Internationale Politieke Economie Quiz

Podcast Beta

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Welke drie klassieke theoretische benaderingen domineren de IPE volgens Robert Gilpin?

Liberale, realistische en marxistische benaderingen.

Hoe heeft de mondialisering vanuit een IPE-perspectief de rol van ideeën en ideologie veranderd?

Het heeft geleid tot een focus op neo-liberalisme als leidende ideologie en een versterking van vrijhandel.

Wat is de rol van Multinational Corporations (MNC's) in de mondiale politiek?

MNC's hebben invloed door hun sterke kapitaalpositie en mondiale aanwezigheid.

Noem twee nieuwe thema's in de discussie over IPE die zijn ontstaan door mondialisering.

Armoede en ongelijkheid. Signup and view all the answers

Wat is de 'Washington consensus' en welke implicaties heeft het voor de mondiale politiek?

Het is de overtuiging dat globale welvaart maximaal wordt door de toepassing van neoklassieke economische beleidsmaatregelen. Signup and view all the answers

Welke materiële aspecten zijn belangrijk voor het bestuderen van de politieke economie volgens IPE?

De handel en het geld. Signup and view all the answers

Waarom is het begrip 'vrije handel' in de mondiale politiek ingewikkeld?

Omdat handel altijd verbonden is met politieke invloed en niet volledig vrij is. Signup and view all the answers

Welke rol spelen krachtige staten in de mondialisering vanuit een IPE-perspectief?

Zij stimuleren mondialisering door hun invloed en beleid op de wereldmarkt. Signup and view all the answers

Hoe beïnvloeden multinationale ondernemingen zoals Shell de relatie tussen economische activiteit en milieuproblematiek?

Multinationals creëren spanning tussen economische bedrijvigheid en milieuproblemen omdat ze vaak prioriteit geven aan winstmaximalisatie boven ecologische duurzaamheid. Signup and view all the answers

Wat is het belang van kinderarbeid in de discussie over mensenrechten en multinational bedrijven?

Kinderarbeid is een belangrijk onderwerp omdat het de ethische verantwoordelijkheden van multinationals in opkomende markten onderstreept en publieke druk uitoefent op bedrijven om fair trade praktijken te hanteren. Signup and view all the answers

Wat zijn de implicaties van de oprichting van de New Development Bank door BRICS-landen?

De New Development Bank biedt een alternatief voor westerse financiële instellingen, wat de invloed van BRICS-landen in de wereldwijde economie vergroot. Signup and view all the answers

Op welke manier hebben moderne communicatiemiddelen de globalisering beïnvloed?

Moderne communicatiemiddelen hebben afstand en locatie minder belangrijk gemaakt, waardoor bedrijven en overheden gemakkelijker kunnen opereren op wereldwijde schaal. Signup and view all the answers

Hoe heeft China zijn rol in de wereldwijde economie veranderd tussen 2001 en 2016?

Tussen 2001 en 2016 is China uitgegroeid tot de grootste exporteur, lid geworden van de WTO, en de Yuan werd een gereserveerde munt bij het IMF. Signup and view all the answers

Wat zijn de kerndoelstellingen van de Wereldbank?

De Wereldbank heeft als doelstellingen armoedebestrijding en economische ontwikkeling, met een aanvankelijke focus op Europa en later op de Derde Wereld. Signup and view all the answers

Wat wordt bedoeld met de termen 'intensity measures' en 'extensity measures' in de context van globalisering?

'Intensity measures' verwijzen naar het volume van handel en financiële stromen, terwijl 'extensity measures' betrekking hebben op de geografische verspreiding van deze stromen. Signup and view all the answers

Waarom is de opkomst van China belangrijk voor de toekomstige mondiale economie?

China's opkomst als economische supermacht zal de wereldwijde machtsverhoudingen veranderen en mogelijk leiden tot een verschuiving in invloed van Westerse naar opkomende economieën. Signup and view all the answers

Wat houdt het begrip complex interdependence in en hoe manifesteert het zich tussen Japan en China?

