LEV Samenvatting Hoorcollege 1 PDF

**Hoorcollege Samenvatting** **LEV** **Hoorcollege 1** **Labregels:** Meeste laboratoria zijn ML[^1^](#fn1){#fnref1.footnote-ref} laboratoria [Fysische inperking:] Fysische maatregelen die worden genomen om te zorgen dat micro-organismen binnen het laboratorium blijven en niet naar buiten ontsn...

**Hoorcollege Samenvatting** **LEV** **Hoorcollege 1** **Labregels:** Meeste laboratoria zijn ML[^1^](#fn1){#fnref1.footnote-ref} laboratoria [Fysische inperking:] Fysische maatregelen die worden genomen om te zorgen dat micro-organismen binnen het laboratorium blijven en niet naar buiten ontsnappen. - Geïnstrueerd personeelvolgens VMT[^2^](#fn2){#fnref2.footnote-ref} regels - Persoonlijke hygiëne Laboratoriumkleding Handen wassen Niet eten, drinken, roken Werkplek schoon en overzichtelijk houden Ramen en deuren gesloten Äerosol producerende handelingen vermijden. Activieteiten die kleine druppeltjes of deeltjes in lucht brengen - Al het biologishe afval afdoden. **Overtreding van regels:** - VEI-bewijs wordt ingetrokken rode kaart - Lichte overtreding waarschuwing gele kaart twee waarschuwingen tijdelijk bewijs afnemen **Bellangrijke afkortingen** **VMT:** Veilige Microbiologische Technieken-- Een landelijke standaard voor laboratoria **VEI:** Specifieke lessen over de veiligheid op de Hogeschool Leiden **BVF:** Biologische Veiligheids Functionaris **OL:** Onderzoeksleider (GGO) **CVF:** Chemische Veiligheids Functionaris **BHV:** Bedrijfs Hulp Verlening **OA:** Onderwijs Assistent **Alle afkortingen:** **BA:** Biologisch agentia **BHV:** Bedrijfshulpverlening **BI:** Bedieningsinstructie **BVF:** Biologische veiligheidsfunctionaris **B&M:** Biologie en medisch laboratorium onderwijs **CBD:** Centrum van bioscience en diagnostiek' **CMR:** Carcinogeen en/of mutagenen en/of reproductie toxisch **COGEM:** Comissie genetisch modificatie **CVF:** Chemische veiligheidsfunctionaris **GGO:** Genetisch gemodificeerd organisme **HBO:** Hoger beroeps onderwijs **HEPA:** High Efficiency Particulate Arrestance **I en W:** Infrastructuur en waterstaat **LCAB:** Leiden centre for applied bioscience **LUMC:** Leids universitair medisch centrum **ML-1:** Medisch/microbiologisch laboratorium klasse 1 **MLO:** Middelbaar laboratorium onderwijs **MSDS:** Materiaal safety data sheet **NVWA:** Nederlandse voedsel- en warenautoriteit **OA:** Onderwijsassistent **OL:** Onderzoeksleider **REACH:** Europese stoffenbeleid: registratie, evaluatie, autorisatie en beperking van chemische stoffen. **RI&E:** Risico-inventarisatie en evaluatie **SDS:** Safety data sheet **SKC:** Studiekeuze check **SZA:** Specifiek ziekenhuis afval **SZW:**Sociale zaken en werkgelegenheid **SOP:** Standard operation procedure **VEI:** veiligheid **VIB:** Veiligheidsinformatieblad **VMT:** Veilige microbiologische technieken **WHW:** Wet op hoger onderwijs en wetenschappelijke onderzoek **Wm:** Wet milieubeheer **WMS:** Wet milieugevaarlijke stoffen **Algemene VMT-regels** 1\. Ter bescherming van de eigen kleding wordt steeds een gesloten laboratoriumjas met lange mouwen gedragen. Na het practicum eerst de laboratoriumjas uitdoen en daarna de handen wassen. De jas in een plastic tas, gescheiden van boeken en etenswaren vervoeren en wassen boven 60°C. 2\. Zorg steeds voor schone handen. Na het practicum de handen op de juiste wijze wassen. Houd de nagels kort en draag geen hand- of polssieraden. 3\. Niet met de handen aan het gezicht en het haar komen. Lange haren opbinden. 