Karbonhidratlar Quiz 10. Sınıf

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Hangi monosakkarit doğada en bol bulunur?

D-mannoz

D-galaktoz

D-fruktoz

D-glikoz (correct)

Aşağıdaki şekerlerden hangisi disakkarit olarak kabul edilir?

Riboz

Malttoz (correct)

Fruktoz

Galaktoz

Aşağıdaki polisakkaritlerden hangisi bitkilerde yaygın olarak bulunur?

Glikojen

Sellüloz (correct)

Laktik asit

Fruktoz

2n formülü hangi tür moleküller için geçerlidir?

Monosakkaritler Signup and view all the answers

Karbonhidratların metabolik olaylarda nasıl kullanıldığı doğru değildir?

Karbonhidratlar, protein sentezinde rol oynar. Signup and view all the answers

Döngüsel polarizasyon özelliklerine göre, sağa çeviren şekerlerin doğru adı nedir?

DEKSTROROTATOR (+), D- Signup and view all the answers

Çevirme yönüne göre şekerlerin hangi özelliği onları ayıran temel faktördür?

Atom dizilişleri Signup and view all the answers

Sola çeviren şekerlerin genel adı nedir?

LEVOROTATOR (-), L- Signup and view all the answers

Optik ve geometrik izomeri etkileyen temel faktör hangisidir?

Atom dizilişindeki fark Signup and view all the answers

Hangi tanımlama, şekerlerin optik aktiviteye göre doğru şekilde ayrımını ifade etmez?

R- şekerleri optik olarak aktif değildir. Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi karbonhidratların temel işlevlerinden biri değildir?

Hormonal düzenleyici işlevi vardır. Signup and view all the answers

Glikoproteinlerin karbonhidrat içeriği açısından aşağıdaki maddelerden hangisi en yüksektir?

Kan grubu maddeleri Signup and view all the answers

Karbonhidratlar hangi temel elementlerden oluşur?

Karbon, Hidrojen ve Oksijen Signup and view all the answers

Aşağıdaki bileşenlerden hangisi nükleik asitlerin bileşenlerinden biri değildir?

Amino asitler Signup and view all the answers

Karbonhidratların kimyasal adlandırmasında genellikle hangi ek kullanılır?

-oz Signup and view all the answers

İndirgen şekerlerin özelliği nedir?

Serbest anomerik karbona sahiptirler. Signup and view all the answers

Fehling testi hangi bileşikteki aldehitin oksidasyonunu test eder?

Cu2+'ı Cu0'a indirgeme yeteneği. Signup and view all the answers

Tollens testi hangi işlevi gerçekleştirir?

Ag+'yı Ag0'a indirgeme yeteneğini belirlemesi. Signup and view all the answers

Glikozun tespitinde modern tekniklerden hangisi kullanılır?

Kolorimetrik ve elektrokimyasal testler. Signup and view all the answers

İndirgen şekerlerin kimyasal özelliklerine hangi durum dahil değildir?

Kendiliğinden yanma özellikleri. Signup and view all the answers

Aşağıdaki karbonhidratlardan hangisi indirgen karbonhidratlar arasında yer almaz?

Sakkaroz Signup and view all the answers

İndirgen karbonhidratlar hangi duruma göre aldonik aside okside olabilir?

Aldehit grubunun bulunmasına Signup and view all the answers

Üronik asitlerin oluşumu hangi süreçle ilişkilidir?

Terminal -CH2OH grubunun karboksilik aside oksidasyonuna Signup and view all the answers

Hangisi aldonik asidin özelliklerinden biri değildir?

Sadece aldehit içermesi Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi indirgen karbonhidratlardır?

Sellobiyoz ve maltoz Signup and view all the answers

Sükrozun glikozidik bağı hangi yapıdadır?

α (1→2) Signup and view all the answers

Sükroz, neden indirgeyici bir şeker olarak kabul edilmez?

Monosakaritlerin her iki anomerik karbonu bağlıdır. Signup and view all the answers

Sükrozun hidrolizi sonucunda hangi monosakaritler açığa çıkar?

Glukoz ve fruktoz Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi sükrozun kimyasal tepkimeleri açısından doğru değildir?

Benedict reaktifi ile tepkime oluşturur. Signup and view all the answers

Sükrozun elde edildiği kaynaklar hangileridir?

