Stuvia Compleet: Alle Hoorcolleges Orthopedagogiek 2.2 (HHS) PDF

COMPLEET: alle hoorcolleges orthopedagogiek 2.2 (HHS) geschreven door indytherese www.stuvia.com Gedownload door: amykriek | [email protected] € 912 per jaa...

COMPLEET: alle hoorcolleges orthopedagogiek 2.2 (HHS) geschreven door indytherese www.stuvia.com Gedownload door: amykriek | [email protected] € 912 per jaar Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. extra verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen Pedagogiek: Onderwijs (Jaar 2, blok 2) Orthopedagogiek College aantekeningen + oefenvragen tentamen De Haagse Hogeschool, Pedagogiek 2023/2024 Indy Gedownload door: amykriek | [email protected] € 912 per jaar Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. extra verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen Inhoudsopgave Start college: Wat is orthopedagogiek?................................................. 3 Hoorcollege 1: Planmatig werken via de regulatieve cyclus................. 7 Hoorcollege 2: Plan, ingreep en evaluatie volgens de regulatieve cyclus..................................................................................................... 13 Hoorcollege 3: Doof en slechthorende & Blind en slechtziende jeugdigen.............................................................................................. 25 Hoorcollege 4: Jeugdigen met een licht, matig of ernstig verstandelijke beperking.............................................................................................. 34 Hoorcollege 5: Jeugdigen met leerstoornissen................................... 41 Hoorcollege 6: Jeugdigen met een spraak- en taalstoornis................ 50 Hoorcollege 7: Jeugdigen met een motorische beperking.................. 56 2 Gedownload door: amykriek | [email protected] € 912 per jaar Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. extra verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen Start college: Wat is orthopedagogiek? 11 november 2023 Lesdoelen 1. Je kunt uitleggen wat de discipline orthopedagogiek inhoudt e e 2. Je benoemt welke geschiedkundige ontwikkelingen in de 19 en 20 eeuw belangrijk zijn geweest voor het orthopedagogisch werkveld 3. Je kunt uitleggen met welke doelgroep en problematiek een orthopedagoog in het werkveld te maken heeft 4. Je kunt uitleggen hoe de discipline orthopedagogiek zich onderscheidt van aangrenzende disciplines, zoals pedagogiek en kinder- en jeugdpsychiatrie Programma Inleiding Orthopedagogiek: Wat is het eigenlijk? − A: Geschiedenis en wetenschap − B: In de praktijk Orthopedagogiek: Wat is het eigenlijk? Tentamen A. Geschiedenis en wetenschap Waar komt “orthopedagogiek” vandaan? Tentamen - Pedagogisch pessimisme (tot eind 18e eeuw): kinderen/volwassenen met een beperking hebben recht op medische zorg en opvang. Er was weinig hoop op ontwikkeling voor deze mensen - Paradigma verschuiving (eind 18e eeuw): manier van denken die in de hele maatschappij voelbaar is à pedagogisch optimisme Waar komt “orthopedagogiek” vandaan? Tentamen - Pedagogisch optimisme (vanaf eind 18e eeuw): mensen kregen hoop op verbetering bij mensen met een beperking. Mensen gingen daarnaar handelen - Heilpedagogik: genezingspedagogiek, iets wat te behalen/helen valt à oorsprong van de orthopedagogiek - m.n. 19e eeuw – organiseren zorg beperkte kinderen Na WO II: - Verdere ontwikkeling pedagogisch en psychologische modellen en methoden - Intrede term Orthopedagogiek - Emancipatorische bewegingen: men vond dat kinderen/volwassenen met een beperking erbij hoorden! Ze moeten integreren in de maatschappij. Mvr Bladergroen richtte LOM onderwijs op, voor kinderen met leer- en opvoedmoeilijkheden. Nu het SBO. 3 Gedownload door: amykriek | [email protected] € 912 per jaar Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. extra verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen Gedownload door: amykriek | [email protected] € 912 per jaar Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. extra verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen Orthopedagogiek – een verdeling Wetenschap Praktijk Hoe te omschrijven als wetenschap? Twee definities "Handelingsgerichte wetenschap die zich bezighoudt met bijzondere opvoeding" - Sprang (2019) "Orthopedagogiek richt zich op de beschrijving van de aard en de achtergronden van problemen bij het opvoeden met het oog op onderkenning, behandeling en preventie." - Nakken (1999) Theorie in orthopedagogiek Tentamen Drie typen theorievorming: 1. (Probleem)specifieketheorieën 2. Algemeenorthopedagogischetheorieën Kopstukken 3. Metatheoretischeorthopedagogiek Probleemspecifieke theorieën, voorbeelden = Gaat over een bepaald probleem en zegt iets over het ontstaan en oorzaak van dat probleem - Het gesloten gedrag van Lily (5 jaar) kan verklaard worden vanuit een taalontwikkelingsprobleem - Op individu gericht - Kinderen die te vroeg en/of te licht geboren worden hebben een hogere kans op psychosociale problemen (bron: NCJ) - Kinderen die opgroeien in armoede, lopen meer risico op problemen in hun ontwikkeling (bron: NJI) - Op groep kinderen gericht - Boosheid komt voort uit een niet-ingevulde behoefte (theorie van geweldloze communicatie) - Meer algemene theorie 4 Gedownload door: amykriek | [email protected] € 912 per jaar Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. extra verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen