Les 2 Business, Organisaties en Stakeholders PDF

Les 2 Business, Organisaties en Stakeholders Agenda 1. Organisaties Missie, Visie en Strategie 2. Bedrijfsmodel 3. Stakeholders Identificeren Prioriteren Belangen in kaart brengen BIM-lessen Inhoud BIM-toets 1 2...

Les 2 Business, Organisaties en Stakeholders Agenda 1. Organisaties Missie, Visie en Strategie 2. Bedrijfsmodel 3. Stakeholders Identificeren Prioriteren Belangen in kaart brengen BIM-lessen Inhoud BIM-toets 1 2 3 4 5 6 Business, Organisaties Organisaties en Requirements Processen New Technology Consultancy skills en Data Stakeholders BIM uitstroomprofielen Business Analist Data Engineer (IT-) Consultant Maar ook alle andere afstudeerrichtingen Leeruitkomst De student lost een eenvoudig organisatieprobleem op met behulp van een ICT-applicatie. Dit doet de student door requirements op te halen bij stakeholders en volgens standaard methoden vast te leggen. Hierbij analyseert, structureert en visualiseert de student data en processen met een gegeven, standaard ICT applicatie of methode. De student houdt aantoonbaar rekening met de impact van de ICT-oplossing op de organisatie en de maatschappij. Leerdoelen Na afloop van deze les: Ken je de basisbeginselen van een organisatie Kun je de begrippen missie, visie en strategie uitleggen en het belang ervan voor een organisatie aangeven Kun aangeven wat een bedrijfsmodel is en hoe deze kan worden gevisualiseerd in een BMC Kun je benoemen wat een stakeholder is en deze voor een te ontwerpen systeem identificeren en prioriteren. 1. Organisaties Wat is een organisatie? Deze foto van Onbekende auteur is gelicentieerd onder CC BY  Wat is een organisatie? Mensen die met bepaalde Middelen gezamenlijke Doelstellingen willen bereiken Een organisatie is dus een doelgericht samenwerkingsverband! Organisatorische Context De context waarin iets gezegd wordt heeft invloed op de betekenis. Voorbeeld: De zin “ik heb honger” betekent in verschillende werelddelen wat anders. De context van de organisatie heeft invloed wat jij als professional in en met de organisatie gaat doen In deze les kijken jullie naar verschillende organisaties om bekend te worden met de organisatorische context Organisatorische Context Om de context van een organisatie beter te begrijpen brengen we de volgende onderdelen in kaart: Missie Visie Strategie  Missie en Visie Missie Visie De missie beschrijft het bestaansrecht van de Gericht op de organisatie Gericht op de omgeving organisatie. Waar we voor staan Waar we voor gaan De visie is toekomstgericht Wie zijn we? Hoe gaan we met de en beschrijft in grote lijnen wereld om? hoe de organisatie de missie Identiteit, waarden Toekomst, droom gaat behalen. Vanuit een lang verleden Vanuit een verre toekomst In principe tijdloos Kan worden bijgesteld Opdracht: Missie en Visie Werk in tweetallen uit: Kies een organisatie uit en zoek daar de missie en visie van op. Gebruikt hiervoor verschillende bronnen (bijv. bedrijfswebsites, Google, ChatGPT, …) Maak één PowerPoint slide Twee groepen presenteren de missie en visie van de gekozen organisatie. LESOPDRACHT Waarom hebben organisaties een missie en een visie? Een missie en een visie zorgen voor een gemeenschappelijk beeld in een organisatie Een krachtige missie en visie werken inspirerend voor de medewerkers en kan helpen bij het nemen van besluiten Beide moeten regelmatig worden herijkt om de concurrentiepositie te bepalen en Deze foto van Onbekende auteur is gelicentieerd onder CC BY-SA te zorgen dat de organisatie relevant blijft.  Wat is strategie? 