کتاب راهنمای معلم فارسی اول دبستان PDF

‫ﮐﺘﺎب ﻣﻌﻠّﻢ‬ ‫)راﻫﻨﻤﺎى ﺗﺪرﻳﺲ(‬ ‫ﻓﺎرﺳﯽ‬ ‫اول دﺑﺴﺘﺎن‬ ‫ّ‬ ‫‪۱۳۹۱‬‬ ‫ﺟﻬﺖ ﺗﻬﯿﻪ ﺑﺴﺘﻪ آﻣﺎدﮔﻰ ﺑﺮاى آزﻣﻮن اﺳﺘﺨﺪاﻣﻰ آﻣﻮزﮔﺎر اﺑﺘﺪاﯾﻰ‪ ،‬اﯾﻨﺠﺎ ﮐﻠﯿﮏ ﻧﻤﺎﯾﯿﺪ‪.‬‬ ...

‫ﮐﺘﺎب ﻣﻌﻠّﻢ‬ ‫)راﻫﻨﻤﺎى ﺗﺪرﻳﺲ(‬ ‫ﻓﺎرﺳﯽ‬ ‫اول دﺑﺴﺘﺎن‬ ‫ّ‬ ‫‪۱۳۹۱‬‬ ‫ﺟﻬﺖ ﺗﻬﯿﻪ ﺑﺴﺘﻪ آﻣﺎدﮔﻰ ﺑﺮاى آزﻣﻮن اﺳﺘﺨﺪاﻣﻰ آﻣﻮزﮔﺎر اﺑﺘﺪاﯾﻰ‪ ،‬اﯾﻨﺠﺎ ﮐﻠﯿﮏ ﻧﻤﺎﯾﯿﺪ‪.‬‬  ‫وزارت آﻣﻮزش و ﭘﺮورش‬ ‫ﺳﺎزﻣﺎن ﭘﮋوﻫﺶ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﻳﺰى آﻣﻮزﺷﻰ‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﻳﺰى ﻣﺤﺘﻮا و ﻧﻈﺎرت ﺑﺮ ﺗﺄﻟﻴﻒ‪ :‬دﻓﺘﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﻳﺰى و ﺗﺄﻟﻴﻒ ﮐﺘﺎبﻫﺎى درﺳﻰ‬ ‫ﻧﺎم ﮐﺘﺎب‪ :‬ﮐﺘﺎب ﻣﻌﻠّﻢ ﻓﺎرﺳﯽ اوّ ل دﺑﺴﺘﺎن ـ ‪٥١‬‬ ‫ﻣﺆﻟّﻔﺎن‪ :‬دﮐﺘﺮ ﻓﺮﻳﺪون اﮐﺒﺮی ﺷﻠﺪره‪ ،‬دﮐﺘﺮ ﺣﺴﻦ ذواﻟﻔﻘﺎری‪ ،‬دﮐﺘﺮ ﻣﺤﻤّﺪرﺿﺎﺳﻨﮕﺮی‪ ،‬ﻋﺒﺪاﻟﺮّﺣﻤﺎن ﺻﻔّﺎرﭘﻮر‪ ،‬ﻏﻼﻣﺮﺿﺎ ﻋﻤﺮاﻧﯽ‪،‬‬ ‫ﮔﻠﺰار ﻓﺮﻫﺎدی و دﮐﺘﺮ ﺣﺴﻴﻦ ﻗﺎﺳﻢﭘﻮر ﻣﻘﺪّم‬ ‫ﻧﺎﻇﺮ‪ :‬ﺣﻤﻴﺪرﺿﺎ ﺷﺮف ﺑﻴﺎﻧﯽ‬ ‫وﻳﺮاﺳﺘﺎر‪ :‬دﮐﺘﺮ ﺣﺴﻦ ﺳﺘﺎﻳﺶ‬ ‫آﻣﺎدهﺳﺎزى و ﻧﻈﺎرت ﺑﺮ ﭼﺎپ و ﺗﻮزﻳﻊ‪ :‬ادارۀ ﮐﻞّ ﭼﺎپ و ﺗﻮزﻳﻊ ﮐﺘﺎبﻫﺎى درﺳﻰ‬ ‫ﺳﻴﺪ اﺣﻤﺪ ﺣﺴﻴﻨﯽ‬ ‫ﻣﺪﻳﺮ اﻣﻮر ﻓﻨﯽ و ﭼﺎپ‪ّ :‬‬ ‫ﺻﻔﺤﻪآرا‪ :‬زﻫﺮه ﺑﻬﺸﺘﯽﺷﻴﺮازی‬ ‫ﺣﺮوﻓﭽﻴﻦ‪ :‬ﻓﺎﻃﻤﻪ ﻣﺤﺴﻨﯽ‬ ‫ﻣﺼﺤﺢ‪ :‬ﻓﺎﻃﻤﻪ ﺻﻐﺮی ذواﻟﻔﻘﺎری‪ ،‬رﻋﻨﺎ ﻓﺮج زاده دروﺋﯽ‬ ‫اﻣﻮر آﻣﺎدهﺳﺎزی ﺧﺒﺮ‪ :‬زﻳﻨﺖ ﺑﻬﺸﺘﯽﺷﻴﺮازی‬ ‫اﻣﻮر ﻓﻨﯽ راﻳﺎﻧﻪ ای‪ :‬ﺣﻤﻴﺪ ﺛﺎﺑﺖ ﮐﻼﭼﺎﻫﯽ‪ ،‬ﻣﺮﻳﻢ دﻫﻘﺎن زاده‬ ‫ﻧﺎﺷﺮ‪ :‬ادارۀ ﮐﻞّ ﭼﺎپ و ﺗﻮزﻳﻊ ﮐﺘﺎبﻫﺎى درﺳﻰ‬ ‫ﺗﻬﺮان‪:‬ﺧﻴﺎﺑﺎن اﻳﺮاﻧﺸﻬﺮ ﺷﻤﺎﻟﻰ ـ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺷﻤﺎرۀ ‪۴‬آﻣﻮزش و ﭘﺮورش)ﺷﻬﻴﺪ ﻣﻮﺳﻮى(‬ ‫ﺗﻠﻔﻦ‪۹ :‬ـ‪ ، ۸۸۸۳۱۱۶۱‬دورﻧﮕﺎر‪ ، ۸۸۳۰۹۲۶۶ :‬ﮐﺪ ﭘﺴﺘﻰ‪،۱۵۸۴۷۴۷۳۵۹ :‬‬ ‫وبﺳﺎﻳﺖ‪www.chap.sch.ir :‬‬ ‫ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪ‪ :‬ﺷﺮﮐﺖ اﻓﺴﺖ »ﺳﻬﺎﻣﻰ ﻋﺎم« )‪(www.Offset.ir‬‬ ‫اول ‪١٣۹١‬‬ ‫ﺳﺎل اﻧﺘﺸﺎر و ﻧﻮﺑﺖ ﭼﺎپ‪ :‬ﭼﺎپ ّ‬ ‫ﺣﻖّ ﭼﺎپ ﻣﺤﻔﻮظ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ISBN 978-964-05-2008-6‬‬ ‫ﺷﺎﺑﮏ ‪ ۶‬ـ ‪۲۰۰۸‬ـ‪۰۵‬ـ‪۹۶۴‬ـ‪۹۷۸‬‬  ‫ﻓﻬﺮﺳﺖ‬ ‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬ ‫ّ‬ ‫‪۱‬‬ ‫اول دﺑﺴﺘﺎن‬‫اول‪ :‬ﺳﺎﺧﺘﺎر و ﻣﺤﺘﻮای ﻓﺎرﺳﯽ ّ‬ ‫ﺑﺨﺶ ّ‬ ‫‪۲‬‬ ‫ــ آﺷﻨﺎﻳﯽ ﺑﺎ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﮐﺘﺎب ﻓﺎرﺳﯽ ّاول‬ ‫‪۱۴‬‬ ‫ــ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﮐﺘﺎب ﮐﺎر ﻓﺎرﺳﯽ ّاول‬ ‫‪۱۷‬‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ درﺳﯽ ﻓﺎرﺳﯽ‬ ‫ــ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت اﺳﺎﺳﯽ ٔ‬ ‫‪۲۵‬‬ ‫ــ اﻫﺪاف ﮐﻠﯽ آﻣﻮزش زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﯽ در ﺳﺎل ّاول اﺑﺘﺪاﻳﯽ‬ ‫‪۲۸‬‬ ‫ــ اﻫﺪاف ﮐﻠﯽ ﺑﺨﺶ ﻧﮕﺎرهﻫﺎ‬ ‫‪۳۰‬‬ ‫ــ روش ﺗﺪرﻳﺲ ﻧﮕﺎرهﻫﺎ‬ ‫‪۳۲‬‬ ‫ــ اﻫﺪاف ﮐﻠﯽ ﺑﺨﺶ ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎی ‪ ١‬و ‪٢‬‬ ‫‪۳۳‬‬ ‫ﺑﺨﺶ دوم‪ :‬آﻣﻮزش ﻧﮕﺎرهﻫﺎ‬ ‫‪۳۴‬‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ ﻣﺎ ﺧﻮش آﻣﺪی‬ ‫ﻧﮕﺎره ﻳﮏ‪ :‬ﺑﻪ ٔ‬ ‫ٔ‬ ‫ــ‬ ‫‪۴۸‬‬ ‫ﻧﮕﺎره دو‪ :‬ﺑﭽﻪﻫﺎ‪ ،‬آﻣﺎده‬ ‫ٔ‬ ‫ــ‬ ‫‪۵۲‬‬ ‫ﻧﮕﺎره ﺳﻪ‪ :‬ﻳﮏ‪ ،‬دو و ﺳﻪ‪ ،‬راه ﻣﺪرﺳﻪ‬ ‫ٔ‬ ‫ــ‬ ‫‪۵۶‬‬ ‫ﻧﮕﺎره ﭼﻬﺎر‪ :‬ﺑﻪ ﻣﺪرﺳﻪ رﺳﻴﺪﻳﻢ‬ ‫ٔ‬ ‫ــ‬ ‫‪۵۹‬‬ ‫ﻧﮕﺎره ﭘﻨﺞ‪ :‬از ﮐﻼس ﻣﺎ ﭼﻪ ﺧﺒﺮ؟‬ ‫ٔ‬ ‫ــ‬ ‫‪۶۱‬‬ ‫ﻧﮕﺎره ﺷﺶ‪ :‬ﺑﺎزی‪ ،‬ﺑﺎزی‪ ،‬ﺗﻤﺎﺷﺎ‬ ‫ٔ‬ ‫ــ‬ ‫‪۶۳‬‬ ‫ﻧﮕﺎره ﻫﻔﺖ‪ :‬ﺑﻪﺑﻪ‪ ،‬ﭼﻪ روﺳﺘﺎﻳﯽ!‬ ‫ٔ‬ ‫ــ‬ ‫‪۶۶‬‬ ‫ﻧﮕﺎره ﻫﺸﺖ‪ :‬ﭼﻪ دﻧﻴﺎی ﻗﺸﻨﮕﯽ!‬ ‫ٔ‬ ‫ــ‬ ‫‪۶۸‬‬ ‫ﻧﮕﺎره ﻧﻪ‪ :‬در ﻣﺴﺠﺪ ﻣﺤﻠّﻪ‬ ‫ٔ‬ ‫ــ‬ ‫‪۷۱‬‬ ‫درﺧﺎﻧﻪ ﻣﺎ‬ ‫ٔ‬ ‫ﻧﮕﺎره ده‪ :‬ﻧﻮروز‬ ‫ٔ‬ ‫ــ‬ ‫‪۷۵‬‬ ‫ﺑﺨﺶ ﺳﻮم‪ :‬آﻣﻮزش ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎ )ﻳﮏ(‬ ‫‪۷۸‬‬ ‫درس ّاول‪ :‬آب ــ ﺑﺎران‪ :‬آ ا ــ ﺑـ ب‬  ‫‪۹۴‬‬ ‫درس دوم‪ :‬اﺑﺮ ــ ﺑﺎد‪َ :‬ا َــ ــ د‬ ‫‪۹۶‬‬ ‫درس ﺳﻮم‪ :‬ﻣﺪرﺳﻪ ــ ﮐﻼس‪ :‬ﻣـ م ــ ﺳـ س‬ ‫‪۹۸‬‬ ‫درس ﭼﻬﺎرم‪ :‬ﺗﻮت ــ ﺗﺎب‪ :‬او و ــ ﺗـ ت‬ ‫‪۱۰۰‬‬ ‫درس ﭘﻨﺠﻢ‪ :‬ﻣﺎدر ــ ﻧﺎن‪ :‬ر ــ ﻧـ ن‬ ‫‪۱۰۲‬‬ ‫درس ﺷﺸﻢ‪ :‬اﻳﺮان ــ ﺳﺮﺑﺎز‪ :‬اﻳـ ﻳـ ی ای ــ ز‬ ‫‪۱۰۴‬‬ ‫درس ﻫﻔﺘﻢ‪ :‬اﺳﺘﺨﺮ ــ ﮔﻮش ﺷﻨﻮا‪ِ :‬ا ِــ ـﻪ ه ــ ﺷـ ش‬ ‫‪۱۱۱‬‬ ‫درس ﻫﺸﺘﻢ‪ :‬درﻳﺎ ــ اردک‪ :‬ﻳـ ی ــ ُا ُــ‬ ‫‪۱۱۳‬‬ ‫درس ﻧﻬﻢ‪ :‬ﻟﮏﻟﮏ ــ ورزش‪ :‬ﮐـ ک ــ و‬ ‫‪۱۱۵‬‬ ‫درس دﻫﻢ‪ :‬ﭘﺮواز ــ ﺟﻨﮕﻞ‪ :‬ﭘـ پ ــ ﮔـ گ‬ ‫‪۱۱۷‬‬ ‫روز ﺑﺮﻓﯽ ــ درﺧﺖ‪ :‬ﻓـ ف ــ ﺧـ خ‬ ‫درس ﻳﺎزدﻫﻢ‪ِ :‬‬ ‫‪۱۱۹‬‬ ‫درس دوازدﻫﻢ‪ :‬ﻫﻤﮑﺎری ــ ﮔﻞ‪ :‬ﻗـ ق ــ ﻟـ ل‬ ‫‪۱۲۱‬‬ ‫درس ﺳﻴﺰدﻫﻢ‪ :‬ﻧﺎرﻧﺞ و ﺑﺮﻧﺞ ــ ﺧﺮوس ﺧﻮشآواز‪ :‬ﺟـ ج ــ ُا اﺳﺘﺜﻨﺎ‬ ‫‪۱۲۳‬‬ ‫درس ﭼﻬﺎردﻫﻢ‪ :‬ﻣﻬﺘﺎب ــ ﭼﺸﻤﻪ و ﭼﺮاﮔﺎه‪ :‬ﻫـ ـﻬـ ـﻪ ــ ﭼـ چ‬ ‫‪۱۲۵‬‬ ‫درس ﭘﺎﻧﺰدﻫﻢ‪ :‬ژاﻟﻪ و ﻣﻨﻴﮋه ــ ﮐﺘﺎﺑﺨﻮاﻧﯽ‪ :‬ژ ــ ﺧﻮا ــ ﺧﺎ‬ ‫‪۱۲۷‬‬ ‫ــ روانﺧﻮاﻧﯽ‬ ‫‪۱۲۹‬‬ ‫ﺑﺨﺶ ﭼﻬﺎرم‪ :‬آﻣﻮزش ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎ )دو(‬ ‫‪۱۳۰‬‬ ‫درس ﺷﺎﻧﺰدﻫﻢ‪ :‬در ﺑﺎزار‪ّ :‬ــ‬ ‫‪۱۳۶‬‬ ‫درس ﻫﻔﺪﻫﻢ‪ :‬ﺻﺪای ﻣﻮج ــ ﺳﻔﺮ دﻟﭙﺬﻳﺮ‪ :‬ﺻـ ص ــ ذ‬ ‫‪۱۳۹‬‬ ‫درس ﻫﺠﺪﻫﻢ‪ :‬ﻋﻠﯽ و ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ ــ ﻣﺜﻞ ﺧﻮرﺷﻴﺪ‪ :‬ﻋـ ـﻌـ ـﻊ ع ــ ﺛـ ث‬ ‫‪۱۴۷‬‬ ‫درس ﻧﻮزدﻫﻢ‪ :‬ﺣﻠﺰون‪ :‬ﺣـ ح‬ ‫‪۱۵۰‬‬ ‫درس ﺑﻴﺴﺘﻢ‪ :‬رﺿﺎ ــ ﺧﺎﻃﺮات اﻧﻘﻼب‪ :‬ﺿـ ض ــ ط‬ ‫‪۱۵۳‬‬ ‫درس ﺑﻴﺴﺖ و ﻳﮑﻢ‪ :‬ﻻک ﭘﺸﺖ و ﻣﺮﻏﺎﺑﯽﻫﺎ ــ درس آزاد‪ :‬ﻏـ ـﻐـ ـﻎ غ‬ ‫‪۱۵۵‬‬ ‫درس ﺑﻴﺴﺖ و دوم‪ :‬ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﻣﻬﺮﺑﺎن‪ :‬ظ‬ ‫‪۱۵۷‬‬ ‫ــ روانﺧﻮاﻧﯽ‬ ‫‪۱۵۹‬‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ و اﺟﺮای ﺧﻂّ ﺗﺤﺮﻳﺮی آﻣﻮزان‬ ‫ــ ﭘﻴﻮﺳﺖ‪ :‬ﮔﺰارﺷﯽ از ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ ّ‬ ‫‪۱۶۸‬‬ ‫ــ ﮐﺘﺎب ﻧﺎﻣﻪ‬  ‫ﺑﺴﻢ اﻟﻠّﻪ اﻟﺮﺣﻤﻦ اﻟﺮﺣﻴﻢ‬ ‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬ ‫ّ‬ ‫ﺗﺤﻮل ﺑﻨﻴﺎدﻳﻦ و ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﮕﺮشﻫﺎ در ﻗﻠﻤﺮو‬‫ﭘﺮوردﮔﺎر ﻣﻬﺮﺑﺎن را ﺳﭙﺎس ﻣﯽﮔﻮﻳﻴﻢ ﮐﻪ در ﭘﯽ ﺟﻬﺶ ﺑﻪ ﺳﻮی ّ‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ درﺳﯽ ﻣﻠّﯽ‪ ،‬ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﭼﻬﺎرﭼﻮب ٔ‬ ‫آﻣﻮزش و ﭘﺮورش‪ ،‬ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪاﻳﻢ ﺑﺎ ﺗﮑﻴﻪ ﺑﺮ ﻣﺒﺎﻧﯽ ﺗﻌﻠﻴﻢ و ﺗﺮﺑﻴﺖ اﺳﻼﻣﯽو ﻧﻴﺰ ّ‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ درﺳﯽ ﻓﺎرﺳﯽ و ﺑﺎزﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺤﺘﻮای درس ﻓﺎرﺳﯽ ﺑﭙﺮدازﻳﻢ و ﮐﺎر ﺗﻬﻴﻪ‪ ،‬ﺳﺎزﻣﺎﻧﺪﻫﯽ و ﻃﺮاﺣﯽ ﺳﺎﺧﺘﺎر‬ ‫ﺑﺎزﻧﮕﺮی ٔ‬ ‫و ﻣﺤﺘﻮای ﮐﺘﺎب درﺳﯽ و دﻳﮕﺮ ﻣﻮاد و ﮐﺎراﻓﺰارﻫﺎی آﻣﻮزﺷﯽ را ﺑﻪ ﻓﺮﺟﺎم ﺑﺮﺳﺎﻧﻴﻢ‪.‬اﻣﻴﺪ اﺳﺖ آﻣﻮزش اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪،‬‬ ‫ﺳﺒﺐ ﺷﮑﻮﻓﺎﻳﯽ اﺳﺘﻌﺪادﻫﺎی ﻧﻮآﻣﻮزان و رﺷﺪ و ﺑﻬﺒﻮد ﻓﺮاﻳﻨﺪ آﻣﻮزش ﻋﻤﻮﻣﯽدر ﻣﻴﻬﻦ اﺳﻼﻣﯽﮔﺮدد‪.‬‬ ‫زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﯽ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻴﺮاث ارﺟﻤﻨﺪ ﮔﺬﺷﺘﻪ و ﻧﮕﺎﻫﺒﺎن وﺣﺪت و رﻣﺰ ﻫﻮﻳﺖ ﻣﻠّﯽ ﻣﺎﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﺗﮑﻴﻪ ﮔﺎه‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ درﺳﯽ زﺑﺎنآﻣﻮزی‪ ،‬ﺑﺰرگﺗﺮﻳﻦ و ﻣﻬﻢ ﺗﺮﻳﻦ ﻧﻘﺶ‬‫رﺷﺪ و ﺷﮑﻮﻓﺎﻳﯽ ﻓﺮﻫﻨﮓ و ارزشﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﻫﺴﺖ‪.‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﺑﻦ ٔ‬ ‫را در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﺑﺮﻋﻬﺪه دارد‪.‬‬ ‫ﻫﻤﻪ دروس ﻧﻴﺰ ﻫﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﺑﻴﺎن دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﻳﺎدﮔﻴﺮی درسﻫﺎﻳﯽ ﭼﻮن رﻳﺎﺿﯽ‪ ،‬دﻳﻨﯽ‪ ،‬ﻋﻠﻮم‬ ‫در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﺎدر و ﻳﺎور ٔ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ »ﻣﺎدر درس« ﻓﺎرﺳﯽ ﻣﻤﮑﻦ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬ ‫و … ﺑﺪون ّ‬ ‫ﭘﺎﻳﻪ ّاول‪ ،‬ﺣﺪود ﻳﮏ دﻫﻪ در‬ ‫دوره دﺑﺴﺘﺎن و ﺑﻪﻃﻮر ﺧﺎص‪ ،‬ﻓﺎرﺳﯽ »ﺑﺨﻮاﻧﻴﻢ و ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﻢ« ٔ‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ زﺑﺎنآﻣﻮزی ٔ‬ ‫ٔ‬ ‫ﭼﺮﺧﻪ آﻣﻮزش رﺳﻤﯽﮐﺸﻮر ﺣﻀﻮر داﺷﺖ؛ اﻳﻨﮏ ﺑﺮ ﺑﻨﻴﺎد ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ و اﻧﺪوﺧﺘﻪﻫﺎی ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﺎن و ﺗﺠﺮﺑﻪﻫﺎی ﻋﻠﻤﯽو‬ ‫ٔ‬ ‫آﻣﻮزﺷﯽ ﻫﻤﮑﺎران و ﺻﺎﺣﺐﻧﻈﺮان ﺗﻌﻠﻴﻢ و ﺗﺮﺑﻴﺖ ﺳﺮاﺳﺮ اﻳﺮان ﻋﺰﻳﺰ‪ ،‬ﻓﺮﺻﺖ ﺗﻮﻟ ّﺪ دوﺑﺎره ﻳﺎﻓﺖ؛ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺳﺒﺐ از‬ ‫ﻓﺮﺧﻨﺪه ﻓﺮاﻫﻢ آﻣﺪه‪ ،‬اﺳﺘﻘﺒﺎل ﮐﺮدﻳﻢ و ﮐﻮﺷﻴﺪﻳﻢ ﺑﺎ ﺑﻬﺮهﮔﻴﺮی از دﻳﺪﮔﺎهﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ و ﮐﺎرﺑﺴﺖ ﻧﻴﮑﻮﺗﺮﻳﻦ‬ ‫ٔ‬ ‫ﻓﺮﺻﺖ‬ ‫ﻫﻤﻪ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺳﺎﺧﺘﺎری و ﻣﺤﺘﻮاﻳﯽ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬ﺑﺎزﻧﮕﺮی و اﺻﻼﺣﺎت و ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺑﺎﻳﺴﺘﻪ ﺻﻮرت ﮔﻴﺮد‪.