Podcast
Questions and Answers
Günlük alınan karbonhidrat miktarının yaklaşık kaç gramı nişasta ile sakkarozdan oluşur?
Günlük alınan karbonhidrat miktarının yaklaşık kaç gramı nişasta ile sakkarozdan oluşur?
Hayvansal besinlerle birlikte hangi tür şeker alınır?
Hayvansal besinlerle birlikte hangi tür şeker alınır?
Aşağıdaki şekerlerden hangisi diyetle alınması zorunlu olan bir şeker değildir?
Aşağıdaki şekerlerden hangisi diyetle alınması zorunlu olan bir şeker değildir?
Glikojenin karaciğerde depolanması ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğru değildir?
Glikojenin karaciğerde depolanması ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğru değildir?
Signup and view all the answers
Günde yaklaşık alınan karbonhidrat miktarları belirtilirken, hangi miktar en düşük olanıdır?
Günde yaklaşık alınan karbonhidrat miktarları belirtilirken, hangi miktar en düşük olanıdır?
Signup and view all the answers
Aşağıdakilerden hangisi disakkaridlerin bir örneğidir?
Aşağıdakilerden hangisi disakkaridlerin bir örneğidir?
Signup and view all the answers
Polisakkaridler hangi tanıma uyar?
Polisakkaridler hangi tanıma uyar?
Signup and view all the answers
Glikozidik bağ ile birbirine bağlı olan yapı nedir?
Glikozidik bağ ile birbirine bağlı olan yapı nedir?
Signup and view all the answers
Hangisi hayvansal depo polisakkaridi olarak bilinir?
Hangisi hayvansal depo polisakkaridi olarak bilinir?
Signup and view all the answers
Aşağıdakilerden hangisi oligosakkaridin bir özelliğidir?
Aşağıdakilerden hangisi oligosakkaridin bir özelliğidir?
Signup and view all the answers
Karbonhidratlar hangi formülle tanımlanır?
Karbonhidratlar hangi formülle tanımlanır?
Signup and view all the answers
Glikozun özelliği nedir?
Glikozun özelliği nedir?
Signup and view all the answers
Polisakkaritlerin temel birimi nedir?
Polisakkaritlerin temel birimi nedir?
Signup and view all the answers
Aşağıdakilerden hangisi karbonhidratların işlevlerinden biri değildir?
Aşağıdakilerden hangisi karbonhidratların işlevlerinden biri değildir?
Signup and view all the answers
Karbonhidratlar hangi yapısal bileşenlerde bulunur?
Karbonhidratlar hangi yapısal bileşenlerde bulunur?
Signup and view all the answers
Kan glukoz düzeyini etkileyen olaylar nasıl bir denge sağlar?
Kan glukoz düzeyini etkileyen olaylar nasıl bir denge sağlar?
Signup and view all the answers
Kan şekeri düzeyinin ölçüm yöntemleri nasıl farklılık gösterir?
Kan şekeri düzeyinin ölçüm yöntemleri nasıl farklılık gösterir?
Signup and view all the answers
Kan glukoz düzeyini düşürme etkisine sahip olaylar hangileridir?
Kan glukoz düzeyini düşürme etkisine sahip olaylar hangileridir?
Signup and view all the answers
Kan glukoz düzeyi hangi etkenle en çok yükselir?
Kan glukoz düzeyi hangi etkenle en çok yükselir?
Signup and view all the answers
Kan glukoz düzeyi ile ilgili en yaygın ölçüm yöntemi hangisidir?
Kan glukoz düzeyi ile ilgili en yaygın ölçüm yöntemi hangisidir?
Signup and view all the answers
Yüksek karbonhidratlı bir yemekten sonra kan glukoz seviyesinin hangi aralığa ulaşması beklenir?
Yüksek karbonhidratlı bir yemekten sonra kan glukoz seviyesinin hangi aralığa ulaşması beklenir?
Signup and view all the answers
Yemekten sonra kan glukozu ne zaman düşmeye başlar?
Yemekten sonra kan glukozu ne zaman düşmeye başlar?