Algemeen orthopedagogische theorieën, voorbeeld = Zeggen iets over waar orthopedagogiek over gaat, wat het inhoudt en binnen welk spectrum het zich begeeft Voorbeeld 1 1. Deorthopedagogischevraagstelling = wat vraagt een kind middels zijn gedrag aan opvoeders? - "Geheel aan aanwijzingen dat gelezen wordt in het gedrag van een kind als participant in een stemmend opvoedproces, waarmee aangeduid wordt welke overaccentueringen moeten worden aangebracht om het betreffende kind weer optimale ontwikkelingskansen te schenken“ (Kok, 1985) VB: kind raakt in de war en wordt boos wanneer dagprogramma in de klas wordt omgegooid. Het kind heeft behoefte aan hulp bij veranderingen. Juf kan van tevoren aangeven dat er een verandering gaat plaatsvinden. Voorbeeld 2 2. Problematische opvoedingssituatie (POS) - “door de betrokkenen als nagenoeg perspectiefloos ervaren opvoedingssituatie, waarin men er zonder deskundige hulp van buitenaf - Niet in slaagt het geheel zodanig te veranderen dat het weer perspectiefbiedend wordt” (Ter Horst) VB: Donny zit elke maandag op de dagbehandeling. Dit is hulp van buitenaf. School en ouders konden niet meet met het gedrag van Donny omgaan. Metatheoretische orthopedagogiek, voorbeelden = De discussies en het debat wat gaande is in de orthopedagogiek Aard: Is het een aparte wetenschap? Als je het hierover hebt, heb je het over de metatheorie Object van studie: is dat het kind, de ouders, de opvoeding, waar hebben we het over? Verhouding theorie-praktijk: is de orthopedagogiek onderzoek en wetenschap of is het vooral het praktische? 5 Gedownload door: amykriek | [email protected] € 912 per jaar Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. extra verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen Conclusie deel A Orthopedagogiek: Wat is het eigenlijk? A. Geschiedenis en wetenschap e e Je benoemt welke geschiedkundige ontwikkelingen in de 19 en 20 eeuw belangrijk zijn geweest voor het orthopedagogisch werkveld. Je kunt uitleggen wat de discipline orthopedagogiek inhoudt (wetenschap en theorie) Orthopedagogiek: Wat is het eigenlijk? B. In de praktijk - Je kunt uitleggen wat de discipline orthopedagogiek inhoudt. - Praktijk - Je kunt uitleggen met welke doelgroep en problematiek een orthopedagoog in het werkveld te maken heeft. - Je kunt uitleggen hoe de discipline orthopedagogiek zich onderscheidt van aangrenzende disciplines, zoals pedagogiek en kinder- en jeugdpsychiatrie. Hoe te omschrijven in de praktijk? - “Methodisch handelen (agogie) gericht op opvoedingshulp in bijzondere situaties ten gevolge van (ernstige) ontwikkelings- en opvoedingsproblemen" - Sprang (2019) Verschil en overlap pedagogiek? - Orthopedagogiek verlengstuk en specialisatie van pedagogiek - Doel is gelijk, maar verschil in - Noodzaak: orthopedagogiek (gewenst: pedagogiek) - Inzet middelen (intensiever): speltherapie (spelbegeleiding: pedagogiek) VB: je begeleid een gezin waarbij een jongetje afwijkend gedrag vertoont. Niks lijkt te werken en je raadt een orthopedagoog aan. Het blijkt dat het jongetje autisme heeft. Verschil en overlap kinder- en jeugdpsychiatrie en psychologie? Psychologie of psychiatrie? Psychologie is kortdurend en minder intensief. Psychiatrie is vaak langdurig, behandelingen met soms medicatie. Verschil orthopedagogiek in focus: op opvoeding Rol andere disciplines: allemaal samenwerken Conclusie deel B Orthopedagogiek: Wat is het eigenlijk? 1. Je kunt uitleggen wat de discipline orthopedagogiek inhoudt (praktijk). 2. Je kunt uitleggen hoe de discipline orthopedagogiek zich onderscheidt van aangrenzende disciplines, zoals pedagogiek en kinder- en jeugdpsychiatrie. 3. Je kunt uitleggen met welke doelgroep en problematiek een orthopedagoog in het werkveld te maken heeft. 6 Gedownload door: amykriek | [email protected] € 912 per jaar Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. extra verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen Hoorcollege 1: Planmatig werken via de regulatieve cyclus 16 november 2023 Lesdoelen De student benoemt de fases van de regulatieve cyclus van Van Strien De student legt uit wat pedagogen doen tijdens de fase van de probleemstelling in de regulatieve cyclus De student beschrijft verschillende hypotheses om uiteindelijk tot een werkhypothese van een probleemsituatie te komen De student legt uit wat pedagogen doen tijdens de fase van de diagnose in de regulatieve cyclus: onderzoeken wat er aan de hand is adhv de werkhypothese De student legt uit wat het begrip diagnosticeren betekent binnen de orthopedagogiek: het probleem en samenhang bepalen tussen wat er allemaal speelt (DSM is hulpmiddel hierbij) Programma Deel 1: Regulatieve cyclus en fase 1 (probleemstelling) Deel 2: Fase 2 – diagnose Deel 1: regulatieve cyclus van Strien en fase 1 (probleemstelling) Tentamen Een wetenschappelijk grondmodel voor professioneel handelen. Een orthopedagogisch hulpmiddel (wordt op andere werkvlakken ook gebruikt, maar op andere manier) VB: Pedagoog kan er ook gebruikt van maken, maar stelt geen diagnose Doel cyclus: dat orthopedagoog alles goed onderbouwd, zorgvuldig besluiten neemt en daarmee uiteindelijk handelen kan vormgeven 5 fasen in een notendop 1. Probleemstelling à Wat is er aan de hand? Info verzamelen + Eerste reflexieve pauze: om hypothese te stellen 2. Diagnose à Onderzoeken, toetsen hypotheses, beschrijvingen diagnostisch beeld + Tweede reflexieve pauze: vertaling naar handelen 3. Plan à Doel + middelen, benodigdheden 4. Ingreep à Uitvoering (monitoring) 5. Evalueren à Opgelost? effectief en doelmatig? 