4\. Geen boeken, journaals en laptops op de werktafels leggen als daar gewerkt wordt. Voorschriften eventueel in een plastic hoesje doen of op een duidelijk afgescheiden stuk van de tafel leggen. 5\. De werkplek altijd na het werk desinfecteren met alcohol 70%. 6\. Behandel alle micro-organismen (m.o.), dus bacteriën, schimmels, parasieten, virussen en met virus-geïnfecteerde cellen als potentieel besmettelijk. 7\. Behandel humaan bloed, humane weefsels, dierlijke weefsels en chemicaliën ook als potentieel besmettelijk/risicovol. 8\. Voor het veilig uitvoeren van experimenten is het belangrijk de uit te voeren handeling vooraf zorgvuldig te plannen. 9\. Bij een ongeluk, zoals morsen of breken van glaswerk, eerst proberen uitbreiding te voorkomen door desinfecteren en daarna de practicumdocent waarschuwen. 10\. Beperk het gebruik van plastic handschoenen tot een minimum, daar dit een gevoel van \"schijnveiligheid\" kan geven. Raak met handschoenen geen voorwerpen en apparaten aan. 11\. Materialen die in contact zijn geweest met m.o. moeten worden gedecontamineerd in een desinfectans of afgevoerd worden voor autoclavering. Daarvoor moet je soms zelf een lege afvalemmer of witte ton met zak halen. Ook de zakjes van de driepoot moet je zelf weggooien in de witte ton met zak (en zelf een nieuw zakje van de driepoot pakken en ophangen). **Labjas en Lockers:** - Labjas binnenste buiten ophangen - Deze doe je in een plastic zak, voordat je het lab verlaat. - Doe de plastic zak in je locker. - Iedereen 1 locker - Zonder labjas nooit lab op. **Geschikte kleding en ''Kapsel'':** - Kleding moet huid bedekken: - Lange broek (geen gaten) - Dichte schoenen/sokken - Geen naaldhakken - Geen panty's (nylonbrand) - Labjas moet kleding bedekken (Aandoen tussen deur en gele streep) - Altijd bril op (Uitzondering microscopen) - Lang haar in staart - Hoofddoek van niet-brandend materiaal - Gezicht en haren zo min mogelijk aanrakken met handen **Labtafel verdelen** A blue and yellow chart with text Description automatically generated **Toezicht:** - Experimenten onde begeleiding van docent of OA - Door docent of OA goedgekeurde proeven uitvoeren - Buiten ingeroosterde tijden van praktijklessen werken als het met de docent is overlegd of OA en als je daarvoor toestemming hebt van de verantwoordelijke docent. - Apparatuur gebruiken als je het weet Raadpleeg SOP of BI die bij apparaat aanwezig is, of vraag docent of onderwijsondersteuning. - Labhoofd moet transport van chemicaliën of biologische agentia over straat, naar foodlab of LCAB goedkeuren en de studenten instructie geven. **Afvalwijzer**  A screenshot of a web page Description automatically generated A screenshot of a computer Description automatically generated **\*Vluchtige stoffen niet in open bekerglas laten staan verdampen voorkomen in erlenmyer met stop in zuurkast schrijf wat er in zit.** **Definities** **Besmetting:** - Biologisch materiaal op intacte huid - Zonder vermenigvuldiging van het organisme **Infectie:** - Een levend micro-organisme is binnengedrongen en heeft zich vermenigvuldigd (geeft klachten). **Incident:** - Onverwachte, ongewenste gebeurtenis - Geeft onveilige en ongezonde situatie Micro-organismen/Biologische agentia in de omgeving of werkruimte is vrijgekomen Onveilige of ongezonde sitautie is ontstaan **Ongeval:** - Een voorval met persoonlijk letsel. - Of gewond of besmet is geraakt. Snijwond Chemische stoffen op huid Brandwond (30 minuten spoelen) **Calamiteit:** - Alles wat niet onder ongeval/incident valt: **Wat doe je bij een incident?