‬‬ ‫آﻧﻬﺎ‪ ،‬در ٔ‬ ‫ﭘﺎﻳﻪ زﺑﺎنآﻣﻮزان ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻣﻴﺰان درک و درﻳﺎﻓﺖ آﻧﺎن‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻴﺎزﻫﺎی ﮐﻮدﮐﺎن ﻋﺰﻳﺰ و رﻋﺎﻳﺖ واژﮔﺎن ٔ‬ ‫ّ‬ ‫و ﻧﻴﺰ درﺧﻮاﺳﺖﻫﺎی آﻣﻮزﮔﺎران ﮔﺮاﻣﯽ‪ ،‬در ﺗﻤﺎم ﻓﺮاز و ﻓﺮودﻫﺎی اﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮات‪ ،‬ﭘﻴﺶروی ﻣﺎ ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﺷﻤﺎ ﻫﻤﮑﺎران‬‫ﺑﺮای ﮐﻤﮏ ﺑﻪ ﻓﺮاﻳﻨﺪ ﻳﺎددﻫﯽ ــ ﻳﺎدﮔﻴﺮی و ﺑﻬﺒﻮد آﻣﻮزش و ﺑﻬﺮهوری ﻧﻴﮑﻮﺗﺮ‪ّ ،‬‬ ‫ارﺟﻤﻨﺪ را ﺑﻪ ﻧﮑﺎت زﻳﺮ‪ ،‬ﺟﻠﺐ ﻣﯽﮐﻨﻴﻢ‪:‬‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻬﺎرتﻫﺎی زﺑﺎن‪ ،‬در دو ﭘﻬﻨﻪ ﺳﺎزﻣﺎﻧﺪﻫﯽ ﺷﺪه‬‫دوره دﺑﺴﺘﺎن‪ ،‬ﺑﺎ ّ‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ زﺑﺎنآﻣﻮزی ٔ‬ ‫‪١‬ــ ﻣﺤﺘﻮای ٔ‬ ‫اﺳﺖ‪:‬‬ ‫اﻟﻒ( ﮐﺘﺎب ﻓﺎرﺳﯽ )ﻣﻬﺎرت ﺧﻮاﻧﺪن(‬ ‫ب( ﮐﺘﺎب ﮐﺎر ﻓﺎرﺳﯽ )ﻣﻬﺎرت ﻧﻮﺷﺘﻦ(‬ ‫ﮐﺘﺎب ﻣﻬﺎرت ﺧﻮاﻧﺪن در آﻣﻮزش ﺑﺮ روش ﭘﻴﮑﺮهﻧﮕﺮ )ﮐﻠﯽ( و ﮐﺘﺎب ﻣﻬﺎرت ﻧﻮﺷﺘﻦ‪ ،‬ﺑﺮ روش ﺳﺎزهﻧﮕﺮ )ﺟﺰﺋﯽ(‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﮕﺎه ﺗﻠﻔﻴﻘﯽ‪ ،‬در ﻣﺮاﺣﻠﯽ از آﻣﻮزش ﺑﻪ ﻓﺮاﺧﻮر ﻣﺤﺘﻮا‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﺮ دو روش ّ‬ ‫ﺗﺄﮐﻴﺪ دارد‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﺎ ّ‬ ‫ﭘﺎﻳﻪ ﻣﻬﺎرتﻫﺎی ﮔﻔﺘﺎری )ﮔﻮش دادن‪ ،‬ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻦ‪ ،‬ﺧﻮاﻧﺪن‪ ،‬ﺗﻔﮑﺮ و اﺳﺘﺪﻻل( و ﻣﻬﺎرت‬ ‫‪٢‬ــ اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬ﺑﺮ ٔ‬ ‫ﻫﺎی ﻧﻮﺷﺘﺎری )دﺳﺖورزی‪ ،‬روﻧﻮﻳﺴﯽ‪ ،‬ﮐﻠﻤﻪﻧﻮﻳﺴﯽ‪ ،‬ﺑﻨﺪﻧﻮﻳﺴﯽ و اﻣﻼ و …( ﺳﺎزﻣﺎﻧﺪﻫﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪٣‬ــ ﮐﺘﺎب ﻓﺎرس ﻣﻬﺎرت ﺧﻮاﻧﺪن‪ ،‬ﺑﺎ ﻧﮕﺎره آﻏﺎز ﺷﺪه اﺳﺖ؛ اﻳﻦ ﺑﺪان ﻣﻌﻨﺎﺳﺖ ﮐﻪ ﮔﺎم ﻧﺨﺴﺖ در آﻣﻮزش‬ ‫زﺑﺎن‪ ،‬ﭘﺮورش ﺳﻮاد ﺑﺼﺮی ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه رﺷﺪ ﺳﻮاد ﺷﻨﻴﺪاری اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ دﺳﺖ ورزی ﻫﺎﻳﯽ ﻫﻤﺮاه ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬در‬ ‫ﺧﻄﯽ زﺑﺎن آﻏﺎز‬‫ﭘﯽ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﭼﺸﻢ و ﮔﻮش و ﻣﺎﻫﻴﭽﻪ ﻫﺎی دﺳﺖ و رﺷﺪ ﺗﻮاﻧﺎﻳﯽ ﻫﺎی ﻓﺮاﮔﻴﺮان‪ ،‬آﻣﻮزش ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻫﺎی ّ‬ ‫ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬داﻧﺶ آﻣﻮزان ﭘﺲ از آﺷﻨﺎﻳﯽ ﺑﺎ ﺷﮑﻞ ﻧﻮﺷﺘﺎری ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻫﺎ و ﮐﻠﻤﻪ ﻫﺎ‪ ،‬در ﮐﺘﺎب ﮐﺎر از ﻧﻤﻮﻧ ٔﻪ ﺗﺤﺮﻳﺮی آﻧﻬﺎ‪،‬‬ ‫ﺑﺎزﻧﻮﻳﺴﯽ و ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺮداری ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬ﺑﺮای ﭘﻮﻳﺎﺗﺮﮐﺮدن آﻣﻮزش و ژرﻓﺎﺑﺨﺸﯽ و ﺗﺜﺒﻴﺖ آﻣﻮﺧﺘﻪﻫﺎ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﯽﺷﻮد‬ ‫از روشﻫﺎی ّﻓﻌﺎل‪ ،‬ﻣﺸﺎرﮐﺘﯽ و ﻫﻤﻴﺎری و … اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد ﺗﺎ داﻧﺶآﻣﻮزان‪ ،‬ﺑﺮای ﺷﮑﻮﻓﺎﻳﯽ ﺗﻔﮑّﺮ و ﭘﺮورش‬ ‫اﺳﺘﻌﺪادﻫﺎی ﺧﻮد در ﺟﺮﻳﺎن ﻳﺎددﻫﯽ ــ ﻳﺎدﮔﻴﺮی‪ ،‬ﻧﻘﺶ اﺛﺮﺑﺨﺶﺗﺮی داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪٤‬ــ ﺑﺮای ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺧﻮاﻧﺎﻧﻮﻳﺴﯽ و ﺧﻮشﺧﻄﯽ داﻧﺶآﻣﻮزان‪ ،‬در ﺳﺎزﻣﺎﻧﺪﻫﯽ ﻣﺤﺘﻮا‪ ،‬ﺳﻪ ﻧﻮع ﺧﻂ ﺑﻪ ﮐﺎر‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪:‬‬ ‫اﻟﻒ( ﺧﻂّ ﻧﺴﺦ‪ ،‬ﭼﺎﭘﯽ ﻳﺎ ﺧﻂّ ﺧﻮاﻧﺪاری ﮐﻪ ﺳﺮﻣﺸﻖ ﺧﻮاﻧﺪن ﺷﺎﮔﺮدان اﺳﺖ و ﻫﻤﺎن ﺧﻄّﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ‬ ‫ﻫﻤﻪ ﮐﺘﺎبﻫﺎی ﮐﻮدﮐﺎن ﺑﻪ آن ﺧﻂ ﻧﻮﺷﺘﻪ و ﭼﺎپ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬اﻳﻦ ﺧﻂ ﺑﺮای ﮐﻤﮏ ﺑﻪ ﺧﻮاﻧﺪن درﺳﺖ‪ ،‬ﺳﺮﻳﻊ‬ ‫ﻣﻌﻤﻮﻻ ً ٔ‬ ‫و روان اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ب( ﺧﻂّ ﻧﻮﺷﺘﺎری ﮐﻪ ﺳﺮﻣﺸﻖ ﻧﻮﺷﺘﻦ داﻧﺶآﻣﻮزان اﺳﺖ و ﺧﻄﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺘﻦ درسﻫﺎ ﺑﺎ آن ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه‬ ‫اﺳﺖ‪.‬ﻣﺒﻨﺎی ﺑﻬﺮهﮔﻴﺮی از ﺧﻂّ ﻧﻮﺷﺘﺎری ﻳﺎ ﺗﺤﺮﻳﺮی‪ ،‬ﻣﺸﻖ ﻧﻈﺮی‪ ،‬دﺳﺖورزی و ﺗﻤﺮﻳﻦ ﻋﻤﻠﯽ داﻧﺶآﻣﻮزان‬ ‫ﻣﻴﺴﺮ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫اﺳﺖ‪ ،‬اﻳﻦ ﮐﺎر ﺑﺎ اﻟﮕﻮﭘﺬﻳﺮی از روی ﮐﺘﺎب و ﺗﻤﺮﻳﻦ و ﺗﮑﺮار ّ‬ ‫ﺣﺲ زﻳﺒﺎﻳﯽﺷﻨﺎﺳﯽ و ﺑﺎ ﻫﺪف‬ ‫پ( ﺧﻂ ﻧﺴﺘﻌﻠﻴﻖ ﺳﺎده ﻳﺎ ﺷﺒﻪ ﻧﺴﺘﻌﻠﻴﻖ ﮐﻪ ﺑﺮای ﭘﺮورش ﺳﻮاد ﺑﺼﺮی و ّ‬ ‫آﺷﻨﺎﻳﯽ ﺑﺎ ﺟﻠﻮهای از ﻫﻨﺮ اﻳﺮاﻧﯽ ــ اﺳﻼﻣﯽ‪ ،‬ﻓﻘﻂ در ﺑﺨﺶ »ﺑﺎﻫﻢ ﺑﺨﻮاﻧﻴﻢ« ﺑﻪ ﮐﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪٥‬ــ ﺑﺮای آﺷﻨﺎﻳﯽ داﻧﺶآﻣﻮزان ﻋﺰﻳﺰ ﺑﺎ ﺧﻂّ ﺧﻮش و زﻳﺒﺎﻧﻮﻳﺴﯽ و ﭘﺮورش ﺳﻮاد دﻳﺪاری‪ ،‬ﺑﺮﺧﯽ از واژهﻫﺎ‬ ‫در ﻣﺘﻦ درس )ﺑﺨﺶ ﺳﻮم(‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﺮ دو ﺷﮑﻞ )ﺧﻂّ ﺧﻮاﻧﺪن و ﺧﻂّ ﻧﻮﺷﺘﻦ(‪ ،‬ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ؛ ﻣﺎﻧﻨﺪ‪ :‬ﻓﺠﺮ و ﺮ‪.‬‬ ‫ﻻزم اﺳﺖ آﻣﻮزﮔﺎران در آﻣﻮزش‪ ،‬ﺑﻪاﻳﻦ دو ﺷﮑﻞ ﻧﻮﺷﺘﺎری اﺷﺎره ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ در ارزﺷﻴﺎﺑﯽ درس اﻣﻼ‪،‬‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬درﺳﺖ ﻧﻮﻳﺴﯽ ﺷﮑﻞ اﻣﻼﻳﯽ ﮐﻠﻤﺎت اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻪ ﻧﻮع ﺧﻂّ آﻧﻬﺎ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬اﻣﻼی ﮐﻠﻤﻪ‬ ‫آﻧﭽﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻮرد ّ‬ ‫ﻓﺘﺢ و ﻓ ﻫﺮدو ﺻﺤﻴﺢ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻋﻬﺪه ﻣﻌﻠّﻤﺎن‬ ‫ﺗﻬﻴ ٔﻪ ﻣﺤﺘﻮای ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮای اﻳﻦ درس‪ ،‬ﺑﻪ ٔ‬ ‫‪٦‬ــ ﻳﮑﯽ از درسﻫﺎی ﮐﺘﺎب‪» ،‬درس آزاد« اﺳﺖ‪ّ.‬‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻴﺎزﻫﺎی ﻣﻨﻄﻘﻪای‪ ،‬ﺿﺮورتﻫﺎی ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ و آداب و رﺳﻮم‬ ‫ﻣﺤﺘﺮم و داﻧﺶآﻣﻮزان ﻋﺰﻳﺰ ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺗﺎ ﺑﺎ ّ‬ ‫ﻣﺤﻠّﯽ ﺑﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ آن ﺑﭙﺮدازﻧﺪ‪.‬در اﻳﻨﺠﺎ رﻋﺎﻳﺖ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺳﺎﺧﺘﺎری درس و ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺑﺎ دﻳﮕﺮ درس ﻫﺎ‪ ،‬ﻻزم اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺗﻬﻴﻪ و ﺗﺪوﻳﻦ‬ ‫‪٧‬ــ در ﭘﺎﻳﺎن ﺑﺨﺶ دوم و ﺳﻮم ﮐﺘﺎب ﻓﺎرﺳﯽ‪ ،‬ﻣﺘﻦ ﻫﺎﻳﯽ ﺑﻪ ﻧﺎم »روانﺧﻮاﻧﯽ« آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬در ّ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮی ﺷﺪه اﺳﺖ؛ از اﻳﻦرو‪ ،‬ﺗﮑﺮار و‬ ‫و ﮔﺰﻳﻨﺶ اﻳﻦ ﻣﺘﻦﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﻴﺰان ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ زﺑﺎنآﻣﻮزی داﻧﺶآﻣﻮزان‪ّ ،‬‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻦ در ﺧﻮاﻧﺶ اﻳﻦ ﻣﺘﻦﻫﺎ‪ ،‬ﺑﻪ رﺷﺪ ﻣﻬﺎرت ﺧﻮاﻧﺪن و ﭘﺮورش ﺗﻮاﻧﺎﻳﯽ درک آﻧﺎن ﮐﻤﮏ ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺮد‪.‬‬ ‫زﻣﻴﻨﻪ ﺧﻮاﻧﺶ ﺻﺤﻴﺢ اﺷﻌﺎر و ﻣﺘﻦﻫﺎی ﮐﺘﺎب ﺑﻪ زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﯽ ﻣﻌﻴﺎر‪،‬‬ ‫‪ ٨‬ــ ﺑﺮای اﻳﺠﺎد ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺑﻴﺸﺘﺮ در ٔ‬ ‫ﻟﻮح ﻓﺸﺮده »ﮐﺘﺎب ﮔﻮﻳﺎ«‪ ،‬آﻣﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻬﺮهﮔﻴﺮی از اﻳﻦ اﺑﺰار‪ ،‬ﺳﺒﺐ ﺗﻘﻮﻳﺖ ّﻗﻮ ٔه ﺷﻨﻴﺪاری و ﭘﺮورش ذوق‬  ‫ﺗﻨﻮع و ﻧﺸﺎط در ﻓﺮاﮔﻴﺮان ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫و اﻳﺠﺎد ّ‬ ‫‪٩‬ــ ارزﺷﻴﺎﺑﯽ ﺗﻮﺻﻴﻔﯽ‪ ،‬ﻓﺮﺻﺖ ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ را ﺑﺮای ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﯽ دﻗﻴﻖ ﺗﻮاﻧﺎﻳﯽ و اﺳﺘﻌﺪادﻫﺎی ﻓﺮاﮔﻴﺮان ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽآورد‪.‬‬ ‫ﺑﺮای ﺑﻬﺮهﮔﻴﺮی ﮐﺎراﺗﺮ از اﻳﻦ ﺷﻴﻮه‪ ،‬ﻻزم اﺳﺖ از آﻏﺎز ﺳﺎل‪ ،‬اﺑﺰارﻫﺎی ﻣﻨﺎﺳﺐ‪ ،‬ﻫﻤﭽﻮن آزﻣﻮنﻫﺎی ﻋﻤﻠﮑﺮدی‪،‬‬ ‫ﺗﻬﻴﻪ ﮔﺮدد ﺗﺎ ﺑﺎزﺧﻮردﻫﺎی ﺗﻮﺻﻴﻔﯽ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎم و ﺑﻪ ﺟﺎﻳﮕﺎه‪ ،‬ﺛﺒﺖ و اراﺋﻪ ﮔﺮدد‪.