Pagsasaling Siyentipiko at Teknikal
47 Questions
0 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Ano ang pangunahing layunin ng teknikal na wika?

  • Magbigay ng tiyak at partikular na impormasyon (correct)
  • Gumamit ng simpleng bokabularyo
  • Maghatid ng emosyon sa komunikasyon
  • Maging masining at malikhain sa usapan

Alin sa mga sumusunod ang hindi bahagi ng wika ayon sa tatlong pangunahing pangkat?

  • Wikang pangnegosyo
  • Wikang pangkalikasan (correct)
  • Wikang pangkasanayan
  • Wikang pangsiyentipiko

Bakit mahalaga ang paggamit ng wikang pangsiyentipiko sa pananaliksik?

  • Dahil ito ay mas madaling intidihin
  • Dahil ito ay walang tiyak na kahulugan
  • Dahil ito ay gumagamit ng kolokyal na wika
  • Dahil ito ay mas pormal at istandarisado (correct)

Ano ang ibig sabihin ng 'hegemony' sa konteksto ng kultural na kahulugan?

<p>Dominasyong kultural (A)</p> Signup and view all the answers

Ano ang pangunahing katangian ng teknikal na bokabularyo?

<p>Malawak at patuloy na lumalago (B)</p> Signup and view all the answers

Alin sa mga sumusunod na salita ang tipikal na ginagamit sa wikang pangsiyentipiko?

<p>Abstrakto (C)</p> Signup and view all the answers

Alin sa mga sumusunod ang hindi isinasama sa mga dayalekto ng mga panghanapbuhay?

<p>Wika ng mga doktor (B)</p> Signup and view all the answers

Ano ang tawag sa mga terminong nagmumula sa Griyego at Latin sa konteksto ng siyentipikong bokabularyo?

<p>Internasyonal na termino (C)</p> Signup and view all the answers

Ano ang pangunahing layunin ng wikang pangnegosyo?

<p>Makahikayat ng mambabasa upang bumili ng produkto o serbisyo. (B)</p> Signup and view all the answers

Alin sa mga sumusunod ang HINDI kabilang sa mga uri ng dokumentong siyentiko-teknikal?

<p>Balita (A)</p> Signup and view all the answers

Ano ang kinakailangan upang makakilala ng iba't ibang tipo ng dokumento sa siyentipikong pananaliksik?

<p>Pag-unawa sa kalikasan ng pagsasaling siyentipiko at teknikal. (B)</p> Signup and view all the answers

Alin sa mga sumusunod ang KATANGIAN ng wikang pangkasanayan?

<p>Tigib ng mga metapora at ispontanyong katawagan. (D)</p> Signup and view all the answers

Ano ang mangyayari sa purong agham kung walang mga teknolohikal na kagamitan?

<p>Hindi ito magiging bahagi ng teknolohiya sa hinaharap. (B)</p> Signup and view all the answers

Ano ang pangunahing layunin ng isang siyentipikong akda kumpara sa isang akdang pampanitikan?

<p>Upang makapagbigay ng impormasyon (D)</p> Signup and view all the answers

Ano ang isa sa mga problema ng pagsasaling siyentipiko at teknikal sa kasalukuyan?

<p>Maraming wikang ginagamit para sa teknikal na pagpapahayag (D)</p> Signup and view all the answers

Alin sa mga sumusunod ay HINDI bahagi ng proyektong tawag ng siyentipikong pananaliksik?

<p>Pagbili ng kagamitan. (D)</p> Signup and view all the answers

Ano ang maaaring mangyari sa mga salita sa wikang pangnegosyo?

<p>Maaari silang maging bahagi ng sambayanan o mabilis na maglaho. (B)</p> Signup and view all the answers

Ano ang iminungkahing solusyon upang mapadali ang pagsasalin ng mga teknikal na dokumento?

<p>Paglikha ng isang artipisyal na wika (B)</p> Signup and view all the answers

Ano ang layunin ng proyektong Maugnaying Talasalitang Pang-agham?