** - Een practicumbegeleider waarschuwen (=docent of onderwijsassistent) **Wat doe je bij een ongeval of calamiteit?** - Alarmnummer bellen - Practicumbegeleider (klasgenoten) waarschuwen - Receptie waarschuwt de BHV ploegleider/ of BVF - Bij risico op besmetting of verspreiding biologisch agentia of genetisch gemodificeerde organismen (GGO's): - **Aangeven dat met GGO's is gewerkt** - **Receptie waarschuwt BHV ploegleider, BVF en OL** **Geen alarmnummer bellen als:** - Er een ongeval is maar geen EHBO voor nodig is - Bijvoorbeeld sneetje **Contaminatie van de huid met biologisch materiaal:** - Desinfecteren met 70% alcohol - 2 minuten wassen met water en zeep - Afspoelen en met papieren doekjes afdeppen Zeep afspoelen drogen - Besmette kleding: uit en in autoclaveerbare zak en afgeven aan OA (onderwijs assisente) - Waarschuw practicumbegeleider (incident) **Contaminatie van slijmvliezen of wonden met biologisch materiaal:** **Wonden:** - Kort laten doorbloeden - Goed afspoelen onder kraan - Desinfecteren met 70% alcohol of jodiumtinctuur **Ogen of andere slijmvliezen:** - Spoelen met veel water, minimaal 15 minuten - Oog: Oogdouche, bij de neus beginnen - Waarschuw de practicumleider (=incident/ongeval) **Besmetting van kleine omvang: Morsen, breuken, lekkage** 1\. Overleg met praktijkbegeleider: - Trek handschoenen aan - Maak plaats vrij van obstakels - Omring besmette plaats met tissues bevochtigd met desinfectans - Bedek besmette plaats met desinfectans - Wacht 10 minuten 2. - Verwijder tissues en doe in witte ton met plastic zak - Neem achtergebleven vloeistof op met tissues - Maak de besmette plaats nogmaals schoon met desinfectans - Deponeer tissues en andere afval in de witte ton met zak **Besmetting van grote omvang:** - Waarschuw practicumbegeleider en andere studenten - Laboratoriumjas uitdoen en achterlaten - Ontsmet jezelf door onbedekte lichaamsdelen met water en zeep te wassen. - Verlaat het laboratorium **Besmeting/morsen in biosafety cabinet (Laminaire flow Kast)** - Morsen ventilatie van het veiligheidskabinet aan laten staan - Behandel besmette oppervlakten met desinfectans. - Verwijder besmette materiaal na 10 minuten inwerking. - Laat de ventilatie van het veiligheidskabinet nog 5 minuten aanstaan. **Kleine druppel? Bijvoorbeeld uit pipet** - Geen incident - 70 % alcohol op een tissue en leggen op druppel - Korte tijd laten intrekken en opruimen in driepoot. - Tafel nog eens schoonmaken met 70% alcohol. **Hoe te handelen bij calamiteit?** **Ontruiming** - Brand pf bommelding - Ploegleider geeft melding: gedeeltelijk of gehele ontruiming - Gepaard met slow-whoop (geluidssignaal) - [Alle OA's en aantal docenten] - Dragen gele hesjes - Ploegleider draagt gele hesje - Ploegleider van labzalen draagt blauwe hesje **Ontruiming volg route naar dichtbijzijnde nooduitgang** **Verzamelplaats: Parkeerplaats hogeschool (tenzij anders vermeldt)** **Rapportage ongevallen/calamiteiten/incidenten** - Ongevallenrapport ingevuld door docent/OA - Om vast te leggen wat er gebeurt is en te beoordelen of er maatregelen getroffen kunnen worden om herhaling te voorkomen. **Hoorcollege 2** **Voorkomen ongelukken/ incidenten op het lab organisatorisch:** - Werk rustig en netjes - Overzicht op tafel - Werk volgens protocol/voorschrift - Gebruik veiligheidsmiddelen - Gebruik veiligheidsmiddelen