Signup and view all the answers
Kan glukozunun açlık ve uzamış açlık durumlarındaki kaynakları nelerdir?
Kan glukozunun açlık ve uzamış açlık durumlarındaki kaynakları nelerdir?
Signup and view all the answers
Açlık durumunda kan glukoz düzeyi nasıl değişir?
Açlık durumunda kan glukoz düzeyi nasıl değişir?
Signup and view all the answers
Yüksek karbonhidratlı bir yemekten sonra kan glukoz seviyesinin düşmeye başlaması için geçen süre nedir?
Yüksek karbonhidratlı bir yemekten sonra kan glukoz seviyesinin düşmeye başlaması için geçen süre nedir?
Signup and view all the answers
Glikojen sentezi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Glikojen sentezi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Signup and view all the answers
Glikojenin hidrolizi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Glikojenin hidrolizi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Signup and view all the answers
Aşağıdakilerden hangisi glikoneogenezi artıran bir mekanizma değildir?
Aşağıdakilerden hangisi glikoneogenezi artıran bir mekanizma değildir?
Signup and view all the answers
Karaciğerdeki glikojen ve yağ metabolizması ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Karaciğerdeki glikojen ve yağ metabolizması ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Signup and view all the answers
Aşağıdakilerden hangisi glikoz metabolizması hakkında doğrudur?
Aşağıdakilerden hangisi glikoz metabolizması hakkında doğrudur?
Signup and view all the answers
Study Notes
Biyokimya-5: Karbonhidratlar ve Mekanizmaları
- Karbonhidratlar, şekerler veya sakkaritler olarak da bilinir. Enerji kaynağıdırlar.
- Genel formülleri (CH₂O)n'dir.
- Glikoz, en sık rastlanan monosakkarittir ve canlılar için temel bir enerji kaynağıdır. Nişasta ve selüloz gibi polisakkaritlerin yapı taşlarıdır.
- Nükleik asitler, peptidoglikanlar ve glikolipidlerin yapısına katılırlar.
- Hayvansal organizmalar bir kısmını yağ ve proteinlerden sentezleyebilseler de, bitkisel kaynaklar esas karbonhidrat kaynağıdır.
- Karbonhidratlar, fotosentez yoluyla güneş enerjisinin karbon bağları aracılığıyla depolandığı depo şekilleridir.
Karbonhidratların Sınıflandırılması (1- Karbon Atomu Sayısına Göre)
- İki karbonlular (diozlar)
- Üç karbonlular (triozlar)
- Dört karbonlular (tetrozlar)
- Beş karbonlular (pentozlar): Nükleik asit şekerleri
- Altı karbonlular (heksozlar): Glikoz, galaktoz, fruktoz
Karbonhidratların Sınıflandırılması (2- Moleküldeki Basit Şeker Ünitesi Sayısına Göre)
- Monosakkaridler: Tek bir şeker ünitesi taşırlar (glikoz, galaktoz, fruktoz, deoksiriboz)
- Disakkaridler: İki monosakkaridin glikozidik bağla bağlanmasıyla oluşurlar
- Sakkaroz (Çay şekeri): Glikoz + Fruktoz
- Maltoz: Glikoz + Glikoz
- Laktoz (Süt şekeri): Glikoz + Galaktoz
- Oligosakkaridler: Birkaç monosakkaridin birleşmesiyle oluşurlar
- Polisakkaridler: Çok sayıda monosakkaritten oluşurlar
- Nişasta: Bitkisel depo polisakkarid
- Glikojen: Hayvansal depo polisakkarid
- İnülin: Bazı sebzelerde bulunur
- Dekstranlar: Maya ve bakterilerde bulunur
- Selüloz: Bitki hücre duvarlarında bulunur
- Peptidoglikanlar: Bakteri ve bazı mikroorganizmaların hücre duvarlarında bulunur
Karbonhidratların Vücuda Alınması
- Gelişmiş ülkelerde yetişkin bir insan, günlük kalori gereksiniminin yaklaşık %40-50'sini karbonhidratlardan sağlar.
- Günde yaklaşık 300 gram karbonhidrat alınır; bunun büyük bir kısmı nişasta (yaklaşık 160 gram)ve sakkaroz (yaklaşık 120 gram)dır.