‬‬ ‫ﺳﻴﺎﻫﻪ رﻓﺘﺎر ّ‬ ‫ٔ‬ ‫ﮐﺎرﭘﻮﺷﻪﻫﺎ و‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪاﻳﻦ ﮐﻪ ﺳﺎزﻣﺎﻧﺪﻫﯽ ﻣﺤﺘﻮاﻳﯽ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﻳﺰی آﻣﻮزش زﺑﺎن‪ ،‬ﺑﺮ ﺑﻨﻴﺎد ﻧﻴﺎزﻫﺎی داﻧﺶ آﻣﻮزان‬ ‫‪١٠‬ــ ﺑﺎ ّ‬ ‫ﺗﺠﺮﺑﻪ ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﺎﻧﻪ‪ ،‬ﺻﻮرت ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﻻزم‬ ‫ٔ‬ ‫و ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ذﻫﻨﯽ و ﺗﻮاﻧﺎﻳﯽ زﺑﺎﻧﯽ آﻧﺎن و ﺑﺎ ﺗﮑﻴﻪ ﺑﺮ ﻣﺒﺎﻧﯽ ﻋﻠﻤﯽو‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ آن‪ ،‬ﭘﺎﻳﺒﻨﺪ ﺑﺎﺷﻨﺪ و از ﺗﺤﻤﻴﻞ‬ ‫اﺳﺖ آﻣﻮزﮔﺎران ﮔﺮاﻣﯽ و اوﻟﻴﺎی ﻣﺤﺘﺮم ﻣﺪارس ﺑﻪ ﮐﺘﺎب درﺳﯽ و رﻋﺎﻳﺖ ٔ‬ ‫ﮐﺘﺎب ﻫﺎی ﮐﻤﮏ درﺳﯽ ﺑﻪ ﻓﺮزﻧﺪان ﻋﺰﻳﺰ‪ ،‬ﺧﻮدداری ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫روﺣﻴﻪ ﮐﺘﺎبﺧﻮاﻧﯽ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻌﻠّﻤﺎن ﻋﺰﻳﺰ‪ ،‬ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﯽﺷﻮد ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪای‬ ‫ٔ‬ ‫‪١١‬ــ ﺑﺮای ﮔﺴﺘﺮش ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ و ﭘﺮورش‬ ‫ﺎﻟﻴﺖ »ﮐﺘﺎبﺧﻮاﻧﯽ« ﻳﮏ ﮐﺘﺎب ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ اﻳﻦ ﮔﺮوه ﺳ ّﻨﯽ‪ ،‬در ﮐﻼس ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﻳﺰی ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ در ﻫﺮ ّﻓﻌ ّ‬ ‫‪١٢‬ــ ﺟﻤﻠﻪﻫﺎی ﮐﻮﺗﺎه‪ ،‬ﮔﻮﻳﺎ و ﭘﺮﻣﺎﻳﻪ ﮐﻪ در ﭘﻴﺸﺎﻧﯽ ﺑﺨﺶﻫﺎی ﮐﺘﺎب ﻓﺎرﺳﯽ ﮔﻨﺠﺎﻧﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬اﮔﺮﭼﻪ ﺑﺎ‬ ‫زﺑﺎنآﻣﻮزی‪ ،‬ﭘﻴﻮﻧﺪی ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻧﺪارد اﻣﺎ از دﻳﺪ ﻣﺤﺘﻮاﻳﯽ ﮐﺎﻣﻼ ً ﺑﺎ آﻣﻮزهﻫﺎی ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ــ ﺗﺮﺑﻴﺘﯽ و اﻫﺪاف آﻣﻮزﺷﯽ‬ ‫ﮐﺘﺎب‪ ،‬درآﻣﻴﺨﺘﻪ و آﮔﺎﻫﺎﻧﻪ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪهاﻧﺪ؛ ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬ﻻزم اﺳﺖ آﻣﻮزﮔﺎران ﻣﺤﺘﺮم ﺑﺎ درﻧﮓ ﺑﺮ ﺳﺮ آن ﻋﺒﺎرات‪،‬‬ ‫زﻣﻴﻨﻪ ﮔﻔﺖوﮔﻮی داﻧﺶآﻣﻮزان را ﻧﻴﺰ ﻓﺮاﻫﻢ آورﻧﺪ‪.‬‬ ‫ٔ‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ زﻣﺎنﺑﻨﺪی آﻣﻮزش اﻳﻦ ﮐﺘﺎب‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﺑﺮای ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺑﻴﺸﺘﺮ و اﻳﺠﺎد ﻫﻢﻧﻮاﻳﯽ در ﺟﺮﻳﺎن آﻣﻮزش‬ ‫‪١٣‬ــ ٔ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﺮاﻳﻂ‬ ‫ﺟﻨﺒﻪ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدی دارد‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺳﺒﺐ در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺨﺘﻠﻒ‪ ،‬ﺑﺎ ّ‬ ‫ﻋﻤﻮﻣﯽﮐﺸﻮر‪ ،‬ﺗﻬﻴﻪ و ﺗﺪوﻳﻦ ﺷﺪه اﺳﺖ و ٔ‬ ‫آب و ﻫﻮاﻳﯽ و ﺑﺎﻓﺖ اﻗﻠﻴﻤﯽ‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﺎن آﻣﻮزش اﺑﺘﺪاﻳﯽ اﺳﺘﺎنﻫﺎ‪ ،‬ﻗﺎﺑﻞ اﻧﻌﻄﺎف و ﺗﻐﻴﻴﺮﭘﺬﻳﺮ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﮥ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدی زﻣﺎنﺑﻨﺪی آﻣﻮزش ﮐﺘﺎب ﻓﺎرﺳﯽ‬ ‫ﻫﻔﺘﻪ ﭼﻬﺎرم‬ ‫ﻫﻔﺘﻪ ﺳﻮم‬ ‫ﻫﻔﺘﻪ دوم‬ ‫اول‬ ‫ﻫﻔﺘﻪ‬ ‫ﻫﻔﺘﻪ ّ‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫ﻧﮕﺎره ‪ ٨‬ــ‪٩‬ــ‪١٠‬‬ ‫ٔ‬ ‫ﻧﮕﺎره ‪ ٥‬ــ‪٦‬ــ‪٧‬‬ ‫ٔ‬ ‫ﻧﮕﺎره ‪٣‬ــ‪٤‬‬ ‫ٔ‬ ‫ﻧﮕﺎره ‪١‬ــ‪٢‬‬ ‫ٔ‬ ‫ﻣﻬﺮ‬ ‫درس ‪٤‬‬ ‫درس ‪٣‬‬ ‫درس ‪٢‬‬ ‫درس ‪١‬‬ ‫آﺑﺎن‬ ‫او و ــ ﺗـ ت‬ ‫ﻣـ م ــ ﺳـ س‬ ‫َا َــ د‬ ‫آ ا ــ ﺑـ ب‬ ‫درس ‪٨‬‬ ‫درس ‪٧‬‬ ‫درس ‪٦‬‬ ‫درس ‪٥‬‬ ‫آذر‬ ‫ﻳـ ی ــ ُا ـُـ‬ ‫ِا ِــ ـﻪ ه ــ ﺷـ ش‬ ‫اﻳـ ﻳـ ی ای ــ ز‬ ‫ر ــ ﻧـ ن‬ ‫درس ‪١٢‬‬ ‫درس ‪١١‬‬ ‫درس ‪١٠‬‬ ‫درس ‪٩‬‬ ‫دی‬ ‫ﻗـ ق ــ ﻟـ ل‬ ‫ﻓـ ف ــ ﺧـ خ‬ ‫ﭘـ پ ــ ﮔـ گ‬ ‫ﮐـ ک ــ و‬  ‫درس ‪١٣‬‬ ‫درس ‪١٥‬‬ ‫درس ‪١٤‬‬ ‫روانﺧﻮاﻧﯽ‬ ‫ﺟـ ج ــ ُا‬ ‫ﺑﻬﻤﻦ‬ ‫ژ ــ ﺧﻮا‬ ‫ﻫـ ـﻬـ ـﻪ ه ــ ﭼـ چ‬ ‫اﺳﺘﺜﻨﺎ‬ ‫درس ‪١٩‬‬ ‫درس ‪١٨‬‬ ‫درس ‪١٧‬‬ ‫درس ‪١٦‬‬ ‫اﺳﻔﻨﺪ‬ ‫ﺣـ ح‬ ‫ﻋـ ـﻌـ ـﻊ ع ــ ﺛـ ث‬ ‫ﺻـ ص ــ ذ‬ ‫ﺗﺸﺪﻳﺪ‬ ‫درس ‪٢١‬‬ ‫درس ‪٢٠‬‬ ‫ــ‬ ‫ــ‬ ‫ﻓﺮوردﻳﻦ‬ ‫ﻏـ ـﻐـ ـﻎ غ ــ درس آزاد‬ ‫ﺿـ ض ــ ط‬ ‫درس ‪٢٢‬‬ ‫ﻣﺮور و ﺗﻤﺮﻳﻦ‬ ‫ﻣﺮور و ﺗﻤﺮﻳﻦ‬ ‫روانﺧﻮاﻧﯽ‬ ‫اردﻳﺒﻬﺸﺖ‬ ‫ظ‬ ‫ﮐﺘﺎب درﺳﯽ‪ ،‬ﺳﻨﺪ رﺳﻤﯽ‪ ،‬ﻣﻌﺘﺒﺮ و ﻣﺤﻮری آﻣﻮزش و ﭘﺮورش اﺳﺖ ﮐﻪ در ﮐﻨﺎر دﻳﮕﺮ اﺑﺰار و اﻣﮑﺎﻧﺎت‬ ‫ﭼﺮﺧﻪ‬ ‫ٔ‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ آﻣﻮزﺷﯽ« ﻣﯽﮔﻮﻳﻴﻢ‪ ،‬ﺑﺎ ﻣﺤﺘﻮاﻳﯽ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﻳﺰی ﺷﺪه و ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ در‬ ‫ﮐﻪ ﺑﻪ آن »ﮐﺎراﻓﺰارﻫﺎی آﻣﻮزﺷﯽ ﻳﺎ ٔ‬ ‫ﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎی‬ ‫دوره اﺑﺘﺪاﻳﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎﻳﺪ اﻳﻔﺎﮔﺮ ﻧﻘﺶﻫﺎ و ّﻓﻌ ّ‬ ‫آﻣﻮزﺷﯽ ﻗﺮار ﻣﯽﮔﻴﺮد‪.‬ﮐﺘﺎب ﻓﺎرﺳﯽ از ﮐﺘﺎبﻫﺎی اﺳﺎﺳﯽ ٔ‬ ‫ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﺑﺮای ﺗﺤﻘّﻖ اﻫﺪاف زﺑﺎنآﻣﻮزی اﻫﺪاف ارزﺷﯽ و ﻧﮕﺮﺷﯽ‪ ،‬ﻧﮕﺎرﺷﯽ‪ ،‬اﻣﻼﻳﯽ‪ ،‬ادﺑﯽ و ﻣﻬﺎرت ﻫﺎی زﻧﺪﮔﯽ‬ ‫ادﺑﻴﺎت آﻣﺎده ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ داﻧﺶآﻣﻮز را ﺑﺮای زﻳﺴﺘﻦ ﻣﺘﻌﺎﻟﯽ و ﺷﻨﺎﺧﺖ درﺳﺖ و دﻗﻴﻖ زﺑﺎن و ﻓﺮﻫﻨﮓ و ّ‬ ‫ﭘﺎﻳﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﮐﺘﺎب ﻓﺎرﺳﯽ ﺳﺎزﻣﺎﻧﺪﻫﯽ‬ ‫ﮐﺘﺎب ﻣﻌﻠّﻢ ﻳﺎ راﻫﻨﻤﺎی آﻣﻮزش ﮐﻪ اﮐﻨﻮن ﭘﻴﺶ روی ﺷﻤﺎﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺮ ٔ‬ ‫ﺷﺪه اﺳﺖ؛ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ روی‪ ،‬ﭼﻬﺎر ﺑﺨﺶ دارد‪:‬‬ ‫اول‪ ،‬ﺳﺎﺧﺘﺎر و ﻣﺤﺘﻮای ﻓﺎرﺳﯽ ّاول؛‬ ‫ــ ﺑﺨﺶ ّ‬ ‫ــ ﺑﺨﺶ دوم‪ ،‬آﻣﻮزش ﻧﮕﺎرهﻫﺎ؛‬ ‫ــ ﺑﺨﺶ ﺳﻮم‪ ،‬آﻣﻮزش ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎی ﻳﮏ؛‬ ‫ــ ﺑﺨﺶ ﭼﻬﺎرم‪ ،‬آﻣﻮزش ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎی دو؛‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ‪ :‬ﭘﻴﺶﻧﻴﺎز ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‪ ،‬درک و درﻳﺎﻓﺖ درﺳﺖ ﻣﺤﺘﻮای اﻳﻦ ﮐﺘﺎب‪ ،‬ﮐﺘﺎب »راﻫﻨﻤﺎی آﻣﻮزش زﺑﺎن‬ ‫ّ‬ ‫دوره اﺑﺘﺪاﻳﯽ« ﻳﺎ »روشﺷﻨﺎﺳﯽ آﻣﻮزش زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﯽ« اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ اﻳﻦ اﺛﺮ‪ ،‬ﺗﻮﻟﻴﺪ و ﭼﺎپ ﺷﺪه‬ ‫ﻓﺎرﺳﯽ در ٔ‬ ‫اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬ﻻزم اﺳﺖ ﻫﻤﮑﺎران ﮔﺮاﻣﯽاﺑﺘﺪا آن را ﺗﻬﻴﻪ و ﺑﻪ دﻗﺖ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫ارزﻧﺪه ﺷﻤﺎ در ﺑﻬﺒﻮد و اﻋﺘﻼی ﮐﺘﺎب درﺳﯽ و راﻫﻨﻤﺎی آن ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺆﺛﺮ‬‫ٔ‬ ‫ﺑﺎزﺧﻮاﻧﯽ‪ ،‬ﻧﻘﺪ و ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدﻫﺎی‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ و ﺗﺮدﻳﺪی ﻧﺪارﻳﻢ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻫﻢﻓﮑﺮی و ﺑﻬﺮهﮔﻴﺮی از ﻧﻘﺪ و ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ‪ ،‬راﻫﯽ روﺷﻦﺗﺮ و ﻫﻤﻮارﺗﺮ ﭘﻴﺶ رو ﺧﻮاﻫﻴﻢ‬ ‫داﺷﺖ‪ ،‬ﭼﺸﻢ ﺑﻪ راه ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدﻫﺎی ﺷﻤﺎ ﻫﺴﺘﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﮔﺮوه زﺑﺎن و ادﺑﻴﺎت ﻓﺎرﺳﯽ‬ ‫دﻓﺘﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﻳﺰی و ﺗﺄﻟﻴﻒ ﮐﺘﺎبﻫﺎی درﺳﯽ‬ literature - dept. talif. sch.ir: ‫ﻧﺸﺎﻧﯽ ﭘﺎﻳﮕﺎه راﻳﺎﻧﻪای‬  ‫ﺑﺨﺶ ا ّول‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﺎر و ﻣﺤﺘﻮای ﻓﺎرﺳﯽ‬ ‫ا ّول دﺑﺴﺘﺎن‬ ‫‪١‬‬  ‫اول‬ ‫آﺷﻨﺎﻳﯽ ﺑﺎ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﮐﺘﺎب ﻓﺎرﺳﯽ ّ‬ ‫ﭘﺎﻳﻪ ّاول ﺑﻪ دﻟﻴﻞ آن ﮐﻪ آﻏﺎز آﻣﻮزشﻫﺎی زﺑﺎﻧﯽ اﺳﺖ از دﻳﺪ ﺳﺎﺧﺘﺎری اﻧﺪﮐﯽ ﺑﺎ‬ ‫ﮐﺘﺎب ﻓﺎرﺳﯽ در ٔ‬ ‫دوم ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﺑﺮرﺳﯽ‬ ‫ﮐﺘﺎبﻫﺎی دﻳﮕﺮ ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ‪ ،‬ﺳﺎﺧﺘﺎر ﮐﺘﺎب ّاول و ﮐﺘﺎبﻫﺎی ّ‬ ‫ﻣﯽﺷﻮد؛ ّاﻣﺎ ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﻣﺤﺘﻮا در ﻫﺮ ﭘﺎﻳﻪ‪ ،‬اﻫﺪاف ﻣﺸﺨﺼﯽ دﻧﺒﺎل ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﮐﺘﺎب ﻓﺎرﺳﯽ در ﺳﺎل ّاول ﺷﺎﻣﻞ ﺳﻪ ﺑﺨﺶ اﺳﺖ‪ :‬ﻧﮕﺎرهﻫﺎ‪ ،‬ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎی ﻳﮏ‪ ،‬ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎی دو‪ ،‬ﺳﺎﺧﺘﺎر‬ ‫دوم ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﺳﺎﺧﺘﺎر‬ ‫اﻧﺘﺨﺎﺑﯽ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎی ﻣﺮاﺣﻞ رﺷﺪ زﺑﺎن و ﺗﻮاﻧﺎﻳﯽ ﻳﺎدﮔﻴﺮی‪ ،‬ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﺪه ّاﻣﺎ ﮐﺘﺎبﻫﺎی ّ‬ ‫ﭘﺎﻳﻪ ﻣﻮﺿﻮعﻫﺎﻳﯽ ﻧﻈﻴﺮ )ﻧﻬﺎدﻫﺎ‪،‬‬ ‫ﻣﻮﺿﻮﻋﯽ دارﻧﺪ‪.‬ﮔﺮﭼﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎر زﺑﺎﻧﯽ اﻳﻦ ﮐﺘﺎبﻫﺎ ﻧﻴﺰ در ﻓﺎرﺳﯽ ّاول ﺑﺮ ٔ‬ ‫ﺑﻬﺪاﺷﺖ‪ ،‬اﺧﻼق‪ ،‬داﻧﺶ و داﻧﺸﻤﻨﺪان‪ ،‬دﻳﻦ‪ ،‬ﻣﻠﯽ ــ ﻣﻴﻬﻨﯽ‪ ،‬ﻃﺒﻴﻌﺖ‪ ،‬ﻫﻨﺮ و ادب( ﺷﮑﻞ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ‬ ‫اﻳﻦ ﺗﻘﺴﻴﻢﺑﻨﺪی ﺑﻪ ﺻﻮرت آﺷﮑﺎر در ﺳﺎﺧﺘﺎر ﮐﺘﺎب ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻧﻤﯽآﻳﺪ‪.‬‬ ‫اول‪ :‬ﻧﮕﺎرهﻫﺎ‬ ‫ﺑﺨﺶ ّ‬ ‫اﻳﻦ ﺑﺨﺶ در واﻗﻊ ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ ﻟﻮﺣﻪﻫﺎ در ﮐﺘﺎبﻫﺎی ﭘﻴﺸﻴﻦ اﺳﺖ‪.‬ده ﻧﮕﺎره ﺑﺮای ﭼﻬﺎر ﻫﻔﺘﻪ‪ ،‬ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﯽ‬ ‫ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﺎﻣﻞ ده ﻣﻮﺿﻮع اﺳﺖ؛ ﺧﺎﻧﻮاده‪ ،‬در راه ﻣﺪرﺳﻪ‪ ،‬ﺣﻴﺎط ﻣﺪرﺳﻪ‪ ،‬ﮐﻼس‪ ،‬ﺑﻮﺳﺘﺎن )ﭘﺎرک(‪،‬‬ ‫ﻃﺒﻴﻌﺖ و ﻣﺰرﻋﻪ‪ ،‬ﺑﺎغ وﺣﺶ‪ ،‬ﻣﺴﺠﺪ‪ ،‬ﻋﻴﺪﻧﻮروز‪.‬‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫درﺑﺮﮔﻴﺮﻧﺪه ﻣﻄﺎﻟﺐ آن ﻧﮕﺎره اﺳﺖ؛ ﻣﺎﻧﻨﺪ‪ :‬ﺑﻪ ٔ‬ ‫ٔ‬ ‫ﻫﺮ ﻧﮕﺎره ﻋﻨﻮان و ﻣﻮﺿﻮع ﺧﺎﺻﯽ دارد ﮐﻪ‬ ‫ﻣﺎ ﺧﻮش آﻣﺪی ﻳﺎ ﺑﺎزی‪ ،‬ﺑﺎزی ﺗﻤﺎﺷﺎ‪.‬اﻳﻦ ﻋﻨﺎوﻳﻦ ﺑﻪ ﺟﺎی ﺟﻤﻠﻪﻫﺎی ﻗﺎﻟﺒﯽ و ﺧﺸﮏ و ﺑﯽروح ﺑﺮﮔﺰﻳﺪه‬ ‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬روﻳﮑﺮد آﻣﻮزش ﻧﮕﺎرهﻫﺎ از ﮐﻞ ﺑﻪ ﺟﺰء اﺳﺖ‪ :‬اﺑﺘﺪا ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﺰرگ ﻧﮕﺎره ﺑﺎ ﻫﺪف ﺗﺸﻮﻳﻖ‬ ‫داﻧﺶآﻣﻮزان ﺑﻪ ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻦ‪ ،‬ﺧﻮب دﻳﺪن‪ ،‬ﺗﻔﮑّﺮ و ﺧﻮب ﮔﻮش دادن ﭘﻴﺶ روی آﻧﻬﺎﺳﺖ‪.‬ﺳﭙﺲ ﺗﺼﺎوﻳﺮ‬ ‫ﮐﻮﭼﮏ زﻳﺮﻧﮕﺎره ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻧﺎم ﻫﺮ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻋﺮﺿﻪ ﻣﯽﺷﻮد ﺗﺎ ﺗﺼﻮﻳﺮ و ﻧﺎم آن‪ ،‬ﻫﺮدو در ذﻫﻦ داﻧﺶآﻣﻮز ﺛﺒﺖ‬ ‫و ﺿﺒﻂ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻧﮑﺘﮥ ﻣﻬﻢ‪ :‬ذﮐﺮ ﻧﺎم ﻫﺮ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺮای آﺷﻨﺎﻳﯽ ﺑﺎ ﺷﮑﻞ ﮐﻠﯽ ﮐﻠﻤﻪ اﺳﺖ ﻧﻪ ﻳﺎدﮔﻴﺮی‬ ‫ﺷﮑﻞ ﻧﻮﺷﺘﺎری آن‪ ،‬ﭘﺲ ﺗﺄﮐﻴﺪ ﺑﺮ روی ﺗﺼﻮﻳﺮ اﺳﺖ ﻧﻪ واژه‪.‬‬ ‫‪٢‬‬  ‫‪١‬ــ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﺰرگ آﻣﻮزﺷﯽ‬ ‫اﻟﻒ( ﻣﺤﺘﻮا‪ :‬اﻋﻀﺎی ﻳﮏ ﺧﺎﻧﻮاده‬ ‫ب( ﻫﺪف‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ درﺳﯽ ﻣﻠﯽ‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ درﺳﯽ زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﯽ و ﻫﻢ ﺳﻮ ﺑﺎ ٔ‬ ‫آﻣﻮزش ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ٔ‬ ‫ﭘﺮورش و ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻣﻬﺎرتﻫﺎی زﺑﺎﻧﯽ‬ ‫واژه ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮای ﺗﻤﺮﻳﻦ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺗﺎ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺗﻮاﻧﺎﻳﯽ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺷﮑﻞ ﻧﻮﺷﺘﺎری و آواﻳﯽ‬‫ﻳﺎﻓﺘﻦ ٔ‬ ‫آﺷﻨﺎﻳﯽ ﺑﺎ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﮐﻠﻴﺪی ﺳﺎﻳﺮ ﺣﻮزهﻫﺎ در ﻳﺎدﮔﻴﺮی )ﻋﻠﻮم‪ ،‬رﻳﺎﺿﯽ‪ ،‬ﻫﻨﺮ‪ ،‬دﻳﻨﯽ و ﻗﺮآن‪ ،‬ﺗﺮﺑﻴﺖ‬ ‫ﺑﺪﻧﯽ = روﻳﮑﺮد ﺗﻠﻔﻴﻖ(‬ ‫ﺗﻮاﻧﺎﻳﯽ ﮐﺎرﺑﺮد آﻣﻮﺧﺘﻪﻫﺎ در ﻣﺘﻦ زﻧﺪﮔﯽ‬ ‫ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻧﮕﺮش ﻣﺜﺒﺖ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﯽ‬ ‫‪٢‬ــ ﺗﺼﻮﻳﺮکﻫﺎ‬ ‫اﻟﻒ( ﻣﺤﺘﻮا‪ :‬ﺗﻌﺪادی ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﻴﻦ ‪ ٤‬ﺗﺎ ‪ ١٠‬ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﺰرگ آﻣﻮزﺷﯽ‬ ‫ب( ﻫﺪف‬ ‫اﻧﻄﺒﺎق ﺗﺼﻮﻳﺮک و واژهﻫﺎ‬ ‫ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻣﻬﺎرتﻫﺎی ﺷﻔﺎﻫﯽ زﺑﺎن )ﮔﻮش دادن‪ ،‬ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻦ(‬ ‫ﮔﻨﺠﻴﻨﻪ واژﮔﺎﻧﯽ ﺑﺎ ﺗﮑﻴﻪ ﺑﺮ ﺗﺼﻮﻳﺮﺧﻮاﻧﯽ‬ ‫ٔ‬ ‫ﮔﺴﺘﺮش‬ ‫ﺎﻟﻴﺖﻫﺎ و ﺗﺠﺮﺑﻪﻫﺎی ﻳﺎدﮔﻴﺮی‬ ‫ﻓﻌ ّ‬‫ّ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻮان درک و درﻳﺎﻓﺖ و ﻣﻴﺰان ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺳﻮادآﻣﻮزی از‬ ‫ﺎﻟﻴﺖﻫﺎی ﻳﺎدﮔﻴﺮی ﺑﺎ ّ‬ ‫ﺗﻌﺪاد ّﻓﻌ ّ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻮاﻧﺎﻳﯽ‬ ‫ﭘﺎﻳﻪ رﻋﺎﻳﺖ اﺻﻞ ﺣﺮﮐﺖ از ﺳﺎده ﺑﻪ دﺷﻮار و ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ّ‬ ‫ﻧﮕﺎره ﻳﮏ ﺗﺎ ده‪ ،‬ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ؛ و ﺑﺮ ٔ‬ ‫ٔ‬ ‫ﺎﻟﻴﺖ‬ ‫ﻓﻌ‬ ‫ّ ّ‬ ‫ﺷﺶ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫دو‬ ‫ﺣﺪود‬ ‫ﻫﺎ‬ ‫ﻧﮕﺎره‬ ‫در‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‬ ‫اﺳﺖ؛‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﺳﺎزﻣﺎﻧﺪﻫﯽ‬ ‫ﻫﺎ‬ ‫ﺖ‬ ‫ﺎﻟﻴ‬ ‫ّ ّ‬ ‫ﻓﻌ‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫ﮐﻮدﮐﺎن‪،‬‬ ‫زﺑﺎﻧﯽ‬ ‫و‬ ‫ذﻫﻨﯽ‬ ‫ﺎﻟﻴﺖﻫﺎی ﻳﺎدﮔﻴﺮی ﺑﻪﮔﻮﻧﻪای ﺳﺎﻣﺎن ﻳﺎﻓﺘﻪ‪ ،‬در ﭼﻨﺪ ﺑﺨﺶ اراﺋﻪ ﻣﯽﮔﺮدد‪.‬ﻫﺪف از‬ ‫ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ّ.‬ﻓﻌ ّ‬ ‫ﺎﻟﻴﺖﻫﺎ ﻳﮑﺴﺎن ﮐﺮدن روشﻫﺎی آﻣﻮزش اﺳﺖ و ﻣﻌﻠّﻢ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ آزاداﻧﻪ ﻋﻤﻞ ﮐﻨﺪ‪.‬اﻳﻦ آزادی ﻋﻤﻞ‬ ‫اﻳﻦ ّﻓﻌ ّ‬ ‫ﺑﻪ ﺗﻮاﻧﺎﻳﯽﻫﺎ و ﻇﺮﻓﻴﺖﻫﺎی ﺗﮏﺗﮏ اﻓﺮاد ﮐﻼس ﺑﺎزﻣﯽﮔﺮدد‪.‬‬ ‫اﻫﺪاف‬ ‫ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻣﻬﺎرت ﺧﻮب دﻳﺪن‬ ‫‪٣‬‬  ‫آﻣﻮزش راﺳﺖ ﺑﻪ ﭼﭗ و ﺑﺎﻻ و ﭘﺎﻳﻴﻦ )ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺟﻬﺖ ﻫﺎ(‬ ‫ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺣﺮﮐﺖ ﭼﺸﻢ‬ ‫ﻓﺎﺻﻠﻪ ﭼﺸﻢ ﺑﺎ ﮐﺘﺎب‬ ‫ٔ‬ ‫ﺗﻨﻈﻴﻢ‬ ‫ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻣﻬﺎرتﻫﺎی ﮐﻼﻣﯽ‬ ‫ارزﺷﻴﺎﺑﯽ از ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﭘﺎﻳﻪ‬ ‫ﺗﺄﮐﻴﺪ ﺑﺮ ﺳﻪ ﻣﻔﻬﻮم آﻏﺎز‪ ،‬ﻣﻴﺎﻧﻪ و ﭘﺎﻳﺎن در ﻧﻘﻞ وﻗﺎﻳﻊ‪ ،‬ﺣﻮادث و داﺳﺘﺎنﻫﺎ‬ ‫داﻣﻨﻪ واژﮔﺎن ﮐﻮدک در زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﯽ ﻣﻌﻴﺎر‬ ‫ﮔﺴﺘﺮش ٔ‬ ‫ﮔﺴﺘﺮش و ﺗﻌﻤﻴﻖ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ اﺻﻠﯽ‬ ‫٭ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻧﮕﺮش ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ارزﺷﯽ‬ ‫ﺎﻟﻴﺖﻫﺎی اﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﻋﺒﺎرتاﻧﺪ از‪:‬‬ ‫ّﻓﻌ ّ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ و ﺗﻤﺮﮐﺰ داﻧﺶآﻣﻮز‪ ،‬ﺟﻤﻠﻪﺳﺎزی و ﺑﻴﺎن ﺷﻔﺎﻫﯽ ﺗﺼﻮﻳﺮﻫﺎ‬ ‫ﺎﻟﻴﺖ ّ‬ ‫ﺑﺒﻴﻦ و ﺑﮕﻮ‪ :‬ﻫﺪف از اﻳﻦ ّﻓﻌ ّ‬ ‫درﺑﺎره ﻫﺮ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﭘﺮﺳﺶﻫﺎﻳﯽ ﻃﺮح ﺑﮑﻨﺪ ارﺗﺒﺎط ﻣﻴﺎن‬ ‫ٔ‬ ‫اﺳﺖ‪).‬ﺗﺼﻮﻳﺮﺧﻮاﻧﯽ( ﻣﻌﻠّﻢ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻋﻼوه ﺑﺮ آﻧﮑﻪ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ داﻧﺶآﻣﻮز ﻗﺮار دﻫﺪ‪.‬داﻧﺶآﻣﻮز ﺑﺎﻳﺪ در ﻳﮏ ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻘﺼﻮد‬ ‫ﻣﺤﻞ ّ‬ ‫ﺗﺼﺎوﻳﺮ را ﻧﻴﺰ ﻣﻮﺿﻮع ﭘﺮﺳﺶ و ّ‬ ‫را ﺑﻴﺎن ﮐﻨﺪ‪.‬اﻳﻦ ﺗﻤﺮﻳﻦﻫﺎ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻓﺮﺻﺘﯽ ﺑﺮای ﻳﺎدﮔﻴﺮی ﻣﺸﺎرﮐﺘﯽ ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬ ‫اﻫﺪاف‬ ‫ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺧﻮب دﻳﺪن‬ ‫ﻗﻮه ﺗﻤﻴﺰ و ﺗﺸﺨﻴﺺ‬‫ﭘﺮورش ٔ‬ ‫ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺗﻮاﻧﺎﻳﯽ ﺧﻮب ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻦ‬ ‫رﺷﺪ ﺗﻮاﻧﺎﻳﯽ ﺗﺒﺪﻳﻞ دﻳﺪهﻫﺎ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﺎر‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ‪ ،‬ﺗﻤﺮﮐﺰ‪ ،‬واﮐﻨﺶ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺆال‪ ،‬درک‬‫ﺎﻟﻴﺖ ﺗﻘﻮﻳﺖ ّ‬ ‫ﮔﻮش ﮐﻦ و ﺑﮕﻮ‪ :‬ﻫﺪف از اﻳﻦ ّﻓﻌ ّ‬ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮی‪ ،‬ﺟﻤﻠﻪﺳﺎزی‪ ،‬ﺑﻴﺎن ﺷﻔﺎﻫﯽ دﻳﺪهﻫﺎ و ﻧﮑﺎت دﻳﮕﺮی اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ داﻧﺶآﻣﻮزان ﺑﻪﻃﻮر‬ ‫ﺟﻨﺒﻪ اﻟﮕﻮﻳﯽ دارﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻌﻠّﻢ در اﻧﺘﺨﺎب اﻳﻦ ﺳﺆاﻻت ﻳﺎ ﺳﺆاﻻت‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬ﺳﺆاﻻت ٔ‬ ‫ﺧﺎص ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ّ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ وﻳﮋه ﺷﻮد و از ٔ‬ ‫ﺧﻼق ﺑﺎﻳﺪ ّ‬ ‫ﻧﮑﺘﻪ اﺳﺎﺳﯽ آن اﺳﺖ ﮐﻪ در ﭘﺎﺳﺦﻫﺎ ﺑﻪ ﺟﻨﺒﻪﻫﺎی ّ‬ ‫ﻣﺸﺎﺑﻪ آزاد اﺳﺖ‪ٔ.‬‬ ‫داﻧﺶآﻣﻮزان ﭘﺎﺳﺦﻫﺎی ﻳﮑﺴﺎن ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﻧﺸﻮد‪.‬ﻣﻌﻠّﻢ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﭘﺲ از درﻳﺎﻓﺖ ﭘﺎﺳﺦﻫﺎی ﻓﺮدی و ﺟﻤﻌﯽ‬ ‫ﺑﻪ ﺟﻤﻊﺑﻨﺪی ﺑﭙﺮدازد‪.‬‬ ‫اﻫﺪاف‬ ‫ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺧﻮب ﮔﻮش دادن‬ ‫‪٤‬‬  ‫ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻓﺮاﻳﻨﺪﻫﺎی ذﻫﻨﯽ‬ ‫داﻣﻨﻪ واژﮔﺎن‬ ‫ﮔﺴﺘﺮش ٔ‬ ‫ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻣﻬﺎرت ﺧﻮب ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻦ‬ ‫ﮔﺴﺘﺮش ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ اﺻﻠﯽ‬ ‫ﺗﻌﻤﻴﻖ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ اﺻﻠﯽ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮐﻠﯽ ﮐﻠﻤﻪ ﮐﻪ در ﺣﺎﻓﻈﻪ دارد‬ ‫ﺑﮕﺮد و ﭘﻴﺪا ﮐﻦ‪ :‬داﻧﺶآﻣﻮز در اﻳﻦ ﺗﻤﺮﻳﻦ ﺑﺎ ّ‬ ‫و ﺧﻮاﻧﺪن آن را ﺑﻪ ﮐﻤﮏ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻓﺮاﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬آن را در ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﻴﺎﺑﺪ‪.‬اﺑﺘﺪا ﻣﻌﻠﻢ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ ﺧﻮاﻧﺪن‬ ‫واژه ﻫﺎ از داﻧﺶآﻣﻮزان ﺑﺨﻮاﻫﺪ آﻧﻬﺎ را در ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪ‪ ،‬ﺳﭙﺲ در ﻣﺮاﺣﻞ ﺑﻌﺪی داﻧﺶآﻣﻮزان ﺧﻮد‬ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ واژه را ﺑﻴﺎﺑﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻫﺪاف‬ ‫اﻧﻄﺒﺎق واژهﻫﺎی ﺷﻨﻴﺪاری ﺑﺎ اﺟﺰای ﺗﺼﻮﻳﺮ‬ ‫ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻣﻬﺎرتﻫﺎی ﮐﻼﻣﯽ‬ ‫ﺗﻘﻮﻳﺖ واژهآﻣﻮزی‬ ‫ﮔﺴﺘﺮش و ﺗﻌﻤﻴﻖ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﮐﻞ اﺻﻠﯽ‬ ‫ﺑﻪ دوﺳﺘﺎﻧﺖ ﺑﮕﻮ‪ :‬در اﻳﻦ ﻧﻮع ﺗﻤﺮﻳﻦﻫﺎ داﻧﺶآﻣﻮزان ﺑﺎ ﻳﮑﺪﻳﮕﺮ و ﻣﻌﻠّﻢ ارﺗﺒﺎط ﻋﺎﻃﻔﯽ ﺑﺮﻗﺮار‬ ‫داﻳﺮه ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻦ را وﺳﻌﺖ داده و ﺑﻪ ﻣﺤﻴﻂ اﻃﺮاف و‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ آﻧﭽﻪ ﺗﺎﮐﻨﻮن ﻓﺮاﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ ٔ‬ ‫ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ و ﺑﺎ ّ‬ ‫ﺧﻼﻗﺎﻧﻪ دارد و ﺑﺎز ﭘﺎﺳﺦ اﺳﺖ‬‫ﺟﻨﺒﻪ ّ‬ ‫ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺷﺨﺼﯽ و ﺧﺼﻮﺻﯽ ﺧﻮد ﺳﻮق ﻣﯽدﻫﻨﺪ‪.‬در اﻳﻦ ﺗﻤﺮﻳﻦ ﮐﻪ ٔ‬ ‫ﺗﺨﻴﻞ ﻳﺎ ﺗﻔﮑّﺮ ﺧﻮﻳﺶ ﻣﻄﺎﻟﺒﯽ را در ﻗﺎﻟﺐ ﺑﻴﺎن ﺧﺎﻃﺮه ﻳﺎ دﻳﺪهﻫﺎ و ﺷﻨﻴﺪهﻫﺎ‬ ‫داﻧﺶآﻣﻮز ﻣﯽﮐﻮﺷﺪ ﺑﻪ ﮐﻤﮏ ّ‬ ‫و اﻃّﻼﻋﺎت ﺧﻮد ﺑﺮزﺑﺎن آورد‪.‬‬ ‫اﻫﺪاف‬ ‫ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻣﻬﺎرت ﺧﻮب ﮔﻮش دادن‬ ‫ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻧﮕﺮش ﻣﺜﺒﺖ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﯽ‬ ‫ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻣﻬﺎرت ﮔﺴﺘﺮش ﻣﻔﻬﻮم اﺻﻠﯽ‬ ‫ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻣﻬﺎرت ﺧﻮب ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻦ‬ ‫ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻣﻬﺎرتﻫﺎی ارﺗﺒﺎﻃﯽ‬ ‫ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻣﻬﺎرت اﻳﺠﺎد ﻧﻈﻢ و ﺗﺮﺗﻴﺐ‬ ‫ﺎﻟﻴﺖ ﻣﺸﺎرﮐﺘﯽ و ﮔﺮوهﺑﻨﺪی‪ ،‬ﻗﺎدر ﺑﻪ ﺣﺮف زدن ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬ﺑﺮای‬ ‫ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺗﻤﺎﻣﯽداﻧﺶآﻣﻮزان ﺑﺎ ّﻓﻌ ّ‬ ‫‪٥‬‬ ‫ﻣﻌﻠّﻢ‪ ،‬اﻳﻦ ﻓﺮﺻﺖ ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ اوﻻ ً در ﺗﻤﺎﻣﯽداﻧﺶآﻣﻮزان اﻋﺘﻤﺎد ﺑﻪ ﻧﻔﺲ اﻳﺠﺎد ﮐﻨﺪ و ﺛﺎﻧﻴﺎً‬ ‫ﺎﻟﻴﺖﻫﺎی ﮐﻼﺳﯽ ﺑﮑﺸﺎﻧﺪ‪.‬ﺑﻪﻋﻼوه از اﻳﻦ ﻃﺮﻳﻖ‪ ،‬ارﺗﺒﺎط ﻫﺎی‬ ‫ﺻﺤﻨﻪ ّﻓﻌ ّ‬ ‫ٔ‬ ‫داﻧﺶآﻣﻮزان ﮐﻢرو و ﺧﺠﺎﻟﺘﯽ را ﺑﻪ‬ ‫ﺻﻤﻴﻤﯽﻧﻴﺰ ﺑﻴﻦ داﻧﺶآﻣﻮزان ﺑﺮﻗﺮار ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﺎزی و ﻧﻤﺎﻳﺶ‪ :‬اﻳﻦ دو ﺑﺨﺶ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺘﻨﺎوب ﻣﯽآﻳﻨﺪ ﺑﺎ ﻫﺪف اﻳﺠﺎد ﻓﻀﺎی ﺷﺎد و ﺗﻔﺮﻳﺤﯽ‪،‬‬ ‫ﮐﺸﻒ اﺳﺘﻌﺪادﻫﺎی ﻧﻬﻔﺘﻪ و ﭘﺮورش آﻧﻬﺎ‪ ،‬آﻣﻮزش ﻏﻴﺮ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻣﺴﺎﺋﻞ و ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻣﻬﺎرتﻫﺎی زﺑﺎﻧﯽ آﻣﺎده‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻦ داﻧﺶآﻣﻮز ﺑﺮای زﻧﺪﮔﯽ در ﺑﻴﺮون از ﻣﺤﻴﻂ ﮐﻼس‪ ،‬اﺑﺮاز وﺟﻮد داﻧﺶآﻣﻮزان و ﭘﺮورش ﺗﺨﻴﻞ‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﺪهاﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﻫﺪاف‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻓﻀﺎﻳﯽ ّﻟﺬتﺑﺨﺶ و ﺷﺎدی آﻓﺮﻳﻦ‬ ‫ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻣﻬﺎرتﻫﺎی ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻦ و ﮔﻮش دادن‬ ‫ﺷﻨﺎﺧﺖ اﺳﺘﻌﺪادﻫﺎی ﮐﻮدﮐﺎن و ﭘﺮورش آن ﻫﺎ‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻓﺮﺻﺖ ﺳﺎﻟﻢ ﺑﺮای اﺑﺮاز ﺗﻮاﻧﺎﻳﯽﻫﺎی ﻓﺮدی‬ ‫ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻣﻬﺎرتﻫﺎی ﺣﺴﯽ ــ ﺣﺮﮐﺘﯽ‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻓﺮﺻﺖ ﺑﺮای ﺑﻴﺎن ﻋﻮاﻃﻒ و اﺣﺴﺎﺳﺎت‬ ‫ﮔﺴﺘﺮش و ﺗﻌﻤﻴﻖ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ اﺻﻠﯽ‬ ‫اﻳﺠﺎد و ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻣﻬﺎرت اﻳﻔﺎی ﻧﻘﺶ‬ ‫ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﺨﻮاﻧﻴﻢ‬ ‫اﻫﺪاف‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻓﻀﺎی ﺷﺎد و ّﻟﺬتﺑﺨﺶ‬ ‫ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻧﮕﺮش ﻣﺜﺒﺖ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺨﻦ ﻣﻨﻈﻮم ﻓﺎرﺳﯽ‬ ‫ﺗﺴﻠّﻂ ﺑﺮ آﻫﻨﮓ و رﻳﺘﻢ و وزن و ﻗﺎﻓﻴﻪ در ﺷﻌﺮ‬ ‫ﮔﺴﺘﺮش داﻣﻨﻪ واژﮔﺎن‬ ‫ﭘﺮورش اﺳﺘﻌﺪادﻫﺎی ﻣﺘﻤﺎﻳﻞ ﺑﻪ ﺷﻌﺮ‬ ‫ﻧﮕﺎره ‪ ۱‬ﻣﻮﺿﻮع ﺧﺎﻧﻮاده(‬ ‫ٔ‬ ‫ﮔﺴﺘﺮش و ﺗﻌﻤﻴﻖ ﻣﻔﻬﻮم اﺻﻠﯽ )ﻣﺜﻼ ً در‬ ‫در ﺻﻔﺤﺎت »ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﺨﻮاﻧﻴﻢ« ﺷﻌﺮﻫﺎﻳﯽ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﮑﻤﻞ و ﻫﻤﺴﻮ ﺑﺎ ﻣﺤﺘﻮای آن ﻧﮕﺎره‬ ‫ﺟﻨﺒﻪ اﻟﺘﺬاذی دارد و ﺧﻮاﻧﺪن آن ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﮔﺮوﻫﯽ‪ ،‬ﻓﻀﺎی ﺷﺎدی در ﮐﻼس اﻳﺠﺎد‬ ‫اﺳﺖ‪.‬اﻳﻦ اﺷﻌﺎر ٔ‬ ‫ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬اﻳﻦ اﺷﻌﺎر ﺑﺎ ﺧﻮاﻧﺶ ﻣﻌﻴﺎر و ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ آﻫﻨﮓ ﻣﻨﺎﺳﺐ‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﻟﻮح ﻓﺸﺮده ﺑﻪ ﻧﺎم »ﮐﺘﺎب ﮔﻮﻳﺎ«‬ ‫‪٦‬‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﺮاﻳﻂ‬ ‫در اﺧﺘﻴﺎر ﻣﻌﻠّﻤﺎن ﻗﺮار ﻣﯽﮔﻴﺮد ﺗﺎ در ﮐﻼس اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﻨﺪ‪.‬ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻳﻦ ﻣﻌﻠّﻢ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ ّ‬ ‫ﺎﻟﻴﺖﻫﺎی وﻳﮋهای را ﺑﺮای اﺷﻌﺎر در ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮد‪.‬ﻣﺜﻼ ً از داﻧﺶآﻣﻮزان ﺑﺨﻮاﻫﺪ‬ ‫ﮐﻼس و ﻓﺮﺻﺘﯽ ﮐﻪ دارد‪ّ ،‬ﻓﻌ ّ‬ ‫ﺷﻴﻮه ﻣﺘﻦ درس اﺻﻼ ً ﻻزم ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﺮﺧﯽ از آﻧﻬﺎ را ﺣﻔﻆ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺷﻌﺮ ﺑﻪ ٔ‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻦﻫﺎ در ﻫﺮ ﺑﺨﺶ ﺑﻪ ﻓﺮاﺧﻮر ﺗﻮان ﻣﺘﻮﺳﻂ داﻧﺶآﻣﻮزان اﺳﺖ؛ ﻟﮑﻦ ﻣﻌﻠّﻢ در‬ ‫اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ اﺑﺘﮑﺎر ﻋﻤﻞ ﺧﻮد‪ ،‬ﺑﺮ ﺟﻨﺒﻪﻫﺎی آﻣﻮزﺷﯽ ﮐﺘﺎب ﺑﻴﻔﺰاﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﮐﺘﺎبﺧﻮاﻧﯽ‪ :‬در ﮐﺘﺎﺑﻨﺎﻣﻪ ﻫﺎی رﺷﺪ ﻓﻬﺮﺳﺖ ‪ ۵۲‬ﮐﺘﺎب آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬ﻣﻌﻠّﻢ از ﻣﻴﺎن ﮐﺘﺎبﻫﺎی‬ ‫ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدی ﻳﺎ ﻫﺮ ﮐﺘﺎب دﻳﮕﺮی ﮐﻪ ﺧﻮد ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﯽدﻫﺪ ﻳﮑﯽ را ﺑﺮﮔﺰﻳﺪه‪ ،‬در ﮐﻼس ﻣﯽﺧﻮاﻧﺪ؛ آﻧﮕﺎه از‬ ‫داﻧﺶآﻣﻮزان ﻣﯽﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻪ ﺳﺆاﻻت ﻃﺮح ﺷﺪه در ﮐﺘﺎب ﻳﺎ ﻫﺮ ﺳﺆال دﻳﮕﺮی ﮐﻪ ﺧﻮد ﻻزم ﻣﯽداﻧﺪ ﭘﺎﺳﺦ‬ ‫دﻫﻨﺪ‪.‬در ﻃﺮح ﺳﺆاﻻت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﮐﺘﺎبﺧﻮاﻧﯽ ﺳﻌﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺗﻤﺎﻣﯽاﺑﻌﺎد ﻣﺤﺘﻮاﻳﯽ و ﻇﺎﻫﺮی و داﻧﺸﯽ‬ ‫در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬اﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺑﺎ اﻳﻦ ﻫﺪف ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﮐﺘﺎبﺧﻮاﻧﯽ رﺷﺪ ﮐﻨﺪ و ﮔﺴﺘﺮش‬ ‫ﻳﺎﺑﺪ؛ ﻣﻬﺎرت ﺧﻮاﻧﺪن ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺷﻮد‪ ،‬ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪﻫﺎی ﻣﺪارس ﻏﻨﯽ ﮔﺮدد و آﻣﻮزهﻫﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺨﺘﺺ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب درﺳﯽ‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ زﺑﺎنآﻣﻮزی اﺳﺖ؛‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‪.‬ﻳﮑﯽ از وﻳﮋﮔﯽﻫﺎی ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺧﺘﺼﺎص ﺳﺎﻋﺖ ﮐﺘﺎبﺧﻮاﻧﯽ در ٔ‬ ‫زﻳﺮا ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﻳﺰان آﻣﻮزﺷﯽ و ﻣﺘﺨﺼﺼﺎن آﻣﻮزش زﺑﺎن ﻳﮑﯽ از ﺧﻼٔﻫﺎی ﻧﻈﺎم آﻣﻮزﺷﯽ ﮐﻨﻮﻧﯽ را ﺿﻌﻒ‬ ‫ﻣﻬﺎرت ﺧﻮاﻧﺪن ﻣﯽداﻧﻨﺪ‪.‬ﮐﺘﺎبﺧﻮاﻧﯽ در ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺳﻪ ﻣﻬﺎرت دﻳﮕﺮ ﻧﻘﺶ ﺑﻪ ﺳﺰاﻳﯽ دارد ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪای ﮐﻪ‬ ‫ﻣﯽﺗﻮان ﮔﻔﺖ زﻳﺮﺑﻨﺎی ﺿﻌﻒ ﻣﻬﺎرتﻫﺎی زﺑﺎﻧﯽ‪ ،‬در ﻧﺎدﻳﺪه ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ و ﮐﺘﺎبﺧﻮاﻧﯽ و ﺑﯽ ﺗﻮﺟﻬﯽ ﺑﻪ‬ ‫آن اﺳﺖ‪.