Deontologie PDF

DEONTOLOGIE “plichtethiek’’ https://youtu.be/x_uUEaeqFog Casus 1 Wat is Plichtethiek ? Plichtethiek gaat over het handelen volgens morele regels, ongeacht de gevolgen Het belangrijkste is of een handeling goed is en niet wat er uit voortkomt Immanuel Kant (1724-1804)...

DEONTOLOGIE “plichtethiek’’ https://youtu.be/x_uUEaeqFog Casus 1 Wat is Plichtethiek ? Plichtethiek gaat over het handelen volgens morele regels, ongeacht de gevolgen Het belangrijkste is of een handeling goed is en niet wat er uit voortkomt Immanuel Kant (1724-1804) Wie is Kant? Een Duitse filosoof die bekendstaat om zijn ideeën over moraliteit en plicht. Hij geloofde dat we altijd volgens plicht moeten handelen, niet vanuit eigenbelang. Wat is een Plicht? Volgens plichtenethiek betekent plicht een handeling die je moet uitvoeren omdat het moreel juist is, onafhankelijk van de gevolgen. Het gaat hierbij om een morele verplichting: iets wat je doet omdat het volgens een regel of principe goed is, niet omdat je er iets mee wint of omdat het makkelijk is. Het Categoriale Imperatief De belangrijkste regel in Kants plichtenethiek Handel alleen volgens regels waarvan je wilt dat iedereen ze volgt Anders dan de hypothetische imperatief: Wat er gedaan moet worden om een bepaald doel te bereiken (denk aan het utilitarisme) Voorbeeld: Liegen mag niet, want als iedereen liegt, verliest iedereen vertrouwen.  Dilemma’s “Je ziet dat een vriend een fout maakt op een belangrijke toets. Help je hem door het antwoord te geven, of zeg je niets omdat eerlijkheid belangrijk is?” “Een verkoper geeft je per ongeluk te veel wisselgeld terug. Geef je het geld terug of hou je het, omdat het zijn fout is?” “Een vriend heeft gelogen tegen iemand anders en vraagt jou om mee te doen met de leugen. Help je de vriend of vertel je de waarheid?”  Casus 2 https://www.youtube.com/watch?v=7FR-FuhN2HM&t=201s&ab_channel= HarvardUniversity Het Categoriale Imperatief 4 punten die belangrijk zijn: Universele Wet De Mens als Doel, Niet als Middel Handel uit Plicht, Niet uit Gevoel of Eigenbelang Onvoorwaardelijk Geldig Universele Wet Kant stelde dat we alleen moeten handelen volgens regels waarvan we zouden willen dat iedereen ze volgt, altijd en overal. Voorbeeld: Stel jezelf de vraag: "Als iedereen dit zou doen, zou het dan nog steeds juist zijn?“ Toepassing: Niet liegen, want als iedereen zou liegen, zou niemand meer iemand kunnen vertrouwen.  Volgens het categoriale imperatief moet je anderen altijd behandelen als doel op zich, en nooit alleen als middel De Mens om jouw doelen Voorbeeld: Het te bereiken. om is verkeerd als Doel, een vriend te gebruiken voor Niet als geld of succes, omdat je hem dan alleen als middel ziet voor Middel jouw voordeel.Respecteer de Toepassing: autonomie van anderen en gebruik ze niet om zelf ergens beter van te worden.  Het categoriale imperatief stelt dat een handeling alleen Handel uit moreel juist is als je die doet uit plicht, niet uit eigenbelang Plicht, Niet of persoonlijke Voorbeeld: voorkeur. Je helpt iemand uit Gevoel omdat het volgens jouw of waarden het juiste is, niet omdat je daarvoor iets terug Eigenbela verwacht. Toepassing: Handelen op ng basis van morele principes, niet omdat het jou iets oplevert.  Onvoorwaardelijk Geldig Het categoriale imperatief is een onvoorwaardelijk principe: het geldt altijd, ongeacht de situatie. Daarom wordt het "categoriale" (onvoorwaardelijke) imperatief genoemd. Voorbeeld: Eerlijkheid moet altijd worden nageleefd, ook al zou liegen tijdelijk voordeel bieden. Gevolgen zijn niet belangrijk In plichtenethiek zijn gevolgen niet belangrijk; het gaat erom of de handeling zelf juist is. Voorbeeld: Een belofte nakomen is een plicht, ook al is het ongemakkelijk.  Kritiek op Plichtenethiek Soms lijken regels niet te passen bij de situatie. Plichten kunnen botsen, zoals tussen helpen en eerlijk zijn. Vraag: “Zijn er situaties waarin plichtenethiek te streng lijkt? Wat zouden jullie doen?”