Şeker kamışı ve şeker pancarı Signup and view all the answers

Signup and view all the answers

Study Notes

Karbonhidratlar Genel Bilgiler

Karbonhidratlar, temel enerji kaynağı ve diyetin temel gıdasıdır.
Doğada yaygın olarak bulunan şeker zincirlerinin yapıları, biyosentezleri ve biyolojik görevlerini inceleyen moleküler biyoloji dalına glikobiyoloji denir.
Karbonhidratların çoğu doğal olarak bağ yapmış halde bulunurlar.
Polisakkaridler (nişasta, sellüloz), glikoproteinler ve proteoglikanlar (hormonlar, kan grubu bileşikleri, antikorlar), glikolipidler (serebrozidler, gangliozidler), mukopolisakkaridler (hyaluronik asit) ve nükleik asitler gibi önemli yapılarda bulunur.
Karbonhidratlar, proteinlerin ve lipitlerin fiziksel özelliklerine etki eder (örneğin, çözünürlük).
Glikoproteinlerdeki karbonhidrat miktarı değişkenlik gösterir (örneğin, immünoglobulin G %4, glikoforin %20, gastrik glikoprotein %60, kan grubu maddeleri %85'dir).

Karbonhidratların Kimyasal Yapısı

Genel olarak karbon, hidrojen ve oksijen atomlarından oluşur.
Karbonhidratlara, su molekülündeki oranda bulunan hidrojen ve oksijen atomları bulunur (2:1 oranı).
Karbonhidratlar polihidroksi aldehitler veya ketonlardır veya hidroliz ile bu tür bileşikler üreten maddelerdir.
Çeşitli karbonhidrat molekül ağırlığı aralığında olabilir, küçük (gliseraldehit gibi) veya çok büyük (amilopektin gibi) olabilir.

Karbonhidratların Sınıflandırılması

Karbonhidrat birimi sayısına göre sınıflandırılırlar:
- Monosakkaritler: Bir karbon hidrat birimi içerir (basit karbonhidratlar).
- Oligosakkaritler: 2-9 karbon hidrat birimi içerir (disakkaritler, trisakkaritler vb.).
- Polisakkaritler: Çok sayıda karbon hidrat birimi içerir (Homopolisakkaridler, Heteropolisakkaritler).
Karbonil grubunun konumuna göre sınıflandırılırlar:
- Aldozlar: Karbonil grubu zincir ucunda bulunur.
- Ketozlar: Karbonil grubu zincir ortasında bulunur.
Karbon sayısına göre sınıflandırılırlar:
- Triozlar, tetrozlar, pentozlar, heksozlar, vb.

Monosakkaritler

Renksiz, kristalize, suda çözünen, apolar çözücülerde çözünmeyen katı maddelerdir.
Çoğunlukla tatlıdırlar.
Bileşimlerinde hidroksil grubu (-OH) ve karbonil grubu (C=O) taşırlar.
Birçok stereoizomer formları vardır (örneğin, D ve L izomerleri, a ve B anomerleri).

Disakkaritler

İki monosakkarit biriminin glikozidik bağlarla birleşmesinden oluşurlar.
- Sakkaroz (sofra şekeri): Glikoz ve fruktozdan oluşur.
- Maltoz: İki glikoz molekülünden oluşur.
- Laktoz (süt şekeri): Glikoz ve galaktozdan oluşur.

Polisakkaritler (Homopolisakkaritler)

Nişasta: Bitkilerde enerji depolamak için kullanılır, amiloz (düz zincir) ve amilopektin (dallanmış yapı) olarak bulunur.
Glikojen: Hayvanlarda enerji depolamak için kullanılır, dallanmış yapıdadır.
Selüloz: Bitki hücre duvarlarında yapısal eleman görevi görür.

Polisakkaritler (Heteropolisakkaritler)

Mukopolisakkaritler: Genellikle proteinlerle ilişkilidir, bağ dokusu gibi yapısal bileşenler oluşturur (örneğin, hyaluronik asit).
Glikozaminoglikanlar yukarıda belirtilmiş mukopolisakkaritler türüne bir alt kümedir.

Karbonhidratların Biyolojik Rolü

Enerji kaynağı
Yapısal bileşen (selüloz, kitin)
Biyokimyasal reaksiyonlarda aracı (glikoliz, glikojen sentezi, vb.)
Diğer moleküllerle (proteinler, lipitler) bağlar oluşturmak için kullanılır (glikoproteinler, glikolipidler).
Hücre-hücre tanıma mekanizmalarında yer alır.
Genetik bilgi depolama, taşıma ve aktarma işlevlerinde kullanılır.

Karbonhidratların Reaksiyonları

Oksidasyon (aldonik asitler, uronik asitler)
İndirgenme (alditoller).
Fosforilasyon (şeker fosfatları, glikoliz)

Özel Testler

Fehling, Tollens ve Benedict testleri indirgeyici şekerleri tespit etmek için kullanılır.
Glikoz oksidaz testleri (örn., Clinistix, Diastix) idrarda ve kan örneklerindeki glukozu ölçmek için kullanılır.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Bu quiz, karbonhidratların yapısı, türleri ve özellikleri hakkında sorular içermektedir. Monosakkarit, disakkarit ve polisakkaritler gibi temel kavramları anlamanızı sağlayacak. Ayrıca, karbonhidrat metabolizması üzerine de zihin açıcı sorular bulunmaktadır.