MVO Les 11: Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen PDF

Les 11 : maatschappelijk verantwoord ondernemen 1. Verantwoord ondernemen? ----------------------- 1. ### De drie p's van verantwoord ondernemen People: effect op mens en maatschappij Planet: effect op klimaat en omgeving Profit (prosperity): goederen en diensten voortbrengen met meer...

Les 11 : maatschappelijk verantwoord ondernemen 1. Verantwoord ondernemen? ----------------------- 1. ### De drie p's van verantwoord ondernemen People: effect op mens en maatschappij Planet: effect op klimaat en omgeving Profit (prosperity): goederen en diensten voortbrengen met meerwaarde Welke P krijgt het meeste aandacht of weegt het meeste door?  - Profit of prosperity? Waar ligt het verschil? - Politics: Onderneming staat niet los van "politiek" Aan welke soort maatschappij en wereld wil een onderneming bijdragen? 2. Waarde gedreven ondernemen -------------------------- 2. ### Triodos bank - - Doel: investeren in maatschappelijke impact en mensen die maatschappelijke meerwaarde willen creëren - Keuze voor duidelijke criteria en vereisten bij investering - "Geen geld verdienen aan geld" - Transparantie als centrale waarde - Certificaathouder kan niet meer dan 7,5% van aandelenkapitaal in bezit hebben - Grootste Loonverschil 1 op 10 (verschil tussen hoogste en laagste loon) - Bonus van maximum 8% loon (eerder een uitzondering) - Vergelijk: In 2020 lag het vaste salaris van de CEO van BNP Paribas 27 keer hoger dan de mediaan van het salaris in de bank. Daar kunnen nog bonussen bovenop komen die bij BNP Paribas tot 200% van het vaste loon kunnen gaan. Mocht de CEO zo'n volledige bonus krijgen, is hun loon dus 81 keer hoger dan de mediaan in de bank. (Fairfin) 3. ### Wonky food - Maakt groenten dips met "geredde groenten" - Kleine startup in samenwerking met voedingsbedrijven - "Geloven in waar je mee bezig bent" - "Echt impact willen hebben" 3. Sociaal ondernemen ------------------ 4. ### Mobiele scholen en streetwize - - Opgericht door Arnaud Raskin - - Mobile school: mobiele scholen voor straatkinderen met emancipatorische focus - StreetwiZe vertaalt de 'street skills' van de straatkinderen naar vernieuwende leiderschapstrainingen, workshops en keynotes voor bedrijven. - Winst StreetwiZe wordt geherinvesteerd in Mobile School - Zelf bedruipend en niet (meer) afhankelijk van fondsen, subsidies of charitatieve initiatieven Coöperatief ondernemen ---------------------- Voorbeelden coöperaties - [Ecopower](https://www.youtube.com/watch?v=OCAt_3aHkWc&ab_channel=Burgerco%C3%B6peratieEcopower) - [Coopcyle](https://youtu.be/I0Z5PBgwu60?si=nc4ay0whyrgk4nwg) - [Coopmarket](https://www.youtube.com/watch?v=j1BpyV1anTE&t=112s&ab_channel=LocalMarketCoop) - [Mondragon](https://www.youtube.com/watch?v=8ZoI0C1mPek&ab_channel=WorkplaceDemocracy) 5. ### Wat is een coöperatie? een autonome organisatie van personen die zich vrijwillig verenigen om hun gemeenschappelijke economische, sociale of culturele behoeften en ambities te behartigen door middel van een onderneming waarvan ze samen eigenaar zijn en die ze democratisch controleren ### Coöperatief ondernemen : kernprincipes 1. Vrijwillig en open lidmaatschap 2. Democratische controle en besluitvorming door de leden 3. Economische participatie door de leden 4. Autonomie en onafhankelijkheid 5. Onderwijs, vorming en informatieverstrekking 6. Samenwerking tussen coöperaties 7. Verantwoordelijkheid tegenover de gemeenschap 7. ### Werkers coöperatie - Werkers coöperatie: werkers bezitten en besturen zelf hun onderneming/bedrijf - Mensen die samen werken en ondernemen binnen hun gemeenschappelijke onderneming. De werkers zijn de aandeelhouders en besturen samen. Arbeidsrechtelijk kunnen de vennoten zowel werknemers als zelfstandigen zijn. Vandaar dat we spreken over \'werkers\'. **Apache** - Apache: onafhankelijke media met een coöperatief model - Echt onafhankelijke analyse - Journalisten die in coöperatief verband samenwerken - Mensen kunnen lid worden, maar ook mede-eigenaar - Noot: De 7 belangrijkste betalende kranten worden uitgegeven door slechts 2 uitgeverijen : De Persgroep en Mediahuis. 