juist. **Labjournaal:** - Protocol overnemen/voorbereiden in labjournaal - Risicoanalyse chemische stoffen (RI en E) - Veiligheid voor je start met praktijk - Je weet wat je moet doen - Voor starten gecontroleerd - Een keer nietbinnen halfuur voorbereiden - Tweede keer nietgeen praktijk les meer **Etiketten chemicaliën** - Gevaar (danger) of waarschuwing (warning) - H en P zinnenHazard[^3^](#fn3){#fnref3.footnote-ref} en Precaution[^4^](#fn4){#fnref4.footnote-ref} - Gevaar in oogopslag zien - Ernst afhankelijk van categoriea - Lager getal= Gevaarlijker - **Categorie 1= Meest risicovol** **Vloeibaar Afval** A diagram of a flowchart Description automatically generated  **Handschoenen:** - **Standaars wegwerphandschoenen** Gebruik: Toxische stoffen, CMR-stoffen, klinisch materiaal, acrylamide, methanol, isopropanol, gramstraat, Sybr Safe. - **Wegwerphandschoenen met Hogere doorbraaktijd** Kleur= rood Gebruik: aceton, xyleen, pertex, azijnzuur, TCA, DMSO, formaldehyde, zoutzuur. Niet voor geconcentreerd zwavelzuur. - **Rubberen handschoen** Gebruik: sterke zuren en basen, zoals zoutzuur, salpeterzuur, zwavelzuur en natronloog (NaOH). **Hoorscollege 3** **Bacterie Indeling** - **Gram Positieve kokken of staven** - Paars van kleur - **Gram-negatieve kokken of staven** - Roze van kleur A screenshot of a computer game Description automatically generated **Kokken:** - Los - In ketens - In groepen van twee - In tros **Staven:** - Los **Sporenvormers Grampositieve staven** **Stressfactoren:** - Aanwezighied zuurstof - Hoge druk - Hoge temperatuur **Bacteriegroei: Exponentieel** **Gast-gastheerinteracties** - **Commensalen** Symbotisch (samenwerking organismen) - **Saprofieten** Onschadelijk - **Pathogenen** schadelijk - **Opportunistisch pathogenen** Opportuun schadelijk **Commensalen:** - Huid en slijmvliezen van gastheer - Dringen weefsel niet binnen - Behoren tot normale m.o van gastheer - Kunnen de gastheer beschermen tegen pathogenen - Onschadelijk/postitieve gast-gastheerrelatie **Saprofieten:** - ''Eten'' dode organsiche stoffen - Leven overal - Met water, lucht en voedsel komt het ons lichaam binnen - Verlaten ons lichaam/zonder problemen **Pathogenen** - Leven overal - Water, lucht en voedsel lichaam binnen - Kunnen ziektes verwekken - Virulentiefactoren - Negatieve gast-gastheerrelatie[^5^](#fn5){#fnref5.footnote-ref} **Risicoklassen micro-organismen** - **Categorie: 1,2,3 en 4**  **Infectie** - Ziekteverschijnselen veroorzaakt door een micro-organisme - M.O vermenigvuldigd zich in weefsel of cellen van gastheer - M.O zijn resistent tegen de natuurlijke verdedigingssystemen van de gastheer. - Kans op infectie hangt af van: - Aard van verwekker - Infectiedosis verwekker - Virulentie verwekker - Besmettingsweg - Weerstand gastheer A diagram of different colored arrows Description automatically generated **Infectie voorkomen op lab:**  **Biologische agentia** - Alles dat kan reproduceren Celkweek, Micro-Organismen en parasieten - Klinische materialen: Bloed, urine, feces **Risicoklasse 2** - Materiale van proefdieren **Verspreiding naar buiten voorkomen:** - Buiten kweekvat - Buiten lab - Met fysische middelen - Vochtige hitte (stoom) - Autoclaveren: 20min bij 121 graden celsius - Droge hitte (oven) - 2-4 uur bij 160-170 graden celsius - Straling (gamma,uv) - Filtersterilisatie (geen afdoding, maar verwijderen van bacteriën) - Reinigen met schemische middelen - Eerst schoonmaken dan desinfecteren **Decontaminatieprocedure hangt af