7 Gedownload door: amykriek | [email protected] € 912 per jaar Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. extra verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen Rol van de HBO-pedagoog binnen deze fasen In de eerste drie fasen wordt de pedagoog betrokken om de info door te geven aan de orthopedagoog *Pedagoog is essentieel onderdeel in het traject * Orthopedagogen verzamelen informatie middels gesprekken om zo tot een hypothese te komen Casus Romeo Romeo (10 jaar) Gezin: gescheiden ouders, zusje (8 jaar) Problematisch agressief gedrag Aanmelding bij orthopedagoog POS (Problematische Opvoed Situatie): acuut hulp bieden, perspectiefloze situatie 8 Gedownload door: amykriek | [email protected] € 912 per jaar Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. extra verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen Fase 1: probleemstelling (de start) à traject richting diagnose Doel fase: oriënteren op hulpvraag & verzamelen info met als resultaat: hulpvraag aanscherpen Wat doen: Oriënteren op hulpvraag (wie, wat, waarom) Verzamelen informatie Wat is er aan de hand? Met wie? Waarom? Informatie verzamelen voor hulpvraag VB: Romeo vanaf peuterleeftijd driftbuien. Leeftijd belangrijk. Vroeger huiselijk geweld en Romeo heeft ADHD. Er kan sprake zijn van 3 verschillende hulpvragen Onderkennend: Is er sprake van…? à Aanwezigheid problematiek of label? Verklarend: Hoe komt het dat…? Wat versterkt? à Buiten het label om kijken wat versterkend is in deze situatie VB: hoe komt het dat Romeo zulke heftige agressie laat zien? Indicerend: Wat is er nodig om? VB: wat is er nodig om de agressie problemen van Romeo te verminderen * Soms sprake van alle 3, soms 2 de nadruk. Dit helpt om hulpvraag te stellen *Bij dyslexieverklaring alleen de onderkennende vraag beantwoorden Eerste reflexieve pauze Opstellen hypotheses o Hypothese = bewering over aard/ernst problematiek, beïnvloedende factoren en gevolgen hiervan (Oorzaak à gevolg). Hypothese is een korte zin o Opletten dat je geen tunnelvisie krijgt. o Hierom doe je aan differentiaal diagnostiek Vanuit verschillende invalshoeken (= differentiaal diagnostiek = opstellen verschillende hypotheses) o Hulpmiddel: Dordts Strategisch Model Resultaat uit reflexieve pauze: werkhypothese (kleine hypotheses op verhalende manier beschrijven, gebaseerd op feiten, maar je mag linkjes leggen) o Alle factoren in beeld brengen à Inschatting van de aard/ernst van de problemen (van het kind), mogelijke oorzaken en factoren die de problemen in stand houden o Werkhypothese is niet vastgesteld, hier ga je vanuit als je je onderzoek in gaat zetten. Op basis hiervan ga je werken. o Verschillen met hypothese: werkhypothese is langer, meer verhalend en combineert verschillende oorzaken en beïnvloedende factoren In de werkhypothese verweef je de meest waarschijnlijke hypotheses met elkaar (je begint bij de hoofdoorzaak, obv de eerste bevindingen, om vervolgens instandhoudende en/of versterkende factoren aan te geven) om dit vervolgens te kunnen gebruiken voor jouw onderzoek 9 Gedownload door: amykriek | [email protected] € 912 per jaar Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. extra verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen Werkhypothese Romeo Doordat bij Romeo sprake is van erfelijke ADHD, heeft hij o.a. moeite het beheersen van zijn impulsen. Dit zorgt ervoor dat hij ook zijn boosheid moeilijk kan beheersen en snel heftig reageert op irritaties. De scheiding van ouders is moeizaam verlopen en met veel spanningen. Romeo reageert op deze spanningen met onrust en het nog moeilijker beheersen van impulsen. Ook overvraging op school speelt hier mogelijk een rol in. Gevolg is dat hij regelmatig woede-uitbarstingen heeft waarmee hij zichzelf en anderen in onveiligheid brengt. Fase 2: diagnose De orthopedagoog toetst de werkhypothese Daarna onderzoek à door onderzoek vastgesteld, werkhypothese ontkracht of bevestigd Oorzaak van probleem achterhalen en vervolg bepalen Resultaat: Integratief diagnostisch beeld (“Diagnose”) - Vooroordelen van diagnosticeren: passende hulp & behandeling, duidelijkheid en begrip, betere communicatie, inzicht, medicatie, verklaring, antwoorden DSM 5 Tentamen Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders = classificatiesysteem: methodiek om symptomen te rangschikken naar categorieën - Handboek voor vaststellen stoornissen → DSM hou je bij je tijdens diagnose stellen - Kritiek / nuancering DSM: het is geen wiskunde, het is nooit helemaal objectief en conclusie kan verschillen per arts - Namen (+ codes) en criteria: codes om internationaal samen te werken - DSM 5 → sinds 2014 - Laatste visie van tekst à 2022 Voorbeeld: https://adhdcentraal.nl/over-adhd/dsm/ DSM is opgebouwd uit 3 secties: 1. Uitleg indeling DSM 2. Beschrijving van stoornissen, verdeeld in 20 categorieën 3. Nog nader te onderzoeken classificaties 10 Gedownload door: amykriek | [email protected] € 912 per jaar Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. extra verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen Diagnose of classificatie? Classificatie: naam stoornis VB: autisme, angststoornis, ADHD Diagnose: beschrijvend beeld, laat meer het kind zien ipv alleen