Complex interdependence verwijst naar de wederzijdse afhankelijkheid van staten op verschillende terreinen, zoals economie en ecologie. Tussen Japan en China heeft deze interdependentie geleid tot een afwezigheid van oorlog, ondanks onderlinge conflicten. Signup and view all the answers

Hoe beïnvloedt het politieke systeem van een staat het gedrag van die staat volgens de theorie van democratische vrede?

Volgens de theorie van democratische vrede beïnvloedt het politieke systeem het gedrag omdat democratische staten minder snel oorlog voeren, daar de bevolking de kosten betaalt. Immanuel Kant stelde dat een republikeinse structuur bijdraagt aan wereldwijde vrede. Signup and view all the answers

Wat zijn enkele alternatieve verklaringen voor het gedrag van democratische staten in oorlogssituaties?

Enkele alternatieve verklaringen zijn militaire allianties, gedeelde belangen, geografische ligging en economische banden. Deze factoren kunnen een grotere rol spelen dan de democratie zelf. Signup and view all the answers

Welke rol spelen multinationals in de context van mondiale economische interdependentie?

Multinationals spelen een cruciale rol door economische banden te creëren tussen landen, wat leidt tot wederzijdse afhankelijkheid. Ze stimuleren ook de globalisering door productieketens over de hele wereld te verspreiden. Signup and view all the answers

Wat is het centrale idee van Fukuyama's 'Het einde van de geschiedenis'?

Fukuyama's centrale idee is dat de liberale democratie en de vrijemarkteconomie universele acceptatie zullen vinden na de Koude Oorlog. Hij stelt echter dat actuele geopolitieke spanningen deze stelling in twijfel trekken. Signup and view all the answers

Welke kritiek is er op de verklaringen over de invloed van democratische instituties op oorlog?

De kritiek luidt dat de definitie van democratie varieert en dat niet alle democratieën dezelfde neiging hebben om vredelievend te zijn. Dit maakt het moeilijk om algemene conclusies te trekken. Signup and view all the answers

Waarom zijn economische banden tussen staten belangrijk in het kader van internationale betrekkingen?

Economische banden bevorderen interdependentie, wat kan helpen oorlogen te voorkomen. Deze afhankelijkheid zorgt ervoor dat staten beter in staat zijn om vreedzame oplossingen voor conflicten te zoeken. Signup and view all the answers

Hoe verschilt de realistische benadering van internationale betrekkingen van die van het liberalisme?

De realistische benadering legt de nadruk op macht en militaire allianties, terwijl het liberalisme focust op economische interdependentie en samenwerking tussen democratieën. Dit leidt tot verschillende perspectieven over hoe conflicten zich ontwikkelen. Signup and view all the answers

Study Notes

Internationale Politieke Economie (IPE)

De IPE bestudeert de verstrengeling tussen politiek en economie in de internationale context.
De focus ligt op de verdeling van macht, wie of wat macht uitoefent, en de gevolgen voor de wereld.
Mondialisering heeft de IPE complexer gemaakt, wat heeft geleid tot de term Global Political Economy (GPE), maar IPE blijft dominant.
Traditionele thema's: handel, productie en financiën.
Nieuwe thema's: mondialisering, armoede, ontwikkeling en ongelijkheid.

Theoretische Benaderingen

Dominante benaderingen: liberalisme, realisme en marxisme.
Nieuwe benaderingen: sociaal constructivisme, neo-marxisme, feminisme en post-structuralisme.
Gemeenschappelijk in alle theorieën: de politieke economie is gebaseerd op:
- Materiële aspecten: handel en geld.
- Instituten: afspraken en normen.
- Ideeën: visies op economische groei.

IPE en Mondialisering

Mondialisering wordt vanuit IPE perspectief gestimuleerd door:
- Ideeën en ideologie: neoliberalisme.
- Multinationale ondernemingen (MNCs).
- Technologische revoluties.
- Machtige staten: VS en opkomende machten.

Ideeën en Ideologie

Dominant: kapitalisme en vrijhandel als leidende ideologie.
"Washington Consensus": geloof in neo-klassieke economische doctrines die een minimale overheid en een sterkere rol voor de markt propageren.
Handel is nooit echt vrij: er is altijd een link met politiek.

