Filosofie examen trimester 1
42 Questions
16 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Wat is de gulden regel in de ethiek?

  • Kies altijd de meest pijnlijke optie.
  • Behandel anderen zoals je behandeld wilt worden. (correct)
  • Het belang van de meerderheid telt altijd.
  • Neem alleen verantwoordelijkheid voor je daden.

Wat voegde John Stuart Mill toe aan de lijst van variabelen in de gevolgenethiek?

  • De duur van de gevolgen.
  • De kwantiteit van geluk.
  • De kwaliteit van het geluk. (correct)
  • De context van de situatie.

Wat wordt vaak bekritiseerd in de gevolgenethiek?

  • Het focus op goede bedoelingen.
  • De nadruk op individuele rechten.
  • De afwezigheid van absolute waarden voor mensenlevens. (correct)
  • Het ontbreken van emotionele overwegingen.

Wat betekent de categorische imperatief volgens Immanuel Kant?

<p>Je dient te handelen volgens principes die voor iedereen gelden. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende variabelen is NIET genoemd in relatie tot de zekerheid van genot?

<p>Kwaliteit. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is een correcte definitie van moraal?

<p>Het geheel van gebruiken, waarden en normen die verbonden zijn met het goede leven en het juist handelen. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke fase hoort bij de morele ontwikkeling volgens Kohlberg en is typisch voor kinderen van 0-10 jaar?

<p>Preconventioneel (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is de belangrijkste focus van de deontologie?

<p>Plichten en morele verplichtingen. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat zijn morele waarden?

<p>Waarden die je moet nastreven om een goed mens te zijn. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is het verschil tussen morele en niet-morele waarden?

<p>Morele waarden zijn verbonden aan goed of juist handelen, niet-morele waarden zijn dat niet. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende uitspraken over de Eed van Hippocrates is juist?

<p>Het legt de nadruk op morele verplichtingen in medisch handelen. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is een voorbeeld van een niet-morele waarde?

<p>Esthetische waardering voor kunst. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke definitie past het best bij normen?

<p>Algemene richtlijnen die aangeven hoe men zich moet gedragen in een bepaalde context. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van moreel relativisme?

<p>Moraal is gebaseerd op culturele afspraken. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat beschrijft het mythische denken ten opzichte van moraal?

<p>Er bestaat een natuurlijke orde die moraal bepaalt. (C)</p> Signup and view all the answers

Hoe verschilt Socrates' visie op moraal van die van de sofisten?

<p>Socrates stelt dat er objectieve morele waarheden zijn. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat gebeurt er als je wilt trouwen in een andere cultuur?

<p>Je moet voldoen aan andere culturele waarden en normen. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is een voorbeeld van moreel universalisme?

<p>Er zijn waarden die voor alle mensen ter wereld gelden. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat houdt het begrip 'natuurlijke orde' in het mythische denken in?

<p>Er zijn vaste principes die de moraal regelen. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke uitspraak past het best bij de opvattingen van de sofisten?

<p>Moraal is een kwestie van persoonlijke en culturele voorkeur. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat zijn de gevolgen van het in vraag stellen van waarden en normen in de Griekse cultuur?

<p>Er ontstaat ruimte voor diversiteit in morele systemen. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat typeert moreel universalisme ten opzichte van moreel relativisme?

<p>Moreel universalisme stelt dat moraal voor iedereen gelijk is. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat veronderstelt moreel universalisme over morele waarheden?

<p>Er is één unieke en correcte moraal die altijd geldig is. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is het belangrijkste kenmerk van descriptief relativisme?

<p>Het beschrijft hoe morele waarden variëren afhankelijk van groepen. (A)</p> Signup and view all the answers

Waar staat de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens voor?

<p>Alle mensen zijn vrij en gelijk in waardigheid en rechten. (C)</p> Signup and view all the answers

Waarom is de alternatieve Caïro-verklaring in 1990 ontstaan?

<p>Voor de basisrechten van de moslim. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is het doel van gevolgenethiek volgens Jeremy Bentham?

<p>Te voorkomen dat mensen lijden. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke variabele beschrijft hoe lang het genot duurt in Benthams gevolgenethiek?

<p>Duur (C)</p> Signup and view all the answers

Wat houdt moreel relativisme in?