- Ayrıca bir miktar laktoz ve glikoz/fruktoz da alınır.
- Bitkisel besinlerden bol miktarda selüloz, nişasta ve sakkaroz, hayvansal besinlerden ise glikojen ve laktoz alınır.
- Diyetle alınması zorunlu spesifik bir şeker bulunmamaktadır.
Glikojenin Depolanması
- Glikojen, kasta ve karaciğerde farklı fonksiyonlar için depolanır.
- Kasta bulunan glikojen ATP üretiminde yakıt kaynağı olarak görev alır.
- Karaciğerdeki glikojen, kan glukoz seviyesini düzenlemede görev yapar.
Karbonhidrat Metabolizması
- Polisakkaritlerin sindirimi, tükrükteki alfa amilaz ile başlar, midede hidroklorik asit etkisiyle devam eder ve ince bağırsaklarda tamamlanır.
- İnce bağırsaklarda Maltaz, Sakkaraz ve Laktaz enzimleri aracılığıyla parçalanmalar gerçekleşir.
- Laktaz enzimi laktozu parçalar; laktöz intoleransı olanlarda bu enzim yetersiz olduğunda sorunlar ortaya çıkar.
Serum Glikoz Düzeyi Regülasyonu
- Kan şeker ölçümü, genellikle kan glukoz düzeyi olarak ifade edilir.
- Kan glukoz düzeyi, vücuttaki çeşitli olaylar tarafından hem yükseltilir hem de düşürülür.
- Sağlıklı erişkinlerde açlık sonrası enzimatik yöntemlerle ölçülen kan glukoz değeri 60-100mg/dL (2.5-5.3 mmol/L) arasında değişir.
Hipoglisemi-Hiperglisemi
- Kan şekeri düzeyinin normalin altında veya üstünde olması olarak tanımlanır. İnsülin ve glukagon gibi farklı hormonlar regülasyonunda rol oynar.
- Diğer faktörler arasında karaciğer ve barsak mukozası da yer almaktadır.
İnsülin
- Pankreasın beta hücrelerinden salgılanır.
- Glikozun hücrelere girmesini artırır,
- Dokularda glikojen sentezini artırır,
- Karaciğerde glikoz sentezini inhibe eder,
- Karaciğer ve yağ dokularında yağ asidi ve trigliserit sentezini artırır,
- Kaslarda amino asit alımını ve protein sentezini artırırken protein katabolizmasını yavaşlatır.
Glukagon
- Pankreasın alfa hücrelerinden salgılanır.
- İnsüline zıt etkiye sahiptir.
- Glikojen sentezini inhibe eder,
- Glikojenin yıkımını artırır ve kana glikoz salınımını sağlar,
- Yağ asidi sentezini inhibe eder,
- Glikoneogenezis (karbonhidrat olmayan moleküllerden glikoz sentezi) ile glikoz sentezini hızlandırır.
- Karaciğer ve yağ dokularında glikojen ve yağ yıkımlarını artırır.
Glikoz Metabolizması
- Hücrelerdeki glikoz metabolizması, organizmanın durumuna ve stimülasyonlara bağlı olarak farklı yollar izler (örn: glikoliz, glikogenez, glikogenoliz, glikoneogenezis).
- Glikolizis, glikozdan enerji elde edilmesi için pirüvik asitin yıkım sürecidir ve iki ana yolla (anaerobik ve aerobik) gerçekleşir.
Diğer önemli noktalar
- Kan şekeri düzeyi, kullanılmakta olan kan örneği tipine göre farklılık gösterebilir (örneğin kapiller vs. venöz).
- Kan şekeri düzeyinde fizyolojik sapmalar beslenme gibi faktörlere bağlı olarak değişebilir.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Related Documents
Description
Bu quiz, biyokimya dersinin 5. bölümünde karbonhidratların temel özelliklerini, yapısını ve sınıflandırılmasını incelemektedir. Karbonhidratların enerji kaynağı olarak önemi, genel formülleri ve farklı türleri hakkında bilgi sağlar.