classificatie VB: uniek voor de persoon die je onderzoekt. Vertel je alles wat erom heen speelt naar aanleiding van onderzoek Volgende stap- onderzoek (Werk)hypothese (uit: 1e reflexieve pauze probleemstelling) bepaalt onderzoeksmiddelen Hoe ziet zo’n onderzoek eruit naar diagnose? o Grote variatie o VB van onderzoeken: intelligentietests, persoonlijkheidsvragenlijsten, gestandaardiseerd interview, etc o Keuze van onderzoek op basis van hypotheses geen antwoord? nog een keer onderzoek. Maar je begint nooit op 0 want je hebt al info. Onderzoek Romeo VB: gezinsvragenlijst, IQ-test, in klas kijken, verleden ontwikkeling onderzoeken. Drie soorten diagnoses (link hulpvragen) Antwoord geven op vragen 1. Onderkennend (Is er sprake van…?): Er is wel/niet sprake van X 2. Verklarend (Hoe komt het dat?): Dit is de reden/zijn de redenen waarom dit aan de hand is. 3. Indicerend (Wat is er nodig?): Dit is nu nodig Diagnose Romeo (=Integratief Diagnostisch Beeld) In kleur Romeo laat vanaf de peutertijd driftbuien en agressie zien richting andere kinderen en materialen. Omdat er verschillende familieleden zijn bij wie ADHD is vastgesteld, is mogelijk dat dit bij Romeo ook het geval kan zijn (waardoor hij moeite heeft zijn woede-impulsen te beheersen). Echter, op dit moment is dit niet met zekerheid vast te stellen, omdat er sprake is van een onrustige thuissituatie. Ouders zijn gescheiden en de communicatie verloopt zeer moeizaam. Romeo is gevoelig voor deze negatieve sfeer en reageert dit af middels boosheid en agressie. Dit gedrag wordt versterkt door de frustratie die Romeo voelt t.o.v. zijn schoolprestaties (hij wil graag piloot worden, daar is havo voor nodig, maar hij presteert momenteel niet op dat niveau). Het is daarom belangrijk om allereerst te werken aan het structureren en kalmeren van de thuissituatie middels gezinsbegeleiding en te bekijken welk effect dit heeft. Vervolgens kan bepaald worden of gericht onderzoek naar ADHD alsnog nodig/wenselijk is. Ter vergelijking – Dit was de werkhypothese: Doordat bij Romeo sprake is van erfelijke ADHD, heeft hij o.a. moeite het beheersen van zijn impulsen. Dit zorgt ervoor dat hij ook zijn boosheid moeilijk kan beheersen en snel heftig reageert op irritaties. De scheiding van ouders is moeizaam verlopen en met veel spanningen. Romeo reageert op deze spanningen met onrust en het nog moeilijker beheersen van impulsen. Gevolg is dat hij regelmatig woede-uitbarstingen heeft waarmee hij zichzelf en anderen in onveiligheid brengt. 11 Gedownload door: amykriek | [email protected] € 912 per jaar Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. extra verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen Tweede reflexieve pauze Doel – middelrelaties? à Nadenken over richting doelen en middelen die passen Motivatie, wat willen ouders/kind, etc 12 Gedownload door: amykriek | [email protected] € 912 per jaar Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. extra verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen Hoorcollege 2: Plan, ingreep en evaluatie volgens de regulatieve cyclus 23 november 2023 Lesdoelen Deel 1 1. Je legt uit wat pedagogen doen tijdens de fase van het plan in de regulatieve cyclus. 2. Je beschrijft het belang van samen met betrokkenen doelen formuleren binnen complexe opvoedingssituaties. Deel 2 3. Je legt het verschil uit tussen evidence-based en practice-based werken binnen het (ortho)pedagogisch werkveld. Deel 3 4. Je legt uit wat pedagogen doen tijdens de fase van de ingreep en evaluatie in de regulatieve cyclus. Programma - Inleiding en terugblik - Deel 1: Plan - Deel 2: Evidence-based – vervolg - Deel 3 (mini): Ingreep en evaluatie Terugblikkende vraag, hc 1 Liam (8 jaar) is zeer verlegen en heeft moeite contact te maken met andere kinderen. Uit de anamnese blijkt dat hier een genetische component aan ten grondslag ligt (ouders waren beiden ook verlegen in hun jeugd). Het moeilijk contact maken wordt versterkt doordat Liam op zijn vorige school (t/m groep 4) is gepest. De sfeer binnen de klas waarin hij zat was zeer negatief en dit heeft impact op hem gehad. Belangrijk is daarom dat Met Liam allereerst wordt gewerkt aan een zijn zelfvertrouwen en vervolgens aan het maken van contact met andere kinderen. Bovenstaande beschrijft de orthopedagoog als conclusie aan het eind van een diagnostisch onderzoek. Deze beschrijving/conclusie noem je: I. Een diagnose: beschrijvend beeld II. Een classificatie: de naam III. Een diagnose met een classificatie 13 Gedownload door: amykriek | [email protected] € 912 per jaar Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. extra verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen Regulatieve cyclus- in een notendop Probleemstelling: Oriëntatie hulpvraag Verzamelen informatie Eerste reflexieve pauze: Hypotheses stellen Diagnose: Onderzoek Toetsen hypotheses Beschrijven diagnostisch beeld Tweede reflexieve pauze: vertaling naar handelen Plan (HC 3) Doel + middelen Benodigdheden voor verbetering Ingreep (HC 3) Uitvoering -> monitoring Evaluatie (HC 3) Opgelost? Effectief en doelmatig? Deel 1: (Diagnose 2e reflex, pauze en) Plan Tentamen 1. Je legt uit wat (ortho)pedagogen doen tijdens de fase van het plan in de regulatieve cyclus. 