<p>Pagbigay ng batayang terminolohiya sa siyensya (D)</p> Signup and view all the answers

Alin sa mga sumusunod na wika ang hindi kasama sa bilang ng mga wikang ginagamit para sa teknikal na pagpapahayag?

<p>Espanyol (A)</p> Signup and view all the answers

Ano ang kadalasang nilalaman ng mga siyentipikong dokumento?

<p>Mga resulta ng eksperimento (C)</p> Signup and view all the answers

Bilang ilan ang tinatayang bilang ng mga siyentipikong artikulo na nalathala bawat taon?

<p>Nasa 1 hanggang 2 milyong (B)</p> Signup and view all the answers

Ano ang salitang ginamit bilang katumbas ng chemistry sa puristang pagsasalin?

<p>Kapnayam (B)</p> Signup and view all the answers

Ano ang pinakalayunin ng pagsasalin sa isang informative technical text?

<p>Ipahayag ang impormasyon nang malinaw at maayos (A)</p> Signup and view all the answers

Aling uri ng pagsasalin ang kumakatawan sa buong teksto na isinasalin ng walang paglalaktaw?

<p>Complete translation (D)</p> Signup and view all the answers

Sa mga pamamaraan ng pagsasalin, aling uri ang tanging nagiging bahagyang pagsasalin lamang?

<p>Selective translation (D)</p> Signup and view all the answers

Ano ang pangunahing resulta ng condensed translation?

<p>Pagpapaikli ng teksto habang pinapanatili ang pangunahing ideya (C)</p> Signup and view all the answers

Ano ang pagkakaiba ng summary translation sa selective translation?

<p>Ang summary translation ay nagbibigay ng buod ng mga pangunahing ideya (D)</p> Signup and view all the answers

Alin sa mga sumusunod ang hindi katangian ng composite translation?

<p>Tumutuon sa isang tiyak na paksa lamang (B)</p> Signup and view all the answers

Alin sa mga terminolohiya ang mas angkop na gamitin sa wikang siyentipiko kaysa sa 'arangkada'?

<p>Akselerasyon (B)</p> Signup and view all the answers

Ano ang dapat isaalang-alang sa proseso ng pagsasaling siyentipiko-teknikal?

<p>Ang impormasyon ay dapat ipahayag nang maganda at propesyonal (A)</p> Signup and view all the answers

Ano ang karaniwang ayos ng pangungusap sa Ingles?

<p>Subject-Verb-Object (C)</p> Signup and view all the answers

Ano ang pangunahing layunin ng paggamit ng siyentipikong gamit ng funnel sa pagsasalin?

<p>Upang makakuha ng eksaktong katumbas sa konteksto. (D)</p> Signup and view all the answers

Ano ang denotatibong kahulugan ng isang salita?

<p>Literal na kahulugan ng salita. (A)</p> Signup and view all the answers

Anong halimbawa ng kolokasyon ang ipinakita sa teksto?

<p>Flesh wound - Laman ng sugat (B)</p> Signup and view all the answers

Ano ang isinasalamin ng konotatibong kahulugan ng salita?

<p>Kahulugan na ipinapahayag ang emosyon o pakiramdam. (A)</p> Signup and view all the answers

Ano ang ibig sabihin ng 'kolokasyon' sa konteksto ng wika?

<p>Limitasyon sa paggamit ng mga salita sa isang partikular na konteksto. (D)</p> Signup and view all the answers

Ano ang maaaring mangyari kung hindi maayos ang pagpili ng salin ng mga salita?

<p>Maaaring magdulot ng hindi pagkakaintindihan. (D)</p> Signup and view all the answers

Anong salin ang mas angkop para sa teknikal na konteksto ng 'power'?

<p>Koryente (D)</p> Signup and view all the answers

Ano ang pangunahing layunin sa paglikha ng teknolohikal na terminolohiya na may kaugnayan sa sexuality?

<p>Makamit ang balanse sa pagitan ng pagiging magalang at kahulugan. (C)</p> Signup and view all the answers

Ano ang ibig sabihin ng S-R sa larangan ng sikolohiya?

<p>Stimulus-Response (C)</p> Signup and view all the answers

Ano ang layunin ng 'salitang-tapat' sa pagsasalin?