23 Strategie Door de missie en visie te vertalen in heldere, concrete doelen weet iedereen in de organisatie wat ze moeten doen. Strategie geeft in grote lijnen de route aan die een organisatie of onderdeel daarbinnen moet volgen om de doelen te bereiken. Visie, missie, doelen en strategie Om succesvol te zijn is het essentieel dat deze elementen in lijn met elkaar zijn! Bron: Mc Farlane, 2013 Er zijn 1001 mogelijke strategieën … Generieke concurrentiestrategie (Porter) Waardedisciplines Treacy & Wiersema Groeistrategieën van Ansoff Differentiatie- en integratiestrategieën Strategieën gerelateerd aan marktpositie Marktleider Marktuitdager Marktvolger … Welke strategie de juiste is, hangt volledig af van de situatie …  Strategie: waardedisciplines van Treacy & Wiersema Strategieën: hoe wil je als organisatie gezien worden door je klanten? Alle drie op basisniveau maar één waardediscipline springt eruit Product Leadership Technologische innovatie Superieur merkimago Snelle ontwikkeling (korte time-to-market) Customer Intimacy Hoge klanttevredenheid Optimale dienstverlening Integratie klantsystemen Operational Excellence Hoge betrouwbaarheid Beperkt assortiment Lage kosten (Total Cost of Ownership) Bij welke waardediscipline horen deze merken? Bij welke waardediscipline horen deze merken? Bij welke waardedisciplines horen deze merken? 34 Bij welke waardedisciplines horen deze merken? 2. Bedrijfsmodel  Een bedrijfsmodel beschrijft … … hoe een bedrijf waarde toevoegt (en daarmee geld verdient) Foto door Pixabay: https://www.pexels.com/nl-nl/foto/fan-van-geassorteerde-eurobankbiljetten-259100/ Business Model Canvas Een Business Model Canvas (BMC) is een instrument het bedrijfsmodel (wat een organisatie is/doet) in kaart te brengen. Een BMC is: Snel te maken en leidt vaak tot nieuwe inzichten Makkelijk om te begrijpen Door gezamenlijke prestatie, groot draagvlak Makkelijke plaat om over te vertellen Gezamenlijke taal Belangrijkste Kernactiviteiten Klantrelaties: partners: Wat zijn de Waarde- Op welke manier Klantsegmenten: Met welke partners belangrijkste proposities ziet of verwacht de De groepen De waarde- klanten die jij met werkt jouw activiteiten van klant graag het organisatie samen propositie is de contact met jouw jouw organisatie jouw organisatie? om dit reden waarom organisatie wilt bereiken bedrijfsmodel klanten voor jouw draaiend te organisatie kiezen. houden? (producten of Middelen: diensten) Kanalen: De belangrijkste Hoe middelen die nodig communiceer je zijn om dit (jouw waarde bedrijfsmodel propositie) aan levensvatbaarheid jouw klanten? te geven. Kostenstructuur: Inkomstenstromen: Elk klantsegment kan één of meer inkomstenstromen Wat is er financieel nodig om dit bedrijfsmodel genereren voor jouw organisatie. te realiseren? Bron: Steam Business Model (businessmodelanalyst.com) 3. Stakeholders Stakeholders “A stakeholder in an organization is any group or individual who can affect or is affected by the achievements of the organization’s objectives.“ R. Edward Freeman 1984 (Strategic Management p. 46) “Betrokken personen of partijen” Wie zijn de Stakeholder(s)? Opdrachtgever De opdrachtgever of de eigenaar van het product Klant Wie het product gaat kopen Gebruiker Wie het product/systeem gaat gebruiken Andere belanghebbenden (extern)? Verkoopkanalen Onderhoudspersoneel Vakbonden Overheden Maatschappij Deze foto van Onbekende auteur is gelicentieerd onder CC BY-SA Opdracht: Stakeholders Werk in tweetallen uit: Wie zijn de stakeholders van de HU? Twee groepen presenteren hun stakeholders aan de klas LESOPDRACHT Een product ontwikkelen? Stel: een organisatie wil een nieuw (software) product laten ontwikkelen De technische details en werkende software zijn belangrijk maar … Het is essentieel om (eerst) vast te stellen welk business probleem je ermee oplost… En voor wie je dat eigenlijk doet! Foto door cottonbro studio: https://www.pexels.com/nl-nl/foto/technolog techniek-gezichtsloos-computer-4709286/ Maar hoe vind je die stakeholders?  (Inclusieve) Stakeholderanalyse Met een stakeholderanalyse kunnen de IDENTIFY stakeholders van een bedrijf, project of product in kaart worden gebracht Doel: context in kaart brengen te bedenken hoe hiermee om te gaan Met een procesmatige aanpak kun je relevante stakeholders te vinden en ordenen: PRIORITZE A. Stakeholders identificeren B. Stakeholders prioriteren C. Stakeholderbelangen in kaart brengen Bron: https://husite.nl/open-ict/sdgs-bij-open-ict/sdg-toolbox/stakeholderanalyse/ A. Stakeholders identificeren Door onderzoek te doen naar: … 1. Wie zijn de beoogde gebruikers van het product? 