2. Je beschrijft het belang van samen met betrokkenen doelen formuleren binnen complexe opvoedingssituaties. Diagnose Romeo (zie ook HC 1) Romeo laat vanaf de peutertijd driftbuien en agressie zien richting andere kinderen en materialen. Omdat er verschillende familieleden zijn bij wie ADHD is vastgesteld, is mogelijk dat dit bij Romeo ook het geval kan zijn (waardoor hij moeite heeft zijn woede-impulsen te beheersen). Echter, op dit moment is dit niet met zekerheid vast te stellen, omdat er sprake is van een onrustige thuissituatie. Ouders zijn gescheiden en de communicatie verloopt zeer moeizaam. Romeo is gevoelig voor deze negatieve sfeer en reageert dit af middels boosheid en agressie. Dit gedrag wordt versterkt door de frustratie die Romeo voelt t.o.v. zijn schoolprestaties (hij wil graag piloot worden, daar is havo voor nodig, maar hij presteert momenteel niet op dat niveau). Het is daarom belangrijk om allereerst te werken aan het structureren en kalmeren van de thuissituatie middels gezinsbegeleiding en te bekijken welk effect dit heeft. Vervolgens kan bepaald worden of gericht onderzoek naar ADHD alsnog nodig/wenselijk is. 14 Gedownload door: amykriek | [email protected] € 912 per jaar Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. extra verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen Diagnose- Tweede reflectieve pauze Tentamen Doel- Middelrelaties? - Welke richting moeten de doelen opgaan? Wat voor middelen kunnen worden ingezet? Motivatie, wat willen ouders/kind, etc? - Hoe gemotiveerd zijn deze mensen? Soms zoeken ze zelf hulp en soms niet Uit de diagnose van Romeo: “Het is daarom belangrijk om allereerst te werken aan het structureren en kalmeren van de thuissituatie en te bekijken welk effect dit heeft. Vervolgens kan bepaald worden of gericht onderzoek naar ADHD alsnog nodig/wenselijk is.” à In de indicerende diagnose vind je de eerste aanknopingspunten voor je plan 15 Gedownload door: amykriek | [email protected] € 912 per jaar Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. extra verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen Fase 3: Plan Tentamen Plan van Aanpak met vaste punten, IJzendoorn & De Ruyter, 1997): Onderzoeksgegevens: beschrijvende diagnose (samenvatting van wat tot nu toe gebeurd is), gegevens cliënt etc Einddoelen (kort en lang): zonder doelen geen plan. Korte- en lange termijndoelen formuleren. Het behalen van de korte termijn doelen zal leiden tot het behalen van de lange termijndoelen Methoden à hoe?: combinatie van verschillende methodes vormen het plan VB: methode of eerst een oriënterend gesprek met ouders Fasering en planning: wat gaan we wanneer doen? Wanneer moet iets bereikt zijn en wat is realistisch? Geduld is belangrijk. Maak de stappen niet te groot Rol en functie hulpverleners: namen van functies van hulpverleners Melden overleg: Naar wie ga je wanneer? Wanneer weer samenzitten? Betrokkenheid overige gezinsleden: hoe betrekken we andere gezinsleden? Wat is er voor hen nodig? 16 Gedownload door: amykriek | [email protected] € 912 per jaar Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. extra verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen Doelen opstellen? Tentamen SMART- waar staat het voor? - Smart (specifiek, meetbaar, acceptabel, realistisch, tijdgebonden - Moet voor een middel zijn, niet een doel op zich Rekening houden met het opstellen van doelen Algemeen Taalgebruik: gebruiken de mensen voor je dezelfde taal? Geen moeilijke woorden gebruiken. Hun woorden gebruiken en niet die van jou Consensus en transparant: duidelijk (geen verborgen agenda’s), samenspraak VB: moeder van Romeo belde hulpverlener om vaders rug om Prioriteiten stellen: bepalen de volgorde van de doelen VB: thuissituatie van Romeo Motivatie: waarop je je doelen kan checken. Willen mensen aan deze doelen werken? Punten bij zwaardere hulp - Maatschappelijke doelen?: In hoeverre is dit nodig? Houdt rekening met de maatschappij VB: jongen is drugs aan het dealen op school. Er moet iets met zijn verslaving, maar ook de veiligheid van andere leerlingen gedaan worden - Onderhandelbaar?: over sommige doelen moeten niet onderhandelt worden, bijvoorbeeld over de veiligheid van een kind VB: kind is wegens misbruik uit huis geplaatst en word terug geplaats in huis - Meerdere belangen?: waar heb je op dat moment mee te maken? Belangen van ouders kunnen verschillen? VB: ouders met een verstandelijke beperking willen voor hun eigen kind zorgen. Dit wordt afgewogen tegen het belang en de veiligheid van het kind Met kritische blik: wat kan er beter? Zijn de doelen realistisch? 17 Gedownload door: amykriek | [email protected] € 912 per jaar Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. extra verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen Hulpmiddel: Goal Attainment Scaling GAS - Tentamen - Methode voor doelformulering en evaluatie - 0 = doel precies zoals bedacht Doel Romeo: het contact tussen vader en moeder verloopt rustig in het bijzijn van kinderen Nut van GAS Inzicht voor de client, evalueren doelen Helpt bij afstemming → hebben we het over hetzelfde Doelen concreet en worden niet onduidelijk Conclusie deel 1 Wat weten we tot nu toe over de fase ‘plan’? Je legt uit wat (ortho)pedagogen doen tijdens de fase van het plan in de regulatieve cyclus. - Samen met ouders kijken naar doelen. Op juiste manier zodat iedereen met het plan aan de slag kan Je beschrijft het belang van samen met betrokkenen doelen formuleren binnen complexe opvoedingssituaties 18 Gedownload door: amykriek | [email protected] € 