<p>Magbigay ng nakabubuong konteksto na tumutugma sa kultura. (D)</p> Signup and view all the answers

Ano ang pangunahing abala sa paggamit ng salitang-taal?

<p>Ang paggamit ng banyagang konsepto. (B)</p> Signup and view all the answers

Ano ang dapat gawin upang mapabuti ang wika at kultura ng mga Filipino?

<p>Magpokus sa paghahanap ng mga salita na naglalarawan ng kultura. (D)</p> Signup and view all the answers

Ano ang pangunahing layunin ng salitang-sanib?

<p>Mapanatili ang ispeling at kahulugan ng mga salitang katutubo. (A)</p> Signup and view all the answers

Ano ang layunin ng paggamit ng kontraksyon at akronim?

<p>Mapadali ang proseso ng komunikasyon sa karaniwang tao. (C)</p> Signup and view all the answers

Bakit mahalaga ang kontekstuwal na pagsasalin sa wika ng Filipino?

<p>Upang mapanatili ang pagkakaintindi sa kultura at tradisyon. (B)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Wika ng Negosyo

Isang uri ng wika na ginagamit sa pag-uusap tungkol sa mga produkto at serbisyo. Mas nakatuon sa paghikayat ng mga mamimili kaysa sa pagbibigay ng impormasyon.

Wika ng Siyentipikong Pakikipagtalastasan

Isang uri ng wika na tumatalakay sa mga konsepto at prinsipyo sa agham. Kadalasang ginagamit sa mga artikulo, ulat, at tesis.

Teknikal na Wika

Isang uri ng wika na ginagamit sa mga teknikal na dokumento tulad ng manwal, adbertisment, at patent.

Pagpapakadalubhasa ng Wika

Ang proseso ng paglikha ng mga espesyalisadong wika para sa mga partikular na disiplina at larangan.

Signup and view all the flashcards

Sosyolinggwistiks

Isang larangan ng pag-aaral na nag-uugnay sa wika at lipunan.

Signup and view all the flashcards

Pagtutumbas ng Wika

Ang proseso ng paghahanap ng katumbas na salita o ekspresyon sa isang wika para sa isang salita o ekspresyon sa ibang wika.

Signup and view all the flashcards

Biopisiks

Isang larangan ng pag-aaral na nag-uugnay sa biyolohiya at pisika.

Signup and view all the flashcards

Funnel

Isang siyentipikong paraan ng pagtutumbas ng mga salita na nagsisimula sa pinakamalawak na kahulugan at unti-unting lumiliit hanggang sa maabot ang pinakatumpak na kahulugan.

Signup and view all the flashcards

Siyentipiko-Teknikal na Dokumento

Mga dokumento na naglalaman ng impormasyon tungkol sa mga siyentipikong pananaliksik at teknikal na aplikasyon.

Signup and view all the flashcards

Sintaktikal na Pagkakaiba

Ang pagkakaiba sa pagbuo ng mga pangungusap, sugnay, at ang ayos ng mga salita sa loob ng pangungusap.

Signup and view all the flashcards

Pagsasaling Siyentipiko-Teknikal

Ang proseso ng pagsasalin ng mga dokumento mula sa isang wika patungo sa isa pang wika, na isinasaalang-alang ang mga teknikal na termino at konsepto.

Signup and view all the flashcards

Leksikal na Kahulugan

Ang posibilidad na magkaroon ng iba't ibang kahulugan ang isang salita sa iba't ibang wika.

Signup and view all the flashcards

Kolokasyon

Ang pagkakaugnay ng mga salita sa isang partikular na wika.

Signup and view all the flashcards

Denotatibo

Ang pagkakaiba sa pagsusuri o pagtingin sa panlabas na mundo ng dalawang wika.

Signup and view all the flashcards

Konotatibo

Ang pagkakaiba sa kasaysayan o pinagmulan ng isang salita na maaaring makaapekto sa kahulugan nito.

Signup and view all the flashcards

Pagsasalin

Ang proseso ng paglilipat ng kahulugan at mensahe mula sa isang wika patungo sa isa pa.

