- en redeneerproces - hulpmiddel professionele praktijkuitvoering - in ZH is van klinisch redeneren niet veel te merken - denkproces speelt zich af in hoofd VPK, interventies worden genoteerd in verpleegdossier **voordeel klinisch redeneren**  **Klinisch redeneerproces** 1. observeren 2. verwerken 3. beslissen 4. plannen 5. uitvoeren 6. evalueren 7. reflecteren zie die voor voorbeeld