912 per jaar Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. extra verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen Deel 2: Evidence-Based-practice Je legt het verschil uit tussen evidence-based en practice-based werken binnen het (ortho)pedagogisch werkveld. Is die interventie/methode wel effectief? Hoe kom je dit te weten? - Bron van info: NJI Effectieve interventie- voorbeeld Triple P à Positief pedagogisch programma (NJI) - Ouders wordt geleerd om op een positieve manier te begrenzen etc - Aangeven wat wel goed gaat ipv wat niet - In eigen thuissituatie beoordeeld worden op hoe je iets doet; kinderen gedragen zich zoals ze zich normaal zouden gedragen Evidence-Bases-Practice (EBP) NJI: “Onder evidence-based practice (EBP) verstaan we de gewetensvolle, expliciete en oordeelkundige integratie van drie zorgvuldig te onderscheiden kennisbronnen met als doel de beste beslissingen te nemen voor individuele patiënten, cliënten of burgers.” Gaat om het integreren van drie kennisbronnen: - Wetenschappelijk onderzoek: training die gebruikt wordt - Eigen ervaring: wat weet ik van tripple P? Mijn ervaring helpen mij beslissen of de methode haalbaar is - Praktijkkennis/ wie cliënt is: vinden de mensen het fijn? Past het bij het gezin? = evidence based werken 19 Gedownload door: amykriek | [email protected] € 912 per jaar Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. extra verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen Practice-Based-Evidence Ervaringskennis → systematisch onderzoek: Ø Praktijk centraal i.p.v. wetenschap (EBP) Ø Voorbeeld: Signs of Safety (kinderen in onveilige situatie), praktische methodiek (huizen tekening) - Je begint niet met de wetenschap zoals bij evidence-based practice (EBP), maar in de praktijk - De methode is bedacht door mensen in het werkveld - Beginnen bij de praktijk en vervolgens naar de wetenschap om de bevestiging te krijgen of het werkt En zoals zo vaak… - Het een kan niet zonder de ander; wisselwerking tussen PBE en EBP Evidence-beest? à Artikel Hoopman (2017) Kritiek: - Te theoretisch - Te algemeen: elk kind is anders 20 Gedownload door: amykriek | [email protected] € 912 per jaar Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. extra verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen De drie beesten Tentamen 1. Het beest van de effectiviteit Te veel nadruk op reductie probleemgedrag → geen oog voor hoe het gaat met client alleen gefocust of probleemgedrag weg is en niet gekeken naar hoe het met de client gaat na interventie. 2. Het beest van de beperkte reflectie Te weinig aandacht of de normen en waarden van interventies overeenkomen met die van het gezin. VB: het idee wat assertief gedrag is te weinig aandacht voor veranderende context: tijdens interventie niet kijken naar levensomstandigheden die plaatsvonden. Alleen kijken of interventie effect had en niet naar factoren binnen gezin die veranderden. Wellicht concludeer je dat de training niet heeft gewerkt zonder te kijken naar context thuis 3. Het beest van de beperkte bewegingsruimte Bij kiezen van training uit NJI kan het zijn dat je als hulpverlener weinig ruimte hebt om naar de individuele cliënt te kijken en de interventie erop aan te passen te weinig ruimte voor maatwerk & hulpverlener. Hopman wil je mening aanscherpen over EBP en heeft ook oplossingen. Reflectie als aanvulling op EBP: Beschrijven normen/waarden en idealen van methodieken In de praktijk: Het gesprek → praat over hoe je het kan aanpassen met ouders als het niet aansluit Tijdens interventie: focus gezonde ontwikkeling (kijk naar het hele plaatje) & leren herkennen o Te weinig aandacht voor: Ø Normen en waarden: van een interventie en een gezin, macht dit? Ø Veranderende context: ligt het aan de interventie of is er meer veranderd aan de situatie? VB: oma is zich gaan bemoeien met de situatie Oplossing? - Blijf reflecteren (de Winter), past dit echt? Moet ik iets aanpassen? Blijf praten en zelf nadenken. Conclusie deel 2 Wat we nu weten over EBP en PBE Je legt het verschil uit tussen evidence-based en practice-based werken binnen het (ortho)pedagogisch werkveld. 21 Gedownload door: amykriek | [email protected] € 912 per jaar Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. extra verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen Deel 3: Ingreep en evaluatie Tentamen 3. Je legt uit wat (ortho)pedagogen doen tijdens de fase van de ingreep en evaluatie in de regulatieve cyclus Fase 4: Ingreep Kenmerkt zich door: Uitvoering plan Observeren, rapporteren, registreren Tussentijds evalueren en bijstellen Rol Pedagoog? Uitvoerder: gezinscoach Rol Orthopedagoog? Coördineren à Samenwerking werkt goed Valkuil: afstand-nabijheid Als pedagoog balanceren tussen distantie en betrokkenheid Balanceren d.m.v. emotionele intelligentie Bewust van eigen gevoelens Inlevingsvermogen Communicatie over gevoel → gelijk zeggen wat je voelt en eerlijkheid Emotionele schade repareren, fouten toegeven Emotionele intelligentie → kan je op verschillende manieren inzetten door samenbrengen vaardigheden om het weer op goede banen te leiden Fase 5: Evaluatie (regulatieve cyclus) Kenmerkt zich door: Doorlopendheid Focus op: effect op cliënt en eigen handelen à taakalliantie en persoonlijke alliantie evalueren. Waar zitten we nu? Hulpmiddel: GAS (?) Conclusie deel 3 Wat weten we nu over de fases ‘ingreep’ en ‘evaluatie’? Je legt uit