Signup and view all the flashcards

Miksipat

Isang pangalan na iniisip para sa katumbas ng mikroskopyo sa Tagalog.

Signup and view all the flashcards

Kultural na Kahulugan

Ang pagkakaiba-iba ng interpretasyon ng mga konsepto batay sa kultura at pananaw ng isang grupo ng mga tao.

Signup and view all the flashcards

Wikang Pangsiyentipiko

Isang uri ng teknikal na wika na ginagamit sa mga pananaliksik at paglalahad ng mga siyentipikong ideya.

Signup and view all the flashcards

Wikang Pangkasaysayan

Isang uri ng wika na nasa pagitan ng wikang pangsiyentipiko at pangkalahatan, mas malapit ito sa pang-araw-araw na wika ngunit mas pormal.

Signup and view all the flashcards

Espesyalisadong Bokabularyo

Mga salita o terminong ginagamit sa isang partikular na larangan, na nagbibigay ng tiyak na kahulugan.

Signup and view all the flashcards

Internasyonalismo ng Bokabularyo ng Agham

Ang paggamit ng mga salitang mula sa iba't ibang wika sa bokabularyo ng agham, lalo na mula sa Griyego at Latin.

Signup and view all the flashcards

Pormal na Estilo sa Wikang Pangsiyentipiko

Ang paggamit ng pormal at estandardisadong istilo ng wika sa mga sulatin at paglalahad ng mga ideya sa agham.

Signup and view all the flashcards

Pagsasalin ng ST

Ang proseso ng paglilipat ng impormasyon sa isang teksto mula sa isang wika patungo sa iba, na nagbibigay-pansin sa mga teknikal at siyentipikong termino.

Signup and view all the flashcards

Akselerasyon

Ang pagbabago sa bilis ng isang bagay sa paglipas ng panahon.

Signup and view all the flashcards

Complete translation

Isang pamamaraan ng ST na nagsasalin ng buong teksto, ng salita sa salita, nang walang anumang paglalaktaw.

Signup and view all the flashcards

Selective translation

Isang pamamaraan ng ST na nagsasalin lamang ng mga piling bahagi ng orihinal na teksto.

Signup and view all the flashcards

Condensed translation

Isang pamamaraan ng ST na sistemaikong nagpapaikli ng orihinal na teksto.

Signup and view all the flashcards

Summary translation

Isang pamamaraan na nagsasalin lamang ng isang bersiyon ng kabuuan ng orihinal na teksto.

Signup and view all the flashcards

Composite translation

Isang uri ng pagsasalin na nagsasama ng dalawa o higit pang mga orihinal na teksto sa parehong paksa.

Signup and view all the flashcards

Mga patnubay ni Peter Newmark

Mga panuntunan at estratehiya sa pagsasalin ng mga teksto sa siyentipiko-teknikal (ST).

Signup and view all the flashcards

Pagkakaiba ng Tekstong Siyentipiko at Pampanitikan

Ang teksto ng siyentipiko ay nakatuon sa pagbibigay ng impormasyon at lohikal na pagpapaliwanag. Ang teksto pampanitikan naman ay nakatuon sa pagpapahayag ng damdamin at imahinasyon.

Signup and view all the flashcards

Suliranin sa Pagsasaling Siyentipiko at Teknikal

Maraming hamon ang pagsasalin ng mga siyentipiko at teknikal na dokumento, tulad ng pagkakaroon ng maraming dayuhang publication, iba't ibang wika na ginagamit, at kakulangan ng mga dalubhasang tagasalin.

Signup and view all the flashcards

Mahalaga ba ang Kasanayan ng Tagasalin?

Kahit patuloy na umuunlad ang teknolohiya sa pagsasalin, mahalaga pa rin ang kasanayan ng isang indibidwal na tagasalin sa pagpapanatili ng katumpakan at kalidad ng pagsasalin.

Signup and view all the flashcards

Ano ang Proyektong Maugnaying Talasalitang Pang-agham?