van** - **Biologische agentia:** - Type micro-organismen - Concentratie van de contaminatie - Type oppervlak - Inactivatie van micro-organismen - Hoeveelheid materiaal **Validatie van m.o** **Controleren of de systeem goed is** - Bewijzen dat de behandeling resulteert in gewenste afdoding - Autoclaaf dient gevalideerd te zijn - Ampullen met sporenvormende bacteriën biologische indicator - Indicatietape autoclaaf (zwart na autoclaveren) **Fysische inperking microbiologische laboratoria (ml)** - **Ml-1:** Normaal micro biologisch laboratorium, personeel geïnstrueerd volgens VMT werkvoorschriften en draagt beschermingskleding laboratoria hogeschool. - **Ml-2:** Ml-1 + afsluitbaar lab, aërosol procedure handelingen altijd in veiligheidskabinet. - **ML-3:** Ml-2 + alle handelingen in BSC[^6^](#fn6){#fnref6.footnote-ref}, afgevoerde lucht filtreren, aanwezigheid luchtluid, programma voor noodmaatregelen. - **ML-4:** Ml-3 + zeer beperkte toegang, alle systemen gesloten. **Aërosolen** - In lucht zwevende vaste en/of vloeibare deeltjes - Gevaar Aërsolen: - Kleine deeltjes bij inademing ver in de longen komen - Kunnen pathogene m.o's bevatten als ze afkomstig zijn van materiaal met deze m.o. - Onzichtbaar maar infectieus - **Labregel: Onderin pipetteren** - **Aërsolproducerende handelingen met klasse 2 BA's In biosafety cabinet (BSC)** - Desinfecteer BSC zorgvuldig - Zet BSC op tijd aan (15 minuten) - Verzamel al het materiaal voordat je met de experiment start, zonder de BSC over te laden. - Houd de roostes altijd vrij - Maak langzame gecordineerde bewegingen om de flow niet te verstoren - Wacht even na productie aërosolen - Desinfecteer BSC zorgvuldig - Gebruik stammen waarvan de afkomst en eigenschappen bekend zijn - Gebruik stammen die niet te vaak zijn overgeënt - Gebruik vooral stammen direct uit de -70 graden - Gebruik vooral apathogene stammen - Gebruik auxotrofe[^7^](#fn7){#fnref7.footnote-ref} stammen (of specifieke groeifactoren) - Controleer je stammen regelmatig **Regelgeving en wetgeving** **Wetgeving** **Besluit biologische agentia van ARBO-wet** - ARBO stelt richtlijnen en aanbevelingen op - Verlpicht melding algemene risicoklasse 2 m.o.'s en elk m.o van risicoklasse 3 en 4. - Verplicht elke werkgever een risico-inventarisatie (**R&I)** op te stellen bij blootstelling aan biologisch agentia. - Studenten zijn werknmers! **Risicoinventarisatie & evaluatie (RI&E)** Verplicht volgens arbowet: - De klasse van het biologische agentia vaststellen - De risico's van de proeven beperken - Regels opstellen voor de werkruimten en voorschriften - Mogelijkheid vaccinatie van medewerkers - Maatregelen en melding bij calamiteit en ongelukken - Aanstellen van een BVF en OL ::: {.section.footnotes} ------------------------------------------------------------------------ 1. ::: {#fn1} Ml-1: Medisch/microbiologisch laboratorium klasse1[↩](#fnref1){.footnote-back} ::: 2. ::: {#fn2} VMT: Veilige Microbiologische Technieken[↩](#fnref2){.footnote-back} ::: 3. ::: {#fn3} Hazard= Gevaar[↩](#fnref3){.footnote-back} ::: 4. ::: {#fn4} Precaution= VoorzorG[↩](#fnref4){.footnote-back} ::: 5. ::: {#fn5} Risicoklasse: 3 (4)[↩](#fnref5){.footnote-back} ::: 6. ::: {#fn6} Biosafety Cabinet[↩](#fnref6){.footnote-back} ::: 7. ::: {#fn7} Een **auxotroof** organisme heeft het vermogen verloren om een bepaalde voedingsstof aan te maken en is dan ook afhankelijk van de aanvoer van deze stof van buitenaf om te kunnen groeien.[↩](#fnref7){.footnote-back} ::: :::