‬ﺿﻤﻨﺎً ﻣﯽداﻧﻴﻢ ﮐﻪ اﻳﻦ ﻣﻬﺎرت ﺑﺎﻳﺪ از ﮐﻮدﮐﯽ ﻧﻬﺎدﻳﻨﻪ ﺷﻮد ﺗﺎ در آﻳﻨﺪه ﺑﻪ ﻳﮏ ﻋﺎدت ﻣﺜﺒﺖ و ﻣﻔﻴﺪ‬ ‫ﻫﻔﺘﻪ ﺳﺎل اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻌﻠّﻢ از ﻣﻴﺎن آﻧﻬﺎ ﺗﻨﻬﺎ ‪ ۲۲‬ﮐﺘﺎب را ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ‬ ‫ﺑﺪل ﮔﺮدد‪.‬اﻧﺘﺨﺎب ‪ ۵۲‬ﮐﺘﺎب ﺑﺮای ‪ٔ ۵۲‬‬ ‫‪ ۲۲‬درس ﮐﺘﺎب و ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت آن اﻧﺘﺨﺎب ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺑﺨﺶ ‪ ۲‬ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎی)‪(۱‬‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺧﻄﯽ ﻓﺎرﺳﯽ ﻃﯽ ‪ ۱۵‬درس و ‪ ۱۵‬ﻫﻔﺘﻪ آﻣﻮزش داده ﻣﯽﺷﻮد‪.‬ﻫﺮ درس ﺷﺎﻣﻞ‬ ‫در اﻳﻦ ﺑﺨﺶ ‪ٔ ۳۰‬‬ ‫ﻣﻘﺪﻣﻪ ﮐﺘﺎب آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ٔ‬ ‫ﻣﻌﺮﻓﯽ و ﺷﻨﺎﺧﺖ دو ﻳﺎ ﺳﻪ ﻧﺸﺎﻧﻪ اﺳﺖ‪.‬ﺟﺪول زﻣﺎنﺑﻨﺪی آﻣﻮزش ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎ در‬ ‫ﻫﺪف‬ ‫ﺷﻨﺎﺧﺖ و ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎی ﺧﻄﯽ)اﻟﻔﺒﺎ( و آواﻳﯽ زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﯽ‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺧﻄﯽ زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﯽ و ﺗﻮاﻧﺎﻳﯽ ﺗﺮﮐﻴﺐ آﻧﻬﺎ‬ ‫اﻧﻄﺒﺎق و ﻫﻤﮕﻮنﺳﺎزی ﺻﺪا ﺑﺎ ٔ‬ ‫‪٧‬‬  ‫آﻣﻮزش ﻣﻬﺎرتﻫﺎی ﺷﻬﺮوﻧﺪی‬ ‫آﻣﻮزش و ﮔﺴﺘﺮش ﻣﻬﺎرتﻫﺎی ﺷﻔﺎﻫﯽ زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﯽ‬ ‫آﻣﻮزش و ﮔﺴﺘﺮش ﻣﻬﺎرتﻫﺎی ﮐﺘﺒﯽ زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﯽ‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻧﮕﺮش ﻣﺜﺒﺖ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﻬﺎرتﻫﺎی ﺷﻔﺎﻫﯽ و ﮐﺘﺒﯽ‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻧﮕﺮش ﻣﺜﺒﺖ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﯽ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻋﺎﻣﻞ ﭘﻴﻮﻧﺪ ﭘﺎره ﻓﺮﻫﻨﮓﻫﺎ‪.‬‬ ‫ﻫﺮ درس از اﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺷﺎﻣﻞ ﻗﺴﻤﺖﻫﺎی زﻳﺮ اﺳﺖ‪:‬‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ ﻧﺨﺴﺖ‪ :‬ﻋﻨﻮان ﻣﺘﻦ اﺻﻠﯽ درس‬ ‫‪١‬ــ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﺰرگ اﺻﻠﯽ‬ ‫‪٢‬ــ ﺗﺼﻮﻳﺮکﻫﺎ‬ ‫‪٣‬ــ ﻣﺘﻦ ﻧﻮﺷﺘﺎری‬ ‫‪٤‬ــ ﺗﺼﻮﻳﺮ درﺷﺖ ﻧﺸﺎﻧﻪ‬ ‫‪٥‬ــ ﭼﻴﻨﺶ ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎ‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ اول‪ :‬ﺗﺼﻮﻳﺮی ﮐﻠﯽ )ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﺰرگ‪ ،‬ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻋﻨﻮاﻧﯽ ﻳﺎ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺎدر( ﮐﻪ ﺿﻤﻦ ﺣﻔﻆ‬ ‫ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﺑﺨﺶ ﻧﮕﺎرهﻫﺎ و ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻣﻬﺎرتﻫﺎی ﺷﻔﺎﻫﯽ زﺑﺎن‪ ،‬ﺑﺮ آﻣﻮزش ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎﻳﯽ ﺧﺎص ﺗﺄﮐﻴﺪ ﻣﯽورزد‪.‬‬ ‫ﻣﺤﺘﻮا ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﺰرﮔﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻ ً ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻻزم ﺑﺮای ﺗﺪرﻳﺲ را درﺑﺮدارد و در اﻳﻦ ﮐﺘﺎب در‬ ‫ﺳﻄﺢ ﺗﻤﺎم دروس ﺗﻮزﻳﻊ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬اﻳﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻋﺒﺎرت اﻧﺪ از‪ :‬ﺷﺒﮑﻪ آواﻳﯽ‪ ،‬ﺗﺼﻮﻳﺮی‪ ،‬ﻣﻌﻨﺎﻳﯽ؛ ﻳﻌﻨﯽ‬ ‫زﻣﻴﻨﻪ ﺻﺪا‪ ،‬ﺗﺼﻮﻳﺮ و ﻣﻌﻨﺎ ﺑﻪ ﻳﺎد واژه ﻫﺎی دﻳﮕﺮی‬ ‫وﻗﺘﯽ ﺑﻪ واژهای ﺑﺮ ﻣﯽﺧﻮرﻳﻢ‪ ،‬دﺳﺖ ﮐﻢ ﺑﺮاﺳﺎس ﺳﻪ ٔ‬ ‫واژه »ﺗﻮپ« واژهﻫﺎی ﺗﻮت‪ ،‬ﺗﻮر‪،‬‬‫ﺷﺒﮑﻪ واژه را ﺗﺸﮑﻴﻞ ﻣﯽدﻫﻨﺪ؛ ﻣﺜﻼ ً ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ٔ‬ ‫ٔ‬ ‫ﻣﯽاﻓﺘﻴﻢ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻳﮏ‬ ‫ﺗﻮس ﻳﺎ ‪...‬ﺑﻪ ذﻫﻨﻤﺎن ﻣﯽآﻳﺪ ﮐﻪ اﺷﺘﺮاک آواﻳﯽ‪ /‬ت دارﻧﺪ ﻳﺎ ﺳﻮپ و رود ﺑﻪ ﻋﻠﺖ وﺟﻮد واجﻫﺎی ‪ /‬و‪/‬‬ ‫و‪ /‬پ‪/‬؛ اﻣﺎ دﻳﺪن ﺗﻮپ‪ ،‬ﻫﺮ ﺷﻴﺌﯽ ﮐﺮوی از ﺣﺒﺎب ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ ﮐﺮات آﺳﻤﺎﻧﯽ را ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮﻣﺎن ﻣﯽآورد و ﺑﺎز ﻫﻢ‬ ‫ﺷﺒﮑﻪای از واژهﻫﺎ ﺑﻪ ذﻫﻦ ﻣﯽآﻳﺪ‪.‬ﮔﺎﻫﯽ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن‪ ،‬دﻳﺪن ﻳﺎ ﺣﺘﯽ ﻓﮑﺮ ﮐﺮدن ﺑﻪ ﺗﻮپ‪ ،‬ﺷﻤﺎر زﻳﺎدی از‬ ‫ﺑﺎزیﻫﺎﻳﯽ ﮐﻪ ﻣﺤﻮر اﺻﻠﯽ آن ﻫﺎ ﺗﻮپ اﺳﺖ ﺑﻪ ذﻫﻦ ﻣﯽآﻳﺪ؛ از ﻗﺒﻴﻞ‪ :‬ﻓﻮﺗﺒﺎل‪ ،‬واﻟﻴﺒﺎل‪ ،‬ﺗﻨﻴﺲ روی ﻣﻴﺰ‪،‬‬ ‫ﻫﻨﺪﺑﺎل‪ ،‬واﺗﺮﭘﻮﻟﻮ و‪...‬‬ ‫ﻫﺪف‬ ‫ﭘﺮورش ﺧﻮب دﻳﺪن‬ ‫ﻓﻌﺎل ﮐﺮدن ذﻫﻦ‬ ‫ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اﻫﺪاف ﻧﮕﺮﺷﯽ‬ ‫ٔ‬ ‫آﻣﻮزش‬ ‫‪٨‬‬  ‫ﺟﻠﺐ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻔﻬﻮم ﻳﺎ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ‬ ‫ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻣﻬﺎرتﻫﺎی زﺑﺎﻧﯽ‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ دوم‪ :‬در زﻳﺮ ﻫﺮ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺳﻪ ﺗﺎ ﺷﺶ ﺗﺼﻮﻳﺮ)ﺗﺼﻮﻳﺮک ﻳﺎ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﮐﻮﭼﮏ( از ﻣﺤﺘﻮای‬ ‫داﺧﻠﯽ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﮐﻠﯽ ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه واژه آن ﺑﻪ ﺧﻂ ﺧﻮاﻧﺪن)ﻧﺴﺦ( آورده ﻣﯽﺷﻮد‪.‬اﻳﻦ ﺗﺼﺎوﻳﺮ ﮐﻪ ﺣﺎوی‬ ‫ﮐﻠﻴﺪ واژهﻫﺎی درس ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬از ﻣﻴﺎن واژهﻫﺎﻳﯽ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﻗﺒﻼ ً داﻧﺶآﻣﻮز در ﺑﺨﺶ ﻧﮕﺎرهﻫﺎ ﺑﺎ‬ ‫آﻧﻬﺎ آﺷﻨﺎ ﺷﺪه و ﺷﮑﻞ ﺧﻄﯽ آﻧﻬﺎ را دﻳﺪه و ﺗﻠﻔﻆ آﻧﻬﺎ را ﺷﻨﻴﺪه اﺳﺖ‪.‬ﻫﺮ واژه ﺿﻤﻦ ارﺗﺒﺎط ﻣﻌﻨﺎﻳﯽ ﺑﺎ‬ ‫دﻳﮕﺮ واژهﻫﺎ‪ ،‬ﻳﮏ ﻳﺎ دو ﺣﺮف ﻣﺸﺘﺮک ﻧﻴﺰ دارﻧﺪ‪.‬ﻣﺜﻼ ً‪:‬‬ ‫ﺑﺎد‪ ،‬ﺑﺎران‪ ،‬ﺑﺮف‪ ،‬ﺳﺒﺰ‪ ،‬ﺳﻔﻴﺪ‪ ،‬ﺳﺮخ‪ ،‬ﻣﺪرﺳﻪ‪ ،‬ﻣﺪﻳﺮ‪ ،‬ﭘﺮﭼﻢ‬ ‫ﻳﮏ ﺣﺮف از اﻳﻦ ﮐﻠﻴﺪ واژهﻫﺎ ﺑﺎ رﻧﮓ ﻗﺮﻣﺰ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه ﮐﻪ ﺗﺄﮐﻴﺪ اﺻﻠﯽ درس‪ ،‬ﻫﻤﺎن ﺻﺪاﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺻﺪا ﻧﻪ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﻣﺠﺮد ﺑﻠﮑﻪ در ﻗﺎﻟﺐ واژه آﻣﻮزش داده ﻣﯽﺷﻮد‪.‬ﺗﺼﻮﻳﺮکﻫﺎ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺗﻌﺪادی ﺗﺼﻮﻳﺮ ﮐﻮﭼﮏ‬ ‫اﺳﺖ ﮐﻪ ﻳﺎ از ﻣﺘﻦ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﭘﺎﻳﻪ اﺳﺘﺨﺮاج ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﻳﺎ ﺑﺎ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﭘﺎﻳﻪ ﺗﻨﺎﺳﺐ ﻇﺎﻫﺮی و ﻣﻔﻬﻮﻣﯽدارﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ در‬ ‫واژه ی ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻫﺮ ﺗﺼﻮﻳﺮک ﺑﺎ ﺧﻂ ﻧﺴﺦ‪ ،‬ﺧﻂ ﺧﻮاﻧﺪاری ﺑﺎ رﻧﮕﯽ ﮐﺮدن ٔ‬ ‫واژه اﺻﻠﯽ ﮐﻠﻴﺪی آن‬ ‫زﻳﺮ آن ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬ﻣﻌﻤﻮﻻ ً اﻳﻦ واژه و ﺗﺼﻮﻳﺮ در ﻧﮕﺎرهﻫﺎ ﺗﮑﺮار ﺷﺪه اﺳﺖ و ٔ‬ ‫ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺑﺎر آﻣﺪه اﺳﺖ و داﻧﺶآﻣﻮز ﺑﺮ اﺛﺮ ﺗﮑﺮار و ﺗﻤﺮﻳﻦ‪ ،‬ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺪون ﮐﻤﮏ ﻣﻌﻠﻢ آن را ﺑﺨﻮاﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﺪف‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪن واژه ﺑﻪ ﮐﻤﮏ ﺗﺼﻮﻳﺮ‬ ‫ﺗﺸﺨﻴﺺ و ﺗﻔﮑﻴﮏ واج و ﻧﺸﺎﻧﻪ‬ ‫ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎی رﻣﺰﮔﺬاری و اﻧﻄﺒﺎق ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺑﺎ ﺻﺪا‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ ﺳﻮم‪ :‬ﭘﺲ از اراﺋﻪ واژهﻫﺎ و ﺗﻤﺮﻳﻦ ﮐﺎﻓﯽ ﺑﺮای آﻣﻮزش ﻫﺮ ﺣﺮف و اﻃﻤﻴﻨﺎن ﻳﺎﻓﺘﻦ از‬ ‫آﻣﻮزش‪ ،‬ﻣﺘﻨﯽ ﮐﻮﺗﺎه و ﺣﺘﯽ اﻻﻣﮑﺎن آﻫﻨﮕﻴﻦ آﻣﺪه ﮐﻪ ﻓﻘﻂ ﺑﺮای ﺧﻮاﻧﺪن اﺳﺖ‪.‬ﻳﻌﻨﯽ داﻧﺶآﻣﻮز ﻧﻪ ﻣﻠﺰم‬ ‫ﺑﻪ ﻳﺎدﮔﻴﺮی ﺷﮑﻞ اﻣﻼﻳﯽ و ﻧﻮﺷﺘﺎری آن اﺳﺖ و ﻧﻪ از روی آن ﻣﺸﻖ ﻣﯽﻧﻮﻳﺴﺪ‪.‬ﮐﻠﻤﺎت اﻧﺘﺨﺎﺑﯽ اﻟﺰاﻣﺎً از‬ ‫ﻗﺮﻳﻨﻪ ﺷﮑﻞ و‬ ‫ﺣﺮوف ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﺪه ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬زﻳﺮا روش ﺧﻮاﻧﺪن‪ ،‬ﮐﻠﯽ ﻳﺎ ﭘﻴﮑﺮه ﻧﮕﺮ اﺳﺖ‪.‬داﻧﺶآﻣﻮز ﺑﺎ دو ٔ‬ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ‪ ،‬ﻗﺎدر ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﺧﻮاﻧﺪن را ﻓﺮا ﮔﻴﺮد‪.‬‬ ‫ﻳﮑﯽ ازﺗﻤﺮﻳﻦﻫﺎﻳﯽ ﮐﻪ در ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻣﺒﻨﺎی آﻣﻮزش ﺧﻮاﻧﺪن و ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺑﻮد ﺑﺨﺶ ﮐﺮدن وﺻﺪاﮐﺸﯽ‬ ‫اﺳﺖ‪ ۱.‬ﺿﻤﻦ ﺗﺄﻳﻴﺪ اﻳﻦ ﺷﻴﻮه ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﮑﯽ از ﻣﻬﺎرتﻫﺎی زﺑﺎﻧﯽ ﺗﺴﻬﻴﻞ ﮐﻨﻨﺪه در آﻏﺎز زﺑﺎنآﻣﻮزی‪ ،‬ﺑﺮ‬ ‫‪۱‬ــ ﺑﺎﻏﭽﻪﺑﺎن از آن ﺟﻬﺖ ﺑﺮ اﻳﻦ روش ﺗﺄﮐﻴﺪ ﻣﯽورزﻳﺪ ﮐﻪ ﺳﺮ و ﮐﺎر وی ﺑﺎ داﻧﺶآﻣﻮزان ﻧﺎﺷﻨﻮا ﺑﻮده اﺳﺖ و ﻃﺒﻌﺎً ﺑﺮای آن داﻧﺶآﻣﻮزان‬ ‫روﺷﯽ ﻣﻔﻴﺪ ﺑﻪﺷﻤﺎر ﻣﯽرود‪.