<p>Morele waarheden zijn afhankelijk van culturele normen. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke factor is NIET relevant bij het maken van een morele keuze?

<p>De geldigheid van de gekozen moraal. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat voor soort ethiek is Jeromy Bentham bekend voor?

<p>Gevolgenethiek (D)</p> Signup and view all the answers

Welke uitspraak beschrijft het best 'the greatest happiness for the greatest number'?

<p>Het creëren van geluk voor de meeste mensen. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat gebeurt er bij een morele norm die wordt overtreden?

<p>Je wordt een slechtere persoon. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat kenmerkt amoreel handelen?

<p>Keuzes maken zonder de vraag naar goed en slecht te stellen. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is een intrapersoonlijk waardeconflict?

<p>Een conflict waarin één persoon verschillende waarden moet afwegen. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat houdt de moraalfilosofie of ethiek in?

<p>Kritisch nadenken over het juiste handelen en het goede leven. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is het kenmerk van immoreel handelen?

<p>Het handelen dat niet in overeenstemming is met sociale normen. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is een belangrijk element van een moreel dilemma?

<p>Er zijn verschillende waarden die met elkaar kunnen botsen. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende normen leidt niet tot de beschouwing dat iemand een slechter persoon is als deze wordt overtreden?

<p>Niet-morele normen. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat houdt maatschappelijke waardeconflicten in?

<p>Botsingen tussen waarden van verschillende maatschappelijke groepen. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke uitspraak is waar over de wijziging van waarden en normen in de tijd?

<p>Waarden en normen kunnen een historische context hebben. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is het belangrijkste doel van ethiek in de moraalfilosofie?

<p>Het kritisch evalueren van morele vraagstukken. (A)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Moraal

Het geheel van gebruiken, waarden en normen die verbonden zijn met het goede leven en het juist handelen.

Morele ontwikkeling (Kohlberg)

De fasen in hoe je moreel denkt en handelt, volgens Kohlberg: preconventioneel (gedrag door straf/beloning), conventioneel (gehoorzaamheid aan regels), en post-conventioneel (eigen normen en waarden).

Deontologie

Plichtenleer; een systeem van morele regels die bepaalt hoe mensen zich moeten gedragen in de maatschappij.

Eed van Hippocrates

Een voorbeeld van een deontologie voor medisch handelen, nadruk op morele verplichtingen en richtlijnen.

Signup and view all the flashcards

Waarden

Nastrevenswaardige idealen; voorstellingen van wat goed en kwaad is.

Signup and view all the flashcards

Morele waarden

Waarden die je moet nastreven om een goed mens te zijn en waar je aan moet toestaan om juist te handelen.

Signup and view all the flashcards

Niet-morele waarden

Waarden die te maken hebben met persoonlijke voorkeuren, esthetiek of praktische doelen.

Signup and view all the flashcards

Normen

Regels of verwachtingen die aangeven hoe mensen zich moeten gedragen binnen een groep of samenleving.

Signup and view all the flashcards

Morele norm

Een gedragsregel die aangeeft hoe we ons moeten gedragen, en bij overtreding leidt tot een "slechter" mens zijn.

Signup and view all the flashcards

Niet-morele norm

Een gedragsregel die bij overtreding niet leidt tot een 'slechter' mens zijn.

Signup and view all the flashcards

Intrapersoonlijk waardeconflict

Een conflict waarin iemand verschillende belangrijke waarden tegenover elkaar moet afwegen (1 persoon).

Signup and view all the flashcards

Interpersoonlijk waardeconflict

Een conflict waarin de waarden van verschillende mensen botsen (2 of meer personen).

Signup and view all the flashcards

Moreel handelen

Handelen op een manier die ervoor zorgt dat we juist handelen en een goed persoon zijn.

Signup and view all the flashcards

Immoreel handelen

Handelen op een manier die ingaat tegen bepaalde normen.

Signup and view all the flashcards

Amoreel handelen

Een keuze maken die meestal niet als moreel beter/slechter beschouwd wordt.

Signup and view all the flashcards

Moraalfilosofie/Ethiek

De filosofische studie naar het goede (doen) en het goede leven.

Signup and view all the flashcards

Moreel dilemma

Een situatie met verschillende alternatieven die botsen, verschillende waarden die tegenover elkaar staan, waarbij een keuze gemaakt moet worden.