wat orthopedagogen doen tijdens de fase van de ingreep en evaluatie in de regulatieve cyclus. o Ingreep: Uitvoeren plan o Evalueren: effect op cliënt + eigen handelen o Doorlopende evaluatie 22 Gedownload door: amykriek | [email protected] € 912 per jaar Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. extra verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen Tentamen, oefenvragen Het Dordts strategisch model is A. Een format waarmee je een hulpverleningsplan maakt B. Een methode om zo gevarieerd mogelijk doelen op te stellen C. Een hulpmiddel om tot verschillende hypotheses te komen ß in 1e reflexieve pauze Wat is een correct voorbeeld van wat de orthopedagogiek doet tijdens de eerste reflexieve pauze van de regulatieve cyclus? A. De orthopedagogiek voert een intakegesprek met de ouders van Otis (4 jr) nav gedragsproblemen B. De orthopedagoog denkt over welke doelen en intervensies passend zijn bij de forse en langdurige zindelijkheidsproblematiek van Pjotr (10 jr) C. De orthopedagoog stelt hypotheses op over het ontstaan en voortbestaan van het probleemgedrag van Katja (12 jr) ß Welke omschrijving past het beste bij het begrip differentiaal diagnostiek? A. Dit betekent dat er onderzoek wordt gedaan naar één specifieke stoornis als adhd B. Dit betekent dat er tijdens het onderzoek wordt gekeken naar alle mogelijke hypotheses ß C. Dit betekent dat er onderzoek wordt gedaan door een gekwalificeerde professional zoals een orthopedagoog In het artikel van Hopman wordt kritiek geuit op het evidence-based werken. Een vb van deze kritiek is ‘het beest van de beperkte reflectie’. Wat bedoelt Hopman hiermee? A. Er is te weinig aandacht voor nadenken over de mate waarin normen en waarde van hulpverlening aansluit bij de normen en waarden van het gezin ß B. Er wordt teveel gefocust op afname van het specifieke probleemgedrag en te weinig gekeken wordt hoe het daarbuiten met de cliënt gaat C. Er wordt teveel aandacht gegeven aan richtlijnen en protocollen, waardoor er te weinig ruimte overblijft voor de hulpverlener Wat is een goed voorbeeld van een ontwikkeling die bepalend is geweest voor het ontstaan e voortbestaan van de orthopedagogiek na WOII? A. De verschuiving van pedagogisch pessimisme naar pedagogisch optimisme B. Het ontstaan van blinden- en doveninstituten C. De toenemende aandacht voor de integratiemogelijkheden van mensen met een beperking ß Welke van onderstaande stellingen over het opstellen van doelen klopt? A. Korte termijndoelen mogen nooit langer dan twee weken duren B. Concrete aanknopingspunten voor het opstellen van doelen vind je met name in de indicerende diagnose ß C. Evidence practice (EBC) is een hulpmiddel om doelen op te stellen binnen een complexe gezinssituatie Welk van onderstaande handelingen van de orthopedagoog, past bij de tweede reflexieve pauze van de regulatieve cyclus? a) Hanno (15 jaar) heeft zojuist gehoord dat hij ADHD heeft en orthopedagoog Marius checkt bij hem hoe gemotiveerd hij is om hiervoor behandeling/begeleiding te krijgen ß b) Orthopedagoog Busra denkt stelt hypotheses op over het probleemgedrag van Leroy (7 jaar) en ziet aanwijzingen voor ADHD bij hem. c) Orthopedagoog Hannah bekijkt met ouders en Linda (13 jaar) hoe het hulpverleningstraject is verlopen en wat het vervolg zal zijn hierop. 23 Gedownload door: amykriek | [email protected] € 912 per jaar Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. extra verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen Hanno (15 jaar) heeft zojuist gehoord dat hij ADHD heeft en orthopedagoog Marius checkt bij hem hoe gemotiveerd hij is om hiervoor behandeling/begeleiding te krijgen. Welke methodiek is specifiek bedoeld voor het evalueren van doelstellingen binnen de hulpverlening? A. Het Dordts Strategisch Model B. Goal Attainment Scailing ß C. Evidence-based-practice 24 Gedownload door: amykriek | [email protected] € 912 per jaar Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. extra verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen Hoorcollege 3: Doof en slechthorende & Blind en slechtziende jeugdigen 30 november 2023 Lesdoelen De student beschrijft de criteria van doofheid & slechthorendheid en blindheid & slechtziendheid. De student beschrijft welke gevolgen deze auditieve en visuele beperkingen kunnen hebben op de ontwikkeling van een jeugdige en het opvoedproces van ouders. De student beschrijft welke factoren ten grondslag kunnen liggen aan de ontwikkeling van deze auditieve en visuele beperkingen De student onderbouwt welke interventies ingezet worden bij deze auditieve en visuele beperkingen en stemt deze af met betrokkenen Programma Inleiding Deel 1: Doven en slechthorende jeugdigen Deel 2: Blinde en slechtziende jeugdigen Deel 1: doofheid & slechthorendheid Tentamen Van slechthorend tot doof Auditive beperking Verlies van: 0-20 decibel = normaal gehoor 20-40 decibel = licht gehoorverlies – = vanaf 20 db: slechthorend 40-60 decibel = matig gehoorverlies 60-90 decibel = ernstig gehoorverlies > 90 decibel = zeer ernstig gehoorverlies/ = vanaf 90 db: doofheid, betekent niet dat ze niks horen 25 Gedownload door: amykriek | [email protected] € 912 per jaar Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. extra verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen Cochleair Implantaat (CI) Jongetjes met CI - Zeer bepalend qua mate van SH = CI → apparaatje in je hoofd voor jeugdigen - CI krijg je niet zomaar, heeft te maken met het slakkenhuis - 80% van de prelinguale dove / SH kinderen tot 8 jaar hebben een CI - Prelinguaal: voordat de taal is ontwikkeld, aangeboren doofheid of voor hun 3e levensjaar doof zijn - Een CI lost gehoorverlies niet op, maar zet geluiden om in elektrische signalen. het implantaat heeft deze signalen door aan de gehoorzenuw → zo toch nog horen met CI - Als kind doof wordt geboren, zal kind ondersteuning nodig hebben om geluiden te leren interpreteren Oorzaken doofheid en SH Muziek, leeftijd, hersenletsel, infectie tijdens zwangerschap, hersenvliesontsteking, erfelijkheid, ongeluk, omgevingslawaai Realiseer je dat de oorzaak gevolgen kan hebben. 