‬‬ ‫‪٩‬‬ ‫اداﻣﻪ آن ﺑﻪ ﺷﮑﻞ اﻓﺮاﻃﯽ و ﻣﺴﺘﻤﺮ روﻧﺪ آﻣﻮزﺷﯽ را ﮐﻨﺪ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬ﺑﻪ وﻳﮋه اﮔﺮ درﻳﺎﺑﻴﻢ ﮐﻪ‬ ‫اﻳﻦ ﺑﺎورﻳﻢ ﮐﻪ ٔ‬ ‫اداﻣﻪ اﻳﻦ روش‬ ‫داﻧﺶآﻣﻮزان ﺑﻪ ﺣﺪ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮﻟﯽ در ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺻﺪا و ﺣﺮف ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﮐﺮدهاﻧﺪ ٔ‬ ‫ﺑﺮای داﻧﺶآﻣﻮزان دﻳﺮآﻣﻮز ﻳﺎ آﻧﺎن ﮐﻪ ﻧﺎﺗﻮاﻧﯽ ﻳﺎدﮔﻴﺮی دارﻧﺪ و ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ از ﺷﻨﻮاﻳﯽ و ﻳﺎ ﺑﻴﻨﺎﻳﯽ ﻳﺎ درک‬ ‫ﮐﺎﻣﻞ ﺑﺮﺧﻮردار ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ‪.‬ﻣﺘﻦ ﻧﻮﺷﺘﺎری و ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻣﻮﺿﻮع ﻫﺮ درس ﭘﺲ از ﺗﺼﻮﻳﺮک ﻫﺎ‬ ‫آﻣﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ از ﺗﻌﺪادی ﮐﻠﻤﻪ )ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﮐﻞ( ﻳﺎ ﺟﻤﻠﻪ )ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﮐﻞ( ﮐﻪ ﺑﺎ آﻫﻨﮕﯽ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﻣﻮزون ﺑﻴﺎن ﺷﺪه‬ ‫و ﺻﺮﻓﺎً ﺑﺮای ﺧﻮاﻧﺪن ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﺠﺮﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ٔ‬ ‫واژهﻫﺎ ﻳﺎ ﺟﻤﻠﻪﻫﺎﻳﯽ را ﮐﻪ داﻧﺶآﻣﻮز از ﻃﺮﻳﻖ ﺗﺼﻮﻳﺮﺧﻮاﻧﯽ‪ ،‬ﻣﯽﺷﻨﺎﺳﺪ و ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ ّ‬ ‫زﻧﺠﻴﺮه ﺟﺎﻧﺸﻴﻨﯽ ﺑﺨﻮاﻧﺪ‪.‬‬ ‫ٔ‬ ‫ﻗﺒﻠﯽ )آﺷﻨﺎﻳﯽ در ﻧﮕﺎرهﻫﺎ( ﻳﺎ از ﻃﺮﻳﻖ ﺟﺎ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﯽ ﺑﺮﺧﯽ از ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎ ‪ /‬واژه ﻫﺎ در‬ ‫ﻫﺪف‬ ‫اﻳﺠﺎد و ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻣﻬﺎرت ﺧﻮب ﺧﻮاﻧﺪن‬ ‫اﻳﺠﺎد و ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻣﻬﺎرت ﺧﻮب ﻧﻮﺷﺘﻦ‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ ﭼﻬﺎرم‪ :‬ﺣﺮف و ﺻﺪای ﻣﻮرد آﻣﻮزش و ﺷﮑﻞﻫﺎی ﺧﻄﯽ آن ﺑﻪ ﺷﮑﻞ درﺷﺖ و ﺧﻮاﻧﺎ در‬ ‫ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺻﻔﺤﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﻞ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬ﺗﺼﻮﻳﺮ درﺷﺖ واج ﻳﺎ ﮔﻮﻧﻪﻫﺎی واج؛ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل َا_ َ_‬ ‫ﻫﺪف‬ ‫اﻳﺠﺎد ﺗﻮاﻧﺎﻳﯽ ﺗﻔﮑﻴﮏ واج و ﺣﺮف‬ ‫ﺗﻮاﻧﺎﻳﯽ ﺗﻄﺒﻴﻖ ﺻﺪای ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺑﺎ ﺷﮑﻞ ﺧﻄﯽ آن‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ ﭘﻨﺠﻢ‪ :‬ﻃﺮح اﻧﮕﺸﺖ اﺷﺎره اﺳﺖ ﮐﻪ ﺣﺮوف آﻣﻮزش داده ﺷﺪه و در ﺣﺎل آﻣﻮزش و ﺣﺮوف‬ ‫درس آﻳﻨﺪه ﺑﺎ ﺳﻪ رﻧﮓ ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ در آن درج ﺷﺪه و ﺗﺎ ﭘﺎﻳﺎن آﻣﻮزش ﺣﺮوف و ﺻﺪاﻫﺎ اداﻣﻪ ﻣﯽﻳﺎﺑﺪ‪.‬اﻧﮕﺸﺖ اﺷﺎره‬ ‫ﺑﺎ اﻳﻦ ﻫﺪف ﺗﺮﺳﻴﻢ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ داﻧﺶآﻣﻮز ﻫﺮ روز ﺣﺮف آﻣﻮﺧﺘﻪ ﺷﺪه را ﭘﻴﺶ ﭼﺸﻢ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﭼﻴﻨﺶ ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎ‪ :‬در اﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎ ﺑﺎ ﭼﻬﺎر رﻧﮓ ﭼﻴﺪه ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪:‬‬ ‫ــ ﺳﻴﺎه ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎی آﻣﻮﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻣﻮرد آﻣﻮزش‬ ‫ــ ﻗﺮﻣﺰ ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ ٔ‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﻪ درس ﺑﻌﺪی‬ ‫ــ آﺑﯽ ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ ٔ‬ ‫ــ رﻧﮓ ﺳﺒﺰ ﺑﺮای ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻫﺎی اﺳﺘﺜﻨﺎ ﺑﻪ ﮐﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻫﺪف‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻦ دﻳﺪاری )ﻣﺸﻖ ﻧﻈﺮی( واجﻫﺎی ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﺪه و ﺷﮑﻞﻫﺎی ﻣﺘﻔﺎوت آن‬ ‫آﻣﺎدﮔﯽ ﺑﺼﺮی ﺑﺮای واج ﺧﻮاﻧﺪه ﻧﺸﺪه‬ ‫‪١٠‬‬  ‫ﺎﻟﻴﺖﻫﺎی ﻳﺎدﮔﻴﺮی ﻫﺮ درس‬ ‫ﻓﻌ ّ‬‫ّ‬ ‫ﺎﻟﻴﺖﻫﺎی اﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺑﺎ ﻫﺪفﻫﺎی ذﮐﺮ ﺷﺪه در ﺑﺨﺶ ﻧﮕﺎره اﺳﺖ ﮐﻪ در‬ ‫اﻫﺪاف ّﻓﻌ ّ‬ ‫اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺎ ﺗﻌﻤﻴﻖ ﺑﻴﺸﺘﺮی ﺗﺪاوم ﻣﯽﻳﺎﺑﺪ‪:‬‬ ‫ﺑﺒﻴﻦ و ﺑﮕﻮ‪ /‬ﮔﻮش ﮐﻦ و ﺑﮕﻮ ‪ /‬ﺑﻪ دوﺳﺘﺎﻧﺖ ﺑﮕﻮ ‪ /‬ﺑﮕﺮد و ﭘﻴﺪا ﮐﻦ ‪ /‬ﺑﺎزی و ﻧﻤﺎﻳﺶ‬ ‫ﮐﺘﺎبﺧﻮاﻧﯽ ‪ /‬ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﺨﻮاﻧﻴﻢ‬ ‫ﮐﺘﺎب ﮐﺎر‬ ‫ﻳﺎدداﺷﺖﻫﺎی ﻣﻦ‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻦﻫﺎی دورهای‬ ‫درسﻫﺎ‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺑﺨﺶ ‪ ،۳‬ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎی ‪۲‬‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺑﺎﻗﯽﻣﺎﻧﺪه ﮐﻪ ﻋﻤﺪﺗﺎً ﺣﺮوف ﻋﺮﺑﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ و دارای ﺷﮑﻞﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ و‬ ‫در اﻳﻦ ﺑﺨﺶ‪ٔ ۱۰،‬‬ ‫درﺟﻪ دﺷﻮاری‬‫ٔ‬ ‫ﻳﮏ ﺻﻮت واﺣﺪ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬آﻣﻮزش داده ﻣﯽﺷﻮد اﻳﻨﻬﺎ ﺣﺮوف و ﺻﺪاﻫﺎﻳﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﺑﻴﺸﺘﺮی ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﻘﻴﻪ دارﻧﺪ‪.‬اﻳﻦ ‪ ۱۰‬ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻃﯽ ‪ ۷‬ﻫﻔﺘﻪ آﻣﻮزش داده ﻣﯽﺷﻮد‪.‬ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎی اﻳﻦ ﺑﺨﺶ‬ ‫ﻋﺒﺎرتاﻧﺪ از‪ :‬ﺗﺸﺪﻳﺪ‪ ،‬ﺻـ ص‪ ،‬ذ‪ ،‬ﻋـ ـﻌـ ـﻊ ع‪ ،‬ﺛـ ث‪ ،‬ﺣـ ح‪ ،‬ﺿـ ض‪ ،‬ط‪ ،‬ﻏـ ـﻐـ ـﻎ غ و ظ‪.‬‬ ‫‪V‬ﻳﺎدآوری‬ ‫‪۱‬ــ ﻫﺮ درس از اﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺑﺎ ﻳﮏ ﻣﺘﻦ ﺳﺎده‪ ،‬روان و آﻣﻮزﺷﯽ آﻏﺎز ﻣﯽﺷﻮد‪.‬در اﻳﻦ ﻣﺘﻦﻫﺎ ﻣﺸﮑﻞ‬ ‫آﻣﻮزشﻫﺎی ﻗﺒﻠﯽ وﺟﻮد ﻧﺪارد‪ ،‬زﻳﺮا ﻣﺘﻦﻫﺎ از ﺣﺮوف و ﺻﺪاﻫﺎی ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﺪه‪ ،‬اﻧﺘﺨﺎب ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪،‬‬ ‫دﺳﺖ ﻣﻌﻠّﻢ در اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ درسﻫﺎ ﺑﺮای ﮔﻔﺘﻦ اﻣﻼ ﺑﺎز اﺳﺖ‪.‬در ﻣﺘﻦ از ﮐﻠﻴﺪ واژه ﻫﺎﻳﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‬ ‫ﮐﻪ ﺣﺎوی ﺣﺮف ﻳﺎ ﺻﺪاﻫﺎی ﻣﻮرد آﻣﻮزش ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻦﻫﺎی اﻳﻦ ﺑﺨﺶ‪ ،‬ﻫﻤﺎن اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺑﺨﺶ ّاول ﺑﺎ آﻧﻬﺎ آﺷﻨﺎ ﺷﺪﻳﻢ‪.‬در اﻳﻦ ﺗﻤﺮﻳﻦﻫﺎ ﻋﻼوه ﺑﺮ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺗﻌﻤﻴﻖ آﻣﻮزشﻫﺎی ﻫﻤﺎن درس ﺑﻪ ﺗﮑﺮار و ﺗﻤﺮﻳﻦ آﻣﻮﺧﺘﻪﻫﺎی درسﻫﺎی ﭘﻴﺶ ﻫﻢ ّ‬ ‫‪۲‬ــ ﻳﮏ درس از درسﻫﺎی اﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺑﻪﺻﻮرت آزاد در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪».‬درس آزاد«‬ ‫ﻓﺮﺻﺘﯽ اﺳﺖ ﺗﺎ داﻧﺶآﻣﻮز و ﻣﻌﻠّﻢ در ﮐﻨﺎر ﻫﻢ‪ ،‬ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ذوق و ﻋﻼﻳﻖ و ﻣﻼﺣﻈﺎت ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺑﻮﻣﯽزﺑﺎن و‬ ‫ادﺑﻴﺎت ﻣﺤﻠّﯽ و ﺿﺮورتﻫﺎﻳﯽ ﮐﻪ اﺣﻴﺎﻧﺎً در دروس دﻳﮕﺮ دﻳﺪه ﻧﺸﺪه و ﻳﺎ ﻣﻌﻠﻢ ﺧﻮد اﺣﺴﺎس ﻧﻴﺎز ﻣﯽﮐﻨﺪ‪،‬‬ ‫ّ‬ ‫درﺳﯽ را ﻃﺮاﺣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬ﻫﺪف از اﻳﻦ درس ﻣﺸﺎرﮐﺖ داﻧﺶآﻣﻮز و ﻣﻌﻠّﻢ‪ ،‬و اﻳﺠﺎد ﻓﺮﺻﺖﻫﺎی وﻳﮋه ﺑﺮای‬ ‫ﺧﻼﻗﻴﺖ و اﻋﺘﻤﺎد ﺑﻪ ﻧﻔﺲ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ّ‬ ‫‪١١‬‬  ‫ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ و ﮐﺘﺎبﺧﻮاﻧﯽ‬ ‫ﻗﺼﻪ‬ ‫ﺑﺪﻳﻬﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ وﻗﺘﯽ در اﻳﻦ ﻣﻘﻄﻊ آﻣﻮزش‪ ،‬ﺳﺮوﮐﺎر ﻣﺎ ﺑﺎ ﮐﻮدک اﺳﺖ و ﮐﻮدک ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ّ‬ ‫ﻗﺼﻪ‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ﻓﺎﺗﺢ دﻧﻴﺎی ﮐﻮدﮐﺎن ﻧﻴﺴﺖ و‬‫ﻗﺼﻪ آﻏﺎز ﮐﻨﻴﻢ‪.‬اﻟﺒﺘﻪ ّ‬‫واﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ از ﻫﻤﺎن اﺑﺘﺪا ﺑﺎ ّ‬ ‫ﻗﺼﻪﻫﺎی ﻣﺘﻌﺪد ﻗﺮآن ﺧﺎص دوران ﮐﻮدﮐﯽ اﻧﺴﺎنﻫﺎ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬ ‫ﺗﻨﻬﺎ ﮐﻮدﮐﺎن ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ داﺳﺘﺎن ﻣﯽﺧﻮاﻧﻨﺪ ﻳﺎ ّ‬ ‫ﻗﺼﻪ ﭘﻴﻤﺎﻧﻪای ﭘﺮ از ﻋﺒﺮت و ﺗﺬﮐﺮ و ﻫﺪاﻳﺖ و ﺑﺸﺎرت و وﻋﺪه و وﻋﻴﺪ و ﻧﻮﻳﺪ و ﺑﻴﻢ دادن و ﺷﺎد ﮐﺮدن و‬ ‫ّ‬ ‫ﺗﺮﺳﺎﻧﺪن و ‪...‬اﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺮای اﺑﻼغ ﻣﻨﻮﻳﺎت ﺧﻮد از ﻗﺎﻟﺐ آن اﺳﺘﻔﺎده ﮐﺮده اﺳﺖ‪.