2. Wie is/zijn de beoogde koper(s) van het product? 3. Wie kan het product gebruiken voor ongeplande of kwaadaardige doelstellingen (bijv. hackers, dieven,…)? 4. Wie maken het product (bijv. ontwerpers, ontwikkelaar, business analisten, testers)? 5. Wie beslissen over het maken van het product (bijv. product owner, managers)? 6. Wie moeten geïnformeerd worden over/betrokken worden bij het maken van het product (bijv. IT architect, andere ontwikkelteams, staf, investeerders)? 7. Wie zijn de leveranciers van middelen die nodig zijn om het product te maken? (bijv. hardware en software leveranciers) 8. Wie zijn stakeholders die het product niet willen of kunnen gebruiken (bijv. mensen die de technologie niet begrijpen of willen toepassen)? A. Stakeholders identificeren En neem ook de impact op de maatschappij mee: 9. Wie/wat kan nog meer worden geraakt door dit product die niet direct betrokken zijn (bijv. de buurt, het milieu, de lokale overheid, de vakbond etc.)? 10. Als het product in de toekomst (over 5, 10 of 50 jaar) grootschalig wordt gebruikt, wie/wat zijn dan de Deze foto van Onbekende auteur is gelicentieerd onder CC BY-NC stakeholders (bijv. toekomstige generaties, nationale overheid)? Opdracht: Stakeholders Werk in tweetallen uit: Stel: de HU wil een systeem ontwikkelen ter vervanging van Osiris Identificeer stakeholders op basis van de hiervoor gestelde vragen Twee groepen presenteren hun stakeholders aan de klas L E S O P D R AC H T  B. Stakeholder prioriteren Door belangrijke en minder stakeholders te groeperen, krijg je inzicht in wie belangrijk is en wie minder: Directe Indirecte Kwaadwillenden stakeholders stakeholders Personen die het Personen die het Personen die het product gaan product willen product niet gaan gebruiken misbruiken gebruiken, maar er Bijv. Student Bijv. Student die cijfers wel door worden wil manipuleren beïnvloed Bijv. management Een rol kan meerdere keren of in meerdere groepen voorkomen! B. Stakeholder prioriteren Deze rollen kunnen worden weergegeven in een ui-diagram: In het midden staan directe stakeholders In de 2e ring kwaadwillig/ ongewild gebruik In de 3e ring indirecte stakeholders C. Stakeholderbelangen Door per stakeholder de voor- en nadelen ten aanzien van het systeem te benoemen, worden de belangen zichtbaar. Stakeholder Impact Voordelen Nadelen Docent Hoog Automatische invoer van cijfers. Een nieuw systeem leren kennen. Hoe is de support geregeld? SLB’er Hoog Beter overzicht in studenten. Privacy issues t.a.v. studentgegevens Intuïtief design Student Hoog Eenvoudig en automatisch Privacy? inschrijven. Intuïtief design Student die probeert Hoog Het systeem kan onrechtmatige cijfers te manipuleren inlogpogingen bijhouden Management Middel Minder administratief werk voor Wordt de studentdata goed docenten gemigreerd. Data issues. … Opdracht: Stakeholders Werk in tweetallen uit: Prioriteer de eerder benoemde stakeholders: Deel in naar directe, indirecte, kwaadwillige stakeholders Maak een ui-diagram Bedenk welke belangen (voor- en/of nadelen) deze stakeholders hebben ten aanzien van het systeem Twee groepen presenteren hun analyse aan de klas L E S O P D R AC H T Wat is dan de Stakeholderanalyse? Voor jullie project kunnen jullie een Rapport schrijven? stakeholderanalyse uitvoeren. Neem daarin mee: Je schrijft een advies op opdracht van een bedrijf Beschrijf de missie, visie en strategie Voorblad met titel, naam en (Treacy & Wiersema) van Steam studentnummer Beschrijf een korte productvisie van wat het Inhoudsopgave product moet gaan doen Goede hoofdstukindeling Identificeer de stakeholders aan de hand Gebruik voor modellen een van de 10 vragen professionele tool Prioriteer de stakeholders in direct, indirect Bij ieder gebruikt model een korte en kwaadwillend. beschrijving / motivatie Maak een ui-diagram en breng de belangen (de voor- en nadelen) per stakeholder in kaart. Vragen