MNCs in de Wereldpolitiek

MNCs: ook bekend als Transnationale Ondernemingen (TNCs) of Multinationale Bedrijven (MNEs).
Wereldwijd aanwezig, met hoofdkantoor in één land.
Soms meer kapitaal dan kleine landen.
Spanningen:
- Arbeidsstandaarden: conflict met vakbonden vanwege lage standaarden.
- Milieu: bedrijfsactiviteiten versus milieuproblematiek (bijv. Shell).
- Mensenrechten: aandacht voor kinderarbeid, etc.
Individuen met meer macht en invloed (bijv. Elon Musk met Starlink).

Technologische Revolutie

Moderne communicatie maakt afstand en locatie minder belangrijk voor bedrijven en overheden.

China in de Wereldeconomie

2010: grootste exporteur.
2011: lid van de WTO.
2014: tweede grootste economie.
2016: Yuan wordt reservemunt bij het IMF.
2030: verwachte grootste economie ter wereld.
China heeft, samen met BRICS-landen, de New Development Bank en de Aziatische Infrastructuurinvesteringbank (AIIB) opgericht, die concurreren met de Wereldbank.

Internationale Handel en Geld

Globalisering van handel en geldstromen:
- Intensiteitsmetingen: meer handel en geldstromen.
- Extensiteitsmetingen: geografische verspreiding van die stromen.
Intensiteit neemt toe, vooral in rijke landen (VS, Europa).
Geografische verspreiding is ongelijk.
Economische globalisering steeg vanaf de jaren '70 met handels- en financiële stromen die veelvoudig toenamen.

Internationale Instituties

Belangrijkste spelers:
- Wereldbank.
- IMF: samen de 'Bretton Woods-instituten'.
- GATT/WTO.

Wereldbank

Oprichting als International Bank for Reconstruction and Development (IBRD).
Doelstellingen:
- Armoedebestrijding.
- Economische ontwikkeling.
Eerst gericht op Europa, later op de Derde Wereld/Global South.

Complex Interdependence

Wereldwijde wederzijdse afhankelijkheid van staten op verschillende gebieden: economie, ecologie, armoedebestrijding, mensenrechten, etc.
Theorie: complex interdependence vervangt de invloed van machtige staten.

Casus: Japan vs. China

Geen oorlog door gemeenschappelijke belangen (eilanden) en handel, dus interdependentie heeft conflicten voorkomen.
Neorealisten: andere verklaringen, zoals de 'Thucydides Trap' (de opkomst van een macht die de bestaande machtsorde bedreigt).

Democratische Vrede

Stelt dat het gedrag van een staat wordt beïnvloed door het politieke systeem.
Immanuel Kant: een republikeinse constitutie creëert een 'foedus pacificum' (vredezone).
Amerikaans buitenlands beleid: de verspreiding van democratie om democratische vrede te bereiken.
Dean Babst: tussen 1789 en 1941 waren er 116 oorlogen tussen 483 landen, maar geen tussen democratieën. Democratieën beginnen wel oorlogen.

Klassieke Verklaring voor Democratische Vrede

Democratische instituties: de bevolking draagt de kosten van oorlog, dus minder geneigd te kiezen voor oorlog.
Kritiek: wat is een democratie? Verschilt per land.
Liberale normen: wederzijdse erkenning van normen voor vreedzame conflictresolutie.

Alternatieve Verklaringen voor Democratische Vrede

Niet democratie, maar:
- Militaire allianties (realisme).
- Gedeelde belangen (Koude Oorlog) (realisme).
- Geografische ligging (realisme).
- Economische banden/interdependentie (interdependentie liberalisme).
- Dezelfde culturele achtergrond (sociaal constructivisme).

'Het Einde van de Geschiedenis'

Boek: 'The End of History and the Last Man' - Francis Fukuyama.
Einde Koude Oorlog: einde van de ideologische conflicten.
Liberale democratie en vrijemarkteconomie worden universeel geaccepteerd.
Vragen: de oorlog tegen terreur, de mondiale financiële crisis, de stagnatie van democratisering en geopolitieke spanningen.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Test je kennis van de Internationale Politieke Economie en haar theoretische benaderingen. Deze quiz behandelt thema's zoals handel, mondialisering, en de impact van politiek op economie. Ontdek hoe verschillende theorieën de wereldwijde economische verhoudingen vormgeven.