‬ﺷﮕﻔﺖ ﻧﻴﺴﺖ‬ ‫ﻗﺼﻪ و داﺳﺘﺎن اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﻪ ﮐﺘﺎبﻫﺎی آﺳﻤﺎﻧﯽ ﺳﺮﺷﺎر از ّ‬ ‫ﮐﻪ ٔ‬ ‫ﻗﺼﻪ را ﺑﺮای ﺑﺸﺮ ﺑﺮﻣﯽﮔﺰﻳﻨﺪ‪ ،‬آن را وﺳﻴﻠﻪای ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻣﯽ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬‫روﺷﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ وﻗﺘﯽ ﺧﺪاوﻧﺪ زﺑﺎن ّ‬ ‫ﻗﺼﻪ ﺑﺮای رﺳﺎﻧﺪن ﭘﻴﺎم آن ﻗﺪر ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ‬ ‫ﻣﺴﺌﻠﻪ ﭘﻴﺶ روی ﻣﺎ اﻳﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ اﮔﺮ ﻗﺎﻟﺐ ّ‬ ‫ٔ‬ ‫اﻳﻨﮏ‬ ‫ﻗﺼ ٔﻪ ﮐﻮﺗﺎه و ﺑﻠﻨﺪ در ﻗﺮآن آورده‪ ،‬ﭼﺮا ﻣﺎ در ﻧﻈﺎم آﻣﻮزﺷﯽ ﺧﻮد از آن اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫ﺣﺪود دوﻳﺴﺖ و ﺷﺼﺖ ّ‬ ‫ﻧﮑﻨﻴﻢ؟ از اﻳﻦ روﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﺘﺎب ﻓﺎرﺳﯽ ﺑﺎ آن ﮐﻪ ﺗﺎ ﺣﺪ اﻣﮑﺎن ﺳﺎﺧﺘﺎری داﺳﺘﺎن ﮔﻮﻧﻪ را ﺑﺮﮔﺰﻳﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎز‬ ‫ﻫﻢ ﺑﺮای ﭘﺎﺳﺦ ﮔﻮﻳﯽ ﺑﻪ ﻋﻄﺶ ﻓﻄﺮی ﮐﻮدک ﺑﺮای ﺷﻨﻴﺪن داﺳﺘﺎن‪ ،‬ﻣﺠﻤﻮﻋﻪای از ﭘﻨﺠﺎه و دو ﺟﻠﺪ ﮐﺘﺎب‬ ‫ﮐﻮدک را ﮐﻪ در ﮐﺘﺎﺑﻨﺎﻣﻪ ﻫﺎی رﺷﺪ آﻣﺪه اﺳﺖ ــ ﮐﻪ ﻫﻤﮕﯽ ﺳﺎﺧﺘﺎر داﺳﺘﺎﻧﯽ دارﻧﺪ ــ ﺑﻪ ﮐﻤﮏ ﺧﻮاﺳﺘﻪ‬ ‫اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اﮔﺮﭼﻪ ﻃﻮل ﺳﺎل ﺗﺤﺼﻴﻠﯽ ﺑﻪ ‪ ۳۶‬ﻫﻔﺘﻪ ﻣﯽرﺳﺪ و ﺑﺎ اﺣﺘﺴﺎب ﻫﺮ ﻫﻔﺘﻪ ﻳﮏ داﺳﺘﺎن‪ ،‬ﻣﻌﻠّﻤﺎن ﻣﻮﻓﻖ‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ درﺳﯽ ﮐﺘﺎب ﻓﺎرﺳﯽ ﺑﺮ آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﺟﺮﻳﺎن‬ ‫ﻣﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ‪ ۳۶‬ﮐﺘﺎب را در ﮐﻼس ﺑﺨﻮاﻧﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ٔ‬ ‫ﮐﺘﺎبﺧﻮاﻧﯽ را از ﮐﻼس درس ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﺑﮑﺸﺎﻧﺪ و ﺑﻪ ﺗﻤﺎم ﻃﻮل ﺳﺎل ﺗﺴﺮی دﻫﺪ؛ و ﺑﺪﻳﻬﯽ اﺳﺖ وﻗﺘﯽ اﻳﻦ ﻣﻬﻢ‬ ‫ﺧﺎﻧﻮاده‬ ‫ٔ‬ ‫ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ آﻣﻮزش و ﭘﺮورش ﺟﺰﺋﯽ از زﻧﺪﮔﯽ ﮐﻮدک و‬ ‫ٔ‬ ‫ﻣﻴﺴﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ﮐﻪ ﮐﺘﺎبﺧﻮاﻧﯽ ﺑﻪ ﻫﻤﺖ‬ ‫ﺳﻴﺎﻫﻪ ﮐﺘﺎبﻫﺎ ــ ﮐﻪ در ﻓﻬﺮﺳﺖ ﭘﺎﻳﺎﻧﯽ ﮐﺘﺎب آﻣﺪه ــ ﻫﺮ ﺳﺎﻟﻪ ﺑﺎ ارﺗﻘﺎی ﮐﻴﻔﻴﺖ ﮐﺘﺎب ﺧﻮاﻧﯽ‬ ‫ٔ‬ ‫وی ﮔﺮدد‪.‬‬ ‫و ﮐﺘﺎب ﻧﻮﻳﺴﯽ ﺑﺮای ﮐﻮدﮐﺎن‪ ،‬ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺮد و ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺗﺮﻳﻦ ﮐﺘﺎبﻫﺎی ﻣﻮﺟﻮد ﺑﻪ ﻓﻬﺮﺳﺖ ﮐﺘﺎبﻫﺎی‬ ‫ﻣﺨﺼﻮص ﮐﻮدﮐﺎن در ﮐﺘﺎب ﻓﺎرﺳﯽ اﻓﺰوده ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻣﺮﺑﻴﺎن ﺧﻮد را ﺑﻪ اﻳﻦ ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﺤﺪود‬ ‫ﻧﮑﻨﻨﺪ و در ﺻﻮرت اﻣﮑﺎن در ﺻﺪد ﻳﺎﻓﺘﻦ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺗﺮﻳﻦ ﮐﺘﺎبﻫﺎی ﻣﻮﺟﻮد در ﺑﺎزار ﮐﺘﺎب ﺑﺮآﻳﻨﺪ و ﻋﻼوه‬ ‫ﻗﺼﻪﻫﺎ و داﺳﺘﺎنﻫﺎی ﻣﻨﺎﺳﺐ در ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ و در اﻧﺘﺨﺎب‬ ‫ﺑﺮ آن‪ ،‬ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺤﻠﯽ و ﺑﻮﻣﯽ را ﻧﻴﺰ ﺑﺮای ﻳﺎﻓﺘﻦ ّ‬ ‫ﮐﺘﺎب ﻣﻨﺎﺳﺐ‪ ،‬ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺑﻮﻣﯽ ﻳﺎ ﭘﺎره ﻓﺮﻫﻨﮓﻫﺎ را ﻧﻴﺰ ﻣﺮاﻋﺎت ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫روانﺧﻮاﻧﯽ‬ ‫ﺎﻟﻴﺖﻫﺎی ﻳﺎدﮔﻴﺮی ﻧﺪارد؛ زﻳﺮا ﻫﺪف آن‪،‬‬ ‫روانﺧﻮاﻧﯽ‪ ،‬ﺗﻤﺮﻳﻦ و ﭘﺮﺳﺶ و ﺧﻮدآزﻣﺎﻳﯽ و ﺳﺎﻳﺮ ّﻓﻌ ّ‬ ‫‪١٢‬‬ ‫ﺻﻔﺤﻪ‬ ‫ٔ‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪن و ﺳﺮﻳﻊ ﺧﻮاﻧﺪن ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه درک و درﻳﺎﻓﺖ اﺳﺖ‪.‬در اﻳﻦ ﺑﺨﺶ‪ ،‬ﺳﺮﻋﺖ اﻧﺘﻘﺎل ﻣﻄﻠﺐ از‬ ‫ﺻﻔﺤﻪ ذﻫﻦ ﻣﻄﺮح اﺳﺖ و ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ‪ ،‬ﺟﺰ ﻣﺘﻦ درس‪ ،‬ﻫﻴﭻ ﻋﻨﺼﺮ دﻳﮕﺮی ــ ﮐﻪ اﺣﺘﻤﺎﻻ ً ﻣﻤﮑﻦ‬‫ٔ‬ ‫ﮐﺘﺎب ﺑﺮ‬ ‫اﺳﺖ ﻣﺰاﺣﻢ درک و درﻳﺎﻓﺖ ﺳﺮﻳﻊ ﺗﻠﻘﯽ ﺷﻮد ــ در اﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﻧﻴﺎﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺳﺨﻦ اﺧﻴﺮ ﺑﻪﻣﻌﻨﺎی ﻧﻔﯽ اﻫﻤﻴﺖ روان ﺧﻮاﻧﯽ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ اﻳﻦ واﻗﻌﻴﺖ را ﻣﯽرﺳﺎﻧﺪ ﮐﻪ روان ﺧﻮاﻧﯽ‬ ‫ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﯽ ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺟﻮاﺑﮕﻮی اﻧﺘﻈﺎراﺗﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ از ﻧﻮآﻣﻮز اﻣﺮوز و ﺷﻬﺮوﻧﺪ ﻓﺮدا دارد‪.‬درﺳﺖ ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ اﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﺘﺎب »ﻓﺎرﺳﯽ« اﻳﻦ ﺑﺎر ﻋﻈﻴﻢ را ﺑﺮ دوش ‪ ۵۲‬ﮐﺘﺎب داﺳﺘﺎن ﮔﺬاﺷﺘﻪ اﺳﺖ و دهﻫﺎ ﺷﻌﺮ‬ ‫ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﻨﺎﺳﺐ و ﺗﻨﺎوب در ﮐﻼس و ﺧﺎرج از ﮐﻼس ﺧﻮاﻧﺪه ﻣﯽﺷﻮد؛ ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬ﺑﺨﺶ اﺧﻴﺮ را ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ‬ ‫ﮔﺴﺘﺮده آن ﻫﻤﻪ ﮐﺘﺎب‪ ،‬ﻳﺎ ﮐﻠﻴﺪی ﺑﺮای ﮔﺸﻮدن در ﺑﺎغ روﻳﺎﻳﯽ ﺧﻮاﻧﺪن؛ و‬ ‫ٔ‬ ‫ﭘﻨﺠﺮهای ﺗﻠﻘﯽ ﮐﻨﻴﻢ ﺑﻪ ﻓﻀﺎی‬ ‫از آن‪ ،‬در ﺟﻬﺖ ارﺗﻘﺎی ﮐﻴﻔﯽ و ﮐﻤﯽﻣﻬﺎرت ﺧﻮاﻧﺪن در ﮐﻮدﮐﺎن ﺑﻬﺮه ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ‪.‬‬ ‫ﺟﺪول ﺑﺎزیﻫﺎ و ﻧﻤﺎﻳﺶﻫﺎ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺶ‬ ‫ﺑﺎزی‬ ‫‪١‬ــ اﻧﺠﺎم ﺑﺮﺧﯽ از ﮐﺎرﻫﺎی ﮐﺸﺎورز در ﻣﺰرﻋﻪ‬ ‫‪١‬ــ ﮐﺸﻴﺪه ﮔﻔﺘﻦ ﻣﺼﻮت )آ ا(‬ ‫‪٢‬ــ وﺿﻮ ﮔﺮﻓﺘﻦ‬ ‫‪٢‬ــ ﺑﺮﻗﺮار ﮐﺮدن ارﺗﺒﺎط ﻣﻨﻄﻘﯽ ﺑﻴﻦ ﮐﻠﻤﺎت و ﺗﺼﺎوﻳﺮ‬ ‫‪٣‬ــ رﻓﺘﻦ ﺑﻪ ﻣﻬﻤﺎﻧﯽ و ﻋﻴﺪ دﻳﺪﻧﯽ‬ ‫‪٣‬ــ ﺗﻮپ ﺑﺎزی ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ارﺗﺒﺎط ﻋﺎﻃﻔﯽ‬ ‫‪٤‬ــ ﭘﻮﺳﺖ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻣﻴﻮه و ﺧﻮردن آن‬ ‫‪٤‬ــ ﻣﺎﻫﯽﮔﻴﺮی ﺑﺎ آﻫﻦ رﺑﺎ از ﮐﻠﻤﺎت ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﺪه‬ ‫‪ ٥‬ــ ﮐﻠﻤﻪﺳﺎزی ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺻﺪای آﺧﺮ ﮐﻠﻤ ٔﻪ ﺑﻴﺎن ﺷﺪه ‪ ٥‬ــ ﺣﺪس زدن ﻧﺎم دو ورزش ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ‬ ‫‪٦‬ــ ﮐﺎﻣﻞ ﮐﺮدن ﮐﻠﻤﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺎ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻳﮏ ﺣﺮف ‪٦‬ــ اﺟﺮای ﺻﺪا و ﺣﺮﮐﺎت ﺣﻴﻮان ﻣﻮرد ﻋﻼﻗﻪ‬ ‫‪٧‬ــ ﻧﻤﺎﻳﺶ ورزشﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ )اﺳﺐ ﺳﻮاری‪،‬‬ ‫در آن ﻫﺎ‬ ‫‪٧‬ــ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﮐﻠﻤﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪ وﺳﻴﻠ ٔﻪ ﮐﺎرتﻫﺎی ﺣﺮوف ﻓﻮﺗﺒﺎل‪ ،‬ﺷﻨﺎ و‪(...‬‬ ‫‪ ٨‬ــ داﺳﺘﺎن ﺑﺒﻴﻦ و ﺑﮕﻮی درس‬ ‫‪ ٨‬ــ ﭘﻴﺪا ﮐﺮدن ﭼﻴﺰﻫﺎی ﭘﻨﻬﺎن‬ ‫‪٩‬ــ ﮐﺎﺷﺘﻦ داﻧﻪ و آﺑﻴﺎری آن‬ ‫‪٩‬ــ ﺑﻴﺎن وﺳﺎﻳﻞ ﭘﻨﻬﺎن‬ ‫‪١٠‬ــ ﻣﻌﻠﻢ و ﮐﻼس‬ ‫‪١٠‬ــ ﮐﻠﻤﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺎ ﺻﺪاﻫﺎی ﻣﺸﺘﺮک‬ ‫‪١١‬ــ ﺣﺮﮐﺖ ﺟﺎﻧﻮران ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫‪١٢‬ــ ﻇﺮف ﺷﺴﺘﻦ در آﺷﭙﺰﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﻧﮑﺘﻪ‪ :‬در ّﻓﻌ ّ‬ ‫ﺎﻟﻴﺖﻫﺎی ﮐﺘﺎب »ﻓﺎرﺳﯽ« در ﭘﺎﻳﺎن ﻫﺮ ﻫﻔﺘﻪ‪ ،‬ﺑﻪﺻﻮرت ﻳﮏ ﻫﻔﺘﻪ در ﻣﻴﺎن‪ ،‬ﺑﺎزی و‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺶ و ﮐﺘﺎبﺧﻮاﻧﯽ ﮔﻨﺠﺎﻧﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪١٣‬‬  ‫ﺟﺪول »ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﺨﻮاﻧﻴﻢ«‬ ‫درس‬ ‫ﺷﺎﻋﺮ‬ ‫ﺷﻌﺮ‬ ‫ﻧﮕﺎره ‪١‬‬ ‫ٔ‬ ‫ﭘﺮوﻳﻦ دوﻟﺖآﺑﺎدی‬ ‫ﺧﺪای ﻣﻬﺮﺑﺎن‬ ‫ﻧﮕﺎره ‪٤‬‬ ‫ٔ‬ ‫اﻓﺴﺎﻧﻪ ﺷﻌﺒﺎن ﻧﮋاد‬ ‫راه ﻣﺪرﺳﻪ‬ ‫ﻧﮕﺎره ‪٧‬‬ ‫ٔ‬ ‫ﻣﺤﻤﻮد ﮐﻴﺎﻧﻮش‬ ‫ﺳﺒﺰ و ﺳﺒﺰ و ﺳﺒﺰ‬ ‫ﻧﮕﺎره ‪١٠‬‬ ‫ٔ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ رﺣﻤﺎﻧﺪوﺳﺖ‬ ‫اﻧﺎر‬ ‫درس ‪٢‬‬ ‫اﻓﺴﺎﻧﻪ ﺷﻌﺒﺎن ﻧﮋاد‬ ‫ﻣﻬﺮﺑﺎنﺗﺮ از ﻣﺎدر‬ ‫درس ‪٥‬‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ رﺣﻤﺎﻧﺪوﺳﺖ‬ ‫زردآﻟﻮ‬ ‫درس ‪٦‬‬ ‫اﺳﺪاﻟﻠﱣﻪ ﺷﻌﺒﺎﻧﯽ‬ ‫ای اﻳﺮان‬ ‫درس ‪١١‬‬ ‫ﻋﺒﺎس ﻳﻤﻴﻨﯽ ﺷﺮﻳﻒ‬ ‫ﻣﺎ ﮐﻮدﮐﺎﻧﻴﻢ‬ ‫درس ‪١٤‬‬ ‫ﻧﺎﺻﺮ ﮐﺸﺎورز‬ ‫ﺟﺸﻦ در آﺳﻤﺎن‬ ‫درس ‪١٧‬‬ ‫ﺟﻌﻔﺮ اﺑﺮاﻫﻴﻤﯽ )ﺷﺎﻫﺪ(‬ ‫درﻳﺎ‬ ‫درس ‪١٩‬‬ ‫ــ‬ ‫ﺷﻌﺮ درس آزاد‬ ‫درس ‪۲۰‬‬ ‫ﮐﺒﺮی ﻫﺎﺷﻤﯽ‬ ‫ﺟﺸﻦ ﺑﻬﻤﻦ‬ ‫درس ‪٢٢‬‬ ‫ﻋﻠﯽ اﺻﻐﺮ ﻧﺼﺮﺗﯽ‬ ‫ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﻣﺎ‬ ‫روانﺧﻮاﻧﯽ‬ ‫ﺷﮑﻮه ﻗﺎﺳﻢ ﻧﻴﺎ‬ ‫ﺷﺎدﻳﻢ و ﭘﺎک و ﺧﻨﺪان‬ ‫ﺗﺬﮐﺮ‪ :‬ﺗﻤﺮﻳﻦﻫﺎی ﮐﺘﺎب »ﻓﺎرﺳﯽ« ﺻﺮﻓﺎً ﺟﻨﺒﻪ ﺷﻔﺎﻫﯽ دارد و ﻓﺮﺻﺘﯽ اﺳﺖ ﺑﺮای ﮔﻔﺖوﮔﻮی‬ ‫داﻧﺶ آﻣﻮزان؛ ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬ﻻزم ﻧﻴﺴﺖ ﮐﻪ ﭘﺎﺳﺦ ﺗﻤﺮﻳﻦﻫﺎ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﻓﻘﻂ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻣﻬﺎرتﻫﺎی‬ ‫ﮔﻔﺘﺎری )ﺳﺨﻦﮔﻔﺘﻦ‪ ،‬ﮔﻮشدادن و ﺧﻮاﻧﺪن( ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫اول‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﺎر ﮐﺘﺎب ﮐﺎر ﻓﺎرﺳﯽ ّ?