Signup and view all the flashcards

Waardenverandering in tijd

Begrijpen hoe waarden en normen in de loop der tijd kunnen veranderen.

Signup and view all the flashcards

Waarden en normen: Verandering

Waarden en normen zijn niet statisch, maar veranderen voortdurend. Denk aan hoe onze kijk op zwarte piet is geëvolueerd.

Signup and view all the flashcards

Ruimtelijke variatie in waarden en normen

Waarden en normen kunnen sterk verschillen van locatie tot locatie (bijvoorbeeld tussen verschillende culturen).

Signup and view all the flashcards

Moreel Relativisme

Het idee dat morele oordelen relatief zijn, afhankelijk van de cultuur of de individuele mening.

Signup and view all the flashcards

Moreel Universalisme

Het idee dat er universele, absolute morele principes zijn die voor iedereen gelden.

Signup and view all the flashcards

Mythisch denken over moraal

In het mythische denken is de moraal vastgesteld door een goddelijke orde.

Signup and view all the flashcards

Grieks denken over moraal

Het Griekse denken stelt de vastgestelde morele orde in vraag en erkent dat verschillende culturen verschillende waarden hebben.

Signup and view all the flashcards

Sofisten & Moraal

Sofisten geloofden dat moraal gebaseerd was op afspraken, niet op absolute waarheden. Morele oordelen zijn meningen.

Signup and view all the flashcards

Socrates & Moraal

Socrates beargumenteerde dat morele regels moeten worden gevolgd vanwege hun rechtvaardigheid, niet omdat ze simpelweg afgesproken zijn.

Signup and view all the flashcards

Protagoras

Een bekende sofist die geloofde dat de mens de maat van alle dingen is.

Signup and view all the flashcards

Universalisme vs. Relativisme: Toepassing

De theorieën van universalisme en relativisme kunnen worden toegepast op concrete situaties om te begrijpen hoe mensen denken over morele kwesties.

Signup and view all the flashcards

Descriptief relativisme

De waarneming dat morele normen en waarden verschillen tussen groepen en culturen.

Signup and view all the flashcards

UVRM

De Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, die stelt dat alle mensen vrij en gelijk in waardigheid en rechten worden geboren.

Signup and view all the flashcards

Caïro-verklaring

Een alternatieve verklaring van mensenrechten, die is ontstaan in 1990 en nadruk legt op de basisrechten van de moslim.

Signup and view all the flashcards

Gevolgenethiek

Een ethische stroming die beoordeelt of een handeling goed of slecht is op basis van de gevolgen.

Signup and view all the flashcards

Utilitarisme

Een vorm van gevolgenethiek die streeft naar het grootste geluk voor het grootste aantal mensen.

Signup and view all the flashcards

Bentham's variabelen

Zeven factoren die Bentham voorstelt om geluk te 'meten', zoals intensiteit, duur en zekerheid.

Signup and view all the flashcards

Morele keuze

Een keuze die je maakt in een situatie waar er morele waarden en normen in het spel zijn.

Signup and view all the flashcards

Zeven variabelen van genot

Volgens Bentham zijn er zeven variabelen die de waarde van genot bepalen: zekerheid, nabijheid, productiviteit, zuiverheid, reikwijdte, intensiteit en duur.

Signup and view all the flashcards

Kwaliteit van geluk

John Stuart Mill voegde aan Benhams theorie de 'kwaliteit' van geluk toe. Hij beargumenteerde dat sommige soorten geluk waardevoller zijn dan andere.

Signup and view all the flashcards

Categorische imperatief

Een morele wet van Kant die stelt dat je alleen moet handelen volgens principes die je als universele wetten zou willen zien.

Signup and view all the flashcards

Autonomie vs. Heteronomie

Autonomie betekent dat je zelf je eigen wetten bepaalt, terwijl heteronomie betekent dat je gebonden bent aan wetten van anderen.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Leerstof examen filosofie - 1e semester 2024-2025

  • Materiaal: Cursus Antropia 4 (hoofdstukken 1-2-3), PowerPoint-presentaties (Classroom), schriftelijk examen (35 punten).