Isang proyekto ng UNESCO at NSDB noong 1964 na naglalayong lumikha ng mga batayang terminong pang-agham at teknikal sa wikang Pilipino.

Signup and view all the flashcards

Paraan ng Paglikha ng mga Salita sa Proyekto

Gumamit ng puristang paraan sa pagsasalin na kung saan ang mga bagong salita ay nilikha mula sa mga katutubong ugat ng wikang Pilipino.

Signup and view all the flashcards

Halimbawa ng Bagong Salita

Ang salitang "kapnayam" (chemistry) ay nilikha mula sa mga salitang "sangkap" at "hanayan", at ang "haynayan" (biology) ay mula sa "buhay" at "hanayan".

Signup and view all the flashcards

Ano ang Layunin ng Pagsasalin ng mga Siyentipiko at Teknikal na Dokumento?

Ang pangunahing layunin ng pagsasalin ng mga siyentipiko at teknikal na dokumento ay upang maibahagi ang kaalaman at impormasyon sa mas malawak na madla.

Signup and view all the flashcards

Ano ang Gamit ng Machine Translation?

Ang machine translation ay maaaring makatulong sa pagsasalin ng mga teknikal na dokumento, ngunit hindi pa rin nito maitatapat ang kakayahan ng isang dalubhasang tagasalin.

Signup and view all the flashcards

Salitang Daglat

Ang paggamit ng mga kontraksyon, pagpapaikli, at akronim sa halip na mga buong salita.

Signup and view all the flashcards

Salitang-Tapat

Ang paggamit ng mga katumbas na salita o parirala sa Filipino na may katulad na kahulugan sa mga salitang Ingles, ngunit mas tumutugma sa kultura at karanasan ng mga Pilipino.

Signup and view all the flashcards

Salitang-Taal

Ang pagsasalin ng mga terminong dayuhan sa pamamagitan ng paghahanap ng mga salita o parirala sa Filipino na nagpapahayag ng parehong konsepto ngunit may malalim na kahulugan sa kultura at karanasan ng mga Pilipino.

Signup and view all the flashcards

Salitang-Sanib

Ang pagsasama ng mga salitang galing sa iba't ibang wika sa Pilipinas upang lumikha ng bagong salita na may katumbas na kahulugan sa Filipino.

Signup and view all the flashcards

Ano ang halaga ng pagiging sensitibo sa pagpili ng mga salita?

Mahalagang isaalang-alang ang konteksto at ang posibleng interpretasyon ng isang salita o parirala upang maiwasan ang pagkakasakit o pagka-offend.

Signup and view all the flashcards

Bakit mahalaga ang 'pakikisalamuha' kaysa 'social interaction'?

Ang 'pakikisalamuha' ay mas tumutukoy sa pakikipag-ugnayan at pagbubuklod ng mga tao kaysa sa simpleng pakikipag-usap. Mas nagpapahiwatig ito ng pagiging malapit at pagka-kaibigan.

Signup and view all the flashcards

Ano ang 'kapwa'?

Ang 'kapwa' ay isang mahalagang konsepto sa kulturang Filipino na nagpapahiwatig ng pakikipag-ugnayan, pagmamahal, at respeto sa lahat ng tao.

Signup and view all the flashcards

Bakit mahalaga ang paggamit ng mga salitang Filipino?

Ang paggamit ng mga salitang Filipino ay nagpapakita ng pagmamalaki sa ating wika, at nakakatulong ito sa pagpapalaganap ng ating kultura at pagkakaisa.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Pagsasaling Siyentipiko at Teknikal

  • Kahalagahan: Mahalaga ang pagsasaling siyentipiko at teknikal (ST) sa pagpapalaganap ng impormasyon sa iba't ibang larangan at institusyon.
  • Layunin: Tatalakayin ang iba't ibang aspeto ng pagsasaling ST, paghahambing sa mga wika, uri ng teknikal na dokumento, at ang kahirapan at pamamaraan sa pagsasalin ng ST.
  • Sistemang Wika: Bawat wika ay may sariling sistema, kakayahan, at istruktura na nagkakaiba sa iba pang mga wika. Hindi posible ang ganap na paralelismo kahit malapit ang mga wika sa isa't isa. Mahalagang mapaghambing ang mga wika sa kategorya, elemento, gamit, at iba pa upang mabuo ang disiplina ng wika at mapaunlad ang proseso ng pagsasalin.