8. ### Belangrijke voordelen van dit model - **Samen ondernemen**: de coöperatie vertrekt vanuit een gemeenschappelijke behoefte en het verlangen van mensen om via samen te ondernemen te komen tot de invulling ervan. Lasten en lusten worden gedeeld - **Eigenaarschap**:  de coöperatie kent geen puur winstbejag bij haar leden, die samen eigenaar zijn van hun coöperatie. Met andere woorden, een coöperaties streeft niet naar winstmaximalisatie maar naar doelmaximalisatie. - **Autonomie en zeggenschap**: de coöperatie is autonoom en het beheer gebeurt op een democratische manier. - **Ingebed in de gemeenschap**: meer aandacht voor de gemeenschap en de omgeving en meer afhankelijk van de gemeenschap - Draagt bij aan de algemeen **democratisering van de economie** - Democratische besluitvorming **voorkomt machtsconcentratie** en creëert ruimte voor meer dan alleen winst maken - Beperkte inkomstongelijkheid=**meer gelijke samenleving** (zowel in middelen als macht) - Ondernemingen zijn autonomer en **veerkrachtiger** tegenover globaal kapitaal - Maakt meer **collaboratieve economie** 9. ### Belangrijke verschillen met huidige systeem - Solidariteit en innovatie zijn integraal deel van coöperatieve ondernemingsstructuur vs. een bedrijfsstructuur die alleen maar reageert vanuit winstmotief - Eigenaarschap economische middelen leidt tot meer robuuste democratie vs. onvermijdelijk "cronyisme" van kapitalisme - Grotere vrijheid en gelijkheid door gelijke condities vs. Natuurlijke concentratie en monopolisme binnen kapitalisme - Gelijkere verdeling betekent minder nood aan herverdeling vs. Sociale uitgave overheid om kapitalisme te stabiliseren 10. ### Soorten coöperatieven - Ecopower: Burgercoöperatie voor hernieuwbare energie - Newb: coöperatieve bank met focus op ethisch en duurzaam bankieren - CoopCycle: netwerk en softwareprovider van coöperaties van fietskoeriers - Partago: Belgische burgercoöperatie voor elektrische deelauto's 5. Outro: plasticiteit in ondernemerschap -------------------------------------- 11. ### Ondernemerschap en plasticiteit Belangrijk verschil tussen flexibiliteit en plasticiteit van onze hersenen **Flexibiliteit**: Je aanpassen aan de wereld ("de wetten van de markt"), tot zelfdestructie toe **Plasticiteit**: het vermogen om vanuit standvastigheid de uitdagingen van het leven en onze maatschappij te doorwerken en nieuwe wegen te creëren niet alleen vorm aannemen, maar ook vorm geven - De focus op flexibiliteit in ondernemerschap en werk is een valse belofte: Het fnuikt onze creativiteit en creëert alleen maar meer van hetzelfde - De toekomst vraag niet om flexibiliteit, maar om plasticiteit 12. ### Catherine Malabou over flexibiliteit en plasticiteit "Tegenwoordig wordt het begrip "flexibiliteit" overal gebruikt om de afwezigheid van determinatie in mensen te beschrijven. Voor managers binnen het kapitalistisch systeem betekent dit dat we alle vormen moeten kunnen aannemen, dat we volkomen kneedbaar zijn. Het kapitalistisch systeem gaat ervan uit dat we van de ene op de andere dag onze geboorteplaats kunnen verlaten om ergens anders te gaan werken. We moeten beschikbaar zijn om elk uur van de dag te werken, we moeten deeltijdwerken en multitasken. **Het uitgangspunt van dit systeem is dat we geen wortels meer hebben**. Een onjuist idee! Ik stel het begrip "plasticiteit" dan ook tegenover het begrip "flexibiliteit".'