2 belangrijke punten: Gevolgen 1. Leeftijd van gehoorverlies? → latere leeftijd: mentaal grotere klap, rouw 2. Is het prelinguaal ontstaan (voordat kind kon praten SH)? → invloed op spraak en taalontwikkeling. SH kan leiden tot grote misverstanden omdat zij intonaties niet kunnen afleiden & geen zin hebben in sociale gebeurtenissen door gevoel van buitensluiten. Veel beperkingen en impact & invloed op sociale leven. Wat ben je liever…..? (Als je móest kiezen!) Doofheid is moeilijker voor te stellen dan blindheid. Mensen kiezen liever voor doofheid blijkt uit een onderzoek. Ben je doof of Doof? Verschil: zie je doofheid als handicap of niet? - Twee soorten doof: kleine of grote letter D - Zegt niks over de mate van doofheid - Met hoofdletter D: trots zijn op doofheid en deel uitmaken van een dovencultuur, variatie binnen de maatschappij, lid van dovengemeenschap VB: “Ik ben lid doof met hoofdletter D.”. - Doof met kleine letter d: zien zich meer als individu Dovencultuur Niet gehandicapt, maar vormen een taalgemeenschap volwaardig lid van gemeenschap 13 oktober 2020: Nederlandse gebarentaal officieel erkend. Gevolg: bijv. extra geld voor tolken Zij hebben ook normen en waarden: bijv. hoe spreek je doven aan 26 Gedownload door: amykriek | [email protected] € 912 per jaar Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. extra verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen Voor ouders Wel of geen CI?: meestal wel, dovengemeenschap bang dat NGT verdwijnt. Hierdoor doof met hoofdletter D NGT meteen aanleren?: wordt niet altijd gedaan. Dovengemeenschap wil juist wel hun erkende taal aanleren Onderwijs aan dove en SH kinderen Drie vormen: 1. Regulier mét ambulante begeleiding vanuit speciaal onderwijs 2. Twee tussenvormen: 1. Medium-settings: regulier, maar meer gespecialiseerd in SH/doof en dus ook relatief veel kinderen met die beperking hebben 2. School-in-school: hele klas SH/doof in regulier onderwijs die opgezet is door kentalis met een gespecialiseerde leerkracht 3. Cluster 2 – Speciaal onderwijs: school helemaal georganiseerd voor SH/doof, afhankelijk van meerdere beperkingen, zoals: gedragsstoornis, autisme, adhd etc à De kinderen moeten zoveel mogelijk mee kunnen doen met regulier onderwijs Aandachtspunten Cognitief Spraak-/taalontwikkeling: wat je hoort is van invloed op je taal en de mate van invloed van spraak Sociaal-emotioneel Sociale vaardigheden Zelfvertrouwen en weerbaarheid: is het kind de enige? Let op dat het kind niet wordt gepest Puberteit: identiteitsvorming: uitzondering of onderdeel van dovengemeenschap? Opvoedingsaccenten Voor ouders en medeopvoeders Hooropvoeding: kinderen die doof zijn hebben een stukje restgehoor. Bespreek en zet expertise in hoe je dit restgehoor zo goed als mogelijk kan benutten VB: luisteren naar verkeer en dit koppelen naar visueel gebied Acceptatie − Nadruk in puberteit: goed monitoren en vroegtijdig bij zijn als het niet goed gaat − Laat jeugdige zo veel mogelijk zelf ontdekken wat voor hen werkt! Communicatie − Taal?: bespreek met ouders welke taal word aangeleerd VB: Nederlandse taal of NGT − Visualiseren: zichtbaarheid in de klas − Prikkelreductie: waar wordt het kind in de klas geplaatst? VB: vooraan de klas, weinig licht etc 27 Gedownload door: amykriek | [email protected] € 912 per jaar Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. extra verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen Interventies en behandeling Aanpak, methode en behandeling: via gespecialiseerde organisatie zoals Kentalis en GGZ Multidisciplinair (via Kentalis bijv.): inzetten of mee sparren − Audiologisch centrum: piepjes test − Vroegbehandeling: wat is er nodig voor dit kind? Wie moeten we inzetten? − Gezinsbegeleiding: hoe ga je hiermee om? Hoe maak je ouders veerkrachtig? Welk onderwijs past bij het kind? Regulier? − (Intensieve) behandeling: als al het voorgaande allemaal niet heeft gewerkt, ga je over naar intensieve behandeling. Hier heb je vaak te maken met forse gedragsproblemen. Je kan therapie inzetten Rol (ortho)pedagoog? Werkzaam binnen bijvoorbeeld: Kentalis of Gespecialiseerde GGZ. Doet: Onderzoek en behandeling. Houdt rekening met: SH / doofheid Let op! Doofheid/SH & blindheid niet in DSM opgenomen → want het is een medische/lichamelijke beperking. Maar handicap heeft wel specifieke plek in ons onderwijssysteem & de samenleving. In de DSM staan de psychische problematiek beschreven. Er bestaan wel psychische stoornissen waar blindheid een criteria is Deel 2: Blind & slechtziendheid Tentamen Blindheid Blindheid komt voor in veel vormen, houd hier rekening mee Blindheid is de afgelopen jaren afgenomen door mogelijke operaties 5000 mensen blind (