Paghahambing sa mga Wika

  • Gramatikal: Tumutukoy sa anyo ng mga salita (panahunan, bilang, kasarian) at kung paano ito pinagsasama.

  • Morpolohikal: Mga tuntunin sa pagbuo ng mga salita (prefix at suffix) sa iba't ibang wika.

  • Sintaktikal: Ang pagkakasunud-sunod ng mga salita sa pangungusap, na maaaring magkakaiba sa dalawang wika.

  • Leksikal: Ang kahulugan ng mga salita. May maraming kahulugan ang isang salita, kaya mahalaga ang konteksto sa pagsasalin.

  • Kolokasyon: Ang mga salita na madalas na magkasama sa pangungusap (hal., ng flesh wound sa halip na ng meat wound).

  • Denotatibo: Ang literal na depinisyon ng isang salita; maaaring magkakaiba ang pagtingin ng mga wika sa mga bagay na kinakatawan nila.

  • Konotatibo: Ang kahulugan na ibinibigay ng isang salita sa isang kultura.

  • Kultural: Ang iba't ibang grupo ay may unique na konteksto sa wika.

Mga Uri ng Dokumentong Siyentipiko-Teknikal

  • Resulta ng purong agham: Nakatuon sa pagbabahagi ng kaalaman na walang praktikal na aplikasyon.
  • Resultang aplikasyon: Nakatuon sa paglutas ng mga partikular na problema.
  • Gawain ng teknolohiya: Nakakatuon sa paglikha ng mga produkto o proseso.

Mga Suliranin sa Pagsasaling Siyentipiko at Teknikal

  • Dami ng dayuhang publikasyon: Maraming dayuhang dokumento na kailangang isalin.
  • Mga wikang ginagamit: Ang paggamit ng ibang wika (halimbawa, Ruso, Tsino, o German).
  • Kakulangan ng tagasalin Isang mahalagang suliranin ang hindi sapat na tagasalin upang isagawa ang pagsasalin.

Mga Paraan sa Pagpapaunlad ng Teknikal na Wika

  • Saling-angkat: Magagamit sa pagsasalin ng termino sa pamamagitan ng direktang paggamit ng banyagang salita sa dalawang wika.
  • Saling-paimbabaw: Ang pagbago ng anyo ng termino
  • Saling-panggramatika: Isinasalin ang orihinal na teksto sa tulong ng gramatika ng target na wika.
  • Saling-hiram: Paggamit na salita mula sa ibang wika.
  • Salitang likha: Paglikha ng mga bagong salita.
  • Salitang daglat: Pagpapaikli ng mga salita.
  • Salitang-tapat: Pagsasaayos ayon sa konteksto/istilong Filipino.
  • Salitang sanib: Pagsasama ng mga element mula sa dalawang wika.
  • Salitang -taal: Pagbibigay diin sa mga konsepto at teoryang makabuluhan sa wikang Filipino.

Mga Metodo sa Pagsasalin

  • Buong pagsasalin: Isinasalin ang buong teksto sa target na wika.
  • Piniling pagsasalin: Napili lamang ang mga bahaging isasalin.
  • Pagsasaling buod: Isinasalin ang buod/susing salita.
  • Pagsasaling kombinasyon: Dalawa o higit pang wika ang ginamit sa paglikha ng salin.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Related Documents

Pagsasaling Siyentipiko at Teknikal PDF

Description

Tuklasin ang kahalagahan ng pagsasaling siyentipiko at teknikal sa iba't ibang larangan. Tatalakayin ang mga aspeto ng ST, paghahambing ng mga wika, at mga pamamaraan sa pagsasalin. Alamin ang mga pagkakaiba sa sistemang wika at ang mga hamon na kinakaharap sa pagsasalin ng mga teknikal na dokumento.

More Like This

Use Quizgecko on...
Browser
Open
Browser
Browser