Hoofdstuk 1 - Moraal en Ethiek

  • Begrijpen kader: Moraal omvat gebruiken, waarden en normen die betrokken zijn bij een goed leven. Moreel gedrag volgt deze.
  • Morele ontwikkeling (Kohlberg): Preconventioneel (0-10 jaar): Gebaseerd op gehoorzaamheid, straf en beloning. Conventioneel (10-18 jaar): Ontwikkeling van geweten en groepsnormen. Postconventioneel (vanaf 18 jaar): Eigen normen en waarden, hoger doel.
  • Deontologie: Een plichtenleer die aangeeft hoe mensen zich moeten gedragen binnen bepaalde groepen.
  • Eed van Hippocrates: Een deontologische ethiek; eed legt nadruk op morele verplichtingen en richtlijnen voor medisch handelen.

Hoofdstuk 1 - Waarden en Normen

  • Waarden: Ideaalbeelden, voorstellingen van goed en kwaad. Morele waarden zijn belangrijk voor moreel handelen. Niet-morele waarden: persoonlijke voorkeuren, schoonheid, etc.
  • Normen: Concrete gedragsprincipes die aan waarden verbonden zijn. Morele normen geven aan hoe je moet handelen. Niet-morele normen: hebben geen directe invloed op moraliteit (voorbeeld: in een bibliotheek fluisteren).
  • Onderscheid morele en niet-morele normen/waarden: Morele hebben betrekking op moraliteit, niet-morele doen dat niet.
  • Waardeconflicten: Intrapersoonlijk (botsing van eigen waarden), interpersoonlijk (botsing van waarden van verschillende personen) en maatschappelijk (botsing van maatschappelijke waarden).

Hoofdstuk 1 - Soorten handelingen

  • Moreel, immoreel en amoreel handelen: Moreel: juist handelen. Immoreel: in strijd met normen. Amoreel: geen morele implicaties (goed of slecht zijn niet in kwestie).

Hoofdstuk 2 - Moraalfilosofie of Ethiek

  • Moraalfilosofie/Ethiek: In de filosofie kritisch nadenken over goed doen en een goed leven.
  • Morele dilemma's: Situaties met meerdere alternatieven, waarin waarden kunnen botsen.

Hoofdstuk 2 - Waarden in Tijd en Ruimte

  • Waardenverandering: Waarden kunnen veranderen naargelang de tijd.
  • Waarden verschillen per cultuur: Culturele verschillen in normen en waarden kunnen leiden tot waardeconflicten.

Hoofdstuk 3 - Moreel Relativisme vs. Moreel Universalisme

  • Moreel Relativisme vs. Moreel Universalisme: Moreel relativism: er is geen universeel goed of fout, Moreel universalisme: er is een universeel goed of fout.
  • Mythische vs. Griekse samenleving: Verschillen in opvatting over moraal tussen mythische en Griekse benaderingen.
  • Sofisten vs. Socrates: Verschillende opvattingen over moraal. Sofisten: moraal is gebaseerd op regels, Socrates: moraal is gebaseerd op redelijkheid en rechtvaardigheid.

Hoofdstuk 3 - Universele moraal

  • Universele Verklaring van de Rechten van de Mens : Een verklaring over universele mensenrechten. Hoe zij ontstonden.
  • Relativisme vs. Universalisme: De verschillende visies op de bestaan van een universele moraal.

Hoofdstuk 3 - Soorten ethiek

  • Gevolgenethiek: Het doel is het grootste geluk voor de meeste mensen (Bentham & Mill), utilitarisme.
  • Variabelen van geluk meten (Bentham): Intensiteit, duur, zekerheid, nabijheid, productiviteit, zuiverheid en reikwijdte.
  • Plichtethiek (Kant): Klemtoon op plichten en intenties, Categorische imperatief, Gulden regel.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Related Documents

Description

Bereid je voor op het examen filosofie voor het 1e semester 2024-2025. Dit quiz behandelt belangrijke concepten zoals moraal, ethiek, morele ontwikkeling volgens Kohlberg en deontologie. Test je kennis van waarden en normen die essentieel zijn voor moreel gedrag.

More Like This

Moral Development and Reason
30 questions

Moral Development and Reason

IntegralPersonification avatar
IntegralPersonification
Law, Ethics, and Moral Development
30 questions
Use Quizgecko on...
Browser
Browser